Ilir Ikonomi – Në Uashington u shfaq më 3 mars filmi “Të paidentifikuarit”, rezultat i punës dyvjeçare të një gazetareje nga Serbia, e cila ka mundur të mbledhë dëshmi të paraushtarakëve serbë, që morën pjesë në krime gjatë konfliktit të Kosovës në vitin 1999. Në një diskutim pas shfaqjes, u fol edhe për rastin e tre vëllezërve Bytyçi, tre shqiptaro-amerikanëve që shkuan në Kosovë për të luftuar dhe u vranë nga forcat serbe. Megjithë premtimet, autoritetet e larta në Serbi ende nuk i kanë shkuar deri në fund të vërtetës lidhur me zyrtarët që urdhëruan vrasjen e tyre.
Filmi dokumentar “Të Paidentifikuarit”, na kthen në vitin 1999 në disa fshatra rreth Pejës, ku paraushtarakë serbë vranë më shumë se 118 shqiptarë. Trupat e tyre ose u dogjën, ose u zhvendosën dhe një pjesë e tyre u gjet dy vjet më vonë në disa qendra të trajnimit policor në Serbi.
Gazetarja dhe regjisorja nga Serbia, Maria Ristic, është përpjekur shumë për të marrë dëshmi nga paraushtarakët serbë që u sollën para gjyqit për rastin në fjalë, mes tyre një dëshmitar i mbrojtur dhe një tjetër i akuzuar për krime.
“Secili prej dëshmitarëve kishte interesin e tij personal. Për shembull, dëshmitari i mbrojtur dëshironte që historia e tij të dëgjohej nga të tjerët, sepse kjo ishte arsyeja kryesore që ai doli të dëshmonte. Personi tjetër, ndaj të cilit u ngritën akuza për krime, kishte si qëllim të tregonte se ai nuk ishte i vetmi që duhej të mbahej përgjegjës,”- thotë Ristic.
Shfaqja e këtij filmi, i realizuar nga rrjeti i gazetarisë investigative BIRN, u organizua nga Komisioni Tom Lantosh i të Drejtave të Njeriut dhe heton disa prej krimeve më të egra dhe të pazgjidhura gjatë luftës së Kosovës.
Gazetarja Ristic ka sjellë në dokumentar edhe dëshmi nga civilë shqiptarë që u bënë viktima të krimeve.
Diane Orentlicher, profesore e Universitetit Amerikan, është ndër ekspertet më të njohura për gjykatat e krimeve të luftës:
“Mendoj se Maria Ristiç ka bërë një film jashtëzakonisht të rëndësishëm që do të ketë një audiencë të gjerë, sepse ai përmban dëshmi të drejtpërdrejta lidhur me disa krime shumë të rëndësishme që ndodhën në Kosovë, të cilat ngritën shumë çështje bashkëkohore. Shpresoj se do të ketë gjithnjë e më shumë njerëz që do t’i shohin ato dhe do të flasin për to,”- thotë ajo.
Në diskutimin me rastin e shfaqjes së filmit, ishte edhe Fatos Bytyçi, vëllai i Ylli, Agron dhe Mehmet Bytyçit, shtetas amerikanë të ekzekutuar në Serbi:
“Çështja e vëllezërve është një prioritet midis dy shteteve, qeverisë amerikane dhe asaj të Serbisë. Besoj se do të kemi sukses në zgjidhjen e këtij rasti. Kemi premtime të mëdha prej qeverisë amerikane dhe prej Kongresit. Besojmë se do të ndriçohet rasti.”
Por Kryeministri serb Vucic nuk i ka mbajtur premtimet që u ka dhënë zyrtarëve më të lartë amerikanë për zgjidhjen e shpejtë të çështjes Bytyçi. Një nga të dyshuarit kryesorë, Goran Radosavljevic, vazhdon të jetë anëtar i rëndësishëm i partisë së kryeministrit Vucic dhe të Presidentit Tomislav Nikolic:
“Çështja Bytyçi ka mbështetje në qarqet e larta të qeverisë amerikane. Kongresi amerikan ka një rezolutë për këtë çështje. Ne kemi bërë trysni sa kemi mundur dhe zyrtarët e lartë të Serbisë e pranojnë se fjala është për një akt kriminal. Por disa njerëz në Serbi mund të kenë mbrojtje brenda sistemit. Kjo ndoshta do të kërkojë trysni të vazhdueshme dhe ne nuk do të tërhiqemi, në mënyrë që drejtësia të fitojë,” tha Robert Hand, i cili drejtoi edhe diskutimin e mbrëmshëm.
Maria Ristic: “Mendoj se çështja Bytyçi nuk po zgjidhet sepse njerëzit që e bënë këtë krim ose që janë të përfshirë, janë ende në pozita të larta në Serbi dhe shumë të afërt me qeverinë. Arsyeja tjetër është se në fazën e procesit gjyqësor fillestar ka patur mjaft frikësime të dëshmitarëve, prandaj mendoj se dëshmitarët nuk ndihen të sigurtë për të folur mbi atë që ndodhi në Petrovo Sello, ku u vranë vëllezërit Bytyçi.”
Gjatë diskutimit u ngrit çështja që edhe një gazetar në Kosovë të bëjë një film të ngjashëm ku të flitet për krimet e kryera nga shqiptarët kundër serbëve.
Gazetarja Ristic tha se një pyetje të ngjashme ia kanë bërë edhe asaj:
“Së shpejti do të ketë një gjykatë të re për krimet e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, që shumë njerëz e shohin si të pajustifikuar, nëse krahasohet niveli i krimeve të ushtrisë serbe me ato të UÇK-së. Unë përgjithësisht kurrë nuk bëj krahasime mes krimeve. Unë mendoj se çdo krim është diçka e tmerrshme dhe duhet të ndiqet penalisht. Unë bëra një film për kriminelët që kryen krime dhe ende shëtisin të lirë.”
Vlora Çitaku, ambasadore e Kosovës në SHBA, tha se mes krimeve nuk mund të vihet shenja e barazimit:
“Krime u bënë nga të gjitha palët e përfshira. Por ekziston një ndryshim i madh mes krimeve të nxitura nga shteti dhe akteve individuale. Ajo që kishim në rastin e Serbisë, ishte një krim i mbështetur nga shteti. Jo vetëm në Kosovë, por edhe në Bosnje dhe Kroaci dhe ishte e njëjta infrastrukturë institucionale, e njëjta udhëheqje. Kjo do të ishte sikur të krahasonim krimet e rezistencës franceze me krimet e nazizmit.”
Ariton Ismajli nga Kosova banon në Uashington. Ai ka humbur disa pjestarë të familjes gjatë konfliktit:
“Ne e dimë se në të gjithë botën ka krime; krime ka edhe këtu në Uashington. Por më vjen mirë që dikush ngrihet dhe ngul këmbë që ato krime të dënohen, pavarësisht se ku ndodhin dhe sa larg ndodhin. I jam gjithashtu mirënjohës qeverisë së Shteteve të Bashkuara, e cila nga ana tjetër e botës ngrihet të kërkojë drejtësi për gjëra të tilla. Nuk ishin gjëra dosido, por ishin ngjarje shumë brutale,”- tha ai.
Filmi të “Paidentifikuarit” është planifikuar të shfaqet edhe në vende të tjera.
Mijëra qytetarë shkodranë i janë bashkuar thirrjes së opozitës për të marshuar në qytetin e Shkodrës kundër krimit politik i cili po merr jetë njerëzish të pafajshëm çdo ditë e më shumë, ku më së fundi u vranë tre persona në një atentat kriminal në mes të ditës.
Në shenjë solidariteti me qytetarët e ndershëm dhe të lirë të Shkodrës, opozita me në krye Partinë Demokratike ka ndërmarrë një marshim civil në pedonalen e qytetit.
‘Qytetnimi asht ma i fortë se krimi! Po na vrasin, duhet reagim’, është pankarta gjigante që mbajnë në duar qytetarët, ndërkohë që marshojnë në rrugët e qytetit. sn
Deputeti Tomorr Alizoti në një deklaratë për mediat përpara drejtorisë së policisë në Elbasan është shprehur që policia është sjellë në mënyrë shumë të dhunshme kundër protestuesve paqësorë.
Alizoti i ka bërë thirrje demokratëve që të rezistojnë pasi kur regjimet janë të frikësuar bëjnë presion dhe kur nuk bëhet më politikë prodhohet polici dhe kur dhuna është prezente shteti është në kulmin e dobësisë.
“Unë kam qenë drejtues i një qarku të majt si Berati dhe policia nuk ishte në këtë formë që është policia e Elbasanit. Vetë në Elbasan kam parë makina policie me xhama të zinj që nuk i ndaj dot nga gangsterat. Ne kemi përgjimet në SKY që drejtori i policisë së Elbasanit që komunikon me banditët.
Nëse ata do të merren me qytetarët e thjesht që protestojnë, asi njerëzit nuk protestojnë në atmosferë, por në tokë se aty jetojnë. Protesta është zemërim. Përse njerëzit protestojnë në Berlin ose Greqi duke e zënë rrugën, pasi kërkojnë të prodhojnë një anomalitet për të treguar zemërimin e tyre. A e dini ju që drejtorë policie janë arratisur, policia është bashkautorë në krim, drejtorët kanë vila kudo dhe policia e shtetit është shumë e dhunshme. Nuk ka një drejtues policie që të thotë një emër të kriminelëve.
Përse duhet të sillen policët si horra me makina 100 mijë euro ndër qytetarët jetojnë me 5 euro.
Ne nuk e lëmë këtë punë, për mua është pasion të luftoj kundër pisave. Ambulancat janë rrengje që vijnë bosh, kur bën Veliaj bën maratonë nuk vjen asnjë ambulance ndërsa sa të bëjmë ne një protestë vijnë ambulancat pa fund. Hapi jonë është rezistencë, ne u sollëm si qytetarë me policinë por nëse policia sillet si garipe me ne do të përballemi më fort.
I bëj thirrje demokratëve të protestojnë, të rezistojnë pasi kur regjimet janë të frikësuar bëjnë presion dhe kur nuk bëhet më politikë prodhohet polici dhe kur dhuna është prezente shteti është në kulmin e dobësisë.” sn
Pas rreth dy orë nga momenti i nisjes së protestës së opozitës në 6 pika nevralgjike, një prej të cilave është te ish-sheshi Shqiponja, kanë nisur edhe tensionet e para.
Kjo për faktin se forcat e policisë janë pozicionuar për të shpërndarë protestuesit e mbledhur në këtë pikë.
Deputetët e PD-së, Albana Vokshi dhe Asllan Dogjani, dhe më parë Flamur Noka, i kanë drejtuar një thirrje policisë që të mos provokojnë.
Një kordon policor i FNSH, me skafandra dhe mburoja, janë pozicionuar, ndoshta në një tentativë për të ndërhyrë dhe për të shpërndarë protestuesit.
“Shtyhuni andej, nëse ju provokon dikush jam unë këtu. Ikni, merrem unë me protestuesit, nëse dikush ju proteston. Mbani pozicionin tuaj, deri në orën 20:00 do jemi ne këtu. Shtyjuni, mos na provokoni”, iu drejtua Dogjani, disa punonjësve të policisë, të vendosur në kordon.bw
Ndryshe nga sa po shohim në të gjitha akset rrugore kryesore të vendit, ku ka nisur tashmë mosbindja civile me bllokimun e rrugëve, një qytetar ka qëndruar krenar përballë Policisë, duke protestuar në një formë ndryshe.
Kjo e fundit e pajisur deri në ‘dhëmbë’ me skafandra e shkopinj gome, qytetari ka gjetur një mënyrë tejet suprizuese për t’i ‘sfiduar’.
I veshur me veshje kombëtare dhe plis në kokë, hipur mbi kalë, qytetari në rrethrrotullimin e Milotit ka gjetur ketë formë për të protestuar.
Me sa duket, kali i ka ‘trembur’ policët, që siç duket edhe nga pamjet, po përpiqen të mbrohen duke u grumbulluar së bashku, gati për sulm… sn
Ashtu siç kishin paralajmëruar, qytetarët kanë dalë në prodtestë këtë të martë, duke bllokuar akset kryesore në vend, në atë që e cilësojnë mosbindje civile.
Në Milot, në rrethrrotullim, drejtuesit e automjeteve kanë fikur makinat e tyre në shenjë solidarizimi me qytetarët, të cilët shprehen kundër këtij regjimi dhe situatës në të cilën ndodhet vendi.
Në rrethrrotullimin e Milotit, siç raporton gazetari i Syri Tv në terren, Fatjon Gjinaj, janë bllokuar të dy krahët e autostradës së veriut,
Kryeministri Edi Rama edhe këtë të dielë është përballur me mllefin e shqiptaro-amerikanëve në Nju Jork, teksa priste të kalonte në anën tjetër të rrugës së bashku me ministrat dhe stafin që e shoqëron në vizitën e tij në SHBA.
Në pamjet e siguruara nga Syri.Net, tregohet se si kryeministri Rama dhe ministrat e tij poshtërohet nga shqiptarët në rrugët e Nju Jorkut.
Video tregon momentet se si një grup shqiptarësh atje, i drejtohen me fjalët: ‘Rama ik’, ‘poshtë komunizmi’, ‘o mafioz’, ‘ik o plehrë’, ‘mafie’ etj.
Shqiptarët dëgjohen, teksa thonë se ka qenë Rama, ai që me politikat e tij ka sjellë probleme për mijëra familje shqiptare.
Dega Manhattan e Vatrës ka bërë thirrje që në 26 tetor ora 11 në Nju Jork të presin me protestë takimin e kryeministrit Edi Rama dhe ministrit të tij për Diasporën, Taulant Balla, duke e quajtur takim me patronazhistët.
Në thirrjen e tyre publike, Dega Manhattan e Vatrës fton të gjithë shqiptaro-amerikanët në Neë Jork dhe jo vetëm, që të bashkohen në protestë të fuqishme kundër atyre që kanë kontribuar në shpopullimin e Shqipërisë.
‘Ne nuk mund të bëjmë asnjë hap pas, është diaspora ajo që do ta udhëheqë këtë betejë për të mbrojtur të ardhmen e vendit tonë dhe për të ndaluar ikjen masive të shqiptarëve’, thuhet në njoftim.
Mesazh i Vatra, Dega Manhattan
Të dashur bashkatdhetarë, Dega Manhattan e Vatrës ju fton të bashkohemi në një protestë të fuqishme kundër atyre që kanë kontribuar në shpopullimin e Shqipërisë sonë të dashur. Koha për të ngritur zërin është tani. Ne nuk mund të bëjmë asnjë hap pas, është diaspora ajo që do ta udhëheqë këtë betejë për të mbrojtur të ardhmen e vendit tonë dhe për të ndaluar ikjen masive të shqiptarëve. Bashkohuni me ne. Bashkë jemi më të fortë.
Një veprim i paprecedent ka ndodhur në protestë përpara parlamentit. Sipas videos shihet ku një polic tenton ti nxjerrë armën deputetit të opozitës.
Ky është një rast i paprecedentë në historinë e demokracisë në vend ndërsa forcat e ndërhyrjes së shpejtë nuk mundet të jenë në hyrje të parlamentit pasi shkelin rëndë rregulloren dhe rendin kushtetues.sn
Mehdi Malkaj aktor, pjesëmarrës në protestën e sotme para bashkisë Tiranë, mbajti fjalën e tij.
Ndër te tjera, Malkaj ju bëri thirrje unfirmova blu, që të kujtojnë se betimin e kanë bërë për të mbrojtur atdheun dhe popullin dhe jo hajdutat e këtij vendi.
Ju shumë mirë bëni që thoni ‘Rama ik’, por Rama nuk ikën po nuk e zure me shkelma.
Po se kape mire më drru , druri të jetë i pagdhendur që ta sistemosh mirë. Prandaj mos e thoni më ‘Rama ik’, se ‘druri ka dalë nga xhehneti’.
Zonja dhe zotërinj, ju falenderoj shumë për pjesëmarrjen ne proteste sepse ka dhe kriikë të mëdhenj estetik… që thonë se protesta nuk bëhet kështu, por kur e bëjmë nga fillimi deri në fund, ai madhëria e tij, diktatori e fundit, thotë se ‘e bënë shëtitjen’.
Shumë mirë që na kanë inat se do plasin nga inati i tyre!
Thonë se protesta nuk bëhet kshu, por si bëhet?!
Zonja dhe zotërinj… a e keni vëne re kur njeriu nxehet me veten e tij dhe thotë “ si se bëra këtë”, kjo është protesta, njeriu zihet dhe me veten e tij dhe jo më me atë qelbësirën që nuk ka lënë gjë pa bërë, me atë diktatorin.
Zotërinj policë, e kuptoj hallin tuaj të madh për të mbajtur familjet tuaja, por duhet pak proteste edhe nga ana juaj.
Të dalë një polic, e le të thotë: Unë jam me popullin!
Zotërinj, betimin e keni bërë për të mbrojtur atdheun dhe popullin … jo për të mbrojtur këtë hajdutin!!!
Bypassi i Vlorës ka pësuar dëmtime si pasojë e shembjes të dherave prej reshjeve intensive të shiut, të një dite më parë. Investimi 56 mln euro nuk kishte mure pritëse në një pjesë të mirë të tij, duke bërë që të bllokohet edhe qarkullimi i automjeteve për orë të tëra. Gazetari i News24 Enrik Mehmetaj raportoi nga vendi i shembjes së bypassit ku siç duket edhe nga pamjet, masivi i dheut është spostuar në anë të rrugës.
Shembja ka ndodhur pasditen e djeshme në segmentin që lidh Vlorë – Kaninë – Orikum. Për orë të tëra rruga ka qenë e bllokuar për shkak të rënies masive të dherave nga shpatet e malit. Rruga e bypassit të Vlorës është ndërtuar nga bashkimi i operatorëve “GENER 2” shpk.
Qeveria e inaguroi në korrik 2022 By Pass-in e Vlorës, por punimet ende nuk kanë përfunduar në 100% të volumit të tyre.
Reshjet e një dite më parë kanë shkaktuar përmbytje të shumta në Vlorë. Uji ka depërtuar në katet e para të banesave dhe bizneseve, si dhe në garazhet e automjeteve, duke shkaktuar dëme të konsiderueshme.
Niveli i ujit varion nga 30 deri në 70 cm. Banorët e zonave të përmbytura shprehen se kjo situatë është më e rëndë se ajo e 2015-ës kur ndodhi përmbytja e parë.
Në pamjet e siguruara nga gazetari i News24, Enrik Mehmeti, shihen qartë dëmet e shkaktuara, ndërsa banorët shprehen se janë munduar të largojnë ujin me kova, pasi për shkak të mungesës së energjisë elektrike, nuk kanë mundur të venë në punë as pompat.
Sipas banorëve të zonës, në 2015-ën uji është larguar pas 2-3 ditësh, por ato shprehen se kjo përmbytje e ndodhur së fundmi është edhe më e madhe se ajo e 9 viteve më parë.
Bëhet fjalë për një nga zonat në qendër të Vlorës, e cila prej ditës së djeshme është pa energji elektrike.
Banorët shprehen se uji ka vërshuar në mënyrë të menjëhershme pa iu dhënë kohë që të largojnë plaçkat. bw
Komentet