Që në orët e para të nisjes së agresionit rus mbi Ukrainë, mbështetja e Perëndimit për Kievin ka qenë e pamohueshme
BBC ka publikuar një analizë, mbi të çarat e para në këtë mbështetje dhe për sa kohë këto shtete mund të vijojnë të suportojnë rezistenën ndaj Moskës.
Ekspertët ushtarakë po parashikojnë një luftë të gjatë pasi forcat ruse po bëjnë përparim të ngadalshëm në rajonin lindor të Donbasit të Ukrainës.
Mbretëria e Bashkuar, Polonia dhe vendet baltike, në vijimësi kanë deklaruar se kjo luftë mund të përfundojë vetëm në një mënyrë dhe ajo është me humbjen e Putinit.
“Ne duhet të sigurohemi që Rusia të dëbohet nga Ukraina nga ukrainasit. Nuk mund të ketë asnjë kompromis mbi territorin ukrainas,” tha Sekretarja e Jashtme Liz Truss javën e kaluar.
Udhëheqësit në vende të tjera evropiane, si Franca, Gjermania dhe Italia, kanë lënë të kuptohet për një qasje të ndryshme.
Presidenti francez Emmanuel Macron dhe kryeministri italian Mario Draghi kanë bërë thirrje për një armëpushim.
Macron ka paralajmëruar kundër poshtërimit të Rusisë, pasi i kërkoi Perëndimit në maj që të mos dorëzohet para tundimit të poshtërimit dhe as frymës së hakmarrjes.
Ndërkohë, kryeministri i Italisë, Mario Draghi tha se njerëzit në Evropë donin të mendonin për mundësinë e arritjes së një armëpushimi dhe fillimit të disa negociatave të besueshme.
Pasi Macron dhe kancelari gjerman Olaf Scholz zhvilluan një telefonatë 80-minutëshe me Putin të shtunën, me qëllim të eksplorimit të mënyrave për t’i mundësuar Ukrainës të eksportojë grurë përmes Detit të Zi, zëvendëskryeministri i Letonisë u kritikua në mediat sociale.
Zëvendëskryeministri i Letonisë ka kritikuar presidentin francez dhe kancelarin gjerman Olaf Scholz pasi ata zhvilluan një telefonatë 80-minutëshe me Putin të shtunën e kaluar për të eksploruar mënyrat për të eksportuar grurë përmes Detit të Zi.
“Duket se ka një numër të të ashtuquajturve udhëheqës perëndimorë që posedojnë nevojën eksplicite për vetëposhtërim, në kombinim me një shkëputje totale nga realiteti politik,” shkroi ai në Twitter.
Sinjale të përziera
Sigurisht, është presidenti i SHBA-së ai që ka vërtet rëndësi për Kremlinin.
Por Joe Biden ka dhënë sinjale të ndryshme në periudha të ndryshme. Ai e ka quajtur Putinin një “kriminel lufte” në mars dhe duket se lë të kuptohet për nevojën për ndryshimin e regjimit në Moskë. Por gjithashtu ai ka ngurruar gjatë kësaj jave në lidhje me dërgimin e sistemeve raketore për Ukrainën, nën dyshimin s e mund të përdoren për të sulmuar territoret ruse. sistemet raketore me rreze të gjatë veprimi janë konfirmuar të dërgohenb vetëm pas garancive të marra nga zyrtarët e Kievit se nuk do të ërpdoren për të tilla qëllime.
Por vendimi i SHBA-së i shpallur të mërkurën për të dërguar sistemin raketor, u përshkrua nga Kremlini si “duke i shtuar benzinë zjarrit”.
Kujtojmë se në një takim të fundit të ministrave të jashtëm të NATO-s në Berlin, Sekretari amerikan i Shtetit Antony Blinken tha se SHBA dhe partnerët e saj ishin “të fokusuar në t’i dhënë Ukrainës një dorë sa më të fortë në fushën e betejës dhe në çdo tryezë bisedimesh, në mënyrë që ajo të mund të zmbrapsë agresionin rus dhe plotësisht të mbrojë pavarësinë dhe sovranitetin e saj”.
Fjalë të forta, por si e përkufizoni saktësisht “një dorë sa më të fortë”? Dhe çfarë do të thotë në fakt mbrojtja “e plotë” e pavarësisë dhe sovranitetit të Ukrainës?
Pra, a kanë filluar të çara në konsensusin perëndimor për ndihmën ndaj Ukrainës?
“Ju duhet vetëm të shikoni luftën për embargon e naftës,” thotë Ian Bond, drejtor i politikës së jashtme në Qendrën për Reformën Evropiane, duke iu referuar javëve të torturuara të negociatave që rezultuan në embargon e pjesshme të BE-së të kësaj jave ndaj naftës ruse.
Çdo nocion se BE-ja do të kalojë me shpejtësi drejt gazit rus tashmë është zhdukur. Shtetet baltike dhe Polonia do të donin që kjo të ndodhte shpejt, por kryeministrja e Estonisë, Kaja Kallas, pranoi këtë javë se sanksionet e ardhshme do të jenë më të vështira.
Kancelari i Austrisë, Karl Nehammer, tha se një embargo e gazit nuk do të jetë pjesë e paketës së ardhshme të sanksioneve.
Duhen më shumë armë
“Perëndimi ka premtuar shumë, por ka dhënë më pak”, argumenton Kiev
Premtimet e kësaj jave të amerikanëve dhe gjermanëve për të furnizuar me artileri të avancuara raketash dhe sisteme të mbrojtjes ajrore dhe radarë, sigurisht që kanë çuar në një farë mënyre drejt përmbushjes së kërkesave urgjente të komandantëve ukrainas të nënshtruar presion.
Por akuzat ndaj Gjermanisë për zvarritje mbi angazhimet e mëparshme dhe këmbëngulja e Joe Biden që armët amerikane të përdoren vetëm për të goditur objektivat ruse brenda Ukrainës, bëjnë që disa të pyesin se pse Perëndimi kërkon të vendosë kufij në përpjekjet e luftës të Ukrainës, ndërsa Rusia nuk respekton fare kufij.
“Ka një lloj kalibrimi që po ndodh. Sikur të themi ne duam që ukrainasit të fitojnë, por jo të fitojnë shumë’”, thotë Ian Bond.
Besohet gjerësisht se zoti Putin e nisi këtë luftë me pritshmëritë për një luftë të shpejtë, dhe shpresën ese aleanca ushtarake e NATO-s, pas një tërheqjeje poshtëruese nga Afganistani, do t’i shmangej një lufte të re.
Tashmë Kremlini mund të ketë marrë zemër nga paralajmërimi i qeverisë britanike të kësaj jave se deri në gjashtë milionë familje britanike mund të përballen me ndërprerje të energjisë elektrike nëse Rusia ndërpret furnizimin me gaz këtë dimër.
A mundet zemërimi publik në Perëndim të minojë mbështetjen për Ukrainën?
Është një rrezik për të cilin kreu i Inteligjencës Kombëtare të SHBA-së, Avril Haines, paralajmëroi anëtarët e Kongresit muajin e kaluar.
“Ai [Putini] ndoshta po mbështet në faktin se SHBA dhe BE do të dobësohen, pasi mungesat e ushqimit, inflacioni dhe çmimet e energjisë përkeqësohen”, iu tha kongresmenëve.
Me gjithë shqetësimet për plagët e shkaktuara nga vetja dhe hezitimin rreth furnizimit me armë, konsensusi perëndimor mbi Ukrainën mbetet jashtëzakonisht i paprekur.
Por çarjet që ekzistojnë mund të zgjerohen edhe më shumë.
“Nëse rusët thyejnë plotësisht linjat ukrainase në lindje dhe fillojnë të shkojnë drejt lumit Dnieper, çështja se sa territore Ukraina duhet të jetë e gatshme të sakrifikojë për të arritur një armëpushim do të silletnë axhendë. Në të njëjtën mënyrë, nëse forcat ukrainase fillojnë të largojnë rusët, do të ketë zëra në Perëndim që thonë mos u përpiqni të rimarrëni pjesë të Donbasit që rusët i kanë kontrolluar që nga viti 2014,” thotë Ian Bond.
Nuk është një debat që duket ende tmerrësisht i rëndësishëm, por kur diplomati veteran amerikan Henry Kissinger sugjeroi në Davos që Ukraina duhet të konsideronte dhënien e territorit në mënyrë që të bënte paqe me Rusinë, ai u ndesh me një përgjigje të furishme në Ukrainë dhe më gjerë.
Kjo është një shenjë e debateve të ankthshme që janë ende përpara.
(BalkanWeb)
Komentet