Grupi mercenar rus Wagner thuhet se ka rekrutuar dhjetëra mijëra të burgosur për të luftuar në Ukrainë. Por numri në rritje i viktimave dhe ekzekutimeve jashtëgjyqësore e bëjnë shumë më të vështirë gjetjen e vullnetarëve, madje edhe në burgje.
Shumë të dënuar tani janë të shqetësuar se thjesht mund të detyrohen të shkojnë në luftë – dhe punëtorët emigrantë nga vendet e Azisë Qendrore e gjejnë veten veçanërisht të cenueshëm.
Anuar erdhi në Rusi në kërkim të punës në vitin 2018. Më vonë u burgos për trafik droge dhe u dërgua për të kryer dënimin në Koloninë Penale Numër Gjashtë në rajonin e Vladimirit. BBC nuk po bën të ditur emrin dhe shtetësinë e tij të vërtetë për arsye sigurie.
Në fund të janarit, ai i tha babait të tij se një grup i Azisë Qendrore ishte dërguar për të luftuar në Ukrainë pa pëlqimin e tyre. “Ka shumë uzbekë, taxhikë, kirgizë atje në atë burg. Tani ata po planifikojnë të dërgojnë një grup tjetër dhe djali im është i shqetësuar se ata do ta detyrojnë atë të shkojë gjithashtu,” tha babai i Anuar për BBC.
BBC ka parë dokumentet e gjykatës dhe letrat e Anuarit që konfirmojnë se ai me të vërtetë po vuan dënimin në atë burg. Dhe historia e tij për grupin që u detyrua të shkonte në Ukrainë në janar është vërtetuar edhe nga Olga Romanova, drejtore e organizatës për të drejtat civile Rusia prapa hekurave. Prindërit e atyre të burgosurve iu afruan asaj për ndihmë.
“Atyre nuk iu dha një zgjedhje. Atyre iu tha të nënshkruanin kontratën dhe u dërguan në vijën e parë si një thes me patate,” tha zonja Romanova.
Fillimisht, prindërit ishin të gatshëm të shkonin në gjykatë në mënyrë që fëmijët e tyre të mos përfundonin në Ukrainë, thotë ajo. Por më pas ata refuzuan, nga frika e dënimit që mund të përballeshin fëmijët e tyre nëse do të qëndronin në burg.
Kolonia Penale Numri Gjashtë është e njohur për keqtrajtimet dhe rrahjet e shpeshta të të dënuarve. Olga Romanova e përshkroi atë si “një burg torture”. Pikërisht këtu po mbahet Alexei Navalny, figura e shquar e opozitës ruse.
Administrata e kolonisë nuk i është përgjigjur kërkesës së BBC-së për t’iu përgjigjur pretendimeve se i detyronin të burgosurit të nënshkruanin kontrata ushtarake.
Rekrutimi në burgje duket se ka qenë shumë i suksesshëm, por gjërat po ndryshojnë pasi grupi Wagner po pëson humbje të mëdha në fushën e betejës.
BBC Uzbek ka folur me Farukh (jo emri i tij i vërtetë), një qytetar i Uzbekistanit i cili është në burg në rajonin e Rostovit të Rusisë. Disa nga shokët e tij të burgosur iu bashkuan Wagner. Fillimisht ishte vullnetare, tha Farukh, por tani ai është i shqetësuar se të burgosurit mund të detyrohen të shkojnë në luftë.
“Në fillim, unë gjithashtu mendova të shkoja sepse të gjithë mendonin se Rusia ishte më e fuqishme, se Rusia do të fitonte – ndoshta në një muaj, tre muaj ose në një vit. Por tani ne shohim se sa njerëz po vdesin atje dhe nëse janë ngushtë për ushtarë – nuk është mirë, se nëse më thonë të shkoj dhe unë refuzoj, atëherë ata mund të deklarojnë se jam kundër Rusisë.”
Qytetarët e Azisë Qendrore rekrutohen për të luftuar për Rusinë edhe në mënyra të tjera, jo vetëm në burgje. Në përgjithësi, ka rreth 10.5 milionë emigrantë nga Uzbekistani, Taxhikistani dhe Kirgistani që punojnë në Rusi, sipas statistikave të fundit nga Ministria e Brendshme ruse. Dhe ky është një burim masiv për gjuetarët e ushtarëve të rinj. syri.net