VOAL

VOAL

Copyright © 2022

VOAL

Jo vetëm KRISHTI u ngjall?!!! – Ese nga PËRPARIM HYSI

October 14, 2018

“Vetëm veten jo”- libri me tregime i PETRAQ ZOTOS

  Është pak sensacional ky titull i esesë  sime,por,gjithsesi, duhet të dini një gjë: sikur nuk jam  shumë larg të  vërtetës.
Kur shkruaj kështu dhe më shihni që i referohem një miti a legjende,kini parasysh një gjë: jam një nga ata që kurrë nuk besoja në ringjalljen e KRISHTIT. Mirëpo ndodh  ai fenomen që filozofia popullore e ka gdhëndur në kujtesën e kohës me një postulatë,si:-Njeriu plaket duke nxënë! Pra, gjatë jetës,nxura dhe unë. Se,në fund të fundit,çfarë ka qenë KRISHTI? Ka qenë njeri që ka marrë frymë si çdo i gjallë dhe,ngaqë ka qenë aq model,e”kryqëzuan” dhe ngaqë shkenca ka bërë përparime,sot për një të gjashëm; për një që ka ato virtyte aq njerëzore, themi: duhet “klonuar”.Kryqëzimi qe akt barbar.”Klonimi” është akti i butë dhe i pranishëm. Ndoshta jam duke korrur,pa mbjellë,por,sidoqoftë, nëse i hyra gjithë kësaj ligjërate dua që t’ju them:-Tanimë unë besoj në ringjalljen e KRISHTIT,se kam njohur një KRISHT të tillë,që ndërroi jetë para tri vjetësh, dhe,befas, u ringjall. Jo vetëm u ringjall,por ka 10-ditë që ka zënë vend në shtëpinë time dhe,aty me mua, prrallet e bën muhabet,siç bënim dikur,kur qe gjallë.
                                                      *     *    *
E di që do më mirrni si të lajthitur apo sikur po e lëshoj penën revan. Por nuk është hiç kështu. Mendjen e kam top në vend dhe tani më ndiqni që t’ju njoh me”KRISHTIN tim”. “KRISHTI IM” është PETRAQ ZOTO që ka ndërruar jetë para tri vjetësh. E kam patur mik dhe e mbroj me fanatizëm këtë”metaforën time kaq të guximshme”. I ndershëm, i urtë, altruist,shpirtbutë dhe me zemër të madhe-oqean. Ka patur një penë perfide në prozë dhe,ndërsa e quaja”dekan të Prozës SHqiptare”, ai, “i thjeshti deri në madhështi”, më kundërshtonte me politesë dhe skuqej si të kishte bërë një faj.
PETRAQ ZOTO qe i mirë si buka dhe,po aq i mirë,siç është ujë i pijshëm. Asnjë farë qibre apo kapërdisjeje dhe, kur ecte,kishte atë brishtësinë e një njeriu të sjellshëm dhe me shumë qytetari. Si fshatar që jam dhe  analogjitë i bëj me”pasazhe nga fshati”,në vizionin tim,PETRAQ ZOTO ishte si një shi i butë. Shiu i butë nuk i bën dëm as lulkuqes që është bima me kërcellin më të brishtë.
Gjithmonë, kur debatonim për shkrimet, i thosha:- More mik, po si nuk provove të shkruash poezi? Aha,- më përgjigjej,- vetëm poezi nuk shkruaj dot. Dhe tani,kur shfletoj disa nga tregimet e tij, i shoh se sa poezi ka në to.Fjali të shkurtëra.Fjalë të zgjedhura. Kur thonë andej  nga KORÇA:”Perona të ngulura në mur”. I kursyer në fjalë,e qëmton fjalën dhe,tek e sheh se sa mirë i rri pas trupit iks personazhi, të duket se ke  përpara edhe një piktor që hedh mbi kanavacë një model apo pak më saktë: një terzi që merr masën për iks veshje.
Kishte të drejtë,- them unë,- Borgesi që thoshte:”Arti është si pasqyrë që tregon tonën fytyrë”. Po të tilla janë të gjithë shkrimet e PETRAQ ZOTOS.
Kur flas për poezi në prozë të këtij vëllimi, e kam fjalën në qëmtimin aq delikat të një detaj në tregim. E përfytyroj tek e kap atë”fillin” që i duhet dhe,më tej, si me përvojë të gjatë në fushën e shkrimeve, vë në gojën e personazhit atë fjali si sentencë që të mbetë në mendje:”… era shuan qiriun,mirëpo zjarrin e forcon”(Pse t’u themi?). Ose dhe ca mëtej:”E paturpshmja./Çupa pa cipë/Zuska!!! A nuk janë këto epitete si gozhdë që ngulen në mur?
Dhe ndiqni tani një çast poetik:”… si fillim,ai vuri dorën mbi kofshë/… i drithëruar se mos ish një gjë e ëndërrt/… trupin e femrës e pushtoi një drithërimë/….O ç’përpjesëtime të mrekullueshme të gjymtyrëve,gjoksit.i hedhur dhe…një anë e vitheve dhe kofsha e derdhur si një fragment skulpture; tiparet e fytyrës,qafa…(Përtej keqardhjes).
Dhe ndiqni një tjetër:- Fiuuu!-duke e parë nga këmbët./Ç’pate?/Them se është errezikshme që të mbash fund të shkurtër, kur i ke këmbët  të bukura!!!(Bukuroshja e sokakut). Në tregim sa ka poezi,aq ka humor e shpoti.
                                             *      *    *
Nëse e sheh librin e tij që kam mbi tavolinën time të punës (u këputa nga puna.vetëm lexoj e shkruaj!), në shumë faqe jam ndalur,duke e thyer faqen dysh,për t’u rikthyer aty,sa herë të më duhet.Kështu ka ndodhur tek “Mësuesi i gjeografisë” ku vetëm me një faqe e gjysëm ai,mësues (e quaj koleg se më thërret”gjaku i profesionit) më kujton paksa veten dhe”kruhem” nga emocionet aq të gjalla. Sa model ai mësues gjeografie dhe,sikur të qe në dorën time, ky tregim le të qe si”referencë testimi” për mësuesët e sotëm.
Një faqe më vete (më mirë:një panel në”muzeunpstmortum” të shkrimeve të PETRAQ ZOTOS) zënë shkrimet për këngëtarët veteranë të korit”LIRA” të Korçës; aty gjen GAQO JORGANXHINË dhe ILO MOSKON;gjen VASKË XHERAHUN që me RAQIN ia marin asaj kënge aq këngë”Hapi sytë e zinj,moj/të na sjellësh behar…
Në këtë “lloj paneli”do të vija tregimin për AKTORIN e MADH,PANDI RAIDHI dhe,veç tij,edhe atë për professor ALEKO TURTULLI.
Një panel më vete ato  nga vizitat në Evropë dhe Amerikë ku ajo që ia rritë karizmën e shkrimtarit ëstë një fakt shumë domethënës:edhe si turist,ai mbetet shkrimtar që asgjë nuk i shpëton syrit të tij vëzhgues.
                                                        *    *    *
FROJDI, babai i psikoanalizës, ka thënë dikur për artin:” Shërimtar është arti për njerinë”. Unë e marr këtë thënie dhe  e pranëvë për shkrimet plot art të PETRAQ ZOTOS që të afeksojnë; që ta heqin stresin dhe të  shërojnë e të shëndoshin. Sa bukur e ka dhënë atë shpotinë popullore:”..dua nuse; e dua tani dhe e dua si tënden”.Duke e trajtuar artistikisht ai sikur ka trupëzuar atë që ekzintecilaisti i madh francez,ZHAN POL SARTËRI e ka gëdhendur me postulatin:”Faji është i tjetrit”. Tek Petraqi lëshohet kushtrimi:”Vetëm veten jo!”. Ka domethënie të madhe dhe,ngaqë është i tillë tregimi, është zgjedhur si”gurqosheje” që mban mbi supe gjithë”ndërtesën made in PETRAQ ZOTO”.
Dhe përsëri më vjen parasysh ZHAN POL SARTËR (i vetmi që i nxori gjuhën çmimit NOBEL),që thotë:”Shkrimtarët me veprat e tyre shpirtërojnë botën”. E sjell se të tillë janë tregimet e PETRAQIT: plot ndjejnjë;ta zbusin shpirtin dhe aq të ngjiten pas”midesë”,sa të rrinë e të shoqërojnë,sa herë që je i ngeshëm apo mediton. I kam palosur fletët, tek”Lari Posti”; tek “Loti i heshtjes”; tek “Inati i mirë”; tek “GJERONDAI”,tek…,po ku mund të ndahem dot me të?
                                                      *    *   *
Duke e mbyllur këtë shkrim timin,për të mirin PETRAQ ZOTO, nuk kam sikur bëj që mos vë re atë punë aq të kujdesshme dhe aq profesionale, të bashkëshortes të të  ndjerit PETRAQ ZOTO, TATJANËS që ka punuar me veneracion e përkushtim duke qemëtuar sepeteve e sirtarëve; duke i redaktuar si një profesioniste e vërtetë dhe e risolli të gjallë PETRAQIN.
Njëkohësisht, duke e parë me syrin e një krijuesi, vlerësoj punën aq me cilësi të Botuesit”UEGEN”,zotit XHEVAHIR LLESHI që sikur të thotë:- E sheh sa mirë,punojmë? Mos shko gjëkundi!
 
                                  Tiranë, 12 tetor  2018
  • twitter
  • facebook
  • linkedin
Fjalë kyçe: , ,

Komentet

Lajme të ngjashëm

FAIK KONICA I SHQIPËRISË EUROATLANTIKE, TË CILIN STUDIUESI FOTAQ ANDREA SËRISH NA E VË PËRBALLË… Nga Visar Zhiti

Një Antologji tjetër Koniciane, e madhe dhe tërheqëse si një risi, me vlera dhe rëndësi të veçantë, “Për një Shqipëri Europiane”, e përgatitur me kulturë nga studiuesi i mirënjohur, F . . .

Një ese e PIRRO LOLIT- Nga Përparim Hysi

“Duumvirati i një stine që shkoi” (ese) PIRRO LOLI është,njëherësh,shkrimtar, eseist dhe poet. Në të tria fushat e krijimtarisë, pa menduar se e”përkëdhel”,është i një”sëre” të lartë, Ë . . .

LAURETA REXHA, NJË POETE QË ZBËRTHEN KOMPLEKSET E JETËS NË DIMENSIONE TË NDRYSHME- Nga TAHIR BEZHANI

Libri “Verë me diell të djegur” një kambanë paralajmëruese në cilësinë e vargut poetik. Laureta Rexha :“ Verë me diell të djegur,” poezi, 2024, botoi ”Logos. A” Shkup. Para disa ditësh . . .

Një libër i shkruar në gjermanishten e vjetër më 1774 mbi gjuhën shqipe dhe vllehët (trakët)

Një libër i shkruar në gjermanishten e vjetër në vitin 1774 mbi gjuhën shqipe dhe vllehët (trakët), sjellë në shqip nga Albert dhe Frida Gjoka, i shoqëruar me një vështrim kritik nga Pr . . .

(Video-Foto)Një mbrëmje gala me yjet shqiptarë duke festuar ditëlindjen e fotografit të shquar Fadil Berisha

Të gjithë yjet shqiptarë me famë kombëtare dhe ndërkombëtare janë fokusuar përpara kamerës të mjeshtrit të famshëm Fadil Berisha, të cilit yjet shqiptare ia kremtuan ditëlindjen me një . . .

NINULLA POLIFONIKE, SHQIPONJAT E TËRBAÇIT DHE ALBERT HABAZAJ- Nga Zamira Hyseni AGALLIU, Specialiste e Muzeut Muzeut Etnografik Vlorë

  Shqiponjat e Tërbaçit në Odën e Grave të Muzeun Etnografik Shqiponjat e Tërbaçit u mirëpritën me bujari në mjediset e Muzeut Etnografik Vlorë, të dielën e 30 Marsit 2025 (gjatë xhirim . . .

Përmbushja e një Amaneti- Nga Klodi Stralla

Një ditë të diele, fillim nëntori të vitit 1996, kur Rozi, bashkëshortja ime, u kthye nga shtëpia e prindërve të saj, më thotë me shaka se “të kërkon vjehrri, kushedi se çfarë . . .

Kateřina Pincová Muzikologe: Sonata Nr.15 e titulluar “Deti” e Aleksandër Peçi një vepër shumë e pasur….

Kateřina Pincová Muzikologe e kompozitore publicistka Prage, shkroi ne 21 03. 2015 per sonata 15 Deti te Aleksander Peçi ne KLASIK PLUS “……….Pas pushimit erdhi radha për pianon solo. Zg . . .

Irini Asqeriu: Ftesë për pjesëmarrje në promovimin e ENCIKLOPEDIA E FILMIT SHQIPTAR

Pas një pune të gjatë studimore, shkencore, këmbëngulëse arrita të realizoj ENCIKLOPEDINË E FILMIT SHQIPTAR, që përmbledh gjithë aktivitetin kinematografik (1904-2022). Në datën 2 . . .

Nismë për të krijuar Fondacionin “Gjergj Vlashi”- Nga Ardi Omeri

Gjergj Vlashi “Nderi i Kombit” Para disa javesh, bisedova me Florian Vlashi per te krijuar Fondacionin “Gjergj Vlashi”, i cili do te ndaje cdo vit cmimet nderkombetare per arti . . .

Antropologia amerikane Janet Reineck u ofron kosovarëve studimin e saj rreth strehës, gjinisë, migrimit dhe ideologjisë- Nga Lili Pylla

  “E kaluara si strehë: Gjinia, migrimi dhe ideologjia te shqiptarët e Kosovës” i antropologes amerikane Janet Reineck është promovuar në Prishtinë. Disertacioni i saj paraqet një studi . . .

NAXHI KASORUHO – NJË MISIONAR FISNIK I THESAREVE TË KULTURËS POPULLORE- Nga Albert HABAZAJ

  Një miku im i mrekullueshëm i kulturës gjirokastrite, i palodhshmi Stefan Arseni ka vite e vite që më flet me aq pasion dhe admirim për të vërtetin Mjeshtër të Madh, Naxhi Kasoruho – . . .

Lajmet me interesante

Lajmet e fundit

ARKIVA E LAJMEVE

Kliko këtu për të parë arkivën e lajmeve

Send this to a friend