Intervista me ekspertin François Heisbourg: “Edhe nëse Kievi do të kishte një armë kundërajrore si më 2023, në planin afatgjatë nuk do të mjaftonte për të kundërshtuar sulmet ruse”
VOAL- Mbrojtja kundërajrore e Ukrainës ka vështirësi për t’iu kundërvënë sulmeve ruse dhe gjeneralët e saj po raportojnë për mungesë municionesh. Pra, a funksionon qasja e re taktike e Rusisë? Sa e rëndësishme është ndihma e re ushtarake e shpallur nga Gjermania? RSI pyeti François Heisbourg, president i Institutit për Studime Strategjike në Londër dhe i bordit të besuar të Qendrës së Gjenevës për Politikat e Sigurisë.
“Rusët kishin dështuar, në vjeshtën e vitit 2022, të shkatërronin infrastrukturën e energjisë elektrike të Ukrainës me sulme me raketa dhe dron. Ata kishin dështuar. Kështu që këtë herë ata provojnë përsëri, me një taktikë të re, e cila përfshin angazhimin e mbrojtjes kundërajrore ukrainase në parandalimin e tufave të dronëve dhe raketave më pak të fuqishme, në mënyrë që t’i bëjnë ata të pambrojtur në përballjen me raketat më të fuqishme. Dhe kjo po funksionon, pak a shumë mirë, nga pikëpamja ruse. Sepse, në fakt, ukrainasit vazhdojnë të kenë një shkallë të shkëlqyer suksesi në eliminimin e dronëve, të cilët janë pothuajse të gjithë të shkatërruar, dhe gjithashtu një pjesë të mirë të raketave. Taktikat ruse janë pak më efektive se një vit e gjysmë më parë, por kjo në vetvete nuk e ndryshon rrjedhën e luftës”, shpjegon François Heisbourg.
Nga këndvështrimi i Ukrainës, cilat janë vështirësitë në përballjen me këtë taktikë të re?
“Problemi i parë është se që nga fundi i dhjetorit të kaluar, financimi amerikan për të mbështetur Ukrainën është ndalur. Nuk ka asnjë linjë krediti për vitin 2024, kështu që SHBA nuk mund të dërgojë më pajisje, dhe në veçanti nuk mund të dërgojë më municione të mbrojtjes ajrore. Natyrisht, ka burime të tjera përveç Shteteve të Bashkuara, dhe evropianët ofrojnë edhe sisteme antiraketë. Por fakti është se ukrainasit kanë më pak burime se një vit më parë. Dhe kjo është jashtëzakonisht shqetësuese. Sepse nëse mbrojtja kundërajrore ukrainase ngopet nga sulmet ruse për shkak të mungesës së municioneve, shkalla e suksesit të sulmeve ruse do të rritet në mënyrë dramatike, si dhe aftësia ruse për të shkatërruar infrastrukturën urbane dhe infrastrukturën kritike për shoqërinë ukrainase. Këto aftësi do të rriten shumë papritur, shumë befas dhe ndoshta edhe në mënyrë vendimtare. Dhe ky është një problem shumë, shumë, shumë serioz për Ukrainën. Problemi i dytë është se një vit më parë, rusët kishin vetëm raketat e tyre. Tani, Rusia ka nënshkruar kontrata me Korenë e Veriut dhe Iranin, vende që prodhojnë raketa me rreze të mesme veprimi që janë të përshtatshme për teatrin ukrainas. Raketat e Koresë së Veriut, në veçanti, duket se janë përdorur për herë të parë të enjten. Dhe padyshim që do të ketë të tjerë, në raste të tjera. Në dijeninë time, raketat iraniane nuk janë vendosur ende dhe për këtë arsye nuk janë përdorur ende. Por ne e dimë se Irani ka një kapacitet shumë të madh prodhimi, pasi ka furnizuar me mijëra raketa Hezbollahut në Libanin jugor, për të cilin po flitet shumë këto ditë. Pra, Irani mund të bëhet një furnizues shumë i rëndësishëm për Rusinë. Dhe edhe nëse ukrainasit do të kishin një sasi të krahasueshme të mbrojtjes ajrore me vitin e kaluar, ndoshta nuk do të mjaftonte për të penguar sulmet ruse në planin afatgjatë. Prandaj, situata është potencialisht shumë serioze për Ukrainën. Ka mjete juridike që mund të aplikohen. Kthimi i ndihmës amerikane është padyshim një prej tyre. Një tjetër është fakti që evropianët dhe amerikanët mund të vendosin më shumë bateri të mbrojtjes kundërajrore, dhe kjo tashmë është duke u zhvilluar me bateritë e famshme Patriot, nga të cilat Japonia po furnizon një numër. Por në konkurrencën midis burimeve ushtarake ruse dhe ukrainase, për momentin, janë rusët ata që duket se janë në një pozicion të fortë”.
Dhe çfarë peshe ka ndihma e re ushtarake e shpallur nga Gjermania?
“Është mirë që Gjermania po rrit ndihmën e saj. Problemi me mbrojtjen kundërajrore është se evropianët kanë një kapacitet prodhimi relativisht të ulët. Për ta rritur atë është e nevojshme të krijohen linja të reja prodhimi. Por kjo është industri dhe kërkon një vit, dy vjet, tre vjet. Pra, nuk do të ketë ndikim të drejtpërdrejtë në situatën në vitin 2024. Ne po flisnim për konkurrencën midis burimeve ushtarake ruse dhe ukrainase. Por ka një garë tjetër, e cila është midis ritmit të luftës, që aktualisht është mjaft i shpejtë, dhe ritmit me të cilin evropianët dhe amerikanët po rrisin kapacitetin e tyre prodhues. Industria vazhdon me ritmin e vet. Koha e industrisë llogaritet me vite, ndërsa ajo e luftës me javë apo muaj”.
Rusia po shpenzon shumë për këtë konflikt. Ai sapo shpenzoi 2 miliardë në disa ditë lufte sipas revistës Forbes. Nëse vazhdojmë kështu, a nuk rrezikojmë të shterojmë burimet tona?
“Dy miliardë, nëse je, pavarësisht sanksioneve, një nga prodhuesit dhe eksportuesit kryesorë të naftës, mund ta përballosh atë dhe ke të ardhura edhe nga tregtia e gazit. Rusisë nuk i mungojnë paratë. Ai ka shumë para. Ajo mund të blejë armët që i nevojiten nga Koreja e Veriut ose Irani. Dy miliardë sinqerisht nuk janë shumë. Kjo është një e dhjeta e një të dhjetës së PBB-së së Rusisë. Sigurisht që kjo luftë i kushton shumë Rusisë, por në krahasim me çfarë? Rusia ka shumë para në dispozicion për këtë luftë, për fat të keq”.