VOAL

VOAL

Copyright © 2022

VOAL

NËSE NDODH DEGRADIMI I SOTËM I SHOQËRISË, SHKOJMË TE DEGRADIMI I DJESHËM, PREJ NGA KEMI DALË NJË HERË – Nga RAMIZ LUSHAJ

September 7, 2018

I dashtuni Andi Mustafaj!

Jam i lumtur që gjej arsye shpirtërore e kulturore t’iu shkruaj një letër të hapur, e cila është dhe një mundësi për të komunikuar çiltërsisht dhe me djemë e vajza të tjera të brezit tand, pasi jeni një tjetër brez i mirë i Shqipërisë Etnike.

 

Prej nga 10 gushti 2018 po përplotnohet një muaj kur u përkujtua i 30-ti vit i jubileshëm i ekzekutimit ekstrem e barbar nga shteti komunist i kohës i poetit e mësuesit disident Havzi Nela -“Martir i Demokracisë”(1993) dhe “Nderi i Kombit” (2011): me homazhe te busti i tij (te shkolla me emnin e tij) dhe te vend ekzekutimi i tij në qytetin bregdrinas të Kukësit; me do fjalnime protokollare përgjatë solemnitetit në përurimin e shtëpisë së tij të re njëkatëshe (e ringritur) në lartësi 1.300 m. të Kollovozit- fshatin e tij të lindjes (e cila, tevona, mendohet të kthehet në muze); në të bukurin hotel-restorant në Novosej të Kukësit me paraqitje të antologjisë “Shkrimtarët për Havzi Nelën: Shpirti i lirë i Lumës” e të një numri special të revistës “Illz”me tematikë për shkrimtarët martirë.

E lexova dhe të vetmin shkrim të asaj dite (10 gusht) i botuar në shtypin shqiptar: “Havzi Nela – I papenduari” i të mirënjohurit Besnik Mustafajt, babës tuaj dinjitar, shokut tim të fëmijërisë, si dhe brenda javës (16 gusht) edhe shkrimin tuaj të veçantë “Vdekja e penës dhe lavdia e litarit”, i cili është një dëshmi elitare e talentit tuaj, një shprehje e koefiçentit të lartë të inteligjencës tuaj (IQ), një tregues i kulturës tuaj tradicionale shqiptare e perëndimore. Ju i gjeni, i kapni e i interpretoni bukur detajet e faktet duke iu dhënë atyre të gjitha ngjyrat reale, koloritin e duhur. Edhe në këtë shkrim tuajin brilant më përngjani si një “kampion peshash”, një kampioni i mirë i të ardhmes tuaj në udhën e letrave shqipe, të politikës shqiptare.

Nga të gjitha këto, prej asaj dite të 10 gushtit, unë ende vazhdoj të kem një ndjesi interesante, brenda së cilës gjenden disa marrëdhënie, qofshin ato të natyrës kulturore, sociale e politike.

 

I dashtuni Andi,

Shqipëria, siç thuhet, i ka mbi 150 poetë, shkrimtarë, artistë (të skenës, ekranit, penelit), përkthyes e publicistë të dënuar me burgje, internime e pushkatime nga diktatura komuniste për Fjalën e Mendimin e tyre të Lirë në veprat e jetët e tyre. Tejet i madh ky numër për vendin tonë të vogël. Në një Shqipëri me 3 milionë banorë i bie që të jetë i dënuar 1 (nji) shkrimtar-artist në 20 mijë banorë. Përndryshe: në Shqipërinë e “komunizmit të epokës së gurit”, të diktaturës tipike staliniste, numri i të dënuarëve me vrasje shtetërore gjithfarëshe, si rasti i poetit e mësuesit martir Havzi Nela, ishte i lartë, tejet i lartë, pasi përllogaritet 1 (nji) për rreth 600 banorë. Shifra tmerr dhe apel (!) Ndërkohë, në Gjermaninë Lindore, ku dhe atje komunizmi ishte i egër-stalinist, ka  1 (nji) të dënuar me vrasje për çdo 70 mijë banorë.

Mendoj se këto shifra i duhen sadopak brezit të ri, qoftë dhe për t’i ditë e studiue, për ta mësue ma shumë e ma mirë se kush ishte komunizmi që ende nuk ka ikur ose ndodhemi para një komploti shqiptar e disi ndërkombëtar të rikthimit të komunizmit në Shqipëri, sepse po vonon dhe Demokracia e përtej Tranzicionit me elementët e saj të premtuar e të të qenurit e tillë dhe në Tokën e Shqipeve. Fatkeqësisht, krimet e shumta e të mëdha, krimet e jashtëzakonshme e të pashembullta të komunizmit në Shqipëri ende nuk janë zbardhur sa e si duhet për kohën tonë, për brezat e ardhshëm.

Havzi Nelën e persekutoi deri në asht-palcë-gjak; e burgosi-e internoi-e prapë e burgosi dhe, në fund (1988) e vrau shteti komunist, e ekzekutuan censorët e komunizmit shqiptar në grahmat e fundit të diktaturës, kur shqiptarët kishin filluar ta sfidonin diktaturën sllavo-komuniste në Shqipëri. Siç e shprehimon dhe ti, Andi,  në essenë tuaj triptik: “Dënimi u ekzekutua në publik nga një regjim të cilit po i merrej fryma me shpresën që të ngjallte frikë tek të tjerët”.

Poeti kryengritës, disidenti, mësuesi e veprimtari Havzi Nela, me jetë prej jetimi e me kryqëzime gjithfarësh, ishte kundërshtari i tyre i papenduar, i paepur, i përjetshëm. Ai e kundërshtoi haptaz e ballas ideologjinë e sistemin e kohës përmes një refuzimi estetik e ideor…Ishte disident. Ishte poet. Ishte mendimtar. Ishte ndër të veçantit, me disa përngjashmëri, me poetët disidentë Vilson Blloshmi e Genc Leka, me shkrimtarin françeskan  At Anton Harapi e shumë figura të tilla emblematike, që duhet t’iu japim ma shumë dritë për/ndër kohënat tona.

Havzi Nela është “Miku ynë i përbotshëm”- siç e thërret poeti e studiuesi Dëfrim Cani, ishte dhe “pelegrin i lirisë së munguar”- siç e thotë publicisti Ndue Dedaj i Mirditës; sepse “Dëshmorët e Fjalës janë fati i Lirisë”, shkruan poeti nga Tepelena, Petrit Ruka.

Havzi Nela, si e cekni dhe ju, është i vetmi poet i varur në Shqipëri dhe poeti e disidenti i fundit i varur në Europën Lindore e Qëndrore. Havzi Nela ishte gjithnji qëndrestar me sakrifica deri në vetmohim, gjithmonë sfidant dhe pas vdekjes.

E, këto, i sy-pashë dhe i shpirt-ndjeva edhe te esseja juaj triptik, tek “Akti i parë: Shtet i falimentuar”…! Bani mirë që e ngreni zanin tuaj dhe Zani i Brezit të Ri jehoftë në të sotmen e të nesërmen kombëtare shqiptare, për Demokracinë Euro-Atlantike, për nji Shqipëri të Bashkuar Etnike!

I dashtuni Andi!

Te esseja juaj tripitik, te “Akti i tretë: Shoqëri e degraduar”, lidhur me firmëtarët e ekzekutimit barbar të poetit, mësuesit e mendimtarit disident Havzi Nela, teksa shkruani: “Çfarë shoqërie…Jo vetëm nuk i dënoi, por i lartësoi” më shkaktoi dhimbje dhe mua, ashtu sikurse dhe Ty, o Andi. Se gjithçka e rrethon martirin Havzi Nela – “Nderi i Kombit” ende nuk është zbardhur, ende nuk kanë marrë ndëshkimin e merituar fajtorët, etj., etj.

Havzi Nela ka luftue edhe pas vdekjes së tij për demokracinë shqiptare, sepse edhe në vitet e demokracisë e luftuan prapë Havzi Nelën. Shumkush, gjithandej, shpeshtas, pambarim.

Havzi Nelës  iu deshën 15 vite për me ecë në vlerësimet dekretore presidenciale nga  “Martir i Demokracisë’ te “Nderi i Kombit”.

Ndërkohë, rasti tjetër: dy nga  tre firmëtarët e Kolegjit Penal të Gjykatës së Lartë të Shqipërisë, të cilët firmosën denimin me vdekje në litar të Havzi Nelës, ashtu siç e  thue dhe ti, o Andi, morën detyra të larta. U nderuan dhe me dekorata të arta. Fehmi Abdiu u ba deputet, eksponent i lartë i PS-së, kryetar i Gjykatës Kushtetuese dhe Fatmira Laskaj – kryetare e ILDK të Shqipërisë. Sikur të mos mjaftonte me kaq, Presidentët e Shqipërisë (të rradhës) i dekoruan me Urdhrin “Naim Frashëri” i Artë: F. Abdiu më 2004 dhe F. Laskaj më 2008.

Absurdi shqiptar i pazakontë dhe në Demokraci: dy juristët e lartë që firmuan për ekzekutimin e një poeti shqiptar disident nderohen me dekoratë të lartë e të artë me emrin e Poetit tonë Kombëtar, Naim Frashëri. E, kjo, kur asnjëri nga këta dy Presidentë të Shqipërisë Demokratike nuk e kishte dekorue poetin martir Havzi Nela me dekoratën “Nderi i Kombit”, ndërkohë që i kanë pasë në sirtarë e tryezat e tyre propozimet nga vendlindja e tij, Bashkia e Kukësit, më 7 maj 2003 dhe 4 tetor 2007.

E thanun ndryshe, edhe ma keq, rast i pashembullt: i njejti President i Shqipërisë e dekoron “ekzekutorin” F. Laskaj me Urdhrin “Naim Frashëri” i Artë (2008) dhe e dekoron të ekzekutuarin Havzi Nela me titullin “Nderi i Kombit” (2010), bile dy vjet ma herët, ma përpara, se ta dekoronte “Martirin e Demokracisë”, Havzi Nela (!)

Ende, ndonëse në Demokraci, të majtët nuk po shkëputen nga e majta e komunizmit dhe e djathta nuk po mbrri te e djathta euroatlantike, as në rastin plotor të Havzi Nelës, as në rastet e veçanta e të shumta të “Havzi Nelave Shqiptarë”.

E tha mirë aty në Kollovoz, poeti e shkrimtari Agron Tufa, profesori dibran, drejtor i Institutit të Studimeve të Krimeve të Komunizmit: ”Ne duhet t’i kthejmë Europës dëshmorët e saj të parë, të rënë në ferrin e totalitarizmit stalinist shqiptar. Ne i afrohemi Europës me dëshmitë e martirizuara të lirisë, me Havzi Nelën, me Vilson Blloshmin e Genc Lekën, por dikush na mban peng…, sepse mendon se në Europë duhet të shkojmë medoemos, më parë se me poetët e vrarë, me vrasësit e tyre”. E mirë pohon dhe poeti e gazetari Sulejman Dida se “pro dhe kundër Havzi Nelës janë dy taborre” (!) Ndaj ka të drejtë poeti e botuesi kuksian Rexhep Shahu kur thotë se “Havzi Nela vazhdon të lëkundet në litar”(!)  Ndaj ka të drejtë poeti e gazetari kuksian izet Duraku kur apeloi në gusht 2018: “Ta kujtojmë me shpirt të pastër”.

Edhe ti Andi i i cek këto në thellutje e thuktë, teksa shkruan te esseja juaj, te “Akti i tretë: Shoqëri e degraduar”, se: ”Ky është realiteti i shoqërisë sonë dhe ka një element tejet të rëndësishëm brenda tij, degradimi i saj nuk është diçka e re. Nëse kemi dalë një herë prej tij, gjasat janë që mund ta bëjmë përsëri”. Po. E ke të drejtë. Jemi para rrezikut të degradimit të shoqërisë. Jemi afër e po shkojmë drejt shoqërisë komuniste të djehit, prej nga dolëm me vështirësi e shpresa të mëdha.

I dashtuni Andi,

Me 10 gusht ne e përkujtuam dhe tentuam ta risjellim martirin dhe poeti Havzi Nela. Dhe pse qe pak, ajo ditë ishte e rëndësishmme për të gjithë.

Ndërsa ti Andi Mustafaj, me babain tand shkrimtarin, diplomatin, politikanin e publicistin e njohur Besnik Mustafaj; me vllain tuaj, Dardan Mustafaj-jurist i karierës; me djalin tand 6-vjeçar, Gjergj A. Mustafaj, pra nji familje me tre breza, i dhatë dimensionin e rëndësishëm kësaj ngjarjeje e figure emblematike.

Kjo më kujtoi atë kohë kur ti Andi i kreve studimet cikël-plotë në Francë, ato pasuniversitare në të mirënjohuren Shkollë Kombëtare të Administratës Publike (ENA) dhe diplomën si student i shkëlqyer i saj e morët në “Ditën e Europës” (24 prill 2015) në një ceremoni solemne në Sallonin e Nderit në Ministrinë e Jashtme të Francës, të cilën ta dha në dorë mirësisht vet Matthias Teki -ministri i Tregtisë së Jashtme e Zhvillimit Ndërkombëtar të Francës. Atë ditë, në këtë ngjarje-festë, ishe i veshur me kostum kombëtar shqiptar me qëndisma të Flamurit Kuqezi e Shqiponjë Dykrenore, në prani mirëseardhjeje të babait tuaj, Besnik Mustafaj–ish ministër i Jashtëm i Shqipërisë, e nanës tuaj gazetare, Donika Mustafaj. I veshur me kostum kombëtar shqiptar ishte dhe djali yt i vogël, i madhi Gjergji – rreth 3-vjeçar. Atë ditë në Francë, në “Ditën e Europës”, sikurse kësaj here më 10 gusht 2018, në këtë “Ditë Shqiptare” për poetin martir Havzi Nela, ishit tre breza të Familjes tuaj të nderuar Mustafaj.

Unë jam i gëzuar dhe i lumtur, jam shpirtplotë, i dashtun Andi ynë 29 vjeçar, pasi besoj në mos-harresën te brezi yt, te brezi i çikës e djalit tim, edhe te brezi i Gjergjit tand, sepse jeni brezi që i premtoni vendit tonë, Shqipërisë Etnike, të bashkuar, zhvilluar e demokratike, sepse përndryshe ajo dramë e tragjedi që i ka ndodhur dje Havzi Nelës me sistemin e asaj kohe mund të ngjajë potencialisht sot dhe nesër.

Popujt pa kujtesë historike janë të destinuar të zhduken, na mësojnë njerëzit e ditun të kohënave. E, tashti, po më vjen disi në mendje nji thanie epikuriane: Kush se mban mend të mirën e të keqen e kaluar është i vjetër që sot. Ndaj, ju brezi i ri, rrituni pa u mplakur, rrituni pa u mpakun, rrituni me kujtesë historike kombëtare.

Ja pse shkruejta, pse jam i lumtur, dhe pse besoj në brezin tand, se jeni Shqipëria tjetër, ndryshe: ma e Zhvilluar, e Bashkuar, ma Demokratike; se jeni Shqipëria e Re që po vjen…

    Miqësisht

Ramiz Lushaj

Pejë-Dardani, 9 shtator 2018

 

  • twitter
  • facebook
  • linkedin
Fjalë kyçe: , , ,

Komentet

Lajme të ngjashëm

“180 mln euro të vjedhura në një vit”, Gazment Bardhi: Shqiptarët paguajnë çmimin më të lartë të energjisë në rajon nga babëzia e Ballukut

Kreu i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike, Gazment Bardhi, u shpreh se qytetarët shqiptarë detyrohen të paguajnë çmimin më të lartë të energjisë elektrike për shkak të babëzisë së zëvendëskryeministres Belinda Balluku.

Në një postim në rrjetet sociale, Bardhi u shpreh se vetëm nga transaksionet e shit-blerjes së energjisë në 1 vit, janë vjedhur 180 milion euro.

“Qytetarët e Kosovës, Bosnje-Hercegovinës, Malit të Zi, Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë, sipas EUROSTAT paguajnë MË LIRË çmimin e energjisë elektrike sesa qytetarët shqiptarë.
SHQIPTARËT paguajnë çmimin MË TË SHTRENJTË të energjisë për shkak të babëzisë së Belinda Ballukut për të vjedhur kudo. 180 milion euro të vjedhura vetëm nga transaksionet e shit-blerjes së energjisë në 1 vit, është e vetmja arsye pse shqiptarët detyrohen të paguajnë çmimin më të shtrenjtë të energjisë në Rajon, edhe pse janë të bekuar nga Zoti me burime të shumta natyrore, që krijojnë të gjithë mundësinë për të patur një çmim më të lirë të energjisë elektrike, të paktën sa qytetarët e Kosovës”, tha ai. bw

“Jemi kthyer në lypsarë”, pensionistët në News24: Jemi në kufijtë e mbijetesës, pa ndihmën e familjarëve as bukë nuk hamë dot…

Në rubrikën ‘Opinion’ në News24 u bashkuan dhe Luçiana Xhuveli, ish dizenjatore dhe Kujtim Dako, të dy pensionistë, të cilët rrëfyen se sa pension marrin dhe vështirësitë që hasin për sigurimin e gjërave minimale si ilaçet, vizitat apo edhe ushqimin.

Xhuveli, u shpreh se ka punuar si dizenjatore dhe sot si pensioniste ajo merr vetëm 110 mijë lekë së bashku me kompensimin e dritave, sepse e ka edhe më pak pa kompensimin.

Ndërkohë që Kujtim Dako u shpreh se vitet e fundit para se të dalë në pension punonte si roje, por tashmë ai ka probleme shëndetësore dhe shprehe se pa ndihmën e të afërmve me 130-mijë lekë të vjetra pension as për ilaçet nuk i mjaftojnë.

E përbashkëta e dy deklaratave të pensionisteve është se janë në kufijtë e mbijetesës me pensionet që marrin, teksa pa ndihmat e familjarëve dhe të afërmve nuk mund të ja dalin.

 

Pjesë nga deklarata:

Luçiana Xhuveli:

110 mijë lekë marr dhe kaq brenda kompensimit të dritave, mua 4 mijë lekë mu shtuan. Sepse e kam më pak dhe është turp ta themi sa vite pune kemi dhe sa lek marrim tani.

Kujtim Dako:

Unë marr 130 mijë lekë, kam punuar roje dhe tani me këtë pension është shumë vështirë.

Ne jemi në rrethanat e mbijetesës, na ndihmojnë të afërmit sepse pa ata nuk jetonim dot.

Është tallëse dhe e turpshme që ne të marrim kaq lekë kur as për ilaçe nuk ja dalim dot.

Luçiana Xhuveli:

Mua më ndihmon djali, se nga shteti nuk kemi asgjë. As ilaçet nuk i blej dot, as analizat që i bëj shpesh nuk ja dal dot, as për ushqime as për drita e ujë.

Mua nuk më del pensioni se unë bëj analiza në privat sepse në shtet nuk ka pajisje, përveç se duhet të presësh nga 6 muaj ose 8 muaj dhe të gjitha shpenzimet mi mbulon djali.

Kujtim Dako:

Ndonjëherë nuk na premton koha na duhen analizat shpejt por detyrohemi ta bëjmë në privat se në shtet duhen shumë muaj, pra jemi të detyruar.

Unë jam i sëmurë nga prostata, kam dy vjet me dhimbje marr një ilaç dhe efekt nuk bën fare pra defekti është tek ilaçi.

Pra përveçse tallen me kaq lek sa na japin, thanë se do ti rrisim pensionet dhe mua më rritën për shembull vetëm 5 mijë lekë.

Luçiana Xhuveli:

Ne kemi dal dhe kemi protestuar sepse nuk kemi asnjë rrugë zgjidhje tjetër. Ne nuk na dëgjohet fjala, na kanë braktisur dhe pa ndihmën e të afërmve ne nuk do të mund të mbijetonim. Jemi bërë si lypsarë, pa ndihmën e fëmijëve nuk ia dalim dot. Po u pimë gjakun.

‘Kryebashkiak i krimit’- Qytetarët shkodranë sfidojnë Benet Becin

Qytetarët shkodranë kanë sfiduar sot edhe kryebashkiakun e zgjedhur nga bandat, Benet Beci.

“Kryebashkiak i krimit” lexohet në disa prej parullave të hedhura nga qytetarët.

Qindra qytetarë iu bashkuan sot thirrje së opozitës për mosbindje civile.

Ata kanë marshuar në qendër të qytetit pas masakrës së dy ditëve më parë, që ekspozoi edhe njëherë se qytetin është nën darën e krimit me pushtet. sn

Protesta në Shkodër- Dogjani: E dhimbshme të protestosh për një masakër, grupet kriminale në vend kanë mbështetjen e policisë

I pari që e hapi fjalën në protestën e organizuar nga Partia Demokratike në qytetin e Shkodrës , pas ngjarjes së fundit ku u vranë 3 persona mes të cilëve edhe një kalimtare e rastit, ishte Asllan Dogjani, deputet i PD.

Dogjani u shpreh se është e dhimbshme që sot bashkë me qytetarët e Shkodrës po vijmë këtu për të protestuar lidhur me atë që ndodhi dy ditë më parë ku u vranë dy të rinj dhe një nënë që ishte kalimtare duke lënë 3 fëmijë të saj në mëshirë të fatit.

“Në këtë gjendje që ka përfunduar rendi e siguria ndikojnë shumë faktorë, po në radhë të parë ka të bëjë që grupet kriminale nuk mund të kryejnë këto vepra nëse nuk kanë mbështetjen e policisë”– u shpreh Dogjani.

Asllan Dogjani:

“Të them të drejtën unë kam punuar në Shkodër dhe është e dhimbshme që sot bashkë me qytetarët e Shkodrës po vijmë këtu për të protestuar lidhur me atë që ndodhi dy ditë më parë ku u vranë dy të rinj dhe një nënë që ishte kalimtare duke lënë 3 fëmijë të saj në mëshirë të fatit.

Shkodra është një qytet i mrekullueshëm çdo cep ka historinë e saj me një popullaritet të mrekullueshëm që e duan rendin e sigurinë publike.

Sot duhet të vinim për ta vizituar këtë qytet të mrekullueshëm, dhe jo të mblidheshim për këtë kauz ku në mes të ditës dy të rinj dhe një nënë e cila po shkonte për të punuar arat la pas tre fëmijë.

Në këtë gjendje që ka përfunduar rendi e siguria ndikojnë shumë faktorë, po në radhë të parë ka të bëjë me faktin që grupet kriminale nuk mund të kryejnë këto vepra nëse nuk kanë mbështetjen e policisë.

Fakti që në mes të ditës lëvizin të armatosur të qëllojnë me automatik do thotë se ata nuk mund ta kryejnë këtë vepër pa mbështetje.

Grupet kriminale nuk janë vetëm në polici, por po drejtojnë qeverinë. Në dosjen ‘Metamofoza’ kemi parë se si drejtues policie flisnin me grupet kriminale dhe kjo do të thotë se vendi e Shkodra janë katandisur si mos më keq”. sn

EMRAT- Masakra në Shkodër, në kërkim 2 anëtarët e grupit të Bajrave

Dy persona janë shpallur në kërkim në lidhje me masakrën e Dobraçit, ku u ekzekutuan me breshëri plumbash Hamza Lici dhe Arlind Bushati, ndërsa Flutura Basha ndërroi jetë pasi u përplas sëbashku me të shoqin nga mjeti tip ‘S Class’ që po drejtohej nga viktimat.

Burime bëjnë me dije se policia ka shpallur në kërkim Izmir Sakica dhe Samuel Troshani, të dy të njohur si anëtar të grupit të Bajrave, familje me të cilin Licët prej vitesh kishin përplasje të ashpra duke prodhuar disa viktima.

Sakica dhe Troshani janë po ashtu në kërkim për një tjetër ngjarje të ndodhur më herët më 23 gusht në Bushat të Shkodrës, ku dyshohet se ka pasur shkëmbim zjarri mes tyre dhe 2 vëllezërve Andrea e Sandër Prendi.

Ndërkohë në qytetin verior ende ndodhet RENEA e cila po kreh zonën për kapjen e personave të shpallur në kërkim. Policia gjithashtu po merret me kqyrjen e kamerave të sigurisë, jo vetëm më afërsi të zonës, por edhe në lagje të tjera të qytetit.

Deri më tani ende nuk është faktuar se personi i tretë i dyshuar në mjetin e viktimave të ketë qënë Ibrahim Lici. Edhe pse qarkullon një foto, që në dukje ka ngjashmëri të madhe me të shumëkërkuarin, blutë ende nuk e kanë konfirmuar se bëhet fjalë për Ibrahim Licin. Pritet përgjigja e njollave të gjakut dhe të shenjave të gishtave për të parë nëse është ai apo jo. sn

Kampet në Gjadër- Nga e hëna rinis operacioni, emigrantët nga “vendet e sigurta” do të akomodohen në Shqipëri

Nga e hëna ‘Libra’, anija e Marinës, do të kthehet në stacionin 20 milje larg Lampedusa për të ruajtur ujërat dhe për të mirëpritur refugjatët e shpëtuar në ujrat e Mesdheut, për të bërë skriningun e parë në bord dhe për t’i transportuar drejt Shqipërisë ata që janë “të përshtatshëm”: vetëm burrat e rritur “jo vulnerabël” dhe që vijnë nga vende të konsideruara të sigurta sipas legjislacionit italian.

Në thelb, vendimi i gjykatës së Romës përcaktonte se “procedura kufiri i përshpejtuar” nuk mund të zbatohet për emigrantët që vijnë nga vende të tjera, që konsiderohen të sigurtë vetëm nga Italia dhe jo nga legjislacioni evropian.

Tani është e qartë, për Gjykatën e Drejtësisë së BE-së, nuk vend nuk mund të përcaktohet i sigurtë, nëse edhe një pakicë e vogël qytetarësh janë në rrezik dhe i takon gjyqtarit përgjegjës që të dallojë rast pas rasti nëse riatdhesimi do të rrezikonte jetën e personit.

Më 21 tetor, Qeveria Meloni miratoi një dekret ligjor që shënon përmirësimin e listës së “vendeve të sigurta”.

Pika e pritjes së emigrantëve në Shëngjin dhe tre objektet e akomodimit në Gjadër, ai për azilkërkuesit, ai për emigrantët që do të riatdhesohen dhe burgu, prej dy javësh kanë mbetur pa “mysafirë” por të populluar thuajse 300 punëtorë: përkthyes, pastrues, personel mjekësor dhe infermierët, oficerët e policisë, policia financiare dhe karabinierët. bw

Trembëdhjetë të vdekur pas shembjes së strehës së stacionit hekurudhor në Novi Sad

Ministri i Punëve të Brendshme i Serbisë, Ivica Daçiq, tha se numri i viktimave nga shembja e strehës në stacionin hekurudhor në Novi Sad është rritur në 13.

Ndërkaq, tre persona janë në gjendje të rëndë dhe po trajtohen në Qendrën Emergjente, tha Vesna Turkollov, drejtoreshë e Qendrës Klinike të Vojvodinës.

Afër 80 pjesëtarë të ekipeve të shpëtimit janë në vendin e ngjarjes dhe operacionet e shpëtimit ende po vazhdojnë.

Për shkak të ngjarjes në Novi Sad, 2 nëntori është shpallur ditë zie në Serbi, njoftoi Qeveria serbe. Kryeministri i Serbisë, Millosh Vuçeviq, tha se kjo është një nga ditët më të vështira në historinë e pasluftës të Novi Sadit.

“Ne do të insistojmë që të gjithë përgjegjësit të gjenden dhe ata që janë përkujdesur për gjendjen e kësaj strukture dhe të kësaj ndërtese të mbahen përgjegjës”, tha kryeministri serb.

Stacioni hekurudhor në Novi Sad.

Stacioni hekurudhor në Novi Sad.

Ai tha se streha që u shemb ishte ndërtuar në vitin 1964.

Ky stacion hekurudhor ishte ndërtuar më 1964. Më 2024, pas rikonstruktimit për tre vjet, ky stacion u hap sërish. Më 5 korrik, në hapjen e objektit të rindërtuar kishte marrë pjesë edhe ministri i Infrastrukturës dhe Energjisë, Goran Vesiq, kryetarja e Qeverisë Krahinor Maja Gojkoviq dhe kryetari i Komunës së Novi Sad, Millan Gjuriq.

Infrastruktura e Hekurudhave të Serbisë bëri të ditur se streha që u shemb “nuk ka qenë subjekt i rindërtimit në kuadër të punimeve për rinovimin e objektit të stacionit në kuadër të projektit të ndërtimit të linjës së shpejtësisë së lartë Novi Sad-Suboticë”.

Siç u tha në njoftimin e kësaj kompanie, në kuadër të rikonstruksionit është punuar në pjesën e brendshme e stacionit, çatisë dhe fasadës sipër dhe poshtë strehës.

Kontraktori për rikonstruktimin ishte konsorciumi kinez CRIC&CCCC (China Railway International Co.Ltd) dhe China Communications Construction Company Ltd.

REL

Anija me mbetje toksike mbetet në det, reagon Prokuroria: Nuk kemi vend ku t’i çojmë

Anija Moliva do të vazhdojë të qëndrojë në Radë, derisa autoriteti portual të vendosë për lejimin e saj në portin e Durrësit.

Duke iu referuar kërkesës së Prokurorisë së Durrësit, që kërkonte angazhimin e disa institucioneve për të gjetur një vend të sigurt mjedisor dhe garantimin e sigurisë fizike përmes monitorimit 24 orë me kamera, Autoriteti Portual ka kthyer përgjigje duke theksuar se nuk mund të sigurojë një hapësirë të përshtatshme, pasi mbetjet konsiderohen të rrezikshme dhe kërkojnë kushte të veçanta sigurie. Nga tjetër ky institucion nuk mund të garantojë ruajtjen fizike të tyre me kamera 24 orë ashtu sikurse ka urdhëruar prokuroria.

Anija Moliva me 102 kontejnerë brenda së cilës dyshohet se ka materiale të rrezikshme, ndodhet në Radë, 1.5 milje nga porti i Durrësit, që prej mëngjesit të së dielës. Ndërkohe me të mbërritur, prokuroria kërkoi sekuestrimin e të gjithë kontejnerëve dhe angazhoi një sërë institucionesh për kryerjen e praktikave.

Ndërkohë, ditën e sotme ka reaguar vetë prokuroria, ku pranoi se mbetjet konsiderohen të rrezikshme dhe akoma nuk është gjendur një hapësirë për sekuestrimin e kontejnerëve, që të garantohet siguria mjedisore dhe fizike e tyre.

PROKURORIA PRANË GJYKATËS SË SHKALLËS SË PARË TË JURIDIKSIONIT TË

PËRGJITHSHËM DURRËS

Informacion nga Prokuroria Durrës në lidhje me masat e marra për urdhrin e sekuestros së kontejnerëve

Prokuroria Pranë Gjykatës së Shkallës së Parë të Juridiksionit të Përgjithshëm Durrës, duke marrë parasysh interesin e madh publik në lidhje me procedimin penal nr.1596.2024 dhe ekzekutimin e urdhrit të sekuestros të konteinerëve, bën me dije se institucionet e ngarkuara për ekzekutimin e urdhrit të sekuestros, datë 27.10.2024 të Prokurorisë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë të Juridiksionit të Përgjithshëm Durrës, kanë organizuar punën dhe janë në fazë ekzekutimi të tij.

Ata kanë njoftuar zyrtarisht Prokurorinë në lidhje me masat që kanë marrë, ndërsa vonesat lidhen me kompleksitetin e çështjes, si volumi i sendeve objekt sekuestrimi, llojit të sendit dhe veçanërisht nevojës për të garantuar sigurinë mjedisore dhe fizike te tyre.

Deri në momentin e finalizimit të procesit të sekuestros, anija do të vijojë të qëndrojë në Radë nën monitorimin e Policisë së Shtetit.

Gjithashtu, Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë të Juridiksionit të Përgjithshëm Durrës, i është drejtuar disa institucioneve publike shqiptare, si Fakulteti  i Gjeologjisë dhe i Minierave, Fakultetit të Shkencave të Natyrës dhe Agjencisë Kombëtare të Burimeve Natyrore, për të vendosur në dispozicion laboratorë dhe ekspertë për kryerjen e analizave të materialit që ndodhet në kontenierët objekt sekuestrimi.

Për shkak të interesit të lartë publik që mbart kjo çështje, Prokuroria pranë Gjykatës së Shkallës së Parë të Juridiksionit të Përgjithshëm Durrës do të vijojë të mbajë të informuar opinionin publik në lidhje me hapat e mëtejshëm.

Image

Kryetari i Bashkisë së Shkodrës, Benet Beci paraqitet në SPAK

Benet Beci, Kryebashkiak i Shkodrës, ka hyrë në SPAK pasditen e së premtes. Ende nuk dihet se për çfarë çështje është thirrur kryebashkiaku i Shkodrës në Prokurorinë Speciale.

Beci ka qëndruar në SPAK rreth 40 minuta, ndërsa ka shmangur komentet për mediat. Sot disa nga figurat e politikës shqiptare ishin “vizitorë” të Prokurorisë Speciale.

Fillimisht në SPAK u paraqit ish-ministri i Brendshëm, Saimir Tahiri. Ai është pyetur për rreth 1 orë e 20 minuta për protestën e 21 janarit 2011, ku humbën 4 mbështetës të opozitës. Tahiri tha teksa dilte nga SPAK se në vitin 2015 ka bërë një kallëzim ndaj Lulzim Bashës për urdhra të paligjshëm gjatë demonstratës së 13 viteve më parë. Tahiri akuzon Bashën se ka urdhëruar ngritjen e një helikopteri për të hedhur lëndë të rrezikshme drejt protestuesve.

Pas Tahirit, në dyert e SPAK trokiti Luan Baçi, deputet i PD i cili është kallëzuar nga një ish-ortak i tij për fshehje pasurie. Baçi tha për mediat se çështja ndaj tij është hetuar njëherë, por i njëjti person ka bërë një kallëzim të dytë.

Kryebashkiaku i Shkodrës është i treti zyrtar i lartë që shkon në Prokurorinë e Posaçme.bw

Censusi i banesave- Në kullat bosh të Tiranës janë groposur 3 miliardë euro

Zgjerimi i vrullshëm i sektorit të ndërtimit në Tiranë duket se është shoqëruar me një efekt jo të vogël anësor. Ai është groposja e miliardave në struktura betoni të mbetura të pabanuara.

Instituti i Statistikave raportoi se në vitin 2024, kryeqyteti i Shqipërisë numëronte rreth 40 mijë hyrje pallatesh të pabanuara. Sipas të dhënave, pjesa dërrmuese e tyre gjendet në ndërtesat e mëdha, të cilat kanë minimalisht më shumë se 21 hyrje. Këto janë pallatet shumëkatëshe dhe kullat.

Por kush është impakti financiar i kësaj dukurie? Sipas të dhënave zyrtare, sipërfaqja mesatare e apartamenteve në pallatet e reja rezulton rreth 70 deri në 80 metër katrorë. Me çmimin mesatar 1 mijë euro për metër katrorë, kjo do të thotë se aktualisht në apartamentet bosh të Tiranës flenë rreth 3 miliardë euro të groposura në beton.

Ngritja me furi e pallateve dhe kullave të reja është shoqëruar me debate të shumta në publik duke ngritur disa shqetësime njëherësh. Së pari, shkatërrimin urbanistik të kryeqytetit, por mbi të gjitha atë të financimit të aktivitetit ndërtues përmes parave me origjinë të dyshimtë.

Me sa duket ky do të jetë një debat i cili do të vazhdojë gjatë. Por e sigurtë tashmë është vetëm kjo. Në kullat bosh të Tiranës janë të groposura rreth 3 miliardë euro./KAPITALI

Shqipëria ka numrin më të lartë të të diplomuarve në IT, por janë më të keqpaguarit në rajon!

Sektori i Teknologjisë së Informacionit (IT) në Shqipëri është ndër më pak konkurruesit mes vendeve të Europës në zhvillim, sipas indeksit të Konkurueshmërisë së IT-së*, përpiluar nga Emerging Europë.

Shqipëria renditet në vendin e 21, mes 23 vendeve, duke marrë një vlerësim total 36.37 pikë në 4 seksione (Talenti, Infrastruktura e IT-së, Ndikimi ekonomik dhe Mjedisi i Biznesit), shumë më poshtë Kosovës dhe vendeve të tjera të Ballkanit.

 

Shqipëria renditet e 21-ta në kategorinë e Talenteve me rezultatin 10.06, duke reflektuar sfidat e vendit për përmirësimin e arsimit në IT dhe zhvillimin e fuqisë punëtore. Megjithatë, iniciativa të tilla si futja e kodimit në shkolla dhe zgjerimi i programeve të shkrim-leximit dixhital po ndihmojnë në ndërtimin e një themeli për rritjen e ardhshme. Sistemi arsimor i Shqipërisë po përqendrohet gjithnjë e më shumë në kurse të lidhura me IT-në dhe numri i studentëve që hyjnë në këtë fushë po rritet vazhdimisht.

Në vitin 2022, Shqipëria pa një progres të rëndësishëm në arsimin e IT, me një kulm prej 8293 studentësh të IT të regjistruar, dhe shumica e këtyre studentëve morën pjesë në programe bachelor dhe kurse.

Shqipëria renditet e dyta për numrin e të diplomuarve në IT për 100 mijë banorë. Por nga ana tjetër ata që punojnë në këtë sektor janë ndër më pak të paguarit në rajon.

“Për këtë vit, vendet kryesore për nga numri i studentëve të TIK-ut për 100,000 banorë të moshës 15-64 vjeç janë Kosova, Serbia dhe Estonia, të ndjekura nga Letonia dhe Ukraina.

Në vitin 2022 kishte 372 studentë TIK për 100,000 banorë të moshës 15-64 vjeç në të gjithë rajonin. Ukraina, Shqipëria dhe Estonia janë në krye të listës së numrit të të diplomuarve për 100,000 banorë të moshës 15-64 vjeç në 2022”, thuhet në raport.

STUDENT-TE-DIPLOMUAR

Paga mesatare bruto e njerëzve të punësuar në TIK në të gjithë rajonin është 2,115 euro, që është pothuajse 14.3 për qind (ose më shumë se 264 euro) më shumë se një vit më parë.

Pagat më të larta janë ende në Lituani dhe Estoni, si në 2020 dhe 2021, të ndjekura nga Çekia; ndërsa pagat më të ulëta janë në Azerbajxhan, Shqipëri dhe Kosovë. Mesatarisht, Lituania, Estonia dhe Çekia ofrojnë paga pothuajse 48 për qind më të larta se ato në Europën në zhvillim në tërësi, ndërsa Azerbajxhani, Shqipëria dhe Kosova mesatarisht kanë paga që janë më shumë se 2.5 herë më të ulëta se mesatarja e rajonit.

PAGA

Infrastruktura e IT-së: Transformimi dixhital në progres

Infrastruktura e IT-së e Shqipërisë renditet e 15-ta, me notën 8.52. Vendi ka bërë hapa të rëndësishëm në zgjerimin e infrastrukturës dixhitale, të mbështetur nga iniciativa të ndryshme qeveritare që synojnë përmirësimin e lidhjes me internetin dhe rritjen e aksesit në shërbimet dixhitale. Pavarësisht se është relativisht e vogël në krahasim me vendet e tjera në Evropën në zhvillim, Shqipëria ka plane ambicioze për të modernizuar infrastrukturën e saj IT.

Projektet kryesore përfshijnë laboratorët inteligjentë në shkolla, zgjerimin e shërbimeve dixhitale dhe promovimin e qeverisjes elektronike.

Deri në vitin 2023, mbi 95 për qind e aplikimeve për shërbime publike po dorëzoheshin online nëpërmjet portalit e-Albania, duke treguar angazhimin e vendit për të përqafuar transformimin dixhital.

Ndikimi ekonomik: I qëndrueshëm por në rritje

Shqipëria renditet e 19-ta në kategorinë e Ndikimit Ekonomik, me notën 8.19.

Ndërsa sektori i IT në Shqipëri është ende në zhvillim, vendi ka bërë përparim të dukshëm vitet e fundit, veçanërisht në eksportet e IT.

Eksporti i shërbimeve të TI-së, përfshirë shërbimet kompjuterike, është rritur vazhdimisht, me vlerën e eksporteve të shërbimeve të IT-së që është rritur nga 68.4 milionë euro në 2018 në 155.3 milionë euro në vitin 2022. Kjo paraqet një rritje të ndjeshme të kontributit të IT-së në ekonominë kombëtare.

Sektori i IT-së në Shqipëri vazhdon të tërheqë investime të huaja, veçanërisht nga kompanitë që kërkojnë zgjidhje me kosto efektive në zhvillimin e softuerit dhe shërbimet e IT.

Qeveria ka prezantuar politika që synojnë krijimin e një mjedisi të favorshëm për investitorët e huaj, veçanërisht në sektorin e IT, i cili pritet të kontribuojë më shumë në ekonomi në vitet e ardhshme.

Mjedisi i biznesit: Mbështetje për startup-et dhe inovacionin

Shqipëria renditet e 19-ta në kategorinë e Mjedisit të Biznesit, me notën 9.60. Ndërsa vendi ende përballet me sfida në tërheqjen e investimeve në shkallë të gjerë, ekosistemi i tij fillestar po evoluon me shpejtësi. Programet qeveritare si Albania Tech dhe iniciativa të ndryshme sipërmarrjeje po nxisin inovacionin dhe mbështesin rritjen e bizneseve fillestare.

Shqipëria ka prezantuar disa strategji për të përmirësuar mjedisin e saj të biznesit, duke përfshirë stimujt tatimorë për firmat e IT dhe rritjen e mbështetjes për sipërmarrjet e drejtuara nga teknologjia.

Strategjia kombëtare e sigurisë kibernetike (2020-25) nënvizon më tej angazhimin e qeverisë për të siguruar një mjedis të sigurt dhe mbështetës për lulëzimin e bizneseve të IT./Monitor

Zhupa: Progres Raporti i BE vlerëson se situata e lirisë së medias në Shqipëri kritike. Qeveria ka përkeqësuar gjendjen

Dje u dorëzua Progres Raporti dhe një nga pikat më kritike sipas deputetes demokrate Ina Zhupa, njëkohësisht kryetare e komisionit të Medias është situata me lirinë e medias.

Zhupa shprehet se Qeveria dhe Parlamenti nuk kanë bërë detyrat e tyre dhe klima dhe situata është përkeqësuar.

Ajo i bën thirrje mazhorancës qeverisëse që të mos injorojë përsëri rekomandimet e Progres-Raportit.

REAGIMI I PLOTË I INA ZHUPËS

Situata e lirisë shprehjes dhe lirisë së mediave më kritike dhe e goditur në Progres Raportin e Bashkimit Europian.

Qeveria dhe Parlamenti nuk kanë berë detyrat e tyre dhe klima dhe situata është përkeqësuar. Propozimet tona ligjore që shkojnë në drejtim të zbatimit të rekomandimeve janë rrëzuar me votë.

Rekomandimet e Komisionit nga viti i kaluar nuk u zbatuan dhe mbeten në fuqi.

Shqipëria duhet në veçanti:

→ të miratojë ndryshime në kuadrin ligjor për: 1-të rrisë transparencën e pronësisë së mediave, 2- të dekriminalizojë plotësisht shpifjen dhe të përshtatë aspektet civile të shpifjes me standardet evropiane, mbi një dialog të strukturuar dhe përfshirës me aktorët e mediave;

→ të sigurojë zero tolerancë për intimidimin dhe ndjekje efektive gjyqësore të rasteve të sulmeve ndaj gazetarëve; të sigurojë kapacitete të rritura të organeve të zbatimit të ligjit për të trajtuar rastet e dhunës,

 → të përmirësojë kushtet e punës për gazetarët shqiptarë, në veçanti duke forcuar mbrojtjen e të drejtave të punës dhe sociale të gazetarëve dhe duke siguruar që kodi i punës të zbatohet në mënyrë konsistente.

Raporti ngre shqetësimin se: “ Shpifja ende është një krim që ndëshkohet me gjoba të veçanta të larta penale. Dispozitat e ligjit civil për publikimin e informacionit të rremë ose të pasaktë duhet të përshtaten me standardet evropiane. Kodi Penal nuk parashikon mbrojtje të veçantë për gazetarët nga dhuna, sulmet ose kërcënimet gjatë ushtrimit të profesionit të tyre”

Në lidhje me përmirësimin e këtij indikatori në raport unë kam propozuar ndryshime ligjore por janë votuar kundër nga mazhoranca dhe nuk janë miratuar. Kjo tregon qartë që nuk kanë vullnet për të përmirësuar situatën.

Raporti ngre shqetësimet që janë edhe të ngritura nga ne si “Pavarësia e Autoritetit të Regullimit Audio-Visual (AMA) nuk është e garantuar për shkak të rrezikut të ndikimit politik dhe korporativ mbi procedurat e emërimit të anëtarëve të bordit të AMA, afilimi politik i kryetarit të AMA dhe anëtarëve të bordit dhe mangësive në zbatimin e Kodit të Transmetimit për median që transmeton përmbajtje politike të regjistruara gjatë fushatave zgjedhore” dhe gjendja e RTSH “Pavarësia e transmetuesit publik nuk është e garantuar dhe duhet të forcohet”

Ndaj si kryetare e komisionit të Medias, duhet ti bëj thirrje qeverisë mos injoroj përsëri rekomandimet e Progres-Raportit, mos refuzoj çdo nisëm të opozitës që shkon në linjë me kërkesat e ndërkombëtarëve dhe mos kontribuoj në kapjen e institucioneve dhe intimidimin e gazetarëve sic ka berë deri tani.

Lajmet me interesante

Lajmet e fundit

ARKIVA E LAJMEVE

Kliko këtu për të parë arkivën e lajmeve

Send this to a friend