Sezoni veror në Durrës po rezulton më i dobët se sa ishte pritur nga operatorët turistikë, si pasojë e një kombinimi faktorësh.
“Pritshmëria e hoteleve të Durrësit ka qenë më e madhe sesa është aktualisht, sepse pas mbylljes së sezonit vitin e kaluar, ne prisnim një numër të konsiderueshëm vizitorësh të cilët nuk po i shohim. Nuk është një rënie drastike, por është e prekshme diku te 5-10% më pak dhe kjo ndikon te ne,” shprehet Presidenti i Fafa Hotels dhe Resorts, Fatos Çerenishti.
Sipas operatorëve turistikë, një nga faktorët kryesorë për këtë rënie ka qenë ulja e numrit të turistëve nga Kosova, të cilët këtë vit kanë zgjedhur të vizitojnë destinacione të tjera europiane.
Blerim Norja, administrator i hoteleve Royal G, tregon se numri i vizitorëve nga Kosova në hotelet që ai administron ka rënë deri në 80%.
Ai shprehet se liberalizimi i vizave dhe dëshira e qytetarëve të Kosovës për të vizituar destinacione të reja në Europë është një nga faktorët kryesorë të kësaj rënie.
“Ka një boshllëk që duket edhe me syrin e lirë; shohim që rrugët nuk kanë atë trafik të zakonshëm që kanë në verë. Ndryshe nga çdo sezon tjetër, për herë të parë mungojnë turistët nga Kosova, pasi Durrësi për ta ka qenë një nga destinacionet e tyre të preferuara, ku ata e kanë vizituar edhe gjatë periudhave të vështira si tërmeti apo pandemia,” shprehet Norja.
“Liberalizimi i vizave ka dhënë efekt që në muajt e parë të vitit, pasi rënia e numrit të vizitorëve nga Kosova ka qenë graduale këtë vit dhe i ka dhënë shenjat e para që në fillim të sezonit, në prill-qershor,” tregon Fatos Çerenishti.
Megjithatë, shpresa mbetet për muajt e gushtit dhe shtatorit, të cilët pritet të ndihmojnë në kompensimin e boshllëkut të krijuar gjatë dy muajve të parë të sezonit.
Operatorët turistikë janë optimistë se këto muaj do të sjellin një rritje të numrit të vizitorëve dhe do të kontribuojnë në rimëkëmbjen e sektorit përfundimisht.
Sipas Fatos Çerenishtit, numri i rezervimeve për muajin gusht dhe shtator jep shenja rikuperimi të situatës.
“Rezervimet tona na tregojnë që ky boshllëk i krijuar në muajt e parë të sezonit do të rikuperohet, pasi do të kemi një fluks të shtuar të turistëve të diasporës dhe emigrantëve shqiptarë. Nëse shtatori do të ketë të njëjtin ritëm si një vit më parë, ne do të rikuperojmë goxha nga humbjet e krijuara këtë vit,” shprehet ai.
Operatorët turistikë shpresojnë që sezonin e ardhshëm të mund të rikthejnë vizitorët nga Kosova, që kanë qenë një segment i rëndësishëm i turizmit në Durrës.
Ata besojnë se rritja e cilësisë së shërbimeve dhe ofrimi i ofertave tërheqëse mund të rinovojnë interesin e turistëve kosovarë dhe të kontribuojnë në një rikuperim të mundshëm të sektorit.
David Hyka, administrator i Diamma Resort, shprehet se është optimist në lidhje me rikthimin e turistëve nga Kosova. “Shqiptarët e Kosovës kanë qenë gjithmonë besnikë në hotelet tona; mund të kemi një rënie të vogël këtë sezon, por jemi optimistë që vitin tjetër ata do të rikthehen, pasi çdo vit e më shumë Durrësi është përpjekur t’i përshtatet kërkesave të tyre në mënyrë perfekte”- tha ai.
Blerim Norja nga Royal G shprehet se kjo periudhë për shqiptarët e Kosovës është kalimtare dhe se ata do të rikthehen, pasi më mirë se në Shqipëri ata nuk kanë ku të gjejnë.
Një faktor tjetër që ka ndikuar në uljen e numrit të turistëve është rritja e çmimeve, që ka arritur deri në 10%.
Rritja e çmimeve është pasojë e zhvlerësimit të euros, pagave më të larta dhe rritjes së kostove të lëndëve të para.
Këto faktorë kanë detyruar operatorët turistikë të rrisin çmimet për të mbuluar shpenzimet e shtuara.
Operatorët shprehen se një ndryshim i vogël i çmimeve me 10% nga viti i kaluar mund të jetë një faktor që ka ndikuar në rënie; sipas tyre kjo është normale, pasi bizneset e tyre janë duke u ndikuar nga zhvlerësimi i euros, kostot e larta të lëndëve të para, energjia dhe paga e fuqisë punëtore kanë shtuar minimalisht 25-30% shpenzimet për ta.
David Hyka nga Diamma Resort tregon që këto problematika ata janë përpjekur t’i zgjidhin dhe të mbajnë dëmin vetë, por zhvlerësimi i euros është duke sjellë çdo ditë e më shumë dëme për ta.
“Faktorët janë të shumtë, dhe shtrenjtimi i çmimeve në Durrës duhet të jetë më i lartë; ne jemi përpjekur që ta mbajmë në 5-10%, ndërkohë që kostot për ne janë rritur deri në 30%,” -tregon Norja.
“Është një përqindje e pranueshme nga të gjithë, pasi nuk është një shtrenjtim i ekzagjeruar në krahasim me zonat e tjera bregdetare”, shprehet presidenti i Fafa Resorts.
Në anën tjetër, rritja e pagave duket se ka kontribuar në zgjidhjen e një problemi të rëndësishëm të sektorit: mungesën e fuqisë punëtore.
Ky përmirësim ka ndihmuar në stabilizimin e shërbimeve dhe ka ofruar një eksperiencë më të mirë për turistët.
Nuk është zgjidhur 100%, por jemi shumë më mirë se sezonet e mëparshme, kjo sigurisht nga rritja e pagave në turizëm; pra, sot po të marrësh disa nga punët më të vështira si sanitare në hotele, pagat janë më të larta se punonjësit e bankave, duke arritur deri në 1000 euro në muaj, tregon për Monitor Blerim Norja.
Ndërsa sezoni veror ka filluar me disa sfida, shpresat janë të mëdha që muajt e mbetur të vitit do të sjellin përmirësime dhe do të ndihmojnë në rikuperimin e sektorit turistik në Durrës./ Armela Toska/MONITOR