BDI-ja dështoi politikisht sepse drejtuesi i saj nuk merrej me hallet e shqiptarëve të Maqedonisë, por me çështjet globale dhe me mbylljen e suksesshme të ‘Botës Serbe’. Pra ai angazhohej për atë që nuk e kishim votuar përkrahësit e tij: si ta forconte Maqedoninë dhe si ta pëlqenin diplomatët e huaj në Shkup, por ndërkohë duke i defaktorizuar shqiptarët e këtushëm.

VLEN-i që sot bënë pjesë në qeverinë e Republikës së Maqedonisë Veriore, është tërësisht i pavlerë për shqiptarët e këtushëm dhe atë nuk mund ta shpëtojë as e tërë Lëvizja Vetëvendosje e jo më vetëm kryetari i saj – i cili, kalimthi thënë, do mbetet shpresa e rinisë kosovare dhe Kryeministri më i ndershëm e më i mençur që ndonjëherë ka pasur Kosova – sepse nuk dinë të mendojë shqip, gjë që e pengon të vërejë se vendin e drejton një VMRO-DPMNE maqedonase e cila vuan nga mendësia politikë serbe dhe si e tillë Maqedoninë  e bënë ‘Serbosllavi’ të vogël.

Pra ‘Vlenistët’, duke u marr vetëm me ndarjen e posteve dhe të tenderëve, nuk shohin se janë ‘vasal’ të pushtetarëve maqedonas, të cilët jo vetëm që janë analfabet politikë, por edhe të verbëruar nga dashuria nda Vuçiqit, e që e bënë edhe më absurde përkrahjen e tyre nga Prishtina zyrtare.

Por ku ta dish, mbase edhe nuk ka si të veprojnë ndryshe drejtuesit e partive të shqiptarëve të Maqedonisë në rrethana kur mëmëdheu i tyre – Shqipëria, ka Kryeministër kryesuesin e  ‘aleancës së qelbësirave’, kur në Shqipëri ende është e paqartë nëse PIktori i drejton bandat kriminele, apo ato e drejtojnë atë.

Por ku siç duket nuk është e largët dita kur shqiptarët e atjeshëm do i falënderojnë hajdutët e ‘Rilindjes’ pse kanë qenë të ‘kujdesshëm’ ndaj popullit e atdheut dhe ata nuk kanë vjedhur aq sa kanë pasur mundësi dhe aq sa u është lejuar.

Presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani, sot do të qëndrojë në kryeqendrën e Bashkimit Evropian, Bruksel, ku do të ketë takime të rëndësishme me lidershipin e BE-së.

Osmani do të takohet me Presidentin e Këshillit Evropian, Antonio Costa.

Presidentja e Kosovës do të takohet gjithashtu edhe me presidenten e Parlamentit Evropian, Roberta Metsola.

Sipas agjendës së publikuar, Presidentja Osmani do të takohet pasdite me Metsolën.

Fillimisht do të bëhet arritja, më pas do të bëhet fotografia e përbashkët dhe në orën 14:00 do të zhvillohet takimi mes tyre. sn

Inspirues për kohët moderne të Shqiptarisë do të mbetet Sami Frashëri, humanist enciklopedist, klonimet e të cilit duhen kërkuar me qiri në histori si ermitet. Për koincidence nominative pasues i denjë i tij qëndroi humanisti eseist Sami Repishti, që u nda nga jeta në vigjilje të Ditës së Pavarësisë. Antifashist, antikomunist antitotalitarist i shërbeu çështjes shqiptare deri në frymën e fundit me patriotizëm. Vuajti burgjet e torturat e komunizmit, por i inspiruar nga religjioni monoteik dhe Hana Arendt ai dinte të falte mbasi i konsideronte persekutorët e torturuesit e tij si Aishmanin tek Banaliteti i Djallit.Paqësor si çdo humanist, injorancën që mbjell kotësinë, mburrjen dhe agresionin sipas Butler e kishte përjetuar në përiudhën fashisto-komuniste, duke e përbuzur, megjithëse vuajti për pasojë torturën fizike e mendore. Ndër bisedat dhe shkrimet e tij ndjehet butësia e tmerrshme kur u drejtohej kundërshtarëve ose toleranca pa kufi, mbasi për të nuk ekzistonte koncepti që të konsideronte armik një shqiptar. Solidariteti i të burgosurve të ndërgjegjes me klerin katolik të martirizuar me të cilin e lidhte formimi, dialekti dhe Abrahami e bënë të qëndrojë i papërkulur ndaj çdo presioni. Ismail Kadare e çmonte humanizmin e tij dhe shprehte keqardhje që për arsye historike nuk kishte mundur ta njihte së afërmi.

Me urtësinë patriotike që e karakterizonte u bë zë i fuqishëm i Kosovës në SHBA, ku argumentimet e tij influencuan bindshëm administratën amerikane deri sa u arrit pavarësia e saj. Mendjen e tij në diktaturë e transkriptonim çdo natë te “Zëri i Amerikës” nëpërmjet mesazheve mesianike me variabël nga Arshi Pipa, Nikolla Pano tek Rexhep Qosja. Analizat e tij pas rënies së perdes së hekurt në zhvillimet në Shqipëri, Kosovë, rajon e më gjerë mbi të gjitha fenomenet shoqërore e politike do të jenë dokumente për studiuesit, për t’i shërbyer asaj që në të ardhmen të mos përsëriten gabimet që shqiptarët më tepër se të huajt i kanë bërë vetes dhe trojeve të tyre. Njëherë, i mërzitur nga komente poshtëruese ndaj tij të disa mbeturinave staliniste në Shqipëri, njëlloj sikur hakerat rusë që paguan Putini, dr. Daren djali i tij, e këshilloi duke iu lutur në moshën 97 vjeç që të ndalonte shkrimet e analizat e tij brilante.

“Nuk mundem” ishte përgjigja e tij. Çfarë i shtyn të klonuarit si Samiu drejt ukronisë, utopisë apo magjepsjes pas Shqipërisë, Kosovës. Shpjegimin e gjejmë te formula Makiaveliste shtetformuese (jo Makiavelik që ka kuptim negativ), që është shkruar tek “Discorssi te Tite Livit”. Samiu shpresonte që mund të realizohej në Shqipërinë etnike të idealizuar shteti i harmonisë midis Princit, Parisë dhe Popullit, që konkludonte Tite Livi. Në meditimet e tij përpiqej të analizonte ngecjen në një nyje Gordiane të shoqërisë shqiptare.

Mendimi humanist i të klonuarve si Samiu, i liberal-demokratëve, gjatë dhe ndërmjet dy luftërave botërore së bashku me nacional-demokratët të persekutuar në komunizëm, ata u përpoqën të zgjidhin ose ta presin nyjën.

A është ky shembull që tregon se në dejet e humanistëve shqiptarë ndër shekuj pas Skënderbeut vazhdonte të rridhte ADN e Aleksandrit të Madh, që me shpate e zgjidhi nyjën?

Samiu humanist, iluminist nuk mund të ishte entuziast si Steven Pinker, mbasi edukimi i tij perëndimor ishte i ndërtuar mbi një atavizëm që iu ngjit në rini me vuajtjet nën totalitarizëm dhe me persekutimin e familjes në vazhdim. Shqipëria e Kosova e lirë nga regjimet shtypëse u bënë më në fund realitet, ndërtimi i shoqërive demokratike properëndimore në një tokë të begatë mbetën ëndrra e Sami Repishtit.

/Gazeta Panorama

Zotimi i Kosovës për të mos e dërguar Forcën e saj të Sigurisë në veri të vendit, pa pëlqimin paraprak të NATO-s, është i vlefshëm edhe sot, kur mandati i kësaj force ka ndryshuar, thotë për Radion Evropa e Lirë Besfort Rrecaj, profesor i së Drejtës Ndërkombëtare në Universitetin e Prishtinës.

Sipas tij, deklaratat e njëanshme lëshohen nga shtetet dhe si të tilla konsiderohen obligative.

“Kosova duhet ta respektojë atë, për aq kohë sa nuk ndryshohet nga ndonjë kryeministër ose nga ndonjë përfaqësues tjetër i shtetit të Kosovës”, thotë Rrecaj.

Në vitin 2013, kryeministri i atëhershëm i Kosovës, Hashim Thaçi, në një letër-këmbim me shefin e atëhershëm të NATO-s, Anders Fogh Rasmussen, u zotua se FSK-ja nuk do të dislokohet në veri – zonë e banuar me shumicë serbe – pa u dakorduar paraprakisht me misionin paqeruajtës të NATO-s në Kosovë, KFOR.

“Në emër të Qeverisë së Republikës së Kosovës, unë jap garanci se FSK-ja do të ndërmarrë mision në veri të Kosovës vetëm me pëlqimin paraprak të KFOR-it”, thuhet në letrën që mban nënshkrimin e Thaçit dhe datën 19 prill, 2013.

Veriu i Kosovës është shpesh vatër tensionesh, pasi popullata shumicë serbe – e dirigjuar nga Beogradi – vështirë u bindet autoriteteve të Kosovës.

Letër-këmbimi me NATO-n besohet të jetë bërë në përpjekje për ta mbajtur situatën atje nën kontroll.

Por, më shumë se një dekadë më vonë, ka zëra që thonë se ky zotim si i tillë nuk është më i vlefshëm, sepse statusi i FSK-së nuk është më i njëjti.

“Për NATO-n, FSK-ja nuk ka ndërruar, por ne e kemi ndërruar [misionin e saj përmes ndryshimeve ligjore]”, thotë për Radion Evropa e Lirë Avni Arifi, dikur shef i kabinetit të ish-kryeministrit Ramush Haradinaj.

Sipas tij, FSK-ja nga viti 2018 e ka siguruar mandatin ushtarak, të cilin nuk e ka pasur në kohën kur është bërë letër-këmbimi me NATO-n.

Pse flitet tash për FSK-në veri?

Pas incidentit të 29 nëntorit në Zubin Potok, ku një shpërthim i fuqishëm dëmtoi kanalin kritik të Ibër-Lepencit, KFOR-i tha se institucionet e Kosovës i kanë kërkuar autorizim për dërgimin e mundshëm të FSK-së në zonën e prekur, por se misioni e ka refuzuar.

“Komandanti i KFOR-it nuk e ka dhënë një autorizim të tillë, bazuar në vlerësimin e tij të sigurisë dhe veprimet që tashmë janë ndërmarrë nga KFOR-i”, tha ky mision në një përgjigje me shkrim për Radion Evropa e Lirë.

REL-i kërkoi koment për këtë çështje nga zëdhënësi i Qeverisë së Kosovës, Përparim Kryeziu, por nuk mori.

Një ditë më herët, kryeministri Albin Kurti nuk konfirmoi se ka kërkuar një leje të tillë, por tha vetëm se “ushtria jonë – bazuar në marrëveshjen e vitit 2013 – nuk mund të shkojë në veri”.

“Ndaj, situata atje nuk është e njëjtë si në pjesët e tjera të vendit tonë”, tha Kurti në një konferencë për gazetarë.

Duke e konsideruar si të dëmshme për vendin, ai e dërgoi letrën e Thaçit në prokurori në vitin 2021, por në lidhje me të nuk u mor ndonjë vendim.

Po atë vit, gjatë një vizite që zhvilloi në Prishtinë, shefi i atëhershëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se dakordimi për FSK-në në veri mbetet i vlefshëm.

“Kur nënshkruani një marrëveshje, ajo vazhdon [edhe] kur keni persona të rinj në pozita përgjegjëse”, tha Stoltenberg, duke komentuar vendimin e Kurtit për ta dërguar letrën në prokurori.

“FSK-ja ka tani mandat ushtarak”

Arifi, i cili ka shërbyer në kabinetin e Haradinajt nga viti 2017 deri më 2020, thotë se Forca e Sigurisë së Kosovës, përmes ligjit, ka siguruar mandatin e saj ushtarak, të cilin nuk e ka pasur në vitin 2013.

Kuvendi i Kosovës, në vitin 2018, miratoi ndryshimet ligjore për transformimin e mandatit të FSK-së në ushtri.

Ligji për FSK-në, i cili hyri në fuqi në janar të 2019-ës, thotë se kjo forcë “mbron sovranitetin dhe integritetin territorial, qytetarët, pronën dhe interesat e Republikës së Kosovës”.

Duke folur për Radion Evropa e Lirë, Arifi thotë se, asokohe, vendet partnere të Kosovës i kanë kërkuar Haradinajt që ta rinovonte marrëveshjen për mosdërgimin e FSK-s në veri.

“Haradinaj u ka thënë ‘jo’… ‘konsiderojmë që [FSK-ja] duhet të ketë mandat të plotë dhe se Ministra e Mbrojtjes duhet të jetë operative në të gjithë Kosovën’. Haradinaj ka refuzuar, mirëpo ka thënë se koordinimi me NATO-n është esencial dhe nuk ndodh kurrë asgjë pa koordinim me NATO-n”, thotë Arifi.

Sipas tij, nëse kryeministri Kurti kërkon bazë ligjore për ta dërguar FSK-në veri, ai atë e ka – nisur nga pikëpamja e institucioneve të Kosovës.

Ndërsa nga pikëpamja e NATO-s, thotë ai, misioni i FSK-së nuk ka ndryshuar dhe mbetet ai i vitit 2008, kur ajo kishte mision “t’i ndihmonte autoritetet civile në përgjigje ndaj fatkeqësive natyrore dhe emergjencave të tjera”.

“Letra ka karakter obligues”

Profesori Rrecaj nuk pajtohet. Ai thotë se letra e Thaçit ka karakter juridik obligues për Kosovën.

Sipas tij, ajo është një deklaratë e njëanshme, por rezultat i diskutimeve të përfaqësuesve institucionalë të Kosovës me përfaqësuesit e bashkësisë ndërkombëtare.

Për më tepër, shton Rrecaj, Rezoluta 1244 e Këshillit të Sigurimit të OKB-së është ende në fuqi dhe, bazuar në të, interpretimi final i situatës së sigurisë në Kosovë i takon KFOR-it.

“Sipas Kartës së Organizatës së Kombeve të Bashkuara, të gjitha shtetet janë të obliguara t’i respektojnë rezolutat e Këshillit të Sigurimit dhe vendimet e tij. Rrjedhimisht, kjo vlen edhe për Kosovën”, thotë Rrecaj.

KFOR-i u miratua nga Këshilli i Sigurimit i OKB-së, pas përfundimit të luftës më 1999.

Rezoluta 1244 e tij i autorizoi shtetet anëtare të OKB-së për të mbajtur një prani ndërkombëtare të sigurisë në Kosovë, e cila sot ka mbi 4.400 trupa.

Zijadin Gashi, gazetar për shumë vite i Radios Evropa e Lirë, ka vdekur të martën në moshën 51-vjeçare.

Ai është përballur në muajt e fundit të jetës me tumor në tru.

Gashi e ka ushtruar profesionin e gazetarit prej vitit 1997, duke mbuluar aktualitetin politik në Kosovë.

Më herët gjatë vitit, Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës, i ka ndarë mirënjohje për kontributin e dhënë në gazetari, para dhe gjatë luftës në Kosovë, në periudhën 1998-99.

Nga viti 2001 e deri më 2020 ka punuar për Radion Evropa e Lirë – si gazetar dhe një periudhë si shef i byrosë në Prishtinë – për të vazhduar më pas kontributin në media tjera në Kosovë.

Zijadin Gashi e ka përfunduar shkollimin e mesëm në gjimnazin “Sami Frashëri” në Prishtinë, për t’i vazhduar studimet në Universitetin e Prishtinës.

Ai ka lënë mbrapa vetes gruan dhe tre fëmijë, si dhe një trashëgimi të vlefshme në gazetari.

Radio Evropa e Lirë u shpreh ngushëllimet më të sinqerta familjes dhe miqve të tij! REL

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, më 3 dhjetor do të zhvillojnë takime të ndara me shefen e re të diplomacisë së Bashkimit Evropian, Kaja Kallas.

Takimet e ndara në Bruksel nuk do të zhvillohen në kuadër të dialogut për normalizimin e raporteve mes Kosovës dhe Serbisë, proces që ndërmjetësohet nga Bashkimi Evropian.

Takimet e ndara të Kallasit me Kurtin dhe Vuçiqin u konfirmuan nga zëdhënësja e BE-së për politikë të jashtme, Anita Hipper.

Kallas është shefja e re e politikës së jashtme dhe sigurisë së BE-së dhe së bashku me pjesën tjetër të komisionarëve të KE-së nisën mandatin më 1 dhjetor.

Hipper në një konferencë për media më 2 dhjetor u është përgjigjur pyetjeve lidhur me sulmin në kanalin e Ibër-Lepencit më 26 dhjetor dhe për të ardhmen e dialogut Kosovë-Serbi.

Ajo përsëriti qëndrimin që BE-ja shprehu një ditë pas sulmit në Varragë të Zubin Potokut, duke e cilësuar sulmin si terrorist ndaj infrastrukturës kritike të Kosovës dhe ftoi të gjithë që të bashkëpunojnë me autoritetet e Kosovës për të zbuluar kryesit e sulmit dhe që ata të përballen me drejtësinë.

Lidhur me takimet që do të zhvillojë Kallas në Bruksel, Hipper ka sqaruar se ato nuk do të jenë në kuadër të dialogut.

Kallas tani pasi ka marrë mandatin duhet të vendosë se si të vazhdohet me procesin e dialogut, i cili ka nisur më 2011.

Kurti dhe Vuçiq në Bruksel do të zhvillojnë edhe takime të ndara me presidentin e ri të Këshillit Evropian, Antonio Kosta. Më vonë ata do të marrin pjesë në një darkë joformale që Kosta do të organizojë me të gjithë udhëheqësit e rajonit të Ballkanit Perëndimor.

Ditëve të fundit, Kurti dhe Vuçiq kanë këmbyer akuza për sulmin në Zubin Potok. Kosova e fajëson Serbinë për sulmin në kanalin e ujit të Ibër-Lepencit. Serbia mohon se qëndron prapa sulmit dhe ka thënë se ka nisur hetimet e veta për këtë rast.

Autoritetet e Kosovës deri më tani kanë arrestuar disa persona të dyshuar për këtë rast dhe kanë sekuestruar armë dhe pajisje të tjera ushtarake gjatë operacioneve në veriun e Kosovës, të banuar me shumicë serbe.

Sulmi ka ndodhur në fshatin Varragë të komunës së Zubin Potokut – komunë me shumicë serbe në veri të vendit.

Policia e Kosovës ka thënë se sulmi është kryer me lëndë shpërthyese deri në 20 kilogramë.

Kanali Ibër-Lepenc furnizon me ujë nga Liqeni i Ujmanit gjithë veriun e Kosovës, rajonet e Mitrovicës, Prishtinën me rrethinë, si dhe Korporatën Energjetike të Kosovës për ftohjen e termoelektranave të saj.

Sulmi në Zubin Potok është dënuar ashpër nga faktori ndërkombëtar. REL

“Dashuri e vështirë” – kështu e përshkruan marrëdhënien mes Qeverisë së Kosovës dhe Shteteve të Bashkuara Charles Kupchan, ish-drejtor i çështjeve evropiane në Këshillin e Sigurisë Kombëtare të SHBA-së.

Ai thotë se nëse veprimet që Uashingtoni i konsideron “të njëanshme” dhe “të pakoordinuara” bëhen normale e re në Kosovë, ajo do ta gjejë veten të cenuar dhe të izoluar.

Qeveria e Kosovës, e udhëhequr nga Albin Kurti, e ka kaluar deri më tash këtë vit përmes një sërë mospajtimesh me aleatët perëndimorë.

Heqja e dinarit serb nga përdorimi, nisur nga shkurti, ka shkaktuar ndër kritikat më të ashpra kundër saj.

Në këtë valutë, komuniteti serb në Kosovë ka pranuar prej vitesh pagesa të ndryshme nga Serbia – nisur nga pensionet deri te shtesat për fëmijë.

Ndaj, Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian i kanë kërkuar Kosovës të tërhiqet nga ky vendim, por më kot – ajo është thirrur në Kushtetutën dhe ligjet e vendit.

Ndihmëssekretari amerikan i Shtetit, James O’Brien, ka thënë se mungesa e bashkërendimit të Qeverisë së Kosovës me SHBA-në në këtë çështje, e ka vënë në pikëpyetje partneritetin mes tyre.

“Unë nuk bëj kërcënime të vakëta në publik. Nëse ne nuk trajtohemi si partner, as ne nuk do ta trajtojmë Qeverinë e Kosovës si partnere”, ka thënë O’Brien në shkurt.

Jehonë kësaj deklarate i ka bërë edhe ambasadori amerikan në Prishtinë, Jeffrey Hovenier, por edhe i dërguari i atëhershëm i SHBA-së për Ballkanin Perëndimor, Gabriel Escobar, i cili ka thënë se Qeveria e Kosovës nuk po e trajton SHBA-në si partnere.

Kurti është kundërpërgjigjur duke thënë se marrëdhëniet me SHBA-në janë të mira, pavarësisht mospajtimeve për disa çështje.

“Bashkëpunimi ynë me Shtetet e Bashkuara të Amerikës është shumë i mirë. Ne jemi partnerë, aleatë dhe miq. Kjo nuk do të thotë se pajtohemi absolutisht çdoherë, në çdo vend dhe për gjithçka”, ka thënë Kurti.

Po në shkurt, ambasadori Hovenier ka këshilluar Qeverinë e Kosovës që – në përputhje me marrëveshjen me Serbinë – ta çojë draft-statutin e BE-së për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe për shqyrtim në Gjykatën Kushtetuese, por zyrtarë të partisë së Kurtit janë përgjigjur duke thënë se BE-ja nuk ka kompetencë për të propozuar draft-statut të tillë.

Gjatë muajve në vazhdim pastaj – prapë në kundërshtim me këshillat e partnerëve perëndimorë – Qeveria e Kosovës ka marrë vendim për shpronësimin e disa parcelave në komunat me shumicë serbe në veri, ka mbyllur disa komuna dhe institucione financiare serbe dhe ka bërë plane për hapjen e Urës së Ibrit në Mitrovicë.

Të gjitha këto kanë shkaktuar vazhdimisht zemërim në Beograd, por edhe një tjetër reagim të ashpër nga Departamenti amerikan i Shtetit në muajin gusht.

“Kosova po i vë në rrezik mundësitë që ne e kemi ndihmuar t’i krijojë. E inkurajojmë Qeverinë e Kosovës që t’i kthehet angazhimit të ngushtë dhe konstruktiv me BE-në, NATO-n dhe partnerët tjerë ndërkombëtarë”, ka thënë zëdhënësi Matthew Miller.

Vetëm tri javë pas kësaj deklarate, autoritetet e Kosovës kanë mbyllur edhe pesë institucione paralele serbe në veri, duke bërë që aleatët perëndimorë t’ia tërheqin sërish vërejtjen se “veprimet e tilla të pakoordinuara” po i lëkundin aleancat.

Për Kurtin dhe Qeverinë e tij, ato janë në përputhje me ligjet e Kosovës dhe hapa drejt shtrirjes së autoritetit në çdo cep të territorit.

Kupchan, tani profesor në Universitetin Georgetown, pajtohet, por thotë se nuk janë veprime të mençura kur janë në pyetje aleancat, ose normalizimi i marrëdhënieve me Serbinë, nga i cili varet rrugëtimi euroatlantik i Kosovës.

Kupchan thotë se Kosova duhet t’i balancojë interesat e saj me pritjet e aleatëve.

“Mendoj se nuk është e vështirë për t’u bërë. Ajo duhet t’i shmangë hapat që shihen si provokues dhe të vijë në një situatë ku është e gatshme të ulet ballë për ballë me Serbinë – bashkë me BE-në atje dhe me SHBA-në atje. Ajo duhet të bëhet sërish një partnere, e cila përpiqet t’i çojë gjërat përpara”, thotë Kupchan për programin Expose të Radios Evropa e Lirë.

Tefta Kelmendi, nga Këshilli Evropian për Marrëdhënie me Jashtë, thotë se bashkësia ndërkombëtare pret nga Kosova që ta formojë Asociacionin e komunave me shumicë serbe, për të cilin është dakorduar me Serbinë qysh në vitin 2013.

Por, për jetësimin e tij, Kelmendi thotë se duhet të bashkëpunojë edhe Serbia dhe të kontribuojë edhe vetë bashkësia ndërkombëtare.

“Partnerët ndërkombëtarë mund ta adresojnë këtë çështje, duke e balancuar qasjen e tyre ndaj Kosovës dhe duke i ofruar një lloj sigurie asaj, sidomos sa i përket njohjes nga pesë vendet mosnjohëse”.

“Në këmbim të kësaj, pastaj, Kosova do të ofronte bashkëpunim më të madh, duke mos e bllokuar themelimin e Asociacionit”, thotë Kelmendi.

Ajo shton se rrethanat aktuale dhe mungesa e bashkëpunimit nga ana e Qeverisë së Kosovës kanë çuar në reduktim të mbështetjes nga partnerët perëndimorë, çfarë ka ndikuar si në procesin e integrimit në BE ashtu, edhe në njohjen ndërkombëtare.

“Asnjë vend i ri në botë nuk e ka njohur Kosovën në katër vjetët e fundit. Nuk ka pasur as anëtarësim të ri në ndonjë organizatë ndërkombëtare. Kosova është tashmë mjaft e izoluar nga partnerët e saj ndërkombëtarë. Ajo vazhdon të mbetet edhe nën masat e BE-së që nuk e lejojnë të zhvillojë takime të nivelit të lartë me BE-në, si dhe të aplikojë për fonde shtesë të BE-së”, thotë Kelmendi për Exposenë.

Këto masa, BE-ja i ka marrë vitin e kaluar kundër Kosovës, për shkak të mosbindjes së saj për ta shtensionuar situatën në veriun e banuar me shumicë serbe.

Në vazhdën e tyre, Kupchan kujton rëndësinë që kanë aleancat me Perëndimin për sigurinë dhe qëndrueshmërinë e Kosovës. Pa to, “Kosova nuk do të ishte Kosovë”, sipas tij.

“Ndaj, unë mendoj se gjëja e fundit që është në interes të Prishtinës, është t’i djegë urat e saj me ato vende që janë tejet të rëndësishme për mirëqenien e saj dhe për integrimin e saj në komunitetin euroatlantik. Unë shpresoj që Kurti dhe udhëheqësit e tjerë potencialë do ta kuptojnë këtë në fund të ditës dhe do t’i kthehen të qenët partnerë më bashkëpunues, ashtu siç kërkon BE-ja dhe SHBA-ja”, thotë Kupchan.

Kosova është më pak se tre muaj larg zgjedhjeve parlamentare. Në fillim të vitit të ardhshëm, në Shtëpinë e Bardhë pritet të kthehet edhe presidenti i zgjedhur amerikan, Donald Trump.

Gjatë mandatit të parë presidencial, Trump ka qenë dëshmitar në nënshkrimin e një marrëveshjeje mes Kosovës dhe Serbisë për normalizimin e marrëdhënieve ekonomike – megjithëse pak prej saj është zbatuar deri më tash në terren.

Kupchan thotë se Trump njihet për qasje transaksionale. Duke qenë edhe manjat i pasurive të paluajtshme, ai do të përpiqet të bëjë marrëveshje – qofshin ato në Ballkan, në Ukrainë apo në Lindje të Mesme, thotë ish-zyrtari amerikan. Ai do të bisedojë me ata individë që mendon se mund t’i zgjidhin problemet, sipas tij.

“Nëse unë do ta këshilloja Kurtin, do t’i thosha: ki kujdes! Nuk do që të rreshtohesh në anën e gabuar të Trumpit. Nuk do të jesh dikush që ia zë rrugën një përparimi të mundshëm dhe një marrëveshjeje që Trump do të donte ta prezantonte si të vetën”, thotë Kupchan.

Pa gjykuar për rezultatin e zgjedhjeve parlamentare në Kosovë, edhe Kelmendi thotë se administrata e re amerikane do të mund të kërkojë marrëveshje të shpejta mes Kosovës dhe Serbisë, të cilat mund të mos jenë të favorshme për Kosovën.

“Dhe, ato mund të përfshijnë gjithçka – nga rikthimi i idesë për shkëmbimin e territoreve deri te largimi i Policisë së Kosovës nga veriu i Kosovës dhe zëvendësimi i saj me trupat e KFOR-it. Kjo do të çonte, pastaj, në skenarin e një mini-Kosove brenda Kosovës”, sipas saj.

Në fjalimin vjetor para Kuvendit të Kosovës javën e kaluar, presidentja e vendit, Vjosa Osmani, ka porositur se rrezikimi i partneritetit me aleatët e cenon vetë mbrojtjen e Kosovës.

“Historia politike na mëson se dobësimi i aleancave ose partneriteteve është gabim strategjik. Të punosh bashkë me ata që na ndihmuan ta kemi lirinë e shtetit, asnjëherë nuk është nënshtrim e as shantazhim. Unë besoj fuqishëm se forca jonë më e madhe qëndron pikërisht në partneritetet tona”, ka thënë Osmani.

Osmani dhe Kurti e kanë uruar presidentin e zgjedhur amerikan, Donald Trump, për fitoren, duke e konsideruar SHBA-në si “mike dhe partnere” të rëndësishme të Kosovës.

Me fjalët e profesorit Kupchan, qasja ndaj aleatëve në përgjithësi duhet të nxitet nga të menduarit afatgjatë strategjik dhe jo nga përfitimet afatshkurta politike. Në këtë mënyrë, navigimi përmes peizazheve komplekse gjeopolitike mund të jetë më i ngadalshëm, por jo në drejtim të gabuar.