Nëse Bashkimi Evropian dëshiron ta marrë drejtimin në rajonin e Ballkanin Perëndimor atëherë pavarësia e Kosovës duhet të njihet nga të gjitha shtetet e BE-së. Është ky propozimi i Austrisë përmes ministres për BE-në dhe Kushtetutën, Karoline Edtstadler.
Në një reagim në rrjetet sociale ajo kritikon BE-në se s’ka bërë shumë në mbajtjen e premtimeve për rajonin. Ajo ka shprehur qëndrimin zyrtar të Austrisë që Bashkimi Evropian duhet të marrë drejtimin në rajonin e Ballkanit Perëndimor.
Deklarata:
Shqipërisë, Bosnjë dhe Hercegovinës, Kosovës, Malit të Zi, Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe Serbisë iu premtua një e ardhme në BE 20 vjet më parë.
Negociatat e anëtarësimit janë hapur me katër vende, por të katërt janë praktikisht në bllokim. Dy vendet e tjera janë ende në fillim: Bosnja dhe Hercegovina mori statusin e kandidatit në vitin 2022.
Kosova e dorëzoi aplikacionin e saj për anëtarësim në BE në dhjetor 2022 – pa ndonjë vendim ende nga ana jonë se si do të procedohet me të.
Nuk ka dyshim se shumë nga arsyet e kësaj situate qëndrojnë tek vetë gjashtë shtetet.
Reformat e nevojshme janë ende të pazgjidhura dhe problemet kryesore mbeten të pazgjidhura. Por në fund të fundit, procesi i zgjerimit është gjithashtu një marrie e dhënie. Ndryshimet me shtrirje të gjerë kërkojnë motivim dhe vullnet politik.
Në shumë vende, popullsia në rajon nuk beson më në mundësinë reale të anëtarësimit dhe është afruar më shumë me narrativat ruse ose kineze. Prandaj BE-ja duhet të marrë drejtimin në Ballkanin Perëndimor dhe t’i japë një vrull të ri proceseve të anëtarësimit
Kjo nuk do të thotë se partnerët në Ballkanin Perëndimor nuk kanë nevojë të ecin përpara me reformat dhe t’i zbatojnë ato në terma konkretë – përkundrazi, nuk ka rrugë të shkurtra për t’u bërë anëtarë të plotë të BE-së.
Megjithatë, është absurde kur hapa të tillë drastikë si ndryshimi i emrit të një vendi nuk shpërblehen, por vendosen kushte shtesë, të cilat, mbi të, janë politikisht jo të realizueshme.
Ministri i Jashtëm Alexander Schallenberg dhe unë kemi punuar prej disa kohësh për të sjellë përfitimet reciproke të integrimit në BE me qytetarët. Ne kemi paraqitur propozime për të ofruar stimuj dhe shpërblime të prekshme në këmbim të reformave të dhimbshme, por të nevojshme:
Incidentet e fundit mes Kosovës dhe Serbisë na kanë treguar se sa e brishtë është situata në rajon.
Lufta e agresionit të Rusisë kundër Ukrainës, situata në Nagorno-Karabakh dhe sulmet e fundit terroriste ndaj Izraelit duhet të na kujtojnë se konfliktet në fqinjësinë tonë të afërt janë të mundshme – gjithashtu në Ballkanin Perëndimor. Përparimi, dhe kështu stabiliteti, është çështje sigurie për BE-në.
Në propozimin e saj konkret ministria austriake thotë se gjatë këtij viti duhet të hapen bisedimet për anëtarësim me Bosnje e Hercegovinën, ndërkohë përgjatë vitit 2024 thotë se duhet të organizohen konferenca ndërqeveritare me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut, shkruan Express.
Të bëhet progres real me anëtarësimin e Malit të Zi para zgjedhjeve të brendshme në Bashkim Evropian.
Në pikën katër të propozimit të saj ajo ka përmendur edhe Kosovën dhe dialogun për normalizim me Serbinë.
“Progres në bisedimet për anëtarësimin e Serbisë dhe procesimin e aplikacionit të Kosovës për anëtarësim para zgjedhjeve të BE-së ( ndërlidhur me zhvillimet e mëtejme në bisedimet për normalizim ndërmjet Serbisë dhe Kosovës); nëse BE dëshiron të prijë, njohja e Kosovës nga të gjitha vendet anëtare është imperativ”, thuhet në pikën 4 të propozimit austriak.
“Jam plotësisht e bindur se familja evropiane nuk është e plotë pa gjashtë partnerët tanë në Ballkanin Perëndimor. Le të tregojmë se Evropa është e aftë të jetë një aktor gjeopolitik të paktën në portat e saj – jo, në oborrin e saj”, ka shkruar ministrja austriake.