Reuters
Kur Salvatore Catalano zbuloi se shefi i mafias, Matteo Messina Denaro, kishte jetuar vetëm pak metra larg shtëpisë së tij në qytetin perëndimor sicilian Campobello di Mazara, ai u sëmur.
Vëllai i Catalanos, Agostino, ishte polic që vdiq nga një bombë në vitin 1992, e cila vrau edhe gjyqtarin Paolo Borsellino – një sulm për organizimin e të cilit prokurorët thonë se ndihmoi Messina Denaro.
“Ka zemërim në zemrën dhe shpirtin tim tani që e di se ai ishte këtu dhe nuk e njoha”, tha Catalano për Reuters.
Messina Denaro, 60-vjeçar, u arrestua më 16 janar pas 30 vjetësh në arrati.
Policia beson se ai e kaloi pjesën më të madhe të vitit të kaluar duke u fshehur në Campobello di Mazara, një qytet me rreth 11.000 banorë, vetëm pak larg nga shtëpia e nënës së tij.
“E kemi festuar arrestimin me familjen time. Ai është në burg dhe tani do t’i nënshtrohet rregullave të ashpra të paraburgimit”, tha Catalano.
Paraqitja publike e fundit e konfirmuar e Matteo Messina Denaros ishte në vitin 1993, duke e bërë të vështirë për policinë identifikimin e personit më të kërkuar në Itali. Ai bënte një jetë në dukje të hapur, duke bërë pazar për veten e tij në marketin lokal, thanë autoritetet.
Prokurorët thonë se gjetja e tij u ndërlikua më tej nga besnikëria jashtëzakonisht e fortë që ai mori nga anëtarët e klanit të tij në perëndim të Sicilisë.
Reuters intervistoi dhjetëra banorë në rrugët e Campobellos, si dhe prokurorët dhe policinë që ndihmuan në gjurmimin e tij.
Ata zbuluan luftën, me të cilën u përballën hetuesit në përpjekjen për të thyer murin mafioz ose kodin e heshtjes, që ishte shembur në pjesë të tjera të Sicilisë, por që ende qëndronte i vendosur rreth Messina Denaros, i quajtur nga shtypi italian si “kumbara i fundit”.
“Kam arrestuar të paktën 200 persona të lidhur me të. Vetëm njëri prej tyre vendosi të bashkëpunojë me drejtësinë”, tha Roberto Piscitello, një prokuror që u përpoq ta kapte Messina Denaro nga viti 1996 deri më 2008.
“Në provincat e afërta të Palermos dhe Agrigentos, pesë nga 10 të arrestuarit bëhen gardianë”, tha ai për Reuters duke folur nga shtëpia e tij në Marsala, në skajin perëndimor të Sicilisë.
Në fund, nuk ishin kolegët mafiozë të Messina Denaros që e tradhtuan, por trupi i tij i dobësuar.
Identiteti i rremë
Policia thotë se arriti ta kapte Messina Denaron pasi mësoi nga përgjimet e të afërmve të tij se ai kishte kancer.
Prej kohësh, ata dyshonin se ai jetonte në vendin e tij të lindjes, Sicili, dhe një kontroll i plotë i pacientëve me kancer atje zbuloi se një burrë i quajtur Andrea Bonafede kishte një operacion në qytetin perëndimor të Mazara del Vallos – në të njëjtën kohë që telefoni i tij celular ishte aktiv në një pjesë tjetër të ishullit.
Hetuesit e morën këtë si “konfirmimin e parë të rëndësishëm” që Messina Denaro mund të fshihej nën atë identitet të rremë, treguan më pas dokumentet gjyqësore që i pa Reuters.
Ata e pranuan pacientin dhe mësuan se ai duhej të merrte trajtimin rutinë të kimioterapisë në kryeqytetin e ishullit Palermo më 16 janar.
Policia rrethoi klinikën pasi pacienti mbërriti për kimioterapi në spital.
Pasi policia iu afrua, ai e pranoi menjëherë identitetin e tij të vërtetë.
“Unë kam kodin tim të nderit”, e citoi një burim i zbatimit të ligjit atë – t’u thoshte gjyqtarëve kur ata e takuan për herë të parë.
Heshtja e tij do të thotë që hetuesit duhet të përpiqen t’i bashkojnë sa më mirë që të munden informacionet se si arriti ai të shmangte zbulimin gjatë gjithë këtyre viteve.
Fokusi fillestar i hetimit të tyre ishte tek Andrea Bonafede i vërtetë, një topograf i trajnuar që nuk kishte precedentë penalë.
Bonafede e ka konfirmuar se e njeh Messina Denaron që në rini, dhe ka pranuar se i ka blerë mafiozit një apartament në Campobello di Mazara, thanë prokurorët. Ai vetë është i arrestuar dhe nuk ka komentuar publikisht për rastin.
Policia po heton edhe shoferin e tij, Giovanni Luppino, një fermer që merret me ullinj, i cili gjithashtu nuk kishte të dhëna policore. Ai mbante një çelës dhe kishte fikur dy telefonat e tij celularë, në atë që gjyqtarët thonë se ishte një përpjekje për ta parandaluar gjurmimin e tij.
Ai ka deklaruar se nuk e ka ditur identitetin e vërtetë të pasagjerit të tij.
Kryeprokurori i Palermos, Maurizio de Lucia, tha për Reuters se burra të tillë si Bonafede përfaqësonin “lidhjen e parë” të matricës së të arratisurit – ata që siguronin nevojat e tij bazike
Por, ai beson se rrjeti i tij mbështetës kishte rrënjë të thella.
“Vendi i tij e ndihmoi atë për shumë vjet. Është e arsyeshme të mendosh se ai mori mbrojtje nga profesionistë, sipërmarrës”, tha ai.
Ndër ata që tashmë janë nën hetim për gjoja se kanë ndihmuar dhe nxitur shefin e mafias italiane, është mjeku i tij, Alfonso Tumbarello. Avokati i tij tha se ai kishte besim se klienti i tij mund të provonte pafajësinë e tij.
Kontaktet e biznesit
Zyrtarët thanë se gjetën prova se Messina Denaro kishte vizituar Spanjën, Greqinë dhe Austrinë përgjatë viteve. Por, fokusi kryesor i aktiviteteve të biznesit të tij mbeti në Sicilinë perëndimore, që do të thotë se ai ndoshta kaloi pjesën më të madhe të kohës në ishull.
Dhjetëra mafiozë të nivelit më të ulët u arrestuan në rajon gjatë viteve – një dobësim i rrethit të brendshëm të Messina Denaros, që gjyqtarët thanë se ndërprenë vazhdimisht provat premtuese që ata kishin shpresuar se një ditë do t’i çonin te shefi.
“(Por) ne nuk mund të sakrifikonim drejtësinë. Ne nuk mund t’i linim mafiozët në rrugë”, i tha Reutersit prokurori Paolo Guido, i cili udhëhoqi hetimin në vitet e fundit.
Prokurorët thanë se Messina Denaro ndërtoi një gamë të gjerë interesash financiare që shkonin përtej shqetësimeve tradicionale mafioze, duke e ndihmuar atë të krijonte një rrjet besnik profesionistësh të jakave të bardha.
Një regjistrim sekret i vitit 2013 i bërë në burg zbuloi se ish-shefi i shefave, Salvatore “Bisha” Riina, ishte ankuar se i mbrojturi i tij i dikurshëm ishte duke investuar në projekte të energjisë së rinovueshme, në vend që të fokusohej në aktivitetet e mafias.
“Në kontekstin sicilian, ata që besohet se krijojnë vende pune dhe mundësinë e të bërit biznes, marrin konsensus, mbrojtje”, tha koloneli Antonello Parasiliti Molica, i cili drejton njësinë kundër krimit të forcave speciale të karabinierëve në Palermo.