Teksa situata e sigurisë në Afganistan po përkeqësohet, ministri i Jashtëm i Kinës, Wang Yi, ka nisur një turne të profilit të lartë në Azinë Qendrore, që sipas analistëve, është përpjekje e Pekinit për të shtyrë përpara interesat e tij në rajon.
Vizita njëjavore në Turkmenistan, Taxhikistan dhe Uzbekistan vjen në kohën kur talibanët po vazhdojnë të marrin nën kontroll, territore nga forcat e Qeverisë afgane, teksa ka filluar tërheqja e forcave të Shteteve të Bashkuara dhe NATO-s nga Afganistani, proces ky që pritet të përfundojë më 31 gusht.
Wang do të shikojë mundësitë që të rrisë fuqinë e Pekinit teksa do të diskutojë mbi shqetësimet e sigurisë në rajon, teksa po vazhdon tërheqja e trupave të huaja dhe luftimet ndërmjet talibanëve dhe forcave qeveritare afgane po intensifikohen.
Ofensiva e talibanëve e ka lënë Pekinin dhe shtetet në Azinë Qendrore – sikurse edhe lojtarët rajonalë siç janë Irani, Pakistani dhe Rusia, që kanë interesa kyçe në Afganistan – që të shohin me padurim situatën e paqartë të sigurisë, që po ndodh në pragun e tyre. Fqinjët e Afganistanit po ashtu kanë shtuar përpjekjet e tyre diplomatike me palët kryesore të përfshira në konflikt, teksa mundohen që të parandalojnë që ky konflikt të arrijë edhe në shtetet e tyre.
Ministri i Jashtëm kinez Wang Yi (majtas) dhe zëvendëskryeministrin turkmen Rashid Meredov (djathtas) në Ashgabat, Turkmenistan.
“Nuk pres ndonjë befasi nga ky turne, por Pekini do ta përdorë këtë turne si mundësi për të shfaqur ambiciet për fuqi rajonale”, tha për Radion Evropa e Lirë, Temur Umarov, ekspert për Kinën në Azinë Qendrore në Qendrën Carnegie.
Turneu i ministrit të Jashtëm kinez, Wang nisi më 12 korrik me një vizitë dyditore në Turkmenistan, që u pasua me takime në Uzbekistan dhe Taxhikistan, ku Wang do të marrë pjesë në takimet vjetore të ministrave të Jashtëm në Organizatën për Bashkëpunim të Shangait (SCO) në Dushanbe të Taxhikistanit, do të fokusohen në atë që zëdhënësi i MPJ-së kineze, Wang Webin e quajti “epokën pas tërheqjes së trupave” në Afganistan.
SCO – një bllok politik i Euroazisë, i fokusuar në luftën kundër terrorizmit e ku marrin pjesë Kina, Kazakistani, Kirgizia, India, Pakistani, Rusia, Taxhakistani dhe Uzbekistani – ka qenë një prej mjeteve përmes së cilave Pekini ka zgjeruar ndikimin e tij në Azinë Qendrore dhe më gjerë në rajon, ndikim i cili mund të rritet për shkak të situatës së paqëndrueshme në Afganistan.
Roli i ardhshëm i Kinës, megjithatë, ende nuk është definuar. Pekini mban raporte strategjike me Pakistanin, mbështetësit kryesor të talibanëve, dhe Kina ka lidhje të fuqishme me Iranin. Ndikimi politik dhe ekonomik i Kinës në Azinë Qendrore gjithashtu është zgjeruar në mënyrë dramatike në dekadën e fundit.
Por, përderisa Pekini posedon kartën e ndikimit për Afganistanin, “strategjia e tij është e paqartë dhe e mjegullt”, thotë Umarov, i cili shton se edhe pse “Kina dëshiron të zëvendësojë Shtetet e Bashkuara” në Afganistan, gjithashtu nuk dëshiron që të ketë një qasje më të drejtpërdrejtë.
“Në të ardhmen, ne me gjasë do të shohim përfshirje më të madhe (kineze) me palë të ndryshme në konfliktin afgan, por vetëm nëse u shkon për shtati interesave që Kina ka në rajon”, tha Umarov.
“Qëllimi më i rëndësishëm për Kinën është që ta mbajë konfliktin brenda kufijve të Afganistanit”, shtoi ai.
Pamja nga Azia Qendrore
Shqetësimet për përhapjen e aktiviteteve ekstremiste islamike ndahen nga fqinjët verior të Afganistanit në Azinë Qendrore. Ata po ashtu janë në epiqendër të disa lëvizjeve të fundit në rajon dhe do të marrin pjesë në samitin e SCO-së që do të mbahet në Dushanbe.
Turkmenistani në korrik vendosi armatim të rëndë më afër kufirit me Afganistanin dhe i vuri në gatishmëri rezervistët në Ashgabat. Ky shtet në Azinë Qendrore që ndan një kufi prej 804 kilometrash me Afganistanin, gjithashtu ka qenë nikoqir i një delegacioni të talibanëve më 10 korrik, ka raportuar shërbimi turkmen i Radios Evropa e Lirë.
Javëve të fundit, përfaqësuesit e talibanëve po ashtu kanë vizituar Islamabadin, Moskën dhe Teheranin me qëllim që të sigurojë vendet fqinje të Afganistanit se nuk do të ketë vakum të sigurisë në vend, pas tërheqjes së SHBA-së.
Më 5 korrik, Taxhikistani – ku dy e treta e kufirit të këtij shteti prej 1.357 kilometrash që ndan me Afganistanin tani është nën kontrollin e talibanëve – dërgoi 20.000 rezervistë të ushtrisë për ta mbrojtur kufirin dhe bëri thirrje për ndihmë nga Organizata e Traktatit të Sigurisë Kolektive (CSTO), që është një bllok ushtarak i udhëhequr nga Moska e ku Taxhikistani është anëtar.
Ngjashëm edhe Uzbekistani dhe Taxhikistani kanë parë refugjatë dhe forca afgane që janë mposhtur nga talibanët, të largohen përmes kufijve të tyre teksa luftimet janë intensifikuar javëve të fundit.
Taxhikistani veçanërisht është një pikë kryesore sa i përket çështjes së sigurisë më të gjerë në rajon. Ky shtet është nikoqir i pothuajse 7.000 trupave ruse që janë të vendosur në bazën më të madhe ushtarake në këtë vend dhe po ashtu në Taxhikistan ndodhet edhe një bazë ushtarake kineze përgjatë kufirit mes Afganistanit dhe Taxhikistanit dhe kjo është baza e vetme ushtarake që Pekini ka në rajon.
Negociatorët talibanë në një konferencë për media në Moskë.
Raportohet se personeli kinez mbledh informacione të inteligjencës që kanë në fokus anti-terrorizmin, veçanërisht informacione ndaj grupeve militante ujgure që janë të vendosur në Afganistan, ku Pekini dëshiron që t’i monitorojë dhe të parandalojë që ata të kalojnë kufirin dhe të shkojnë provincën Xinjiang.
Moska vazhdon të jetë lidere ushtarake në rajon dhe e sheh Azinë Qendrore brenda “sferës së ndikimit” të saj. Teksa Kina dhe Rusia ndajnë shqetësime të ngjashme mbi stabilitetin në rajon, Kremlini vazhdon të jetë i shqetësuar lidhur me rritjen e pranisë ushtarake kineze në këtë zonë, një faktor, që sipas analistëve, Pekini duhet ta ketë parasysh tash kur situata po ndryshon në Afganistan.
“Mendoj se do të jetë e vështirë për Moskën të pranojë që Pekini do që të jetë violina e parë në rajon”, tha për REL-in Nargis Kassenova nga Harvardi, që fokusohet në rolin e Kinës në rajon.
Kina dhe talibanët
Përderisa Kina ka ambicie më të mëdha në rajon, shqetësimet e saj me Afganistanin janë të fokusuara në militantët ujgurë dhe për sigurinë e saj.
Lidhjet historike të talibanëve me grupet ekstremiste ujgure, të lidhura me Al-Kaidën, datojnë me dekada dhe kanë qenë burim i një alarmi për Pekinin në të kaluarën, veçanërisht Lëvizja Islamike e Turkmenistanit Lindor.
Shtetet e Bashkuara dhe shtete të tjera, në të kaluarën e kanë cilësuar këtë grup si organizatë terroriste, por administrata e ish-presidentit amerikan, Donald Trump e kishte hequr nga lista e organizatave terroriste, duke nxitur reagime nga Pekini.
Kina, pjesërisht e ka përdorur ekzistimin e grupeve të tilla ekstremiste për të justifikuar shtypjen që bën në Ksinjiang, ku ka internuar më shumë se 1 milion ujgurë, kazakë, kirgizë dhe minoritete të tjera myslimane në një sistem të madh kampi, kanë thënë zyrtarët për të drejtat e njeriut të Kombeve të Bashkuara.
Shumë militantë ujgurë, që ishin të vendosur në Afganistan, viteve të fundit u shpërngulën në Siri, por më 2020, sipas një raporti të Këshillit të Sigurimit të OKB-së, vlerësohej se disa qindra militantë vazhdonin të ishin në Afganistan.
Pavarësisht historisë së tensionuar, talibanët kanë refuzuar që ta dënojnë trajtimin që u bën Kina myslimanëve në Ksinjiang dhe kanë thënë se nuk do të strehojnë militantët ujgurë në territoret që ata kontrollojnë.
“Ne po shohim disa deklarata të sofistikuara nga talibanët lidhur me bashkëpunimin e tyre me Kinën”, tha për REL, Niva Yau, hulumtuese në akademinë e OSBE-së në Bishkek të Kirgizisë. “Kjo tregon se ka interes nga talibanët për të fituar legjitimitet dhe njohje nga Kina”.
Në përpjekje për të qetësuar shqetësimet e Pekinit, përfaqësuesit e talibanëve janë përfshirë në një fushatë mediale, duke dhënë deklarata për mediat kineze dhe për mediat e huaja, duke thënë se Kina është një “mike e mirëpritur” në Afganistan.
Zëdhënësi i talibanëve, Suhail Shaheen u tha gazetarëve në Katar më 8 korrik se territori afgan, që ky grup ka nën kontroll, nuk do të përdoret ndaj shteteve të tjera dhe se talibanët nuk do të ndërhyjnë në punët e brendshme të Kinës.
Përderisa zyrtarisht Pekini mbështet Qeverinë në Kabul të presidentit Ashraf Ghani, Kina raportohet se po u bën presion talibanëve që të kufizojnë raportet e tyre me grupet militante ujgure në këmbim të investimeve financiare në infrastrukturën afgane, nëse ata marrin kontrollin e shtetit.
“Talibanët e dijnë se nëse ata marrin kontrollin e Afganistanit, do t’u duhet njohje e shtetësisë dhe legjitimitetit nga shtetet fqinje. Këtu përfshihet Azia Qendrore dhe Kina”, tha Yau.
Ministri i Jashtëm i Turqisë Hakan Fidan u takua në Damask të dielën me udhëheqësin de fakto të Sirisë Ahmed al-Sharaa – i njohur gjithashtu si Abu Mohammed al-Golani, tha ministria e jashtme e Turqisë, pa dhënë detaje të mëtejshme.
Fotografitë dhe pamjet e shpërndara nga ministria tregojnë Fidanin dhe Sharaan, udhëheqësi i grupit islamik Hayat Tahrir al-Sham që drejtoi operacionin për rrëzimin e Bashar Assadit dy javë më parë, të pasuar nga një delegacion i gjerë dhe më pas duke pozuar për fotografi. Të dy ata shihen gjithashtu duke shtrënguar duart, duke u përqafuar dhe duke buzëqeshur.
Të premten, Presidenti turk Tajip Erdogan tha se Turqia do të ndihmojë administratën e re të Sirisë të formojë një strukturë shtetërore dhe të hartojë një kushtetutë të re, duke shtuar se zoti Fidan do të shkonte në Damask për të diskutuar këtë strukturë të re, por pa dhënë një datë.
Ibrahim Kalin, kreu i agjencisë turke të zbulimit MIT, vizitoi gjithashtu Damaskun më 12 dhjetor, katër ditë pas rënies së Assadit. Ankaraja kishte mbështetur për vite me radhë rebelët që përpiqeshin të rrëzonin Assadin dhe përshëndeti fundin e sundimit brutal pesë dekadash të familjes së tij pas një lufte civile 13-vjeçare.
Turqia gjithashtu strehon miliona emigrantë sirianë që ajo shpreson që të fillojnë të kthehen në vendin e tyre pas rënies së Asadit dhe është zotuar të ndihmojë në rindërtimin e Sirisë.
Vizita e Ministrit Fidan vjen në mes të luftimeve në Sirinë verilindore midis luftëtarëve sirianë të mbështetur nga Turqia dhe milicisë kurde YPG, e cila kryeson Forcat Demokratike Siriane (SDF) aleate të SHBA-së në verilindje dhe që Ankaraja e konsideron si një organizatë terroriste.
Më herët, Ministri i Mbrojtjes i Turqisë tha se Ankaraja beson se udhëheqja e re e Sirisë, përfshirë grupin e armatosur të Ushtrisë Kombëtare Siriane (SNA) të cilin Ankaraja e mbështet, do të dëbojë luftëtarët e YPG-së nga i gjithë territori që ata kontrollojë në verilindje.
Ankaraja, së bashku me aleatët sirianë, ka orkestruar disa ofensiva ndërkufitare kundër fraksionit kurd në Sirinë veriore dhe kontrollon pjesë të territorit sirian përgjatë kufirit, ndërkohë që kërkon vazhdimisht që aleati i saj i NATO-s, Uashingtoni të ndalojë mbështetjen për luftëtarët kurdë.
SDF ka qenë në dizavantazh që nga rënia e Assadit, përballë kërcënimit të përparimeve nga Ankaraja dhe grupeve të mbështetura nga Turqia, ndërsa përpiqet të ruajë arritjet politike të 13 viteve të fundit, dhe në kushtet kur drejtuesit e rinj të Sirisë kanë marrëdhënie miqësore me Ankaranë.
Imazhet satelitore nga British Antarctic Suvey e zbulojnë këtë
Gjigandi i akullit i kapur në një imazh satelitor
VOAL- Pesha e vlerësuar: afërsisht një miliard ton. Sipërfaqja: rreth 3600 kilometra katrorë. Është fjalë për fjalë një kolos akulli që po shkon drejt Atlantikut jugor këto ditë: është A-23a, ajsbergu më i madh në botë.
Lëvizja e ishullit të bardhë u konfirmua nga imazhet satelitore nga Anketa Britanike e Antarktidës (BAS).
Ajsbergu gjigant u shkëput nga rafti i akullit Filchner në Antarktidë në vitin 1986 dhe mbeti i mbërthyer në dyshemenë e detit Weddell për më shumë se 30 vjet përpara se të fillonte udhëtimin e tij të ngadaltë në veri në vitin 2020. Tani ai po shtyhet drejt ujërave më të butë të Atlantikut të jugut, ku fati i tij më i mundshëm mund të jetë copëtimi progresiv. RSI
Papa Françesku përsëri i ka dënuar bombardimet izraelite në Rripin e Gazës, duke thënë të shtunën se kjo nuk është luftë, por “mizori”.
Një ditë më herët, një ministër i Qeverisë izraelite e dënoi papën pse kishte sugjeruar që bashkësia ndërkombëtar duhet të hulumtojë nëse lufta e ushtrisë izraelite përbën gjenocid ndaj popullit palestinez.
Françesku e hapi fjalimin e tij të parvjetshëm për Krishtlindje para kardinalëve të krishterë, duke iu referuar sulmeve ajrore të Izraelit të premten në Gazë, ku mbetën të vdekur të paktën 25 palestinezë.
“Dje, fëmijët u bombarduan. Kjo është mizori. Kjo nuk është luftë. Desha ta them këtë sepse të prekë në zemër”, tha Françesku.
Pape, si lider i Kishës Katolike Romake me 1.4 miliardë anëtarë, zakonisht është i kujdesshëm për të mos mbajtur anë në konflikte, por kohëve të fundit, ai ka qenë më i zëshëm në lidhje me fushatën ushtarake të Izraelit kundër grupit militant palestinez Hamas.
Hamasi është i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian.
Në pjesë të librit të botuara muajin e kaluar, papa tha se disa ekspertë ndërkombëtarë kanë thënë se “ato që po ndodhin në Gazë kanë karakteristikat e një gjenocidi”.
Ministri i Çështjeve të Diasporës i Izraelit, Amichai Chikli, e kritikoi ashpër këto deklarata në një letër të hapur të botuar nga gazeta italiane Il Foglio të premten. Chikli tha se komentet e papës përbënin një “trivializim” të termit gjenocid.
Papa gjithashtu tha të shtunën se ipeshkvi katolik i Jerusalemit, i njohur si patriark, kishte provuar të hynte në Rripin e Gazës të premten për t’i vizituar katolikët atje, por i ishte mohuar hyrja.
Lufta në Gazë filloi kur militantët e Hamasit e sulmuan Izraelin jugor më 7 tetor 2023, ku i vranë rreth 1.200 njerëz, kryesisht civilë, dhe i rrëmbyen afër 250 të tjerë.
Prej atëherë, lufta hakmarrëse e Izraelit në Gazë i ka lënë të vdekur mbi 45.000 palestinezë, shumica e të cilëve gra dhe fëmijë, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gazë.
Izraeli thotë se të paktën një e treta e të vrarëve kanë qenë militantë dhe thotë se përpiqet të shmangë dëmtimin e civilëve. REL
Një fëmijë palestinez bart ujë, mes konfliktit të vazhdueshëm midis Izraelit dhe Hamasit, në qytetin jugor të Gazës, 3 qershor 2024.
Organizata për të drejtat e Njeriut, Human Rights Watch (HRW) ka thënë të enjten se Izraeli i ka vrarë mijëra palestinezë në Rripin e Gazës duke ua mohuar ujin e pastër.
Kjo, shtoi HRW-ja, përbën akte gjenocidi dhe shfarosjeje.
“Kjo politikë, e sjellë si pjesë e vrasjes masive të civilëve palestinezë në Gazë, nënkupton se autoritetet izraelite kanë kryer krim kundër njerëzit, shfarosje, gjë që po vazhdon. Kjo politikë përbën edhe ‘vepër gjenocidi’ sipas Konventës së Gjenocidit nga viti 1948”, tha HRW-ja në një raport.
Izraeli i ka hedhur poshtë vazhdimisht akuzat për gjenocid, duke thënë se e respekton ligjin ndërkombëtar dhe se ka të drejtë ta mbrojë veten, pas sulmit që Hamasi e kreu në jug të Izraelit më 7 tetor 2023, i cili e nxiti luftën në Gazë.
Hamasi është i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian.
Në një reagim në X, Ministria e Jashtme e Izraelit shkroi: “E vërteta është e kundërta e gënjeshtrave të HRW-së”.
“Që nga fillimi i luftës, Izraeli e ka lehtësuar rrjedhën e vazhdueshme të ujit dhe ndihmave humanitare në Gazë, pavarësisht se është përballur me sulme të vazhdueshme nga organizata terroriste e Hamasit”, thuhet në reagimin e Izraelit.
Edhe pse në raport u përshkrua mohimi i ujit për civilët si akt gjenocidi, në të theksohet se gjithashtu nevojitet përcaktimi i qëllimit të zyrtarëve izraelitë për ta provuar krimin e gjenocidit kundër tyre. Raporti citoi deklaratat e disa zyrtarëve të lartë të Izraelit, për të cilët tha se sugjeruan se “duan t’i shkatërrojnë palestinezë”, që nënkupton se mohimi i ujit “mund të përbëjë krim gjenocidi”.
“Ne kemi gjetur se Qeveria e Izraelit po i vret qëllimshëm palestinezët në Gazë duke ua mohuar ujin që iu nevojitet për të mbijetuar”, tha drejtoresha e HRW-së për Lindjen e Mesme, Lama Fakih.
Izraeli u përgjigj duke thënë se është siguruar që infrastruktura e ujit të jetë funksionale. AI tha se partnerët ndërkombëtar kanë dërguar cisterna uji përmes pikëkalimeve izraelite, përfshirë edhe në javën e fundit, dhe se Izraeli e ka lehtësuar futjen e më shumë se 1.2 milion tonë furnizimesh në Gazë.
Human Rights Watch është grupi i dytë i madh për të drejtat e njeriut që brenda një muaji e përdor fjalën gjenocid për t’i përshkuar veprimet e Izraelit në Gazë, pasi Amnesty International tha në një raport se Izraeli po kryen gjenocid.
Konventa e Gjenocidit e vitit 1948, e miratuar pas vrasjes masive të hebrenjve gjatë Holokaustit nazist, e përkufizon krimin e gjenocidit si “akte të kryera me qëllim për ta shkatërruar, në tërësi ose pjesërisht, një grup kombëtar, etnik, racor ose fetar”.
Raporti prej 184 faqesh i Human Rights Watch tha se Qeveria izraelite ndaloi furnizimin me ujë në Gazë, ndërpreu energjinë elektrike dhe kufizoi furnizimin me karburant, gjë që bëri që ujësjellësit dhe kanalizimet në Gazë të mos mund të përdoreshin.
Si pasojë, palestinezët në Gazë kishin qasje në vetëm disa litra ujë në ditë në shumë zona, shumë më pak se pragu prej 15 litrave që nevojiten për mbijetesë, tha grupi.
Lufta e Izraelit në Gazë i ka lënë të vdekur mbi 45.000 palestinezë, shumica e të cilëve gra dhe fëmijë, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gazë.
Ushtria izraelite ka thënë se i ka vrarë mbi 17.000 militantë, pa dhënë dëshmi për këtë.
Lufta filloi kur militantët e Hamasit e sulmuan Izraelin jugor më 7 tetor 2023, ku i vranë rreth 1.200 njerëz, kryesisht civilë, dhe i rrëmbyen afër 250 të tjerë. REL
Mes njoftimeve kundërthënëse mbi të ardhmen e Rusisë në Siri, mjetet ushtarake ruse kanë filluar të largohen nga province Latakia, vendilindja e diktatorit të rënë Bashar al-Assad dhe të atit të tij Hafez al-Assad, i cilësuar atje si “udhëheqësi i pavdekshëm”. Korrespodentja e Zërit të Amerikës Heather Murdock, njofton nga Latakia në Siri.
Automjete të rënda të ushtrisë dhe avionë po largohen nga baza ushtarake ruse në provincën Lakatia në Siri.
Në raportimet mediatike dhe në komunikimet në rrugët e qytetit ka të dhëna kontradiktore, se ku po shkojnë këto mjete.
Disa thonë se po largohen nga Siria. Disa të tjerë thonë se jo.
Në një lagje aty pranë, ka ende dyqane me tabela në rusisht, kryesisht për të plotësuar nevojat që mund të kenë ushtarët. Disa vendas i thane Zërit të Amerikës se druhen se grupet e pakicave në Siri do të jenë në rrezik pa mbrojtjen nga Rusia, pas rënies së regjimit të Bashar al-Asadit.
Të tjerë thonë se lëvizja e rusëve është një sinjal se lufta po mbaron.
Ushtarë nga grupi Hayat Tahrir al-Sham, grupi rebel që e shtriu me shpejtësi aktivitetin në githë Sirinë pas rënies së regjimit, thonë se, kjo është një arsye për të festuar. “Ka shumë gëzim. Dhe kur ata të largohen, unë do të jem edhe më i lumtur”, shprehet ai.
Në anën tjetër të Latakias, provincës që është vendlindja e familjes Assad, në këtë tabelë shkruhet: “Varri i Hafez al-Assad, udhëheqësit të pavdekshëm”.
Hafezi ishte i ati i Bashar al-Assadit që gjithashtu kujtohet si një diktator i egër.
Edhe në këtë zonë pro-Asadit, në mbishkrimet në mur bëhet thirrje për hakmarrje për vdekjen e viktimave të panumërta në burgjet e Asadit, ku të burgosurit u torturuan dhe u vranë. Zëri i Amerikës u takua me familje nga pjesë të tjera të Sirisë, të cilët po kërkojnë trupat e të dashurve të tyre.
“Janë arrestuar kaq shumë njerëz sa që nuk mund t’i numërojmë. Ne po kërkojmë të dashurit tanë më të afërt, xhaxhallarët dhe vëllezërit. Nuk ka familje që nuk i mungojnë dy ose tre pjesëtarë”, thotë Ahmed Maarowi, i afërm i një të burgosuri të zhdukur
Rusia ishte një aleate e ngushtë e qeverisë së Asadit, e cila në vitin 2015 u përfshi në Luftën Civile të Sirisë, për të mbrojtur regjimin.
Në pjesë të tjera të Sirisë, vendasit thonë se bombat ruse ishin përgjegjëse për vdekjen dhe shkatërrimin.
Por në Latakia, ku shumë njerëz druhen se do të shihen padrejtësisht si të lidhur me regjimin e rënë kur të formohet qeveria e re, disa banorë janë të shqetësuar se çfarë do të bëhet me ta nëse rusët, që i cilësojnë miq të tyre, do të largohen nga vendi.
Një sulm ajror izraelit në Rripin e Gazës i ka lënë të vdekur të paktën tetë njerëz nga familja e njëjtë, thanë të martën zyrtarët shëndetësorë palestinezë.
Shumica e të vdekurve në këtë sulm janë gra dhe fëmijë, sipas tyre.
Sulmi ndodhi të hënën natën dhe e goditi një shtëpi në lagjen qendrore, Daraj, në qytetin Gaza, sipas shërbimit emergjent të Ministrisë së Shëndetësisë në Gazë.
Një baba me tre fëmijë dhe gjyshja e fëmijëve ishin në mesin e trupave të nxjerrë nga rrënjat, sipas Associated Press.
Ushtria izraelite ende nuk e ka komentuar këtë sulm.
Lufta e Izraelit në Gazë i ka lënë të vdekur mbi 45.000 palestinezë, shumica e të cilëve gra dhe fëmijë, sipas Ministrisë së Shëndetësisë në Gazë.
Ushtria izraelite ka thënë se i ka vrarë mbi 17.000 militantë, pa dhënë dëshmi për këtë.
Lufta në Gazë filloi kur militantët e Hamasit e sulmuan Izraelin jugor më 7 tetor 2023, ku i vranë rreth 1.200 njerëz, kryesisht civilë, dhe i rrëmbyen afër 250 të tjerë.
Hamasi është i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian. REL
Geneva, December 17, 2024 (PEC) A record number of media workers have been
killed this year, the Press Emblem Campaign (PEC) deplored in Geneva on Tuesday.
At least 165 of them lost their lives in 21 countries around the world (until December
15). Two conflicts are responsible for two thirds of victims: the wars in the Middle
East and Ukraine.
The increase compared with 2023 is almost 18%.
‘The situation is particularly dramatic in the Gaza Strip because of the continuing
Israeli strikes’, said PEC President Blaise Lempen. ‘The targeted or accidental
elimination of Palestinian journalists on the ground, the destruction of media
facilities, the refusal to allow foreign journalists into the Gaza Strip and the pressure
on the Israeli media demonstrate the current Israeli government’s systematic
determination to prevent any information on the fate of the Palestinian population’,
he added.
Since January 1, the conflict in the Middle East has claimed the lives of 82
journalists: at least 74 in the Gaza Strip, 6 in Lebanon and 2 in Syria. In total, the
hostilities in Gaza since 7 October 2023 have killed at least 155 media workers, an
unprecedented toll for a conflict in such a short space of time.
In 2024, the war in Ukraine resulted in the deaths of 19 Ukrainian journalists (most of
whom had joined the army) plus one foreigner (Ryan Evans of Reuters in
Kramatorsk). Four Russian journalists were victims of the conflict, three in Ukrainian
territories occupied by Russia and one in Kursk. To this must be added the death in
custody in Russia on 10 October of Ukrainian journalist Victoria Rochtchina, making
a total of 25 victims (see paragraph on sources below).
Outside the Middle East and Ukraine, Pakistan had the highest number of journalists
killed, 12 since January, a clear deterioration. Russia has 7 journalists killed
(including the 3 in the Russian-occupied territories of Ukraine). In Bangladesh, unrest
in July left 7 journalists dead.
The situation remains very dangerous in Mexico, where 7 journalists have been
killed. Hostilities in Sudan caused the death of 5 journalists. In Colombia, 4 media
workers were killed, 4 in India, 3 in Iraq and 3 in Myanmar (Burma). Two people
were killed in Somalia and two in the Democratic Republic of Congo (DRC).
Cambodia, Chad, Ecuador, Honduras, Indonesia, and the Philippines, followed with
one fatality in each country.
Fewer in Latin America
The death toll of 165 is equivalent to 3 victims a week. In ten years, the PEC has
counted 1,172 victims, an average of 2.25 per week. Over the last five years, the most
dangerous countries have been Gaza/West Bank (159), Ukraine (59), Mexico (55),
Pakistan (36) and India (32).
By continent in 2024, the Middle East had the highest number of victims (85: Gaza,
Lebanon, Syria and Iraq), ahead of Asia (30). Europe follows (28: Ukraine and
Russia), ahead of Latin America (13) and Africa (9). In addition to the Middle East
and Europe, there has been a deterioration in Asia from one year to the next (30
deaths compared with 12). On the positive side, there were fewer victims in Latin
America this year than last (13 compared with 20).
Almost three quarters of the journalists killed this year were killed in conflict zones
(120 out of 165). At this stage of the investigations, it is not possible to determine the
number of deliberate murders as opposed to accidental deaths (victims of gunfire,
bombings). Many other journalists were injured, particularly in Lebanon.
The PEC condemns these crimes, committed in violation of international law and
national legislation. Independent investigations are essential to clarify the
circumstances and prosecute those responsible in order to combat impunity.
Sources
Sources: in Ukraine, the PEC is based on the count by the Institute of Mass
Information (https://imi.org.ua/en), with the addition of those killed on the Russian
side. According to the IMI, the conflict in Ukraine since February 2022 has claimed
93 victims. The Institute counts journalists killed in the ranks of the armed forces (the
deaths of some of whom are often not known until several months later, hence the
postponement of deaths from 2023 to 2024). The PEC adds to its statistics Rssian
journalists killed, not counted by the IMI, and whose deaths due to fighting were
announced by the Russian media.
For Gaza, the figures from the Palestinian Journalists’ Union and the Hamas
government’s media office are higher (196 since October 2023). The difficulty is
knowing whether some of the victims meet the usual criteria for the profession of
journalist (press card, accreditation by a media outlet) or whether they improvised as
journalists because of the circumstances. It is impossible to know with certainty
whether they were deliberately targeted or not, in the absence of investigations and
independent witnesses at the scene.
Elsewhere in the world, the PEC uses news broadcast by local media and press
agencies.
Unlike other organizations, the PEC includes in its statistics all journalists killed,
whether or not their deaths were related to their professional activity. It is difficult to
prove that a crime was committed in connection with a journalist’s work without a
full and independent investigation, which is often lacking.
List of victims at:
https://www.pressemblem.ch/casualties
Rapport annuel de la PEC
Nombre record de journalistes tués en 2024
Genève, le 17 décembre 2024 (PEC) Un nombre record de travailleurs des médias ont
été tués cette année, a déploré mardi à Genève la Presse Emblème Campagne (PEC).
Au moins 165 d’entre eux ont perdu la vie dans 21 pays dans le monde (jusqu’au 15
décembre). Deux conflits sont responsables des deux tiers des victimes: les guerres
du Proche-Orient et d’Ukraine.
La hausse par rapport à 2023 est de près de 18%.
«La situation est particulièrement dramatique dans la bande de Gaza en raison de la
poursuite des frappes israéliennes», a déclaré le président de la PEC Blaise Lempen.
«L’élimination des journalistes palestiniens sur le terrain, de manière ciblée ou
accidentelle, la destruction des installations des médias, le refus de laisser les
journalistes étrangers entrer dans la bande de Gaza, les pressions sur les médias
israéliens démontrent une volonté systématique du gouvernement israélien actuel
d’empêcher toute information sur le sort de la population palestinienne», a-t-il ajouté.
Depuis le 1er janvier, les conflits au Proche-orient ont fait 82 victimes parmi les
journalistes, soit au moins 74 dans la bande de Gaza, 6 au Liban et 2 en Syrie. Au
total, les hostilités à Gaza ont fait depuis le 7 octobre 2023 au moins 155 tués parmi
les travailleurs des médias, un bilan sans précédent dans un conflit en un si court laps
de temps.
La guerre en Ukraine a provoqué en 2024 la mort de 19 journalistes ukrainiens (la
plupart enrôlés dans l’armée) plus un étranger (Ryan Evans de Reuters à
Kramatorsk). Quatre journalistes russes ont été victimes du conflit, trois dans les
territoires ukrainiens occupés par la Russie, une à Kursk. Il faut ajouter le décès en
détention en Russie le 10 octobre de la journaliste ukrainienne Victoria Rochtchina,
soit au total 25 victimes (voir paragraphe sur les sources ci-dessous).
En dehors du Proche-orient et de l’Ukraine, le Pakistan a dénombré le plus grand
nombre de journalistes tués, 12 depuis janvier, une nette dégradation. La Russie
totalise 7 tués (avec les 3 dans les territoires ukrainiens occupés par la Russie). Au
Bangladesh, les troubles survenus en juillet ont fait 7 victimes parmi les journalistes.
La situation reste très dangereuse au Mexique, avec 7 assassinats de journalistes. Les
hostilités au Soudan ont provoqué la mort de cinq journalistes. En Colombie, on
déplore 4 tués, 4 en Inde, 3 en Irak, et 3 au Myanmar (Birmanie). Deux tués ont été
recensés en Somalie et deux en République démocratique du Congo (RDC).
Suivent avec une victime dans chaque pays
: Cambodge, Équateur, Honduras,
Indonésie, Philippines et Tchad.
Moins en Amérique latine
Le bilan de 165 victimes correspond à 3 victimes par semaine. En dix ans, la PEC a
dénombré 1172 victimes, soit 2,25 par semaine en moyenne. Ces cinq dernières
années, les pays les plus dangereux ont été Gaza/Cisjordanie (159), l’Ukraine (59), le
Mexique (55), le Pakistan (36) et l’Inde (32).
Par continent en 2024, le Proche-Orient compte le plus grand nombre de victimes
(85: Gaza, Liban, Syrie et Irak), devant l’Asie (30) et l’Europe (28: Ukraine et
Russie). L’Amérique latine suit (13 tués) puis l’Afrique (9 tués). Outre au Proche-
Orient et en Europe, on note une détérioration en Asie d’une année sur l’autre (30
tués contre 12). Par contre, tendance positive, il y a moins de victimes en Amérique
latine cette année par rapport à l’année précédente (13 contre 20).
Près des trois quarts des journalistes tués cette année l’ont été dans une zone de
conflit (120 sur 165). A ce stade des enquêtes, il n’est pas possible de déterminer le
nombre de meurtres délibérés par rapport aux morts accidentels (victimes de tirs,
bombardements). Beaucoup d’autres journalistes ont été blessés, en particulier au
Liban.
La PEC condamne ces crimes, commis en violation du droit international et des
législations nationales. Des enquêtes indépendantes sont indispensables pour clarifier
les circonstances et poursuivre les responsables afin de lutter contre l’impunité.
Sources
Sources: en Ukraine, la PEC se base sur le décompte de l’Institute of Mass
Information (https://imi.org.ua/en), en ajoutant les tués du côté russe. Selon l’IMI, le
conflit en Ukraine depuis février 2022 a fait 93 victimes. L’Institut compte les
journalistes tués dans les rangs des forces armées (dont la mort de certains d’entre
eux n’est connue souvent que plusieurs mois plus tard, d’où un report des tués de
2023 sur 2024). La PEC ajoute dans sa statistique les journalistes russes tués, non
recensés par l’IMI, et dont la mort en raison des combats a été annoncée par les
médias russes.
Pour Gaza, les chiffres du Syndicat des journalistes palestiniens et du bureau des
médias du gouvernement du Hamas sont plus élevés (196 depuis octobre 2023). La
difficulté est de savoir si certaines victimes répondent aux critères habituels de la
profession de journaliste (carte de presse, accréditation par un média) ou s’ils se sont
improvisés journalistes en raison des circonstances. Il est impossible de savoir avec
certitude s’ils ont été visés délibérément ou non, en l’absence d’enquêtes et de
témoins indépendants sur les lieux.
Ailleurs dans le monde, la PEC utilise les nouvelles diffusées par les médias locaux et
les agences de presse.
A la différence d’autres organisations, la PEC considère dans sa statistique tous les
journalistes tués,
que leur décès soit lié ou non à leur activité professionnelle. Il est en
effet difficile de prouver qu’un crime est commis en relation avec le travail d’un
journaliste sans une enquête indépendante et complète qui fait souvent défaut.
Liste des victimes sur: https://www.pressemblem.ch/casualties
Informe anual del PEC
Cifra récord de periodistas asesinados en 2024
Ginebra, 1 de diciembre de 2024 (PEC) Un número récord de trabajadores de los
medios de comunicación han sido asesinados este año, deploró el martes la Campaña
Emblema de Prensa (PEC, por sus siglas en inglés), en Ginebra.
Al menos 165 de ellos fueron asesinados en 21 países de todo el mundo
(hasta el 15 de diciembre) . Dos
conflictos son responsables de dos tercios de las víctimas: las guerras en el Oriente
Medio y Ucrania.
El aumento respecto a 2023 es casi de l 18 %.
“La situación es particularmente dramática en la Franja de Gaza debido a los
continuos ataques israelíes”, dijo el presidente de la PEC, Blaise Lempen. “La
eliminación de periodistas palestinos sobre el terreno, ya sea selectiva o accidental, la
destrucción de instalaciones de medios de comunicación, la negativa a permitir que
periodistas extranjeros entren en la Franja de Gaza,
presión sobre los medios israelíes
demuestran un deseo sistemático del actual gobierno israelí de obstruir la información
sobre el destino de la población palestina”, añadió.
El conflicto en Oriente Medio ha provocado la muerte de 82 periodistas en 2024,
incluidos 74 en la Franja de Gaza, 6 en el Líbano y dos
en Siria. En total, las hostilidades en Gaza han matado al menos a 155
trabajadores de los medios de
comunicación desde el 7 de octubre de 2023, una cifra sin precedentes en un conflicto
en un período de tiempo tan corto.
La guerra en Ucrania ha provocado la muerte de 19 periodistas ucranianos en 2024
(la mayoría alistados en el ejército) más un extranjero (Ryan Evans, de la agencia
Reuters en Kramatorsk). Cuatro periodistas rusos fueron víctimas del conflicto, tres
en los territorios ucranianos ocupados por Rusia y uno en Kursk. A esto hay que
añadir la muerte bajo custodia, en Rusia, el 10 de octubre, de la periodista ucraniana
Victoria Rochtchina, lo que suma un total de 25 víctimas (véase el párrafo sobre las
fuentes más abajo).
Fuera del Medio Oriente y de Ucrania, Pakistán ha tenido el mayor número de
periodistas asesinados, 12 desde enero, un claro deterioro. Rusia suma 7 muertos (tres
de ellos en los territorios ucranianos ocupados por Rusia). En Bangladesh, los
disturbios de julio dejaron siete periodistas muertos.
La situación sigue siendo muy peligrosa en México, con 7 asesinatos. Las
hostilidades en Sudán han causado la muerte de 5 periodistas. En Colombia hubo 4
muertos, 4 en India, 3 en Irak y 3 en Myanmar (Birmania). En Somalia se registraron
dos muertes y dos en República Democrática del Congo.
Le siguen con una víctima en cada país: Camboya, Chad, Ecuador, Honduras,
Indonesia, y Filipinas. Menos muertes en América Latina
El balance de 1 65 víctimas corresponde a 3 víctimas por semana. En diez años, la
PEC ha contabilizado 1.1 72
víctimas, es decir, 2,25
por semana en promedio. En los
últimos cinco años, los países más peligrosos han sido Gaza/
Cisjordania (159), Ucrania (59) , México (55) , Pakistán (36) y la India (32).
Por continentes en 2024, Oriente Medio tiene el mayor número de víctimas (85:
Gaza, Líbano, Siria e Irak), por delante de Asia con 30 muertos.
Le sigue Europa (28: Ucrania y Rusia), por delante de América Latina (13
muertos) y África (9 muertos).
Además de Oriente Medio y Europa, observamos un deterioro en Asia de un año a
otro (30 muertos frente a 12). Por otro lado, hay una tendencia positiva: hay menos
víctimas en América Latina este año con respecto al año anterior (13
frente a 20).
Casi tres cuartas partes de los periodistas asesinados este año lo fueron en una zona
de conflicto (120 de 1 65). En esta etapa de las investigaciones, no es posible
determinar el número de asesinatos deliberados en comparación con las muertes
accidentales (víctimas de tiroteos, atentados). Muchos otros periodistas han resultado
heridos, especialmente en el Líbano.
La PEC condena todos estos crímenes, cometidos en violación del derecho
internacional y de la legislación nacional. Las investigaciones independientes son
esenciales para esclarecer las circunstancias y procesar a los responsables con el fin
de luchar contra la impunidad.
Fuentes
Fuentes: en Ucrania, la PEC se basa en el recuento del Instituto de Información de
Masas (https://imi.org.ua/en), añadiendo los muertos del lado ruso. Según el IMI, el
conflicto en Ucrania, desde febrero de 2022, ha causado 93 víctimas. El Instituto
contabiliza los periodistas asesinados en las filas de las fuerzas armadas (la muerte de
algunos de ellos a menudo no se conoce sino hasta varios meses después, de ahí el
aplazamiento de los asesinatos de 2023 a 2024). La PEC añade en sus estadísticas
periodistas rusos asesinados, no incluidos en la lista del IMI, y cuya muerte a causa
de los combates fue anunciada por los medios de comunicación rusos.
Para Gaza, el Sindicato de Periodistas Palestinos y la oficina de medios del gobierno
de Hamas tienen números más altos (196).
La dificultad es saber si determinadas
víctimas cumplen los criterios habituales para la profesión de periodista (tarjeta de
prensa, acreditación de prensa) o si han improvisado como periodistas debido a las
circunstancias. Es imposible saber con certeza si fueron atacados deliberadamente o
no, a falta de investigaciones y de testigos independientes en el lugar.
En otras partes del mundo, la PEC utiliza noticias difundidas por los medios locales y
las agencias de noticias.
A diferencia de otras organizaciones, la PEC considera en sus estadísticas a todos los
periodistas asesinados, independientemente de que su muerte esté relacionada o no
con su actividad profesional. De hecho, es difícil demostrar que se ha cometido un
delito en relación con el trabajo de un periodista sin una investigación independiente
y completa, que a menudo falta.
Lista de víctimas en:
https://www.pressemblem.ch/casualties
Të paktën një person vdiq pasi dy cisterna ruse të naftës u dëmtuan në ngushticën Kerç pranë Detit të Zi për shkak të kushteve të këqija atmosferike, tha Ministria e Situatave të Emergjencave të vendit.
Ministria tha se cisterna e dëmtuar Volgoneft-212 u rrëzua dhe tjetra, Volgoneft-239, po lëvizte në det. Cisternat kishin përkatësisht 13 dhe 14 persona në bord, ndërsa raportet e mëparshme thanë se në bord ishin 29 anëtarë të ekuipazhit.
Një anëtar i ekuipazhit në Volgoneft-212 vdiq dhe të tjerët u shpëtuan.
Cisternat mbanin secila mbi katër ton naftë. Autoritetet e transportit ujor të thonë se derdhjet e naftës janë regjistruar.
Hetuesit rajonalë kanë hapur çështje penale për shkelje të sigurisë dhe operacione të transportit detar që çuan në një fatalitet nga pakujdesia.
Një oficer i rangut të lartë i ngarkuar me Trupat e Mbrojtjes Bërthamore, Biologjike dhe Kimike të Rusisë (RKhBZ) është vrarë në një shpërthim në Moskë, tha Komiteti Hetues i Rusisë.
Gjeneral-lejtnant Igor Kirillov dhe ndihmësi i tij u vranë nga një bombë e fshehur në një skuter jashtë hyrjes së një ndërtese në Moskë herët më 17 dhjetor, tha komiteti në një deklaratë, duke shtuar se një hetim është hapur.
Incidenti ndodhi një ditë pasi shërbimi i sigurisë SBU i Ukrainës raportoi se prokurorët ukrainas ngritën një akuzë kundër Kirillov, duke e akuzuar atë si përgjegjës për përdorimin e armëve kimike kundër trupave ukrainase gjatë luftës së nisur nga pushtimi i paprovokuar i Ukrainës nga Rusia.
Komiteti hetimor tha se shpërthimi ndodhi jashtë një pallati në Ryazansky Prospekt, një rrugë në kryeqytetin rus që fillon rreth 7 kilometra në juglindje të Kremlinit.
Skena e shpërthimit ku besohet se u vra gjenerali rus, Kirillov
“Igor Kirillov, kreu i forcave të mbrojtjes kimike, biologjike dhe nga rrezatimi, të forcave të armatosura të Federatës Ruse, dhe ndihmësi i tij u vranë”, tha komiteti hetimor.
Fotot e postuara në kanalin rus Telegram Astra treguan atë që dukej se ishin dy trupa të shtrirë në dëborë jashtë derës së dëmtuar të një ndërtese apartamentesh.
Pas analizimit të imazheve të një makine të parkuar pranë ndërtesës së banesës, Astra raportoi se automjeti ishte i Kirillovit.
RKhBZ janë forca speciale që veprojnë në kushte të kontaminimit radioaktiv, kimik dhe biologjik.
Sipas biografisë së tij zyrtare, Kirillov mori pjesë në krijimin dhe miratimin e sistemit të flakëhedhësve të rëndë TOS-2 “Tosochka” nga Ushtria Ruse, si dhe në luftën kundër pandemisë COVID-19.
Ukraina nuk ka komentuar ende mbi informacionin.
Kirillov dhe RKhBZ u vendosën në listën e sanksioneve të Britanisë në tetor për përdorimin e agjentëve të kontrollit të trazirave dhe raporteve të shumta për përdorimin e agjentit toksik vdekjeprurës, kloropicrin, në fushën e betejës. REL
Agjencia e Informacionit të Sigurisë së Serbisë (BIA), në Beograd, më 17 tetor 2018.
Zyrtarët serbë instaluan programe spiunazhi në telefonat e dhjetëra gazetarëve dhe aktivistëve, tha Amnesty International në një raport të publikuar më 16 dhjetor, duke cituar prova forenzike digjitale dhe dëshmi nga aktivistët që thanë se ishin hakuar në muajt e fundit.
Në dy raste, softueri i ofruar nga kompania izraelite e mbikëqyrjes, Cellebrite DI Ltd, u përdor për të hapur telefonat, thuhet në raport.
Programi spiun serb, i quajtur “NoviSpy” nga Amnesty, më pas realizoi fotografi të fshehta të pajisjeve mobile, kopjoi kontaktet dhe i ngarkoi ato në një server të kontrolluar nga qeveria, thuhet në raport.
“Në disa raste, aktivistë dhe një gazetar raportuan shenja aktivitetesh të dyshimta në telefonat e tyre mobil menjëherë pas intervistave me policinë dhe autoritetet e sigurisë serbe”, tha Amnesty.
Agjencia serbe e Sigurisë dhe Informacionit (BIA) njoftoi më 16 dhjetor se vepron ekskluzivisht në përputhje me ligjet e Serbisë dhe se nuk mund të komentojnë “deklaratat absurde” të raportit të Amnesty.
“BIA mund vetëm të konstatojë se sensacionalizmi trivial i përmbajtjes së raportit tregon qëllimin e Amnesty International, i cili pasqyrohet në punën për interesat e disa agjencive dhe grupeve të presionit”, thuhet në reagimin e BIA-s.
Edhe Ministria e Punëve të Brendshme e Serbisë deklaroi se mjetet forenzike janë përdorur vetëm në përputhje me ligjet vendore.
“Gjithashtu, theksojmë se i njëjti mjet forenzik përdoret në mënyrë të ngjashme edhe nga policitë e tjera të botës, dhe pretendimet e raportit të Amnesty International janë absolutisht të pavërteta”, thuhet në reagimin e MPB-së serbe.
Produktet e Cellebrite përdoren gjerësisht nga forcat e zbatimit të ligjit, përfshirë FBI-në, për të zhbllokuar telefonat inteligjentë dhe për t’i hetuar për prova. Shefi i marketingut i Cellebrite, David Gee, tha se kompania po hetonte akuzat e Amnesty.
“Nëse këto akuza janë të sakta, ato mund të përbëjnë një shkelje të marrëveshjes sonë të licencës për përdoruesit”, tha Gee për Reuters. Nëse rezulton të jetë kështu, tha Gee, Cellebrite mund ta pezullojë përdorimin e teknologjisë së saj nga autoritetet serbe.
Vendosja e softuerëve të mbikëqyrjes në pajisje “absolutisht nuk është ajo që ne bëjmë”, tha Gee. Ai shtoi se Cellebrite kishte filluar të kontaktonte zyrtarët serbë, por refuzoi të jepte detaje të mëtejshme.
Një nga aktivistët e përmendur nga Amnesty në raport tha se kishte vënë re që kontaktet në telefonin e tij ishin eksportuar menjëherë pas një takimi me BIA-n.
Aktivisti i tha Reuters se ua kishte treguar telefonin ekspertëve forensikë digjitalë, të cilët zbuluan se programi spiun NoviSpy kishte eksportuar kontaktet e tij dhe kishte dërguar fotografi private nga pajisja e tij në një server të kontrolluar nga BIA.
Sipas Amnesty, Serbia kishte marrë pajisje për thyerjen e telefonave nga Cellebrite si pjesë e një pakete më të gjerë ndihme për të ndihmuar Serbinë të plotësojë kërkesat për integrim në Bashkimin Evropian.
Kjo paketë, e financuar nga qeveria norvegjeze dhe e administruar nga Zyra e Kombeve të Bashkuara për Shërbime të Projekteve (UNOPS), iu ofrua Ministrisë së Brendshme të Serbisë nga viti 2017 deri në 2021 për ta ndihmuar Serbinë në luftën kundër krimit të organizuar, thuhet në raport.
Qeveria norvegjeze e ndaloi përkohësisht dërgimin e pajisjeve të Cellebrite në Serbi në vitin 2018, tha Amnesty. Ambasada norvegjeze në Beograd gjithashtu ngriti shqetësime për programin, shtoi raporti, por UNOPS-i përfundimisht dorëzoi pajisjet në qershor të vitit 2019.
“Pretendimet e bëra në raport janë alarmante dhe, nëse janë të sakta, të papranueshme”, tha zëvendësministrja e jashtme e Norvegjisë, Maria Varteressian, për Reuters. “Ne do të takohemi me autoritetet serbe si dhe me UNOPS-in më vonë këtë muaj për të marrë informacion të mëtejshëm mbi çështjen”.
“Ne presim që UNOPS të hetojë akuzat”, shtoi ajo.
UNOPS tha në një deklaratë se mirëpriste raportin e Amnesty dhe tha se, që nga viti 2017, agjencia kishte “forcuar më tej mekanizmat për të vlerësuar dhe zbutur efektet e mundshme negative”. Agjencia nuk dha detaje mbi këto masa. REL
Ministria e Jashtme e Izraelit ka bërë të ditur të dielën se do të mbyllë ambasadën në Irlandë, duke cituar “politika ekstreme kundër Izraelit” të Qeverisë së Dublinit, dhe duke tensionuar edhe më shumë marrëdhëniet mes dy vendeve.
Lidhjet diplomatike mes Irlandës dhe Izraelit janë përkeqësuar pas një serie të vendimeve të Irlandës, përfshirë njohjen e shtetit palestinez dhe përkrahjen që ka dhënë në rastin e dërguar në Gjykatën Ndërkombëtare të Drejtësisë, për të akuzuar Izraelin për kryerje të “gjenocidit” në Rripin e Gazës.
Irlanda është në mesin e vendeve që kritikon më së shumti Izraelin për përgjigjen e vendit ndaj sulmit të 7 tetorit të vitit 2023, të kryer nga militantët e Hamasit në tokën izraelite, që ka lënë mbi 1.200 të vdekur.
Hamasi është grup palestinez që udhëheq Gazën, i shpallur terrorist nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian.
Pas sulmit të Hamasit, Izraeli ka nisur ofensivë ushtarake në Gazë, me qëllim të shkatërrimit të grupit. Si pasojë e ofensivës izraelite janë vrarë mbi 45.000 palestinezë, kryesisht gra dhe fëmijë, sipas autoriteteve shëndetësore palestineze.
“Vendimi për të mbyllur Ambasadën e Izraelit në Dublin është marrë për shkak të politikës ekstreme të Qeverisë irlandeze kundër Izraelit”, është thënë në deklaratën e Ministrisë së Jashtme.
“Irlanda e ka kaluar secilën vijë të kuqe në marrëdhëniet me Izraelin”.
Kryeministri irlandez, Simon Harris, e ka konsideruar vendimin e Izraelit për mbyllje të ambasadës si “tejet fatkeqe”.
“E kundërshtoj ashpër vlerësimin se Irlanda është kundër Izraelit. Irlanda është për paqe, për të drejta të njeriut dhe pro ligjit ndërkombëtar”, ka thënë ai në një postim në X – platformë e njohur më parë si Twitter.
Në nëntor, kryeministri i Irlandës, Simon Harris, ka thënë se autoritetet shtetërore do ta arrestonin homologun e tij izraelit, Benjamin Netanyahun, nëse ai udhëton në Irlandë, pas fletarrestimit të lëshuar nga Gjykata Ndërkombëtare Penale për të.
Kjo Gjykatë ka lëshuar fletarrestime për Netanyahun dhe ish-ministrin izraelit të Mbrojtjes, Yoav Gallant për “krime kundër njerëzimit dhe krime lufte”, të kryera prej 8 tetorit 2023 deri në maj të këtij viti në Rripin e Gazës.
Ministri i Jashtëm izraelit, Gideon Saar, ka thënë se Izraeli do të investojë në ndërtimin e lidhjeve me shtetet tjera dhe të dielën ka bërë të ditur për hapjen e ambasadës në Moldavi. REL
Qeveria izraelite miratoi të dielën një plan për të zgjeruar vendbanimet izraelite në Lartësitë Golan nën pushtimin e Izraelit, duke thënë se po vepron “në dritën e luftës dhe frontit të ri me të cilin përballet Siria”, si edhe nga dëshira për të dyfishuar popullsinë izraelite në Golan.
“Forcimi i Golanit forcon shtetin e Izraelit dhe është veçanërisht i rëndësishëm në këtë kohë. Ne do të vazhdojmë ta mbajmë atë, ta bëjmë atë të lulëzojë dhe të vendosim kolonë,” tha kryeministri Benjamin Netanyahu në një deklaratë.
Ndërkohë Ministri i Mbrojtjes Israel Katz tha po të dielën se kërcënimet nga Siria vazhdojnë të ekzistojnë pavarësisht tonit të moderuar të udhëheqësve rebelë që rrëzuan presidentin Bashar al-Assad një javë më parë.
“Rreziqet e menjëhershme për vendin nuk janë zhdukur dhe zhvillimet e fundit në Siri e rrisin kërcënimin – pavarësisht imazhit të moderuar që udhëheqësit rebelë pretendojnë të paraqesin,” u tha zoti Katz zyrtarëve që po shqyrtonin buxhetin e mbrojtjes së vendit, sipas një deklarate.
Udhëheqësi de fakto i Sirisë, Ahmad al-Sharaa, tha të shtunën se Izraeli po përdorte pretekste të rreme për të justifikuar sulmet e tij në Siri, por se ai nuk është i interesuar të përfshihet në konflikte të reja pasi vendi po përqendrohet tek rindërtimi.
Sharaa – i njohur më shumë si Abu Mohammed al-Golani – drejton grupin islamik Hayat Tahrir al-Sham (HTS) që rrëzoi Assadin nga pushteti të dielën e kaluar, duke i dhënë fund sundimit me grusht të hekurt prej pesë dekadash të familjes së tij.
Që atëherë, Izraeli është zhvendosur në një zonë të çmilitarizuar brenda Sirisë, e cila u krijua pas luftës arabo-izraelite të vitit 1973, që përfshin anën siriane të malit strategjik Hermon me pamje nga Damasku, ku forcat e tij morën një post të braktisur ushtarak sirian.
Izraeli, i cili ka thënë se nuk ka ndërmend të qëndrojë atje dhe e quan inkursionin në territorin sirian një masë të kufizuar dhe të përkohshme për të garantuar sigurinë kufitare, ka kryer gjithashtu qindra sulme ndaj rezervave të armëve strategjike të Sirisë. Ajo ka thënë se po shkatërron armët strategjike dhe infrastrukturën ushtarake për të parandaluar përdorimin e tyre nga grupet rebele që dëbuan Assadin nga pushteti.
Disa vende arabe, përfshirë Arabinë Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Jordaninë, kanë dënuar atë që ata e quajnë kapje nga Izraeli të një zone tampon në Lartësitë Golan.
“Gjendja e Sirisë, e drobitur nga lufta, pas vitesh konflikti dhe lufte, nuk lejon konfrontime të reja. Prioriteti në këtë fazë është rindërtimi dhe stabiliteti dhe jo tensione të reja që mund të çojnë në shkatërrim të mëtejshëm,” tha Sharaa në një intervistë të botuar në faqen e internetit të Siria TV, një kanal që anon nga rebelët.
Ai tha gjithashtu se zgjidhjet diplomatike ishin e vetmja mënyrë për të garantuar sigurinë dhe stabilitetin dhe se “aventurat ushtarake të papeshuara” nuk janë të nevojshme.
Komentet