I nderuar Kuvendi i Shqipërisë,
Shkëlqesi ambasadorë,
Miq të ftuar,
Përsëpari, në emër të shumicës së re kuvendore dhe të të gjithë zgjedhësve tanë, i uroj zyrtarisht Kryetarit të Kuvendit, zgjedhjen në detyrën e lartë.
I nderuar kryetar,
Asnjëherë s’kam qenë më i sigurt sesa në votimin e dy ditëve më parë, që investimi i votës sime për një individ, do të kthehet plotësisht në një përfitim publik.
E dëgjova me vëmendje fjalën tuaj inauguruese dhe e nënshkruaj çdo rresht të saj.
Jam i bindur se nën drejtimin tuaj, kjo shumicë qeverisëse nuk do të tolerohet në asnjë rast dhe për asnjë arsye, të përdorë forcën e numrave, për të shkelur vijat e kuqe që përcakton libri i rregullave të bashkëjetesës në këtë Kuvend.
Jam po njësoj i bindur që nën drejtimin tuaj, axhendat partiake apo kuturisjet individuale nuk do të marrin më peng rendin e punëve të ditës së këtij Kuvendi.
Ne do të vijmë këtu çdo ditë, për katër vjet me radhë, në seancën plenare e në komisionet parlamentare, me qëllimet e mëdha të programit tonë qeverisës.
Jemi të vetëdijshëm për gabimet dhe për defektet tona në aktivitetin parlamentar dhe politik të katër viteve të shkuara; ashtu siç jemi të vetëdijshëm, për barrën e shtuar të përgjegjësisë së këtij mandati të ri, ku nuk ka as kohë, as arsye, po mbi të gjitha as moral, për të vazhduar në rrugën “Avazi i Vjetër”.
Me këto parasysh do të synojmë të jemi, sot e katër vjet me radhë, forca e shembullit, jo shembulli i forcës.
E di që është shumë më e lehtë ta thuash, sesa ta bësh. Por ne hyjmë në këtë legjislaturë të re me të gjithë vullnetin e mirë, për ta bërë ndryshimin që Shqipëria kërkon edhe nga ky Kuvend, nga kjo sallë, duke e nisur nga vetja këtë ndryshim të domosdoshëm.
Ky vit, ku konflikti dhe mirëkuptimi mes nesh, qeverisë dhe opozitës, kulmuan që të dyja, si asnjëherë më parë, brenda një harku shumë të shkurtër kohe, na ka dhënë një mësim të rëndësishëm. Uroj që edhe kolegët opozitarë ta kenë marrë dhe ta kenë kuptuar këtë mësim.
Ne kemi kuptuar që e kemi pasur gabim, kur mendonim se durimi me këtë opozitë që kemi nuk i’a vlen, se në fund asgjë nuk ndryshon.
Kemi gjykuar gabim, kur çdo sulm përtej kufijve etike të opozitës e kemi skualifikuar për shkak të shëmtisë së pajustifikueshme të formës, pa e analizuar sidoqoftë, arsyen burimore të sulmit.
Personalisht, kam mësuar edhe të tjera gjëra me rëndësi nga ky vit, por ndjesë që nuk i ndaj dot me ju, sepse konkurrentëve u tregohen vetëm ato që duken.
Ja edhe diçka tjetër që doli vetiu, duke e shkruar këtë fjalë; jo armiq, asnjëherë, po as kundërshtarë. Ju jeni konkurrentë dhe ne nuk kemi ardhur këtu për të luftuar me ju, po me idetë e me politikat tuaja. Shpresoj të jetë kështu edhe për ju!
Ne jemi me ju në një garë, shpesh me gjakra të ndezur, se kush i fiton zemrat e mendjet e njerëzve, duke luftuar secili me të tijën dhe secili duke menduar se e tija është më e mirë se e tjetrit, për njerëzit e për vendin.
Në këtë pikë vlen të përmendet një tjetër mësim i këtij viti:
25 qershori provoi edhe njëherë, këtë herë edhe më qartë se të tjera herë, se në Shqipëri nuk fiton kush i fryn më shumë zjarrit të konfliktit; kush akuzon, shan e fyen më shumë tjetrin dhe bllofon më shumë me kartat e veta; kush i qan më shumë ditën hallet e miletit, pasi ka numëruar natën sa ka nxjerrë për vete nga shqepja e shtetit dhe zhdëpja e qytetarit.
Në një nga ditët e protestës së opozitës, e cila pararendi për disa muaj me radhë zgjedhjet, kryetari Basha doli në protestë bashkë me vajzën e tij të vogël.
Nuk e risjell këtu atë episod për ta komentuar, aq më pak për ta gjykuar. Por sepse, në fund fare, qofshim në qetësi, a qofshim në konflikt, qofshim në të drejtë, a qofshim në gabim, gjithçka që ne bëjmë, lidhet me fëmijët tanë. E në këtë punën tonë, e cila është shumë më shumë sesa e jona, ne duhet të mos e harrojmë asnjëherë, se në çdo gjë që bëjmë keq, u bëjmë keq fëmijëve të gjithë Shqipërisë.
E ardhmja e fëmijëve tanë është prioriteti ynë themelor si prindër dhe përpjekjet tona si individë, po në rastin konkret, edhe si udhëheqës apo përfaqësues të partive e të mbarë popullit shqiptar këtu në Kuvend, janë përpjekje që përcaktojnë shumëçka, për të sotmen dhe gjithçka për të ardhmen e mbarë fëmijëve të Shqipërisë.
Ata ushqehen, vishen, kanë nevojë për kukulla, libra, klasa të mira, topa e fusha sporti dhe nevojat e pritshmëritë e tyre rriten dora – dorës, bashkë me ta. Nëse ne realisht duam të bëjmë më shumë për ta dhe nuk diskutohet që çdokush në këtë sallë do që të bëjë më shumë, le të mbajmë në radhë të parë parasysh më kryesoren; atë që nuk kushton asnjë qindarkë, teksa jeta jonë politike zhvillohet përmes përpjekjeve e kundërshtive tona. Le të mbajmë parasysh, se askush prej nesh këtu, në këtë sallë, nuk u mëson fëmijëve në shtëpi tabiatet e vjetra të bashkëjetesës së degraduar brenda këtyre mureve. Askush prej nesh, sado të ndryshëm e në kundërshti me njëri-tjetrin, nuk ua miraton fëmijëve të vet brenda mureve të shtëpisë, atë që rëndom, kush më shumë e kush më pak, ne e bëjmë këtu, me fjalorin joetik e me sjelljen shpesh agresive ndaj njëri-tjetrit, në sytë e mbarë opinionit tonë publik, edhe të vetë fëmijëve tanë.
Shqipëria është një vend i pasur në burime natyrore, po pasuria jonë më e madhe janë njerëzit – dhe ç’është më e rëndësishmja, ne kemi shumë fëmijë, shumë të rinj, me një qasje pozitive, ambicioze, ndaj të ardhmes. Vajza e djem që besojnë tek e ardhmja dhe e duan shumë Shqipërinë.
Shumë prej tyre e kanë lënë vendin në këto dekada, po nuk e kanë zëvendësuar atë në zemrën e në mendjen e tyre. Ata janë larguar e largohen në kërkim të një jete më të mirë diku tjetër. Po ka prej tyre që rikthehen e do të donin edhe më shumë të riktheheshin, për të investuar këtu eksperiencën dhe aftësitë e fituara në vende më të zhvilluara se i ky yni.
Mund të ketë ende plot gjëra në këtë vend, që i pengojnë shumë prej tyre ta konsiderojnë vendimin për t’u rikthyer.
Por le të jemi deri në fund të vërtetë, me veten dhe me ta.
Pengesa më e madhe për rikthimin e tyre, ashtu sikundër dhe shtysa më e fortë për largimin e tyre, i ka themelet këtu, në këtë sallë dhe mbahet në këmbë nga ne, përmes shfaqjeve të përjavshme të këtij Kuvendi dhe të thënave të jetës së përditshme të katundit tonë politik; ku del në pah në mënyrë vrastare për ëndrrat e shpresat e njerëzve dhe e më të rinjve sidomos, hendeku mes katundit të politikës dhe botës së fëmijëve e të njerëzve të zakonshëm të këtij vendi.
Unë dëshiroj me gjithë shpirt dhe do të bëjmë çmos, që fituesit e këtyre zgjedhjeve të jenë në radhë të parë, ata që nuk votuan, sepse ende nuk janë në moshën për të votuar: Fëmijët e gjithë Shqipërisë!
Unë dua që kjo qeveri, kjo shumicë qeverisëse të vendosë interesin e fëmijëve në qendër të politikës dhe të shtetbërjes.
Kjo për mua do të thotë shumë më shumë përpjekje të drejtpërdrejta, në funksion të fëmijëve, shumë më shumë shpejtësi e thellësi në reformat që bëjnë shtet, në emër të fëmijëve.
Nuk do ta harroj asnjëherë një stërgjyshe, që gjatë një takimi me pensionistë më tha: “Çdo gjë që ti do t’u shtosh çiliminjve të mi, do të jetë si të më kesh dyfishuar pensionin tim!”
Për çdo familje me tre ose më shumë fëmijë, ne i japim falas librat për fëmijën e tretë, apo të tjerët pas tij.
Ne duam që në harkun e këtij mandati t’ia dalim t’i japim të gjithë këtyre familjeve, me tre ose më shumë fëmijë, një bonus mujor. Ky Bonus i Fëmijës, nuk është vetëm një mbështetje financiare për familjet me shumë fëmijë, por edhe një instrument i provuar në nxitjen e rritjes ekonomike dhe stimulimin pozitiv të demografisë.
Shumë vite më parë, kur drejtoja Bashkinë e Tiranës, u krijua Çeku i Bebes. Një politikë e re, timide padyshim për vetë mundësitë financiare, në mbështetje të fëmijëve të porsalindur e të çifteve të reja, e cila më pas u shtri në të gjithë Shqipërinë. Po qysh atëherë, megjithëse kjo u kthye copy-paste në një politikë qeveritare, jo vetëm shuma ka mbetur fiks po ajo, por edhe zbatimi i kësaj politike ka degraduar. Mjafton të kujtoj se në 2013, në malin e borxheve që trashëguam, një pirg prej afro 6 milionë dollarë ishte borxh ndaj bebeve, prej moslëvrimit të çekut nga qeveria.
Po, ç’është e vërteta, edhe gjatë mandatit tonë të parë, ky detyrim nuk është përmbushur plotësisht dhe me korrektesë të plotë. U kërkoj ndjesë sot, të gjithë fëmijëve dhe prindërve që nuk e kanë marrë në kohë, apo që ende nuk e kanë marrë fare, çekun e tyre.
Padiskutim që, do ta marrin çdo qindarkë që u takon, po ndërkohë ne do të marrim masa që këto vonesa e moskorrektesa, aspak të denja për qeverinë, të mos ndodhin më. Por gjithashtu, ne do ta rrisim çdo vit vlerën financiare të Çekut të Bebes, duke nisur që nga projektbuxheti i vitit të ardhshëm.
Së dyti, ne do të përqendrojmë më shumë vëmendje, energji e burime financiare, tek shkollat dhe edukimi. Mësuesit duhet të bëhen heronjtë tanë në përpjekjen e përbashkët për rritjen e cilësisë së edukimit. U uroj sot, të gjithë atyre, njësoj si edhe nxënësve e nxënëseve, bashkë me prindërit natyrisht, një vit shkollor sa më të mbarë, sa më të suksesshëm, sa më argëtues për të gjithë.
Mësuesit duhet të ndjejnë jo vetëm mbështetjen e qeverisë, po të të gjithëve ne këtu dhe të të gjithë kombit.
Pagat e mësuesve janë rritur, vijimësisht, në vite. Këtë vit ato u rritën shumë ndjeshëm e do të rriten sërish gjatë këtij mandati. Por, po aq e rëndësishme, është të rritet mbështetja morale e publike për ta. Ne duhet t’i mbështesim mësuesit kundër çdo shfaqjeje agresiviteti, apo shprehje mosrespekti në klasë, – qoftë midis nxënësve apo nxënësve ndaj mësuesve, po edhe anasjelltas, kur siç ka ndodhur, mësues të padenjë njollosin të gjithë kategorinë e tyre – çka lejomëni ta rikujtoj, është bërë normë mes politikanëve, edhe në këtë “klasën” tonë këtu.
Prandaj u bëj thirrje sot, kryetarëve të partive dhe të gjithë deputetëve në këtë sallë, – në interes të fëmijëve të Shqipërisë dhe të gjeneratave të tjera – që të rritemi e të vetëdijesohemi të gjithë sëbashku, për dëmin e madh që u bëhet fëmijëve, që u bëhet vajzave dhe djemve të këtij vendi, si pasojë e shfaqjeve të agresivitetit dhe të shprehjeve të mosrespektit mes nesh.
Le të debatojmë me pasion, le t’i mbrojmë me zjarr pozicionet tona të kundërta, le ta kundërshtojmë njëri-tjetrin edhe me ashpërsi, po ju lutem, të mos lejojmë të gjithë së bashku, që bashkëjetesa jonë politike të jetë barku që prodhon modele e shembuj të këqij për fëmijët e Shqipërisë.
Në këtë kontekst do t’ju ftoja të reflektonim edhe më gjerë, për influencën negative mbi gjithë shoqërinë, të modeleve dhunënxitëse të komunikimit e të shembujve të këqij të bashkëjetesës, që ky Kuvend dhe katundi ynë politik ka prodhuar.
Natyrisht, asnjë dyshim, barra më e madhe e përgjegjësisë edhe në këtë drejtim sot na bie ne, shumicës parlamentare dhe qeverisë. Ne do ta mbajmë këtë barrë, duke kultivuar sensin e tolerancës, frymën e dialogut, ndjenjën e mirëkuptimit me konkurrentët tanë, në këtë sallë e jashtë kësaj salle.
Dikur, shumë vite të shkuara, i ndjeri dhe i paharruari Gramoz Pashko, në mesin e të parit konflikt të brendshëm brenda partisë, pat përdorur i pari një shprehje që më vonë e kemi dëgjuar shpesh: “Gjërat që na bashkojnë janë më shumë se ato që na ndajnë.”
E risolla këtu shprehjen e tij, jo për t’ju thënë juve, konkurrentë të respektuar, që kemi më shumë gjëra që na bashkojnë, se gjëra që na ndajnë. Jo! Gramozi dhe Saliu asokohe, si pjesë të së njëjtës parti, kishin më shumë gjëra që i bashkonin, se gjëra që i ndanin. Ndërsa ne jo, ne kemi më shumë gjëra që na ndajnë, se gjëra që na bashkojnë. Por ama, gjërat që ne na bashkojnë janë më të mëdha, sesa gjërat që ne na ndajnë.
Shqipëria dhe reputacioni i saj në botë është një gjë e madhe që na bashkon, apo jo? Unë nuk dua ta besoj kurrsesi se ju e doni më pak se ne Shqipërinë dhe se jeni të qëllimshëm, kur kontribuoni në cenimin e reputacionit të saj në sytë e botës.
Po atëherë, si ka mundësi, pse jemi ne të ndarë tash sa e sa vite, për këtë gjë kaq të madhe?
Kush prej nesh fiton dhe çfarë dreqin fiton, duke e dëmtuar reputacionin e Shqipërisë në sytë e botës?
Absolutisht, askush këtu nuk fiton asgjë. Të tjerë po, dashakeqë të këtij vendi, fitojnë prej shfrimeve të mllefeve të brendshme nëpër kanalet mediatike të botës. Ndërsa Shqipëria veç humbet. Shqiptarët, jashtë a brenda Shqipërisë, veç humbasin.
Atyre që mund të më thonë se i paguajnë lobistët nëpër botë apo media të huaja, për të diskredituar qeverinë e korruptuar e të inkriminuar të Shqipërisë, po jo Shqipërinë, sot unë mund t’u them vetëm një gjë prej gjërave të shumtë që mund të thuhen kundër këtij argumenti joserioz.
Le të mos bëjmë emra vendesh, gjenden kollaj, qoftë shumë afër nesh, apo më larg nesh, ku qeveria dhe opozita përlahen mesvedi bajagi fort. Por ama nga ku, kurrë, për asnjë arsye, konkurrentët politikë nuk marrin rrugët e botës për të njollosur njëri-tjetrin, duke njollosur në fakt vendin e tyre. Madje asnjëherë, si rregull, nuk i artikulojnë në një gjuhë tjetër, kusuret që s’i lënë pa thënë njëri-tjetrit, në gjuhën amtare.
Votat nuk merren, duke mbushur veshët e të huajve me baltë ndaj njëri – tjetrit. Zgjedhjet nuk fitohen, duke financuar apo nxitur të huajt të deklarojnë e të publikojnë sensacione të zymta për këtë vend, që është njësoj i të gjithëve ne, yni dhe i juaji. Pushteti nuk merret, duke shkuar në Bruksel të ndarë si të ishim përfaqësi grupimesh në një konflikt ndëretnik.
Të jem i qartë fare:
Mos të mendojë askush se po i bie vërdallë, duke pasur parasysh thjesht dekriminalizimin a kanabisin, të dyja tema të ngritura me shumë forcë nga Partia Demokratike; problematika reale padyshim, por që sipas meje u frynë, duke kaluar çdo cak e masë në veshët e në sytë e botës.
Hiri i të vërtetës e do të thuhet sot, se opozita luajti një rol real, në shkundjen tonë karshi të dyja këtyre problematikave. Nëse sot, ne jemi në një ofensivë totale dhe me rezultate të paimagjinueshme kundër kanabisit, e kotë të mohohet se edhe opozita pati kontributin e saj.
Dikush prej kolegëve opozitarë, apo të gjithë bashkë mund të ngrihen tani në këmbë e të thonë se po mos ua kishim fryrë kokën partnerëve ndërkombëtarë, s’do ishte ngritur diga e ligjit të pastërtisë së figurës. E cila pengon sot, çdo individ me rekorde kriminale të hyjë në parlament, në këshilla bashkiakë, në administratë.
Dakord, le të mos e debatojmë këtë e ta marrim të mirëqenë kështu siç mendoni ju, por le të provojmë të paktën që problemet e një përmase të caktuar, t’i diskutojmë njëherë së bashku. Të përpiqemi njëherë t’i adresojmë e t’i zgjidhim në shqip, me durim e mirëbesim.
Ashtu sikundër të përpiqemi, dreqi e mori, të ndajmë raportimet e fakteve nga kriminalizimi i shqiptarëve në burimet e huaja të informimit, ku sot flitet paturpësisht në disa qytete për krim etnik shqiptar! Ndaj kësaj besoj se nuk ka asnjë diskutim që ne duhet të jemi bashkë.
Shteti ynë, kushtetuta e tij, drejtësia në këtë shtet, procesi zgjedhor në Shqipëri, paraja e zezë në politikë, media, ekonomi, apo transparenca në përdorimin e fondeve publike, janë gjëra të mëdha që parimisht nuk na ndajnë, por na bashkojnë, apo jo?
Çfarë na pengon të hapim një dialog serioz, të organizuar, të vazhdueshëm dhe të duruar për të mos vijuar edhe katër vjet të tjera në rrugën “Avazi i Vjetër”; për të mos i lënë këto problematika në rrjedhje të lirë, duke u shtrënguar pastaj të gjejmë zgjidhje të minutës së fundit pasi jemi bërë gazi i mbarë botës.
Kush prej nesh fiton dhe çfarë fiton konkretisht, nëse mund të ma thotë, nga barrikadimi për gjithçka dhe gjithnjë përballë njëri-tjetrit me grykët e zjarrit mbi njëri-tjetrin? Absolutisht askush asgjë nuk fiton.
Në emër të shumicës qeverisëse, unë ju shpreh sot të nderuar kolegë, të gjithëve pa përjashtim, opozitarë tradicionalë, apo sezonalë të Partisë Socialiste, gatishmërinë tonë, që të ndërmarrim një nismë të përbashkët, një tryezë të hapur për gjërat e mëdha që duhet të na bashkojnë, të cilat, e përsëris, në numër janë shumë më pak sesa ato që na ndajnë, po në thelbin, në peshën e tyre janë paketa e detyrimeve madhore të partive të vërteta politike dhe të politikanëve seriozë të çdo vendi.
Shqipëria e bashkuar me Europën dhe bashkimi kombëtar i shqiptarëve janë, apo nuk janë pjesë e kësaj pakete detyruese për të gjithë ne?
Kush prej nesh fiton dhe çfarë fiton konkretisht nga mosmarrëveshjet e konfliktet tona, që kthehen rëndom në pengesa në rrugën e integrimit europian, apo, po njësoj, në vonesa të pajustifikueshme për ta zotëruar axhendën kombëtare të bashkimit të shqiptarëve?
Me të parën dihet dhe gjithkush e kupton çfarë dua të them. Edhe me të dytën dihet se çfarë po them, por që të mos ketë keqkuptime të pafajshme, apo keqinterpretime të qëllimshme, po e bëj të qartë:
Nuk po flas për Shqipëri të madhe, por për një popull të vetëm shqiptar, i cili, edhe pse sot ka dy shtete dhe jeton shumë më mirë se dje edhe në shtetet e tjera rrotull nesh, apo larg nesh, është ende larg së qeni i lidhur në të drejta dhe në detyrime, kompakt në qëllimet e mëdha dhe i unifikuar në përpjekjet drejt tyre, siç janë plot kombe të tjera të zhvilluara.
Madje, edhe vetë gjuha jonë sot, gjuha e unifikuar shqipe është e kërcënuar, pak nga inercia e boshllëkut të shumë viteve tranzicioni ku shkolla e humbi misionin e funksionin e saj, pak nga çorodia vlerore e pjellë prej tranzicionit, e cila vazhdon sot e tërë ditën të na shfaqet në disa forma shqetësuese marrëzie, siç qe së fundmi ajo që përfshiu edhe vetë Heroin tonë Kombëtar Skënderbeun! Njerëz që, për hir të të vërtetës, nuk mund të maten as me zgjatimin e fundbarkut të kalit të Gjergjit, mbinë nga dheu nëpër ekrane, portale dhe ballina për t’i bërë karshillëk historisë së tij, historisë tonë, historisë së të gjithë fëmijëve tanë.
Aq sa qesharak në marrëzinë e vet, ai episod kërkon analizë, reflektim, reagim, aspak për t’u marrë me perden që, në fakt, nuk e mbuloi monumentin, por, me çka u shfaq duke e përdorur atë perde të montuar mediatikisht, si embrioni i një krimbi kërcënues, dhe dëgjojeni me vëmendje, i një krimbi kërcënues për një ndër kolonat më të rënda mbajtëse të shtëpisë tonë: harmonisë fetare dhe përkatësisë europiane të shqiptarëve.
A e kemi ne, i nderuar Kuvend i Shqipërisë, luksin që të mos bëhemi bashkë për gjëra kaq të mëdha sa vlerat tona identitare dhe sfidat tona, si komb dhe si shtet në Europën ku jetojmë?
Po edhe sikur të çirremi e të shqyhemi për pikëpamjet tona politike dhe për argumentet tona mbi taksat apo mbi koncesionet, kjo nuk duhet të na pengojë të gjejmë të njëjtin zë dhe të qëndrojmë krah për krah, kur duhet folur për Shqipërinë, në emër të vendit tonë, të kombit tonë; kur duhet folur për integrimin europian të Shqipërisë dhe duhen mbrojtur vlerat, liritë dhe të drejtat e çdo shqiptari, të çdo fëmije me gjakun tonë, kudo që jeton mbi tokë.
Një shembull ulëritës:
Flasim dhe flasim, nuk reshtim, për shqiptarët që largohen, por a do fillojmë të flasim pa humbur kohë dhe për fuqinë vendimmarrëse të tyre në këtë vend, e cila do t’i lidhë ata kudo që të jenë, edhe moralisht, përveçse shpirtërisht dhe mendërisht siç janë të lidhur sot me Shqipërinë?
E kam fjalën për jetësimin e të drejtës së votës të çdo shqiptari në emigracion, duke i mundësuar pjesëmarrjen në zgjedhje drejt e nga aty ku banon, kujtdo ndër bijtë e bijat e këtij populli që dëshiron të zgjedhë parlamentin dhe qeverinë e vendit të vet.
A nuk është kjo një gjë tjetër e madhe që na bashkon dhe për të cilën të gjithë flasim prej kaq vitesh, duke fajësuar në fund të çdo mandati njëri-tjetrin pse nuk u bë edhe kësaj radhe?
Ju ftoj të gjithëve të mos humbasim më kohë, por të ulemi dhe ta bëjmë së bashku realitet votimin e emigrantëve në zgjedhjet politike të vitit 2021.
Kush prej nesh fiton dhe çfarë fiton konkretisht, nëse kjo nuk bëhet? Absolutisht, askush nuk fiton asgjë. Shqipëria po, humbet, humbet shumë më shumë se sa thjesht një pjesë votuesish në zgjedhjet parlamentare. Humbet lidhjen morale të bijve të vet me vendin amë.
Ne do të vazhdojmë ta dinamizojmë politikën tonë të jashtme, duke fuqizuar edhe dimensionin e diplomacisë ekonomike. Nuk dua të zgjatem me detaje në fushat që mbulojnë dhe do të trajtojnë vetë ministrat, një e nga një.
Do të nënvizoj vetëm gjëra shumë kryesore.
Së pari, ne do të punojmë shumë fort për konkretizimin e disa nismave në kuadrin e bashkëpunimit rajonal, në radhë të parë, brenda suazës së Procesit të Berlinit.
Do të shumëfishojmë gjithashtu përpjekjet, për të konkretizuar më shpejt dhe më shumë prej nismave, tanimë të dakordësuara me Kosovën në mbledhjet e përbashkëta të dy qeverive.
I uroj kryeministrit Haradinaj urtësi, fuqi dhe shëndet në të mirën e Kosovës. Uroj njëkohësisht që të biem dakord për kthimin e kufirit tokësor mes dy shteteve në një kufi europian; pa radha kilometrike dhe kontrolle të tepërta policore, mundësisht qysh prej 1 janarit 2018. Ne jemi gati. Shpresoj që edhe Kosova të jetë gati. Gjithashtu, uroj që bashkimin doganor të Shqipërisë me Kosovën ta bëjmë fakt të kryer një orë e më parë, duke i kthyer doganat në portet e Shqipërisë në dogana edhe të Kosovës. Projekti është gati, i punuar, i konsultuar dhe i dakordësuar mes dy palëve në nivelin teknik. Miratimi nga ana jonë në nivelin politik është gati. Presim vetëm miratimin e Qeverisë së Kosovës.
Së dyti, ne vazhdojmë të besojmë në devizën tonë, “Zero probleme me fqinjët” dhe do të intensifikojmë përpjekjet për të zgjidhur përmes strukturës tanimë të dakordësuar të dialogut problemet e mbartura me të vetmin fqinj sot që kemi probleme, Greqinë.
Mesazhi im për fqinjin jugor është i thjeshtë dhe i qartë: Ne duam miqësi reciproke, respekt të ndërsjellë dhe bashkëpunim strategjik.
Për ne, çdo grek që jeton në Shqipëri është anëtar, apo anëtare me liri dhe me të drejta të barabarta i familjes sonë dhe minoriteti grek në tërësi, është një urë tejet e vyer lidhëse mes të dy vendeve dhe popujve tanë, urë për të cilën kujdesi i qeverisë dhe i shtetit shqiptar vetëm do të vijojë të rritet. Por, Shqipëria, pavarësisht halleve dhe nevojave të saj, nuk do të mbyllë asnjëherë as sytë, as gojën, në mbrojtje të të vërtetave dhe të drejtave të veta.
Lejomëni sot të shprehem besimplotë se koha që kemi përpara do të sjellë zgjidhjet e dëshiruara për të dyja palët me dialog real, me këmbë në tokë, jo me deklarata fluturake në distancë dhe marrëdhëniet mes nesh do të ngrihen në një nivel të ri miqësie, respekti dhe bashkëpunimi strategjik.
Së treti, po e nis me një parantezë:
Sot është dita e një kujtimi thellësisht të përzishëm për Shtetet e Bashkuara, 11 shtatorit dhe duke rikonfirmuar në këtë ditë angazhimin tonë të palëkundshëm në krah të aleatit tonë të madh strategjik, dua gjithashtu të informoj se qeveria e re do t’i dedikojë një fond solidariteti viktimave të shkatërrimeve kolosale që fatkeqësia natyrore po shkakton prej ditësh mbi Shtetet e Bashkuara.
Ne do të vazhdojmë të mbështetemi fort tek aleanca strategjike me Shtetet e Bashkuara dhe me Bashkimin Europian, duke u pozicionuar pa asnjë ekuivok dhe kontribuar me të gjitha mundësitë në çdo front të përbashkët diplomatik, apo ushtarak.
Për ne, sidoqoftë, historia e integrimit europian të Shqipërisë është historia jonë; historia e reformave që duhet të shkruajmë dhe zbatojmë këtu në Shqipëri; historia e demokratizimit dhe modernizimit të këtij vendi, jo sepse na e kërkon Brukseli, apo e gjithë bota bashkë, por sepse Shqipëria Europiane është amaneti i rilindësve tanë dhe detyrimi ynë ndaj fëmijëve tanë.
Padiskutim, çelja zyrtarisht e negociatave vitin e ardhshëm është ajo çka Shqipëria pret dhe meriton dhe është e padrejtë, sipas nesh, që kjo çështje të vazhdojë të zvarritet për arsye që s’kanë lidhje me Shqipërinë, duke nxjerrë në çdo hap sebepe të reja. Megjithatë, asgjë për t’u hatërmbetur. Dihet si funksionon Bashkimi i sotëm Europian dhe vetë ky proces gjithnjë e më i paparashikueshëm si integrimi. Kështu që, nuk na mbetet veçse të bëjmë sa më mirë atë që kemi ne në dorë dhe pavarësisht zyrtarizimit dhe fazave të zyrtarizuara në proces ne ta bëjmë Shqipërinë një vend me standarde, norma dhe mirësjellje si në Bashkimin Europian.
E kemi ne në dorë të reformojmë rrënjësisht qeverisjen, institucionet e gërryera prej vitesh e vitesh të tëra nga korrupsioni dhe sistemin e degraduar prej vitesh e vitesh të tëra të shërbimeve për qytetarët. Dhe do ta bëjmë! Kjo është pjesë e shtetbërjes që nënkupton në çdo hap edhe vetë procesi i integrimit europian. Ne do të shtyjmë fort në këtë drejtim.
Kemi një vizion të plotë dhe një plan të qartë që ka nisur të jetësohet me strukturën e re të qeverisë dhe do të vazhdojë kaskadë deri në bazën e piramidës së shtetit. Parimi i qeverisjes tonë do të jetë: “Më shumë me më pak!”
E kemi ne në dorë të vigjëlojmë mbi procesin e Vetting-ut dhe të shtyjmë përpara në tërësi Reformën në Drejtësi, duke lehtësuar paralelisht barrën e rëndë të shumë hallkave të sistemit të drejtësisë mbi qytetarët dhe mbi vendin në tërësi. Përqendrimi tek Vetting-u është mëse normal. Fokusimi edhe i opinionit publik tek peshqit e mëdhenj është mëse i kuptueshëm. Por, ndërkohë, sistemi ynë i drejtësisë shkatërron përditë shpresa dhe të drejta të shumë e shumë njerëzve të zakonshëm. Ne do të shtyjmë fort, jo vetëm që opinioni publik të shohë prova konkrete të dobisë kombëtare të Vetting-ut, por edhe që në tërësi drejtësia që duam pas katër vjetësh të mos duket më një utopi për njeriun e zakonshëm, siç është dukur sot e 27 vjet.
E kemi ne në dorë të rimëkëmbim çdo shkollë ekzistuese që ende kërkon, edhe pse prej shumë vitesh, dorën e shtetit; çdo dhomë dhe mjedis spitali që po ashtu ende pret prej shumë vitesh dorën e shtetit; çdo rrugë kombëtare që sot lëngon prej dorës së një shteti që në infrastrukturën rrugore në këto 20 e kusur vite ka lënë gjurmët e gishtave të një papërgjegjshmërie dhe paaftësie spektakolare. Dhe do t’i bëjmë!
Një program i madh investimesh do të nisë të zbatohet gjatë këtij mandati në infrastrukturën rrugore, shkollore dhe shëndetësore të vendit, falë të cilit do të hapen edhe shumë vende të reja pune, si dhe do të ndikohet ndjeshëm rritja ekonomike e Shqipërisë.
Partneriteti me biznesin do të hyjë në një fazë të re. Qeveria e re do të ketë një Ministre Shteti për mbrojtjen e sipërmarrjes, de facto figurën e Ombudsmanit, Avokatit të Sipërmarrjes brenda qeverisë.
Edhe bashkëpunimi me sipërmarrjen për të luftuar korrupsionin në administratë, për të pastruar grabitqarët nga zyrat e shtetit, për të lehtësuar ndjeshëm ndërveprimin e biznesit me shtetin do të hyjë në një fazë të re dhe ne nuk do ngurrojmë të përdorim të gjitha metodat e nevojshme jokonvencionale.
Nga ana tjetër, edhe lufta kundër informalitetit do të hyjë po ashtu në një fazë të re, qysh në 100 ditët e para të qeverisjes dhe do të nisë me një ndryshim të ndjeshëm në qasje dhe në rezultate që do të konsolidohet pa ndërprerje për katër vite me radhë.
E kemi ne në dorë të rrisim ende shumë më lart nivelin e sigurisë në vend, të shërbimit policor në territor; të godasim fort çdo “të fortë” që sfidon rendin dhe qetësinë e njerëzve të zakonshëm në komunitet; të vazhdojmë ta ripërtërijmë trupën tonë policore, duke e ulur sistematikisht më tej moshën dhe duke rritur profesionalizmin e saj. Dhe do ta bëjmë!
E kemi ne në dorë të rrisim volumin e investimeve, duke mos e rritur, por duke e ulur borxhin; të kapërcejmë nivelin 5% të rritjes ekonomike në vitin e tretë të këtij mandati; të krijojmë mundësi për 220 mijë vende pune më shumë në librat e llogarive të shtetit; të rrisim përsëri rroga e pensione në harkun e katërvjeçarit, përsëri pa e rritur borxhin; të rrisim më tutje eksportet bujqësore, duke i stimuluar ato dhe më fort dhe duke hequr dorë nga subvencionimet joeficente me frymëzim partiak. Dhe do ta bëjmë!
Do të angazhohemi fuqimisht, në bashkëpunim me pushtetin vendor, pa dallim majtas, apo djathtas, për të mbyllur përfundimisht kapitullin kaq shumëvjeçar të titujve të pronësisë mbi tokën bujqësore. Po ashtu, do të mbyllim edhe procesin e legalizimeve. Një strukturë e posaçme do të bëjë inventarin e pronave të shtetit që nga rrugët që janë ende, thuhet pronë publike, por mish për topat e sekserëve nëpër hipoteka, deri tek të gjitha tokat e lira bujqësore, apo turistike, të cilat nuk mund të lihen më në dorën e grabitqarëve dhe sekserëve të këtij vendi.
E kemi ne në dorë që turizmin ta kthejmë në një nga burimet më të shtuara të rritjes ekonomike dhe të punësimit në katër vitet e ardhshme. Ta ndryshojmë fort qasjen në këtë sektor. Ta ngremë në një nivel të ri bashkëpunimin me pushtetin vendor dhe me të gjithë industrinë. T’i rrisim ndjeshëm investimet e brendshme dhe të huaja në turizëm. Dhe do ta bëjmë!
Qysh vitin e ardhshëm, mos prenotoni ikje jashtë, sezoni turistik do të sjellë një erë të re në Shqipëri me siguri të lartë, pastërti shembullore dhe shërbime shëndetësore dinjitoze. Kjo është e arkivuar. Shkollëshumtit në opozitë ta mbajnë mend edhe pastaj ballafaqohemi me realitetin. Unë po ju them mos u harxhoni kot për të ikur jashtë vitin tjetër. Ju si të doni.
Djegia e pyjeve gjatë këtij sezoni meriton një analizë shumë serioze dhe një reagim të fortë dhe efikas qysh vitin që vjen. Reformimi dhe ngritja në një nivel krejt tjetër i Emergjencave Civile është një domosdoshmëri imediate. Dhe do ta bëjmë!
Qasja jonë ndaj mjedisit do të jetë një qasje e re dhe pastërtia e vendit dhe mbrojtja e burimeve tona natyrore do të vihet menjëherë dhe nuk do të lëvizë për asnjë ditë gjatë katër viteve nga rendi i ditës. Shqipëria mund të jetë ende e varfër, por s’ka pse të mos jetë që sot e pastër; mund të jetë një treg shumë i vogël, por s’ka pse të mos jetë një vend shumë i sigurt; mund të mos ketë raketa, avionë, trena të shpejtë, por s’ka asnjë arsye të mos ketë ujë dhe energji për të gjithë, në të gjithë territorin, siguri të garantuar dhe mundësi të barabarta për secilin, zhvillim ekonomik dhe social shumë më domethënës për njeriun e zakonshëm.
E kemi ne në dorë dhe do ta bëjmë!
Natyrisht, çdo dorë që do të na jepni në këtë proces dhe në këtë rrugë ku ne duam të bëjmë një ndryshim historik, ne do ta puthim dhe asnjëherë nuk do ta kafshojmë.
Faleminderit!
*Fjala e mbajtur në Kuvend gjatë prezantimit të sintezës së programit të qeverisë së re
