VOAL – Thomas Sean Connery (Shon Konëri) lindi në Edinburgh (Skoci) më 25 gusht 1930. Për shumë admirues, dhe veçanërisht për shumë admirues madje të brezave të ndryshëm, ai është akti “simpatik” par excellence. Hijeshia, klasa, hijeshia që e dallojnë tani janë duke identifikuar të dhënat e karakterit të tij, që mbase edhe falë interpretimeve të tij për James Bond, është bërë një legjendë.
Djali i një shoferi kamioni dhe një shërbëtoreje, në moshën njëmbëdhjetë ai filloi të ndjekë mësimet e vallëzimit. Pesë vjet më vonë ai la shkollën dhe u bashkua me marinën. Dy tatuazhet e veçanta në krahun e tij të djathtë janë nga ajo kohë, të cilat tregojnë: “Skocia përgjithmonë” dhe “Mami dhe babi”.
Në moshën nëntëmbëdhjetë vjeç ai pozoi nudo për Kolegjin e Artit në Edinburg. Fillimisht duket një fatkeqësi, por tullacëria e tij e parakohshme që në këtë periudhë fillon të shfaqet vetë, do t’i japë avantazhe pozitive.
Ndërkohë, Sean Connery (Shon Konëri) bën punë të ndryshme, madje edhe shumë të përulura: pjatalarës, piktor arkivolesh, roje shpëtimi, murator, truprojë. Pika e kthesës erdhi në fillim të viteve 1950. Pas disa pjesëve të vogla në fushën teatrale, ai mori pjesë në 1951 në muzikën muzikore “South Pacific”, një opera mjaft e rëndësishme, e vënë në skenë në Londër.
I gjatë, i hollë, atletik, befasuese, i riu Sean Connery në 1953 u rendit i treti në konkursin “Mister Universo”.
Filloi të mbështesë pjesë të vogla në prodhime televizive dhe kinema, madje arriti role të rëndësishme.
Merr pjesë duke ndjekur një përzgjedhje të një konkursi të mbajtur nga London Express që do t’i lejojë fituesit të interpretojë një personazh që është në fakt një mit i vërtetë: që nga viti 1962 Sean Connery do të ishte mit dhe në historinë e kinemasë, duke u veshur për gjashtë herë rolin eJames Bond, agjenti i famshëm sekret “007”, protagonist i romaneve të Ian Fleming.
I përkryer në rol, Conner mishëron të gjitha tiparet e James Bond: i bezdisshëm, elegant, i ftohtë, joshës. Aktori së shpejti u bë një nga simbolet më të famshëm të seksit në botë.
Pas paraqitjeve të para në teatrot lokale dhe disa punë për BBC, Connery arrin në një audicion për transpozimin e parë të librave të James Bond në ekranin e madh: audicioni i shfaqjeve pikërisht përpara autorit Ian Fleming; ky i fundit e konsideroi atë të papërshtatshëm sepse pa në aktorin e ri një marcantonio të vrazhdë skocez (tepër i gjatë me 192 centimetrat e tij). Është gruaja e Flemingut, e magjepsur si shumë gra të tjera nga Connery, që e bën shkrimtarin të ndryshojë mendje.
Në vitin 1971 ai ia dha pjesën Roger Moore, por në vitin 1983 do të ketë një reagim mes aktorit dhe personazhit në “Agjenti 007 – Kurrë mos thuaj kurrë”.
Siç ndodh ndonjëherë me aktorët që lidhin shumë fytyrat me emrin e personazhit që luajnë, Sean Connery rrezikon të bllokohet në rolin e agjentit sekret. Mundësitë dhe përvojat që pasojnë demonstrojnë talentin dhe shkathtësinë e aktorit në role të ndryshme dhe me regjisorë të ndryshëm: nga Sidney Lumet, tek Alfred Hitchcock dhe John Huston.
Connery është një njeri flegmatik në “Marnie” (1964), një hero i moshuar dhe i prekshëm në “Robin and Marian” (1976), një epikë në sagën e “Highlander” (1985), një murg enigmatik në kryeveprën e Jean J. Annaud ” rosa ”(1986, me Fred Murray Abraham, bazuar në romanin e famshëm të Umberto Eco), mbrojtës i jashtëzakonshëm i drejtësisë në filmin” Gli Intoccabili “(1987, nga Brian De Palma, me Kevin Costner, Robert De Niro, Andy Garcia). Vjedhësi i klasës në “Sono famiglia business” (1988, nga Sidney Lumet, me Dustin Hoffman dhe Matthew Broderick), arkeolog i pasionuar në “Indiana Jones dhe kryqëzata e fundit” (1989, nga Steven Spielberg, me Harrison Ford), ese Mbreti Arthur në “Il primo cavaliere” (1994, me Richard Gere dhe Julia Ormond), një hajdut elegant në “The Rock” (1996, me Nicolas Cage) dhe bashkëpunëtor sensual i Catherine Zeta Jones në “Entrapment” (1999).
Në vitin 2001 ai prodhoi dhe interpretoi një “Discovering Forrester” emocionues (nga Gus Van Sant, me Fred Murray Abraham). Puna e tij e fundit është “Legjenda e burrave të jashtëzakonshëm” (2003).
Fuqia vepruese e Sean Connery qëndron në karakterin e tij të zhgënjyer, shpesh të vetë-depresionit dhe ndonjëherë edhe demistifikues dhe të parëndësishëm. Shpesh e theksuar nga humori i saj dhe një buzëqeshje e lehtë. Jashtë setit ai kurrë nuk arrin të shfaqë dhe nënvizojë theksin e tij të famshëm Skocez.
Lidhur me qytetin e tij të lindjes, ai lufton për vlerat e tokës së tij në radhët e Partisë Nacionaliste Skoceze (SNP).
Shumë xheloz për jetën e tij private, Sean Connery është martuar dy herë: nga viti 1962 deri në 1974 me aktoren Diane Cilento, e cila i dha atij djalin e tij Jason, gjithashtu një aktor; nga viti 1975 e deri me sot me
Micheline Roquebrune. Në vitin 1989 revista “People” votoi Sean Connery si “njeriun më seksi në planet” dhe, dhjetë vjet më vonë, “njeriu më seksi i shekullit”. Gjithashtu në vitin 1999 ai u shpall kalorës nga Mbretëresha Elizabeta II.
Pas filmit të vitit 2003 “Legjenda e burrave të jashtëzakonshëm” vendos të tërhiqet nga skena dhe të transferohet në Bahamas. Një karakter i rezervuar dhe pa flokë, ai deklaroi se ai nuk dëshironte të vepronte për dy arsye të vlefshme: sepse “pensioni është shumë i bukur” dhe sepse “ka shumë idiotë tani në Hollywood”.
Ai gjithashtu deklaroi se nuk dëshironte më të vinte këmbë në Skocinë e tij të lindjes deri pas pavarësisë së këtij të fundit nga Britania e Madhe: në këtë drejtim dhurimet e tij bujare për partinë e pavarësisë skoceze nuk dështuan.
Sean Connery vdiq në moshën 90 vjeç më 31 tetor 2020 në rezidencën e tij në Nassau, në shtetin e Bahamas/Elida Buçpapaj
Film di Sean Connery degli anni ’50 e ’60
Le armi del re (Lilacs in the Spring), regia di Herbert Wilcox (1955)
Club di gangsters (‘No Road Back), regi a di Montgomery Tully (1957)
I piloti dell’inferno (Hell Drivers), regia di Cy Endfield (1957)
La grande porta grigia (Time Lock), regia di Gerald Thomas (1957)
Il bandito dell’Epiro (Action of the Tiger), regia di Terence Young (1957)
Estasi d’amore – Operazione Love (Another Time, Another Place), regia di Lewis Allen (1958)
Titanic, latitudine 41 nord (A Night to Remember), regia di Roy Ward Baker (1958) – non accreditato
Darby O’Gill e il re dei folletti (Darby O’Gill and the Little People), regia di Robert Stevenson (1959)
Il terrore corre sul fiume (Tarzan’s Greatest Adventure), regia di John Guillermin (1959)
Scotland Yard sezioni omicidi (The Frightened City), regia di John Lemont (1961)
A 077, dalla Francia senza amore (On the Fiddle), regia di Cyril Frankel (1961)
Il giorno più lungo (The Longest Day), regia di Ken Annakin (1962)
Agente 007 – Licenza di uccidere (Dr. No), regia di Terence Young (1962)
A 007, dalla Russia con amore (From Russia with Love), regia di Terence Young (1963)
La donna di paglia (Woman of Straw), regia di Basil Dearden (1964)
Marnie, regia di Alfred Hitchcock (1964)
Agente 007 – Missione Goldfinger (Goldfinger), regia di Guy Hamilton (1964)
La collina del disonore (The Hill), regia di Sidney Lumet (1965)
Agente 007 – Thunderball (Operazione tuono) (Thunderball), regia di Terence Young (1965)
Una splendida canaglia (A Fine Madness), regia di Irvin Kershner (1966)
Un mondo nuovo (Un monde nouveau), regia di Vittorio De Sica (1966)
Agente 007 – Si vive solo due volte (You Only Live Twice), regia di Lewis Gilbert (1967)
Shalako, regia di Edward Dmytryk (1968)
La tenda rossa (Krasnaya palatka), regia di Mikheil Kalatozishvili (1969)
Film di Sean Connery degli anni ’70 e ’80
I cospiratori (The Molly Maguires), regia di Martin Ritt (1970)
Rapina record a New York (The Anderson Tapes), regia di Sidney Lumet (1971)
Agente 007 – Una cascata di diamanti (Diamonds Are Forever), regia di Guy Hamilton (1971)
Riflessi in uno specchio scuro (The Offence), regia di Sidney Lumet (1972)
Zardoz, regia di John Boorman (1974)
Ransom, stato di emergenza per un rapimento (Ransom), regia di Casper Wrede (1974)
Assassinio sull’Orient Express, regia di Sidney Lumet (1974)
Il vento e il leone (The Wind and the Lion), regia di John Milius (1975)
L’uomo che volle farsi re (The Man Who Would Be King), regia di John Huston (1975)
Robin e Marian (Robin and Marian), regia di Richard Lester (1976)
Il prossimo uomo (The Next Man), regia di Richard C. Sarafian (1976)
Quell’ultimo ponte (A Bridge Too Far), regia di Richard Attenborough (1977)
1855 – La prima grande rapina al treno (The First Great Train Robbery), regia di Michael Crichton (1979)
Meteor, regia di Ronald Neame (1979)
Cuba, regia di Richard Lester (1979)
Atmosfera zero (Outland), regia di Peter Hyams (1981)
I banditi del tempo (Time Bandits), regia di Terry Gilliam (1981)
Obiettivo mortale (Wrong Is Right), regia di Richard Brooks (1982)
Cinque giorni una estate (Five Days One Summer), regia di Fred Zinnemann (1982)
Mai dire mai (Never Say Never Again), regia di Irvin Kershner (1983)
Sword of the Valiant: The Legend of Sir Gawain and the Green Knight, regia di Stephen Weeks (1984)
Highlander – L’ultimo immortale (Highlander), regia di Russell Mulcahy (1986)
Il nome della rosa, regia di Jean-Jacques Annaud (1986)
The Untouchables – Gli intoccabili (The Untouchables), regia di Brian De Palma (1987)
Il presidio – Scena di un crimine (The Presidio), regia di Peter Hyams (1988)
Indiana Jones e l’ultima crociata (Indiana Jones and the Last Crusade), regia di Steven Spielberg (1989)
Sono affari di famiglia (Family Business), regia di Sidney Lumet (1989)
Film di Sean Connery degli anni ’90 e 2000
Caccia a Ottobre Rosso (The Hunt for Red October), regia di John McTiernan (1990)
La casa Russia (The Russia House), regia di Fred Schepisi (1990)
Highlander II – Il ritorno (Highlander II: The Quickening), regia di Russell Mulcahy (1991)
Robin Hood – Principe dei ladri (Robin Hood: Prince of Thieves), regia di Kevin Reynolds (1991)
Mato Grosso (Medicine Man), regia di John McTiernan (1992)
Sol levante (Rising Sun), regia di Philip Kaufman (1993)
Alla ricerca dello stregone (A Good Man in Africa), regia di Bruce Beresford (1994)
La giusta causa (Just Cause), regia di Arne Glimcher (1995)
Il primo cavaliere (First Knight), regia di Jerry Zucker (1995)
The Rock, regia di Michael Bay (1996)
The Avengers – Agenti speciali (The Avengers), regia di Jeremiah S. Chechik (1998)
Scherzi del cuore (Playing by Heart), regia di Willard Carrol (1998)
Entrapment, regia di Jon Amiel (1999)
Scoprendo Forrester (Finding Forrester), regia di Gus Van Sant (2000)
La leggenda degli uomini straordinari (The League of Extraordinary Gentlemen), regia di Stephen Norrington (2003)
Komentet