Presidentja Vjosa Osmani ka përkujtuar të vrarët e 3 dhe 4 shkurtit në 25-vjetorin e ngjarjes së tmerrshme në veri të Mitrovicës, teksa ka kërkuar që autorët e këtij krimi të ndëshkohen.

Osmani ka përkujtuar 10 qytetarët e pafajshëm që u vranë mizorisht nga bandat kriminale të nxitura nga Serbia, teksa ka përmendur edhe të shpërngulurit me forcë nga shtëpitë e tyre.

“Në këtë sulm brutal u plagosën edhe 24 qytetarë, të cilët janë dëshmi e barbarisë së atyre dy netëve. Dëshmi e dhimbshme janë edhe 1,564 familje, me gjithsej 11,364 anëtarë, të shpërngulur me forcë nga shtëpitë e tyre, duke dëshmuar qartë përpjekjet për spastrim etnik në këtë pjesë të Mitrovicës nga grupet kriminale”, ka shkruar Osmani në Facebook.

Ajo ka shtuar se këto ditë janë kujtesë e rezistencës dhe përpjekjes për të qëndruar në shtëpitë e tyre, por edhe të nevojës për ta mbrojtur lirinë e arritur me sakrificë.

“Drejtësia për viktimat dhe ndëshkimi i autorëve të këtyre krimeve mbeten një domosdoshmëri për paqen e qëndrueshme. Qoftë i paharrueshëm kujtimi për civilët e vrarë me 3-4 shkurt”, ka thënë Osmani. sn

Ideologjia socialiste nuk duhet të mbizotërojë në Shqipëri. Kjo ishte deklarata që bëri deputeti britanik i Partisë Konservatore, Andrew Rosindell, nga Shkodra.

Rosindell i bëri thirrje votuesve shqiptarë të votojnë kësaj kundër kësaj ideologjie në zgjedhjet e 11 majit.

“Unë e urrej socializmin. Më vjen shumë keq që ideologjia socialiste vazhdon të mbizotërojë në Shqipëri. Duke qenë se në vende të tjera kjo ideologji nuk po ekziston më dhe e ka humbur pushtetin, shpresoj që edhe populli shqiptar të votojë kundër ideologjisë socialiste. Kam ardhur para 29 viteve në Shqipëri dhe kam besuar se këto kohë do kishte ndryshua shumë, por në mënyre shumë të trishtueshme dhe të papranueshme, e shoh që asgjë nuk ka ndryshuar. Shpresoj dhe besoj që votuesit shqiptarë këtë herë do të votojnë kundër Partisë Socialiste”, tha deputeti britanik.

Rosindell foli edhe për marrëdhëniet me kryetarin e Partisë Demokratike, Sali Berisha, ndërsa tha se në Mbretërinë e Bashkuar nuk ka evidence për shpalljen e tij non – grata.

“Duke qenë se nuk ka ndonjë provë ose ndonjë fakt të qartë se përse ka ndodhur shpallja non grata, atëherë nuk duhet të ekzistojë që ai person (Berisha) të jetë i kufizuar për të hyrë në Britaninë e Madhe. Partia Demokratike është parti motër e Partisë Konservatore dhe ne e mbështesim. Shpresojmë dhe besojmë fort që Partia Demokratike të rikthehet në pushtet”, tha Rosindell.  

Këto deklarata britaniku Andrew Rosindell i bëri nga muzeu “Vendi i Dëshmisë dhe Kujtesës” ndërkohë që më pas, zhvilloi një takim me kryesinë e Partisë Demokratike në Shkodër për t’i dhënë mbështetje në zgjedhjet parlamentare te 11 majit. sn

Një numër i madh studentësh dhe qytetarësh janë organizuar të shtunën për bllokimin e tri urave të Novi Sadit, fiks tre muaj pasi 15 persona janë vrarë si pasojë e shembjes së një strehe betoni në stacionin hekurudhor të këtij qyteti.

Studentët janë nisur nga kampusi i Universitetit të Novi Sadit drejt urave Varadin, Zhezhele dhe atë të Lirisë, të cilat do të jenë të bllokuara prej orës 15:00.

Disa janë parë duke mbajtur në duar mbishkrimet “Tre muaj – tri ura”.

Urat do të jenë të bllokuara fillimisht për tri orë dhe më pas pjesëmarrësit do të mblidhen në Urën e Lirisë, të cilën do ta bllokojnë për 24 orë.

Studentëve të Novi Sadit u janë bashkuar edhe studentët prej Beogradit, të cilët kanë ecur për dy ditë prej kryeqytetit.

Studentët e Beogradit kanë pushuar në disa qyteza derisa kanë arritur në Novi Sad, ndërsa banorët lokalë i kanë mirëpritur me ushqime.

Protestës i janë bashkuar edhe rreth 1.000 motoristë që janë nisur prej Beogradit.

Protestat e vazhdueshme kanë rezultuar me dorëheqjen e kryeministrit serb, Millosh Vuçeviq, më herët gjatë javës, dhe një mori koncesionesh të bëra nga Qeveria populiste, e cila bën përpjekje të qetësojë rezistencën.

Megjithatë, studentët kanë insistuar se do ta vazhdojnë protestën deri në realizim të kërkesave të tyre.

Kërkesat e studentëve për ndalimin e bllokadave përfshijnë publikimin e dokumentacionit të plotë për rindërtimin e stacionit hekurudhor të Novi Sadit, për të përcaktuar përgjegjësinë për aksidentin e 1 nëntorit, 2024.

Ata gjithashtu kërkojnë që sulmuesit e demonstruesve nëpër Serbi, gjatë protestave që pasuan aksidentin, të identifikohen dhe të përballen me përgjegjësi penale.

Kërkesat përfshijnë edhe lirimin e aktivistëve të arrestuar gjatë protestave, ndalimin e procedurave penale kundër tyre, si dhe rritjen e buxhetit për universitetet.

Autoritetet, në anën tjetër, pretendojnë se i kanë plotësuar të gjitha kërkesat.

Protesta organizohet në tremujorin e tragjedisë në Novi Sad, e cila ka nxitur një valë të madhe protestash, në të cilat kanë marrë pjesë mijëra persona.

Protestat janë udhëhequr prej studentëve, të cilët kanë bllokuar dhjetëra universitete.

Ata besojnë se incidenti është pasojë e korrupsionit qeveritar në një projekt të madh infrastrukturor me një kompani shtetërore të Kinës.

Qytetarët janë mbledhur sërish sot në një protestë para Bashkisë së Tiranës, ku kërkojnë dorëheqjen dhe arrestimin e kreut të saj, Erion Veliaj, për shkak të aferave korruptive në institucionin që ai drejton.

Aktori i mirënjohur, Mehdi Malkaj, në fjalën e tij tha: “Jemi vonë për 8 shkurt për protestën, është më mirë ta bëjmë më shpejt, se po marr për shembull ‘komshinjtë’ tanë që për 20 ditë e hoqën kryeministrin.

U kam thënë këtyre që janë këtu, shoferëve, fikni makinat dhe ejani këtu, por jo, nuk vijnë se janë ‘intelektualë’. Këtu te ne është çudi e madhe, pasi edhe krimi është ‘intelektual’.

Krimi është me doreza, është ‘i dashur’ dhe këtu te ne po bëhen krime të mëdha.

O njerëz, i thërrisni mendjes, nuk ikin këta qelbësira duke thënë vetëm ‘Rama ik’. Të shkojmë te kryeministria, ta ‘hedhim nga pallati, ndryshe nuk bëhet ky muhabet”. sn

Një ditë më parë në Uashington u mbajt një diskutim mbi komunizmin në Shqipëri dhe pasojat psikologjike të tij, gjatë të cilit studiuesja Lindita Komani prezantoi gjetjet e një hulumtimi mbi ndikimin e diktaturës tek viktimat e komunizmit dhe fëmijët e tyre.

Në një bisedë me kolegun Burim Goxhuli, zonja Komani thotë se ka vërejtur prirje shqetësuese të ankthit tek kjo kategori e shoqërisë.

Sipas një hulumtimi të studiueses Lindita Komani, rreth 22 për qind e fëmijëve të viktimave të komunizmit në Shqipëri vuajnë nga ankthi, një prirje shumë herë më e lartë krahasuar me grupet e tjera të popullsisë, ku kjo shifër është 3.8 për qind.

Nivel shqetësues ankthi, gati 40 për qind, vërehet edhe tek pasardhësit e viktimave të komunizmit që janë shpërngulur në Shtetet e Bashkuara, thotë autorja e studimit.

Sipas studimit, rreth 80 për qind e baballarëve dhe 70 për qind e nënave që janë viktima të komunizmit vuajnë nga trauma.

Këto të dhëna zonja Komani i prezantoi në një diskutim mbi komunizmin në Shqipëri dhe pasojat psikologjike të tij, të organizuar në mjediset e Muzeut të Fondacionit të Përkujtimit të Viktimave të Komunizmit në Uashinton.

“Ankthi është vetëm një pjesë e problemeve psikologjike që ka ndeshur kjo popullsi, fëmijët e viktimave të komunizmit dhe para tyre viktimat e komunizmit, sepse probleme të tjera janë depresioni, një zemëratë shumë e madhe brenda për gjërat që akoma janë të pazgjidhura sot e kësaj dite, një distancim nga shoqëria e të tjera të ngjashme. Me sa kam studiuar, pjesa më e madhe e njerëzve që kanë qenë viktima të komunizmit dhe fëmijët e tyre janë larguar nga Shqipëria. Sepse kanë dashur që të mbyllin një kapitull të jetës së tyre dhe të fillojnë një jetë nga e para diku tjetër”, thotë zonja Komani për Zërin e Amerikës.

Për gati gjysmë shekulli të regjimit komunist, Shqipëria u përball me një nga diktaturat më të ashpra ku mijëra vetë u ekzekutuan dhe dhjetëra mijëra të tjerë u burgosën e internuan. Populli shqiptar ishte i izoluar nga pjesa tjetër e botës, plotësisht i varur dhe i nënshtruar nga partia dhe diktatori, me njerëzit që jetonin nën frikë të vazhdueshme.

Sipas studiueses Komani ndër pasojat e dukshme të shoqërisë janë mosbesimi tek njëri tjetri, dorëzimi para udhëheqësve të fuqishëm, frika për t’u shprehur dhe mungesa e vullnetit për ta përmirësuar gjendjen në vend.

“Mentaliteti i izolimit mendoj se mund të ketë mbetur tek brezat shumë të vjetër, që edhe pas rënies së komunizmit nuk kanë pasur mundësinë të lëvizin dhe të shohin botën përreth. Por brezat e rinj janë përballur me botën, shumë kanë qenë emigrantë. Kanë njohur se si është të jetosh në një realitet tjetër dhe nuk është se janë më të izoluar. Por ajo që ka mbetur është ideja e udhëheqësit të palëkundshëm, të pamposhtshëm e udhëheqësit që është i padiskutueshëm. Pra njerëzit vazhdojnë sot fatkeqësisht, të kërkojnë një figurë të fortë që të jetë aty gjithmonë dhe të kujdeset për t’i zgjidhur punët”, thotë zonja Komani.

Fondacioni i Përkujtimit të Viktimave të Komunizmit është një organizatë e themeluar para 30 vitesh, ndërsa muzeu i saj në Uashington është hapur para tre vitesh.

Milda Mataçiunaite-Boyce, drejtore e Bursave dhe Bashkëpunimeve thotë se kjo organizatë ka dyert hapur për diskutime të tilla, sepse siç u shpreh ajo, vetëm kështu luftohet dezinformimi dhe propaganda nga vendet autoritare.

“Natyrisht historia mund të përsëritet. Kjo është ajo që ne po përpiqemi të shmangim. Një shprehje thotë se jemi një gjeneratë larg një regjimi potencial autoritar ose totalitar autokratik. Prandaj, duhet edukimi, diskutimet për këtë çështje, e vërteta, luftimi i dezinformimit dhe propagandës që vjen nga shumë vende autokratike si Rusia apo Kina komuniste”, thotë ajo për Zërin e Amerikës.

Zonja Mataçiunaite-Boyce thotë se vendet si Shqipëria janë mjedise të brishta dhe terren më i përshtatsëm për përhapje të propagandës.

“Grupe të caktuara dhe grupmosha të caktuara të shoqërisë që kanë vuajtur trauma psikologjike, jo domosdoshmërisht e dinë ose janë në dijeni të përjetimeve të tyre traumatike. Ato grupe janë më të kërcënuara që të ndikohen nga propaganda dhe keqinformimi. Prandaj ne duhet të kujdesemi dhe të mbrojmë këta njerëz”, shton ajo.

Sipas studiueses Komani ka vetëm një rrugë për ta ndihmuar një shoqëri që ka përjetuar regjimin komunist.

“Pa u zgjidhur këto probleme të traumës së viktimave të komunizmit shoqëria shqiptare nuk do të fitojë asnjëherë kohezionin social, sepse nuk është kërkuar asnjëherë falje dhe ajo që duhet të ndodhë është kërkimi i faljes, fillimi i një procesi afrimi dhe me të vërtetë një ngjizje e re e shoqërisë shqiptare në mënyrë që të shohim nga e ardhmja”, thotë ajo.

Sipas të dhënave të Fondacionit të Përkujtimit të Viktimave të Komunizmit më shumë se 100 milionë njerëz janë vrarë nga regjimet komuniste në botë, ndërsa mbi 1.5 miliardë njerëz vazhdojnë të jetojnë nën komunizëm sot.

Eurodeputetët i kanë thënë emisarit në largim të Bashkimit Evropian, Mirosllav Lajçak, se qasja e pabalancuar në dialogun mes Kosovës dhe Serbisë ka ndikuar negativisht në këtë proces, thanë burimet e Radios Evropa e Lirë në Parlamentin Evropian.

Lajçak më 30 janar ka zhvilluar një takim lamtumirës me deputetët e Parlamentit Evropian në Komisionin për Politikë të Jashtme, me të cilët ka biseduar për mandatin e tij pesëvjeçar si i dërguari i bllokut për dialogun për normalizim të raporteve mes Kosovës dhe Serbisë.

Burime të Radios Evropa e Lirë thanë se gjatë këtij takimi, të zhvilluar me dyer të mbyllura, shumica e eurodeputetëve kanë qenë kritikë ndaj mënyrës se si BE-ja u është qasur palëve në dialog dhe në përgjithësi në raportet e shteteve me bllokut.

Mësohet se gjatë këtij debati, shumica e deputetëve të PE-së janë shprehur se masat ndëshkuese që BE-ja ka vendosur ndaj Kosovës dhe në të njëjtën kohë nuk ka pasur masa ndaj Serbisë, veçmas pas sulmit të armatosur në Banjskë më 2023, kanë ndikuar negativisht në dialogun që ndërmjetësohet nga BE-ja.

Në shtator të vitit 2023, një grup i serbëve të armatosur sulmuan Policinë e Kosovës në Banjskë të Zveçanit, duke vrarë një rreshter. Gjatë këmbimit të zjarrit u vranë edhe tre sulmues serbë.

Kosova ka fajësuar Serbinë për sulmin, por Beogradi ka mohuar përfshirjen. Kosova kërkon ekstradimin e Millan Radoiçiqit – ish-politikanit dhe biznesmenit nga veriu i Kosovës që ka marrë përgjegjësinë për sulmin në Banjskë – nga Serbia, ku besohet se gjendet. BE-ja, por edhe Shtetet e Bashkuara kanë përsëritur thirrjen e tyre që përgjegjësit për sulmin të përballen me drejtësi.

Eurodeputetët, gjatë takimit me Lajçakun, kanë kërkuar edhe një herë heqjen e masave – të vendosura ndaj Kosovës më 2023 për shkak të tensioneve në veriun e Kosovës të banuar me shumicë serbe – dhe një qasje të balancuar nga ana e BE-së.

Zyrtarë të lartë në Kosovë, përfshirë presidenten Vjosa Osmani, dhe kryeministrin Albin Kurti, disa herë e kishin kritikuar Lajçakun dhe dhe ish-kryediplomatin e BE-së, Josep Borrell, për njëanshmëri në dialog dhe njëkohësisht kanë kërkuar heqjen e masave ndëshkuese.

Sipas burimeve, mësohet se Lajçak është pajtuar me konstatimin e eurodeputetëve se është dashur të hiqen masat ndaj Kosovës dhe ai kishte kërkuar një gjë të tillë menjëherë pas sulmit në Banjskë, por është arsyetuar se heqja e tyre nuk ishte në dorën e tij, por vendim që i përket vendeve anëtare.

Lajçak përfundon mandatin të premten, më 31 janar, dhe një ditë më pas nis mandati i emisarit të ri për dialogun, diplomatit nga Danimarka, Peter Sorensen.

Lajçak në takim me eurodeputetët mësohet se është shprehur që BE-ja duhet të mbajë rol kryesor në lehtësimin e dialogut dhe në përgjithësi angazhimin në rajonin e Ballkanit Perëndimor.

Gjatë mandatit pesëvjeçar të Lajçakut si ndërmjetës në dialog, palët kanë arritur Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit të raporteve dhe Aneksit të zbatimit të arritur më 2023.

Lajçak, siç mëson REL-i, në takimin me eurodeputetët ka pranuar se nuk ka pasur përparim që ai ka pritur sa i përket zbatimit të kësaj marrëveshjeje.

Marrëveshja prej 11 nenesh, ndër tjerash parasheh një nivel të vetëmenaxhimit për komunitetin serb në Kosovë, njohje të ndërsjellë të simboleve shtetërore, që Serbia të mos bllokojë anëtarësimin e Kosovës në organizata ndërkombëtare, dhe kërkon nga Prishtina dhe Beogradi që t’i zbatojnë, po ashtu, të gjitha marrëveshjet e mëhershme të arritura gjatë dialogut.

Palët janë pajtuar për marrëveshjen, por nuk e kanë nënshkruar atë. Megjithatë, BE-ja thotë se marrëveshja është ligjërisht e obligueshme për Kosovën dhe Serbinë.