Gjatë periudhës së pushimeve të verës së vitit 1977, Bahri Ali Ejupi dhe Osman Ejupi-Zijaça, si nxënës të vitit të dytë të gjimnazit “8 Nëntori” të Podujevës, idenë e tyre të kahershme për themelimin e një Klubi të karatesë në rajonin e Llapit, do ta bisedojnë me z. Shahin Sfishta, absolvent i Fakultetit të Edukatës Fizike të Universitetit të Kosovës.

Këtë iniciativë të këtyre dy djemve entuziast Sfishta e merr seriozisht. Ai duke e parë edhe dëshirën e madhe të të rinjve të tjerë të zonës së Llapit, për këtë sport luftarak pas dy-tre ditëve do ta takojë bashkëvendësin e tij,  Xhevat  Makolli, i cili ishte garues aktiv në KK ”Kosova” të Prishtinës.

Meqenëse, Xhevati ishte me origjinë nga Hertica e Podujevës dhe e njihte potencialin e madh të rinisë së kësaj ane me nismën do t’i njoftojë edhe kolegët e tij, Ymer e Nezir Rama dhe Zeqir e Shemsi Bilalli.

Pas hartimit të këtij projekti dhe analizës së rregulloreve me iniciativën njoftohen edhe organet e atëhershme komunale të Podujevës, sidomos e ashtuquajtura “Bashkësi Vetëqeverisëse e Interesit për Kulturë Fizike”

Mirëpo, ky institucion i Edukimit Fizik në mungesë fondesh përveç miratimit të kësaj kërkese nuk mund t’u dalë në ndihmë këtyre të rinjve. Përkundër këtij problemi madhor s’do të ketë vetëdorëzim e as zmbrapsje nga ky aktivitet i dobishëm shoqëror.

Vendosmëria për ta realizuar këtë projekt të rëndësishëm për shëndetin e të rinjve llapjanë shpie në kërkim të rrugëve të tjera alternative.

Përkrah këtyre sportistëve do të jenë udhëheqësit  e Organizatës Themelore të Punës së Bashkuar “Kosova-trans” të Podujevës, të prirë nga drejtori i atëhershëm, Jakup Muharrem Llugaliu, dhe kolegët e tij si: Bajram Jahir Ajeti, Isak Hasani dhe Bahri Sheholli.

Themeluesit  e klubit dhe udhëheqësit e Kosova-transit, njësia në Podujevë, bien në ujdi që aktiviteti sportiv të zhvillohet nën patronazhin e kësaj ndërmarrje publike.

Në kudër të këtij klubi aktivitetin e tyre si karateistë do ta ushtrojnë edhe Bajrush  Fazli Behrami, Kadri  Llugaliu dhe Bahri  Sheholli, punëtorë shembullor të kësaj organizate.

Llapjanët si debutues në këtë sport të rinj me këshilla e sugjerime do të ndihmohen edhe nga vëllezërit Zeqir e Fatmir Sopi, Agim Makolli, Muhamet Rexhepi, vëllezërit Islam e Ramadan Berisha etj, të cilët vepronin në ekipe të ndryshme të komunës së Prishtinës.

Klubi i karatesë “Kosova-trans” i Podujevës, ushtrimet dhe garat kampionale në kudër të Ligës së Parë Krahinore të Kosovës, do t’i zhvillojë në palestrat e shkollave “Naim Frashëri” dhe “Isa Boletini” të Podujevës.

Madje, Bajram Ajeti, sekretar i përgjithshëm i kësaj ndërmarrje të transportit të udhëtareve, duke parë gjendjen e rëndë ekonomike të atyre që në të njëjtën kohë i ndiqnin edhe studimet në Fakultete të ndryshme të Universitetit të Kosovës,arrin t’iu  siguroj udhëtimin falas, në relacionin Podujevë-Prishtinë dhe anasjelltas.

Derisa gjërat ranë në binarët e duhur karateistët llapjanë dyert i patën të hapura në çdo kohë edhe nga ekipet prishtinase si :KK” Kosova” KK “Rina” dhe KK “Batllava”

Bahri Ali Ejupi dhe Osman Ejupi-Zijaça, njohurit e para nga ky sport luftarak do t’i marrinë nga vëllezërit Gani dhe Nagip Murati, një nga pionierët e karatesë në trojet shqiptare.

Derisa u bë konsolidimi i duhur i klubit të karatesë “Kosova-trans “ të Podujevës, garuesit e këtij ekipi aktivitetin e tyre e zhvilluan si seksion apo nëndegë e KK ”Kosova” të Prishtinës.

Shumëkujt i duket e pabesueshme por edhe pse në kushte të rënda pune raportet në mes klubeve dhe garuesve i karakterizonte një frymë e shkëlqyer bashkëpunimi dhe miqësie.

Falë këtyre tipareve të veçanta të rinjtë nga Kosova,kanë shkëlqyer në ish-Jugosllavi dhe Kampionate evropiane e botërore, qoftë si garues, trajnerë apo gjyqtarë.

Meqë personazh kryesor i kësaj teme do të jetë Bahri Ali Ejupi, i lindur më 20 shtator 1961, në Gllamnik të Podujevës,për dashamirësitë e shumtë të karatesë do t’i veçojmë disa prej rezultateve të tij, si garues, trajner dhe gjyqtar ndërkombëtar.

Bahriu qëkur ishte fëmijë gëzonte shëndet të mirë. Kishte zhvillim të duhur fizik të përcjell me një  zhdërvjelltësi të jashtëzakonshme. Falë këtyre cilësive edhe si nxënës i shkollës fillore “Meto Bajraktari“ në Gllamnik të Podujevës,do të shquhet pothuajse në të gjitha disiplinat e sportit.

Në ndeja me shokë të shkollës dhe bashkëmoshatarë fliste me ëndje për futbollin dhe basketbollin, me çfarë linte përshtypjen se ai në një të ardhme të afërt do të jetë futbollist apo basketbollist i Llapit të Podujevës, asokohe anëtar i Ligës së Parë të Kosovës.

Planet e tij papritur do të ndryshojnë gjatë viteve 1975-1979, kur nis me vazhdimin e mësimeve në gjimnazin “8 Nëntori” të Podujevës. Pasionin e tij për futbollin, hendbollin, basketbollin, atletikën apo notin që për kohën ishin goxha të popullarizuara në Kosovë, për habinë e të gjithëve e shndërron në pasion për sportet luftarake si mundje dhe karate.

Bahriu me shokun e tij të fëmijërisë dhe të studimeve Osman Ejupi-Zijaça, kohën e lirë do ta kalojnë në ushtrime. Ata në mënyrë që të mos pengoheshin në punën e tyre përpara se të fillonin me stërvitjet dilnin jashtë zonave të banuara ku mbretëronte qetësi absolute.

Kurse fazën e vrapimit e fillonin nga bregu i Sumbullarit në Sekiraçë.që ndan këtë fshat me Sfeqlën dhe e përfundonin në malet e Shatorrit, që shtrihen sipër Gllamnikut  të Podujevës.

Këta dy të rinj vëmendje i kushtonin edhe anës teorike të këtij sporti. Ata lexonin literaturë të ndryshme mbi këtë sport dhe ndiqnin ligjëratat e doajenëve të karatesë si; Isak  Latifi, Jusuf Topalli, Ekrem Taraku, Ali  Latifi, Shemsedin  Kelmendi, Nagip  Murati, Nazmi  Ibërdemaj, Fahri  Mahalla, Adnan  Merovci, Besim Hasani etj.

Me mëvetësinë e KK ”Kosova-trans” të Podujevës dhe nën drejtimin e trajnerit të talentuar Xhevat Makolli  njëherit edhe garues standard i ekipit  llapjan, nga kategoria e lehtë e deri tek ajo e rëndë, do të debutojnë edhe të rinjtë : Bahri A.Ejupi, Ismet Hasani, Haki Rexhepi, Lulzim Beqiri, Nexhip Muharrem Hoxha dhe Osman Ejupi-Zijaça.

Shumë shpejt trajneri  Makolli, dhe ndihmësi i tij, Ymer Rama në KK ”Kosova-trasns” të Podujevës, do t’i sjellin edhe kolegët e tyre, Nezir Rama dhe Zeqir Bilalli, garues të dalluar të skuadrës KK ”Kosova” të Prishtinës.

Llapjanët përveç debutimit të suksesshëm në Ligën e Parë të Karatesë së Kosovës, me lojën e tyre të shkëlqyeshme do të jenë të pozicionuar në mesin e artë të tabelës së klasifikimit.

Meqenëse brenda klubit mbretëronte kolegjialiteti dhe respekti për njëri-tjetrin në mungesë të trajnerëve Xhevat Makolli dhe Ymer Rama, ushtrimet shumëherë i kanë udhëhequr nxënësit e tyre, Osman Ejupi-Zijaça dhe Bahri Ali Ejupi.

Nga dëshira që këta të rinj të kenë ambient të pastër dhe kushte adekuate për punë salla e ushtrimeve në shkollën 8-vjeçare “Naim Frashëri” të Podujevës, mbahej sikur të ishte barnatore nga Osman Maçastena, dashamirës i flaktë i Arsimit në gjuhën shqipe.

Gjatë kësaj periudhe Kosova kishte klube serioze dhe profesionistë të vërtetë të karatesë. Vetëm brenda Prishtinës garat në Ligën elitare të Kosovës i zhvillonin klubet si: KK ”Universiteti” i formuar në vitin 1970, pastaj KK ”Prishtina” KK ”Kosova”  KK ”Rinia” dhe KK ”Batllava”

Po ashtu me punën e tyre të suksesshme shquheshin edhe skuadrat tjera të karatesë si. KK” Mitrovica” KK” Gjimnazisti” dhe KK “Trepça”. Këto tri skuadra mitrovicase veprimtarinë e tyre e patën filluar në vitet 70-të.

Kurse, qyteti i Pejës me ekipin KK ”Partizani” të themeluar në vitin 1971 nga mjeshtri i njohur i karatesë Shemsedin Kelmendi, do t’i ketë në gjirin e tij, dhjetëra djem e vajza, që këtë sport e bëjnë tërheqës dhe atraktiv edhe për shumë të rinj të tjerë të Rrafshit të Dukagjinit.

Diku pas 6-7 vjetëve Peja, do ta ketë edhe klubin e dytë të karatesë ”22 Dhjetori”

Më 1978 në ekipin KK ”Zenel Hajdini” të Gjilanit do të përfshihen shumë të rinj të Anamoravës.

Falë përpjekjeve të vazhdueshme dhe punës serioze të vëllezërve; Fahri, Gani dhe Halil, Mahalla edhe qyteti i Ferizajt me KK ”Borci” do të bëjë prezantim të denjë në Ligën e Parë të Karatesë së Kosovës.

Rrugën e Fahriut e trasoi edhe i biri tij, Fehmi Mahalla. Ai në petkun e Dardanisë së Lozanës, arriti rezultate të jashtëzakonshme, duke fituar titullin Kampion i Evropës, në kategoritë WKF dhe EKF.

Në vitet 70-të dhe 80-të, KK ”Borci” i Ferizajt, skuadër me talent të shumtë do ta bëjë Kampionatin e Kosovës, dukshëm më cilësor dhe më joshës edhe për mijëra e mijëra dashamirë të tjerë të këtij sporti.

Në një konkurrencë me shumë ekipe dhe individë të dalluar sukses pas suksesi do të shënojë edhe KK ”Kosova-trans” i Podujevës. Në ekipin llapjan do të angazhohen edhe talent të rrallë si : Enver Qazim Cakiqi,Gazmend Havolli,Samed Arifi, Nysret Beqiri, Shefki Zeka etj.

Kjo skuadër në vitet 1984-1985 falë magjisë së Enver Qazim Cakiqi, do të shënojë rezultate kulminante. Cakiqi në një konkurrencë mjaft të fortë shpallet Kampion i Kosovës në karate.

Ai këtë sukses do ta përsërisë edhe në vitin 1987 dhe 1988, duke u shpallur dy herë nënkampion. Enveri së bashku me Zeqir Sopin, Lutfi Menxhiqin, Muhamet Rexhepin, stolisen me medalje të arta edhe në Kampionatin e ish-Jugosllavisë, të mbajtur në Prishtinë.

Cakiqi në garat individuale të mbajtura në Umag të Kroacisë, po ashtu tri herë radhas është shpërblyer me titullin e më të mirit.

Ai edhe në vitet në vazhdim në këtë sport do t’i arrijë majat e suksesit, duke qenë Kampion evropian dhe Nënkampion botëror në kategorinë e tij. Shkëlqimin në këtë disiplinë sportive e përsërit edhe në Gjermani, si shtetas i saj, duke realizuar titujt më të lartë.

Këto arritje të larta të Cakiqit, në këtë sport luftarak do të vlerësohen edhe nga Presidenca e Republikës së Shqipërisë. Z. Ilir Meta, në vitin 2021, gjatë mandatit të tij presidencial  z. Enver Cakiqi, e dekoron me çmimin “Mjeshtër i Madh”

Bahriun ky sukses i kolegut të tij e gëzoi tejmase. Ai edhe në të kaluarën arritjet e shokëve dhe të miqve të tij, i konsideronte si suksese të Kosovës dhe popullit të saj.

Bahri A. Ejupi, mjeshtër i karatesë shkalla 4-Dan, dhe gjyqtar ndërkombëtar (WSKF) asnjëherë nuk preferon të flasë për veten, por i ngelet besnik parimit. “Për secilin le të flasë puna e tij”. “Atë duhet vlerësuar të tjerët”. Në vitin1989, kur Osman Ejupi-Zijaça dhe Isak Curri e hapin Klubin e karatesë “Besa” të Lluzhanit, përkrah tyre me tërë qenien do të jetë edhe Bahri A. Ejupi.

Pas migrimit të Osmanit në Suedi dhe Bahriut në Gjermani, kur të gjithë menduan se Klubi do ta marrë tatëpjetën Z. Curri e përtëriu skuadrën me disa të rinj e të reja që shkëlqyen si në garat individuale ashtu edhe në ato ekipore.

Ndërkaq, Bahriu i lidhur ngushtë me Kosovën,më1 korrik të vitit 1998, do t’i lukset e Perëndimit dhe do t’i përgjigjet thirrjes së Atdheut, i cili pamëshirshëm sulmohej me arsenalin e armëve më të rënda nga forcat pushtuese të Serbisë.

Pas çlirimit të Kosovës, i mishëruar me sportin e karatesë Bahriu në fund javën e 21 e 23 janarit të vitit 2000, në fshatin e tij të lindjes do ta themelojë klubin “Albpetrol” të mbështetur financiarisht nga vëllezërit Rushdi,Isa dhe Idriz Ejupi, sipërmarrës të suksesshëm në Llap e më gjerë.

Fatmirësisht, investimin e tyre trajneri Bahri A. Ejupi, s’do ta çojë huq. Djem e vajza të mobilizuar në ekipin “Albpetrol” do të na bëjnë krenar të gjithëve. Me punë cilësore dhe disiplinë të lartë qysh në start do të shënojnë suksese të lakmueshme.

Në turnirin e organizuar të karatesë në Han të Elezit, garuesit e  KK. ”Albpetrol” të Sekiraçës, të prirë nga trajneri i tyre Bahri A.Ejupi, edhe pse fillestar do të stolisen me medalje dhe mirënjohje të shumta.

Falë angazhimit dhe punës së pandërprerë të trajnerit Bahri A. Ejupi, KK. ”Albpetrol” shumë shpejt reprezentacionit të Kosovës, do t’i ofroj një talent të përkryer në kategorinë e luftimit të drejtpërdrejtë të quajtur në fjalorin e karatesë kumite.

Ky do të jetë Mirsim Ruzhdi Ejupi,nxënës shembullor  i Shkollës Fillore të Mesme të Ulët  “Kongresi i Manastirit” në Gllamnik të Podujevës.

Mirsimi përveç rezultateve brenda vendit dhe rajonit do të triumfoj më 2003, edhe në Kampionatin ndërkombëtar  të karatesë në Nikozi të Qipros, i njohur edhe si Kampionati i Mesdheut. Ai shkathtësitë e tij në këtë sport marcial do t’i manifestojë me metodat e sulmit dhe të mbrojtjes të njohura si kata.

Përgatitja e duhur fizike, përqendrimi dhe qasja e njëmendtë në këto gara Mirsimit, i sjellin triumfin. Ai si 14 -vjeç do shpallet Nënkampion i Evropës dhe fitues i Medaljes së Argjendtë.

Kjo fitore e jashtëzakonshme Mirsimin do ta motivojë edhe për fitore të tjera. Ai sukses të ngjashëm do të shënojë edhe në Kiev të Ukrainës.

Forma e shkëlqyer dhe besimi në vetvete bëjnë që ai, përsëri të jetë pjesë e reprezentacionit të Kosovës në Tokio të Japonisë.

Me gjithë konkurrencën e madhe Mirsim R. Ejupi, plasohet në vendin e katërt, rezultat ky që e ëndërrojnë shumë të rinj të botës.

Rezultatet e shënuara në një periudhë rekorde të riut Mirsim R. Ejupi, më 23 dhjetor të vitit 2003 i sjellin edhe titullin “Sportisti më i Mirë i Vitit ” në Komunën e Podujevës.

Gjatë këtij viti në mesin e dhjetë sportistëve më të mirë të komunës së Podujevës, u shpall edhe Shkurte Nezir Ejupi, anëtare e KK ”Albpetrol” të Sekiraçës.

Karateistët e këtij ekipi patën korrur rezultate të larta edhe turnirin ndërkombëtar të organizuar në Gjilan të Kosovës.

Me paraqitjet e tyre të shkëlqyera të gjithë të pranishmit i patën impresionuar motrat Fatlume dhe Fatbardha Isa Ejupi. Nën hijen e tyre nuk  patën mbetur edhe të rejat si: Ariana Selim Ejupi, Shkurte Ruzhdi Ejupi, Edona Agim Ejupi, dhe Blerta Nezir Ejupi. Ndërsa tek meshkujt rezultate të kënaqshme pati shënuar Dardan Idriz Ejupi.

Me të dëgjuar për suksesin e këtyre të rinjve z. Enverhoxha Veliu, i dëshmuar ndër vite si humanist i madh do ta ndihmojë këtë skuadër të porsaformuar me rekuizita dhe pajisje të tjera të domosdoshme. Ngjashëm do të veprojë edhe njësiti paqeruajtës i Shteteve të Bashkuara të Amerikës “World Vision” që asokohe vepronte në komunën e Podujevës.

Pa hyrë në kërkim të shkaqeve nga Z. Bahri A. Ejupi, mësojmë që KK”Albpetrol”pushon së vepruari në vitin 2005.

Bahriu duke e parë të pamundur jetën jashtë këtij sporti  për asnjë çast nuk e pushon aktivitetin. Me propozimin e z. Esad R. Ejupi, njohës i historisë së sporteve në Republikën e Kosovës, klubi tani e tutje do  ta marrë emrin “Rina”

Edhe pse në kushte minimale të punës Bahriu, si përherë modest dhe ambicioz përveç ruajtjes së bërthamës së ekipit në klubin “Rinia” do të angazhojë shumë të rinj dhe të reja, me prirje në karate.

Interesimi i jashtëzakonshëm i të rinjve për këtë sport dhe metodat e përsosura të punës së trajnerit Bahri A. Ejupi, do të bëjnë që klubi ta ketë një kontingjent prej mbi 100 (njëqind) karateistëve.

Përkundër kushteve të paimagjinueshme për punë vullneti dhe dëshira për ta avancuar këtë sport do të ngadhënjejnë mbi çdo vështirësi. Bahriu në marrëveshje me Drejtorin e Shkollës 9-vjeçare “Kongresi i Manastirit “në Gllamnik të Podujevës z. Ismail Fetah Abdullahu, me ushtrimet do të fillojë në një nga klasat e paraleles së ndarë të kësaj shkolle në lagjen Sekiracë.

Kurse garat kampionale si nikoqire KK”Rinia” do t’i zhvillojë në sallën e Shkollës Fillore “Shaban Shala të qytetit të Podujevës.

Karateistët e kësaj skuadre si në nivel vendi, ashtu edhe në garat rajonale dhe evropiane do të stolisen me medaljeje dhe mirënjohje të shumta.

Ky aktivitet i përcjell me suksese të njëpasnjëshme u realizua në saje të kontributeve të prindërve dhe vetëmohimit të pashoq të këtyre kadetëve. Transportin e garueseve nëpër qytete të ndryshme të Kosovës,të shumtën e kohës me Minibusin e tij, privat e bëri falas z. Nezir Mehmet Ejupi, tashmë i ndjerë.

MIRANDA BAHRI EJUPI, 16-HERË RRESHT KAMPIONE E KOSOVËS NË KATEGORINË E GRUPMOSHAVE TË SAJ DHE FITUESE E  MBI 100 MEDALJEVE TË ARTA DHE TË ARGJENDËTA

Mirada që shumëçka ka trashëguar nga i ati Bahriu,e mbikëqyrur nga ai vite me radhë bindshëm  ishte më e mira në kategorinë e grupmoshave të saj, si brenda vendit ashtu edhe në garat ndërkombëtare.

Miranda B. Ejupi, anëtare KK” Rinia” të Sekiraçës së Podujevës, si fituese e 51 medaljeve të arta,19 të argjendta dhe 31 të bronzta në vitin 2013, e pati përfaqësuar Republikën e Kosovës në Kampionatin Botëror të Karatesë “WORLD LEVEL” të mbajtur në Stamboll të Turqisë.

Ajo duke vazhduar me dinamizëm të njëjtë të punës edhe në këtë ngjarje të madhe sportive arrin rezultat të shkëlqyer. Miranda në këto gara që tubojnë ajkën e karateistëve më të mirë të botës, pati zënë vendin e tretë.

Sukseset e disa të rinjve të Klubeve Albpetrol dhe Rinia i përmendëm si një argument që do të flasë për punën dhe përkushtimin e pashoq të trajnerit shembullor Bahri A.Ejupi.

Bahriu gjatë karrierës së tij është shquar edhe si garues e gjyqtar . Ai nëpërmjet këtij sporti atraktiv ka krijuar miqësi të shumta si brenda vendi ashtu edhe jashtë tij.

Gjatë qëndrimit në Mainz të Gjermanisë, këtë sport  e ka praktikuar në përputhje të plotë me rregullat, pa e keqpërdoruar asnjëherë, për çfarë ka marrë mirënjohje dhe lëvdata të shumta.

Duke studiuar kartotekën e veprimtarisë së tij, si gjyqtar në nivel vendi dhe në atë ndërkombëtar vërejmë se Bahriu, ka ndarë në dhjetëra turnirë dhe kampionate të karatesë drejtësinë me mjaft korrektësi.

Falë paanshmërisë dhe e referimit hëpërhë me normat ai ka qenë i ftuar në cilësinë e gjyqtarit në Kampionate të ndryshme të karatesë të organizuara në vendet Ballkanike, Evropiane dhe Aziatike.

Bahriu në prill të vitit 2005, ishte në formacionin e referëve më mirë të Republikës së Kosovës, në Stamboll të Turqisë, ku  dy ditë radhas u mbajtën garat e Kampionatit botëror të karatesë.

Së duhet harruar se Bahriu, edhe më 2004, pati marrë ftesë për referim nga Tokio e Japonisë, djep i  karatesë.

Me gjithë dëshirën e flaktë ai ,nuk mundi t’i përgjigjej kësaj ftese në mungesë të mjeteve materiale. Bahriu jashtë kësaj ngjarje të rëndësishme mbeti nga indiferenca e institucioneve tona lokale dhe qendrore. Bashkëpërgjegjës janë edhe disa afaristë të njohur të komunës së Podujevës,që në rastin konkret nuk u treguan aspak solidarë me Bahriun.

Pavarësisht, kësaj amullie Bahriu u ngeli besnik të rinjve të krahinës së Llapit,me të cilët edhe në vitet në vijim punoi me ritëm të njëjtë si trajner dhe gjyqtar i karatesë.

Ai si ngushëllim të vetëm për punën vullnetare në dekada i pati medaljet, mirënjohjet dhe diplomat e shumta  të fituara në garat e vendit dhe ato ndërkombëtare.

Po ashtu me rastin e shpalljes së sportistit, trajnerit dhe arbitrit më të mirë të vitit në Komunën e Podujevës, z. Bahri A. Ejupi, disaherë është vlerësuar nga Drejtoria për Kulturë, Rini e Sport, e kësaj komune si gjyqtari më i mirë i karatesë.

Kjo veprimtari e zhvilluar në baza vullnetare me kaq dashuri dhe entuziazëm përgjatë dyzet vjetëve me radhë s’mund të quhet ndryshe vetëm jetë e vënë në shërbim të zhvillimit të sportit dhe edukimit të brezave.

ARIF  EJUPI

Më 13 shtator të këtij viti u bënë 34-vjet kur Serbia, me 42 pizgauerë, 8 automjete të blindura,6 tanke dhe një helikopterë që vëzhgonte gjendjen nga qielli ia kishte mësyrë fshatit Pollatë të komunës së Podujevës.

Në shënjestër ishte familja Monolli–Latifi e cila në të gjitha periudhat u kishte rezistuar sulmeve serbo-sllave.

Orvatjet e Serbisë për ta nënshtruar këtë familje të madhe mëmëdhetarësh fillet i kanë gjatë Luftës së Dytë Botërore.

Çetnikë e partizanë serbë patën vrarë në moshë të re në fshatin Repë të Llapit, vëllezërit: Hajrullah Mursel Latifi 1905–1943, Tafil Mursel Latifi 1924–1943 dhe kushëririn e tyre Munoll Osman Monolli.

E, tri-katër vjet më vonë pagjurmë likuidohet edhe Jusuf Mursel Latifi, të cilit që nga ajo ditë tragjike nuk i dihet as varri.

Me të njëjtin skenar vritet edhe Jetullah Ramë Dema 1909-1941. Sipas rrëfimeve të të moshuarve Abdylhamit Rushiti, Hetem dhe Ilaz Dema, thuhet se Jetullahun, këto banda të krimit e kanë kidnapuar dhe pastaj e kanë ekzekutuar diku në malet e Kopaonikut.

Përkundër vrasjeve, burgosjeve dhe dhunës së pandërprerë Monollët e Pollatës,brez pas brezi tregohen kundërshtar të pakompromis ndaj të gjitha regjimeve të Serbisë.

Të vendosur për të qëndruar të pathyeshëm deri në pavarësimin e plotë të Kosovës nga Serbia, tregohen veçmas vëllezërit: Hashim, Avdi dhe Shefki Monolli-Latifi, si dhe kushërinjtë e tyre Sabit,Muhamet, Ali, Ibush dhe Ftim Monolli–Latifi.

Hashim Latifi, 1926-2009 ishte njëri nga mësuesit e parë në Llap. Ai më 1949 dënohet me burgim të rëndë. Edhe pas vuajtjes së dënimit përcillet çdo hap nga UDB-a, jugosllave.

Me gjithë kërcënimet e vazhdueshme Hashimi do të marrë guximin që të ndjekë kurse plotësuese të mësuesisë në Prishtinë dhe Prizren.

I vetëdijshëm që mund t’i ndërpritet frekuentimi i këtyre kurseve nga regjimi titisto-rankoviçian, ai ato i kryen me sukses, duke bërë ndryshim të mbiemrit nga Latifi në Morina.

Hashimi në Llap e më gjerë shquhet si arsimdashës dhe atdhetar i devotshëm. Ai 36 vite të plota punoi si mësues në Halabak, Pollatë, Sllatinë, Dumnicë dhe Llaushë, fshatra këto të regjionit të Llapit.

Hashimi një kohë kreu edhe detyrën e llogaritësit të normës në Kombinatin Metalurgjik Trepça në Stantërg të Mitrovicës. Por, as njëherë nuk u la i qetë nga regjimet diktatoriale të ish-Jugosllavisë komuniste dhe Serbisë fashiste.

Vite të shumta burgimi pati bërë edhe i vëllai Avdi Latifi, i cili deri në çlirimin definitiv të Kosovës, u dha shpirt e forcë të gjitha organizimeve ndaj pushtuesve serbo-sllavë.

Po ashtu baca, Sabit, një marangoz i njohur përveç punës cilësore dallohej për guxim dhe aftësi organizative.

Shtëpia e tij në Podujevë gjatë vitit 1981, ka qenë jatak i të rinjve që merreshin me hartimin e programit për kryengritje të përgjithshme kundër Serbisë.

Ai disaherë ka qenë i dënuar nga Serbia për veprimtari atdhetare. Baca, Sabit ka vuajtur dënimin në burgun famëkeq të Nishit, me Mulla Ramë Govorin, një antikomunist i përbetuar dhe i palëkundur në qëndrime.

Mulla Rama, dhe shokë të tjerë të burgut të Nishit, Sabitin e përshkruajnë si burrë trim dhe humanist të madh.

Pushtuesit serbë gati çdo stinë të vitit u munduan për t’i zmbrapsur Monollët–Latifajt, duke i arrestuar dhe duke u shqiptuar dënime drakonike, nëpërmjet proceseve të montuara politike.

Mirëpo, ata këto dënime i bëjnë edhe më të fortë, si në veprimtari individuale ashtu dhe në organizim të masave.

Monollët dhe Ajetajt e Sfeqlës që nga viti 1932 në krushqi me njëri-tjetrin janë nga të parët në Krahinën e Llapit, që tytat e armeve ua drejtojnë serbëve kolonizatorë të tokave tona stërgjyshore.

Nga derë e njohur e familjes Monolli, vjen edhe Hyrë Monolli-Ajeti, gjyshja e heroit Ali Adem Ajeti, vrarë më 30 maj të vitit 1989 nga policë vrasës serbo-sllavë, gjegjësisht nëna e luftëtarit të paepur për lirinë e Kosovës, Hetem Ramadan Ajeti.

Nga frika që po dështohet në zënien gjallë të Aliut, që ishte kryeorganizator i këtyre protestave dhe i burgosur politikë gjendjen nga qielli e përcillte edhe një helikopter i forcave të policisë jugosllave.

Aliu atë ditë kritike vritet në përpjekje për t’i mbrojtur nxënës e studentë llapjanë pjesëmarrës të kësaj demonstrate të fuqishme, që pati filluar në orët e paradites në sheshin e Podujevës.

Policë e ushtarë serbë të rritur me urrejtje të paparë ndaj shqiptarëve më 27 mars të njëjtit vit vrasin edhe Mehmet Maliq Ejupin, i cili ende s’kishte hyrë në pranverën e 24-të, të jetës së vet.

Me vrasjen e Mehmetit shihet haptas çmenduria e neofashistëve serbë ndaj shqiptarëve të Kosovës.

Polici serb që shtie në Mehmetin kur vëren që ai kishte rënë përtokë nga plumbat puth tytën e automatikut. (dëshmitar okular Xhelil Arbanasha, Polonicë-e Podujevës )

Vrasja e Mehmetit dhe Aliut i pezmaton aq shumë Monollët dhe Ajetajt e Sfeqlës, të cilët si alternativë të vetme shohin krijimin e grupeve guerile.

Detyrë e këtyre grupeve të përbëra nga tre-katër veta do të jenë sulmet e koordinuara ndaj njësiteve të policisë serbe të vendosura dhunshëm në komunën e Podujevës.

Në mesin e atyre që kishin planifikuar krijimin e këtyre grupeve guerile ishte edhe Zejnullah Zejnullahu-Zena, në atë periudhë kryetar i LDK-së, nëndega në Sfeqël të Podujevës.

Zejnullahu duke treguar gatishmëri në pajisjen me armë të vullnetarëve të gatshëm për t’ua kthyer tytat e armëve pushtuesve serbë në nëntor të vitit 1992, shet 50-ari tokë pjellore dhe bagëtinë.

Ai më 22 qershor të vitit 1998 e braktis përfundimisht Zvicrën dhe rikthehet në radhët e UÇK-ës. Përkrah Zejnullahut do të jenë dhe tre djemtë e tij, Bekimi, Afrimi dhe Arsimi.

Meqenëse në shtëpinë e Zenës ishin të pozicionuara njësitet e UÇK-ës, për përgatitjen e ushqimit dhe higjienën kujdeseshin bashkëshortja e tij, Mihane Kastrati-Zejnullahu me të bijat Ganimeten dhe Makfiren.

Në mënyrë mjeshtërore dhe pa u diktuar asnjëherë në këtë organizim do të ndihmojë edhe Ismail Ajeti–Bushi, vjehërr i Muhamet Latifit, i dënuar dyherë me vdekje nga regjimi komunist i ish–Jugosllavisë.

Ismaili më 23 dhjetor të vitit 1945 në Kranjë të Prespës,ia mundëson arratisjen në Greqi, me 400 (katërqind) luftëtarë Muharrem Bajraktarit, udhëheqës i Ballit Kombëtar.

Ai nuk njihte frikën! Akt të ngjashëm heroizmi tregon edhe më 8 shkurt të vitit 1950.

Ismaili në cilësinë e gardianit të burgut në Mitrovicë të Kosovës, ua çel dyert të gjithë të burgosurve politikë, ku së bashku me ta edhe ai merr arratinë.

Ismailit pas kësaj ngjarje i shqiptohet dënimi me vdekje. Nga ekzekutimi e shpëton i vëllai Mehmeti që qet në shitje ara e bagëti. Me këtë rast me familjen Ajeti, solidarizohet edhe Latif Merovci,shok dhe mik i ngushtë i Mehmetit, i cili për shpëtimin e Ismailit, nga ekzekutimi ndihmon me 100 (njëqind ) lira të arit.

Një avokat me emër që ishte i lidhur me kabinetin qeveritar të Titos, pas pranimit të një shume bukur të majme parash, dënimin me ekzekutim Ismail Ajetit–Bushit, ia kthen në burgim të përjetshëm.

Ismaili nga dënimi i dytë lirohet më 15 shkurt të vitit 1960, falë një Amnistie të përgjithshme.

Ai edhe pse kishte përjetuar ferrin në burgun e Manastirit dhe Idrizovës, përsëri do të jetë përkrah rinisë kryengritëse të Llapit dhe trevave të tjera shqiptare.

Ismaili mbante lidhje të vazhdueshme me Monollët e moshuar dhe të rinj. Fjala e tij respektohej nga të gjithë.

Dhëndëri i tij Muhamet Latifi edhe pse shumë herë ishte keqtrajtuar dhe burgosur nga regjimi gjakatar i Mishosheviqit, të gjithë njerëzit që Ismaili i adresonte tek ai i strehonte pahezituar në shtëpinë e tij.

Madje në rast sulmesh nga armiku në bregoren rrëzë shtëpisë së tij, kishte ndërtuar një bunker.

Këtu patjetër duhet vlerësuar edhe guximin e të ëmës, Hajrije Bajgora–Latifi. Hajrija qëkur ishte vajzë kishte përjetuar dhunën dhe terrorin e pushtuesve serbë. Andaj e dinte fare mirë që ata janë të pirur vetëm për krime dhe gjenocid.

Ajo duke qenë motër e tribunit të njohur popullor Bislim Bajgora, me tërë qenien u jep mbështetje të pazëvendësueshme djemve dhe vajzave të Llapit, në organizim kundër okupimit të Kosovës nga Serbia.

Fëmijë të vajzave të saj Fatimes dhe Miradijes, janë Pajazit Jashari dhe Gjyle Krasniqi të dënuar politikë. Pajazit Jashari, nga ilegalja i njohur me nofkën Boiku, shumë i rinj pati përjetuar qelitë e burgut skëterrë të Goli–Otokut.

Ndërsa, Gjyle Krasniqi e quajtur Shote Galica e Llapit në vitet e 80-ta,e pati goditur 4-5 herë me një shufër në kokë shitësin serb të tekstileve Stojan Mikiq.

Në ato çaste me Gjylën ishte edhe vajza e tezës së saj Mihane Ali Jashari (dëshmitar okular Hazbi Fazli Gubetini)

Mikiq një njeri amoral kur shihte vajza të bukura i ngacmonte me fjalë të pista. Por, atij i pati dhënë hakun Gjyle Krasniqi, duke i treguar që s’mund të abuzohet me femrat shqiptare.

Pas kësaj ngjarje rinia llapjane thuri vargjet kumbuese dhe në rimë ‘’Të paçim jetë e mot Gjyle Krasniqi, tmerri i Stojan Mikiqit‘’

Në familjen e vëllezërve Sabit, Myftar, Eset, Ali dhe Muhamet Monolli-Latifi, më 1989 strehohen edhe anëtarët e celulës së armatosur të njohur në popull si ‘’Çeta e Llapit’’

Si pasojë e aktivitetit kombëtar Muhamet Latifi në nëntor të vitit 1994, rrahet mizorisht nga policia serbe.

Atij gjykatat e udhëhequra nga gjykatës të afërt me kryekasapin Sllobodan Millosheviq, i shqiptojnë dënimin me burg, të cilin e vuan në Prishtinë dhe Prokuple.

Muhamet Latifi i gatshëm për të dhënë jetën çdo moment në mbrojtje të Kosovës, po nga këto Gjykata kriminale të Serbisë, dënohet edhe në vitin 1997 me 6 muaj burgim.

Ai, këtë dënim e kryen në Leskovc të Serbisë . Në këtë burg famëkeq patën qëndruar më 1989 edhe elita e intelektualëve kosovarë me në krye Akademik, Rexhep Ismajli, Kolë Berisha, Xheladin Rekaliu, Nazmi Peci-Boletini, Muhamet Shatri etj.

Në nëntor të vitit 1994 së bashku me z. Muhamet Latifi, keqtrajtohet rëndë edhe Avni Mustafë Hoxha, veprimtar i LDK-së, nëndega në Pollatë të Podujevës, nip i antikomunistit të përbetuar Jahja Fusha.

Fashizmin serbo- sllavë të manifestuar 9 vite më herët ndaj shqiptarëve e përshkruan edhe z.Gani Ukë Hoxha, veprimtar i hershëm dhe i dënuar politikë.

Ai me emocion kujton vitin 1982,kur së bashku me Pajazit dhe Bejtush Jasharin, Ali Monollin-Latifin, si dhe shokë të tjerë me rastin e njëvjetorit të demonstratave studentore të 1 prillit 1981, organizojnë në qendër të Podujevës, një demonstratë.

Me këtë rast kërkohet lirimi i menjëhershëm dhe i pakushtëzuar i të gjithë të burgosurve politikë në Kosovë dhe trojet tjera shqiptare nën Jugosllavi.

Pushtuesit serbë me lojalët e tyre në Kosovë të frikësuar që fare lehtë mund t’u dal nga duart situata, të nesërmen i arrestojnë organizatorët e kësaj proteste dhe i dënojnë me burgim të rëndë.

Z. Hoxha ishte edhe njëri nga udhëheqësit e formacionit të armatosur “Çeta e Llapit” Ai vitetë tëra e ka udhëhequr edhe Fondin për Financim të Republikës së Kosovës në Zvicër.

Një moment tjetër prekës e rrëfen edhe Eqrem Selman Sheholli me punë e qëndrim në Basel të Zvicrës.

Ai dhe disa shokë të tij nga Llapi dhe rajone të tjera të Kosovës në vjeshtën e vitit 1991 përzgjidhen që të shkojnë në Shqipëri, për të fituar njohuri plotësuese në përdorim armësh dhe teknikë luftarake.

Mirëpo, papritur këta të rinj dekonspirohen nga dikush dhe menjëherë nis burgosja e disave prej tyre nën akuzën se kanë planifikuar akte terroriste ndaj Jugosllavisë.

Pas këtyre arrestimeve arbitrare ata që konsideroheshin si organizator të dërgimit të këtyre djemve në këto stërvitjeve ushtarake japin urdhrin për shpërndarje.

Legjendarët, Adem Jashari, Zahir Pajaziti dhe Sali Çeku etj, krenari jona kombëtare përkundër urdhrit për shpërndarje kthehen të armatosur në Kosovë.

Me grupin e Deçanit që udhëhiqej nga heroi Sali Çeku të armatosur në Kosovë, hyjnë 32-veta.

Pjesë e këtij grupi ishin edhe Eqrem Selman Sheholli dhe Driton Isa Restelica nga komuna e Podujevës.

Mirëpo, nuk voni shumë dhe sigurimi i fshehtë serb nisi t’i kërkojë në të ashtuquajturat “biseda informative”

Ata për rrezikun e mundshëm të burgosjes ishin njoftuar nga Ismail Ajeti-Bushi, të cilin e kishte njoftuar më herët Isa Berisha, njëri nga organizatorët e rekrutimit të këtyre të rinjve në stërvitje ushtarake në Shqipëri.

Falë seriozitetit dhe reagimit në kohë të Ismail Ajetit–Bushit, arrestimit nga policia serbe i shpëtojnë për një fije floku Eqremi si dhe Hetemi e Murati,që në ato çaste gjendeshin mysafirë në fshatin Balloc të Podujevës, tek Selman Tafë Sheholli, vjehërr i Hetem Ajetit.

Ismaili ishte ai që me të kuptuar rastin kishte shkuar me vrap në Balloc, dhe kishte njoftuar për rrezikun e arrestimit. Pastaj, nëpërmjet Ismailit njoftohet edhe Driton Isa Restelica nga Podujeva.

Kurse, Hamdi Jahir Jaha, absolvent i Fakultetit Teknik, që ishte në grup të njëjtë me Eqremin dhe Dritonin, në atë periudhë sekretar i LDK-së, nëndega në Sfeqël të Podujevës, njoftohet nga i vëllai Ukshin Jaha, se është duke u kërkuar nga policia e Serbisë.

Hamdiu në mungesë pune dhe mjetesh detyrohet që nga Tirana të kaloj në Bernë të Zvicrës. Ai edhe në Zvicër, vazhdon aktivitetin e tij, kombëtar si veprimtar i palodhshëm i LDK-së.

Në këto ushtrime ushtarake në Surrel të Shqipërisë nga LDK-së, nëndega në Sfeqël,ishte edhe Islam Xhevit Visoka, Arsimtar i Edukatës Fizike në Shkollën 8-vejeçare “Ali Ajeti” dhe futbollist i dalluar i KF”Llapi” të Pdujevës dhe KF ”Flamurtari” të Prishtinës.

Ai mbetet i pazbuluar nga policia serbe falë pjekurisë së tij dhe qasjes me seriozitet në këtë detyrë me peshë.

Z.Islam Visoka ishte në grup me Komandantin legjendar Zahir Pajaziti dhe vëllezërit Gubetini, si dhe bashkëfshatarin e tyre Vehbi Abdyl Zeqiri etj.

Zahir Pajaziti gjatë kësaj periudhe ishte udhëheqës i Parlamentit Rinor të Kosovës, nëndega në Orllan të Podujevës. Me transformimin e kësaj Shoqate rinore në Parti Parlamentare të Kosovës, Zahir Pajaziti u zgjodh kryetar i Degës së këtij subjekti në Orllan, të cilin e udhëhoqi me mjaft sukses.

Për hir të opinionit duhet të sqarojmë që Dega e Partisë Parlamentare të Kosovës në Podujevë, është themeluar disa muaj pas asaj të Orllanit.

Ndërkaq, Eqrem Sheholli dhe Driton Restelica, që po ashtu kërkoheshin nga Policia e Serbisë, me ndihmën e Hetem Ajetit, vendosen në fshatin Dyz të Podujevës në familjen e Qazim Islamit.

Meqë, kjo familje kishte vetëm dy dhoma banimi dhe gjendje të rëndë ekonomike, brenda katër-pesë ditëve duhej të ndërrohej vendstrehimi i tyre.

Ata nga Dyzi kalojnë në fshatin Gërdoc në familjen Asllani. Por, edhe këtu qëndrimi do të jetë i shkurtër, ngase kryefamiljari i kësaj shtëpie Qazim Asllani, bashkëpunonte ngushtë me Hasan Ramadanin,anëtar i Çetës së Llapit dhe besnik i amanetit të heroit Ali Ajeti.

Prandaj, druhej nga ndonjë bastisje e papritur e kësaj familje nga policia serbe. Në fakt më vonë u vërtetua që droja ishte plotësisht e arsyeshme, sepse ndërmjet natës së 6 dhe 7 gusht të vitit 1994, forcat policore dhe ushtarake të Serbisë, me tërë arsenalin e tyre sulmojnë shtëpinë e Hasan Ramadanit në fshatin Shajkoc të Podujevës.

Hasani në përpjekje për ta mbrojtur pragun e shtëpisë dhe nderin e familjes së tij bie heroikisht.

Bandat kriminale të Serbisë të udhëzuara nga Millosh Nikoliq, i njohur më tepër si i biri Dragçit, të habitura me qëndresën e tij, ia dëmtojnë rëndë shtëpinë.

Fidajetja vajza e madhe e Hasanit, edhe pse ende fëmijë nëpër tym e flakë që e kishin kapluar shtëpinë mundohet që t’i dal në ndihmë babait të saj.

Ismail Ajeti-Bushi kur sheh që Eqremit dhe Dritonit po u kanoset rreziku për t’u kapur nga policia e Serbisë, i strehon në shtëpinë e dhëndrit të tij, Muhamet Ibrahim Latifi-Monolli.

Monollët e Pollatës të njohur si kryengritës të përhershëm karshi Serbisë, përherë mbaheshin nën vëzhgim të saj.

Prandaj, nga frika plotësisht e justifikueshme që kjo familje mund të atakohet prapë nga forcat ushtarake dhe policore të Serbisë, sikurse më 13 shtator të vitit 1990, Eqremi dhe Dritoni kalojnë në fshatin Bakshi të Kastriotit (ish-Obiliqi)

Ata në këtë fshat qëndrojnë një natë në shtëpinë e Sabit Bejtush Hazirit, vëllai i të cilit Hamza ishte i martuar me Hamiden të bijën e Mehmet Hasan Ajetit, të fshatit Sfeqël të Podujevës.

Meqenëse, dhuna përshkallëzohej nga dita në ditë Zejnullahu Zejnullahu një burrë fjalë pak dhe i guximshëm me veturën e tij “Opel Kadet 1000” i shoqëruar nga Hetem e Murat Ajeti dhe hoxhë, Ahmet Berisha, i Majancit, tani i ndjerë, Eqremin dhe Dritonin më 31 tetor të vitit 1992, i transferojnë në Pejë dhe Gjakovë, tek disa miq të besueshëm të Ismail Ajetit-Bushit.

Pastaj,Isa Hysenaj, një djalë trim e bujar që e njihte mirë terrenin me disa shokë të tij, Eqremit dhe Dritonit ua mundësojnë futjen ilegale në Shqipëri.

Falë përpjekjeve të përbashkëta të Muhamet Monollit-Latifit, Ismail Ajetit- Bushit e veçmas të Zejnullah Zejnullahut-Zenës dhe Hetem e Murat Ajetit si dhe hoxhë, Ahmet Berishës, këta dy të rinj i shpëtojnë valës së arrestimeve nga regjimi fashist i Milosheviqit.

Gjatë kësaj periudhe z.Muhamet Latifi që shtëpinë e tij e kishte shndërruar në strehimore të të përndjekurve nga Serbia, kryente funksionin e kryetarit të LDK- së, nëndega në Pollatë.

Ai njëkohësisht dy mandate ishte edhe anëtar i Kryesisë së LDK-së, dega në Podujevë.

Nën akuzën se ishte pjesë e këtyre grupeve guerile me tortura si në kohë të Mesjetës më 24 shkurt të vitit 1997,mbytet në burgun e Prishtinës, inxhinieri i rinj i xehetarisë Besnik Muharrem Restelica, nga Podujeva.

Diku shtatë-tetë muaj më vonë si pasojë e torturave të hatashme në burgun Qendror të Beogradit vdes 55-vjeçari Jonuz Zeneli, nga Ballabani i komunës së Prishtinës.

Rrjedhja e ngjarjeve tregon që sulmi i 13 shtatorit të vitit 1990 mbi familjen Monolli-Latifi, ishte i projektuar nga Beogradi, shumë herët. Serbia këtë familje me taban kombëtar e shihte çdoherë çerdhe kryengritësish me nam.

Tafil Hashim Latifi, arsimtar i gjuhës angleze në Shkollën Fillore të Mesme të Ulët “Shefki Latifi” në Pollatë të Podujevës, në një prononcim të tij në një nga televizionet tona, pati thënë “ky krim i Serbisë, ndaj familjes sonë ishte përgatitur me një skenar të veçantë.”

Përkundër asaj që në Prishtinë, Mitrovicë, Prizren ,Pejë, Gjilan, Gjakovë dhe Ferizaj, ekzistonin kazerma të Armatës Jugosllave, që udhëhiqeshin nga oficerë serbë, në mars të vitit 1989, nga kazerma Ushtarake e Nishit “Stevan Singjeliq”në Llaushë dhe Obrançë të Podujevës, janë pozicionuar kohë të gjatë forca të shumta ushtarake dhe policore të ish-Jugosllavisë.

Aty-këtu në këto njësite ka pasur edhe ndonjë slloven, kroat, maqedonas apo boshnjak. Kjo ishte më tepër taktikë për justifikimin e krimeve që kjo Armatë, kryente ndaj ushtarëve dhe civilëve shqiptarë.

Tafil  Latifi, që vitet e rinisë i kishte kaluar në burgun e Gradishtës së Kroacisë, i burrëruar para kohe, këto zhvillime i merr seriozisht.

Ai këshillon familjarë, shokë e miq, që karshi kësaj situate të tensionuar të mos qëndrohet duarkryq.

Më 11 shtator të vitit 1990, tre-katër veta të panjohur kishin trokitur në portën qendrore të shtëpisë së Hashim Monollit-Latifit.

Siç është në traditën e shqiptarit derën e kishte hapur çuni i madh i Hashimit, asokohe 31-vjeç Tafil Latifi.

Këta persona të panjohur Tafili mendon që janë minoritarë goranë të komunës së Sharrit të Kosovës, ish-Dragashi i dikurshëm.

Ata me të parë në një cep të oborrit stivën e druve kishin thënë se janë të interesuar kinse për blerjen e tyre.

Tafili edhe pse kishte kërkuar çmim bukur të lartë për stivën e druve ata as që e kishin diskutuar atë.

Sikurse atëherë ashtu dhe sot Tafili, i qetë dhe me një karakter të një malësori të vërtetë njerëzit e panjohur s’kishte dashur që t’i bezdis me pyetjeje të panevojshme.

Mirëpo, krimi i 13 shtatorit të vitit 1990,kur në ora 3:30 minuta pasmesnatës në të gjitha anët u rrethua fshati Pollatë,do të vërtetojë që “blerësit e druve ‘’ kanë qenë agjentë të rryer të UDB-ës, serbo-sllave.

Në këtë sulm mizor pa fajin më të vogël vriten të rinjtë Skënder Hamit Monolli dhe Besim Hashim Latifi. Po ashtu arrestohen dhe rrahën brutalisht gra e burra të familjes Monolli–Latifi.

Pa kurrfarë procedurash paraprake në burgun e Prishtinës, mbahen dhe rrahën barbarisht, Hashim Mursel Latifi, Hakif Demë Hyseni, Emin Sadik Behrami, Jusuf Sahit Latifi dhe 29 veta të tjerë, në mesin e tyre edhe gra e vajza, të familjes Monolli-Latifi.

Dhunë të shfrenuar xhelatët serbë ushtrojnë edhe ndaj të miturës Azize Hamit Monolli, që ende nuk i kishte mbushur 15 vjet.

Shumica e të keqtrajtuarve edhe sot lëngojnë nga pasojat e atij tërbimi të egër dhe çnjerëzor të policëve kriminelë të Serbisë.

Mbi gjestet e këtyre policëve skizofrenë flet edhe akti kur, Naim Hashim Latifi, Afrim Sahit Latifi, Ismail Hamdi Latifi dhe Sahit Latifi, edhe pse me plagë të rënda në trup mbahen në burgun e Prishtinës, plot tre muaj, në kushte të tmerrshme.

Nën akuzën se ata kanë sulmuar policë e ushtarë serbë Gjykata komunale në Kushumli, të Serbisë, të lartpërmendurve u shqipton dënime në mungesë.

Ata duke njohur historinë e burgjeve të Serbisë dhe agresivitetin prej kafshësh të egra të policëve dhe gardianëve nuk i bindën urdhrit të kësaj Gjykate, fashiste dhe të politizuar deri në palcë.

Po ashtu këtë tmerr e përjetojnë edhe Behram Sadik Behrami, dëshmor i kombit dhe Refik Enver Hoxha, të cilët mbahen prej 14 shtator deri më 17dhjetor 1990, pa kurrfarë faji në burgun e Prishtinës.

Madje, dëshmorit të kombit Behram Behrami, Gjykata komunale, përkatësisht gjykata themelore në Kushumli të Serbisë, i shqipton dënimin me 1 vit burgim, nën akuzën se ai së bashku me Ismail Hamdi Latifin, kanë plagosur me armë zjarri policët serbë, Milloje Bllagojeviq dhe Millan Muratoviq.

Z.Fazli Balaj, avokat i angazhuar nga Ukshin Behrami, që në atë periudhë punonte si punëtor stinor në Olten të Zvicrës, kërkon që Gjykata t’i jap afat kohor prej shtatë ditësh për vuajtjen e dënimit klientit të tij, Behram Behrami, me arsyen se nëna e tij, Shehide Zymeri Behrami, ishte e shtrirë në spitalin e përgjithshëm të Prishtinës.

Pas aprovimit të kërkesës së avokatit Fazli Balaj, i vetëdijshëm që s’do të dalë i gjallë nga ky ferr i mbushur me recidivistë e kriminelë serbë Behram  Behrami, kalon në ilegalitet, deri në ditën kur mobilizohet në radhët e Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës.

Ai, i sigurt që vetëm nëpërmjet tytës së pushkës ndalen pushtuesit serbë më 17 shtator të vitit 1998,i përgatitur mirë fizikisht dhe moralisht rreshtohet një njësitin “Ulpiana 55” me qëllimin e vetëm mbrojtjen e truallit pellazgo-ilir.

Me rritjen dhe masivizimin e UÇK-së, Behrami, kalon në Brigadën 152 “Shaban Shala” Zona Operative e Llapit.

Behram Behrami, edhe gjatë viteve 1974-1978,si nxënës i gjimnazit “8 Nëntori” të Podujevës, e kishte të ngritur ndjenjën e përgjegjësisë ndaj Atdheut. Ai si arsimdashës i vërtetë shumë herët nisi të punojë si mësimdhënës në shkollën 8-vjeçare“ Ramiz Sadiku” të Pollatës dhe paralelet e saj të ndara në Zhiti, Sllatinë e Murgullë.

Behram Sadik Behrami dhe Hasan Sejdi Dema, që në jetën reale ishin të pandarë edhe vdekjen e bënë së bashku.

Ata në përballje me forcat policore dhe ushtarake të okupatorit serbë ranë heroikisht më 28 maj të vitit 1999, tek mulliri i Demajve në Pollatë.

Krimit të ultë dhe tinëzar të 13 shtatorit të vitit 1990, të organizuar nga Ushtria dhe Policia e Serbisë, fatmirësisht i shpëton Tafili Hashim Latifi, që atë natë të kobshme gjendej tek xhaxhai i tij Shefkiu ,i cili prej vitesh jetonte në Podujevë.

Ndjemë obligim që lexuesve t’u sqarojmë që të gjithë Monollët e Pollatës së Podujevës, janë të një trungu familjar.

Mirëpo, atyre për arsye të moslejimit të shkollimit dhe gjetjes së ndonjë vendi të punës nga armiku u imponohet ndryshimi i mbiemrave në, Monolli, Latifi, Dema, Azemi, Behrami, Hyseni, Ademi, Rushiti, Hoxha dhe Salihu.

Dhembja dhe pikëllimi Monollët–Latifajt, do t’i godasë edhe më 4 korrik të vitit 1995, kur nga torturat çnjerëzore të policisë serbe do të vdes mësuesi i popullit Shefki Mursel Latifi.

Shefkiu me seriozitet e përkushtim të madh e kreu detyrën e inkasantit në kuadër të Këshillit Qendror për Financim të Kosovës–Këshilli Komunal për Financim-Podujevë.

Shokë e miq duke parë vuajtjet dhe sakrificat e pandërprera të Shefkiut e krahasonin me rilindësin tonë të madh Millosh Gjergj Nikolla–Migjeni.

Përpjekjet e disa individëve që dramën sa tragjike aq edhe krenare të Monollëve-Latifajve të Pollatës,ta paraqesin sipas qejfeve dhe interesave të tyre personale dhe partiake janë të dëmshme, sepse e zvetënojë sakrificën nëpër vite të kësaj familje, beden i përhershëm në mbrojtje të Kosovës, dardane.

Krimi serbë në Pollatë e pati prekur mbarë popullin shqiptar. Më 15 shtator të vitit 1990 me pjesëmarrjen e mijëra njerëzve u krye ceremonia e varrimit e Skënder dhe Besim Monollit–Latifit.

Edhe pse në gjendje shtetrrethimi rinia llapjane e udhëhequr nga z.Agron Maliq Jaha,kryetar i Parlamentit Rinor të Kosovës-dega në Podujevë, tregohet vigjilente dhe e organizuar për lakmi.

Ajo në asnjë mënyrë s’bie preh e provokimeve të xhelatëve serbë që kërkonin marrjen e jetëve të tjera të rinisë sonë.

Pa eufori dhe me një qetësi për t’u admiruar në këtë ceremoni mortore z. Agron Jaha, tek të gjithë të pranishmit apelon që edhe pas vrasjes së Skënderit dhe Besimit,të vazhdohet me protesta dhe mjete të tjera deri në shkëputjen definitive të Kosovës nga Serbia.

Zaten ky apel edhe u jetësua. Gjatë viteve 1998–1999 kur Serbia ,filloi me vrasjen masive të shqiptarëve të Kosovës, shumica e djemve të Bashkësisë Lokale të Pollatës, të aftë për armë të udhëhequr nga Muhamet Ibrahim Latifi, u rreshtuan në radhët e UÇK-ës.

Nga kjo trevë e njohur edhe si Gryka e Mavriqit, në Beteja me armikun ranë duke e shkruar me gjakun e tyre pavdekësinë shumë të rinj.

Në këtë tubimin mortor në nderim të Skënderit dhe Besimit, ku dëgjoheshin vetëm vajet e foshnjave dhe cicërimat e zogjve disa fjalë i pati thënë edhe z.Fehmi Ismaili, përfaqësues i Kryesisë së LDK-së, dega në Podujevë.

Këshillin për pajtim dhe falje të gjaqeve në nivel vendi që atë vit ishte në vlugun e punëve e pati përfaqësuar pedagogu i mirënjohur Shevqet Canhasi.

1. Fehmi Idriz Berisha, i porsa liruar nga prangat e burgjeve të ish-Jugosllavisë, si bashkëveprimtar dhe mik i bacës Avdi dhe Sabit, pati apeluar për vazhdimin e protestave dhe unifikimin e faktorit shqiptar në të gjitha trojet tona.

E, aktori llapjan Ismet Azemi i lindur në Pollatën, e qëndresës dhe sofrës së shtuar me bukë, kripë e zemër pati deklamuar vargjet e Nolit “Syrgjyn-vdekur”

Ndërkaq, z.Jakup Niman Azemi, moshatar dhe shok i studimeve në Fakultetin Juridik të Universitetit të Kosovës, pati evokuar kujtime nga jeta me Besimin si fëmijë e student.

Azemi me lot nëpër faqe pati thënë “dhembjen dhe pikëllimin s’mund t’i përshkruaj kurrfarë pende, sepse sot humbëm një jurist të ardhshëm dhe një krijues letrar që mungesa e tij do të ndihet kudo”

Besimit i rrinte bukur emri që mbante ngaqë çdoherë i besoi çlirimit të Kosovës, për të cilën edhe u flijua, së bashku me kushëririn e tij Skënderin.

Ai betimin për të vdekur në mbrojtje të Shqipërisë Natyrale e pati bërë edhe nëpërmjet vargjeve me titull “Për ty Kosovë” të botuara në revistën studentore “Bota e Re” një vit përpara se të binte në altarin e lirisë.

Punimet e tyre të shkruara enkas për këta dy martir të Demokracisë dhe Pavarësisë së Kosovës, i patën lexuar edhe krijues e veprimtarë të tjerë nga Llapi dhe viset e tjera shqiptare.

Dhe fare në fund klerikë të ritit myslimanë të prirë nga Ilaz Rrahmani-Sekiraça, kryeimam i Bashkësisë Islame në Podujevë, patën bërë lutje që shpirti i këtyre lajmëtarëve të lirisë të prehet në paqe të përhershme.

Skënderit dhe Besimit armiqtë ua kishin frikën edhe për së vdekuri. Ekspeditat me policë të harbuar  serbë nuk i patën lënë të qetë edhe pas vrasjes duke ua dëmtuar varret.

Ky provokim i turpshëm i armiqve shihej që ishte një thirrje e hapur për gjakderdhje të re në familjen Monolli-Latifi.

Monollët-Latifajt e hershëm dhe ata të sotëm prioritet të vetëm gjatë gjithë jetës e patën shkëputjen e Kosovës nga Serbia.

Paanshmëria në përshkrim ngjarjesh rrit besueshmërinë ndër ne dhe në qendrat e vendosjes në botë.

Përshkrimi i njëanshëm i ngjarjeve nga njerëz karrierist që shohin vetëm interesin personal dhe të klaneve të tyre, krijon tek gjeneratat e ardhshme dilema me të panjohura të shumta.

Edhe pse të barrikaduar nga forca të policisë serbe menjëherë në vendngjarje patën dalë aktivistë e gazetarë shqiptarë, të cilët këtë ngjarje të rëndë e patën pasqyruar me mjaft korrektësi, si në shtypin tonë ashtu edhe në atë ndërkombëtarë.

Faqe të tëra mbi këtë krim të Serbisë në fshatin Pollatë të komunës së Podujevës, pati përgatitur z.Blerim Shala, me pseudonimin Otto Grum, të cilat i pati botuar në dy-tri vazhdime në revistën “Mladina” Organ i Rinisë së Republikës së Sllovenisë.

Këta artikuj kanë qenë të ilustruar edhe me fotografi të shumta të punuara nga fotoreporteri i “Zëri javor” të Prishtinës, z. Hazir Reka,i njohur nga kolegë e miq si Marubi i Kosovës.

Kështuqë me kohë e gjithë bota kuptoi që Serbia, më 13 shtator të vitit 1990,kreu krim të organizuar në Pollatë të Podujevës.

ARIF EJUPI

Vëllezërit Durim dhe Andi Gjoka u kthyen nga Greqia në vitin 1998 për të investuar kursimet në Shqipëri. Ata ngritën një biznes lulesh dhe pemësh në afërsi të Thumanës, aksit që ka shërbyer si rrugë nacionale deri pak javë më parë.

“Me një të rënë të lapsit qeveria na bllokon rrugën kryesore dhe aksesin për t’u lidhur me autostradën e re”- tregon Durim Gjoka.

Më ndërtimin e autostradës biznesi i tyre u nda në mes, duke i lënë serat nga një anë dhe qendrën e shitjes së luleve nga ana tjetër e rrugës. I vetmi nënkalim që mundëson lidhjen e dy pjesëve të biznesit është vetëm 3.4 metra, i cili pamundëson kalimin e makinave të mëdha për transportin e pemëve.

“Që të ngarkojmë ne një trailer, duhet që t’i shkarkoj materialet dy herë, se këtu nuk i zë makinat e mëdha. Duan të paktën një ditë, gjithë ditën, me 10 – 12 punëtorë që të ngarkojmë një trailer. Në një kohë që traileri vinte në vendin e vetë, ngarkonte për një gjysmë dite edhe mbaronim punë, edhe bima nuk kishte dëme”- shpjegon ai.

Biznesi i vëllezërve Gjoka gjendet vetëm pak metra me rreth rrotullimin e autostradës së vjetër, që prej një muaji është kthyer në një rrugë për askund. Për ironi, autostrada e re ka prerë në mes një rrethrrotullim ekzistues, që ishte ndërtuar me qëllimin që të bënte lidhjen e rrugës me aksin e re që do pasonte.

80 mijë banorët e Krujës dhe rrethinave tani kanë dy mundësi, ose të kthehen deri në Kashar ose të kalojnë në një rrugicë dytësore që të çon drejt Thumanës.

“Është bë skëterrë, krejt makinat e Shqipërisë kalojnë këtej, kjo është rrugë lagje, rrugë që s’mund të nxjerrim fëmijët në rrugë” – tregon Artur Lame.

Arturi banon buzë rrugës së vjetër dytësore. Mbyllja e rrugës e ka kthyer oborrin e tij në një aks ndërkombëtar të improvizuar, ku ccdo ditë kalojnë makina të tonazhit të rëndë dhe shkaktohen aksidente.

Por përveç infrastrukturës së dobët kjo rrugë dytësore nuk ofron as sinjalistikën minimale duke i vendosur gjatë gjithë kohës shoferët në dilemë se nga cila anë duhet të marrin për të arritur destinacione të caktuara.

Ky problem i ka ngarkuar një detyrë të re Edi Farrukut, që shërben si hoxhë në xhaminë e Thumanës.

“Gjatë ditës kur jam te xhamia, rri këtu për me i tregu njerëzve se nga me marrë drejtim, sepse futen dhe çdo rrugë që shohin i duket sikur të lidh me autostradën, ja nxjerr GPS, por në realitet krejt rrugët janë të mbyllura, ose të vijë shteti, të vijë e të verë një tabelë”- thotë Edi Farruku.

Për të ndihmuar qytetarët, ai ka vizatuar mbi murin e Xhamisë shkrime orientuese për drejtimet Shkodër, Kosovë, Morinë.

Protestat dhe dhuna policore

Të hënën është paralajmëruar protesta e tetë radhazi e banorëve të Thumanës. Prej javësh ata në formë revolte kapërcejnë kordonët e policisë dhe  bllokojnë përreth një ore apo më tepër qarkullimin e automjeteve në autostradën e re. E vetmja kërkesë e tyre është aksesi në rrugë.

“Më ka rënë kështu anësore me mburojë edhe më ka gjakosur, janë komplet edhe kamerat dhe atë moment është hap gardhi i policisë, kur më kanë goditur mua”- tregon Durimi.

Në disa protesta forcat shqiponja nuk kanë hezituar të përdorin dhe gaz lotsjellës, spërkatës djegës për sytë etj, për të shpërndarë turmat. Banorët shprehen se nuk do i ndalin protestat derisa të kenë një alternativë kalimi.

“Ne protestat do i vazhdojmë, le të bëjmë burg se ne na kanë futur në burg, bukën e gojës na e kanë marrë, bizneset po na i falimentojnë, rinia po na ikën, ne në burg jemi. Çfarë do presim më tjetër ne?”- pohon Durim Gjoka.

Ai nuk e fshehin dot zhgënjimin e izolimit jo vetëm fizik por edhe ekonomik.

“Çdo vend të botës, çdo biznes i japin favore, jo shkatërrim. Këtu na kanë dhënë shkatërrim, nuk na kanë dhënë asnjë favor, ne na kanë penalizuar në të gjitha anët, si nga toka, prona që na kanë marrë, si nga bizneset….”- përfundon Durimi.

Kjo autostradë  do të aksesohet kundrejt një pagese prej 270 lekësh për çdo mjet. Kontrata e lidhur mes Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë dhe kompanisë koncesionare parashikon një koncesion 35 vjeçar.

Ndërsa projekti ka kushtuar rreth 267 milionë euro, financimi i aksit është bërë nga koncensionari, që planifikon të mbledhë të paktën 1.3 miliardë euro të ardhura bazë për 35 vite. /Citizens Channel

Në Hot të Malësisë së Madhe u zhvillua ceremonia e përfundimit të punimeve për ringritjen e kullës së njohur të Çunmulajve dhe shndërrimin e saj në Muze të Malësisë. Fisi i Çunmulajve ka nxjerrë figura te shquara që kanë lënë gjurmë në historinë e kombit dhe Malësisë për përpjekjet e tyre në mbrojtje te identitetit dhe trojeve shqiptare, mes të cilëve shquhet prijësi dhe luftëtari popullor Çun Mula, pjesëmarrës në Lidhjen Shqiptare të Prizrenit. Siç njofton nga Hoti i Malësisë së Madhe, korrespondenti i Zërit të Amerikës, Pëllumb Sulo, Kulla e Çunmulajve u braktis dhe thuajse u rrënua gjatë periudhës së komunizmit, ndërsa trashëgimtarët e Çunmulajve u internuan dhe burgosen.

Ceremonia e përurimit të përfundimit të punimeve për ringritjen e Kullës së Çunmulajve dhe shndërrimin e saj në muze mblodhi në Hot të Malësisë së Madhe banorë të Malësisë, të Shkodrës, Tuzit e Trieshit si dhe përfaqësues të shqiptarëve të Amerikës, të cilët kontribuan për ringritjen e kullës.

Pllakën me mbishkrimin “Kulla e Bajraktarëve të Hotit, Muzeu Malësia e Madhe” e zbuloi kryebashkiaku i Malësisë së Madhe, Tonin Marinaj së bashku me nismëtarin për ringritjen e kullës, drejtuesin e shoqatës “Kulla e Bajraktarëve të Hotit”, Arjan Bajraktarin.

Duke folur në ceremoninë e rastit, Arjan Bajraktari vlerësoi faktin se kjo nisëm kulturore dhe historike gjeti mbështetjen masive të malësorëve, në të dy anët e kufirit, por edhe në diasporë duke i dhënë kështu Malësisë një nga dëshmitë më të rëndësishme të identitetit të vet.

“Në atë ditë jo të largët, 12 shkurtit 2022, këtu në Hot, në këtë oborr, në çeljen e fushatës ku donator i parë ishte Mark Gjoku Ulaj që dhuronte 5 mijë dollarë në emër të vëllazërisë së tij, ndoshta askush nuk e mendonte se kjo fushatë për mbledhjen e fondeve do të merrte përpjesëtime kaq masive sa do të mund të arrinim sot, më 16 gusht 2024, të inauguronim përfundimin e punimeve të rinovimit të kullës, për më tepër, me një koncept muzeal modest”, tha ai.

Kulla e Çunmulajve, në Hot të Malësisë së Madhe, i ka fillimet e saj rreth viteve 1770-1780 për të rrugëtuar gjatë shekujve duke lënë gjurmë të rëndësishme në historinë e Malësisë dhe kombit përmes prijësve dhe luftëtarëve popullorë të Çunmulajve, të cilët i prijnë Hotit dhe Malësisë në luftërat kundër ushtrive osmane dhe atyre malazeze në mbrojtje të kufijve kombëtar.

Mes tyre shquhet bajraktari i Hotit, Çun Mula, një nga figurat më të rëndësishme të Malësisë, pjesëmarrës në Lidhjen Shqiptare të Prizrenit dhe në betejat për mbrojtjen e trojeve shqiptare. Pas vendosjes së komunizmit, trashëgimtarët e Çunmulajve u internuan dhe burgosën, ndërsa kulla e tyre nisi braktisjen dhe rrënimin.

Profesor Lekë Junçaj duke folur për historinë e kullës dhe trashëgimtarëve të saj tha mes të tjerash se ajo ishte një kështjellë arbërore.

“Kjo godinë gjigante nuk ishte vetëm kullë rezidence, por ishte kryeqendra e Hotit, epiqendër e shtatë maleve të Malësisë për tubimet, angazhimet, pajtimet dhe besëlidhjet e shumta të popullit të shumëvuajtur malësor. Ishte një kështjellë arbërore, mbrojtëse e trojeve dhe vlerave tona më të mira, nga ku me shekuj u mbrojt kufiri veri-perëndimor nga invazionet serbo-malazeze”, thotë ai.

Për ringritjen e Kullës së Çunmulajve kanë dhënë kontributet e tyre financiare rreth 500 persona nga Shqipëria, Kosova, shqiptarët në Mal të Zi, Europa, Kanadaja dhe SHBA.

I ardhur nga New Jorku, ku ka emigruar prej 50 vitesh, Mark Gjok Ulaj thotë se kjo ka dëshmuar vlerësimin e madh të malësorëve për bajraktarin e Hotit, Çun Mulën, dhe gjithë pjesëtarët e fisit të Çunmulajve.

“Çun Mula i Hotit i ka prirë tanë bajrakut të Hotit dhe ka qenë një ndër burrat ma të mirë që ka mujt me pasë kombi shqiptar. Mbas tij, të gjithë kanë ardhë secili ma i mirë se tjetri. Mul Delija ka qenë bajraktari i Hotit. Ka qenë kapedani që e ka kryer shkollën në Itali edhe e ka shpëtu Malësinë e Madhe, kur ka hy komunizmi, për mos me u vra vëllau me vlla”, thotë ai.

Megjithëse shumë larg vendlindjes, shqiptarët që kanë emigruar prej vitesh në Amerikë, vazhdojnë të mbajnë gjallë historinë e Hotit të Malësisë së Madhe dhe prijësve e luftëtarëve popullorë, që u prinë malësorëve ndër shekuj.

Përfaqësuesi i malësorëve nga Michigani, Gjokë Martin Noni Junçaj, tha se me rindërtimin e kullës së Çunmulajve malësorët dëshmuan se i ruajnë dhe trashëgojnë vlerat e tyre.

“Kur kam dëgjuar për këtë projekt e kam çmuar vlerën që ai ka për popullin tonë. Ne, të gjithë e dijmë se, gjithçka që lind duhet edhe me vdekë. Po historia e shqiptarëve kurrë nuk vdes. Sot e kemi nderu Çun Mulën edhe tanë Malësinë dhe shqiptarizmin”, thotë ai.

Kulla dy katëshe e Çunmulajve tashmë shfaqet e ringritur në mes të fushës së Hotit, pranë kishës së ndërtuar disa vite më parë, edhe ajo me kontributin e shqiptarëve të Amerikës.