Përgjigjja ndaj taksës 100 për qind mbi Serbinë:

Unë besoj se Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian kanë tejkaluar kufijtë e tyre duke i bërë thirrje Kosovës që të shfuqizojë tatimin e 100 për qind të importit nga Serbia dhe Bosnje Hercegovina. Një vend sovran ka të drejtën sovrane të ngarkojë çdo gjë që dëshiron të ngarkojë. Dhe meqenëse Kosova nuk është anëtare e Bashkimit Evropian, vendimi i saj nuk ka të bëjë asgjë me BE. Përveç kësaj, është në kundërshtim me Shtetet e Bashkuara që të thonë, siç ka bërë rishtazi, se e respekton sovranitetin e Kosovës, por që Kosova duhet të pezullojë tatimin. Meqenëse Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian nuk i kanë kërkuar Serbisë të njohin produktet e Kosovës apo të ndalojnë fushatën e vet diskredituese ndërkombëtare kundër Kosovës, unë besoj se ata duhet të përmbahen nga ndërhyrja në vendimin sovran të Kosovës.

Unë nuk kam diskutuar me Kryeministrin e Kosovës Ramush Haradinajn për shumë vite dhe prandaj nuk jam e vetmja që mendoj se çka e çoi deri te vendimi i tij për tarifat e tregtisë. Por unë e kam shumë mirë të njohur deklaratën e tij të përsëritur në shtypin shqiptar se Kosova është e gatshme të heq taksën sapo Serbia të njohë pavarësinë e Kosovës. Sipas mendimit tim, ky është hapi i parë që Serbia duhet ta ndërmarrë nëse është e sinqertë në arritjen e një marrëveshjeje gjithëpërfshirëse me Kosovën që zgjidh konfliktin serb-shqiptar dhe i vendos të dy vendet në një rrugë për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian. Është e pamundur të arrihet një marrëveshje e ndërsjellë nëse Kosova dhe Serbia nuk vijnë në tryezë si shtete të barabarta dhe sovrane. Dhe është Serbia e jo Kosova, ajo që po i ndalon negociatat me qëllim të vonimit të mëtejshëm të njohjes së pavarësisë së Kosovës

Përgjigja ndaj thirrjes për shkëmbim kufijsh:

Thirrja e Serbisë për një shkëmbim të territorit është një përpjekje për të mohuar të drejtën e Kosovës për vetëvendosje dhe për të rihapur diskutimin e statusit të Kosovës si një komb sovran – një status për të cilin Serbia ka punuar për ta dëmtuar që nga fillimi i bisedimeve Prishtinë-Beograd në vitin 2011. Bazuar në qasjen e Serbisë gjatë dialogut të ndërmjetësuar nga BE (që atëherë Përfaqësuesja e Lartë e BE për Punë të Jashtme dhe Politikën e Sigurisë Zonja Catherine Ashton këmbënguli se do të përfundojë në 2013 me nënshkrimin e Marrëveshjes së Brukselit), është bërë e qartë se Serbia po shtyn për shkëmbimet territoriale për të vonuar, nëse jo për të penguar tërësisht, normalizimin e plotë të marrëdhënieve me Kosovën. Është thellësisht shqetësuese të shihet se zyra e Federica Mogherinit, Përfaqësueses së Lartë të BE-së për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë, kërkon që të varrosë njohurinë mbi favorizimin e BE-së ndaj Serbisë në të gjitha bisedimet Prishtinë-Beograd, duke e nisur një proces edhe më shkatërrimtar të shkëmbimeve kufitare që ka shkaktuar tashmë paqëndrueshmëri në Ballkanin Perëndimor.

Besoj se territori midis Serbisë dhe Kosovës mund të shkëmbehet vetëm nëse Serbia e njeh sovranitetin e Kosovës, pushon tentimin që të zgjidhte rezultatin dhe të pajtohet për një votë të lirë që mbikëqyret ndërkombëtarisht. Por ky nuk është realiteti. Beogradi këmbëngul që të marrë të gjithë territorin e Kosovës në veri të lumit Ibër (në vend të vetëm një pjese më veriore të zonave me shumicë serbe të Leposaviqit, Zveçanit dhe Zubin Potokut) dhe dëshiron t’i japë Kosovës vetëm një pjesë të luginës së Preshevës në Serbinë jugore (në vend të zonave me shumicë shqiptare të Preshevës, Medvegjës dhe Bujanovcit). Serbia dëshiron të shtyjë njohjen përfundimtare të Kosovës, derisa është duke i ndjekur synimet e veta ekspansioniste (synimet që çuan deri te krijimi artificial i Republika Srpska në fund të luftës në Bosnjë në 1995). Në këto rrethana, Shtetet e Bashkuara dhe anëtarët tjerë të bashkësisë ndërkombëtare duhet të përjashtojnë mundësinë e ndryshimeve kufitare. Për fat të mirë, Gjermania, Britania, Holanda dhe Italia e kundërshtojnë këtë ide.

Në fundi, nuk ka as konsensus politik as mbështetje publike në Kosovë për një shkëmbim të territorit. Sondazhet e kryera nga Instituti Demokratik i Kosovës në shtator të vitit 2018 tregojnë se 75 për qind e të anketuarve janë kundër ndryshimeve kufitare dhe Presidenti i Kosovës Hashim Thaçi nuk e ka mbështetjen e Kuvendit të Kosovës për të bërë një shkëmbim të territorit si pjesë të fazës përfundimtare të negociatave.

Pse Kosova duhet të qëndrojë në kursin e vet:

E vetmja mënyrë që Kosova mund të ketë sukses është nëse qeveria e saj dhe populli i saj qëndrojnë në kurs të vet. Është koha që elita politike kosovare të marrë një qëndrim pro-aktiv drejt së ardhmes së Kosovës dhe të imponojë reciprocitet të plotë ndaj Serbisë. (Siç e thashë më parë, imponimi i Kryeministrit Haradinaj për tatimin 100 për qind të Kosovës është hapi i parë). Kosovarët duhet të insistojnë që bashkësia ndërkombëtare të respektojë sovranitetin e Kosovës dhe të pranojë që Serbia përmes luftës së saj gjenocidale kundër shqiptarëve ka humbur të drejtën e saj për të ndërhyrë në punët e Kosovës. Është e nevojshme që bashkësia ndërkombëtare të sigurojë një rrugë për anëtarësimin në BE për të gjitha shtetet në Ballkan të cilat janë të gatshme të pranojnë vlerat e Perëndimit për demokracinë, sundimin e ligjit dhe respektimin e të drejtave të njeriut. Nëse Kosova ndahet padrejtësisht, duhet të theksohet se Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara do të jenë bashkëpjesëmarrëse në shkeljen e vlerave të veta, sepse një vend i tillë i kapur nga Serbia do të shënonte triumfin e kërkimit të Sllobodan Millosheviqit për një “Serbi të Madhe ” të ndërtuar mbi spastrimin etnik. Dhe do të përhapte konfliktin etnik në Evropën Juglindore.

Sinqerisht,

Shirley Cloyes DioGuardi
Keshilltare per Ceshtje te Ballkanit

“Kosova Should Stay the Course” 
by Shirley Cloyes DioGuardi
Response to the 100 percent tax on Serbia:

I believe that the United States and the European Union have overstepped their boundaries in calling on Kosova to repeal its 100 percent import tax on Serbia and Bosnia Herzegovina.  A sovereign country has a sovereign right to charge whatever it wants to charge.  And since Kosova is not a member of the European Union, its decision has nothing to do with the EU.  In addition, it is a contradiction for the United States to say, as it recently did, that it respects Kosova’s sovereignty, but that Kosova must suspend the tax.  Since the United States and the European Union have never asked Serbia to recognize Kosova’s products or to stop its international smear campaign against Kosova, I believe that they should refrain from interfering in Kosova’s sovereign decision.

I have not been in discussion with Kosova Prime Minister Ramush Haradinaj for many years, and so I am not privy to the thinking that led to his decision about the trade tariffs.  But I am very familiar with his repeated statement in the Albanian press that Kosova is prepared to lift the tax once Serbia recognizes Kosova’s independence.  In my opinion, this is the first step that Serbia must take if it is sincere about reaching a comprehensive agreement with Kosova that resolves the Serbian-Albanian conflict and puts both countries on a path to join the European Union.  It is impossible to reach a mutual agreement if Kosova and Serbia do not come to the table as equal and sovereign states.  And it is Serbia, not Kosova, that is halting the negotiations for the purpose of further delaying recognition of Kosova’s independence.

Response to the call for border exchange:

Serbia’s call for a land swap is an attempt to deny Kosova’s right to self-determination and to reopen discussion of Kosova’s status as a sovereign nation—a status that Serbia has worked to undermine from the beginning of the Prishtina- Belgrade talks in 2011.  Based on Serbia’s approach during the EU-mediated dialogue (which then High Representative of the EU for Foreign Affairs and Security Policy Lady Catherine Ashton insisted would be completed in 2013 with the signing of the Brussels Agreement), it has become obvious that Serbia is pushing for territorial exchanges in order to delay, if not prevent altogether, the full normalization of relations with Kosova.  It is deeply upsetting to see that the office of Federica Mogherini, the EU’s High Representative for Foreign Affairs and Security Policy, seeks to bury knowledge of the EU’s favoring of Serbia throughout the Prishtina-Belgrade talks by launching an even more disastrous process of border exchanges that has already triggered instability in the Western Balkans.

I believe that territory between Serbia and Kosova could be exchanged only if Serbia recognized Kosova’s sovereignty, ceased trying to cherry pick the result, and agreed to a free vote that was internationally supervised.  But this is not the reality.  Belgrade insists on taking over all of Kosova’s territory north of the Ibar River (instead of only the very northern Serbian majority areas of Leposavic, Zvecan, and Zubin Potok), and wants to give Kosova only a portion of southern Serbia’s Presheva Valley (instead of the Albanian majority areas of Presheva, Medvegje, and Bujanovc).  Serbia wants to delay final recognition of Kosova, while pursuing its expansionist aims (aims that resulted in the artificially created Republika Srpska at the end of the Bosnian war in 1995). Under these circumstances, the United States and other members of the international community should rule out the possibility of border changes.  Fortunately, Germany, Britain, the Netherlands and Italy all oppose the idea.

Finally, there is neither political consensus nor public support in Kosova for a land swap. Polls conducted by the Kosovo Democratic Institute in September 2018 show that 75 percent of respondents are opposed to border changes, and Kosova President Hashim Thaci does not have the endorsement of the Kosovo Assembly to make a land swap part of the final phase of the negotiations.

Why Kosova should stay the course:

The only way that Kosova can succeed is if its government and its people stay the course.  It is time for the Kosovar political elite to take a proactive stance towards the future of Kosova and impose full reciprocity towards Serbia.  (As I stated earlier, Prime Minister Haradinaj’s imposition of the 100 percent tax on Kosova is a first step).  Kosovars must insist that the international community honor Kosova’s sovereignty and recognize that Serbia through its genocidal war against Albanians has forfeited its right to intervene in the affairs of Kosova.  It behooves the international community to provide a road to EU membership for all states in the Balkans that are prepared to accept the West’s values of democracy, rule of law, and respect for human rights.  If Kosova is unfairly partitioned, it should be noted that the European Union and the United States will have been complicit in the violation of its own values, because such a land grab by Serbia would mark the triumph of Slobodan Milosevic’s quest for a “Greater Serbia” built on ethnic cleansing.  And it would spread ethnic conflict in Southeast Europe.

Sincerely,

Shirley Cloyes DioGuardi
Balkan Affairs Adviser