Edhe në jug të Alpeve ne dimë diçka për të: në imazhin e lumit Breggia në korrik 2022
Raporti i Copernicus: që nga gjysma e dytë e viteve 1800 është viti më i keq për nga shtrirja e zonave të prekura nga thatësira, por gjithashtu akullnajat janë shkrirë si kurrë më parë
VOAL- Viti 2022 ishte viti më i thatë në Evropë që kur ka pasur sondazhe shkencore (gjysma e dytë e shekullit të 19-të): në vend të parë për zgjerimin e zonave të prekura nga thatësira, në vend të dytë për uljen e prurjes së lumenjve. Kjo u zbulua nga raporti vjetor i Copernicus, shërbimi i BE-së për vëzhgimin e Tokës, “Gjendja Evropiane e Klimës 2022”, sipas të cilit vitin e kaluar në Alpet Evropiane u shkri më shumë akull se kurrë. Akullnajat kanë humbur më shumë se pesë kilometra kub akull, një masë, skajet e së cilës – nëse shtypen hipotetikisht në formën e një kubi – do të ishin rreth pesë herë e gjysmë më e lartë se lartësia e Kullës Eifel.
Por, siç është shkruar, edhe lumenjtë kanë vuajtur shumë: 63% e rrjedhave ujore evropiane në vitin 2022 ishin nën mesataren e viteve 1991-2020 dhe ishte viti i gjashtë radhazi me prurje nën mesatare për rrjedhat ujore të kontinentit.
Në dimrin 2021-2022, pjesë të mëdha të Evropës kishin më pak se mesatarja e ditëve të borës, në shumë rajone për më pak se 30 ditë. Në pranverë, reshjet ishin nën mesataren në shumë zona, me majin që ishte muaji me më pak shi në histori. Mungesa e shiut vazhdoi edhe gjatë verës, me valë të jashtëzakonshme të nxehtit, të cilat çuan në thatësirë të madhe dhe të zgjatur. Sipas Copernicus, Evropa Jugore kishte numrin më të madh të ditëve me “stres shumë të rëndë të nxehtësisë” në rekord, dhe tendenca në të gjithë Evropën është në rritje.
“Klima që na pret do të jetë shumë, shumë e ndryshme nga ajo në të cilën jemi rritur,” u tha gazetarëve drejtori i Copernicus Carlo Buontempo.
Viti i dytë më i ngrohtë dhe rrezatimi diellor në nivelin më të lartë të 40 viteve
Në vitin 2022, sasia e rrezatimit diellor të marrë nga kontinenti ishte më e larta në 40 vjet, me një tendencë në rritje gjatë së njëjtës periudhë. Shpejtësia e erës në territorin evropian vitin e kaluar ishte në përputhje me mesataren e tridhjetë viteve të fundit.
Temperaturat mesatare në Evropë gjatë 5 viteve të fundit, 2018-2022, ishin 2.2 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale 1850-1900.
Raporti i publikuar të enjten përsërit të dhënat mbi klimën evropiane të parashikuara tashmë nga Copernicus në janar. Viti i kaluar ishte viti i dytë më i ngrohtë në rekord në Evropë pasi ka të dhëna shkencore: 0.9 gradë mbi mesataren historike 1991-2020, një rekord i tejkaluar vetëm nga viti 2020. 2022 kishte verën më të nxehtë të regjistruar ndonjëherë: 1.4 gradë mbi mesataren e tridhjetë viteve .
Globalisht, gazrat serrë nuk po zvogëlohen
Në nivel global, 8 vitet e fundit kanë qenë më të ngrohtat e regjistruara dhe përqendrimet e gazeve serrë kanë arritur nivelet më të larta të zbuluara ndonjëherë nga satelitët: 417 pjesë për milion për dioksidin e karbonit dhe 1,894 pjesë për miliard për metanin.
Në vitin 2022, temperatura mesatare globale ishte 1.2 gradë mbi nivelet para-industriale. Marrëveshja e Parisit e 2015-ës për klimën parashikon të mbajë temperaturat nën 2 gradë nga mesatarja para-industriale e viteve 1850-1900, dhe Glasgow Cop26 e uli këtë prag në 1.5 gradë. rsi-eb