VOAL

MANUAL I IS-it PËR MILITANTËT – PËRDORNI NGJYRË TË PADUKSHME E MUSTAQE FALSE

May 16, 2015

Ngjyrë të padukshme, mustaqe të rrejshme dhe kode sekrete tingëllojnë si elemente të ndonjë novele të Nancy Drew, apo ndoshta edhe të ndonjë filmi spiunazhi për fëmijë.

Por, sipas një manuali udhëzimesh të grupit militant që e quan vetën Shteti Islamik, personat që duan të bëhen pjesë e kësaj organizate, por nuk mund të shkojnë në Siri, mund të përdorin trika të thjeshtë që të operojnë si “agjentë sekret” në vendet e tyre.

Manuali 71 faqesh në gjuhën angleze, “Si të mbijetosh në perëndim: Guida e një ‘muxhahidi’(luftëtar xhihadi)” fillimisht ishte publikuar në muajin mars nëpër rrjete sociale, ndërsa gjatë kësaj jave është rishfaqur sërish.

Aty gjendet një listë e gjatë me këshilla, përfshirë edhe mënyrën e fshehjes, shmangies nga vëzhgimi, të mbeturit i fshehtë në internet dhe “armët primitive”.

Më quani, Al

Kapitulli i parë i manualit, “Fshehja e Identitetit Ekstremist” sugjeron që militantët e Shtetit Islamik duhet të ndryshojnë emrat e tyre që të tingëllojnë më perëndimor dhe kështu të evitojnë ngritjen e dyshimeve.

Për shembull, një militant me emrin Ali,do të mund ta evitonte vëmendjen e policisë duke e quajtur vetën thjesht, Al.

Një pseudonim do të hapte dyert edhe për mundësi më të mëdha të spiunimit, thotë më tej manuali, diçka që do të “mund të bëhet e rëndësishme nëse iu duhet një pozitë e lartë në ndonjë prej posteve të qeverive armike”.

Manuali, gjithashtu, ofron edhe këshilla të tjera ndihmëse për militantët që duan të punojnë fshehtë derisa i përmbahen urdhrit të IS-it që thotë se të gjithë meshkujt duhet të bartin mjekra. Militantët mund të mashtrojnë perëndimorët duke rritur “mjekra të shkurtra me maje”, sugjeron manuali, diçka që do të bënte njerëzit të mendojnë se fjala është për mjekra që janë modë dhe që s’ka fare të bëjë me IS-in.

Thjerrëzat me ngjyra, gjithashtu, do të mund të ndihmojnë militantët për të fshehur identitetin e tyre pasi nëse zbulohen, atëherë dëshmitarët do të jepnin përshkrime të gabuara të militantëve, shkruan më tej manuali.
Gratë, ndërkohë , këshillohen që të heqin ‘hixhabët’ e zinj duke i zëvendësuar me të tjerë me ngjyra, pasi “gratë që veshin ‘hixhab’ të zinj kontrollohen më shumë nëpër aeroporte”.
Kodet dhe ngjyra e padukshme

Pra, tani që militantët dinë se si të fshehin identitetin e tyre, radha është për komunikimin në mes tyre. Udhërrëfyesi këshillon “agjentët e fshehtë” të IS-it në perëndim që të përdorin fjalë të koduara duke evituar fjalë të ndjeshme që do të mund të nxisin dyshim, në veçanti kur flasin me militantë të tjerë përmes pajisjeve elektronike.

Kur blihen apo shiten armë përmes telefonit, për shembull, militantët duhet të thonë po e “shes veturën në vend të po shesim armë”, një strategji që do të mashtronte agjentët e inteligjencës, të cilët janë duke iu dëgjuar.

Ndërkohë, ka lajme të mira për militantët që preferojnë mënyrat e vjetra të komunikimit, si për shembull letrat e shkruara me dorë. Ata mund të evitojnë zbulimin duke përdorur ngjyrë të padukshme të bërë nga lëngu i limonit, dhe kështu ai që e pranon letrën mund ta lexojë atë duke e nxehur letrën.

Por, militantëve iu thuhet që të bëjnë kujdes duke përdorur “fjali të koduara në rast se letrat dhe mesazhet zbulohen apo kapen të themi nga një agjente e inteligjencës, së cilës i kujtohet triku me lëngun e limonit nga mësimet në shkollë”.

Sugjerimet për ushtrime fizike

Militantët që aspirojnë t’i bashkohen IS-it, të cilët mendojnë se do të mund ta shkatërrojnë perëndimin duke e quajtur veten Al, duke vendosur mustaqe false dhe duke shkruar fjali të koduara me ngjyrë të padukshme do të shokohen kur të arrijnë te kapitulli i pestë që quhet ‘Trajnimi’. Aty, militantët mësojnë se “lufta e ardhshme për pushtimin e Romës do të jetë një luftë urbane brenda qyteteve dhe rrugëve të Evropës”.

“Prandaj, pyesni vetën”, thotë manuali, “çfarë lloji i trajnimit iu duhet?”

Nëse ata që duan të bëhen militant nuk nxiten mjaftueshëm nga kjo sfidë, atëherë udhërrëfyesi nënvizon që “muxhahedinët (militantët) duhet të vrapojnë disa orë, çdo ditë, në mal para se të hanë mëngjesin”.

Por, çfarë duhet bërë nëse një qytet nuk ka mal afër? Sërish, udhërrëfyesi e ofron një sugjerim praktik, duke rekomanduar alternativa si “shkoni në ushtrime (gym)” dhe “vraponi në park”.

Fatmirësisht, të dy këto opsione “konsiderohen normale në perëndim”.
Gratë, ndërkohë mund të shkojnë nëpër fitnese “vetëm për gra” apo thjesht ta “përdorin shiritin për vrapim (treadmill) në shtëpi për qëndrueshmëri”.

Përgatitja e plotë për luftën urabe, agjentët sekret në trajnim e sipër sugjerohen më tutje se “vrapimi poshtë e lart nëpër shkallë është ushtrim i mirë”.

Kur gjërat shkojnë keq…

Kapitulli 10 i titulluar “Çfarë ndodh kur ju spiunoheni apo bastiseni’, ofron këshilla ndihmëse për atë se çfarë duhet bërë kur gjërat shkojnë keq. Fjala është për ato raste kur policia e zbulon misterin e mjekrës së Al-it apo e kupton mesazhin e fjalës me kode të shkruar me ngjyrë të padukshme.

Manuali rekomandon se ata që shpresojnë të bëhen pjesë e IS-it, të mësojnë nga Hollywood-i.

“Keni parë shumë filma spiunazhi, dhe tani është koha që të implementoni disa gjëra që i keni mësuar nga këta filma. Nëse nuk dini ndonjë prej tyre, atëherë shikoni filmat për spiunin, Jason Bourne”, këshillon udhërrëfyesi, duke iu referuar filmave të suksesshëm që janë bazuar në novelat e Robert Ludlum-it.
Gjithmonë mbajeni me vete një kondom

Militantët këshillohen që gjithmonë të mbajnë me vete një “kuti mbijetese” në rast se detyroheni të jeni në arrati apo gjendeni në një zonë lufte. Kutia duhet të mbajë pajisje për të nisur zjarr, tel për kapjen e lepujve, pajisje mjekësore dhe një kondom, që siç e sqaron udhërrëfyesi, “mund të mbaj deri në një litër ujë”.
Mesazhi edhe më ogurzi

Përtej këshillave amatore, udhërrëfyesi përmban edhe mesazhe ogurzeza dhe rekomandime të rrezikshme.

Këto përfshijnë instruksione se si të bëhen dhe ndërtohen pajisje shpërthyese për t’i përdorur në sulme terroriste.

Manuali sugjeron që militantët duhet të përgatisin bomba të tenxhereve me presion, njëjtë si ajo që e ka përdorur Dzhokhar dhe Tamerlan Tsarnaev, në sulmin ndaj maratonës së Bostonit, gjatë të cilit u vranë tre persona dhe u lënduar 176 të tjerë në prill të vitit 2014.

Këshilla jepen edhe për atë se si të përgatiten bomba me gozhda, detonator në telefona celular dhe “vetura bombë primitive”, si dhe mënyrat e transportimit të këtyre mjeteve deri te caku.

Propaganda e vazhdueshme

Baza e manualit është mesazhi kryesor që thotë myslimanët e perëndimit që simpatizojnë qëllimet e IS-it mund dhe duhet të kryejnë sulme prej “vetmitari” kundër caqeve në perëndim.

Simpatizantët e IS-it nuk ka nevojë që të mbajnë kartela anëtarësie të IS-it për të kryer sulme. “Lidhja e vetme e juaj me IS-in është ideologjike”, sqaron manuali.

Ky mesazh i përshtatet edhe asaj që është në videot e fundit të IS-it dhe materialet e tjera propagandiste.

Për shembull, në një video të publikuar së fundi, militant australian i IS-it dhe rekrutuesi, Neil Prakash iu ka bërë thirrje myslimanëve në Australi që të “ngrihen” dhe “të fillojnë sulmet para se ata t’iu sulmojnë juve”.

Thirrje të ngjashme për sulme “vetmitarësh” janë bërë nga militantët francez, çeçen dhe kanadez.

Vlerësimi për “vetmitarët” dhe sulmet e tjera në perëndim, në veçanti sulmet e fundit terroriste në zyrat e revistës satirike franceze, ‘Charlie Hebdo’, është një nga strategjitë kyçe të propagandës së IS-it që përdoret në manualin e IS-it. Aty shfrytëzohen disa faqe duke i diskutuar dhe përshëndetur sulmet e Parisit.
Stereotipet

Derisa shumica e manualit të IS-it duket amatoresk dhe ndoshta edhe qesharake, disa prej këshillave për atë se si “agjentët” duhet të sillen dhe të gjejnë mënyra të evitojnë zbulimin në shoqëritë e perëndimit shpërfaqë narracionin perëndimor rreth individëve të radikalizuar.

Manuali i IS-it, për shembull këshillon gratë që të veshin ‘hixhab’ me ngjyra në vend atyre të zeza sepse këto të fundit rregullisht konsiderohen si veshje e terroristëve.

Media pro Kremlinit në Rusi, Ria Novosti, e ka reflektuar këtë qëndrim në një publikim të fundit duke këshilluar rusët rreth sjelljeve të terroristëve. Aty nënvizohet se personi që e sulmoi autobusin në Volograd kishte “të veshur një hixhab të zi”.

Ndërkohë një manual francez rreth zbulimit të fëmijëve të radikalizuar i publikuar menjëherë pas sulmeve në ‘Charlie Hebdo’, ka sqaruar se militantët e rekrutuar së fundi kanë ndryshuar mënyrën e veshjes dhe sjelljes, ndërsa grafika përcjellëse me këtë pjesë ishte fotografia e një buke franceze (baguette), mbi të cilën ishte shënuar një X i madh.(rel)

twitter
Follow
facebook
linkedin

Fjalë kyçe:

Komentet

Cancel reply

Lajme të ngjashëm

Përkujtohen viktimat e cunamit në Oqeanin Indian

Njerëzit janë bashkuar për t’u lutur dhe kanë vizituar varret masive në provincën Aceh të Indonezisë më 26 dhjetor për të shënuar 20-vjetorin e cunamit masiv në Oqeanin Indian që goditi rajonin dhe që ishte një nga katastrofat më të këqija natyrore në historinë moderne.

Shumë njerëz vendosën lule në varrin masiv në fshatin Ule Lue, ku më shumë se 14.000 viktima të paidentifikuara të cunamit janë varrosur. Ky është një prej disa varreve masive në Banda Aceh, kryeqytetin e provincës më veriore të Indonezisë që ishte një nga zonat e goditura më së rëndi nga tërmeti prej 9.1 shkallësh dhe nga cunami masiv që u shkaktua më pas.

“Na mungojnë dhe ende nuk e dimë se ku janë. Të gjithë e dimë se çdo vit ne vizitojmë varret masive në Ule Lue dhe Siron”, tha Muhamad Amirudin, i cili humbi dy fëmijët e tij 20 vjet më parë. Trupat e tyre nuk u gjetën kurrë.

Tërmeti i fuqishëm që goditi në afërsi të brigjeve të ishullit Sumatra më 26 dhjetor 2004, shkaktoi cunamin që la të vrarë afër 230.000 persona në dhjetëra shtete dhe ai arriti deri në Afrikën Lindore. Afër 1.7 milion persona u zhvendosën, kryesisht në katër shtetet e goditura më së rëndi nga fatkeqësia natyrore: Indonezi, Shri Lankë, Indi dhe Tajlandë.

Vetëm në Indonezi vdiqën më shumë se 170.000 persona.

Qindra njerëz u mblodhën në ceremonitë përkujtimore në Banda Aceh. Sirenat u lëshuan për tre minuta në mbarë qytetin për të shënuar kohën sa zgjati tërmeti i fuqishëm.

Tani ky qytet është rindërtuar dhe janë vendosur sisteme paralajmëruese për cunami.

Edhe në Tajlandë janë organizuar ceremoni për të përkujtuar më shumë se 8.000 persona që vdiqën si pasojë e cunamit. Afër 400 trupa ende janë të paidentifikuar.

Afër 300 persona morën pjesë në një ceremoni të lutjeve ku kishte besimtarë myslimanë, të krishterë dhe budistë.

Në Indi, qytetarët u mblodhën në plazhin Marina në qytetin Çenai. Ata hodhën qumësht në det për të qetësuar zotat dhe ofruar lule dhe u lutën për viktimat.

Sipas të dhënave, në Indi kanë vdekur 10.749 persona nga cunami i vitit 2004.

Ceremoni përkujtimore janë zhvilluar edhe në Shri Lankë, ku u mblodhën të mbijetuarit dhe familjarët e viktimave. Në këtë shtet më shumë se 35.000 persona kanë humbur jetën nga fatkeqësia natyrore që ndodhi dy dekada më parë. REL

E konfirmuar: Avioni ku humbën jetën 38 pasagjerë, u qëllua nga një raketë ruse

Të mërkurën, 38 pasagjerë humbën jetën kur fluturimi ‘8432’ i Azerbajxhan Airlines u rrëzua teksa përpiqej të bënte një ulje emergjente pranë qytetit Aktau në Kazakistan.

Burimet e qeverisë së Azerbajxhanit kanë konfirmuar për Euronews International në Lyon se shkaku i rrëzimit të avionit ishte një raketë ruse tokë-ajër, e cila goditi avionin gjatë një aktiviteti ajror me dron mbi Grozny, në Çeçeni.

Raketa shpërtheu pranë avionit dhe copëzat e saj goditën pasagjerët dhe ekuipazhin e kabinës.

Goditja ndodhi gjatë fluturimit mbi Detin Kaspik, ndërsa avioni, i cili ishte dëmtuar rëndë, nuk iu lejua të ulej në asnjë aeroport rus, pavarësisht kërkesave të pilotëve për një ulje emergjente.

Si rezultat, avioni u detyrua të fluturonte mbi det drejt qytetit Aktau në Kazakistan. Sipas të dhënave të tjera, sistemet e navigimit GPS të avionit u bllokuan gjatë fluturimit mbi Detin Kaspik, duke përkeqësuar situatën. sn

Trupat e Koresë së Veriut marrin goditje të rëndë në përballje me Ukrainën

Nëse trupat elite të Koresë së Veriut prisnin një fushatë të lehtë kundër forcave ukrainase në rajonin Kursk të Rusisë, ata janë përballur me një realitet të ashpër në terren.

Afër 1.100 forca speciale të Koresë së Veriut janë vrarë apo plagosur në Rusi që kur kanë nisur përleshjen me Ukrainën disa javë më parë, raportoi Shërbimi Kombëtar i Inteligjencës i Koresë së Jugut më 19 dhjetor. Një gjeneral raportohet se është në mesin e të vrarëve.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, tha më 23 dhjetor se kjo shifër është më e lartë, mbi 3.000 apo çereku i forcave speciale të Koresë së Veriut që u dërguan në Rusi, edhe pse udhëheqësi ukrainas tha se këto të dhëna janë preliminare. Radio Evropa e Lirë nuk ka mundur të konfirmojë asnjë nga shifrat e raportuara.

Udhëheqësi i Koresë së Veriut, Kim Jong-un, megjithatë, nuk duket se është i shqetësuar nga humbjet. Udhëheqësi autoritar raportohet se po dyfishon mbështetjen e tij për presidentin rus, Vladimir Putin, në këmbim të furnizimeve kritike të naftës, parave të gatshme dhe teknologjisë ushtarake.

Zelensky tha më 23 dhjetor se Koreja e Veriut mund të dërgojë më shumë trupa dhe armë në front. Shtabi i Përgjithshëm i Koresë së Jugut e mbështeti këtë parashikim, duke thënë se Pheniani po përgatitet për rotacion të ushtarëve apo që ta furnizojë Rusinë me trupa shtesë.

Mbështetja ushtarake e Koresë së Veriut po vjen në një kohë kritike të luftës. Rusia po synon që të mposhtë këmbësorinë ukrainase, e cila ka më pak ushtarë dhe burime, dhe të fitojë territor para se fuqia njerëzore dhe burimet e saj të kufizohen.

Rusia ka humbur më shumë se 600.000 ushtarë gjatë pothuajse 3 vjet luftë, tha Pentagoni gjatë muajit tetor. Moska ka shpenzuar shumicën e materialit të luftës dhe po përballet me vështirësi që të zëvendësojë artilerinë dhe raketat e saj që i duhen për shkak të sanksioneve perëndimore.

Tani, pothuajse dy e treta e mortajave dhe granatave që Rusia lëshon në Ukrainë vijnë nga Koreja e Veriut, ka raportuar Wall Street Journal, duke cituar Andriy Kovalenko, oficer të ushtrisë ukrainase. Dhe çdo e treta raketë balistike që gjuhet drejt Ukrainës është prodhuar në Korenë e Veriut, sipas zyrtarëve ukrainas.

Pheniani po rrit prodhimin e armëve për të përmbushur kërkesën në rritje të Rusisë, thanë ekspertët.

Lufta e llogoreve

Trupat ruse tani po fitojnë terren në lindje të Ukrainës me një ritmin më të shpejtë që nga nisja e luftës. Kievi ka kryer një inkursion të befasishëm në rajonin e Kurskut në gusht, duke marrë nën kontroll pjesë të territorit rus me shpresën që do të tërheqë forcat armike nga lindja e Ukrainës. Kjo ende nuk ka ndodhur, pjesërisht falë furnizimit me trupa nga Koreja e Veriut.

Shkuarja e trupave të Koresë së Veriut në Rusi në muajin tetor fillimisht u pa si një akt i dëshpërimit nga ana e Puinit, i cili u detyrua të rriste ndjeshëm pagat për të tërhequr rekrutë të rinj.

Megjithatë, The New York Times raportoi më 23 dhjetor, duke cituar zyrtarë amerikanë, se ishte Koreja e Veriut ajo që i ofroi Rusisë trupa dhe Putini e pranoi këtë ide. Është e paqartë se kur Kim e ka bërë këtë ofertë.

Putin udhëtoi për në Phenian dhe u takua me Kimin në qershor. Gjatë samitit, dy udhëheqësit u pajtuan për një traktat strategjik që përfshin mbrojtjen e përbashkët. Putin e nënshkroi në ligj këtë traktat gjatë muajit nëntor.

Furnizimi me trupa për Rusinë mund ta ndihmojë Kimin që të shmangë sanksionet ndaj teknologjisë dhe materialeve me përdorim ushtarak. Koreja e Veriut është goditur nga sanksione ndërkombëtare pasi kreu testimin e saj të parë bërthamor më 2006.

Koreja e Veriut nuk është përfshirë në luftë aktive për dekada të tëra. Kështu, trupat e saj ushtarake – që janë mbi 1 milion – nuk kanë përvojë luftarake. Dislokimi në Ukrainë është një mënyrë që Kimi dhe ushtria e tij të përfitojnë këtë përvojë.

Megjithatë, trupat e Kimit nuk janë të përgatitur mirë për luftën e llojit të llogoreve, me përdorim të madh të dronëve dhe raketave, luftë me të cilën po përballen në Ukrainë, thanë ekspertët.

Hyunseung Lee, një qytetar i Koresë së Veriut që për tre vjet e gjysmë në vitet 2000 ishte pjesë e një batalioni të përgjimit, para se të dezertonte, muajin e kaluar i tha Radios Evropa e Lirë se trupat e Koresë së Veriut “nuk trajnohen me këto pajisje”.

Ai tha se ata nuk mund të mësojnë shpejt përdorimin e dronëve dhe pajisjeve të teknologjisë së lartë në një periudhë kaq të shkurtër kohore.

Videot që qarkullojnë rrjetet sociale shfaqin dronë kamikazë ukrainase që godasin dhe vrasin ushtarë të Koresë së Veriut në fushat e mbuluara me borë në Kursk.

Duke komentuar për këto video, më 19 dhjetor Lee shkroi në X se këto pamje ishin një “rezultat i trishtueshëm dhe të parashikueshëm”.

Teknologjia moderne luftarake nuk është i vetmi faktor që çon në vdekjen në shkallë të gjerë të ushtarëve të Koresë së Veriut, sipas Institutit për Studimin e Luftës. Ky institut me bazë në Uashington tha se ushtarët e Koresë së Veriut po përballen me vështirësi në komunikimin dhe koordinimin me forcat ruse për shkak të barrierave gjuhësore.

Ndoshta më e rëndësishmja, koreanoveriorët tani po kryejnë sulmin fillestar në terren të hapur ndaj pozicioneve ukrainase, tha Instituti për Studimin e Luftës. Disa ekspertë ushtarakë e quajnë këtë taktikë luftimi “mish për top” pasi ajo shkakton humbje të mëdha jete në mesin e ushtarëve të përfshirë në këto operacione.

Yevgen Yerin, zëdhënës i shërbimit të inteligjencës ushtarake ukrainase, i tha agjencisë së lajmeve AFP më 24 dhjetor se përdorimi i trupave koreanoveriore nga Rusia nuk ka pasur një ndikim të madh në fushëbetejë.

“Nuk është një numër kaq i madh personeli”, tha ai, duke shtuar se ata përdorin taktika që janë “primitive, të lidhura më shumë me kohët e Luftës së Dytë Botërore”.

Radio Evropa e Lirë

Përgatiti: Mimoza Sadiku

‘Vrima të dyshimta në avion’- A e qëlluan rusët avionin e Azerbajxhanit që u rrëzua dhe vrau 38 persona?

Pamjet e një aeroplani të Azerbajxhanit që u rrëzua dhe vrau 38 persona, tregojnë vrima të dyshimta në trup, duke çuar në zëra se avioni u rrëzua nga rusët.

Fluturimi nga kryeqyteti i Azerbajxhanit Baku për në qytetin rus të Grozny u rrëzua me 67 pasagjerë dhe pesë anëtarë të ekuipazhit në bord pranë Aktau, Kazakistani perëndimor, mëngjesin e sotëm.

Sipas kursit të aeroplanit në Fluturimin Radar 24, ai po fluturonte mbi republikën e Dagestanit përgjatë bregut të Detit Kaspik, pas së cilës u zhduk nga gjurmimi, duke sugjeruar se ishte i ekspozuar ndaj sistemeve të mbrojtjes ajrore në Rusi.

Më pas u shfaq rreth një orë më vonë nga kursi dhe fluturoi ulët mbi ujë pranë Kazakistanit perëndimor, përpara se të rrëzohej.

Përpara përplasjes, ekuipazhi kishte raportuar një ndikim të fortë në byk. Ata supozuan se avioni goditi një tufë zogjsh, por më vonë u raportua se ishte shpërthimi i një rezervuari oksigjeni për të furnizuar kabinën në rast të uljes së presionit.

Ky presion i supozuar i papritur i cilindrit, shkaktoi dëme të konsiderueshme në byk dhe ‘shpërndarjen e tij në fragmente’.

Por pamjet e reja që tregojnë vrima të hapura në anë të rrënojave, kanë ngritur pyetje nëse zogjtë ose një rezervuar oksigjeni i shpërthyer mund të kishin rrëzuar avionin.

Ka pasur sugjerime se mbrojtja ajrore ruse mund të ketë shkaktuar rrëzimin, pasi “kjo nuk duket si zogj”.

Gazetari i Wall Street Journal, Yaroslav Trofimov tha se spekulimet nga mediat ruse përfshinin se mbrojtja ajrore ruse ngatërroi avionin e pasagjerëve me një dron ukrainas.

Bëhet e ditur se avioni Embraer 190, që i përkisteAzerbajxhani Airlines, po tentonte të ulej në aeroportin rus Grozny, kryeqyteti i rajonit të Çeçenisë, i cili në atë kohë ishte nën sulm nga dronët ukrainas.

Avionit iu ndalua ulja – me arsye zyrtare si ‘mjegull’.

Dihet se Çeçenia dhe tri zona kufitare ishin nën sulm, dhe se një qendër tregtare u ndez në një ferr me një sulm me dron fitoi Vladikavkaz, kryeqyteti i rajonit rus të Osetisë së Veriut.

Raportohet gjithashtu nga zyrtarët e sigurisë se mbrojtja ajrore çeçene hapi zjarr ndaj dronëve, duke goditur dhe shpërthyer të paktën njërin. Tani janë ngritur pyetje nëse avioni u dëmtua nga të shtënat anti-drone nga toka, teksa kërkonte të ulej në Grozny.

Autoritetet në Kazakistan thanë se kishin filluar të shikonin versione të ndryshme të mundshme të asaj që kishte ndodhur, duke përfshirë një problem teknik, njoftoi agjencia ruse e lajmeve Interfax.

Pamjet e filmuara nga një pasagjer, tregojnë njerëz të tmerruar duke u lutur dhe disa maska oksigjeni të ulura me dëmtime brenda kabinës, disa minuta përpara se avioni të rrëzohej dhe të shpërthehej në Kazakistan, duke lënë 38 të vdekur.

Pamjet e tjera tregojnë kaos brenda aeroplanit pas rrëzimit, ndërsa shpëtimtarët hynë brenda pjesës së pasme të prerë të avionit, ku disa njerëz mund të shihen të shtrirë në tokë. Çuditërisht, disa u gjetën ende të gjallë.

Një grua e bllokuar u bërtiti shpëtimtarëve: ‘Më ndihmoni të lutem!’. Një zjarrfikës e pyeti nëse kishte nevojë për ndihmë për t’u ngritur dhe ajo konfirmoi se do të duhej të hiqej nga mbeturinat.

Mësohet se 29 personat e raportuar se i kanë mbijetuar përplasjes, u gjetën në pjesën e pasme të avionit, ndërsa pjesa e përparme u shkatërrua keq nga zjarri.

Shifrat e fundit tregojnë se 22 nga 29 të mbijetuarit po trajtohen në spital, shtatë prej të cilëve janë në gjendje të rëndë. Të paktën dhjetë persona kanë vdekur, pasi thuhet se janë hedhur nga kabina.

Një video e frikshme tregon momentin kur avioni shpërtheu në flakë dhe u shpërbë në disa pjesë ndërsa u përplas në tokë, me tym të zi të dendur që ngrihej nga avioni i shkatërruar më pas.

Më vonë pasagjerë të gjakosur dhe të mavijosur, mund të shiheshin duke u penguar nga një pjesë e trupit të avionit që kishte mbetur e paprekur.

Azerbajxhani Airlines, transportuesi i flamurit të vendit, tha se Embraer 190 kishte ‘bërë një ulje emergjente’ rreth tre kilometra nga Aktau, një qendër nafte dhe gazi në bregun lindor të Detit Kaspik.

“Një aeroplan që bënte rrugën Baku-Grozny u rrëzua pranë qytetit të Aktaut. Ai i përket Azerbajxhanit Airlines”, tha ministria kazake në Telegram.

Embraer E190AR me numër regjistrimi 4K-AZ65 dërgoi një sinjal shqetësimi, në një lartësi prej 2,125 këmbësh mbi Detin Kaspik. / Daily Mail. sn

Pse Papa i hapi pas shumë vitesh dyert e shenjta të Bazilikës së Shën Pjetrit

Nga Knuth Lampe, BILD

Në një ceremoni simbolike në prag të Krishtlindjes, Papa Françesku hapi derën e shenjtë të Bazilikës së Shën Pjetrit, e cila ishte e mbyllur prej disa vitesh.

Viti i Shenjtë i Kishës Katolike ka nisur zyrtarisht.

I ulur në një karrocë, Françesku (88 vjeç) trokiti disa herë në derën e rëndë prej bronzi, kurse ndihmësit e hapën atë nga brenda.

Françesku, i cili lëviz me një karrige me rrota për shkak të një problemi të rëndë në gju, u ul në pragun e derës dhe qëndroi në lutje të heshtur për një moment.

“Vëllezër dhe motra, në Krishtlindje ne përgatitemi për të hyrë në Derën e Shenjtë me besim. Hapat e rrugëtimit tonë janë hapat e të gjithë Kishës, e pelegrinëve në botë dhe dëshmitarëve të paqes”, tha Françesku.

Duke kaluar pragun, besimtarët do hyjnë në “kohën e mëshirës dhe faljes”.

Më pas, Papa kremtoi meshën tradicionale të Krishtlindjeve në Bazilikën e Shën Pjetrit.

Në predikimin e tij, Françesku i nxiti besimtarët të sillnin shpresën si “pelegrinët e dritës në errësirën e botës”. “Kjo është nata kur dera e shpresës i është hapur botës, kjo është nata kur Zoti i thotë secilit: Ka shpresë edhe për ju!”

Kisha Katolike zakonisht feston të ashtuquajturin Viti i Shenjtë, i njohur gjithashtu si Viti Jubilar, çdo 25 vjet.

Sipas kuptimit katolik, besimtarët mund të marrin faljen e mëkateve të tyre përmes lutjes dhe pendesës gjatë një viti jubilar.

Këtu përfshihet edhe pelegrinazhi në Romë dhe kalimi nëpër portat e shenjta.

Viti i Shenjtë 2025 përfundon zyrtarisht më 6 janar 2026.

Motoja është “Peregrinantes in Spem – Pelegrinët e Shpresës”. Sipas Françeskut, kjo moto synon të inkurajojë besimtarët në mbarë botën që të “sjellin shpresën atje ku ka humbur”. sn

Mes të mbijetuarve edhe dy fëmijë- Detaje nga aksidenti ajror në Kazakistan

Autoritetet e Kazakistanit kanë dhënë detaje në lidhje me aksidentin ajror e ndodhur mëngjesin e sotëm, ku një avion i cili po udhëtonte drejt Rusisë u përplas në tokë dhe u përfshi nga flakët.

Njoftohet se nga 67 persona të cilët gjendeshin në bord, përfshirë edhe stafin, dyshohet se 39 prej tyre kanë ndërruar jetë.

“Sipas informacioneve paraprake nga pala Azerbajxhan, në bord ndodheshin 62 pasagjerë dhe pesë anëtarë të ekuipazhit”, tha Ministria e Transportit, ndërsa shtohet se 28 persona i kanë mbijetuar përplasjes.

Shumë prej tyre janë të shtruar në spital ku po marrin ndihmën e nevojshme mjekësore, mes tyre edhe dy fëmijë.

Zëvendësministri i Shëndetësisë i Kazakistanit tha për ABC News se disa nga të dërguarit në spital janë në gjendje kritike.

Autoritetet kazake kanë nisur një hetim për rrëzimin, duke u fokusuar në disa pista, si goditja nga disa shpendë, difekt teknik apo detyrim për të devijuar si pasojë e kushteve të pafavorshme të motit.

Midis pasagjerëve ishin 37 shtetas azerbajxhanas, gjashtë nga Kazakistani, tre nga Kirgistani dhe 16 nga Rusia, tha Ministria e Transportit, duke shtuar se këto ishin të dhëna paraprake.

Azerbajxhani Airlines tha në një postim për “X” se avioni bëri një ulje emergjente rreth 2 milje nga Aktau.bw

30 mijë besimtarë në Vatikan, Papa: Të ngremë zërin kundër së keqes

Në prag të Krishtlindjes, Papa Françesku dha një mesazh të fortë gjatë meshës solemne në Bazilikën e Shën Pjetrit në Vatikan, duke dënuar luftërat, vrasjet e fëmijëve dhe bombardimet në shkolla e spitale.

Ai i bëri thirrje botës të mos mbyllë sytë ndaj padrejtësive dhe vuajtjeve të të varfërve.

“Shpresa që lind në këtë natë nuk toleron përtacinë e atyre që janë mësuar me rehati dhe komoditete. Nuk pranon kujdesin e rremë të atyre që nuk marrin anë nga frika e kompromiseve dhe atyre që mendojnë vetëm për veten,” deklaroi Papa.

Ceremonia nisi me hapjen e derës së shenjtë në Bazilikën e Shën Pjetrit, duke shënuar nisjen e Vitit Jubilar Katolik, i cili do të zgjasë deri më 6 janar 2026. Ky vit konsiderohet një kohë paqeje dhe faljeje, me pelegrinë nga mbarë bota që udhëtojnë drejt Romës për të marrë indulgjenca të veçanta.

Në prani të rreth 6,000 besimtarëve brenda bazilikës dhe 25,000 të tjerëve që ndoqën ceremoninë përmes ekraneve në Sheshin e Shën Pjetrit, Papa bëri një thirrje për vendet e pasura që të ndihmojnë vendet me të ardhura të ulëta, duke ulur barrën e borxhit të padrejtë.

“Jubileu është një kohë përtëritjeje shpirtërore dhe angazhimi për transformimin e botës. Le të jetë një kohë për lirimin nga borxhet e padrejta që rëndojnë vendet e varfra dhe për t’i dhënë fund skllavërisë, të vjetër dhe të re,” tha ai.

Pavarësisht sfidave të shëndetit të kohëve të fundit, Papa Françesku u shfaq në formë të mirë gjatë ceremonisë. Të mërkurën, ai do të japë mesazhin tradicional të Krishtlindjes dhe bekimin “Urbi et Orbi” për qytetin e Romës dhe botën. (A2 Televizion)

Një fis i panjohur zbulohet në Amazonën braziliane

VOAL- Imazhet e papublikuara, të kapura nga kamerat automatike të vendosura në pyll, kanë zbuluar praninë e një fisi të paparë më parë në Amazonën braziliane. Të njohur si Massaco, duke iu referuar lumit që përshkon territorin e tyre, ata janë njerëz indigjenë, emri, gjuha dhe traditat kulturore vendase të të cilëve mbeten një mister.

Fotografitë tregojnë burra nga komuniteti që ndërveprojnë me mjetet e lëna nga Fondacioni Kombëtar Indian i Brazilit (Funai), duke ofruar një paraqitje të shkurtër të stilit të tyre të jetesës dhe strategjive të mbijetesës.

Zbulimi jo vetëm që konfirmon ekzistencën e këtij grupi, por gjithashtu nxjerr në pah aftësinë e tyre të jashtëzakonshme për t’i rezistuar presioneve nga aktivitetet e jashtme njerëzore, si prerja e paligjshme e pyjeve dhe zgjerimi bujqësor.

Grupi etnik Massaco banon në një rezervë prej 421,000 hektarësh në shtetin Rondônia, pranë kufirit me Bolivinë, një nga zonat më të shpyllëzuara të Amazonës braziliane.

Anija ruse mbytet në Mesdhe

Anija e mallrave Ursa Major u mbyt midis Spanjës dhe Algjerisë pas një shpërthimi në dhomën e motorit – Anija e mallrave tashmë e sanksionuar për transportimin e materialit ushtarak në Siri

VOAL- Një anije tregtare ruse, “Ursa Major”, është mbytur në Detin Mesdhe midis Spanjës dhe Algjerisë dhe dy anëtarë të ekuipazhit janë të zhdukur, tha të martën Ministria e Jashtme në Moskë. Anija u mbyt pas një shpërthimi në dhomën e motorit dhe 14 nga 16 anëtarët e ekuipazhit u shpëtuan dhe u dërguan në Spanjë, tha ministria.

Të dhënat e gjurmimit të LSEG tregojnë se anija u nis nga porti rus i Shën Petersburgut më 11 dhjetor dhe u pa për herë të fundit duke dërguar një sinjal të hënën në mbrëmje ndërsa lundronte midis Algjerisë dhe Spanjës. Në momentin e nisjes nga Shën Petersburgu, anija kishte treguar portin rus të thirrjes Vladivostok si portin e radhës së saj të nisjes, por më parë ishte nisur edhe në portin sirian të Tartus.

Operatori dhe pronari është një kompani e quajtur SK-Yug, pjesë e kompanisë ruse të transportit dhe logjistikës (ushtarake dhe civile) Oboronlogistics. Ky i fundit dhe SK-Yug nuk pranuan të komentojnë mbi fundosjen e anijes. Në një deklaratë të datës 20 dhjetor, Oboronlogistics tha se “Ursa Major” mbante vinça të specializuar portuale që do të instaloheshin në portin e Vladivostok dhe komponentë teknikë për akullthyes të rinj.

Sipas disa burimeve të raportuara nga mediat italiane, megjithatë, anija ishte dërguar nga Moska për të evakuuar armët dhe pajisjet nga Siria me nxitim pas rënies së regjimit të Asadit. Nga ana e saj, inteligjenca ushtarake ukrainase ka folur në orët e fundit për një anije tregtare ruse të dërguar në Siri, e cila ishte në rrugë pranë brigjeve të Portugalisë.

Autoritetet e Kievit në vend të kësaj raportuan se kompania që zotëron Ursa Major ishte sanksionuar nga Shtetet e Bashkuara më 2022 për transportimin e pajisjeve ushtarake të destinuara për trupat e Moskës të vendosura në Siri. Anija lundroi gjithashtu në pellgun e Detit të Zi dhe në Detin Azov në vitin 2023, duke fikur gjithmonë sistemet e gjurmimit satelitor. RSI

Rusia bart asetet ushtarake prej Sirisë në Afrikë

Rusia është duke zvogëluar praninë ushtarake në Siri, dhe po transferon disa asete prej këtij shteti të Lindjes së Mesme për në Afrikë, tregojnë imazhet satelitore të analizuara nga Radio Evropa e Lirë.

Moska duket se ka tërhequr një sasi të madhe të pajisjeve ushtarake prej bazave në Siri, prej rrëzimit të regjimit të presidentit sirian, Bashar al-Assad – aleat për kohë të gjatë i Rusisë – më 8 dhjetor.

Duke pasur parasysh mundësitë e humbjes së bazës ajrore që ka në Hmeimim, dhe asaj detare në Tartus, Rusia duket se po rrit prezencën në Libi, Mali dhe Sudan.

Mirëpo, ekspertët besojnë se shtetet afrikane nuk përbëjnë alternativa praktike.

Prapëseprapë, imazhet satelitore sugjerojnë se Rusia është duke transferuar disa asete ushtarake prej Sirisë për në Afrikë.

Humbja e bazave ushtarake në Siri do të përbënte pengesë të madhe strategjike për Rusinë, e cila i ka përdorur këto hapësira për të shpërfaqur ndikim dhe forcë në rajonin e Lindjes së Mesme dhe Afrikës.

Moska ka thënë se është ende në negociata me Qeverinë e re në Damask për të ardhmen e bazave ushtarake në Siri. Mirëpo, ekspertët vlerësojnë se lëvizjet e pajisjeve ushtarake ruse sugjerojnë se Moska po përgatitet për tërheqje të pjesshme apo të plotë prej Sirisë.

Imazhet satelitore tregojnë se si anijet ruse janë larguar prej pozicioneve të zakonshme në bazën Tartus. Fotografi e 5 dhjetorit. Imazhet satelitore [si kjo dhe tjerat më poshtë] janë siguruar nga Maxar Technologies.

Pamje satelitore prej bazës ruse në Tartus. Fotografi e 10 dhjetorit.

Helikopterët e çmontuar për transport në bazën ajrore Hmeimim në Latakia të Sirisë. Fotografi e 13 dhjetorit.

Aeroplanë të rëndë transportues duke u përgatitur për bartje prej bazën ajrore Hmeimim. Fotografi e 13 dhjetorit.

Më 15 dhjetor, një grup i kamionëve ushtarakë, pajisje të armatosura dhe personelit janë parë të mbledhur në pistën e bazës ajrore Hmeimim. Aeroplani për mallra Il-76 është parkuar afër pajisjeve dhe në afërsi janë parë edhe aeroplanë tjerë për bartje mallrash.

Rusia ka disa baza në Afrikë, përfshirë ato në Libi, Mali, Republikën e Afrikës Qendrore dhe Sudan.

Ekspertët besojnë se lëvizja e pajisjeve ushtarake prej Rusisë apo Sirisë për në Afrikë, do të jetë e kushtueshme.

“Për të kryer operacione të rëndësishme, Rusia do të duhet të paguajë shumë para. Si për flotën ajrore, ashtu edhe për atë detare”, ka thënë Roland Marchal nga Instituti i Parisit për Studime Politike.

Do të jetë më e vështirë që aeroplanët për mallra të nisen prej Rusisë në Afrikë, të mbushur me armë të rënda. Rifurnizimi i aeroplanit me kerozinë përbën sfidë të konsiderueshme.

Dhe e gjithë kjo mund të ndodhë vetëm nëse Turqia – rivale rajonale – ia mundëson Rusisë fluturimet nëpër territorin e vet.

Pavarësisht të gjitha kostove, Rusia duket se ka nisur të dërgojë asete ushtarake prej Sirisë për në Mali dhe Libi, vend ku janë të stacionuar 1.200 mercenarë rusë.

Imazhet satelitore tregojnë për aktivitete në rritje të Rusisë në bazën e vet detare në Sudan.

Moska e ka nënshkruar një marrëveshje për hapjen e një baze ushtarake në këtë vend afrikan, në brigjet e Detit të Kuq, më 2019.

Është e paqartë nëse kjo bazë detare është plotësisht operacionale.

Një krahasim i aktiviteteve në bazën ruse Al-Jufra në Libi, më 5 dhjetor, 10 dhjetor dhe 15 dhjetor, dëshmon arritjen e aeroplanit rus Ilyushin. Burimi: Planet Labs.

Imazhet satelitore tregojnë aktivitetet e kryera në bazën detare të Rusisë në Sudan, në periudhën 16 nëntor – 10 dhjetor. Burimi: Planet Labs.

Pamja e 13 dhjetorit [fotografia lart] dhe ajo e 11 dhjetorit e aeroportit Bamako në Mali, ku gjendet një bazë ruse. Në pamje shihet shkarkimi i pajisjeve prej aeroplanit. Burimi: Planet Labs.

Në këtë fotografi shihet aeroporti Bamako, më 13 dhjetor. Aty shihet një aeroplan duke u shkarkuar. Burimi: Planet Labs.

Analizimet e fluturimeve tregojnë se Moska po dërgon aeroplanë mallrash në Libi, disa të nisur prej Sirisë e disa tjerë prej Rusisë.

Në javët e fundit është regjistruar trafik më i dendur sesa zakonisht në mes të Rusisë dhe Libisë, ndonëse është e paqartë se çfarë aeroplanësh janë transportuar.

Një aeroplan rus Ilyshin Il-76 – aeroplan për mallra të rënda – është nisur nga Rusia për në Libi, më 12 dhjetor, është kthyer në Rusi një ditë më vonë, dhe menjëherë është kthyer mbrapsht në Libi, sipas të dhënave zyrtare.

Të dhënat publike për fluturimet e 16 dhjetorit tregojnë se një aeroplan Ilyshin Il-76 ka fluturuar nga Rusia, prej bazës ushtarake të Moskës, për në Bamako në Mali.

Aeroplani është kthyer në Rusi të nesërmen.

Aeroplanët e mallrave, që kanë udhëtuar nga Rusia për në Libi, e kanë shfrytëzuar hapësirën ajrore të Turqisë, vend anëtar i NATO-s.

Instituti për Studime të Luftës – me bazë në Uashington – ka thënë më 12 dhjetor se sfidat logjistike të Rusisë për të arritur në Afrikë, “do të rrisin avantazhin politik të Turqisë mbi Rusinë”.

Ky Institut e ka përmendur edhe “koston praktike të të mbështeturit të operacioneve ruse në Afrikë, nëse aeroplanët rusë të mallrave nuk do të mund të bëjnë ndalesë për t’u rifurnizuar për rrugën përpara”.

Radio Evropa e Lirë

Përgatiti: Krenare Cubolli

Vrasësi i Magdeburgut, qe refuzuar ekstradimi në Riad

VOAL- Autoritetet gjermane kanë refuzuar të ekstradojnë shtetasin saudit të akuzuar si sulmues i tregut të Krishtlindjeve në Magdeburg. Mospërfillja, e përhapur në shtyp ditët e fundit, u konfirmua nga burime pranë qeverisë gjermane.

“Kishte një kërkesë” për ekstradim saudit, duke paralajmëruar se Taleb Jawad Hussein Al Abdulmohsen “mund të ishte i rrezikshëm”, tha burimi.

Pas sulmit, në të cilin 5 persona u vranë dhe mbi 200 u plagosën (numri u rishikua lart nga autoritetet në 235 të plagosur), burri u identifikua si një mjek saudit i cili mbërriti në Gjermani në vitin 2006, me qëndrim të përhershëm. Sipas autoriteteve, ai nuk i përshtatej profilit të zakonshëm të autorëve të sulmeve ekstremiste, duke e përshkruar veten si një ish-mysliman kritik i Islamit dhe mbështetës i së djathtës ekstreme.

Ministri i Drejtësisë Volker Wissing tha se autori kishte tërhequr vëmendjen duke kërcënuar me krime, por deklaratat e tij politike ishin aq konfuze sa ai nuk përshtatej në asnjë nga skemat e autoriteteve të sigurisë.

Reagimet politike

Udhëheqësja e AfD Alice Weidel komentoi për X se sulmi nuk do të ishte i mundur pa emigracionin e pakontrolluar dhe bëri thirrje për një politikë më kufizuese të migracionit. Partia e ekstremit të djathtë po planifikon gjithashtu një demonstratë në orën 16:00 në Magdeburg, një qytet që ende po shërohet nga tronditja.

Ndërkohë, kreu i CDU-së në Bundestag, Thorsten Frei, ka propozuar që e drejta e qëndrimit e emigrantëve të varet nga të ardhurat minimale, duke nënvizuar nevojën për një linjë më të ashpër ndaj imigracionit.

Zëvendës kancelari Robert Habeck ka shprehur shqetësimin për dezinformatat në internet përpara zgjedhjeve kombëtare, duke u kërkuar njerëzve që të mos ndikohen nga urrejtja. RSI

Trumpi kërcënon të rimarrë kontrollin mbi Kanalin e Panamasë

Presidenti i zgjedhur Donald Trump kërcënoi të dielën të rikthejë kontrollin amerikan mbi Kanalin e Panamasë, duke akuzuar Panamanë për zbatim tarifash të tepruara për shfrytëzimin e kalimit në Amerikën Qendrore dhe duke nxitur një reagim të ashpër nga presidenti panamez Jose Raul Mulino.

Duke folur para një turme mbështetësish në Arizona të dielën, zoti Trump tha gjithashtu se nuk do të lejonte që kanali të bjerë në “duar të gabuar”, duke paralajmëruar për ndikimin e mundshëm kinez.

Kina nuk e kontrollon apo administron kanalin, por një degë e CK Hutchison Holdings me seli në Hong Kong ka menaxhuar prej kohësh dy porte në hyrjet e Karaibeve dhe Paqësorit në kanal.

Presidenti i zgjedhur i bëri komentet disa orë pasi ai bëri një kërcënim të ngjashëm kundër Panamasë në një postim në platformën Truth Social të shtunën mbrëma.

“A ka dëgjuar dikush ndonjëherë për Kanalin e Panamasë?”, tha zoti Trump të dielën në AmericaFest, një ngjarje vjetore e organizuar nga Turning Point, një grup konservator. “Sepse ne po na rrjepin në Kanalin e Panamasë sikurse po na rrjepin kudo tjetër”.

Komentet e zotit Trump janë një shembull jashtëzakonisht i rrallë që një udhëheqës amerikanë të thoshte se mund të shtynte një vend sovran të dorëzonte territorin. Ai gjithashtu nënvizon një ndryshim të pritshëm në diplomacinë amerikane nën zotin Trump, i cili historikisht nuk i është shmangur kërcënimit të aleatëve dhe përdorimit të retorikës së fortë kur ka të bëjë me homologët.

“Tarifat që zbatohen nga Panamaja janë qesharake, shumë të padrejta”, tha zoti Trump. “Iu dha Panamasë dhe popullit të Panamasë, por ka kushte. Ju duhet të na trajtoni me drejtësi dhe ata nuk na kanë trajtuar me drejtësi. Nëse parimet, morale dhe ligjore, të këtij gjesti madhështor të dhënies nuk pasohen me vepra, atëherë ne do të kërkojmë që të na kthehet Kanali i Panamasë, i plotë, shpejt dhe pa diskutim”.

Në një mesazh të regjistruar të publikuar nga presidenti panamez Mulino të dielën pasdite, udhëheqësi i vendit tha se pavarësia e Panamasë ishte e panegociueshme dhe se Kina nuk kishte asnjë ndikim në administrimin e kanalit. Ai mbrojti gjithashtu tarifat, duke thënë se ato nuk ishin vendosur “në një trill”.

“Çdo metër katror i Kanalit të Panamasë dhe zonës përreth i përket dhe do të vazhdojë t’i përkasë Panamasë”, tha Presidenti Mulino në deklaratën që u publikua në platformën X.

Disa politikanë të tjerë panamezë, përfshirë edhe përfaqësues të opozitës, postuan në mediat sociale duke kritikuar deklaratat e zotit Trump.

Shtetet e Bashkuara ndërtuan kryesisht kanalin dhe administruan territorin përreth kalimit për dekada. Por në vitin 1977 Shtetet e Bashkuara dhe Panamaja nënshkruan një palë marrëveshjesh që hapën rrugën për kthimin e kanalit nën kontrollin e plotë të Panamasë. Shtetet e Bashkuara dorëzuan kontrollin e kalimit në 1999 pas një periudhe administrimi të përbashkët.

Kanali që lejon deri në 14,000 anije të kalojnë në vit, përbën 2.5% të tregtisë globale në det dhe është thelbësore për importet amerikane të makinave dhe mallrave komerciale nga anijet me kontejnerë nga Azia dhe për eksportet e mallrave të SHBA-së, përfshirë gazin e lëngshëm natyror.