VOAL

VOAL

Copyright © 2022

VOAL

Charles Richard Crane – avokat i Shqipërisë – Nga ARTUR VREKAJ

November 13, 2015

Ndër figurat Amerikane që në jetën dhe veprimtarinë e tyre ju përkushtuan Çështjes Shqiptare në kohën më kritike të shtetbërjes dhe vetëqeverisjes së Shqipërisë është Charles Richard Crane.

Me një pasion të jashtëzakonshëm për të ndihmuar popujt e vëndet e pushtuara nga perandoria Turke ai ndërmori udhëtime me objekt zgjidhjen e krizave humanitare, të çështjeve për liri e pavarësi e më gjerë për lulëzimin e ekonomisë botërore, të artit dhe të kulturës. Ai u bë zotërues i disa gjuhëve të huaja duke e bërë më efikas komunikimin e tij me njerëz të fushave të ndryshme sipas projekteve që ai zgjidhte për ti zhvilluar ato vetë apo në bashkëpunim me kompani dhe qeveri të ndryshme.

Portrait_of_Charles_Richard_Crane

Portret i Charles Richard Crane

Charles Richard Crane (1858-1939) ishte industrialist, filantropist, diplomat, këshilltar i presidentit Woodrow Wilson, anëtar i delegacionit Amerikan të konferencës së Paqes në Paris më 1919, adhurues e kontribues i artit, anëtar themelues i komisionit King-Crane, promovues dhe mbështetës i studimeve Ruse në SHBA, ministër në Kinë etj.

Ai i filloi studimet për inxhinieri në moshën 19 vjeçare në Institutin Stevens të Hoboken, Nju Xhersi. Sipas tij, ai u sëmur nga malaria, por duke parë kohën të cilën ai jetoi dukej që ai ishte alergjik nga edukimi formal. Babai i tij, Richardi i sugjeroi të ndërpriste studimet dhe ti përkushtohej udhëtimeve për kohën që do ti kushtohej studimeve.

“-Natyrisht, unë pres që ju të udhëtoni seriozisht dhe ti bëni udhëtimet pjesë të edukimit tuaj të përgjithshëm”,- e këshilloi i jati atë. Crane i nisi udhëtimet në botë në moshën 19 vjeçare. Ai ndërmori me dhjetëra të tilla duke investuar, ndihmuar, këshilluar dhe mësuar për vëndet e popujt e Europës, Rusisë, Lindjes së Mesme dhe Azisë.

Biografët Amerikanë e cilësojnë Crane si globalistin e vërtetë Amerikan. Ai ishte njohës i mirë i situatës politike në Perëndim dhe në Lindje, njohuri të cilën e vuri në shërbim të Amerikës dhe njerëzimit.

Më 1912 pasi i vdes babai, Crane ja shet gjysmën e biznesit të trashëguar vëllait të tij dhe arkëton 14 milionë dollarë, pasuri që e vuri në shërbim të Amerikës dhe njerëzimit.

Me ndihmën e tij në kolegjet Amerikane të Konstandinopojës studjuan gjashtë djem e vajza Shqiptare. Gjatë vizitës më 1911 Crane mësoi nga anëtarët e bordit të kolegjit të Vajzave se Sevasti Qiriazi, e sapodiplomuar, u kthye në Shqipëri të hapte shkollën e Vajzave në Korçë. Kështu, ai vendosi ta vizitonte atë i shoqëruar nga kombëtaristi Kristo Dako, i shoqi i saj. Autoritetet Turke u munduan ta ndalonin vizitën e Crane në Shqipëri, pasi ata nuk dëshironin që ai të shihte gjëndjen e mjerë të Shqipërisë, por nuk patën sukses. Crane udhëtoi në vilajetet Shqiptare nën vëzhgimin e autoriteteve Turke. Ndërkohë, Dako u burgos nga Turqit për arsye se e shoqëroi Crane në Shqipëri. Me ndërhyrjen e Crane, Dakon e lirojnë pas nëntë ditësh. Dako dhe motrat Qiriazi u bënë pas kësaj miq me Crane në shërbim të Shqipërisë për gjithë jetën. Crane dha si fillim pesë mijë dollarë për shkollën e Vajzave të Korçës.

CHARLESI

Charles R. Crane (majtas) dhe James Farley në këmbë prapa Franklin D. Roosevelt në Warm Springs, Georgia, 7 dhjetor 1931

Crane u kujdes në këtë udhëtim edhe për refugjatët Shqiptarë në Podgoricë të ardhur nga Veriu i Shqipërisë e Kosovës si pasojë e luftës që Shqiptarët bënin me ushtrinë dhe administratën Turke që u kurorëzua me emrin kryengritja e Malësisë së Madhe. Ai pa nga afër gjëndjen e rënduar të refugjatëve Shqiptarë të luftës.

Britanikja Edith Durham, drejtoreshë e spitalit, e cila kishte fituar zemrat e Shqiptarëve me punën e saj në shërbim të tyre i shpjegoi Crane situatën dhe e falenderoi për bujarinë e tij.

Crane i dhuroi Durham 80 pound në flori në ditën e parë të takimit. Ditën tjetër Durham nëpërmjet postës ushtarake merr një telegram, nëpërmjet të cilit mëson se Crane kishte arkëtuar në emrin e saj dhjetë mijë Kronen në bankën e Podgoricës. Pasi shkoi në Vjenë Crane arkëtoi njëqind mijë dollarë në emrin e Edith Durham që të luftohej mjerimi në Shqipëri (Urbana Daily Courier, 6 korrik 1911).

Intervistat e Crane për shtypjen dhe shfrytëzimin ndaj Shqiptarëve ndikuan në ngjalljen e protestave antiTurke dhe detyruan dorëheqjen e komandantit Turk në Shqipëri. “The World To-Day” e korrikut 1911, citonte Crane pas vizitës së tij në Shqipëri: “Turqia po shkatërronte zonat e saj (Shqipërisë) duke vrarë njerëz, djegur shtëpi e pasuri të tjera. 25 mijë gra dhe fëmijë kanë shkuar në Mal të Zi dhe janë të kërcënuar nga uria.”

Tashmë Crane kishte ndjerë më shumë aspiratën e Shqiptarëve për liri e pavarësi dhe për vetëqeverisje të territoreve të tyre të pushtuara nga perandoria Turke.

Në intervistën e tij dhënë gazetës “New York Times” në specialen e datës 13 Nëntor 1912 deklaron pse Shqiptarët janë gati për vetëqeverisje:

“Shqiptarët janë të fortë, të fuqishëm, të aftë dhe dëshirojnë shumë të kenë Pavarësinë. Janë gati katër milionë. Ata janë perfektë në homogjeninë e kombësisë së tyre, sidoqë janë Ortodoksë, Katolikë apo Myslimanë në besim. Ata janë shumë bukur të vendosur në një nga vëndet më të bukura e më të pasura në pjesën lindore të Adriatikut me disa porte të vlerësuara.

Gjithashtu, Shqiptarët janë shquar në sigurimin e Pavarësisë me lëvizjen e Turqve të Rinj. Gjëja e parë që bënë Turqit e Rinj ishte të shuanin shkollat e tyre dhe në çdo mënyrë të bllokonin aspiratën e tyre kombëtare. Gjatë gjithë kësaj kohe Shqiptarët kanë provuar veprimet më brutale prej tyre. Nëse Shqiptarët do të fitojnë lirinë ata mundësisht do të përparojnë me shpejtësi si Bullgarët.”

Kristo Dako në letrën e datës 1 Shtator 1913 të shkruar në Boston vlerëson ndihmën e jashtëzakonshme të Crane: “Charles R. Crane nga Çikago ka treguar një interes të madh në këtë Çështje (Shqiptare) dhe ka bërë shumë për këtë, bashkë me shumë miq përmes diplomatëve më të shquar të Europës duke përdorur taktikat diplomatike të tij. Kombi Shqiptar i detyrohet shumë Crane për të vlerësuar më shumë ndihmën e tij.”

Ishte lëvizja protestante e Amerikanëve në Shqipëri, e cila e bëri Crane më të lidhur me fatin e Shqipërisë e Shqiptarëve të paasimiluar për pesë shekuj nga Turqit.

Pushtimi i Shqipërisë nga fqinjët dhe kriza humanitare në Shqipëri e vitit 1913 u bënë shtysë që Crane të mendonte e vepronte për një ndihmë më të organizuar Amerikane atje. Më 26-28 Tetor 1913 në mbledhjen vjetore të bordit Amerikan të komisionerëve në Kansas City, Charles R. Crane, Charles Telford Erickson dhe James L. Barton referuan temën për Shqipërinë : “Shqipëria e lirë – cila është mundësia dhe përgjegjësia Amerikane ?“

William Willard Howard, manaxher editor i gazetës “The Christian Work” së bashku me gazetarë dhe biznesmanë Amerikanë organizojnë Albanian Relief Fund në New York. President i këtij fondi u zgjodh Charles Richard Crane.

Ndihma për Shqipërinë që dha fondi Shqiptar i New York sensibilizoi më shumë shoqërinë Amerikane për të mësuar e ndihmuar më shumë popullin Shqiptar në Ballkan që jetonte masakrat më të egra të fillimshekullit të njëzetë i pandihmuar nga fuqitë Europiane.

Tashmë Shqipëria e kishte Crane lobistin e saj edhe në Shtëpinë e Bardhë. Kjo edhe për faktin se Crane ishte një nga mbështetësit kryesorë të fushatës së Wilson për president të SHBA-së, por edhe gjatë kohës që Wilson ushtroi detyrën e presidentit. Crane e adhuronte presidentin Wilson për idealet progresive që ai inkurajonte e zbatonte.

“Harper’s Weekly”, një gazetë me humbje e New York u ble nga grupi që kryesonte Crane në Prill 1913. Kjo gazetë u bë tribunë e fjalës së lirë jo vetëm për administratën e re të presidentit Wilson, por edhe për Çështjen Shqiptare. Editori i saj Norman Hapgood ishte anëtar i komitetit ekzekutiv të Albanian Relief Fund.

Mbijetesa dhe ekzistenca e shtetit Shqiptar, denoncimi pranë fuqive Europiane të territoreve Shqiptare të grabitura nga fqinjët, caktimi i kufijve, vendosja e një mbreti protestant në Shqipëri, apo deri edhe shuarja përfundimisht e shpresave të copëtimit të tretë të Shqipërisë londineze më 1919 nga fqinjët, si dhe njohja zyrtare e shtetit Shqiptar nga qeveria e SHBA-së u bënë pjesë e veprimtarisë së Crane pranë qeverisë Amerikane dhe fuqive Europiane.

Marrja e detyrës së këshilltarit të presidentit Wilson në verën e vitit 1914 e bëri më të lehtë aksionin politik të Crane për të ndihmuar e mbrojtur në veçanti Shqipërinë.

“Crane në jetën e vërtetë vazhdoi të ishte një avokat për Shqipërinë”,- citon

autori David Hapgood. Vendosmëria e presidentit Wilson për ti dhënë drejtim Çështjes Shqiptare kishte padyshim edhe ndikimin absolut të Crane, mikut të Shqipërisë. Më 1919 Crane u caktua komisioner në konferencën e Paqes në Paris. Bashkë me Charles Telford Erickson, Parashqevi Qiriazi, Kristo Dako dhe përfaqësuesit e tjerë Shqiptarë ai loboi për të ruajtur të paprekur Shqipërinë.

Nga Parisi Crane i shkroi gazetës Londineze “Times” se protestonte për vendosjen e kufirit në të cilin shkolla e Vajzave të Korçës përfshihej brënda territorit Grek.

Me kërkesën e shoqëruesit të tij Kristo Dako, Crane i propozoi mikut të tij, presidentit Woodrow Wilson që SHBA të miratonte mandatin e Shqipërisë. Përgjigja e Wilson ishte pak inkurajuese :” Unë kam marrë shumë pikëpamje të kundërta në këtë çështje sa që unë duhet të pranoj që jam shumë në humbje se çfarë gjykimi të kam për të ndjekur.”

Ishte një situatë dramatike në dëm të Shqipërisë ku plekseshin interesa të fuqive Europiane, Rusisë dhe satelitëve të tyre fqinjë që kishin grabitur tokat Shqiptare me ndihmën e tyre.

Kjo ishte përballja më e fortë e SHBA-së me fuqitë Europiane ku presidenti Wilson u bë shpëtimtari i vetëm i kufijve të Shqipërisë të caktuar në vitin 1913.

Patriotët Shqiptarë në SHBA dhe Shqipëri mendonin që ta afronin me çdo mënyrë kombin Shqiptar me atë Amerikan. Crane u bë padyshim një nga miqtë më të mëdhenj të kombit tonë në Perëndim.

Aq i madh ishte besimi i Shqiptarëve rreth diplomatit Crane sa Parashqevi Qiriazi më 1929 i shkruante atij të ndihmonte në një mision delikat ku të propozonte një vajzë Amerikane që të bëhej gruaja e mbretit Zog, mbretëresha e ardhme e Shqipërisë për të lidhur më shumë aleancën midis Amerikës dhe Shqipërisë.

“…koha ka ardhur dhe duket momenti më i përshtatshëm për mbretin tonë të ketë një mbretëreshë. Shumë kërkesa janë bërë nga një burim në tjetrin, por për shkak të pengesave politike asnjë nuk është miratuar. Brënda familjes mbretërore ka një prirje drejt alenacës Amerikane.

Shqipëria ka patur gjithmonë respekt të madh dhe dashamirësi për Amerikën dhe kurrë nuk ka patur ndonjë marëdhënie politike mes dy vëndeve që të pengojnë një aleancë të tillë. Mbreti është 34 vjeç. Ai është punëtor i madh dhe ushtar në zemër. Për një mbretëreshë ai ka nevojë për një vajzë me moshë të ëmbël, që të ketë pasuri dhe bukuri të madhe. Ajo duhet të jetë një vajzë që të pranojë përgjegjësi të mëdha dhe të bëjë jetën e saj në mënyrë të tillë që populli ta dojë atë. Në konfidencë, a e njihni ju një vajzë të tillë ?”, – përfundonte letrën kombëtaristja Parashqevi Qiriazi. Charles R. Crane nuk ktheu përgjigje.

Në fakt, grupi i protestantëve intelektualë dhe biznesmenë ku bënte pjesë edhe Crane kishte ide të qarta për ta ndihmuar Shqipërinë e prapambetur ose ata aspironin ta shihnin vëndin tonë njësoj të zhvilluar si shtetet Amerikane ku jetonin.

Në koleksionin e letrave të adresuara për Crane që tashmë janë pjesë e arkivit të universitetit Columbia përfshihet edhe korrespondenca disavjeçare me Kristo Dako.

Me ndihmën e kapitenit H. Sherwood Spencer, ndihmësi ushtarak i mbretit, Charles Richard Crane është dekoruar nga Princ Vidi me urdhrin e Skënderbeut në vitin 1914 me motivacionin :” Për financimin e shkollës së Vajzave të Korçës”. Kontributi i Crane për Shqipërinë vlen të vlerësohet e studjohet për bujarinë dhe vendosmërinë e tij për ta ndihmuar drejtpërdrejtë Shqipërinë në Amerikë dhe Europë, në kohën e duhur.

Për përpilimin e këtij materiali u përdorën veprat biografike: “Charles R. Crane: The man who bet on people”, David Hapgood dhe “The life and times of Charles R. Crane”, Norman E. Saul.

  • twitter
  • facebook
  • linkedin
Fjalë kyçe: , , , ,

Komentet

Lajme të ngjashëm

Kreu i CIA-s kryen vizitën e fundit zyrtare në Kiev, William Burns takim me Zelenskyn

Drejtori i Agjencisë Qendrore të Inteligjencës William Burns ka bërë një tjetër udhëtim të paparalajmëruar në Kiev, me gjasë të fundit të tij përpara se të tërhiqej nga posti i tij, sipas presidentit ukrainas Volodymyyr Zelensky.

Zelensky e zbuloi takimin në një postim në Telegram të shtunën, duke theksuar rolin e rëndësishëm që Burns ka luajtur në mbështetjen e Ukrainës gjatë konfliktit të saj të vazhdueshëm me Rusinë.

“Bill Burns bëri vizitën e tij të fundit në Ukrainë si drejtor i CIA-s. Ne kemi mbajtur shumë takime gjatë kësaj lufte dhe unë jam mirënjohës për ndihmën tuaj”, ka shkruar Zelensky, shoqëruar me një foto të tij duke shtrënguar duart me Burns.

Udhëheqësi ukrainas pranoi se takime të tilla të nivelit të lartë zakonisht mbahen konfidenciale, por theksoi rëndësinë e nënvizimit të komunikimit të tyre të vazhdueshëm.

“Zakonisht, takime të tilla nuk raportohen publikisht, dhe të gjitha takimet tona – në Ukrainë, në vende të tjera evropiane, në Amerikë dhe në pjesë të tjera të botës – u zhvilluan pa informacion zyrtar. Por tani, pas vizitës së fundit, ia vlen të thuhet hapur”, tha Zelensky.

Burns ka mbajtur postin e drejtorit të CIA-s që nga marsi i vitit 2021 dhe do të largohet nga posti i tij pas inaugurimit të Presidentit të zgjedhur të SHBA-së, Donald Trump, të planifikuar për 20 janar.

Trump ka emëruar ish-drejtorin e Inteligjencës Kombëtare John Ratcliffe për të pasuar Burns. Zelensky ka shprehur angazhimin e tij për të mbajtur kontakte me udhëheqjen e re në CIA.

Gjatë gjithë konfliktit, Shtetet e Bashkuara kanë qenë sponsori më i rëndësishëm i Kievit, duke ofruar pjesën më të madhe të mbështetjes financiare dhe ushtarake, si dhe të inteligjencës.

Vizita e spiunazhit të SHBA vjen në një moment kritik, pasi Trump është zotuar se do t’i japë fund konfliktit të Ukrainës, duke ngritur shqetësime në Kiev se jo vetëm mund të përballet me një rënie të ndihmës, por edhe një auditim të miliarda dollarëve që ka marrë nga Uashingtoni. nën administratën e presidentit Joe Biden. bw

Volodymyr Zelenskyy: Garancitë e sigurisë pa SHBA-në nuk janë ‘të mjaftueshme’ për Ukrainën

Garancitë e sigurisë vetëm nga vendet europiane, pa përfshirjen e SHBA-së, nuk do të jenë “të mjaftueshme” për të siguruar mbrojtjen afatgjatë të Ukrainës ndaj ndonjë agresioni të mëtejshëm rus, ka paralajmëruar presidenti ukrainas.

Volodymyr Zelenskyy foli të enjten, pas një takimi me liderët e BE-së dhe NATO-s në Bruksel për të diskutuar mbështetjen e ardhshme për Kievin, duke pasur parasysh rikthimin e mundshëm të Donald Trump-it si president i SHBA-së dhe premtimet e tij për të ndaluar ndihmën ushtarake për Ukrainën dhe për të detyruar negociata të menjëhershme paqeje me Rusinë.

“Unë besoj se garancitë vetëm nga europianët nuk do të jenë të mjaftueshme për Ukrainën,” u tha Zelenskyy gazetarëve pas takimeve. “Është e pamundur të diskutohet vetëm me europianët, sepse e vetmja garanci, aktualisht ose në të ardhmen, është anëtarësimi në NATO.”

Zelenskyy ka bërë presion ndaj liderëve për t’i dhënë Ukrainës një ftesë zyrtare për t’u bashkuar me NATO-n, por SHBA dhe Gjermania kanë qenë shumë hezituese, ndërsa Hungaria është kategorikisht kundër.

“Është shumë e rëndësishme për ne që të kemi të dyja palët në bord, Shtetet e Bashkuara dhe europianët . . . një vendim të përbashkët,” shtoi ai. “Duhet të ketë një qëndrim shumë gjithëpërfshirës . . . duhet të jemi të sigurt në garancitë e sigurisë që do të na mbrojnë nesër.”

Zelenskyy tha se nuk do të bëjë publike asnjë detaj të diskutimeve me vendet perëndimore në lidhje me garancitë e mundshme të sigurisë.

Ai foli pas një takimi me presidentin francez Emmanuel Macron të mërkurën në mbrëmje, i ndjekur nga një mbledhje gjatë natës me liderë të lartë europianë, e organizuar nga sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, dhe një samit me të 27 liderët e BE-së të enjten në mëngjes.

Zyrtarët të cilët ishin informuar mbi bisedimet thanë se disa liderë përdorën diskutimet për të bërë propozime afatgjata mbështetjeje për Ukrainën, por kishte ndarje mendimesh mbi atë që Europa mund të vazhdojë të ofrojë pa mbështetjen e SHBA-së.

Garancitë e detyrueshme të sigurisë nga kryeqytetet europiane, të cilat potencialisht do t’i përfshinin ato në një luftë me Rusinë nëse Ukraina sulmohet përsëri, janë të pazbatueshme pa një garanci se SHBA do të mbështeste ato ushtri europiane, shtuan zyrtarët.

Macron ka sugjeruar idenë e dërgimit të trupave europiane në Ukrainë për të zbatuar një marrëveshje të mundshme paqeje, por shumë kryeqytete të tjera të BE-së janë shumë skeptike për këtë ide dhe nuk është e qartë nëse një forcë e tillë paqeruajtëse do të ishte shtesë apo zëvendësim i garancive të sigurisë.

Zelenskyy tha se ishte i gatshëm të zhvillojë bisedime të mëtejshme për luftën me Trump-in, për t’i shpjeguar disa aspekte kyçe të konfliktit.

“Ai nuk ishte në këtë luftë sepse nuk ishte president, kjo është e kuptueshme. Dua t’i ndaj me të më shumë detaje,” tha Zelenskyy. “Unë llogaris të kem kohën për të folur, për të menduar, për të dëgjuar dhe për të kuptuar pikëpamjen e tij dhe për t’i treguar pikëpamjen tonë. . . . Shpresoj që ai të më kuptojë.” / Financial Times – Syri.net

UGSHPD: DITA E EMIGRACIONIT DHE DYSHTETËSIA NJË KUJTESË PËR VOTËN E DIASPORËS

 
 
Kur presidenti i Republikës së Shqipërisë Bajram Begaj dhe Taulant Balla, drejtues politik i PS për Diasporën, e përkujtuan Ditën Ndërkombëtare të Emigracionit, 18 Dhjetorin me pritjet zyrtare apo dhe dërgesat e mesazheve, një karakteristikë thellësisht propagandistike dallohej qartë. 
Sukseset. 
Arritjet në formalitetet institucionale të politikës së majtë shqiptare që qeveris me konceptin mbi gjithëpërfshirjen duke i shtuar kësaj të fundit “natyrshëm” dhe interesimin për votën e diasporës. 
Nuk është më rastësi që heshtja prej vitesh premtohet tani. Por veç premtimit ka dalë në imazh edhe pretendimi se tashmë është meritë e mazhorancës socialiste afrimi i diasporës (kujtoni kuadratet gjithëpërfshirëse nga parakalimi i krye bashkiakut më 28 Nëntor, 2024), dhe vota e diasporës që do të mundësohet për herë të parë më 11 Maj, 2025. 
Ato pra gjithëpërfshirja dhe vota, përbëjnë tani dy fakte që përplasen me një situatë mjaft kritike në të cilën po kalon Shqipëria dhe që do të na shoqërojnë deri në mesin e vitit të ardhshëm. 
 

E nëse Kreu i Shtetit Begaj mendon se: –

“… vota e Diasporës është shumë domethënëse për Shqipërinë”

dhe kjo ka qenë detyrë e rëndësishme që me marrjen e detyrës, ose që në ditën e parë të betimit të tij, për Ballën, drejtues politik i PS për Diasporën, mesazhi vjen më “i plotë” dhe më “i gjatë” : – “Migracioni mbetet një sfidë e madhe globale dhe një realitet dinamik, i cili ndikon cilësinë e jetës dhe kërkon respektimin e të drejtave dhe lirive të qytetarëve. 33 vite më parë shqiptarët u nisën me anije apo përmes shtigjeve malore drejt vendeve fqinje Italisë dhe Greqisë si migrantë në kërkim të një jete dhe mundësive të reja”. Ndërsa komenti plotësues propagandistik i politikës zyrtare prej ATSH-s rrumbullakoset me përcaktime të tjera të paqarta si gjithëpërfshirja, me përmbajtjen se: –“Dita Ndërkombëtare e Migrantëve më 18 dhjetor shërben për të kujtuar diversitetin dhe rëndësinë e ruajtjes së të drejtave dhe dinjitetin e emigrantëve dhe refugjatëve në mbarë botën, pavarësisht sfondit dhe arsyeve që i shndërrojnë ata në migrantë”.

 
A mund të flasin këta shtetarë dhe politikanë dot për shqiptarët që largohen? 
A mund të shpjegohet se përse fuqia punëtore “importohet” dhe shihet si një zgjidhje në projektet vendore dhe globale të qeverisë së Rilindjes Socialiste ?
 
Janë zbuluar tashmë, por edhe kanë mbetur ende të pa zgjidhura çështjet më të dukshme si korrupsioni i partisë-shtet dhe përpjekja për të marrë edhe një mandat të katërt nga Rilindja Socialiste. Qëndrimi në pushtet dhe keq qeverisja janë mbuluar duke minuar opozitën politike dhe peshat mbi varfërinë, mbi krimin  si dhe largimi masiv i popullsisë shqiptare përpiqen të bëhen të sepse qeveria/ministrat transparencë quajnë daljen javore në shkallët e kryeministrisë për të treguar mbi VKM-t e firmosura. Asnjëri prej tyre nuk del në një konferencë shtypi, sepse ky është monopol i kryeministrit gjë të cilën ai e quan të kryer me pjesëmarrjen e rrallë në Kuvendin e Shqipërisë, por jo aq të rrallë në takimet ndërkombëtare.
 
Ky boshllëk dhe këto mungesa komunikimi nuk janë thjeshtë shprehje autoritarizmi, por janë rezultati i punëve të bëra vit pas viti dhe rritje e buxhetit si i tillë vit pas viti që nuk reflekton në hapjen e fronteve të reja të punës dhe kur në një periudhë prej dy-tre vitesh Leku është “çimentuar” i fortë kundrejt euros-€ dhe dollarit-$.
 
Mplakja e popullsisë gjithashtu dhe veçanërisht mosha e re  aktive po largohet dhe ky është fakt. Por fakt gjithashtu është se për të mos jetuar me pasojat e krijuara të rinjtë dhe forca aktive e punës është e detyruar të largohet për të siguruar një jetë më të mirë për vete si dhe për të ndihmuar mbijetesën e pjesës së mbetur të familjeve në Shqipëri. Kjo grup moshë është pika më nevralgjike për ekzistencën e atdheut, për fatin e demokracisë dhe të fatit të zgjedhjeve që duket se po e përsërit historinë e saj. Në qoftë se imazhet dhe fotografitë dokumentare të viteve ’90 përdoren edhe nga vetë ideologët e rilindësve socialistë si kontrasti krahasues se ku ishte Shqipëria që ju la në dorë demokratëve për ta qeverisur vendin dhe se ku është tani ajo që po gumëzhin prej turizmit, një fakt i përbashkët i që bashkon fillim-fundin e 35 viteve të tranzicionit deri në 11 Maj, 2025 nuk ka ndryshuar. Ai është hemorragjia e shqiptarëve largim që i imponohet popullsisë nga një parti-shtet i diktaturës (kujtoni dy zgjedhjet e para 1991 dhe 1992). Janë dy eksode të frikshme për t’i shpëtuar diktaturës dhe dhunës. I pari si një largim i shqiptarëve pa dokumente identiteti, ilegalë në Evropë, por si një krizë humanitare ajo u përballua sepse u njoh izolimi i një regjimi komunist 50 vjeçar. Mes të parit dhe të dytit, me hyrjen në vitet e tranzicionit ulje ngritjet e migracionit vazhduan. Ishin po shqiptarët që gjenin mënyrën me det, me tokë apo me ajër që të largoheshin pasi humbën shpresat tek ngritja e një sistemi demokratik bazuar në pronë, në mbrojtjen e lirive dhe të drejtave të individit dhe të barazisë përpara ligjit. Por edhe kjo goditje e dytë e viteve ’20 të shekullit të ri si vite të  hemorragjisë së kombit, kur shqiptarët edhe pse e gëzojnë lirinë e lëvizjes, edhe pse bëjnë pjesë në aleancën e NATO-s, edhe pse janë duke hedhur hapa drejt anëtarësimit evropian, statistika se 1/3 e popullsisë shqiptare gjendet në diasporë, mbetet një fakt ngre nevojën për një ndërgjegjësim të madh patriotik dhe atdhetar pa propagandë dhe pa ideologji partiake. 
Sepse për të parën herë shqiptarët po thirren të marrin pjesë në zgjedhje. Vota së diasporës më pak se gjashtë muaj larg. 
 
Ndaj Dita Ndërkombëtare e Emigracionit, 18 Dhjetori nuk mund të përdoret si propagandë partiake.
Këto janë edhe çështjet ku secila forcë politike me programet e veta duhet ta japë përgjigjen gjatë këtyre muajve të mbetur deri më 11 Maj, 2025 pa e joshur atë koncept për të drejtën e votës që e përçan diasporën ose që e largon  edhe më shumë nga Atdheu i keq qeverisur.
BE-ja pret. 
Ai aty është për popullin shqiptar. 
BE-ja nuk mund të jetë për këtë apo për atë forcë politike që me lehtësi kërkon zgjatje mandati pa ju përmbajtur sigurimit të zgjedhjeve të lira, të të drejtave dhe lirive themelore të individit, të pavarësisë së gjykatave në ushtrimin e ligjit veprimit të drejtësisë mbi korrupsionin dhe krimin. 

BE-ja është aty  për pluralizmin dhe shtetin ligjor, për mediat e lira dhe individin e lirë, për atë qeveri që i siguron punë dhe mirëqenien shtetasve të saj. Këto janë “detyrat e shtëpisë” ndër më kryesoret që i krijojnë hapësirë veprimtarisë ekonomike të tregut të lirë dhe konkurrencës përpara se sa çdo forcë politike që shpreson se do ta drejtojë vendin me një program të përpiktë përpara se të çojnë ndërmend dhe të marrin rrugën për qoftë edhe një tjetër tur të ri takimesh në diasporë.

E ndërsa opozita ofrohet dhe kërkon ndryshimin dhe rotacionin politik, për shkak të pamundësisë së ushtrimit të jetës parlamentare të mbështetur në kushtetutë, mazhoranca dhe qeverisja me institucionet e kapura dhe me influencën për një mandat të katërt, janë sot në një sulm frontal për pushtet dhe mënyra e afrimit me diasporën, listimin dhe marrjen e informacionit rreth saj po krijon një destabilizim dhe përçarje në diasporë. Dallohen afrime të natyrshme të vullnetshme nga diaspora me partitë politike, por asnjëherë shqiptarët e larguar që gëzojnë lejen e qëndrimit dhe dyshtetësinë  në shtete të ndryshme të botës nuk duhet të rrezikojnë arritjet personale dhe të familjeve të tyre dhe ato zhvillime integruese që ata i kanë realizuar.  Aty ku diaspora është e numerikisht më e madhe e përqendruar në numër sikurse edhe aty ku ata/ato janë si bashkësi më të vogla, një tipar dallues është e vërteta me edukimin e proceseve zgjedhore të lira. 
Në të dyja rastet zhvillimet politike shqiptare për të tërhequr interesimin dhe votën e diasporës duhet të jenë të matura dhe të kujdesshme pavarësisht etjes për fitore. Zgjedhjet dhe euforia e tyre, pavarësisht nga shpenzimi ekonomik duhet të ruajnë ndershmërinë dhe integritetin. Në të kundërt shprehja “ka gjasa” si shenjë kujdesi  do të thotë se zgjedhjet mund të realizojnë një efekt negativ për ta strukur dhe bërë indiferente atë pjesë bashkatdhetarësh aty ku ata ndodhen në përpjekje për të ndërtuar një jetë më të mirë. 
Në gjithë këtë panoramë mes propagandës, ideologjisë dhe imazhit partiak me turet në diasporë për të kërkuar votën ne e shohim edhe me interesimin në planin e brendshëm. KQZ  përforcoi kështu edhe disa qëllime pas disa vizitave që Këshilli Koordinues i Diasporës zhvilloi në Tiranë me rastin e 18 Dhjetorit, Ditës së Migracionit. Sipas ATSH, Komisioneri Shtetëror i Zgjedhjeve, Ilirjan Celibashi: –“ njohu me përgatitjet dhe masat e marra për mirë organizimin dhe mirë administrimin e procesit të votimit të diasporës për zgjedhjet për Kuvend, aktet rregullatore të miratuara, strategjinë e edukimit të zgjedhësve nga jashtë, ndërtimin e Platformës Elektronike të Regjistrimit (PER), siguritë dhe garancitë që do të ofrojë PER si dhe afatet zgjedhore për zgjedhësit nga jashtë”.
Këshilli Koordinues i Diasporës, a është ai gjithëpërfshirës? Pra a i përket ai gjithë diasporës si një institucion hershmërisë së emigrantëve shqiptarë dhe veçanërisht diasporës së se të viteve ’90-të?
Ky fakt duhet trajtuar me peshën e duhur sepse, çdo shqiptar në emigracion e ka një adresë, zotëron një banesë, pronë, biznes apo qoftë edhe ka kontratë pune dhe leje qëndrimi për studime kualifikime etj. Dhe më e rëndësishmja integrimi i tyre në vendet ku punojnë dhe jetojnë apo gëzojnë edhe nënshtetësinë i ka bërë ata jo vetë të integruar, por edhe kontribues financiarë, për ndihmën e familjarëve të tyre, për mirëmbajtjen e pronave, për dëshirën e zhvillimit të një aktiviteti ekonomik e deri tek e fundit ardhja si pushues dhe për t’u çmallur me atdheun.
E drejta e tyre për të votuar, nuk është thjeshtë pjesëmarrje e votës së diasporës, por është forcë ndryshuese nga 2025 e në vazhdim sepse jeta e gjithsecilit në emigracion është sfidë dhe sipërmarrje, është përgjegjësi për familjen dhe gjithashtu dashuri për familjen dhe për vendlindjen. Shqiptari i diasporës vjen i barabartë me votën dhe kjo garanci e integritetit nuk duhet të ketë diferencime dhe të përdoret për interesa propagande zgjedhore. Kjo më e fundit shënohet në një takim që kryeministri Rama ka zhvilluar më 19 Dhjetor me  Këshillin Koordinues të Diasporës, të cilësuar si takim vjetor ku janë hedhur dy ide lidhur me kontributet shoqërore me 8 shtete si dhe nënshtetësia shqiptare. Pavarësisht se propaganda e trajton si një rutinë kur theksohet takim vjetor me KKD-në, shumë kush që nuk e ka harruar di të thotë se tre samite të mëdha me diasporën janë zhvilluar.
Por edhe nëse po i marrim të përvitshme cili ishte rezultati i tyre në 12 vite ?
Pamundësia e përgjigjes është sërish propaganda tek e cila edhe 5-6 muaj para zgjedhjeve të 11 Majit, 2025 duket se nuk është fokusi tek zhvillimi i zgjedhjeve model ku diaspora merr pjesë, por numrat, turet në diasporë dhe premtimet. Ashtu siç u premton pensionistëve në Shqipëri bonusin, loja hapet tek kontributet shoqërore dhe nënshtetësia. Në rastin Gjerman kur njohja e dyshtetësisë në fund të Qershorit 2024 u bë realitet, koha e shkurtër me një qeveri që kujdeset për diasporën dhe jo për patronazhimin e saj duhet ta ketë vullnetin për ta kapur shpejtësinë e kohës pasi me të shprehet vullneti i procesit zgjedhor me pjesëmarrjen e diasporës. E nëse Gjermania përfaqëson një realitet të ri çfarë ndodh me shtetet e tjera ku përqendrimi është i madh dhe dyshtetësia po ashtu.  shprehje e Ramës me përfaqësuesit e KKD-s: –“… besoj se ministria e Jashtme do të ‘’lante shumë mëkate” të trashëguara nga koha e asaj hijes që më përndjek mua sa herë futem këtu. Me siguri ka anëtarë të Këshillit Kombëtar të Diasporës që nuk e kanë pasaportën shqiptare”. Kjo nuk tregon as shkallë të lartë përgjegjësie dhe as barazi procesi për pajisjen me dokumentacionin pasaportës shqiptare/nënshtetësinë të gjithë atyre që duan ta zotërojnë. E në këtë rast anëtarët e KKD nuk bëjnë përjashtim.
Format mund të plotësohen sepse shtetasit janë të barabartë pa i diktuar prioritetet si një arritje e qeverisë në xhiron e fundit të vitit elektoral pas disa mandateve në pushtet me detyra të pa realizuara për Ministrinë e Brendshme dhe Ministrinë e Jashtme trupën diplomatike apo trupën diplomatike.
Por si për ironi të fatit dhe të garës së imazhit në mes të rilindësve socialistë zgjedhjet dhe dy shtetësia kanë edhe konkurrencën brenda. Ajo nuk mund të nënvleftësohet. Në qoftë se kryeministri Rama doli në diasporë dhe tuboi emigrantët për votë, kryetari i bashkisë Veliaj ka punuar pak nga pak me dhënien e pasaportave shqiptare. Në muajt e fundit, diku me 15, herë me 6 apo edhe me 5 shtetas të rinj që do të jenë votues, Veliaj nuk e ndal interesin për votën brenda dhe jashtë jo vetëm në ditën e imazhit patriotik që kulmoi me paradën e kuadrateve të diasporës, por edhe në ditët më të vështira me drejtësinë të Bashkisë Tiranë, ai nuk mungon të sjellë pamje nga takime me shtetas të rinj shqiptarë.
18-19 Dhjetor, 2024

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë Profesionistë të Diasporës (UGSHPD)

Verband Albanischer Berufsjournalisten der Diaspora (VABD)

Union of Professional Albanian Journalists of Diaspora (UPAJD)

L’Union des journalistes professionnels albanais de la diaspora (UJPAD)

Unione dei Giornalisti Professionisti Albanesi della Diaspora (UGPAD)

Dronët godasin ndërtesa të larta në Kazan të Rusisë

Zjarr në një ndërtesë banimi pasi u godit nga një dron në qytetin rus Kazan, 21 dhjetor.

 

Dronët kanë goditur ndërtesa të larta banimi në Kazan, kryeqytetin e republikës Tatarstan të Rusisë, gjatë një vale sulmesh që e kanë detyruar aeroportin e qytetit t’i pezullojë fluturimet përkohësisht.

Ministria e Mbrojtjes e Rusisë tha se sulmet ndodhën në tri valë midis orës 7:40 dhe 9:20 të mëngjesit, sipas kohës lokale, më 21 dhjetor.

Shërbimi për shtyp i Rustam Minnikhanov, udhëheqësit të republikës autonome të Tataristanit, tha në një komunikatë se tetë dronë e sulmuan qytetin. Sipas komunikatës, gjashtë prej tyre i goditën ndërtesat e banimit, një e goditi një objekt industrial dhe një tjetër u rrëzua mbi një lumë.

Ministria ruse pretendoi se dronët ishin me origjinë ukrainase, ndërsa autoritetet ukrainase nuk kanë komentuar.

Sipas një komunikate në Telegram nga zyra e kryetarit të Kazanit, zona e banimit në tri qarqe të qytetit ishin në shënjestër të dronëve.

Pamjet në rrjetet sociale tregojnë disa raste ku dronët godasin ndërtesa shumëkatëshe dhe shpërthejnë në flakë.

Nxënësit evakuohen nga shkollat

Shërbimi Tatar-Bashkir i Radios Evropa e Lirë raportoi se nxënësit janë evakuuar nga shkollat në qarkun sovjetik të Kazanit dhe se sirenat mund të dëgjoheshin në qytet.

Nuk ka pasur ndonjë njoftim zyrtar mbi numrin e viktimave.

Sipas Interfax, kryetari i Kazanit, Ilsur Metshin, tha se njerëzit janë evakuuar nga ndërtesat e prekura dhe po u sigurohet strehim dhe ushqim.

Kazani ndodhet rreth 800 kilometra në lindje të Moskës.

Në një komunikatë, Ministria e Mbrojtjes e Rusisë tha se një “mjet ajror ukrainas, pa pilot, u shkatërrua mbi territorin e Republikës së Tataristanit nga forcat e mbrojtjes ajrore në detyrë”.

Agjencia Federale e Transportit Ajror të Rusisë tha në një komunikatë se “janë vendosur kufizime të përkohshme në Aeroportin e Kazanit në mëngjesin e 21 dhjetorit për të garantuar sigurinë e fluturimeve civile”.

Në të kaluarën, në shënjestër të sulmeve të dronëve ukrainas kanë qenë vendet ushtarake dhe industriale ruse në rajon. REL

Hovenier: Agjentë të FBI-së janë angazhuar në hetimet pas sulmit në kanalin e Ibër-Lepencit

Ambasadori amerikan në Kosovë, Jeffrey Hovenier, ka thënë të premten se agjentë amerikanë të Byrosë Federale të Hetimeve (FBI) janë të angazhuar drejtpërdrejt në Kosovë, në hetimet për të gjetur fajtorët mbrapa sulmit në kanalin e Ibër-Lepencit.

Kanali i Ibër-Lepencit është sulmuar më 29 nëntor në fshatin Varragë të komunës së Zubin Potokut – komunë me shumicë serbe në veri të vendit.

Kanali Ibër-Lepenc furnizon me ujë nga Liqeni i Ujmanit gjithë veriun e Kosovës, rajonet e Mitrovicës, Prishtinën me rrethinë, si dhe Korporatën Energjetike të Kosovës për ftohjen e termoelektranave të saj.

Hovenier, ambasador në shkuarje, ka thënë në një intervistë për televizionin Klan Kosova, se hetimet për të gjetur përgjegjësit janë duke vazhduar dhe SHBA-ja po ndihmon në këtë proces.

“Kemi sjellë mbështetjen e FBI-së këtu në Kosovë për të punuar drejtpërdrejt me kohë të plotë me autoritetet për zbatim të ligjit, për të identifikuar përgjegjësit”, ka thënë Hovenier, i cili e ka dënuar edhe një herë sulmin.

Aktualisht, ai ka thënë se nuk mund të përcaktojë se kush është mbrapa sulmit.

Policia e Kosovës ka thënë se sulmi është kryer me lëndë shpërthyese deri në 20 kilogramë.

Kosova e ka fajësuar Serbinë për këtë sulm që e ka konsideruar terrorist, ndërsa Beogradi zyrtar ka mohuar gjithçka.

Për autoritetet e Kosovës ky ka qenë sulmi më i rëndë në infrastrukturën kritike të vendit që nga lufta e viteve 1998/99, dhe që dëmet shkojnë në rreth 400.000 euro.

Edhe i dërguari amerikan për Ballkanin, Alexander Kasanof, i ka thënë Zërit të Amerikës se SHBA-ja dënon sulmin në shkallën më të lartë.

“Ajo që mund të them është që akte të tilla janë jo vetëm të tmerrshme por janë ndërtuar qartësisht për të krijuar destabilitet dhe i refuzojmë në mënyrën më të forte”, ka thënë mes tjerash Kasanof.

Përveç SHBA-së, sulmin e ka dënuar ashpër edhe Bashkimi Evropian. REL

Trumpi trysni për një marrëveshje që i jep fund luftës Rusi-Ukrainë

VOA Anita Powell

Presidenti i zgjedhur i Shteteve të Bashkuara Donald Trump thotë se udhëheqësit e Ukrainës dhe Rusisë duhet të jenë “të gatshëm të arrijnë marrëveshje” për t’i dhënë fund konfliktit brutal që ka dërmuar Ukrainën. Lufta në Ukrainë filloi në shkurt të vitit 2022. Siç njofton korrespondentja e Zërit të Amerikës, Presidenti i zgjedhur Trump gjithashtu kritikoi vendimin e Presidentit Joe Biden për të lejuar Kievin të sulmojë Rusinë me armët e marrë nga Shtetet e Bashkuara, duke lënë të kuptohet se kur të marrë detyrën, ai mund ta anulojë vendimin.

Presidenti i zgjedhur Donald Trump thotë se do të bëj “përpjekje” për një marrëveshje paqeje mes Rusisë dhe Ukrainës në fillim të mandatit presidencial duke shtuar se të dyja palët duhet të bëjnë kompromis.

“Duhet të ketë një marrëveshje. Shumë njerëz po vriten në këtë luftë… Zelensky dhe Putini duhet të jenë të gatshëm për arritjen e një marrëveshjeje”, tha zoti Trump.

Ai gjithashtu e quajti vendimin e presidentit Joe Biden për të lejuar Ukrainën të sulmojë Rusinë me armë me rreze të gjatë një “marrëzi” dhe“një gabim të madh”.

Një ditë pas këtij reagimi, Kievi e çoi luftën në zemër të Moskës, pasi forcat ukrainase të sigurisë morën përgjegjësinë për vrasjen e një gjenerali rus, pak kilometra larg Sheshit të Kuq.

Analisti William Pomeranz thotë se nëse Presidenti i ardhshëm Trump heq dorë nga mbështetja për Ukrainën kjo do të kishte “pasoja të mëdha ushtarake” për Ukrainën dhe e vë zotin Trump kundër aleatëve të Shteteve të Bashkuara.

“Unë shoh një përplasje të mundshme mes aleatëve tanë të NATO-s dhe Presidentit Trump lidhur me luftën. Kur zoti Trump flet për negociata, kjo në të vërtetë do të thotë që Ukraina duhet të negociojë dhe të dorëzohet, ndërsa ai nuk i vë asnjë kusht Rusisë”, thotë zoti Pomeranz nga Qendra ‘Wilson’.

Administrata në largim e Presidentit Biden po përpiqet të “përdorë çdo qindarkë” të ndihmave tanimë të miratuara për Ukrainën, përpara se ai të largohet nga detyra. Një zyrtar i Këshillit të Sigurisë Kombëtare shpjegoi për Zërin e Amerikës arsyen për këtë.

“Lufta në Ukrainë ka të bëjë me themelin e sistemit ndërkombëtar mbi të cilin mbështetet gjithçka tjetër, sovraniteti, integriteti territorial, paprekshmëria e kufijve. Nëse këto nuk mbrohen në Ukrainë, nuk do të mbrohen askund tjetër”, thotë zoti Carpenter.

Kongresi është ai që përfundimisht vendos nëse do të ndahen fonde të tjera për Ukrainën.

“Unë mendoj se zgjedhja e Presidentit Trump tanimë e ka ndryshuar situatën atje. Ai mund ta zgjidhë konfliktin dhe ne po presim me padurim që ai të na udhëheq deri në atë pikë”, thotë për Zërin e Amerikës, Mike Johnson Kryetari i Dhomës së Përfaqësuesve.

Ligjvënësja demokrate, Erica Lee Carter, u zgjodh së fundmi për të shërbyer në javët e fundit të mandatit të nënës së saj të ndjerë në Kongres. Ajo përdori kohën e kufizuar në detyrë për t’i bërë jehonë mbështetjes që nëna e saj Sheila Jackson Lee i dha Ukrainës.

“Unë nuk heq dorë nga Ukraina derisa të gjithë në Ukrainë të ndalojnë së luftuari dhe kjo nuk do të ndodhë derisa Ukraina të fitojë”, thotë për Zërin e Amerikës ligjvënësja demokrate Erica Lee Carter

Deklarata e saj nxjerr në pah një çështje të rëndësishme: nëse Ukraina është gati të bëj kompromis.

Anëtarët e qeverisë së Presidentit Volodymyr Zelensky kohët e fundit kërkuan mbështetje nga fqinjët si Polonia dhe nga vende të largëta si Franca dhe Australia.

Kur u pyet kohët e fundit nëse ai ishte gati të ndalonte luftën dhe të pranonte bisedimet, Presidenti Zelensky tha se së pari duhej të shihte garancitë e sigurisë dhe një plan për paqen.

1 milion shqiptarë vuajnë nga një formë e rëndë e varfërisë sipas INSTAT

Më shumë se 1 milion shqiptarë vuajnë nga një formë e rëndë e varfërisë, sipas të dhënave të fundit të INSTAT që matën të ardhurat dhe nivelin e jetesës në vitin 2023.

Që nga viti 2018, INSTAT e mat varfërinë në përputhje me metodologjinë e Eurostat nëpërmjet treguesit “Rreziku për të qenë i varfër ose përjashtimi social (AROPE) që u referohet individëve që janë në rrezik për të qenë të varfër, ose thellësisht të privuar nga ana materiale dhe sociale, ose që jetojnë në familje me intensitet shumë të ulët në punësim.

Sipas rezultateve të fundit, Shqipëria kishte 42.1% që vuajnë nga një formë e rëndë e varfërisë. Po të marrim në konsideratë se me të dhënat e Cens 2023, popullsia e vendit ishte 2.4 milionë banorë dhe mbi 1 milion shqiptarë po përjetojnë një nga format e rënda të varfërisë.

Të 1 milion shqiptarët jetojnë në familje që nuk mund të përballojnë të paktën shtatë nga trembëdhjetë kategoritë e privimit (6 kategori që lidhen me privimin në nivel individi dhe 7 kategori që lidhen me privimin në nivel familje).

Në nivel familje konsiderohen vështirësi:

Një individ mund të konsiderohet në vështirësi në rast se nuk ka:

Sipas Eurostat Shqipëria ka përqindjen më të lartë në Europë të popullsie në rrezik të varfërisë dhe privimit material.

Treguesit për Shqipërinë, sipas Eurostat, janë dukshëm më të lartë krahasuar me vendet e tjera fqinje të Ballkanit Perëndimor ku Mali i Zi ka 34.1% të popullsisë në rrezik varfërie, Maqedonia e Veriut 32.6%, Serbia 30% ndërsa për Bosnjë Herzegovinën dhe Kosovën nuk ka të dhëna.

Të dhënat e Eurostat për vendet e Bashkimit Europian flasin se në vitin 2023, rreth 21.4% e popullsisë europiane ose 94.6 milionë banorë ishin në rrezik të varfërisë ose përjashtimit social.

Kosova dhe Shqipëria mbajnë seancë të përbashkët parlamentare

Kuvendet e Kosovës dhe Shqipërisë kanë mbajtur të premten një seancë të përbashkët parlamentare në Prishtinë, ku liderët e të dyja vendeve theksuan mbështetjen e ndërsjellë për njëra-tjetrën.

Kryeministri i Shqipërisë, Edi Rama, i lartësoi lidhjet mes popujve të Shqipërisë dhe e kritikoi Bashkimin Evropian për qëndrimet e tij ndaj Prishtinës.

“Jemi i vetmi komb që flet një gjuhë po aq të vjetër sa vetë gjeneza e Perëndimit. Dëshira ime është që të mos jemi njëri në tryezën e bisedimeve për anëtarësim në Bashkim Evropian, ndërsa tjetri nën sanksione të BE-së, të cilat, meqë ra fjala, sot janë një absurditet absolut”, tha Rama.

Derisa Shqipëria i hapi kapitujt e parë në negociatat për anëtarësim në BE në tetor, Kosova vazhdon të mbetet vendi i vetëm në Ballkanin Perëndimor që nuk e ka ende statusin e vendit kandidat për anëtarësim në bllok.

Rama tha se ai dhe presidentja e Kosovës, kërkuan heqjen e masave ndëshkuese të BE-së ndaj Kosovës gjatë një samiti BE-Ballkani Perëndimor të mërkurën në Bruksel.

Blloku evropian vendosi masa ndëshkuese ndaj Kosovës më 2023, pas rritjes së tensioneve në veri të vendit. BE-ja pati vlerësuar se Qeveria e Kosovës nuk ka bërë mjaftueshëm për shtensionim.

Ndërkohë, kryetari i Kuvendit të Kosovës, Glauk Konjufca, tha në hapje të seancës se Kosova dhe Shqipëria janë me njëra tjetrën “në çdo rrethanë dhe pa asnjë kusht, duke qenë se ne nuk mund të përfaqësojmë tjetër gjë përveç se interesin kombëtar të kombit që për ne është i përbashkët”.

Ai e falënderoi Qeverinë e Shqipërisë për mbrojtjen e interesave të Kosovës dhe mbrojtjen e shtetësisë së Kosovës në arenën ndërkombëtare.

“E drejta e Kosovës për mbrojtjen e sovranitetit dhe integriteti, forcimit ligjit, nuk mund të konsiderohen cenim i fqinjësisë së mirë dhe as përshkallëzim i raporteve me fqinjët. Është Serbia që nuk na e pranon as statusin e fqinjit por ambiciet e aj hegjemoniste vazhdon t’i ketë të kodifikuara në Kushtetutë”, tha Konjufca.

Kjo është mbledhja e parë mes këtyre dy kuvendeve në Prishtinë. Seanca e fundit e përbashkët mes tyre u mbajt dy vjet më parë në Tiranë, me rastrin e shënimit të 110-vjetorit të Pavarësisë.

Kryetarja e Kuvendit të Shqipërisë, Elisa Spiropali, tha se Tirana dhe Prishtina ndajnë synimet dhe vizionet e njëjta drejt integrimeve evropiane.

“Realizimi i objektivit tonë anëtarësimi në BE, integrimi euroatlantik i Kosovës dhe njohja përfundimtare e saj si realitet i pakthyeshëm, rritja e rolit të faktorit shqiptar, stabiliteti për paqe dhe siguri, janë detyrat tona, themeli i të ardhmes sonë”, tha Spirapoli. REL

Sot në Prishtinë mbledhje e përbashkët e parlamenteve të Kosovës e Shqipërisë

Sot do të mbahet mbledhja e përbashkët mes dy parlamenteve, të Shqipërisë dhe të Kosovës. Nga Shqipëria të pranishëm do të jenë 60 deputetë.

Në agjendë do të jetë fjalimi i dy kryetarëve të Kuvendeve gjithashtu fjalimi i dy kryeministrave dhe më pas i kryetarëve të grupeve parlamentare. Mbledhja e përbashkët mes dy qeverive do të mbahet në Prishtinë.

Në total pritet të mblidhen 130 deputetë, ku priten të jenë të pranishëm edhe 70 parlamentarë të Kosovës. Të pranishëm në takim do të jenë kryeministri i Shqipërisë Edi Rama dhe ai i Kosovës, Albin Kurti.

Në mbledhjen e përbashkët mes qeverive të dy vendeve është parashikuar që pas ekzekutimit të himneve përkatëse, të mbajë fjalën kryetari i parlamentit të Kosovës Glauk Konjufca dhe pas tij, kryetarja e parlamentit të Shqipërisë Elisa Spiropali. Takimi pritet të mbyllet me një fjalim nga Rama e Kurti.

Kryetarja e Kuvendit, Elisa Spiropali, tha se mbledhja e përbashkët të Kuvendit të Shqipërisë dhe Kuvendit të Kosovës, e cila mbahet në Prishtinë, më 20 dhjetor, është nevojë e koordinimit të agjendës tonë kombëtare. Mbledhja e fundit mes dy parlamenteve ka qenë më datë 27 nëntor 2022, kur shënohej 110-vjetori i Pavarësisë së Shqipërisë.

Tradita e mbledhjes së përbashkët mes qeverisë së Tiranës dhe të Prishtinës ka nisur që më 2014 kur dy qeveritë u takuan në Prizren. Në atë kohë, qeveria e Kosovës drejtohej nga Hashim Thaçi. Një tjetër mbledhje e përbashkët u mbajt pak më vonë në Tiranë, më datë 23 mars 2015 me moton “Një tokë, një popull, një ëndërr”.

Takimi i fundit mes qeverisë së Ramës dhe të Kurtit është mbajtur më 2022, ku ndër të tjera, u arrit që vendet të nënshkruajnë 19 marrëveshje të përbashkëta, që rregullonin sektorë të ndryshëm.

Agjenda

Arritja në Sallën e Seancave Plenare të Kuvendit të Kosovës

Hapja e aktivitetit  me ekzekutimin e Himneve Kombëtar

Fillon Seanca e përbashkët plenare në Kuvendin e Kosovës

Glauk Konjufca, Kryetar i Kuvendit të Republikës së Kosovës (10 min)

Elisa Spiropali, Kryetare e Kuvendit të Republikës së Shqipërisë (10 min)

Mesila Doda, Kryetare e Grupit Parlamentar Demokraci dhe Integrim, Kuvendi i Shqipërisë  (3 min)

  1. Besnik Tahiri, Kryetar i Grupit Parlamentar të Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës, Kuvendi i Kosovës (3 min)
  2. Fatmir Mediu Anetar i Grupit Parlamentar Aleanca për Ndryshim, Kuvendi i Shqipërisë (3 min)
  3. Enis Kervan, Kryetar i Grupit Parlamentar Multietnik, Kuvendi i Kosovës
  4. Arben Gashi, Kryetar i i Grupit Parlamentar të Lidhjes Demokratike të Kosovës, Kuvendi i Kosovës (3 min)

Z.Gazment Bardhi, Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike, Kuvendi i Shqipërisë (5 min)

  1. Abelard Tahiri, Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike të Kosovës, Kuvendi i Kosovës
  2. Niko Peleshi, Kryetar i Grupit Parlamentar të Partisë Socialiste,

Kuvendi i Shqipërisë (5 min)

Znj. Mimoza Kusari-Lila, Kryetare e Grupit Parlamentar të Lëvizjes Vetëvendosje, Kuvendi i Kosovës (5 min)

Sh.T. Z. Edi Rama, Kryeministër i Republikës së Shqipërisë (10 min)

Sh.T. Z. Albin Kurti, Kryeministër i Republikës së Kosovës (10 min)

Mbyllja e Punimeve

(Balkanweb)

Sinani thotë se autoritetet serbe ia ndaluan ministrit Çeku vizitën në Preshevë

Kryetarja e Komunës së Preshevës, Ardita Sinani, ka thënë se Qeveria e Serbisë e ka refuzuar kërkesën për vizitën e planifikuar të Ministrit të Kulturës, Rinisë dhe Sportit të Kosovës, Hajrullah Çeku, vetëm një orë para realizimit.

“Qeveria e Serbisë refuzoi këtë vizitë vetëm një orë para kohës së planifikuar, duke shkelur afatin 48-orësh të përgjigjes, siç parashikohet në Marrëveshjen e Brukselit”, ka thënë Sinani përmes një postimi në Facebook.

Ajo e ka përshkruar këtë hap si dëshmi e tentimeve për izolim të shqiptarëve të komunës që ajo udhëheq.

Radio Evropa e Lirë e ka kontaktuar Zyrën për Kosovën në Qeverinë e Serbisë lidhur me vizitën e planifikuar të Çekut në Preshevë, por nuk ka marrë përgjigje.

Kjo Zyrë pati thënë më herët se Prishtina ua ka ndaluar vizitat përfaqësuesve të saj për të vizituar serbët e Kosovës në festën fetare të Shën Nikollës, që shënohet me 19 dhjetor.

Sipas saj, kjo përbën shkelje të marrëveshjes për lëvizje të lirë, të arritur mes dy vendeve më 2011.

Në Serbi jetojnë më shumë se 60.000 shqiptarë, të cilët përbëjnë pakicën e katërt më të madhe atje, sipas regjistrimit të fundit të popullsisë më 2022.

Në raportet ndërkombëtare, Lugina e Preshevës – term që përdoret për Preshevën, Medvegjën dhe Bujanocin, komuna të banuara me shumicë shqiptare në jug të Serbisë – konsiderohet tërësisht e izoluar dhe thuhet se merr vëmendje vetëm në kohë zgjedhjesh.

Në Kuvendin e Serbisë, shqiptarët kanë vetëm një zë: deputetin Shaip Kamberi.

Në muajt e fundit, qindra shqiptarë kanë protestuar kundër diskriminimit që kanë thënë se e përjetojnë në jug të Serbisë. Edhe autoritetet e Kosovës kanë qenë të zëshme në thirrjet për respektim të shqiptarëve të asaj zone.

Zyrtarët serbë, në anën tjetër, i kanë hedhur poshtë akuzat.

Shqiptarët në Serbi ankohen se autoritetet atje nuk ua njohin diplomat e Kosovës, kërkojnë integrim nëpër institucionet shtetërore të Serbisë, lejim të përdorimit të simboleve kombëtare shqiptare dhe për zgjidhjen e çështjes së pasivizimit të adresave.

Pasivizimi nënkupton fshirjen e qytetarëve prej adresave ku kanë qenë të regjistruar. Ky hap rezulton me humbjen e shtetësisë serbe, e rrjedhimisht të të gjitha të drejtave civile – përfshirë të drejtën për të votuar, për të pasur pronë, për të pasur sigurim shëndetësor e pension dhe për t’u punësuar.

Pasivizimi i adresës përcaktohet me ligj në Serbi prej vitit 2011. Ligji parasheh që institucionet të bëjnë kontrolle për të kuptuar nëse një banor jeton në adresën e regjistruar.

Nëse vërtetohet që një banor nuk jeton në atë adresë, merret vendimi për pasivizimin e saj, dhe banori obligohet që të regjistrojë adresën e re brenda tetë ditëve, pas pranimit të vendimit.

Ndonëse ligji parasheh të drejtën për apel, qytetarët kanë thënë se, në disa raste, as nuk kanë mundur të ankohen ndaj vendimit, pasi nuk janë informuar me kohë për pasivizimin.

Kjo çështje është përmendur edhe në raportin e Departamentit amerikan të Shtetit për të drejtat e njeriut në Serbi, për vitin 2023.

Në të është thënë se pasivizimi i adresave duket se është kryer në mënyrë joproporcionale ndaj shqiptarëve, sidomos në Medvegjë. REL

UGSHPD: 60 VJEÇ DHËNDËR

 
 
 
Nga takimi i 17 Dhjetorit, 2024 në Bruksel, kryeministri i RSH Rama me në krah përfaqësuesit e presidencës së radhës së palës Hungareze në BE-së Péter Szijjártó dhe Marta Kos, është shprehur ndër të tjera në një deklaratë të përbashkët për mediat se: – “Ne kemi bërë një zgjedhje të qartë si komb që duam të martohemi me BE dhe t’i harrojmë divorcet e vjetra të hidhur të së shkuarës”.
Është interesante ta marrësh më të gjatë përmbajtjen nga ekrani në raport me titujt që vendosen nga Agjencia Telegrafike Shqiptare e cila ende pa e shpjeguar arsyen e heq pjesën tjetër nga një fjali ku theksat diplomatikë dhe politikë merren si mesazhe të qarta nga një kryeministër shteti dhe jo kombi. 
Pjesa e munguar (e qethur) vazhdon me: – “… t’i harrojmë divorcet e vjetra të hidhur të së shkuarës”, sipas ngjyrimeve dhe mënyrës së propozimit për martesë me BE nga Rama. Ky aspekt nuk i ka shpëtuar skicës me titull “60 vjeç dhëndër” të autorit LD-NY24 e cila nënkupton auto censurën në fjalorin e diplomacisë së kryeministrit prej ATSH-s, por çuar më tej në vitet e tranzicionit shqiptar, “60 vjeç dhëndër” ka brenda disa dhjetëvjeçarë pushtetesh në politikën shqiptare që e kanë përdorur formulën e propozimit të lidhjeve sa herë që vijnë zgjedhjet parlamentare.
E ndërsa sot opozita proteston për keq qeverisjen dhe korrupsionin e administratës shtetërore në çdo nivel, qeveria e ka monopolizuar politikisht procesin e çeljes së grup kapitujve si të ishte pjesë e një programi të Rilindjes Socialiste që bëhen garanci jo thjeshtë për procesin, por edhe për marrjen e një mandati të katërt në një shtet ku transparenca, zbatimi i ligjit dhe drejtësia ende nuk kanë fituar epërsi si instrumenta të rëndësishme demokratike në mbrojtje të pluralizmit politik mbi frymën e arbitraritetit dhe autoritarizmit që po materializohet në një koncept qeverisës parti-shtet.
Sloganet Krenarë për Shqipërinë, Vetëm përpara dhe Shqipëria 2030 kërkojnë të përforcojë përçimin e mesazhit për votuesit brenda dhe jashtë nga e majta e politikës shqiptare në një kohë kur vota e diasporës me një proces zgjedhor të lirë, të ndershëm dhe të mbrojtur mendohet se do të sjellë ndryshimin.
Si mund të shkohet në BE kur në një kohë llogaritet se rreth 1/3 e popullsisë së vendit është larguar në dhjetëvjeçarin e fundit?
 
17 Dhjetor, 2024

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë Profesionistë të Diasporës (UGSHPD)

Verband Albanischer Berufsjournalisten der Diaspora (VABD)

Union of Professional Albanian Journalists of Diaspora (UPAJD)

L’Union des journalistes professionnels albanais de la diaspora (UJPAD)

Unione dei Giornalisti Professionisti Albanesi della Diaspora (UGPAD)

Zelensky: Uniteti SHBA-BE, i domosdoshëm për ta ndalur Putinin

Presidenti i Këshillit Evropian, Antonio Costa dhe Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky para takimit të Bashkimit Evropian, në Bruksel, më 19 dhjetor, 2024/AP

 

VOA Marrë nga Reuters dhe AP

Gjatë takimeve me udhëheqësit e Bashkimit Evropian sot në Bruksel, Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelensky i bëri thirrje Shteteve të Bashkuara dhe Evropës të bashkëpunojnë për të ndalur Rusinë mes shqetësimeve se tërheqja e mundshme e ndihmës amerikane për Kievin mund të minojë përpjekjet e ukrainasve në luftën kundër Rusisë. Udhëheqësit evropianë kërkuan që çfarëdo nisme për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë duhet të përfshijë Kievin dhe të respektojë integritetin territorial të Ukrainës.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha të enjten se vetëm aleanca ndërmjet Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë mund ta ndalë Rusinë dhe ta shpëtojë vendin e tij, në një mesazh drejtuar Presidentit të zgjedhur amerikan Donald Trump, mes thirrjeve të tij për t’i dhënë fund luftës.

“Uniteti ndërmjet Shteteve të Bashkuara, Bashkimit Evropian dhe shteteve të Evropës është shumë i nevojshëm. Na nevojitet ky unitet për të arritur paqen dhe mendoj se vetëm së bashku Shtetet e Bashkuara dhe Evropa mund ta ndalin me të vërtetë Putinin dhe ta shpëtojnë Ukrainën”, deklaroi Presidenti Zelensky para se të mbante fjalimin para udhëheqësve të BE-së në fillim të takimit të BE-së, agjenda e të cilit po dominohet nga lufta në Ukrainë.

Diplomatët evropianë thonë se udhëheqësit e bllokut synojnë t’i dërgojnë një mesazh të qartë zotit Trump për përkrahjen e tyre të vazhdueshme ndaj Ukrainës. Ata do të theksojnë se Ukraina duhet të jetë e përfshirë në një marrëveshje të mundshme paqeje dhe se marrëveshja duhet të respektojë integritetin territorial të Ukrainës.

Presidenti i ri i Këshillit Evropian, Antonio Costa tha se lufta “nuk është vetëm për Ukrianën dhe për Bashkimin Evropian, por për ligjin ndërkombëtar”. Ai tha se BE-ja do të angazhohet për një paqe të drejtë dhe afatgjatë.

“Duhet të jemi shumë të qartë sa i përket Ukrainës. Ne do t’ju mbështesim plotësisht me të gjithshka kemi në dispozicion dhe për sa kohë që të duhet. Tani gjatë luftës dhe në të ardhmen, në paqe. Duam t’ju mirëpresim një ditë këtu si anëtar të Bashkimit Evropian”, deklaroi ai.

Presidenti i zgjedhur Trump vazhdimisht ka bërë thirrje për një përfundim të shpejtë të luftës. Në fillim të javës ai tha se Presidenti Zelensky duhet të jetë i gatshëm për një marrëveshje paqeje me Presidentin rus Putin, ndonëse nuk është deklaruar nëse kjo do të thoshte se Kievi duhet t’i japë territore Moskës si pjesë të zgjidhjes.

Forcat ruse aktualisht kanë pushtuar një të pestën e Ukrainës dhe po avancojnë në pjesën lindore të saj.

Projekt-deklarata e BE-së thekson se “Rusia nuk duhet të fitojë”, duke shtuar se asnjë nismë për Ukrainën nuk duhet të merret pa pjesëmarrjen e Kievit.

Pjesëmarrja e Presidentit Zelensky në takimin e BE-së vjen pas bisedimeve që ai zhvilloi me Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Mark Rutte dhe udhëheqës të tjerë evropian të mërkurën, që synonin të siguronin ndihma të menjëhershme për Kievin dhe garanci afatgjata për sigurinë.

Ndonëse udhëheqësit evropianë thonë se po përqëndrohen në nevojat e momentit të Ukrainës, disa zyrtarë tashmë kanë filluar të diskutojnë se si do të duken masat e sigurisë për Ukrainën pas përfundimit të luftës.

Udhëheqësit e BE-së pritet të diskutojnë edhe për çështje tjera, të marrëdhënieve me Shtetet e Bashkuara, mes shqetësimeve për një luftë të mundshme tregtare mes tyre.

Lajmet me interesante

Lajmet e fundit

ARKIVA E LAJMEVE

Kliko këtu për të parë arkivën e lajmeve

Send this to a friend