VOAL

VOAL

Copyright © 2022

VOAL

Besimtarëve myslimanë shqiptarë iu urojmë: Gëzuar muajin e shenjtë të Ramazanit!

June 5, 2016
VOAL – Besimtarët myslimanë shqiptarë, sikurse myslimanët në mbarë botën, po bëjnë përgatitjet për muajin e shenjtë të Ramazanit, i cili fillon nesër, ditën e hënë.  VOAL iu uron besimtarëve myslimanë shqiptarë gëzuar muajin e shenjtë të Ramazanit, le të jetë një muaj plot bekime nga Zoti për të gjithë shqiptarët dhe të sjellë mirësi, mbarësi, paqe dhe mirëkuptim midis të gjithë shqiptarëve, midis të gjitha vendeve dhe kombeve anembanë planetit!
Ramazani është muaji i nëntë i kalendarit Islam. Muaji zgjatë 29 ose 30 ditë bazuar në vëzhgimet pamore të hënës së re dhe sipas llogarive të shumëta të hartuara në hadithe. Fjala ramazan vjen nga arabishtja Ramaḍān (رمضان) që do të thotë vapë ose thatësirë.

Ai është muaji i agjërimit, që do të thotë shmangia e ushqimit dhe lëngjeve, mardhënieve seksuale, fjalëve dhe sjelljeve të këqija dhe gjërave të tjera të ndaluara në Islam. Agjërimi është një nga pesë shtyllat e Islamit dhe zgjatë nga agimi deri në perëndimin e diellit.

Në fund të ramazanit vjen fitër bajrami, apo festa e prishjes së agjërimit.

Burimet dhe origjina

Agjërimi gjatë ramazanit është një nga detyrimet fetare të myslimanëve të përcaktuara në Kuran. Kuptimi fillestar i fjalës arabe saum derivon nga folja s-v-m me kuptimin “ndalem” dhe “pushoj” dhe me kuptimin figurativ “përkorem”, “përmbahem” dhe “agjëroj”. Në vargjet e Kuranit të transmetuara në Mekë ky term del vetëm një herë. Aty i urdhërohet Marisë që të flasë nëpërmjet zbulesës me këto fjalë:

„Dhe ha, pi dhe qofsh e gëzuar (tekstualisht: me sy të freskët)! Dhe kur të shohësh ndonjë nga njerëzit, thuaj: i kam lëvduar (premtuar, dhuruar) të mëshirëshmit (zotit) agjërim. Prandaj sot nuk do të flas me asnjë krijesë njerëzore.“
– Surja 19, Ajeti 26

Përkatësisht bëhet nga ekzegjetët (komentuesit) e kuranit në këtë pikë lidhja e termit zaum (agjërim) me „heshtjen“ (samt) si shenjë e përkores, e cila është karakteristike gjatë agjërimit islamik në të gjitha sferat e jetës së përditëshme.

Kështu që Muhameti duhet ta ketë njohur këtë term që gjatë periudhës mekkanase të profecisë, gjithësesi në kohën e tij, agjërimi (kreshma) si parim bazë fetar, ishte i njohur edhe për popullsinë hebreje dhe të krishtere të Gadishullit Arabik. Megjithatë as përshkrimet e kulteve fetare para-islamike, as mbishkrimet dhe grafitet nga hapësira kulturore, ku ka lindur feja islame, nuk dëshmojnë për ndonjë origjinë arabe të të agjëruarit.

Rregullat e para të dëshmueshme në kuran mbi formën e agjërimit janë ato vargje të kuranit që kanë lindur në Yathrib (sot Medinë) pas mërgimit (hixhra-s) së Muhametit. Por formulimet e këtyre vargjeve janë përveç karakterit të tyre urdhërues shumë të vagëlluara (të paqarta):

„O besimtarë! Ju është caktuar që të agjëroni… (Agjërim duhet mbajtur) një numër të caktuar ditësh.“
-sure 2, vargu 183-184
184. „O ju që besoni! Ju është caktuar të agjëroni, ashtu siç u ka qenë caktuar atyre para jush, ku ju mbështeteni
185. Një numër të caktuar ditësh. (…)“
-sure 2, vargu 184-185

Si pasojë, përcaktimi i aspektit kohor të agjërimit u bë detyrë për jurisprudencën islamike (fikh-un), për t’i plotësuar në përmbajtje thëniet pjesërisht pa detyrim të kuranit dhe për t’i precizuar ato (shih më poshtë).

Muhameti me ndjekësit e tij në Medinë ndoqi në fillim ritualet e festës së ‘ashura-s, të ditës së pajtimit për popullsinë çifute në Medinë dhe rrethinat e saj; në këtë ditë agjërohej nga perëndimi i diellit deri në perëndimin e ditës tjetër dhe jo si në ramazan vetëm gjatë ditës. Sipas kalendarit lunar (hënor) islamik kjo ditë, ku agjërimi edhe në fenë islame ka mbetur një veprim i rekomandueshëm, bie më 10 të (muajit islamik) muharrem, pasi në këtë ditë të muajit të parë islamik thuhet se Noah ka dalë nga arka e tij. Në Mekë hapeshin në këtë ditë, deri në shekullin e kaluar, dyert e shenjtërores së Qabesë. 9 muharremi është gjithashtu ditë feste për asketët shiitë; më 10 muharrem shiitët përkujtojnë martirizimin e al-Husein-it, birit të imamit të parë Ali ibn Abu Talib-it. Në këtë mënyrë agjërimi gjatë festës së ashura-s ka mbetur si për sunnitët ashtu edhe për shiitët pjesë përbërëse e praktikave fetare për arsye të ndryshme.

Në vitin e dytë (623-624) pas mërgimit të Muhametit nga Meka në Medinë ishin vargjet e kuranit në suren 2, vargjet 183-185 dhe 189, hapi i parë në rrugën e themelimit të praktikës së pavarur të re të agjërimit për bashkësinë islamike, plotësimi dhe përcaktimi i rregullave rituale të të cilës do të mbetej detyrë e juridiksionit të mëvonshëm. Struktura dhe radhitja e përmbajtjes së këtyre vargjeve tregojnë se ato nuk janë zbuluar njëkohësisht por pjesë-pjesë. Kleriku i njohur al-Baidavi († 1286 ose 1292-1293), kadi në Shiraz (sot Iran), nuk është i vetmi nën kuranologët me këtë pikëpamje.

Një rëndësi të veçantë marr muaji i agjërimit të ramazanit përmes thënies në kuran, sipas së cilës pikërisht ky muaj ka qenë ai, kur

„kurani është dërguar (për herë të parë) si përligjie për njerëzit dhe (vargjet e kuranit) si dëshmi të qarta të rrugës së drejtë dhe të shpëtimit (?). Kush nga ju gjatë këtij muaji është i pranishëm (dmth. jo rrugës) të agjërojë në të.“
-sure 2, vargu 185
„185. Një numër i caktuar ditësh. Por kush prej jush është i sëmurë ose në udhëtim, (të agjërojë) në po aq ditë të tjera; dhe për ata që zor se mund ta përballojnë, ka një shlyerje: ushqimi i të varfërve. Dhe kush kryen një vepër të mirë përmes bindjes me vullnetin e vet, kjo është edhe më mirë për të. Dhe agjërimi është mirë për ju, në qoftë se e kuptoni.“
-sure 2, vargu 185

Kjo festohet gjatë natës së 27 të ramazanit si nata e përcaktimit hyjnor (provanisë, providencës) (arabisht ليلة القدر = lailat al-kadr = lailatu ʾl-kadr). Kjo festë është me orgjinë kuranike; përkujtimit të zbulesës së kuranit i përkushtohet sure 97:

„E kemi dërguar atë (dmth. kuranin) natën e provanisë. Por si ta dish ti se ç’është nata e provanisë? Nata e provanisë është më e mirë se njëmijë muaj.“
-sure 97

Meqë nuk dihej me siguri nata e saktë e zbulesës së kuranit, kjo natë festohet sot krysisht natën e 27 të ramadanit por edhe në ditë të tjera me numër tek prej dhjetë ditëve të fundit të këtij muaji.

Përjashtimet

Gratë shtatzëna dhe të sëmurët si dhe fëmijët (përpara pubertetit) nuk e kanë për detyrë të agjërojnë. Gratë shtatzëna dhe të sëmurët duhet t’i shlyejnë ditët e humbura pas përfundimit të arsyeve për të mos agjëruar.

Është vërtetuar statistikisht se megjithatë shumica e grave shtatzëna myslimane agjëron dhe se kjo bën që të reduktohet pesha e fëmijës dhe kohëzgjatja e shtatzanisë. Prapambetjet fizike dhe sidomos ato mendore janë shumë më të mundshme, kur gjatë shtatzanisë agjërohet. (1)

Fillimi dhe mbarimi i ramazanit

Rregullat e përgjithshme

Ndërsa të falurit e përditshëm (arabisht صلاة = salat = ṣalāt) (namazi) dhe udhëtimi i pelegrinazhit islamik (arabisht حجّ = hadxh = ḥaǧǧ) (haxhi) bazohen në kohë të përcaktuara, fillimi dhe fundi i muajit të agjërimit të ramazanit është trashëguar dhe diskutuar gjithmonë në mënyrë kundërthënëse në trashëgiminë islamike. Fillimin e tregon vrojtimi (arabisht رؤية = ru’ja = ruʾya) i hënës së re (hilal) në natën e ditës së fundit të muajit paraprirës sha’ban. Në formën fillestare të kësaj trashëgimie në koleksionet kanonike të hadith-it, si direktivë e profetit, thuhet:

„Ky muaj (përbëhet nga) 29 (ditë). Agjëroni vetëm pasi ta shihni atë (hënën e ngrënë, hilal-in), dhe prisheni agjërimin vetëm pasi ta shihni atë (përsëri). Dhe në rast se (qielli) është i mbuluar me re, atëherë caktojeni atë / plotësojeni numrin e ditëve të sha’ban-it në 30 (ditë)“.
-hadith-i Abu Davud, libri 13, Nr. 2312; al-Bukhari, libri 31, Nr. 130-131.

Përcaktuese për fillimin dhe mbarimin e ramazanit është përkatësisht vrojtimi i hënës së re (arabisht رؤية الهلال = ru’jat al-hilal = ruʾyatu ʾl-hilāl) nëpërmjet një ose disa dëshmitarëve. I diskutueshëm gjatë përcaktimit të fillimit të këtij muaji është roli që luajnë astronomët (munaxhim) dhe matematikanët (ahl al-ma’rifa bil-hisab), nga të cilët ende nuk kishte në shoqërinë islamike të hershme dhe që më vonë kanë qenë të prirur të përcaktojnë fillimin e muajit vetëm nëpërmjet llogaritjeve (hisab) pa vrojtuar hënën.

Udhëzimet në kuran

„O ju që besoni! Ju është caktuar të agjëroni, ashtu siç u ka qenë caktuar atyre para jush. Ndoshta do të jeni të devotshëm (të mbani agjërim) një numër të caktuar ditësh.“
-sure 2, vargu 183

nuk kanë ndihmuar fare për qartësimin e kësaj çështjeje të diskutuar gjatë shekullit të 7-të në lidhje me fillimin dhe fundin e muajit të agjërimit. Përcaktimi i fillimit të ramazanit jep në botën islamiko-arabe deri më sot çdo vit shkas për diskutime kontroverse (kundërshtuese) pasi zëvendësimi i vrojtimit të hënës së re si fillim i ramazanit nëpërmjet llogaritjes astronomike çon detyrimisht në injorimin (mosrespektimin) e urdhëresës së profetit „agjëroni vetëm pasi ta shihni atë (hënën e re)“.

Në Egjipt fillimi i ramazanit caktohet nga shfaqja e hënës së re në Asvan, ku për vrojtimin e saj lajmërohet me telefon Kajro dhe më pas shpallet fillimi i ramazanit.[2]

Fillimi dhe mbarimi i përditshëm i agjërimit

Agjërimit i kushtohet dita, ndërsa prishjes së tij (fitr / iftar) nata, gjë për të cilën udhëzimi në kuran

„… dhe hani e pini deri kur në agim të dalloni një pe të bardh nga një i zi!“
-sure 2, vargu 187

e bën po ashtu të nevojshëm një sqarim më të saktë. Në këtë varg kërkohet në mënyrë të qartë që agjërimi të fillohet gjatë agimit (faxhr), atëherë kur sapo të dallohen nga njëra-tjetra nuancat e çelëta dhe të errëta. Për ta sqaruar këtë më saktë janë marrë në ndihmë hadith-et e ngjashëm me njëri-tjetrin psh. ato me këtë formulim: „hani dhe pini deri kur Ibn Umm Maktum-i të bëjë thirrje (për t’u falur, salat al-faxhr)“.’

Direkt në vazhdim të këtij vargu përshkruhet pastaj përfundimi i agjërimit ditor:

„Pastaj agjëroni deri në natë.“
-sure 2, vargu 187

Kjo shprehje e zbulesës „deri në natë“ është interpretuar edhe në këtë rast nga ekzegjetët e kuranit si edhe nga trashëgimia e hadith-it meqënëse ishte e qartë që kjo nevojitej të sqarohej më tej. Që me këtë nuk është nënkuptuar vetëm perëndimi i diellit dhe zhdukja e dritës së diellit, këtë e tregon sunneti i trashëguar i kalifit të dytë Umar ibn al-Khattab-it, i cili e bënte faljen e mbrëmjes (salat al-maghrib) vetëm pas errësimit të plotë të natës dhe vetëm pas saj e prishte agjërimin. Në të kundërt të këtij interpretimi, trashëgimia (sunneti) e lë të flasë Muhametin kështu: „Zoti ka thënë: më shumë nga shërbëtorët e mi dua atë që e prish agjërimin më shpejt“.

Jurisprudenca islamike ka gjetur një konsens (pajtim) pak a shumë të qëndrueshëm duke marrë parasysh këto formulime të vagëta të kuranit në suren 2, vargu 187 në lidhje me fillimin dhe përfundimin e agjërimit të përditshëm. Për të krijuar një praktikë rituale uniforme (të njëllojtë) iu dha rëndësi momentit të lindjes dhe perëndimit të diellit me prirjen për ta ndarë në kohë agimin (fillimin e agjërimit): agimi (faxhr) sipas kuranit me shfaqjen e parë të dritës dhe „agimi i dytë“ (arabisht الفجر الثاني = al-faxhr ath-thani = al-faǧr aṯ-ṯānī ose الفجر الآخر = al-faxhr al-akhir = al-faǧr al-āḫir) agimi që përhapet si brez i hollë drite në horizont. Ky i fundit është kanonizuar (bërë rregull, ligj) si momenti i fillimit të agjërimit të përditshëm; ky është agu i mëngjesit, drita e të cilit (siç thuhet në shkrimet e hadith-it) „mbush me dritë shtëpitë dhe rrugët“.

Në lidhje me këtë përcaktim të fillimit të agjërimit qëndron edhe ai i të ashtuquajturit zahur (arabisht سحور = zaḥūr = vakti i fundit përpara fillimit të agjërimit ditor) gjatë një të tretës së fundit të natës. Ky vakt vlen jo vetëm për të përballuar kohën e ardhme të agjërimit në ditën që vjen por edhe si bekim (baraka). Engjëjt (siç thuhet shpesh në trashëgimi) do t’i bëjnë zotit lutje si për atë, i cili gjatë agut të parë i lutet zotit që ta falë, ashtu edhe për atë, i cili ha zahur-in, vaktin e fundit përpara agimit. Kjo është madje një veçori dalluese ndërmjet agjërimit islamik dhe atij të „atyre të shkrimeve“ (çifutëve dhe të krishterëve), pra një shenjë dalluese për një mysliman dhe një nga kriteret e përkatësisë fetare. Si pasojë ky vakt vlen në jurisprudencën islamike (fikh) si „i rekomandueshëm“ ose madje si sunna që duhet zbatuar. Në shkrimet e hadith-it vihet re prirja që duket se e bën këtë vakt të detyrueshëm: „ju është caktuar ngrënia e zahur-it“.

Detyrimet gjatë agjërimit

Nga vargu i lartpërmendur i kuranit:

„Muaji i ramazanit është (ose: (koha e agjërimit është ) muaji i ramazanit) ai, ku kurani është dërguar (për herë të parë) si përligjie për njerëzit dhe (vargjet e kuranit) si dëshmi të qarta të rrugës së drejtë dhe të shpëtimit. Kush nga ju gjatë këtij muaji është i pranishëm (dmth. jo në udhëtim) të agjërojë në të…“
-sure 2, vargu 185

dhe duke u bazuar edhe tek udhëzimi po ashtu i lartpërmendur i profetit „Agjëroni vetëm pasi ta shihni atë (hënën e re, hilal-in), dhe prisheni agjërimin vetëm pasi ta shihni atë (përsëri)“ etj. rezulton agjërimi njëmujor prej lindjes së diellit deri në perëndimin e tij. Pjesa e parë e vargut 184 të sures 2: „(Agjërimi mbahet një) numër i caktuar ditësh“ është bërë kështu si pasojë e interpretimeve të njëzëshme të ekzegjezës së kuranit (tafsīr-it) objekt abrogimi (shfuqizimi, anulimi) duke humbur kuptimin në favor të vargut pasues: „kush nga ju gjatë këtij muaji është i pranishëm (dmth. jo në udhëtim) të agjërojë në të…“.

Pra lindja e ritualit të agjërimit të ramazanit dhe e detyrimeve të lidhura me të duhet parë në një proces të shkurtër historik; pasazhet e veçanta të zbulesës bashkë me kontraditat (kundërthëniet, kundërshtimet) e tyre në përmbajtje, të cilat janë neutralizuar pjesërisht përmes vetë kuranit dhe pjesërisht përmes komentimeve të hadith-it, e kanë origjinën, siç u vu në dukje më lart, në kohën e hershme medinase të profetisë në vitin e dytë të mërgimit (623–624).

Në bazë të ligjit, agjërimi përkufizohet si përkore (maturi, përmbajtje) (imsak) ndaj veprimeve të caktuara: konsumimit të ushqimeve dhe pijeve, pirjes së duhanit, marrëdhënieve seksuale dhe dehjes. Për të mbajtur agjërim e ka për detyrë çdo mysliman, i cili është në zotërim të plotë të intelektit të vet (‘akil), në moshë madhore (baligh) dhe fizikisht në gjendje (kadir). Agjërimi i një të mituri me aftësi të mjaftueshme gjykimi (mumajjiz) është po ashtu i vlefshëm.

Përkrah këtyre aspekteve praktike të detyrimeve të agjërimit ka edhe disa komponentë etiko-moralë që myslimani i ka për detyrë t’i ketë parasysh gjatë ramazanit. Duhen evituar me çdo kusht marrja nëpër gojë, shpifja, gënjeshtrat, fyerjet e çdo forme, gjithashtu edhe veprime të tilla, të cilat në fakt nuk janë të ndaluara por që mund të shkaktojnë pakujdesi tek vetja ose tek të tjerët.

U bë detyrë e jurisprudencës islamike me rrymat e ndryshme të saj që të përcaktonte rregullat e agjërimit në praktikë. Por edhe vetë kurani ka lejuar përjashtime:

„Dhe në rast se dikush është i sëmurë ose gjendet në udhëtim (dhe prandaj nuk agjëron dot, atij i vihen si detyrë përkatësisht) një numër ditësh të tjera (për të shlyer ato të pakryerat). Zoti do t’jua bëjë të lehtë, jo të vështirë. Prandaj plotësoni (duke e shlyer agjërimin më vonë) numrin (e ditëve të caktuara për agjërim) dhe lëvdoni zotin që ju ka vënë në rrugë të drejtë! Ndoshta do të jeni mirënjohës.“
-sure 2, fundi i vargut 185

Përfundimi i agjërimit të ramazanit

Me fillimin e muajit të ri shavval, i cili përcaktohet po ashtu kur vrojtohet hëna e re (në rast pasigurie duke e llogaritur ramazanin me tridhjetë ditë), festohet festa e prishjes së agjërimit (arabisht عيد الفطر = ‘id al-fitr = ʿīdu ʾl-fiṭr), e quajtur edhe festa e vogël (arabisht العيد الصغير = al-‘id as-saghir = al-ʿīdu ṣ-ṣaġīr; në turqisht küçük bayram ose ramazan bayramı). Festimi fillon me faljen e përbashkët të detyrueshme pasi të jetë bërë pagesa e duhur, taksa e lëmoshës të prishjes së agjërimit (zekati, arabisht زكاة الفطر = zakat al-fitr = zakātu ʾl-fiṭr) tek nevojtarët jo më vonë se më 1 shavval. Pasi kjo festë i jep fund kohës së agjërimit, festohet mbi tre ditë më gëzuar dhe më festive se festa „e madhe“ e flijimit (kurbani) në ditën e dhjetë të muajit të pelegrinazhit (haxhit).

Literaturë

  • Peri J. Bearman.: The Encyclopaedia of Islam. New Edition. Brill, Leiden 2004, ISBN 90-04-14114-6
  • K. G. Jacob: Der muslimische Fastenmonat Ramadan (Muaji mysliman i agjërimit, ramazani). Në: VI. Jahresbericht der Geographischen Gesellschaft zu Greifswald 1893-1896. 1. Teil, F. 1-33
  • Klaus Lech: Geschichte des islamischen Kultus. Rechtshistorische und hadit-kritische Untersuchungen zur Entwicklung und Systematik der ‘Ibâdât (Historia e kultit islamik. Analizë e historisë së juridiksionit dhe kritike e hadith-it dhe e sistematikës të ‘ibâdât-it). Vol. I. Das ramadân-Fasten (Agjërimi i ramazanit). Erster Teil. Otto Harrassowitz, Wiesbaden 1979, ISBN 3-447-01943-3
  • Bertold Spuler: Con Amore oder Einige Bemerkungen zur islamischen Zeitrechnung (Disa vërejtje mbi kalendarin islamik). Në: Der Islam (Feja islame) 38 (1963), f. 154-160.
  • Kees Wagtendonk: Fasting in the Koran. Brill, Leiden 1965.
  • Arent Jan Wensinck, Johannes H. Kramers: Handwörterbuch des Islam (Manuali i fesë islame). Brill, Leiden 1976.

Weblinks

  • www.feste-der-religionen.de – (Shpjegime mbi muajin e ramazanit)
  • www.mondsichtung.de – Faqe islamiko-astronomike mbi vrojtimin e hënës
  • „Ramadan, der Monat des Konsums“, (Ramazani, muaji i konsumit) Telepolis, 30. Oktober 2005
  • Artikel über Freuden und Leiden im Ramadan (I vështirë por bekimprurës. Artikull mbi gëzimet dhe vuajtjet në ramazan). Në: Wiener Zeitung, 14. August 2009
  • Islamic-Western Calendar Converter (Based on the Arithmetical or Tabular Calendar)
  • The Umm al-Qura Calendar of Saudi Arabia
  • Muslime in Deutschland einigen sich 2008 erstmals auf einen einheitlichen Ramadankalender (Myslimanët në Gjermani merren vesh për një kalendar të unifikuar për ramazanin)

Referenca

  1. ^ Almond, Douglas & Mazumder, Bhashkar (2009): Health Capital and the Prenatal Environment: The Effect of Maternal Fasting During Pregnancy. Working Paper 14428, National Bureau of Economic Research.
    1. ^ Rolf Krauss: Sothis- und Monddaten, Gerstenberg, Hildesheim 1985, f. 23./wikipedia
  • twitter
  • facebook
  • linkedin
Fjalë kyçe: , , , , ,

Komentet

Lajme të ngjashëm

Mijëra qytetarë shkodranë iu bashkuan thirrjes së PD-së në protestën kundër krimit politik

Pas masakrës me 3 të vrarë tri ditë më parë, mosbindja civile e opozitës u zhvendos këtë të shtunë në Shkodër, ku për rreth një orë e gjysmë, mijëra qytetarë, marshuan në rrugët e qytetit me pankarta në duar që përcillnin mesazhet: “Po na vrisni”, “Qytetnimi asht ma i fortë se krimi”, “Shtet dhe krim është e barabartë me shkatërrim”.

Marshimi në heshtje në fillim nisi në sheshin para bashkisë dhe më pas vijoi përgjatë pedonales “Kol Idromeno”, për t’u kthyer sërish në sheshin përpara baskisë, ku morën pjesë deputetët dhe drejtuesit e Partisë Demokratike.

Në mbyllje të protestës Luçiano Boçi deklaroi se Rama nuk mund të mbajë pushtetin me anë të krimit dhe kërkoi qeveri teknike, lirimin e Berishës dhe kthimin e Shkodrës e Shqipërisë qytetarëve.

“Domosdoshmëri për qeveri teknike. Sot e kërkojnë qytetarët e Shqipërisë e kërkojnë qytetarët e Shkodrës. Nuk mundet që Rama ta përsërisë pushtetin me krim. Zgjedhjet e këtë bashki i mori me anë të krimit, por nuk do ta lejojmë që të përsërisë sundimin tij me anë të krimin. Ne kërkojmë qeveri teknike, liri liderit të opozitës, pushim i luftës ndaj opozitës dhe kthimin e Shkodrës dhe Shqipërisë qytetarëve dhe jo krimit. Qytetaria nuk lejon që Rama ta qeverisë këtë vend me bandat e tij”.

Gjithashtu Sekretari i Përgjithshëm i PD-së, Flamur Noka theksoi se shkodranët refuzuan t’i bindeshin diktatit të krimit dhe se mesazhi i tyre ditën e sotme ishte se ‘djepi i kulturës s’mund të kthehet në djep krimi’.

‘Mesazhin që Shkodra e refuzon krimin, Shkodra e refuzon pushtetin politik të mafies, Shkodra e refuzon korrupsioni dhe Shkodra dhe e gjithë Shqipëria janë në këmbë, në mosbindje civile për t’i dhënë zgjidhje politike Shkodrës dhe të gjithë Shqipërisë. Nuk mund të pranojë askush një diktat të tillë. Diktati më i rrezikshëm nga të gjitha diktatet është diktati i krimit. Ky është mesazhi që dhamë sot ne. Djepin e kulturës nuk mund ta pranojmë që të kthehet në djep krimi.

Sot jemi në një ditë proteste. Kemi lancuar hapat e mosbindjes civile. Janë 77 hapa, dy kemi realizuar. Janë dhe 75 hapa të tjerë për të arritur qëllimin’, u shpreh Noka në mbyllje të marshimit-protestë. sn

UNESCO: Çdo katër ditë vritet nga një gazetar

Një gazetar është vrarë çdo katër ditë në dy vjetët e fundit, sipas raportit më të ri të Agjencisë së Kombeve të Bashkuara për Edukim, Kulturë dhe Shkencë (UNESCO).

Raporti është publikuar të shtunën në ditën kur shënohet Dita ndërkombëtare për dhënie fund të pandëshkueshmerisë për krimet kundër gazetarëve.

Prej 162 vrasjeve të gazetarëve më 2022 dhe 2023, të verifikuara nga organizata me bazë në Paris, më shumë se gjysma janë kryer në një shtet të prekur nga konflikti i armatosur.

Shumë profesionistë të mediave kanë vdekur nëpër vendlindjet e tyre, sipas raportit.

Ata që kanë vdekur në shtetet pa konflikte, janë vrarë për shkak të fokusit në krim të organizuar dhe korrupsion, apo duke raportuar prej protestave, sipas raportit që publikohet çdo dy vjet, dhe analizon sigurinë e gazetarëve në mbarë botën.

Në raport është thënë se 162 vrasjet e verifikuara të gazetarëve më 2022-23 përbëjnë
“rritje prej 38 për qind në krahasim me periudhën paraprake, kur UNESCO ka regjistruar 117 raste të vrasjeve. Kjo periudhë përbën edhe numrin më të madh të vrasjeve prej periudhës 2016-2017”.

“Këto krime nuk mund të mbesin pa u ndëshkuar”, ka thënë drejtoresha e UNESCO-s, Audrey Azoulay, përmes një deklarate.

Numri me më së shumti gazetarë të vrarë më 2022 ka qenë Meksika, me 19 raste, derisa më 2023, numri më i madh i gazetarëve të vrarë, 24, është regjistruar në territoret palestineze, ka thënë UNESCO.

Sipas raportit, Amerika Latine dhe Karaibet, si dhe shtetet arabe, janë rajonet me numrin më të madh të gazetarëve të vrarë.

Sipas gjetjeve të raportit, për shumicën e vrasjeve askush nuk është mbajtur përgjegjës.

UNESCO-ja ka thënë se shkalla globale e pandëshkueshmerisë më 2024 ka shkuar në 85 për qind, një ulje e vogël në krahasim me 89 për qind më 2018 dhe 95 për qind më 2012. REL

Komisioni Evropian: Shënjestrimi i gazetarëve në konflikt ‘krim lufte’

Gazetarët e dislokuar në zonat e armiqësive mbeten civilë, ndaj ligji ndërkombëtar i njeh sulmet e qëllimshme kundër tyre si krim lufte.

Kështu thuhet në një deklaratë të përbashkët me rastin e Ditës Ndërkombëtare për t’i dhënë fund pandëshkueshmërisë për krimet kundër gazetarëve më 2 nëntor nga Përfaqësuesi i Lartë i BE-së Josep Borrell dhe Zëvendës Presidentja e Komisionit Evropian, Věra Jourová. Teksti i plotë i dokumentit është publikuar në faqen e internetit të Shërbimit Evropian të Veprimit të Jashtëm.

“Në Ditën e 10-të Ndërkombëtare për t’i dhënë fund pandëshkueshmërisë për krimet kundër gazetarëve, ne përgëzojmë gazetarët sidomos gazetarët e vijës së parë të patrembur që mbulojnë konfliktet, krizat dhe emergjencat. Puna e tyre është thelbësore për të ekspozuar shkeljet e të drejtave të njeriut, abuzimet dhe krimet e luftës që përndryshe do të mbeteshin të fshehura nga opinioni publik”, thuhet në deklaratën e përbashkët.

Viti i kaluar pa një rritje të paprecedentë të vrasjeve të gazetarëve, gjë që është “shkatërruese dhe e papranueshme”, theksojnë zyrtarët.

Kjo ndodhi në Gaza, në Liban, në Mianmar, në Jemen, në Sudan dhe në vende të tjera, ku gazetarët, pavarësisht rreziqeve vdekjeprurëse, kryen me guxim detyrën e tyre, duke dhënë lajme objektive nga toka për komunitetin ndërkombëtar, ekspozuan krimet e luftës dhe dokumentuan mizoritë e luftës.

“Gazetarët ukrainas vazhdojnë të jenë objektiva të dhunës, ngacmimeve dhe ndalimeve arbitrare nga Rusia dhe forcat pro-ruse… BE-ja dënon fuqishëm sulmet ndaj gazetarëve dhe bën thirrje edhe një herë për veprim urgjent dhe efektiv për të mbrojtur gazetarët dhe punonjësit e medias. Gazetarët dhe punonjësit e medias janë civilë dhe duhet të mbrohen në çdo kohë thanë përfaqësuesit e Komisionit Evropian.

Joseph Borrell dhe Věra Jourová u bënë thirrje të gjitha shteteve që të hetojnë incidente të tilla shpejt, në mënyrë efektive dhe të paanshme. Ata theksuan se dhuna ndaj gazetarëve, kërcënimet dhe ngacmimet nxisin një klimë frike, autocensurimi apo edhe mërgimi. Pa llogaridhënie, cikli i dhunës ndaj gazetarëve do të vazhdojë, duke zvogëluar më tej hapësirën për media të lira dhe të pavarura dhe duke dëmtuar të drejtën e qytetarëve për informim, përfundon deklarata.

Siç u raportua më herët, duke iu referuar Këshillit të Evropës, më shumë se 30 gazetarë ukrainas aktualisht mbahen ilegalisht nga forcat pushtuese ruse me akuza të sajuara.

PD nesër protestë në Shkodër, Salianji rikthen nga burgu denoncimin e bërë më parë: Shqiptarët meritojnë një qeveri që lufton krimin

Ish-deputeti i Partisë Demokratike Ervin Salianji, në një postim në rrjetet sociale, teksa ndodhet në burg, ka rikthyer një denoncim të bërë vite më parë për situatën kriminale në Shkodër.

Salianji bën thirrje që qytetarët të bashkohen me protestën e nesërme në qytetin e Shkodrës, në orën 12:00.

Në videon, e cila është bërë shtatë vite më parë, Salianji përçon mesazhin se situata kriminale në vend është e rëndë dhe se shqiptarët meritojnë një qeveri që e lufton krimin.

“Sidomos në Shkodër në ditët e fundit, krimi sundon bashkë me qeverinë qendrore të Edi Ramës. Këtë e provoi sot një tjetër vrasje e tipit mafioz në qytetin e Shkodrës. Edhe kjo e sotmja ende e pazbuluar. Vrasja e sotme është në serinë e vrasjeve dhe rrëmbimeve të ditëve dhe javëve të fundit në zonën e Shkodrës.

Në pak muaj, në zonën e Shkodrës ka pasur 6 viktima, dy të zhdukur dhe tre makina të djegura. Familjarët dinë çdo motiv të krimeve që po kryhen nga bandat, edhe policia i di. Edhe qytetarët e frikësuar flasin nën zë për autorët, por policia nuk ndërhyn dhe nuk shoqëron askënd. Shqiptarët meritojnë një qeveri që lufton me zero tolerancë krimin e organizuar. PD garanton qytetarët se që në ditën e parë të saj në qeveri do të nisë shtypjen e bandave në çdo qytet ku operojnë”, tha Salianji.

PD thirrje qytetarëve shkodranë: Bashkohuni në mosbindjen civile të së shtunës, ora 12:00 para bashkisë

Partia Demokratike u ka bërë thirrje të gjithë qytetarëve shkodranë që të bashkohen në marshimin protestë të ditës së shtunë ora 12:00 para bashkisë së Shkodrës.

‘Shkodra, Zonja e madhe, tashme është kryeulur nga kthetrat e krimit. Me bekimin e Edi Ramës, qyteti jonë është nënshtruar nga të fortët, të cilët sundojnë qytetin’, tha në një deklaratë nga selia e PD-së së Shkodrës, Izmira Ulqinaku.

Deklarata e PD së Shkodrës:

Në emër të Partisë Demokratike, i bëj thirrje të gjithë qytetarëve të Shkodrës, të gjithë prindërve që kanë vendosur të rrisin dhe edukojnë fëmijët në këtë qytet, të bëhen bashkë në marshimin protestë, ditën e shtunë me datë 2 nëntor, ora 12:00, para Bashkisë Shkodër.

Shkodra qyteti i artit e kulturës, qyteti i këngës e humorit, sot është transformuar në kopjen e shëmtuar te Palermos.

Shkodra, Zonja e madhe, tashme është kryeulur nga kthetrat e krimit. Me bekimin e Edi Ramës, qyteti jonë është nënshtruar nga të fortët, të cilët sundojnë qytetin.

Pasiguria ndihet kudo!

Situatën nuk e zgjidh dot Rilindja e as banda e policisë. Ata janë palë në fushata, për të ruajtur njeri tjetrin.

Ky terror që po instalon Edi Rama në Shkodër, do ti kthehet shpejt në boomerang!

Ditën e shtunë, ne do të marshojmë për liri.

Do të marshojmë kundër kthetrave të krimit.

Do të marshojmë për ti kthyer lavdinë Shkodrës; për ti kthyer qetësinë banorëve të saj.

Do të marshojmë për rendin e sigurinë e munguar.

Bashkohuni me ne, të shtunën, në pedonale para bashkisë, ora 12:00, në marshim!

sn

UGSHPD: TË BETOHESH DHE T’I SHËRBESH SI DEPUTET ATDHEUT DHE ZGJEDHËSVE


Kaloi pa u vënë re në Kuvendin e Republikës së Shqipërisë betimi i dy deputetëve Andrea Nesti Mano PD dhe Erjon Shërbet Meka PS gjatë seancës plenare të së Enjtes 31 Tetor, 2024. Lista e lajmeve të ngjeshura dhe ngarkesa e tyre prej Kuvendit ku opozita protestonte ndërsa Ambasadori i BE dorëzoi “Raport Progresin 2024”, ngjarja e rëndë e vrasjes së dy personave dhe një të plagosuri në qytetin e Shkodrës, qëndrimi në Gjirin e Durrësit E ANIJES ende të pa përpunuar me ngarkesën e 2100-ton mbetjesh toksike, bënë që të humbte rasti i parë i njohjes me publikun i dy përfaqësuesve zgjedhor respektivisht të qyteteve të rëndësishme si Korça dhe Durrësi.
Duke e monitoruar këtë zhvillim vlen të nxjerrim në dukje ato shqetësime që kanë dalë edhe më parë dhe tani janë formuar si një normë “e pranueshme”. Raporti i pushtetit me mediat dhe propaganda në veprim për të ndalur mendimin kritik dhe thelbin e së vërtetës jo vetëm që janë bërë agresive, por edhe vetë një komision për dezinformimin në kuvend nuk arrin t’i drejtpeshojë këto situata.
Më 27 Shtator Ervin Salianji (PD) merr gjykimin për “kallëzim të rremë” dhe nis kryerjen e dënimit me 1 vit burg. Arrestohet 10 ditë më parë ish presidenti Ilir Meta, president i PL i cili vazhdon masën e sigurisë ku deri në pritje të vendimit nga Prokuroria e Posaçme SPAK  i është komunikuar akuza për korrupsion, pastrim i produkteve dhe mos deklarim i pasurisë. Deri këtu ngjarjet janë pritur si goditje politike nga njëra anë, por edhe si vendosmëri e drejtësisë për të zbatuar ligjin në zyrtarë  të dyshuar për shkelje dhe korrupsion nga ana tjetër.
Si për të mos i lënë fare vend dhe hapësirë njohjes me dy deputetët më të rinj të sapo pranuar në Kuvend dhe të dalë nga listat shumë emërore të zgjedhjeve për në Kuvend të datës 25 prill 2021, por ishte kryeministri Rama që nga një studio televizive i mëshoi të dyja çështjeve sipas interesave të tija. Për Salianjin Rama u shpreh se: -“…do të uronte që ai vendim të bëhej mësim për të tjerë që vazhdojnë dhe bëjnë shpifje katastrofike”, ku sipas tij u përdor mandati i deputetit për të degjeneruar publikisht kundërshtarin politik. Ndërsa në rastin për Ilir Meta duke shprehur si zakonisht tërheqjen për të mos bërë komente u shpreh se: -“Unë po flas në parim, nuk po merrem me rastin konkret, policia nuk arreston por ekzekuton vendimin e  gjykatës. Policia nuk ka asnjë tagër as të njoftojë as të zgjedhë, si kur dhe qysh pasi quhet dekonspirim ka një operacion”.
Vjen rasti të pyesim se a jetojnë tashmë në dy realitete të ndryshme shqiptarët?
Një për opozitën dhe kundërshtare të pushtetit dhe tjetri për elitën e partisë shtet.
Duhet kuptuar se po, pasi propaganda dhe media e imponuar me lajmin e rremë dhe e pa fuqishme për të mbrojtur të vërtetën e ka kaluar fazën e evidentimit të bashkëjetesës dhe të trajtimit pushtet dhe opozitë në dy standarde të ndryshme. Standardi i ndryshëm është normë, ndërsa sundimi i pushtetit pa kontrollin e opozitës është një realitet.
Për ta krahasuar vetëm përmes lajmit zyrtar të shtetit shqiptar ATSH trajtimi mbetet i shkruar dhe i dokumentuar sipas linjës propagandë të pushtetit. Paragrafi i fundit shënon;”Andrea Mano zuri vendin e Ervin Salianjit, i cili u dënua me 1 vit burg nga Gjykata e Apelit ndërsa Erjon Meka vendin e Jurgis Ҫyrbjes, i cili dorëzoi mandatin e deputetit “për arsye shëndetësore”.
Ky parashtrim  i fakteve me tendencë shtrembër të bën të kuptosh standardin e dyfishtë që jetohet sot si dy realitete të ndryshme.
Salianji me “kallëzim të rremë” 1 vit burg.
Pra theksohet ndëshkimi, kurse Jurgis Ҫyrbja, pas disa aktesh teatrale me hyrje dalje në Strukturën  e Posaçme Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar i merret masa e sigurisë pasi është shfuqizuar nga cdo lidhje me Partinë Socialiste ose sipas ATSH-s dhe Komisionit të Mandateve “për arsye shëndetësore”.
Në një kohë kur në vetë lajmet e saj ATSH-ja ka të detajuar procedimin penal Nr. 93 të vitit 2023 që Jurgis Ҫyrbja ka konsumuar veprat penale “Zbulimi i akteve ose të dhënave sekrete”, “Tregimi i sekretit shtetëror nga shtetasit”, “Përkrahja e autorit të krimit” dhe “Korrupsioni aktiv në zgjedhje”. Kjo e fundit ne na sjell në të kuptuarin e progresit që sjell bashkëveprimi i shtetit të korruptuar me krimin. Dy renditje më poshtë në listën shumë emërore se vetë kreu i Rilindjes Socialiste për Durrësin për zgjedhjet e 25 Prillit, 2021, fillimi i mandatit të tretë.

Të vërtetat flasin vetë ndërsa propaganda e pushtetit fsheh dhe shtrembëron realitetin duke ndërtuar perceptime edhe më të gabuara për detyrat e përfaqësuesve në Kuvend të zgjedhur nga populli. Në çfarë shkalle duhet të mbërrijë për t’u parë korrupsioni. Këtë e gjen dhe e justifikon me mos përgjegjësinë e vet kryeministri dhe njëherazi kryetari i Rilindjes Socialiste. Ai nuk flet më për mandatin e katërt sepse fuqia e kartonit në një Kuvend pa opozitë po i krijon të gjitha kushtet e mbrojtjes. Progresivizmi në këtë rast jo ai i Raportit Vjetor të BE-së, por i strategjisë për ta mbajtur përjetësisht pushtetin është kthyer në mbivlerësime personale dhe autoritare. Të bërjes politikë e cila shkon  deri në auto-vlerësime filozofike ku propaganda çmon, shquan dhe ngre figurën e një lideri që tani shkollon dhe certifikon të rinj dhe të reja në Akademinë e Partisë Socialiste, një përpunim ideologjik progresist që ka në qendër pushtetin dhe sundimin e përjetshëm.

 

31 Tetor, 2024

 

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë Profesionistë të Diasporës (UGSHPD)
Verband Albanischer Berufsjournalisten der Diaspora (VABD)
Union of Professional Albanian Journalists of Diaspora (UPAJD)
L’Union des journalistes professionnels albanais de la diaspora (UJPAD)
Unione dei Giornalisti Professionisti Albanesi della Diaspora (UGPAD)

Industria bie 8.9%! Mungesa e punonjësve, rënia e euros dhe e kërkesës nga jashtë, ndër faktorët që po thellojnë humbjet

Sektori i industrisë shënoi rënie vjetore me 8,91%, në tremujorin e dytë të vitit 2024, më e madhja që nga tremujori i dytë i vitit 2020, kur u aplikuan kufizimet në lëvizje nga pandemia Covid-19.

Të dhënat e INSTAT tregojnë se, shkak për këtë rënie është bërë kriza në industrinë e përpunimit. Kjo degë e industrisë pësoi rënie vjetore me -7.6% në tre-mujorin e dytë. Rënia vazhdoi për të gjashtin tremujor radhazi, duke e bërë këtë krize më të paprecedenten në të gjithë historinë e tranzicionit.

Siç tregojnë të dhënat e grafikut të mëposhtëm sektori i industrisë përpunuese që dominohet kryesisht nga fabrikat e tekstilit dhe këpucëve vitin që shkoi pësoi rënie me – 6.1% dy herë më shumë se vitin e krizës pandemike 2020. Teksa këtë vit rënia pritet të jetë edhe më e thellë. Në 6 –mujorin e parë rënia vjetore është rreth-8,3 për qind, teksa fabrikat duket se nuk janë optimiste për ndryshim të situatës.

Mungesa e punonjësve, rritja e kostove të punës, humbjet nga kursi i këmbimit, por mbi të gjitha rënia e kërkesës nga jashtë, po thellojnë humbjet nga muaji në muaj. Vitin e kaluar, eksportet e tekstilit në vlerë shënuan 126 miliardë lekë, me rënie rreth 6.5%, ndërsa në  9-mujorin e 2023, rënia u thellua me rreth 12%.

Skënder Pashaj, i cili drejton kompaninë “Fital”, një nga prodhuesit më të mëdhenj të këpucës, pohon se përpos situatës së vështirë nuk ka shpresa për rikuperim. Rritja e kostove të jetesës pas luftës në Ukrainë, në shumë vende të Europës me të cilat vendi ynë eksporton, e ka ulur kërkesën për veshje dhe këpucë. Gjiganti global i veshjeve sportive “Nike” njoftoi se më 2024, shitjet me pakicë në rang global do të pësojnë rënie me 10%, kundrejt pritshmërive të tyre për rritje. Teksa tregu i këpucëve është në krizë prej dy vitesh, në të njëjtën situatë dhe për të njëjtat arsye po vuajnë edhe fabrikat shqiptare vitin e fundit.

Panairet e modës së pranverës u përballën me rënie të madhe të porosive, teksa shpresat për rikuperim janë bërë të vështira. Të dhënat nga bilancet e kompanive të mëdha tregojnë se numri i punonjësve, në shumicën e tyre, është shkurtuar me mbi 35% më 2023. Nëse situata e tregut ndryshon, fabrikat e kanë shumë të vështirë të rikthejnë punonjësit, pasi ata janë integruar në sektorë të tjerë. Kriza e fabrikave duket se është bërë e qëndrueshme për shumë arsye, një pjesë e të cilëve buruan nga tregu i brendshëm.

Rënia e Euros në mënyrë sistematike vitet e fundit uli fitimet e fabrikave dhe nga ana tjetër, rritja e pagës minimale nga 30 mijë lekë në prill 2022 në 40 mijë lekë në fund të 2023 ushtroi presion te kostot, duke bërë që shumë klientë të ikin nga Shqipëria drejt çmimeve më të lira në vende të Azisë dhe Afrikës./Monitor

UGSHPD: SHQIPËRIA FILLON ME “A”

 
“Opozita mund  të luajë dhe do të luajë rolin e saj brenda në parlament”, kështu ka deklaruar pas daljes nga Kuvendi i Republikës së Shqipërisë , ambasadori i BE Silvio Gonzato që u detyronte të përshkonte rrethimin e gardës përpara dyerve të Kuvendit.
“A” qëndron për Autokracinë e shtetit Shqiptar në BE apo për Albania në rendin alfabetik në rradhët e BE.
Vaksina e re deri në zgjedhjet në Shqipëri u ofrua!
Duke qenë se vjeshta është  stina e mbrojtjes nga epidemitë, çështja është se kundër kujt duhet të mbrohemi deri në zgjedhje; 1- Kundër Demokracisë?… apo 2- Kundër Korrupsionit të partisë-shtet?
E para, lidhet me fushëbetejën e re që u krijua nga sot dhe kjo është beteja institucionale e opozitës e cila nuk mund të shmanget nga protestat e pandërprera sepse përndjekja dhe ndëshkimi politik janë hedhur në veprim që prej një viti. Burgosje të drejtuesve politikë dhe përjashtim nga kuvendi i 27 deputetëve.

E dyta flet më qartë, ndërsa për pozitën ndëshkimi “shpërdorim detyre”. Mbi 11 vite shpërdorim detyre në çdo pushtet të kapur, por edhe mbi 11 vite “reforma të mirëqeverisjes” për të mbajtur një elitë të Rilindjes Socialiste në pushtet.

Shqiptarët duhet të përgatiten se me mirëqeverisjen e partisë shtet do të shkojnë në BE. Thënë ndryshe do të shkojnë me stabilitetin e autokracisë.

A do ta topisë ky vaksinim opozitën për të qenë e përçarë karshi realitetit që korrupsioni ka  krijuar dhe ku misioni i saj është sigurimi i zgjedhjeve të lira dhe të ndershme?
Në të dy rastet  si nga ambasadori i BE-së Gonzato dhe kryeministri Rama këshilla për mos ngutje për  konkluzione pa e lexuar raportin lë për të dëshiruar për shkak të dy faktorëve.

1-Ose media ka mbetur në terr gjatë gjithë kësaj kohe.
2- Ose media dhe analistët kanë bërë propagandën për dhe kundër qeverisë.
Duke “pranuar kritikat dhe mbushur boshllëqet” sipas kryeministrit Rama, por edhe që  “vetëvrasja  politike është legjitime”, burokracia e procedurës për në BE do të ndeshet me mungesën e opozitës si frymë. Boshllëku do të mbushet me opozitë fasadë dhe do të institucionalizohet ndërsa opozita e përçarë dhe nën presionin e përndjekjes do të synohet për t’u demoralizuar si forcë e bashkuar në zgjedhjet e ardhshme.
Indirekt pakënaqësia mund të shpjerë në bojkotin e zgjedhjeve, rezultati i njohur i së cilës të dalë nga njohja e një procesi zgjedhor pas kësaj do të kurorëzojë vendosjen e partisë-shtet me mandatin e katërt të elitës së Rilindjes Socialiste. Dhe për herë të parë një parlament pluralizëm politik dhe një shtet në duart e një autokrati do të tentojë të futet në BE.
Në qoftë se takimet për çeljen e detyrave u mbajtën në një kohë zemërimi dhe propaganda zbeh protestat kundër keq qeverisjes, varfërisë, korrupsionit dhe nivelet më të ultë në arsim, shëndetësi, mbrojtje të natyrës etj. kjo tregon për pakënaqësinë ndaj regjimit dhe nuk mund të mbeten jashtë vëmendjes për procesin në tërësi. Me apo pa opozitë.
Interesi për t’u bërë anëtarë i BE është i të gjithë shqiptarëve. Analiza duhet thelluar më tej për të kuptuar se kush po shkon ë BE edhe sikur ky kufi kohor të jetë 2030-a apo më përtej apo edhe më afër.
Raporti do të lexohet dhe do të studiohet pa diskutim, por deri tani asnjë nga institucionet shqiptare nuk e ka publikuar në faqen zyrtare përkthimin shqip, ose linkun në internet. Dokumenti ju dorëzua, presidentit, kryetares së kuvendit dhe kryeministrit.
Le t’i lexojmë dhe analizojmë. Por një fakti nuk mund t’i shpëtojmë.
U pohua se Shqipëria ka diasporën më të madhe në Evropë dhe botë krahasuar me ritmet e shpërnguljes së tanishme.
Në qoftë se hemorragjia e shpopullimit nuk ndalet, fuqia punëtore e moshës së re nuk ka front prodhimi dhe truri po largohet, atëherë BE të pranojë se do të mirëpresë elitën e një partie politike si Rilindja Socialiste që punon për mirëqeverisjen dhe ku drejtësia ndëshkon me sukses dhe shkëlqyeshëm “shpërdorimin e detyrës” pasi korrupsioni i përket vetëm opozitës.

31 Tetor, 2024

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë Profesionistë të Diasporës (UGSHPD)

Verband Albanischer Berufsjournalisten der Diaspora (VABD)

Union of Professional Albanian Journalists of Diaspora (UPAJD)

L’Union des journalistes professionnels albanais de la diaspora (UJPAD)

Unione dei Giornalisti Professionisti Albanesi della Diaspora (UGPAD)

Opozita proteston sot sërish te bashkia, kërkohet largimi i Veliajt

Mbahet sot protesta e radhës nga opozita, para bashkisë së Tiranës.

Ashtu si edhe në herët e kaluara, protesta është parashikuar që të nisë në orën 11:00.

Prej kohësh opozita, proteston para bashkisë, në shenjë kundërshtie pas arrestimeve për dosjen 5D, ndërsa kërkojnë dorëheqjen e kryebashkiakut Erion Veliaj i përfshirë në aferën ”5D” si dhe tek inceneratori i Tiranës. sn

Këlliçi njofton protestën e radhës para bashkisë: Takohemi nesër në ora 11:00

Belind Këlliçi, drejtuesi politik i Partisë Demokratike për Qarkun e Tiranës, ka njoftuar protestën e radhës përpara bashkisë kundër korrupsionit në institucionet vendore.

Në postimin e tij në Facebook, Këlliçi e cilëson Bashkinë e Tiranës si “selinë e biznesit” të një sistemi të korruptuar, që sipas tij po abuzon me taksat e qytetarëve.

Ai kërkon që kryebashkiaku Erion Veliaj të përballet me drejtësinë për vjedhje dhe krime zgjedhore.

POSTIMI I PLOTË:

Miqtë e mi, nesër e enjte, datë 31 tetor, ora 11:00, takohemi sërish në protestë.

Duzina e drejtorëve hajdutë të shkarkuar javën e shkuar nga kreu i 5D, është tregues i qartë se tashmë institucioni më i korruptuar në Europë po shpërbëhet!

Godina e Bashkisë Tiranë, sot është kthyer në selinë e biznesit të pronarit faktik të Inceneratorit Tiranë, i cili vijon të vjedhë paratë e taksapaguesve të kryeqytetit çdo ditë që qëndron në zyrë.

Kryehajduti Veliaj duhet çuar para drejtësisë me çdo kusht! Vjedhja e taksave të qytetarëve dhe krimi elektoral duhen ndëshkuar në mënyrë shëmbullore.

Kolegët e Erionit në SPAK ta harrojnë se mund të vazhdojnë të jenë mburojë e një hajduti banal!

O sot, o kurrë

sn

Luan Baçi publikon listën: Policia e Fierit ka filluar shoqërimet dhe presionet. Protesta ishte e ligjshme, mos luani me zjarrin!

Deputeti i PD-së Luan Baçi ka publikuar një listë me emra, anëtarë dhe drejtues të strukturave të PD, të cilën thotë se e la bërë policia e Fierit duke e akuzuar pë presione dhe shoqërime.

Baçi i bën thirrje policisë dhe ministrit Hoxha, të mos luajnë me zjarrin dhe të mos i provokojnë, pasi protesta në Levan ishte e ligjshme.

POSTIMI I PLOTË
Drejtoria e policise Fier, ka “publikuar” (ne fakt e siguruam konfidencjalisht) listen e anetareve dhe drejtues te strukturave te partise demokratike, protestues te rrethrrotullimi i Levanit dhe kane filluar shoqerimet dhe presionet ndaj tyre!

Gentian Koçi!
Robert Marku!
Sali Isufaj!
Artur Alibeaj!
Mikel Hoxhaj!
Emiljano Paja!
Arben Driza!
Eduart Spaho!
Mikel Berisha!
Pandi Tole!
Durim Refiti!
Kastriot Plaka!
Alush Pasha!
Hebet Selimi!
Dritan Dogani!
Enver Plaka!
Ylli Plaka!
Luan Baçi!

I bej thirrje policise se pushtetit te Rames, drejtuesit vendor te policise ne Fier, drejtorit te pergjithshem te policise dhe ministrit Hoxha, mos luani me zjarrin, mos na provokoni, protesta ne Levan ishte e lugjshme dhe nuk ka ndodhur asnje incident, shume qytetare qe qarkullonin ne rruge u bashkuan me protesten dhe shperndarja u be qetesisht!

Ne qofte se ndaloni demokratet dhe beni presion mbi ta atehere protesta do te zhvendoset te drejtoria e policise, ose ne, ose ju!bw

UGSHPD: REFORMA NË DREJTËSI PËR INTERESIN E SHTETASVE DHE JO TË PARTISË-SHTET

 
 
Mjaft befasuese ishte dalja në një konferencë shtypi e Kryetarit të Komisionit të Posaçëm në Kuvendin e Republikës së Shqipërisë për Antikorrupsionin, Fatmir Xhafaj.
Duke formuar qartazi kornizën e pritjes vetëm të një pyetje për secilin nga gazetarët e pranishëm, Kryetari i komisionit Xhafaj nuk hezitoi të theksonte se ai do të përgjigjej vetëm rreth temës që lidhej me daljen nga mbledhja e komisionit në të cilin opozita nuk mori pjesë.
ATSH-ja në lajmin zyrtar me gjithë mospjesëmarrjen e anëtarëve të opozitës dhe e nënvizoi ngjarjen e ditës si: “Xhafaj: Reforma në Drejtësi e pakthyeshme, kontribut në dhënien fund të pandëshkueshmërisë”, një forcim mesazhi që buron nga frika dhe nxitimi i politikës së njëanshme të Rilindjes Socialiste që jo vetëm se e ka pronësuar tërësisht kauzën e reformës në drejtësi, por atë e sheh si mjetin për rimarrjen e mandatit të katërt. Një trofe elektorale me të cilën kërkon të ecë përpara edhe si një forcë e vetme politike.  I skajshëm dhe i prerë ishte zhvillimi i konferencës për Komisionin që mban një emër serioz; “Për thellimin e reformave për mirëqeverisjen, sundimin e ligjit dhe anti-korrupsionin për Shqipërinë 2030 në Bashkimin Europian”. Terminologjia që synonte të shpjegonte kryetari për median dhe ajo t’ia bënte të kuptueshme më pas publikut, ishte kaq e hermetike dhe e papërshkueshme sa ky komunikim nga dëgjimi i drejtpërdrejtë mbante peshën e vendimeve që dukej se dilnin nga gjuha ideologjike e burokratëve të aparatit të komitetit qendror të farkëtuar në Shkollën e Partisë së Punës.
Jemi më 2024 dhe po flitet për një reformë në drejtësi në fundin e 34 viteve tranzicion dhe ku ende gjuha politike moniste duket e pandryshuar dhe e huazuar për demagogji.
Do t’ua përshkruajmë pa nuanca*, por ndërtimi i fjalive dhe terminologjia e zgjedhur në këtë paraqitje janë sa imponuese në mënyrën se si po adresohet përmbajtja e një projekti reforme sa që politika pa dialog dhe sidomos vetëm njëra forcë politike që merr përsipër reformën i japin përmbajtjes së saj jetë-shkurtësinë. Pjesa tjetër e cila parashikon se do të përthithë kontributin e profesionistëve të fushës dhe institucioneve për interes të publikut mbetet jashtë dhe ka nxitim afatesh kohore pikërisht se zgjedhjet parlamentare po afrojnë.
E para çështje që duhet konsideruar është se kjo reformë po bëhet pa opozitën.
Që këtu premisa e reformës bie pavarësisht kufirit të largët BE 2030.
E dyta, kur përveç dokumentit që del, përgjigja ndaj pyetjeve të gazetarëve ndjek terminologjinë e papërshkueshme dhe togfjalësha si pakthyeshmëria, kuadri ligjor, tre  shtyllat, 15 komponentët, 140 ligje, rritja e efiçencës etj. Dhe kur pretendimi bëhet se ky material do të publikohet në ‘faqet online’ së shpejti me po këtë ngurtësi termash propagandistikë mund të pranojmë se dogma dhe rudimenti i trashëguar i ideologjisë moniste nuk mund të rienergjizojë reformën. Publiku ka të drejtë të informohet se përse kjo shpejtësi (nxitim), për kohën dhe përse arritja e përfundimit të një reforme në drejtësi pa opozitën po kryhet. Të mos harrohet se një pjesë e mirë e saj, rreth 27 deputetë vazhdojnë vuajtjen e dënimeve për shkak të protestave të ushtruara ku ndëshkimi në bllok me fuqinë e kartonit që bën mazhoranca socialiste të rrëzojë apo të favorizojë çdo ligj për interesat e partisë-shtet.
E treta, është kur besimi në dogmën ideologjike pa mendimin kritik dhe dialogun mes palëve të shpie në përfundime të gabuara. Këtë mund ta ilustrojmë me një nga pyetjet e konferencës për shtyp të kryetarit Xhafaj kur Gjykata Kushtetuese është përgjigjur me shkrim se nuk do të jetë pjesëmarrëse me përfaqësues/ ekspertë të saj. Pyetja që u drejtua se përse është ky refuzim  Kryetarit të Komisionit të Posaçëm për Antikorrupsionin, Fatmir Xhafaj u përgjigj se fjala refuzim është fjala e papërshtatshme në këtë rast: -“Nuk bëhet fjalë për refuzime. Sepse nuk refuzohet Kuvendi. Jemi Republikë Parlamentare. Kuvendi është shprehje e vullnetit të popullit. Sovrani i ka besuar pushtetin. Nga kuvendi gjenerojnë gjithë pushtetet. Ashtu sikurse Kuvendi nuk refuzon drejtësinë. Drejtësia nuk refuzon Kuvendin. Fjala refuzim është fjala e papërshtatshme në këtë rast”. Në qoftë se do ta merrnim të mirëqenë pohimin duke lënë me një anë konfliktet e interesit, vetingun e figurës së deputetëve, fuqinë e kartonit të mazhorancës për krijimin e mosmarrëveshjeve institucionale dhe kur presioni i politikës ka rezultuar me mos përfillje të pushteteve të pavarura,  atëherë një gjë duhet kuptuar se pa opozitën, pa dialogun dhe pavarësinë e institucioneve nga politika ky proces është i dështuar.
Sovrani në rastin e besimit të pushtetit, është i ndërgjegjësuar dhe i ndjek ato proceset që e zhvillojnë ekonominë dhe janë në dobi të shoqërisë dhe mirëqenies së individëve dhe i ndan ato qartazi nga korrupsioni dhe keq qeverisja e pushtetit. Dhe kur një pushtet i korruptuar kërkon që të qëndrojë më gjatë, është vota e lirë dhe integriteti i saj që do të vendosin për të sjellë ndryshimin.
____________
* Postim në faqen e Kuvendit (Kuvendi i Shqipërisë ).

 

29 Tetor, 2024

 

Unioni i Gazetarëve Shqiptarë Profesionistë të Diasporës (UGSHPD)

Verband Albanischer Berufsjournalisten der Diaspora (VABD)

Union of Professional Albanian Journalists of Diaspora (UPAJD)

L’Union des journalistes professionnels albanais de la diaspora (UJPAD)

Unione dei Giornalisti Professionisti Albanesi della Diaspora (UGPAD)

Lajmet me interesante

Lajmet e fundit

ARKIVA E LAJMEVE

Kliko këtu për të parë arkivën e lajmeve

Send this to a friend