Më shihni tek mbytem nga gjarpërinjtë,
Në muze të Luvrit, në Madrid, në Madrid, në Nju-Jork.
Para syve tuaj e aparatesh turistësh
Qindra vjet kam që vuaj, ngaqë s’flas dot.
.
Si të flas? A mundet një nofull mermeri
Të lëvizë një grimë të qortojë diçka?
Vini re sytë e mi, të zgavrat e thella,
Një enigmë si amebë të tharë atje ka.
.
Një të fshehtë të madhe ndrydh brenda gjoksit
Para syve tuaj, në Paris, në Madrid.
Ah, do doja gjarpërinjtë dyfish të m’i shtonit,
Veç sekretin e madh ta shkarkoja një ditë.
.
Tek më vini rrotull, unë them me vete:
Kaq të verbër të jeni, sa mos ndieni këtë,
Që ky ngërç e ky ankth në gjithë qenien time
S’është nga gjarpërinjtë, po nga tjetër gjë?
.
Mijëra herë në mijëra net e ditë
Të vërtetën e frikshme përsëris pa pushim.
Me shpresën e marrë se nga kjo përsëritje
Ndoshta mermeri pëson një ndryshim.
.
Po s’ndërron ai kurrë.
Art i skulpturës
Gënjeshtrën mbi mua ka ngrirë përgjithnjë.
I mbërthyer në dëshminë e saj të rreme,
Të vërtetën kujtoj dhe qaj për të.
.
Si çdo gjë e tmerrshme, është i thjeshtë sekreti,
Që brenda boshllëku i gjoksit tim mban.
Afroni, pra, kokat të dëgjoni të vërtetën
Mua s’ më mbytën gjarpërinjtë, por trojanët më vranë.
.
O sikur të mundja gjithçka të tregoja,
Si do të ngrinit para meje si gur,
Por unë jam i dënuar mes rropamës suaj
Moskokëçarëse, monologun të thur.
.
Ju e dini se përpara Trojës aherë
Kali i drunjtë, dhuratë e grekëve u shfaq.
Ky kalë në dy grupe i ndau trojanët:
Ta pranonin atë ose ta flaknin sakaq.
.
Pajtim me armikun, ulërinin tradhtarët,
Mjaft më me luftë, zjarre dhe helm.
Erdh’ koha që shpatat t’i kthejmë në parmenda,
Armiqtë në miq erdh’ koha t’i kthejmë.
.
Në mbledhje të gjatë “pro” dhe “kundra” kalit,
Unë ” kundrat” kryesova me tërbim.
Dhe juve ju kanë thënë se aherë hyjnitë
Gjarpërinjtë më dërguan si ndëshkim.
.
Ç’përralla kalamajsh, ç’trillim për budallenjtë.
Unë gjarpërinjtë do të sprapsja me një shkelm.
Po ç’ ti bëja fushatës së tradhtarëve kundër meje,
Shantazheve, letrave anonime plot helm.
.
Ditë e natë e me javë polemika vazhdonte
Nga shtresat e mesme gjer lart në qeveri.
Ishte vjeshtë.
Nën qiellin e hirnosur me erë
Kali i drunjtë përjashta priste në shi.
.
Atë kalë unë i pari e kisha goditur,
Ndaj, e dija, këtë s’do ma falnin përjetë.
Më në fund” vijë e butë” fitoi mbi “të ashprën”
Dhe ne, “kokëfortët”, na vunë në arrest.
.
Në burg, më gotën e ujit, në mesnatë
Helmin më dhanë ata të pi,
Ata që ulërinin kundër dhunës dhe shpatës,
Që dinin të kafshonin tamam si gjarpërinj.
.
Në mëngjes që pa gdhirë në breg të detit
Ma hodhën kufomën drejt mbi zhavorr.
Rapsodët aherë anembanë përhapën
Versionin fals të gjarpërinjve hyjnorë.
.
Ky ishte mbarimi i polemikës për kalin,
Ju e dini me Trojën ç’ndodhi pastaj.
Tre mijë vjet rresht,
Nga muzeu në muze,
Unë hamalli i mermertë gënjeshtrën mbaj.
.
Tre mijë vjet… Akoma zjarret e Trojës
Si floknajë e kuqe më rrinë në sy,
Po më i tmerrshëm se zjarret, kujet e vomet,
Ishte fundi fare, kur u bë qetësi.
.
Trojë e braktisur
Gërmadhë.
Hi i ftohtë,
Dhe poshtë në të vdekurit shtrirë rresht.
Dhe papritur, në muzg sipër tokës se mardhur
U ndje diçka që atë çante përmes.
.
Ç’ ish kjo gërvimë kështu, kjo jehonë.
Vumë veshin. Kuptuam. Grekët e ligj
Përmbi qendrën e qytetit me parmendë lëronin,
Për të thënë se Troja përjetë vdiq.
.
Ja më në fund dhe parmenda e tyre.
Ah, plugu i saj si na çante më dysh.
Nga tradhti e Trojës, nga gjithë dhembjet,
Ky kafshim i parmendës m’i hidhuri ish.
.
Më kanë lodhur më shumë, besomëni, ca fjalë,
Se kjo peshë e neveritshme gjarpërinjsh.
Ju, që gjer në hënë keni shkuar, si vallë
S’depërtoni dot gjer në gjoksin tim?
.
Gumëzhima juaj zi zhaurimë deti
Më vjen nga çdo anë, më përplaset në vesh.
Nga copëra bisedash shumëgjuhëshe rreth meje
Shqetësimet e mëdha të botës marr vesh.
.
Dëgjoj emra shtetesh të rena që kanë dalë,
Emra kombesh e popujsh të rinj dëgjoj,
Veç ai, i vjetri, i tmerrshmi kalë,
Ashtu si aherë ka mbetur njëlloj.
.
Prej potkonjve të tij unë rrëqethem akoma
Dhe kështu në mermer i mbrojtur siç jam,
Kurse ju, të pambrojturit, ju prej mishi dhe kocke
Vërtiteni mospërfillës nga salla në sallë.
.
Vërtiteni,
Flisni për teatrin e për plazhet,
Për gjithfarë motorësh e gjithfarë qeverish,
Pa ju shkuar mendja se ai mund të shfaqet
Në një ditë të rëndomtë, një mëngjes me shi.
.
Ashtu si aherë…
Po mjaft, u lodha.
Nga vërtitja juaj po më erren sytë.
Nga rropama juaj veshët më gjëmojnë
Në muze të Londrës, në Luvër e Madrid.
.
Në më pafshi ndonjë ditë të bëhem copëra
Nga marazi, siç thonë, të plas, t’ia bëj “krak”,
Jo kujtimet e Trojës, as gjarpërinjtë monstra,
Por shpërfillja e juaj do të bëhet shkak.
1975
.
Ca pika shiu ranë mbi qelq.
Për ty unë befas ndjeva mall.
Jetojmë të dy në një qytet,
Dhe rrallë shihemi, sa rrallë.
.
Edhe m’u duk pak e çuditshme
Si erdh kjo vjeshtë, ky mëngjes.
Qiejt e ngrysur pa lejlekë
Dhe shirat pa ylbere në mes.
.
Dhe thënia e vjetër e Heraklitit
Seç m’u kujtua sot për dreq:
“Të zgjuarit janë bashkë në botë,
Kurse të fjeturit janë veç”.
.
Në ç’ëndërr kemi rënë kaq keq,
Që dot s’po zgjohemi ne, vallë?…
Ca pika shiu ranë mbi qelq
Dhe unë per ty seç ndjeva mall.
Koha është e ashpër vërtet,
Të vrenjtur janë njerëzit dhe statujat.
Nga dritaret e avionit duken
Drama peizazhesh dhe ujërash.
.
Përmbi tokë qiejt e dimrit
Mbartin kryqe dhe rrasa resh.
Si xhevahire të vjedhur nga vetvetja,
I skuqin botës qytetet e mëdhenj.
‘Tryzub’, arma lazer e Ukrainës që rrezikon avionët rusë/ Koloneli ukrainas flet edhe për ‘dronët mbretëreshë’
Në ambientet e Ambasadës së Republikës së Kosovës në Bernë të Zvicrës, u bë promovimi i dy veprave të rëndësishme letrare- Nga ARIF EJUPI
ATJONI DHE “VOAL”…
Donald Trump emëron Zëvendës Sekretar të Shtetit një greko-amerikan. Kush është Michael Rigas
Skandali i frikshëm është se Biden nuk ishte kurrë president- ‘Doktoresha e Keqe’ Jill dhe armiqtë e brendshëm duhet të zbulohen
HOROSKOPI I JAVËS 16-22 DHJETOR 2024
Kreu i CIA-s kryen vizitën e fundit zyrtare në Kiev, William Burns takim me Zelenskyn
Kur kthimi në Shqipëri për të investuar, përfundon në zhgënjim
Sistemi i ri për mbrojtjen nga raketat, përforcon krahun lindor të NATO-s
The New York Times (1929) “18 orë punë në ditë, 10 minuta ushtrime çdo dy orë, qentë, shqiponjat, Amerika, dekreti për mbiemrat…” — Takimi me mbretin Zog I në pallatin e tij
A PO E NJEH KËTË UDHËTAR?- Nga Skënder Karaçica
KUR NJË GRUA LARGOHET…- Poezi nga BEKIR COSHKUN
