VOAL – I lindur më 14 janar 1875 në Kaysersberg, në Alzasën e Epërme, Albert Schweitzer ndoqi Universitetin e Strasburgut, për t’u diplomuar në filozofi në 1899 dhe në 1902 për të marrë titullin e pedagogut në teologji. Më 1911 u diplomua edhe për mjekësi dhe në Paris u specializua për sëmundjet tropikale. U shugurua kurator i kishës së San Nikollës në Strasburg në vitin 1900, një vit më pas u bë drejtor i Institutit Teologjik.

I famshëm në botën muzikore si organist i talentuar, vepra e tij më e njohur muzikologjike përfaqësohet nga “J.S. Bach, poeti muzikant” (ed. frëngjisht 1905; gjermanisht ed. 1908; trad. It. 1962).

Studimi i muzikës e përfshin shumë Albert Schweitzerin, i shtyrë nga shpirti i tij i ndjeshëm muzikor. Nga dashuria për organon buron, thuajse për pasojë mekanike, nderimi për Bach. Kompozitori i “Pasionit sipas Shën Mateut” ishte një nga “mjeshtrit”, një nga fenerët e jetës së tij.

Ndërsa ende djalë, Alberti hasi në artin sublim të Kantorit: “I ndoqa me emocion të thellë ata tinguj misterioz që humbën në muzgun e kishës …”. Nga teknika e studimit të veprave të Bach-ut, studiuesi i ri alsas kalon në interpretim, falë edhe formimit të tij artistik, i favorizuar nga takimi me kompozitorin Charles-Marie Widor, organist në kishën e San Sulpizios në Paris.

Ai inkurajon Schweitzerin të shkruajë një ese mbi Bach, botuar në frëngjisht në 1905 dhe, tre vjet më vonë, në gjermanisht.

Pasi merret me historinë e muzikës së kompozitorit të madh dhe autorëve që i kanë paraprirë, ai analizon veprat e tij kryesore si Motet, Oratori, Mesha, Kantatet, Pasionet dhe studimet për klaviçen dhe organo. Janë të bukura faqet kushtuar gjuhës muzikore të Bach-ut, sintaksës, simbolikës, poetit dhe “pikturit” të Bach-ut. Vepra e Schweitzer-it do të pranohet nga studiuesit si një vepër klasike, e domosdoshme për dijeninë e muzikantit Eisenach.

Puna e teologut gjen shprehje në veprën “From Reimarus to Wrede” (1906), në të cilën ai interpreton jetën e Jezusit nën dritën e mendimit eskatologjik të Krishtit.

Pas diplomimit për mjekësi dhe kirurgji, ai u transferua në Lambaréné, në Afrikën ekuatoriale franceze (tani Gabon), si mjek misionar, duke ndërtuar një spital atje me forcat e tij. Në mes të Luftës së Parë Botërore, duke pasur parasysh kombësinë e tij gjermane, ai u mbajt i burgosur në Francë midis viteve 1917 dhe 1918. Në këtë periudhë ai shkroi një histori të qytetërimit në një çelës filozofik, më pas botoi në vëllimet “Filozofia e qytetërimit” ( 2 vëll., 1923), ku, duke analizuar historinë e etikës, ai pohon se dekadenca e qytetërimit modern është për shkak të mungesës së një etike të dashurisë dhe sugjeron përhapjen e një filozofie të bazuar në atë që ai përkufizon “respektin për jetën. “, një koncept që sipas tij duhet të shtrihet në çdo formë të gjallë.

Qëndroi në Evropë deri në vitin 1924, më vonë u kthye në Afrikë ku, duke kapërcyer çdo pengesë, rindërtoi spitalin e tij, duke e pajisur edhe një herë në atë mënyrë që të mund të ndihmonte mijëra indigjenë. Ndërkohë, ai kthehet herë pas here në Evropë për cikle leksionesh dhe koncerte organesh.

Schweitzer është një njeri me ashpërsi ekstreme. Në fshatrat që ai menaxhon, mbretëron disiplina absolute dhe një ashpërsi e nevojshme për të dekurajuar “romantikët”, aventurierët dhe ata që kërkojnë të punojnë përkrah tij pa zotëruar aftësitë e duhura morale dhe psikologjike.

Në vitin 1952 për punën e tij afrikane iu dha Çmimi Nobel për Paqe. Me paratë e çmimit përfundoi fshatin e lebrozëve, i cili u përurua në vitin 1954 me emrin “Village della lumiere” (Fshati i dritës).

Ndër veprat e tij kujtohen edhe: “Mbretëria e Zotit dhe krishterimi i hershëm” (1967) dhe autobiografia “Jeta ime dhe mendimet e mia”.

Albert Schweitzer vdiq më 4 shtator 1965 në “fshatin e tij” në Afrikë; më pas ai varroset pranë gruas së tij (e cila vdiq në 1957 në Zyrih)./Elida Buçpapaj