Në një atmosferë të tensionuar politike, gjykatësit e Gjykatës Kushtetuese të Maqedonisë së Veriut do të mblidhen të mërkurën, më 11 dhjetor, për ta shqyrtuar kushtetutshmërinë e disa dispozitave të Ligjit për gjuhët, i cili u miratua në vitin 2018 dhe hyri në fuqi një vit më vonë.
Zëvendëskryeministri i parë i Maqedonisë së Veriut, Izet Mxhiti, i cili vjen nga koalicioni shqiptar VLEN, siguroi gjatë një konference për shtyp të martën se Ligji për gjuhët “nuk do të preket”.
“Ne si VLEN thamë se ligji nuk do të preket, Gjykata Kushtetuese e vërtetoi këtë. Ka dalë dokumenti që nuk preket as Ligji për gjuhët, po as përdorimi zyrtar i gjuhës shqipe. Të njëjtën e tha edhe kryeminsitri, si dhe kryetarja e shtetit”, tha Mexhiti.
Më herët, gjatë javës së kaluar, Mexhiti njoftoi se gjyqtarët shqiptarë në gjykatën Kushtetuese do ta bojkotonin seancën e 11 dhjetorit, me çka pohoi se “vendimi nuk mund të ketë legjitimitet”.
“Është prononcuar edhe kryetari që duhet të marrin pjesë të gjithë gjykatësit dhe nëse dikush mungon, atëherë nuk ka legjitimitet vendimi”, tha Mexhiti më gjashtë dhjetor.
Për cilin dokument bëhet fjalë?
Sipas një dokumenti të publikuar së fundmi, i përgatitur nga një gjyqtar kushtetues, thuhet se “Gjykata Kushtetuese nuk duhet të iniciojë procedurën për vlerësimin e kushtetutshmërisë së Ligjit për Përdorimin e Gjuhëve”.
Dokumenti thekson se më 11 dhjetor nuk do të fillojë procedura për të vlerësuar kushtetutshmërinë e ligjit, pasi ai është i mbështetur në Kushtetutën e vendit.
“Përmbajtja e Ligjit të kontestuar për përdorimin e gjuhëve në tërësi ka bazën dhe arsyetimin e vet kushtetues në Amendamentin V të Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë së Veriut. Prandaj, besojmë se kushtetutshmëria e tij nuk mund të vihet në pikëpyetje as me këtë amendament, as me nenin 51 paragrafët 1 dhe 2, nenin 8 paragrafi 1, siç thuhet në nismë”, thuhet në dokument.
Megjithatë, dokumenti sugjeron që të iniciohet procedura për disa formulime të përgjithshme dhe dy dispozita specifike të ligjit, që lidhen me përdorimin e simboleve në monedha dhe proceset gjyqësore. Kjo nënkupton se seanca e së mërkurës nuk do të shqyrtojë kushtetutshmërinë e të gjithë ligjit, por vetëm disa dispozita.
Gjykata Kushtetuese, nga ana e saj, ka njoftuar se nuk do të komentojë shpërndarjet mediatike, besueshmërinë e dokumenteve të publikuar, si dhe deklaratat dhe reagimet politike që vijnë në prag të seancës së caktuar.
Ligji i Gjuhëve
Ligji për përdorimin e gjuhëve përbëhet nga 25 nene.
Ky ligj, hyri në procedurë parlamentare më 5 shtator 2017. Presidenti i atëhershëm, Gjorgje Ivanov, refuzoi ta dekretonte, duke argumentuar se ligji ishte antikushtetues. Megjithatë, më 11 janar 2018, ligji u miratua me 69 vota pro, pa asnjë votë kundër apo abstenim.
Opozita, e udhëhequr asokohe nga VMRO-DPMNE-ja, nuk mori pjesë në seancë.
Si presidenti Ivanov, edhe ata e cilësuan ligjin si antikushtetues.
Ligji për gjuhët parasheh përdorim të zgjeruar të gjuhës shqipe, dhe e përmend atë në mënyrë specifike në nenin 2.
Ndryshimet kryesore që solli ligji i ri ishin: “përdorimi i gjuhës shqipe edhe në procese gjyqësore, në bankënota dhe në uniforma policore”.
Pas miratimit, ligjiu kundërshtua nga 13 iniciativa të paraqitura nga qytetarë, parti politike dhe shoqata të ndryshme. Mes këtyre, edhe partia më e madhe maqedonase VMRO-DPMNE, e cila në atë kohë ishte në opozitë dhe ishte angazhuar se do të realizonte “korrigjime” pasi të kthehej në pushtet.
Megjithëse kjo parti kontestonte thuajse çdo aspekt, që nga mënyra e miratimit të ligjit deri te përmbajtja e tij.
Tani kryeministri Hristijan Mickoski, i cili vjen nga kjo parti, ka theksuar se “nuk do të ndodhë asgjë” dhe ka siguruar se situata është “nën kontroll”.
“I lus bashkëqytetarët shqiptarë, maqedonas të gjithë, të jenë të qetë, e gjithë puna është nën kontroll, gjithçka është nën kontroll të mos lejojmë të biem pre e provokimeve të këtyre njerëzve”, deklaroi të martën Mickoski.
Më herët, ai kishte thënë se nuk po kontestohet i gjithë ligji, por “vetëm dy a tri dispozita”.
Partia shqiptare Bashkimi Demokratik për Integrim (BDI) të cilët po bëjnë “roje” para Gjykatës Kushtetuese, mendojnë të kundërtën.
BDI-ja ka shprehur shqetësim se nëse neni 23, paragrafi 5 i Ligjit për gjuhët abrogohet, atëherë i njëjti mund të bëhet i pazbatueshëm.
Deputeti Arbër Ademi nga BDI-ja të martën tha se “18 dispozita janë në rrezik”.
“Një presje po të ndryshojë pavarsisht kontekstit mund ta zhvlerësoi në tërësi ligjin e lërë më 18 dispozita. Lexojeni Neni 23 paragrafi 5 tentohet të abrogohet është propozim pët tu abrogu, atëherë asnjë institucion nuk do ta zbatojnë ligjin për gjuhën shqipe”, tha Arbër Ademi gjatë një debati në TV21.
Çka po kontestohet?
“Iniciatorët kundërshtojnë tërësinë e Ligjit nga aspekti i Amendamentit V të Kushtetutës sepse zgjeronte kornizën kushtetuese të dhënë në këtë amendament në lidhje me përdorimin e gjuhëve të komuniteteve jo-shumicë dhe përcaktonte barazinë e një gjuhe tjetër që flitet nga të paktën 20% e qytetarëve, me gjuhën maqedonase dhe alfabetin e saj cirilik si gjuhë zyrtare në të gjithë territorin e Republikës dhe në marrëdhëniet e saj ndërkombëtare”, thuhet në raportin përmbledhës të Gjykatës Kushtetuese për atë që është objekt i kundërshtimit të 13 nismave.
Rrjedhimisht, nenet apo pjesët e neneve për të cilat propozohet nisja e procedurës për vlerësimin e kushtetutshmërisë janë gjithashtu pjesë e vërejtjeve të Komisionit të Venecias.
Cilat janë këto vërejtje?
Në vitin 2019, Komisioni i Venecias kishte dhënë vlerësim për Ligjin e Gjuhëve, duke thënë se disa dispozita të tij tejkalonin standardet ndërkombëtare për gjuhët rajonale dhe të pakicave.
Komisioni kërkoi:
Rishikimin e dispozitave për dygjuhësinë në procedurat gjyqësore, duke rekomanduar që këto përcaktime të hiqen ose të kufizohen, për shkak të vështirësive teknike dhe administrative që mund të shkaktojnë.
Masa për zbatimin e efikas të kërkesave gjuhësore, bazuar në dispozitat e Ligjit të mëparshëm të vitit 2008, për të garantuar zbatueshmërinë e tyre pa krijuar konfuzione, ndonëse ai, sipas njohësve të drejtësisë, përfshinte një interpretim të ngushtë.
Revidimin e nenit 3 të Ligjit, i cili parashikon përdorimin e gjuhës shqipe në komunikimet institucionale dhe fusha të tjera, duke kërkuar një përcaktim më të qartë të fushës së zbatimit për të shmangur keqkuptimet dhe konfliktet në praktikë.
Çka mund të ndodhë?
Ekspert të Kushtetuteses, thonë se ajo që mund të bëjë gjykata më 11 dhjetor është ta hedhë poshtë inicativën, të vendosë të fillojë një procedurë për ligjin ose vetëm për disa dispozita, ta ndalë përkohësisht zbatimin, deri në marrjen e një vendimi përfundimtar, apo edhe ta kthejë në Kuvend për përmirësim.
Akademikët shqiptarë me letër ndaj Kushtetueses
Ngjashëm si 13 inicativat e lartëpërmendura, mbi 250 intelektualë shqiptarë kanë nënshkruar një letër të hapure, cila i drejtohet Gjykatës Kushtetueseqë të veprojë me profesionalizëm dhe jo me vendime të motivuara politikisht, sepse siç thonë, “vendimet arbitrare mund të sjellin pasoja të rënda në marrëdhëniet ndëretnike”.
Ata përkujtojnë se e kaluara e punës së Gjykatës Kushtetuese ka shkaktuar “tensione dhe pakënaqësi, sa herë që ka marrë vendime të njëanshme dhe arbitrare, të cilat kanë sjellë pasoja të rënda në marrëdhëniet ndëretnike dhe kanë cenuar të drejtat kombëtare të shqiptarëve për barazi dhe drejtësi, të realizuara përmes rrugëve institucionale”.
Ligji për përdorimin e gjuhëve ka pesë vjet që qëndron në sirtarët e Gjykatës Kushtetuese.
Balancuesi, tanimë i shfuqizuar, dhe Ligji i gjuhëve u përfshinë në rendin e ditës pak muaj pasi VMRO-DPMNE-ja mori pushtetin në Maqedoninë e Veriut. REL
Sali Ramadani-Uskana
&Kabineti…
RAMIZ KELMENDI-INTELEKTUAL SPECIFIK DHE “SHKËNDIJA” (BeÇBaKoShB-a)
(-“Besëlidhja për Çlirimin dhe Ribashkimin Kombëtar të Shqiptarëve të Ballkanit”)
– Njeri,gazetar-publicist,prozator-romansier,personalitet universal…
Pas shkuarjes në amshim të ca nga personalitet më të njohura dhe më të lidhura,për të cilët kemi shkruar më shumë artikuj,por edhe art.-komente deri në rreth 30 faqe tekste studioze shkencore-publicistike-zhurnalistike,duke filluar që më parë,në ndërkohë dhe më të fundit,që nga sekretari gjeneral dhe traineri shumëvjeçarë i Federates Sportive të Shenjëtarise së Kosoves,ushtrues dhe pjesëmarrës sui generis i UÇK-se,sidomos në Krahinën e Llapit,Sulejman Ramadanit,i mirënjohur edhe me nofkat autoritative si Sulë Kërçova dhe Sylë Kosova,duke i ushtruar edhe gjeneralët e luftës dhe shndërruar edhe vetë në hero kombëtar,më parë edhe më pas,(ri)kujtuam: Mentor Allajbegun,Teki Dervishin,Isa Bajçinen,Hajriz Demakun,Fitim Domin(i mirënjohur si “Mixha Ramë”),Mahmut Hysen,Ramadan Polluzhën,Ibrahim Kelmendin,Agim Ramadanin,Fatmira Çelikun, …,deri te kater akademiket:Esat Stavileci,Pajazit Nushi,Mark Krasniqi,Hazir Shala,Zef Mirdita,Fisnik Maraku,sidhe më të rinjtë tjerë:Almir Aliu, Arbënor e Astrit Dehari…,më në fund edhe Ramiz Kelmendi,me dëshirë që të jetë i fundit (sic?!).
Pas (ri)botimit në dhjetra media të shkruara dhe elektronike,si artikuj dhe art.-komente,kryesisht nga aspekti shkencor-publicistik-zhurnalistik,në mënyrë tejet specifike,duke ua lere vendin gazetarëve të rregulltë,botuam për raste tejet specifike nga aspekti sui generis,si preokupime,me rëndësi jetësore,duke e lidhur gati kryekeput me çeshtjen shuëe specifike të angazhimeve jetësore për çështjen shumë të koklavitur,shumë të vështirë dhe me aspirata,dëshira,përkushtime dhe realizime deri në rastin më të mundshëm profesional…
Kështu do të veprojmë edhe në rastin konkret rreth kalimit në amshim të njeriut patriot,gazetarit-publicist,shkrimtarit-romansier e prozator,përkthues,redaktor e udhëheqës i më shume gazetave dhe revistave,njeri ndër pajtimarët më të shquar të gjaqeve,deri te organzimi dhe realizimi i gazetarisë së pavarur etj.,etj.
1. Njohja dhe përceptimet qysh në moshët më të hershme
edhe nga të gjitha llojet e organizatave të shkrimtarëve,deri te pavarërimi dhe emri final i Lidhjes së Shkrimtarëve,kur edhe e vërejti depatin e autorit,sidhe rëndomë, krahas leximeve,por edhe recitimit të poezive në Kosovë,në të gjitha trojet shqiptare dhe deri në botën e jashme,duke përfshirë edhe Amerikën Kryemike të të gjithë shqiptarëve…
2. Nje rastin konkret,pasi e kishim filluar orvajtjen për aplikimin e gjuhës letrare shqipe, fillimisht në Shkup,në Prishtine hëpërhë orvajtje për “hasjen e sharrës në goxhkë”,kur pas diskutimit për këtë “risi” gjithëkombëtare shqiptare,mu në tubimin e rregullt vjetor të shkrimtarëve,kur si bashkëkryesues me kryetarin Esad Mekuli,por edhe komandues,me Filipoviçin në kryesi të punës,por kryekomandant, po nga kryesia reagoi ashpër Sinan Hasan(o-vici),duke u kërcnuar deri në arrestim,pse(s’)duhet të kemi urgjentisht nj[ gjuhë të përbashkët letrare shqiptare,po të mos reagonte me mençurinë dhe pjekurinë e njohur prafeiisonale,Prof.Anton Çetta etj:,me sentencën e tij të njohur dhe sterotipe “…ky djaloshi ndofta e tha si ashpër,por një ditë edhe në Prishtine e Kosovë,duhet të kemi një gjuhë të unifikar shqipe”,rast të cilin edhe tani me i ndjeri,Ramiz Kelmendi e mirëpriti me entuziasëm, duke më mbetur,me shumë kujdes,por edhe me respekt për tërë jetën!
3. Pas orvajtjeve të para në Shkup (sic?!),qysh si nxënës-normalist,tentimit që nga vendlinja e në më shumë kryeqendra të shteteve fantome,buke përfshirë edhe QytetZiun,famëkeq,pikërisht,ditën e premte,më 25 Nëntor 1960,për t’i pritur një ditë kremtimet jubiliare të 28 Nëntorit në kontinuitet, pikërisht më 1-vjetorin e parë të saj,më 25.11.1961,pasi,pas sukseseve briliante gjithëkombëtare shqiptare,me qendër fillestare dhe me iniciativën në lokalet më prestigjioze në Zagrebiensis Universitas Studiorum,pasi me angazhime titanike e patëm pagëzuar formalisht si Shoqatë Letrare,me emrin simpolik dhe të bujkur “Shkëndija”(në shumës-sic?!),pra “formalisht”dhe përkohësisht,realisht dhe filozofikisht edhe më mirë e më drejtë:”Besëlidhja për Çlirimin dhe (Ri)bashkimin Kombëtar të Shqiptarëve të Ballkanit” (shkurtimisht:”BeShBaKoshB-a”-“sic?!),për të vepruar me vend dhe me mend ,por edhe evituar me plotë sukses pengesat, asgjësimin e saj dhe veprimtarisë filozofike për të vepruar,rëndomë,ne sistemin e “dyshit”, duke i ikur me sa fuqi dhe filozofi,”treshit” të keqnjohur komunist dhe antishqiptar!
4. Kur pas një pune shumë të frytëshme dhe me shumë sfida,pengesa,peripeci dhe përndjekje të pjesës dërrmuese të shqiptarëve,kinse në emer të “Shkëndijave”,kur për merita të jashtëzakonshme në ato momente të vështira dhe dramatike,por edhe heroike,pas një aktiviteti mase titanik njëvjecar “Shkëndijasit” e meritonin ta bëjnë edhe nje sfiedë të madhe hitorike,kinse në emër të tyre,u përcaktuam për një solucion filozofik dhe “Shkëndijasit” u pajtuan unanimisht,që,me rastin e aktivitetit aq të bujshëm,kinse të Shoqates Letrare”,u përcaktuam për zgjedhjen e Esad Mekulit për kryetar nderi të saj (sic),në të cilën ai personalisht,duket,se nuk pati kurrajo,si i përndjekur sui generis,dërgoi në ato kohë të vëshitira,si përfaqsues legjitim dhe reprezentativ,në emër të shkrimtarëve (sic?!),Ramiz Kelmendin,duke menduar se është më pak i ndjekur,por më shumë i guximshëm (sic?!), me pretekst se Esadi ishte”tejet i zënë”dhe nuk erdhi personalisht (sic?)…
5…Ishte pra njëvjetori aq i frytshëm,aq heroik dhe historik i përvjetorit të parë,me 25.Nnntor 1961,kur pas themelimit aq të suksesshëm,me aq sfida,të paptritura dhe rreziqe,pas referatit,kinse “letrar”(vetëm 5 vetë,nga një vjershë,pra simbolikisht dhe filozofikisht-sic?!),pra formalisht,u shndërrua në patriotik dhe pritej që Ramiz Kelmeni ta përcjellte këtë tubim historik në emër të Esad Mekulit..,për shkak të respektit të jashtëzakonshëm…
6… Kur pritej që të fillonte prozimi i parapërgaditur edhe për shkaqe të modestisë së kryethemeluesit dhe kryeautorit të parë,nga ana e masës së pacaktuar,i habitur nga suksesi,por edhe euforizmi i madh,para se ta bënte dikush nga masa propozimin,siç e parapërgaditëm,qofëe edhe formalisht me rastin e emërtimit para një viti(pra me 25.Nentor 1960),me pretekst histotrik të 28 Nëntorit me program të rregulltë jubiliar,por edhe sfidues-sic?!),fillimisht si “Shkëndija” (lexo sërish “BeÇBaKoShBa” historike),Ramiz Kelmeni,duke qenë i përcjellur dhe habitur, duket nga një “gezatere”,me ose pa thojza,kroate,a ndofta edhe serbe(nëse ajo është gjallë mund të identifikohet,ndofta edhe nga ish-“Shkëndijasit” e shumtë të tjerë të kohës-sic?!),si rrallëherë,pra e “huaj”,Ramizi u “falenderua”në emër Esad Mekulit, shkrimtarëve dhe “Jetës së Re”,duke e pasur me dije,por pajtuar unanimisht,u falencferua ne emer te Esadit,duke u habitur të gjithë,por edhe sfiduar gjendjen aq delikate…
7. Këtë mrekulli të shekullit,në vend të lapsusit,në vend që ta “propozonte”, dikush tjeter ose edhe i orgonizuar nga njëri ndër patriotet më të devotshem,si psh.Dr.Lush Daka,si patriot i madh dhe shkrimtar-romansier i parë shqitar në ish-Jugoviq,edhe me romanin”Këtheu Manushe”,(ribotuar edhe në Flaka”, “Zëfi”…etj.,në atë kohë,e jo kinse i pari,pra shumë më vonë,kinse ai farë ”shkrimtari”,falsifikator(Sinan H.),i përgatitur,përmirësuar dhe ndrequr,nga Esadi,Vehap Shita etj.,siç shkruan edhe në njërën nga veprat e tij shkrimari etj.Halil Kajtazi,se”romansieri i parë shqipar në ish-Jugosllavi,sikurse edhe i së paku dy romaneve tjera,mëvonë,është Dr. Lusha Daka e jo…”, për të vazhduar me evokimet…e “Shkëndijasëve(BeÇBaBoShB-a),ndofta edhe Zef Mirdita,sekretari gjeneral me metita të veçanta,ose,më pas edhe kryetari në vitin tjetet të aktivitetit,me vone Rektor i Universitetit Historik,gjate Luftës së UÇK-se,Ejup Statovci,duke i ikur deri në pakufi, që mos ta bente si propozim provokativ,i “mirënjohuri” kalonel,me vonë gjeneral katastrofda-B.T.,duke mos e merituar t’i theksohet as edhe emri i plotë,sado me prapashtesë të huaj(sic?!),autori sfidoi,duke e propozuar urgjentisht personalisht dhe pritur me duartrokijte frenetiek dhe me ovacione masën e bjerë,duke u entuziamuar, por edhe trishtuar edhe vetë propozuesi i emrit të Esad Mekulit,Ramiz Kelmendi,i cili u “detyrua” të shkonte urgjentisht me “gazeteren” e paftuar,por të imponuar(sic?!) të “Shkëndijave”,me shpejësinë më të madhe,e beri personalisht autori,dhe “habia”u përmirësua me shpejtësinë më të madhe,por Ramizi,duket i përcjellur nga “gazetarja”,me ose pa thojza,e bëri personalisht dhe masa u ngrit në këmb me duatrokitje spontane frenetike me ovacone, sikurse edhe herët tjera!
8.Ramizi ishte i paradestinuar që të “ikte’si rrufeja,duke mbetur edhe “gazetarja” me “gishta në gojë”,për të na përcjellur deri në fund,edhepse,supozojmë edhe sot(sic?!),se nuk e njihte gjunën shqipe,por mund ta kuptonte qëllim ndikush edhe mund të ia përkthenet me automatzëm,ose sqaruar më pas (sic?!),që, te mos e percjellte ecurinë e tubimit deri në fund dhe përfunduar tubimi me suksesin e duhur që me kohë dhe detura e “Shkëndijasve” u realizzua me suksesin e pritur,pra Ramizii përcjellur këmba-kembes dhe në kontinuitet,duke pasur kujdesin më të madh,por edhe trishtimin,për çka, Esadi nuk “guxoi” të vinte as edhe pas ca javëve,viteve…,as edhe kurre,(sic?!),por vetem dikur me vonë me presion “zyrtar”,të imponuar nga Prishtina dhe QytetZiu dekada me radhë me presione zyrtare,i detyruar që në vend të falendermit edhe personalisht për atë respekt historik(sic?!),pas atij në emer te Ramiz Kelmendit,.,u “detytrua”,bile mendo ti (sic?!)i “kritikonte “Shkendihasit” heroik,edhe ne emër dhe në prani edhe të Hasan(-o-viçit-mendo ti),me “reagimin se:”Çka dëshirojnë ata të “Shoqates”…” (sic?!)të kallin në tërë Kosoven e Metohine (sic?!)”,por kur njëri nga funkcionret e tanishëm,iu drejtua personalisht kryetarit të LS të Kroacisë, Stanko Pedecit,atdhetar i devotshëm dhe mik e idhtar i shqiptareve dhe personalisht të Kryetarit të Pare Historik të “Shkëndijasëve” (lexo: “BeÇBakoShB-a”sic?!)duke iu thënëbile edhe kërfcnuar,që te gjitheve dhe mbetur me goje hapur (shpresojme se është ende gjallë(sic?!),bile në gjuhën populloren kroate:”Kaj?! Kaj?!Zakaj?!”(Çka?! Çka?! Për çka?!”),duke u habitur,trishtuar dhe shtuar: …“Shkëndija” është krenatia jonë dhe shqiptare” (kroati tha:”allkanska” e jo “shiptarska”-sic?!),në mesin e rreth 50 klubeve,shoqatave dhe asociacioaneve tjera dhe me të mburet e tërë bota?!…”,përfundoi kroati zëmadh dhe shqitarucave të Prishtinës etj.iu dha një mat të ftohtë histork!…
9… Pra,…Esadi,Sinan(o-viçI),e tere UDB-ja mbeti me gizhtat në gojë,ndërsa njeri nder kashkepunëtorët tanë më të devotshëm,me të cilin në mes të Prishtines u takuam këto ditë dhe e lamë një takim pë evokime sa më të shpejta për këto dhe raste të tjera autentike,me fjalët e sakta të Esadit, pranishëm si rastëssisht,duket,në atë takim tejet “zyrtar” shqiptaro-kroat(sic?!) etj.,duke përfëshireë po atë ditë edhe plotësime nga Ramiz Kelmendi,siç e planifikuam (sic?!)por kalimi në amshim e pamundësoi,për ta konkretizuar,pa te…por vetëm me mikun tonë të vjeter:GJ.G.(për tu identifikuar një dite me lejen e tij-sic?)…
10. Rreth pernjekjeve,kujdesit dhe ikjen se me te keqes,me shumë sfida dhe suksese të Ramiz Kelmendit,qoftë duke u “solidarizuar”,kinse me dhjetra “shqiptarica”,bile edhe studentë(sic”),njëra edhe shumë e njohurf (mund edhe ëe identifikonet me emër dhe mbiemër të plotë,nëse do të pajtohej ajo personalisht(sic?!],të cilën edhe e njihnim bashkekarrisht me Ramizin,pra për kinse “dashuriçka”me publike,pa neve bashkërisht (sic?),sikurse edhe duket po atë ditë edhe me dikend rreth grindjes së madhe me një udbovac kinse “shqiptar”,ta konkretizojmë,sepse e dinë që të gjthjë edhe publikisht,si “gazetar” dhe “redaktor”,bile bashkpunetor tejet sekret i UDB-së,i njohud nga të gjithe(sic?!),Adem G.(lexo:Hajvani?!)..,të cilin e zbuluam edhe personalisht, ndërsa Ramizi në një takim rasti në praninë e tij,kur u ndoz salla pse u shkrua për peripecitë e tij dhe ëe popullit në “Rilindje”,se në Shkup më nuk guxonte aq edhe shumë i përndjekuri nga Dibra e Madhe,si gazetor shumëvjeçarë”,ai iu atribua këtij të fundit,por Ramizi e zbuti gjendjen e acaruar,duke u kërcënuar,ose edhe sfiduar:”Mos më detytroni ta thirrë Xhevdet Hamzën)…(pra “Ministrin” e Policie së Kosovës”(sic?!), kur ishte duke u kallë Redaksia e Botimeve të “Rilindjes: flakë e zjarr!…
9… Ramiz Kelmendi e “zbuti” situaten deri ne evitimin e gjakaderdhjes me sfiden e madhe krijuese universale dhe autoritative deri ne nivelin me te larte profesional (sic?!)j…
11. Ne nderkohe,kur erdhi radha e pajtimit të gjaqeve,Ramiz Kelmendi,krahas Prof.Anton Çettës me shokët e shumëe,ishte në radhët e para të angazhimeve permanente
në kohët më të vështira të pajtimit të gjaqeve,e cila,në radhë të parë,kishte kararaker kombëtar histotik…
12. Edhe nje detaj nga Shkupi,konkretisht Tetova: Kur gjatë okupimit dhe dëbimit të mbi gjysmëmilionësh qytetarë nga gjithë Shqiptarët(krahas po aq nga Shqipëriza Jonë e Dashur etj.),mu në mes të Tetovës,në ato ditë te kobeshme,do të mbetet për jetë fjalimi (edhepse e pranoi edhe këto dite, se ka ditur të shkruaj,por edhe jo edhe të flasë si orator(sic?!),duke na emocionuar personasht me mijëra shqiptarë në Tetove etj,duke thenë edhe:”…Une jam shkolluar kryesisht që nga fillorja e deri në Universitet në atë gjuhë të huaj armike,por,q nga DITA E SOTME, B E T O H E M PËR FALËN E NDERIT SHQIPTAR, SE KURRË MË NË JETË AS EDHE NJË FAJALË TË VETME,NUK DO TË FLAS NË ATË GJUHË ARMIQËSORE?!)”…
13.….Duke qene i orientuar me kohe,si idhtar i zjarrtë edhe i Ramiz Kelmenin,për aplimimin e gjulës letrare shqipe të unifikuar,pas mos përmbajtjes së të birit të tij,Migjenin,në letrarishten e onifikuar shqiptare,me emrin e shkimtarit të madh dhe adhurues i flaket qysh në ato kohë të vështira i letrarishes,duke mos ia imponiar,besojmë, birit të tij,“kosavarishten” e tij tejet diskuta,bile edhe të vetme në tërë botëmn shqitare(sic?!),më hollësisht,me ndonje rast tjetër,më të përshtatshëm dhe më dinamik!…
14. Për Ramiz Kelmenin ka edhe momente tjera edhe nga përjetimet, bisedat,evokimet dhe hollësitë e kryeautorit,të cilat edhe në mënyrë më konkrete,nëse arrim në kohë,mund të elaborohet si pjesë e veprës monumontale dhe të plotë rreth të 30 personaliteteve më të njohura,krahas rreth 100 veprave të botuara dhe në përgatitjen definitive (sic?!)për të cilët kemi (ri)botuar edhe këto vitet e fundit,me deshirë që të mos kemi rast dhe nevojë të shkruajmë për raste të tilla dhe të ngjajshme tragjike!…
Me dhembje të thellë për personalitetin polietrik dhe madh shqiptar,Ramiz Kelmenin,duke e përkujtuar dhe mos harruar për jetë të jetëve!
SALI RAMADANI-USKANA
(ish-Kërçova aq e dashur edhe për Ramiz Kelmenin e paharrrueshëm…
& Kabineti:Koautore Eksperte Profesioniste…
Df.Gjen.Akad.Prof.Dr.Ribash Shqipta-KIMRIA-S.Dafaziasha-I.Pellazgia-I.Saliu-R.Shabani-R.Abazi-I.Piashuku…
………………….
PS:Lexoni,përktheni dhe përcjellni në të gjitha mediat e shkruara dhe elektronike shqiptare dhe botërore,për shkak të pengesave të 33 shteteve mafioze,ndër të cilat,sidomos,FYROM-i sllavo-m.dhe shqiptarucat mjerana në zhbërje e sipër.
………………………………………………………………………………………………………
Sali Ramadani-Uskana
&Kabineti…
SI DUHET TË ZGJIDHET PROBLEMI I ÇAMËVE DHE ÇAMËRISË?
(-…Arvanitase-ArbëroreShqipëriare)
E kemi(ri)botuar edhe në ca raste të tjera se si duhet të zgjidhen problemet më kruciale.me të cilat është ballafaquar,ballafaqohet dhe do të ballafaqohet:Populli dhe Kombi Shqiptar i ndarë në gjashtë shtete,në dy me shumicë absolute shqitare (në Shqipërizën Tonë të Dashur dhe në Republikën e Kosovës Martire) e treta nën okupimin e FYROM-it sllavo-m.,poashtu,realisht,me shumicë shqiptare,por ende të pa verifikuar nga shumica e shteteve të rruzullit tokësor nën Mal të Zi,Kosovën Linfore (me Preshevë,Medvegje dhe Bujanoc),të okupuar nga shumica shqiptare nën QyteZi,me Çamëri-Arbëri(Shqipëri)të dëbuara,asimiluara,poashtu me rreth gjysmë përbërjeje numerike shqiptare,duke mos e harruar në këtë kontekst edhe Mërgatën dhe Diasporën shumëmilionëshe shqiptare,duke filluar që ga Turqia,Italia (me Kalabri e Dsiqeli,Dshtet e Bashkuara Ametrikane,me Kanada,Saustralinë e Latrgët,por edhe Afrika dhe Azia,të cilat do të ishin rreth 50 milionë,dhe të cilët me më shumë,ose më pak e ndien veten si shqiptarë,por edhe rreth po aq te asimiluar më shumëose më pak,se paku me dell,me rrënjë,me gjen shqiptarësh!
Duke e shqyrtuar në këtë kontekst dhe me këtë rast çështjen Çame-Arvanitase (Arbëtore-Shqiptare),duke u përcaktuar para ca viteve bashkërisht,sidomos në një tubim shkencor dhe letrar në Prishtinë dhe Prizren, me sivëllezërit tanë të atyre trevave,sidomos me njërin nga miqtë e mijë sivëllezër,momentish me punë në Gjermani dhe me prejardhje nga Greqia,me të cilin i kemi zhvilkluar ca korresondenca vëllazërore pas takimit shkencor dhe letrar para ca viteve në dy qendrat e theksuara më parë,u patëm dakorduar bashkërisht që ta hekim nga fjalori i shqipes termin joadekuat”arvanitas,duke u përcaktuar për atë, fillimisht:”arbëror” dhe definitivisht “shqiptar”,pra të kombinuar:”Çamë-Arbëror(shqiptar).
Edhe më konkretisht:
Si të zjhidhet çështja shumë delikate,shumë sensibile,shumë e nfieshme Çame-Arbërore(Shqiptare)?
Mund të ketë edhe qëndrime dhe obervime për nyensa edhe ngamë të ndryshmet, por,nga aspekti i mirëfilltë shkencor,në esencë duket të ekzistojë vetëm një parim themelor edhe për zgjidhjen shumë të vështirë çame-arbërore(shqiptare).
1 Çështja çame -arbërore(shqiptare)edhe injoranti më fanatik duhet ta kuptojë se kjo është e pazgjidhur!
2. Do të ishte parësore që çështja çame-arbërore(shqiptare)të zgjidhet,mundësisht,por jo edhe me çdo kusht,në baza paqësore.
3. Shqiptarët kurrë në historinë njerëzore nuk kanë qenë agresivë,por vetëm në mbrojyje,bile të domosdoshme,pasi në kontinuitet kanë qenë,janë dhe do të mbeten paqësorë deri në instancën e fundit,sepse,ata,i kanë dashur,I duan dhe do t’i duan fëmijët e tyre,si sytë e ballit!
4. Definitivisht,sikrse çështja gjithëkimbëtare shqiptare në përgjithësi,në këtë kontekst edhe ajo Çame-arbërore(shqiptare),deri në instancën e fundit,duhet t’i përdorin të gjitha forcat mendore,profesinale dhe logjike,fillimisht,në baza paqësore,por në rast nevoje edhe të gatshëm për t ëgjitha sfidat e mudëshme,që në rastin e fundit të jenë të gatshëm dhe të veprojnë unanimisht,sikurse edhe gjatë gjithë historisë së tyre të lavdishme, duke mos i dhënë as edhe rastin e fundit kurfarë agresori eventual,duke i përdorur të gjitha forcat kadrovuke dhe materiale,me mençuri dhe shpejtësi marramendëse, duke mos i marrë asnjë agresori eventual,as edhe shansën minimale për fitore,por për të asgjësuar shpejtë,energjikisht dhe me gjakftohtësi e mençuri deri në zgjidhjen e plotë,pa u shërbyer me mjete të palejushme dhe të pajustifikueshme,duke filluar,por jo edhe keqpërdorur metodat e ndryshme të luftës eventuale…
5. Mirëpo,sa iu takon problemeve konkrete:për zgjidhjen e të gjitha atyre do të ishte e logjikshme që të përdoren të gjitha mjetet paqësore deri në inskcën e fudit,sepse rreth gjysmma e çanëve-arbërorëve(shqiptarëve),së bashku me të Greqisë,seri në Atinë dhe jashtë saj,janë dell i pa ndarë i Kombit Shqiptar,pa marrë parasysh se ku kanë jetuar,ku jetojnë dhe ku do të jetojnë në të rruzullin tokësor(sic?!).
6. Më problematike edhe sot e kësaj dite është shumëndiskutabile zgjidhae e çështjes shqitare nën Serbi,por edhe këtu shpresa duhet të “vdesë” e fundit dhe me ndihmën e faktorit më paqdashës ndërkombëtar,me presione dhe angazhime të jashtëzakonshme morale dhe materiale,me presione të fuqishme dhe permanente.duke i përdorur të gjitha metodat deri në nivelni më të lartë shkencor,logjika e fortë presupozon:”Edhe nën serbi,çështja mund dhe duhet të zgjidhet në baza paqësore” (sic?!).
Me respekt për shqiparët-atdhetarët! Vdekje nga Zori për antishqiptarët,mercenarët dhe tradhtarët!
SALI RAMADANI-USKSANA
(ish-Kërçova, ende e mjerë,e sakatuar,e tradhtuatr,por me shpresa për ringjallje!……
&Kabineti:Koautorë-Ekspertë Profesionistë…
Df.Gjen.Akad.Ribash Shqipta-KIMRIA-S.Dafaziasha-i.Pellazgia-I.Saliu-H.Shabani-R.Sbazi-I.Piashuku…
…………………
PS: Lexoni,përkthenii dhe veproni, si dhe rëndomë…