Ish ministri Ylli Manjani, ka reaguar pas votimit të mbrëmjes së të enjtes në Kuvend për ligjin që i hap rrugë shembjes së godinës së Teatrit për të ndërtuar aty një të ri.

Në një postim në rrjetet sociale, Manjani reagon ashpër ndaj të gjithë ish kolegëve që votuan atë ligj, teksa bën thirrje:

“Tani çdo gjë varet nga ne! Ose të largojmë arrogantin, ose arroganti do na largojë ne të gjithëve! Një e nga një…”

Post votim…
———-
Uroj me gjithë shpirt që një ditë ky palaço Kryeministër të detyrohet ta lajë këtë pisllëk që po bën me arrogancë!!!

Uroj që të detyrohet ta paguajë këtë faturë anti-shtet, anti-histori, anti-ekonomi, anti-shoqëri e anti-demokraci që po i vendos Shqipërisë e Shqiptarëve!

Ministri per Diasporen, Pandeli Majko ishte i vetmi nga kabineti Rama qe nuk mori pjese ne votim dje per projektligjin që i hap rrugë nisjes së negociatave me kompaninë private “Fusha Shpk”. Me miratimin e kësaj nisme të qeverisë do të nisë më pas dhe prishja e godinës së Teatrit Kombëtar.

Qendrimi i Majkos eshte pershendetur nga regjisori Kastriot Çipi, i cili me nje shenim ne faqen e tij ne Facebook e ka falenderuar publikisht.

“Faleminderit Pandeli Majko! Të paktën ti nuk u bëre viç për lëkurë! Të presim në sheshin e Teatrit, në sheshin Demokracia!”- shkruan Çipi.

“Panorama” raporton se ministri për Diasporën, Pandeli Majko, gjatë seancës ka pasur një debat me Kryeministrin Rama. Para nisjes së votimit, Rama është filmuar teksa debaton me Pandeli Majkon.

Sipas deputetëve të pranishëm në sallë, të cilët kanë dëgjuar debatin, Rama i është drejtuar Majkos me tone të larta: “Nëse s”do votosh, ik në shtëpi. Mua mos më bëj numra”. Pas këtij debati, i cili është filmuar nga kamerat, Pandeli Majko është parë i nervozuar. Pasi ka vënë telefonin në vesh, është larguar nga salla, ndërkohë që Rama e ka shoqëruar largimin e tij me një gjest.

Ish-kryeministri Sali Berisha dhe kryetarja e LSI-së Monika Kryemadhi duket se ndajne te njejtin mendim, teksa pranojne se qendrimi ne sallen e Kuvendit, nuk ka kuptim, pasi nuk jane aty per foto. Se paku keshtu mesohet te jene shprehur ne nje bisede te bere mes tyre.

Pas ndërprerjes së seancës plenare, të dy janë dëgjuar të flasin me njeri-tjetrin për djegien e mandateve parlamentare nga opozita, raporton “PANORAMA”.

Biseda

Berisha: Unë i kërkova fjalën dhe ata s’ma dhanë. Nuk ka kuptim qëndrimi ynë ne salle, ne s’jemi atje per foto.

Kryemadhi: Po drejt djegies së mandateve po shkojmë…

Berisha: Po po, drejt asaj rruge po shkojmë.

“Beteja” për Teatrin/ Basha, Berisha e Kryemadhi ‘kokë më kokë’ jashtë Kuvendit

Nderkohe qe Kreu i Kuvendit, Gramoz Ruci nderpreu punimet e seances se sotme, deri sa te zbardhen pyetjet e opozites drejtuar ministres Kumbaro per te hedhur drite mbi projektligjin per Teatrin, qe ata e cilesojne nje vjedhje te hapur, kreu i PD-se, Basha eshte fotografuar teksa le Kuvendin se bashku me kryetaren e LSI-se, Monika Kryemadhi.

Pas deklarates se bere per mediat, atyre u eshte bashkuar edhe ish kryeministr Berisha dhe te tre jane fotograguar duke biseduar.

Kastriot Çipi

Pandeli Majko i zmbrapsi dy herë tentativat e Edi Ramës, një herë si ministër Kulture dhe herës tjetër si kryetari i Bashkisë së Tiranës, për të shembur Teatrin Kombëtar. Sot, kur pritet të vendoset përfundimisht fati i asaj godine, duke e ligjëruar në Parlament përmes votimit të një projektligji të posaçëm që i kalon truallin publik privatit, Majko hesht.

Përmes një letre të hapur, regjisori Kastriot Çipi i drejtohet, jo vetëm ishKryeministrit, por edhe ishstudentit të dhjetorit, që ishte me të në të njëjtën sallë, kundër partisë-shtet. Çipi i kujton Majkos ato kohë, 28 vjet më parë, ëndrrat për të cilat luftuan të gjithë së bashku dhe dy rastet kur ai mbrojti godinën e Teatrit Kombëtar.

Sot, Majko ka pushtetin e kartonit. “E vetmja gjë që keni në dorë ju dhe kolegët tuaj deputetë socialistë është të bashkoheni me qytetarët, nëse nuk doni të ndëshkoheni bashkë me sistemin që keni ngritur!”, u bën thirrje Çipi.

NGA KASTRIOT ÇIPI

ÇFARËDO SISTEMI TË SHPIKNI PA NE, DO TË SHEMBET!

I nderuar z. Majko

Ju sot do të votoni për të miratuar një projektligj antikushtetues, që pa mëdyshje do ta quaja taleban, sepse është talebanizëm të shkatërrosh monumente të trashëgimisë kulturore dhe historike.

Ju kujtohen pamjet e Palmirës nën predhat e artilerisë talebane? E pra, një pamje të ngjashme do t’i ofroni botës me shembjen e mureve të teatrit më të vjetër shqiptar, të vetmes ndërtesë të arkitekturës postfuturiste në Shqipëri (lexoni Rubens Shimën e Artan Raçën), shtëpisë ku lindën institucionet më të rëndësishme të artit dhe shkencës shqiptare (lexoni Aurel Plasarin).

Shkurt, ju sot jeni para zgjedhjes së detyruar: Të vini Shqipërinë mbi partinë! Z. Majko, unë dhe ju jemi e njëjta gjeneratë. Pasditen e 11 dhjetorit 1990 ne ishim bashkë në dhomën e televizorit të ndërtesës nr. 13, të Qytetit Studenti. Ne ishim atje sepse ne zgjodhëm të donim Shqipërinë më shumë se sa partinë.

Ne ishim atje ngaqë besonim se roli udhëheqës i partisë-shtet ishte diametralisht i kundërt me interesin kombëtar. Atë ditë ne nuk ishim vetëm kundër partisë, por edhe kundër ligjit, madje edhe kundër Kushtetutës në fuqi. Për Kodin e atëhershëm Penal, ajo që po bënim ne ishte më e pakta “agjitacion e propagandë kundër pushtetit popullor”, një vepër penale për të cilën shumë shqiptarë ishin dërguar para togës së pushkatimit. Por ne e dinim, edhe se me ne ishte i gjithë populli shqiptar, i cili ndjehej i tradhtuar nga partia dhe udhëheqësi. Kurrë, deri 10 vjet më parë, kur u masakrua Kushtetuta e brishtë e vitit 1998, nuk e kisha menduar se mund të vinte kjo ditë.

Shqipëria është sot pa Gjykatë Kushtetuese, Kuvendi kontrollohet nga një parti e vetme dhe partia kontrollohet nga një njeri i vetëm: Udhëheqësi! A kishit menduar ju në 11 dhjetor 1990 se 28 vjet më pas do të gjendeshim në të njëjtën situatë? Unë jo. Unë nuk u habita në mars 2016, kur pyetjes së Ben Blushit “Shqipëria apo partia?”, Taulant Balla iu përgjigj pa iu skuqur faqja, “Partia!”. Por u habita shumë me deklaratën tuaj, që vinte shenjë barazimi mes Shqipërisë dhe partisë!

Nga Taulant Balla pritet të recitojë edhe “Kur themi partia nënkuptojmë Edi dhe kur themi Edi nënkuptojmë partia”, por nga ju priten të tjera qëndrime, së paku kur shtrohen çështje si kjo e sotmja. I nderuar z. Majko, unë shpresoj dhe dua të besoj se te ju nuk ka vdekur studenti i Dhjetorit ’90. Në karrierën tuaj të gjatë politike spikatin dy mandate kryeministrore, ndonëse të dy bashkë kanë zgjatur vetëm një vit e gjysmë.

Ju u bëtë Kryeministër për herë të parë në tetor 1998, kur vendi ishte ende në tym e flakë dhe një zjarr edhe më i madh kishte nisur të digjte Kosovën. E megjithatë, vetëm një muaj pasi morët detyrën, ju gjetët kohën të prisni një përfaqësi artistësh të Teatrit Kombëtar, që vinin të ankoheshin për abuzimet e ministrit të Kulturës, Kryeministrit aktual. Ju u bëtë me artistët dhe dolët kundër ministrit tuaj të Kulturës.

Ju urdhëruat hapjen e sallës së TK-së, të mbyllur për herë të parë në historinë e tij, me urdhër të ministrit Rama. Në të parën vizitë jashtë vendit si Kryeministër, ju i kërkuat homologut grek ndihmë për ndërtimin e Teatrit të ri Kombëtar dhe në sajën tuaj, Greqia dhuroi 2.5 milionë euro për këtë qëllim.

Ju kërkuat gjithashtu një studim për mundësitë dhe koston e rindërtimit të TK-së, që eventualisht doli se ishte vetëm 1 milion dollarë me kursin e kohës. Jam i bindur se, nëse nuk do t’ju kishin rrëzuar lojërat politike brenda PS-së, jo vetëm do të ishte rindërtuar Teatri Kombëtar, por do të kishte nisur edhe ndërtimi i teatrit të ri.

Rasti e solli që ju të riktheheshit në postin e Kryeministrit në shkurt 2002, kur Teatri Kombëtar ishte sërish në krizë dhe shkaktari i krizës ishte po Edi Rama, tashmë kryebashkiak i Tiranës. Ishte propozuar, njësoj si tani, të shembej TK (TKE nuk ishte krijuar akoma) dhe trualli t’i jepej një ndërtuesi privat, që do të ndërtonte teatrin, bashkë me një kullë. Njësoj si tani, nuk kishte asnjë ekspertizë zyrtare që provonte rrezikun e zjarrit apo shembjes.

Njësoj si tani, artistë e qytetarë i kishin drejtuar peticione krerëve më të lartë të shtetit. Por, në ndryshim të madh nga tani, artistëve dhe qytetarëve iu bashkuan edhe 65 deputetë, të majtë e të djathtë, që vunë Shqipërinë mbi partinë. Dhe ishit ju, si Kryeministër, që i thatë JO talebanizmit.

Në debatin e zhvilluar në sallën e TK-së, nën drejtimin e gazetarit Artur Çani, në prill të atij viti, zëdhënësi juaj Sokol Gjok, tha se ju ishit për ndërtim dhe jo shkatërrim dhe se qeveria juaj do të mbështeste rindërtimin e teatrit të vjetër dhe ndërtimin e teatrit të ri diku tjetër. Ndërsa unë ju shkruaj këtë letër nga qendra historike e Vrocllavit, në mes të ndërtesave shekullore të ndërtuara nga gjermanët, të cilat polakët i ruajnë si sytë e ballit, në Tiranën tonë ka rënë tërmet.

Janë dëmtuar muret e Ministrisë së Bujqësisë dhe Kryesisë së Kuvendit, por nga muret e pamirëmbajtura të Teatrit Kombëtar nuk ka rënë asnjë copë. Zoti apo Natyra ju ka dërguar një kumt të koduar, lehtësisht të deshifrueshëm: Mos! Mos e ngrini dorën për t’i hapur rrugën talebanizmit në një vend europian! Mos e ngrini dorën për të ligjëruar vjedhjen e pronës publike dhe shkeljen e Kushtetutës! Tregojini shqiptarëve se në grupin tuaj parlamentar kanë mbetur qytetarë, nga ata që e duan Shqipërinë më shumë se partinë, ose së paku, e duan partinë më shumë se udhëheqësin!

I nderuar bashkëstudent i Dhjetorit ’90, Teatri Kombëtar dhe “vëllai” i tij i vogël Eksperimental nuk do të shemben. Sheshi i Teatrit prej muajsh është bërë zgjatim i sheshit “Demokracia” në Qytetin Studenti.

Aty pushteti i udhëheqësit nuk mbërrin. Duke marrë nën kontroll atë shesh, qytetarët kanë marrë nën kontroll demokracinë. Ata po këndojnë në kor vargjet e Leonard Cohen “Çfarëdo sistemi të shpikni pa ne, do të shembet!”.

E vetmja gjë që keni në dorë ju dhe kolegët tuaj deputetë socialistë është të bashkoheni me qytetarët, nëse nuk doni të ndëshkoheni bashkë me sistemin që keni ngritur!

Filozofi Artan Fuga, publicisti dhe kritiku Mark Marku, janë bërë bashkë në një letër të hapur, jo drejtuar krerëve të shtetit, por opinionit publik, që të reagojë ndaj çështjes së Teatrit Kombëtar. “Drama e Teatrit Kombëtar, akti i fundit i së cilës po luhet në këto ditë vere, po na shfaq me tërë dramaticitetin e vet degradimin e tejskajshëm të demokracisë shqiptare, të qeverisjes dhe të shtetit ligjor në Shqipëri.

Ky është shqetësimi ynë dhe për këtë u drejtohemi jo vetëm atyre që ndajnë me ne këtë shqetësim, por edhe qytetarëve të paanshëm dhe të painteresuar në çështjen politike që e përfytyrojnë dramën që po ndodh thjesht si shembjen e një godine ‘të vjetër’ dhe ndërtimin e një godine ‘të re’”, shprehen ata, duke u përpjekur të ndërgjegjësojnë këtë fashë njerëzish asnjanës për shkeljet ligjore që po bëhen në emër të së resë, duke shkelur mbi kujtesën kombëtare.

ARTAN FUGA, MARK MARKU

Me një ndjenjë dhe mendim shumë të përgjegjshëm si qytetarë të këtij vendi, por edhe si intelektualë, universitarë, kërkues shkencorë dhe të angazhuar në trajtimin në media të problemeve që kalon vendi, i drejtohemi opinionit publik me shqetësim të veçantë, duke marrë shkas veçanërisht nga projektligji i posaçëm që po kërkohet të kalohet në Kuvend në mënyrë arbitrare dhe me dhunën e votave të dirigjuara me disiplinë kazerme. Ky projektligj që vjen me arrogancë për votim në Kuvend shkatërron ndërtesën e Teatrit Kombëtar, pavarësisht vlerave të saj historike me shumë përmasa, i jep goditje përfundimtare qendrës historike të qytetit të Tiranës, si edhe tjetërson për interesa mirfilltazi private pasurinë tonë publike si qytetarë.

Jo më kot ky reagim nuk i drejtohet drejtpërdrejt as Kryeministrit Edi Rama, as ministres Mirela Kumbaro, as kryebashkiakut të Tiranës Erion Veliaj, por në radhë të parë bashkësisë të qytetarëve të kryeqytetit, opinionit publik të vendit si edhe bashkësisë të artistëve, intelektualëve, gazetarëve dhe të gjithë punëtorëve të mendjes dhe të shpirtit të vendit.

Ata kanë vendosur ta shembin Teatrin Kombëtar dhe kanë futur në procedurë të përshpejtuar një ligj absurd që i jep leje nominale kompanisë private të përzgjedhur nga ata vetë të fusë buldozerët në institucionin kryesor teatror të vendit dhe ta shndërrojnë atë në shesh ndërtimi për kulla.

Ne nuk bëjmë më pjesë te ata njerëz që ende besojnë si deri tani që pushtetarët të tërhiqen prej reagimit që mijëra qytetarë dhe autoritete të rëndësishme të jetës kulturore apo publike të vendit kanë shfaqur lidhur me shembjen e Teatrit Kombëtar apo prej debatit përplot argumente dhe ide që ka gjeneruar ky reagim i madh kolektiv dhe me shumë gjasa, Parlamenti nisur nga forca e kartonëve të urdhëruar, do ta miratojë atë ligj dhe shumë shpejt qytetarët shqiptarë do të shohin në vend të teatrit tym dhe rrënoja. Po, po, tym dhe rrënoja.

Shqiptarët duhet t’i fiksojnë mirë dhe gjatë këto pamje sepse ato janë pasoja të drejtpërdrejta të papërgjegjshmërisë, pangopshmërisë dhe arrogancës së një pushteti që ka dalë prej kohësh nga binarët e kontrollit qytetar, ligjshmërisë dhe kujdesit për vlerat e trashëgimisë kulturore që na kanë ndërtuar si komb.

Kjo letër u drejtohet jo vetëm atyre që u dhimbset Teatri Kombëtar me godinën e tij, por kujtdo tjetër që mendon sadopak për fatet e demokracisë dhe shtetit ligjor në Shqipëri. Sepse duke marrë vendimin për shembjen e Teatrit, deputetët do të firmosin njëherësh rrënimin e vetë Kuvendit të Shqipërisë, sepse për herë të parë në historinë e tij ky Kuvend do të kalonte një ligj të adresuar për një subjekt privat. Për herë të parë ky Kuvend do të miratonte një ligj që shkel të drejtën e konkurrencës.

Është mëse e dukshme se drama e Teatrit Kombëtar, akti i fundit i së cilës po luhet në këto ditë vere, po na shfaq me tërë dramaticitetin e vet degradimin e tejskajshëm të demokracisë shqiptare, të qeverisjes dhe të shtetit ligjor në Shqipëri. Ky është shqetësimi ynë dhe për këtë u drejtohemi jo vetëm atyre që ndajnë me ne këtë shqetësim, por edhe qytetarëve të paanshëm dhe të painteresuar në çështjen politike që e përfytyrojnë dramën që po ndodh thjesht si shembjen e një godine “të vjetër” dhe ndërtimin e një godine “të re”.

Rasti i shembjes së godinës së Teatrit Kombëtar në vetvete është një rast i pashoq i asaj se si pushteti në Shqipëri degradon deri në atë pikë sa humb vetë arsyen e ekzistencës së tij. Ky degradim është shumëpërmasor dhe i rëndë. Mirela Kumbaro, në mënyrë të papërgjegjshme, bashkë me drejtuesit e Teatrit Kombëtar, e ka lënë godinën e këtij teatri pa asnjë shërbim duke çuar qëllimisht në degradimin e tij. Kush është përgjegjës për rrënimin e kësaj godine deri në atë pikë ku na thonë se është katandisur Teatri? Natyrisht e tillë është Ministria e Kulturës që drejton sot Mirela Kumbaro dhe për të qenë korrektë, ajo së bashku me ministrat paraardhës të saj. Sipas Mirela Kumbaros, meqenëse godina është në kushte jo të mira ajo duhet shembur! Mirela Kumbaro dhe Kryeministri Edi Rama në mënyrën më paradoksale kërkojnë pikërisht shembjen e asaj godine që ndodhet në zonën historike të qytetit, e cila është drejtpërdrejt për shkak të detyrës nën mbrojtjen e tyre. Dhe kjo ndodh kur, mu përballë Teatrit, me shumë këmbëngulje zyrtarët e mësipërm mbrojtën me përkushtim një bunker të mjerë dhe të shëmtuar si “pjesë e trashëgimisë kulturore të qytetit”. “Teatri duhet shembur”. “Teatri duhet shembur se është i degraduar” – na thuhet, – por Piramida që është edhe më e degraduar, u dashka rikonstruktuar – propagandon burokracia e pashpirt. Pa asnjë koherencë sikurse do ta kishte dashur një politikë e mirëfilltë dhe e urtë publike, ajo shpall cinikisht projektin për shembjen e Teatrit dhe dhënien për ndërtim të territorit të tij të një subjekti privat.

Më pas, gjendja rëndohet me natyrën e projektligjit, me futjen në lojë të kryetarit të Bashkisë të Tiranës, Erion Veliaj, i cili kryen njëherësh disa shkelje ligjore: bën kambizmin e interesave meskine për një institucion që është jashtë juridiksionit të vet, dhunon dhe fyen artistët që janë kundër tij, hyn në mënyrë të paligjshme në komisionin përkatës në Kuvend duke prishur mbledhjet e komisioneve parlamentare e kështu me radhë.

Gjithë kjo vazhdë shkeljesh ligjore e bën çështjen e Teatrit provë faktike të një degradimi njëherësh kulturor, kushtetues, politik. Edhe pse mjaft domethënëse, drama e Teatrit është vetëm një pjesë e arrogancës së shfaqur nga pushteti. Jo më larg se një vit më parë, të njëjtët që sot ngrenë zërin për Teatrin, ngrinin tonet të shqetësuar për rrezikun e kanabizimit të Shqipërisë. Edhe atëherë si sot, pushteti jo vetëm që e mohoi problemin, por edhe i akuzoi ata që shqetësoheshin për fenomenin e kanabizimit sikur këta i donin të keqen Shqipërisë. Sot shqiptarët po i shohin pasojat e kanabizimit të marrë në mbrojtje nga qeveria jo vetëm me rritjen e krimit dhe shkatërrimin e ekonomisë së vendit, por edhe me refuzimin nga ana e BE-së të marrjes së vendimit për hapjen e negociatave.

Rasti i Teatrit Kombëtar është vetëm një nga shembujt e një liste të gjatë të përfshirjes të shtetit në akte për interesa korruptive biznesesh private, që kanë sjellë dëme të pallogaritshme të pasurisë publike në Shqipëri ku spikat me vrazhdësinë e tij rasti i buxhetit prej 400 milionë eurosh të shpenzuara për firmat private të check up-it, shumë me të cilën do të mund të ishin ndërtuar sot të paktën nja dhjetë spitale moderne rajonale.

Rasti i Teatrit Kombëtar është domethënës edhe për degradimin e hapësirës publike dhe mediatike shqiptare. Aty pamë se si manipulohen mediat, si intimidohen kundërshtarët dhe oponentët e politikave qeveritare, se si damkosen dhe linçohen publikisht ata që nuk mendojnë si pushtetarët e këtij vendi. Në dritë të diellit po shohim se si mediat janë gjithnjë e më të kërcënuara, gjithnjë e më të mbyllura ndaj fjalës së lirë. Shikoni se si mediat i kanë nxjerrë jashtë axhendës mediatike të gjitha ngjarjet e sotme me rëndësi të dorës së parë për vendin me pretekstin e Kampionatit Botëror. Shumë pak lajme këto ditë, shumë pak debat, sikur Kampionati Botëror është më i rëndësishëm për shqiptarët se buka e gojës, puna e përditshme, siguria dhe rendi, integrimi në BE.

Nuk është i rastit synimi për të prishur ndërtesën historike të Teatrit Kombëtar. Se kush është dhe se çfarë nuk është historia e këtij vendi, këtë nuk e përcakton dot me shije personale as një Kryeministër e aq më pak vartësja e tij si ministre Kulture. Ka parë shumë ky vend fiasko nga ato ku vullneti i një pushtetari shpallej mesazh historik dhe gjithçka tjetër rrënohej me ekskavatorë, kazma dhe tritol. Nuk mund të prishet një monument historik dhe në shkëmbim të tij të paraqiten dhjetëra Turbina, Autokombajna, Autotraktorë. Historia nuk zëvendësohet me asgjë. Aq më pak të përdhoset historia e shkuar kur mbi të është ngritur shpirti kolektiv i kombit. Mirela Kumbaro duhet ta mësojë se gjithçka që vjen nga e kaluara si vlerë, është delikate. Prandaj, ajo kërkon konservim dhe ruajtje. Gjithçka tjetër me shembje, me rrënim dhe me zhdukje vlerash në emër të disa vlerave tjera sido që të paraqitet nuk ka emër tjetër përveçse vandalizëm.

E zhytur në një materializëm ekstrem, politika kulturore i ka vënë shkelmin mirëmbajtjes dhe ruajtjes e vlerësimit të të gjitha vlerave kombëtare shpirtërore e mendore. Krijimtaria shqiptare e filmit, operës, baletit, teatrit është në pikë të hallit sepse institucionet përkatëse janë nën kontroll politik. Kinemaja shqiptare si film dhe si park sallash, pothuaj inekzistente. Gërmimet arkeologjike dhe ruajtja e vlerave të arkeologjisë në qytetet e mëdha të vendit po njohin një krizë të pashoqe. Kudo makutëria e betonizimit po shkatërron qendrat e qyteteve. Madje, vala e betonizimit ka prekur edhe qendra të rëndësishme të kulturës antike mesdhetare si Butrinti apo Durrësi. Kalatë dhe qendrat e tjera historike të antikitetit menaxhohen me metoda mediokre dhe minimaliste. Kërkimi shkencor dhe bota universitare vazhdojnë prej vitesh të vuajnë nga mungesa e kuadrit ligjor dhe normativ. Piktorët, skulptorët, këngëtarët, aktorët, balerinët, autorët e librave, kërkuesit shkencorë, gazetarët vuajnë mungesat e një statusi social dhe profesional dinjitoz, janë të denigruar ekonomikisht, financiarisht, materialisht. Gjendja e edukimit artistik dhe kulturor të brezave të rinj në shkollat shqiptare është e pashpresë.

Ne nuk mund të jemi një shoqëri pa kujtesë, pa shpirt, pa kulturë, pa art, pa formim shkencor. Jo vetëm që Europa e Bashkuar kështu na përbuz e refuzon, por ne rrezikojmë të shpërbëhemi.

Zoti Kryeministër, zonja ministre, zoti kryetar i bashkisë dëgjojeni edhe ju thirrjen tonë, që i adresohet publikut të gjerë qytetar. Dëgjojeni sot sepse nesër do të jetë shumë vonë. Trarët, gurët, pluhuri, gërmadha e ndërtesës të Teatrit do të jetë fundi i një epoke. Plaga, që ajo do të shkaktojë mbi shoqërinë shqiptare, do të jetë vulosja e mosbesimit qytetar te politika. Do të jetë nga ato thyerje që nuk do të harrohet në dekada e shekuj. Për atë do të ketë përgjegjës dhe përgjegjësi historike, që nuk ka burrë e grua që e mban dot.

Për sa na takon ne, nëse nesër gërmadha e ndërtesës të Teatrit do të jetë fakt, atëherë do të bëhej përfundimisht e qartë se politika është e pazonja të qeverisë vendin, aq më pak kulturën dhe trashëgiminë kulturore dhe industrinë e krijimit shpirtëror dhe intelektual. Kjo do të na vërtetonte përfundimisht se fatet e kombit dhe të kulturës së tij janë seriozisht të rrezikuara. Sipas nesh, atëherë intelektualëve, artistëve, shkencëtarëve, dhe këtë e themi me shumë përgjegjësi, nuk do t’u mbetej asgjë tjetër për të bërë veçse të ndërmerrnin sa më shpejt, në mënyrë urgjente, vendosmërisht, hapin e fundit vendimtar. Të linin mënjanë për pak kohë penat, instrumentet muzikorë, skenat, katedrat, dhe të mobilizoheshin në një lëvizje masive politike me shtrat të thellë kulturor dhe shkencor, për të ndikuar drejtpërdrejt vullnetet elektorale të qytetarëve shqiptarë, duke ju përgjigjur kështu kërkesës së ngutshme dhe këmbëngulëse të dhjetëra mijëra qytetarëve shqiptarë që i ftojnë intelektualët, teknicienët dhe artistët e pavarur, në skenën politike, drejtpërdrejt si bartës të vullneteve politike, si intelektualë, artistë, universitarë, gazetarë, çka deri tani kanë dashur ta evitojnë, jo për parazitizëm politik, por vetëm për fisnikëri, duke respektuar ndarjen e fushave të veprimtarisë; dhe ky hap vendimtar vetëm për ta shëndoshur skenën politike shqiptare me prurje të fuqishme qytetare të pavarura, ashtu sikurse ka ndodhur dhe po ndodh në mjaft vende të tjera perëndimore.

Rasti i Teatrit Kombëtar është jo vetëm rrënimi i godinës së Teatrit por edhe rrënimi i shtetit, i ligjit, i demokracisë. Nëse i shmangemi reagimit për të sot, do të jetë vonë për gjithçka nesër.

Urojmë që thirrja jonë të dëgjohet!

Kuvendi sot voton projekt-ligjin për Teatrin, që nëse kalon do ti hap rrugë shembjes së godinës ekzistuese.

Ky ligj është kundërshtuar nga artistë të shumtë, të cilët kanë firmosur dhe një peticion, për të penguar këtë ligj.

Regjisori Kastriot Çipi ka publikuar këtë listë në orët e fundit të ditës së djeshme ku dhe shkruan:

Në vend të natën e mirës, po ju përcjell listën e përditësuar të artistëve që i kanë thënë JO shembjes së TK e TKE. I kërkoj ndjesë kujtdo që kam harruar t’i shënoj emrin. Kanë qenë ditë të ngjeshura dhe vëmendja ime ka qenë e shpërndarë.

Me këtë rast ju kujtoj se lista mbetet e hapur, deri në tërheqjen e ligjit nga Qeveria. Thashë “ligjit” dhe jo “projekt-ligjit” sepse kam bindjen se projekt-ligji do të miratohet sot dhe do të mbetet në fuqi edhe pas kthimit nga Presidenti. Ky kryeministër nuk do të ndalet derisa artistët dhe qytetarët të pushtojnë dy teatrot kombëtare dhe të krijojnë rreth tyre një perimetër sigurie ndaj ruspave.

Lista e plotë e artistëve që janë kundër shembjes së Teatrit                  

“Mazhoranca parlamentare gjendet e drejtuar nga nje njeri qe ka zhveshur shpaten dhe po godet Republiken, po derrmon ndarjen e pushteteve brenda saj, parimet e shpjegueshmerise dhe pergjegjshmeriee ne qeverisje, tolerancen ne komunikim, etj”.

Ka reaguar në rrjetin social deputeti i PD Romeo Gurakuqi, duke kërkuar që Legjislativi të zgjidhë më së pari çështjen e Gjykatës Kushtetuese. Reagimi i tij i plotë si më poshtë:

“Serish i penguar per te komunikuar ne Parlamentin e Shqiperise:

Shumica parlamentare, mbasi u ka hequr prokuroreve dhe gjyqtareve autoritetin qe u jep kushtetuta, heq edhe te drejten e opozites per te propozuar nisma dhe te shoqerise civile per te protestuar ndaj dhunes se Kryeministrit dhe shpures se tij puthadore.

Prej dy ditesh u kam kerkuar drejtuesve te mazhorances vendosjen ne dispozicion:

1. Te dokumentacionit studimor mbi bazen e te cilit eshte pergatitur projektligji i posaçem per firmen “Fusha”, me objektiv shkaterrimin e Kompleksit “Skanderbeg”, ku gjendet edhe Teatri Kombetar;

2. Proces-verbalet e mbledhjes se Kabinetit Ministror, kur eshte marre vendimi per hartimin e projekt-ligjit.

Ne shtese te ketyre kerkesave, sot synoja t’i kerkoja perfaqesuesve te mazhorances, ndryshimin e kalendarit parlamentar per neser: zgjidhjen me ligj te posacem te boshllekut te krijuar ne vend me Gjykaten Kushtetuese, pa penguar procesin e vetingut per institucionet e tjera te drejtesise se re. Kjo mase emergjente do te vendoste ne kushte te barabarta te vleresimit te se drejtes, sjelljen institucionale dhe vendimarrjen politike te kraheve te spektrit parlamentar dhe do te shmangte konfliktin politik te paparimte.

Mirepo shoqeria gjendet para nje egersie te shfrenuar te Kryeministrit te vendit dhe sankyloteve rreth tij, te cilet po perdorin rreth 60 deputete socialiste te sjellun nga periferia e vendit, me formim te cunguar, te pandjeshem per sentimentet qytetare te Tiranes dhe per trashegimine kulturore te mbetur te kryeqendres se vendit. Provincializmi Socialist qe eshte ne fakt minoritar ne shoqeri, dikton sot politikat dhe vendimarrjet ne vend. Nje sistem i tere piramidal i shkembimit te interesave te nje grupi puthador dhe lepires deputetesh, i kapjes se kokes se tyre ne korrupsion, favore dhe trafikim, i perdorimit abuziv te paditurise se tyre sistematike mbi te vertetat historike dhe kulturore, mban peng Parlamentarizmin dhe Europianizimin institucional te vendit.

Mazhoranca parlamentare gjendet e drejtuar nga nje njeri qe ka zhveshur shpaten dhe po godet Republiken, po derrmon ndarjen e pushteteve brenda saj, parimet e shpjegueshmerise dhe pergjegjshmeriee ne qeverisje, tolerancen ne komunikim, etj.

Kjo eshte vetem shfaqja e jashtme qe mbart brenda interesat e korrupsionit dhe krimit te organizuar ku eshte ngerthyer e Kupola drejtuese e PS.”, përfundon deputeti Gurakuqi.

“Organet e vetingut po zbatojnë standarde të dyfishta duke vënë në dyshim serioz besueshmërinë ndaj procesit, rasti i Arta Markut është prova e qartë për këtë”. Kështu tha deputeti demokrat Enkelejd Alibeaj, në një deklaratë në seline e PD-së.

“Deri tani, kemi konstatuar aplikimin e standardeve të dyfishta nga organet e vettingut, në varësi të preferencave politike mbi gjyqtarë dhe prokurorë të caktuar, të cilët edhe pse në kushte të njëjta, fatin e kanë patur të ndryshëm. E gjitha kjo ka vënë në dyshim serioz besueshmërinë ndaj procesit, i cili po provon se nuk udhëhiqet nga ligji dhe se është një proces i korruptuar politikisht. Një provë e fortë mbi këtë u dha sot, ku radha për vetting i erdhi kamikazes së Edi Ramës në prokurori.

Arta Marku, e deleguara e Edi Ramës në Krye të organit të prokurorisë, pritet të konfirmohet në detyrë, jo sepse përmbush kriteret e vendosura nga ligji, por se kriteret e kualifikimit që po aplikohen kanë si kusht kryesor se cili gjyqtar apo prokuror i shërben më shumë Edi Ramës dhe Qeverisë së tij të korruptuar.

Sa më shumë t’i shërbesh Edi Ramës, aq më shumë rriten shanset për të kaluar me sukses vettingun. Ky është mesazhi që deri më sot ka dhënë ky proces. Është fakt i njohur botërisht që Arta Marku në 6 muaj në Krye të organit të prokurorisë, ka shkelur në mënyrë flagrante ligjin, duke bërë emërime e komandime të paligjshme të prokurorëve, duke emëruar e shkarkuar drejtues prokurorie, edhe pse neni 160, pika 2 e ligjit për statusin e magjistratit, ia ndalojnë shprehimisht këtë.

Vetë ajo ishte betuar përpara Komisionit të Ligjeve, ditën kur paraqiti kandidaturën, se nuk do të bëntë shkarkime dhe emërime, sepse ato ishin në kundërshtim me ligjin.

Shkelja e hapur e ligjit tregon jo vetëm mungesë respekti ndaj ligjit, por qartësisht mungesë të theksuar të integritetit moral e professional, kushte këto të domosdoshme për të kaluar me sukses vettingun.

Komisionet e vettingut kanë për detyrë të verifikojnë mënyrën e ushtrimit të funksioneve si Prokuror i Përgjithshëm nga Arta Marku, sepse këtë e detyron neni 42, pika 1, e ligjit për vettingun. Nuk e kanë bërë këtë, sepse nuk ia lejon Edi Rama.

Duke vepruar si prokurore politike, Arta Marku ka shkelur ligjin duke shndërruar organin e prokurorisë nën varësinë e Policisë së Shtetit dhe Ministrisë së Brendshme. Sot hetimet kanë për zot jo prokurorin, por Ministrin e Brendshëm. Edhe këtë paligjshmëri organet e vettingut kishin për detyrë ta verifikonin, por qartësisht mbyllën sytë për të mbrojtur emrëimin politik të Edi Ramës në krye të Prokurorisë.

Përfaqësuesit e ONM gjatë seancës së sotme ngritën edhe shqetësimin se Arta Marku gjatë ushtrimit të detyrës si prokurore, ka kërkuar mbajtjen në burg të qytetarëve, jashtë kritereve që parashikon ligji. Kjo tregon injorim të ligjit, por as këtë organet e vettingut nuk  kanë ndërmend ta shohin.

Mungesa e respektit ndaj ligjit tregohet edhe në rastin kur, edhe pse me detyrë prokurore, Arta Marku bën ndërtime pa leje, në shkleje të ligjeve në fuqi, për të cilat një qytetar i thjeshtë dënohet me burg. Një prokuror tjetër u shkarkua nga detyra për këtë motiv, ndërsa Arta Markun ky standard nuk zbatohet.

Ne kemi publikuar dokumenta tronditës, sesi Arta Marku, në cilësinë e Prokurorit në Shkodër, harroi në burg një qytetar për 2 muaj e 13 ditë, duke i hequr në këtë mënyrë lirinë, në mënyrë të paligjshme dhe të padrejtë.

Do të mjaftonte ky rast që Arta Marku të shkarkohej nga organet e vettingut, për shkak se në mënyrë të paligjshme dhe arbitrare ka cenuar rëndë të drejtat dhe liritë themelore të njeriut. Ky është një fakt i njohur për Komisionin, sepse është fakt i njohur botërisht, dhe për pasojë nuk kanë nevojë për prova të mëtejshme.

Këto të dhëna dhe të tjera si këto, provojnë qartësisht se Arta Marku, jo vetëm nuk ka integritetin moral dhe profesionale për të qëndruar në detyrë, por ka cenuar rëndë besimin e publikut tek sistemi i drejtësisë.

Nëse procesi i vettingut nuk do të ishte i korruptuar politikisht, sot Arta Marku do të ishte shkarkuar nga detyra.

Por përsa kohë ky proces diktohet nga Edi Rama e Fatmir Xhafaj, që e përdorin procesin për të shantazhuar prokurorë e gjyqtarë dhe për të shpërbylyer shërbëtorët e tyre në sistemin e drejtësisë, ne nuk kemi asnjë besim se Arta Marku do të marrë atë që meriton, sipas ligjit- shkarkimin nga detyra”, tha Alibeaj ne deklaraten e tij per mediat.

Gjatë një takimi me të rinjtë, në përkujtim të 2 korrikut, ditës kur shqiptarët “çanë” ambasadat për tu larguar në Perëndim, kreu i opozitës Lulzim Basha thumboi edhe ambasadorët e huaj në Shqipëri për negociatat.

“Më vjen keq që edhe sot ka pasur investime Don Kishoteske, nga ndonjë i huaj, që është vegla e Ramës Problemi këtu nuk është komunikimi opozitë-qeveri, por qeverisë së lidhur me krimin. BE ka folur qartë, nuk e pranon mashtrimin, ai ka pasur edhe dëshmitarë të rremë që nuk kanë parë krimin, korrupsionin dhe drogën. Në Europë hyhet vetëm me të vërteta.

Nuk i ka mbyllur dyert konflikti politik, ata që thonë këtë janë mercenarë të Ramës. Ndërsa përsqatjet që ‘hajde puthuni’ janë anti-europiane, pasi demokracia europiane ka në themel antagonizmin. Si u shërbehet qytetarëve duke u bërë fresk apo duke u përballur? ‘Jo bashkëpunimi, jo puthuni, jo kërceni bashkë’, ne nuk bashkëpunojmë me qeverinë e krimit dhe drogës”, tha ai.

Sipas Bashës 2 korriku është një datë lirie, pasi është dita kur rinia shqiptare hodhi murin e izolimit, përmes ambasadave.

“Kanceri i komunizmit na kishte pushtuar në atë kohë. Pasaporta në atë kohë nuk jepej. Lëvizja edhe nga qyteti ishte e kontrolluar. Një vit para se të një vit para se të shembej sistemi u ekzekutua poeti Havzi Nela. Fatmir Xhafaj me shok i shkepnin pantallonat të rinjt, se i kishin pantallonat tub. Sot është dita t’u themi qindra mijërave të rinjve në atë kohë që shembën regjimin.

Sot është dita t’u themi faleminderit atyre që u ngritën për atë që ishte çarja e digës në 2 korrik dhe më pas shembja totale e murit. Po sot pse jemi të izoluar? Jemi të izoluar nga tregjet, nga zhvillimi teknologjik. Sot ministri i Brendshëm mbron vëllain e tij të dënuar për drogë. Apo edhe kryeministri që është i lidhur me drogën. Ku jemi sot? Sot ka edhe hashash. Ndaj mbushen ‘Toyota Yaris’ me euro. Ku shkojnë këto para? Do i pastrojnë. Ndaj shihni kulla gjithandej. Ndaj do merret teatri që të bëhet kulla. Moshapja e negociatave është shembull i izolimit”, tha Basha.

Luan Kaloçi, prokuror i Apelit të Tiranës prej vitit 2002, do të përballet ditën e sotme në seancë dëgjimore me Komisionin e Pavarur të Kualifikimit.

Trupa gjykuese që do të kryejë rivlerësimin e prokurorit Kaloçi përbëhet nga Xhensila Pine, Valbona Sanxhaktari dhe Etleda Çiftja.

Analiza e pasurisë është një ndër tre shtyllat e rivlerësimit për gjyqtarët, së bashku me kontrollin e figurës dhe vlerësimin e aftësive profesionale. Skeda grafike e mëposhtme paraqet ndryshimin e pasurisë së deklaruar të prokurorit Luan Kaloçi për vitet 2003-2017. [Kliko këtu për skedën në PDF].

Ky raport është prodhuar nga BIRN pas administratimit të deklaratave të pasurisë së këtij subjekti nga Inspektoriatin i Lartë i Deklarimit dhe Kontrolli të Pasurive dhe Konfliktit të Interesit, ILDKPKI. Ai ka për qëllim bërjen e transparencës mbi pasurinë e gjyqtarëve dhe prokurorëve që i nënshtrohen procesit të vetingut.

Të dhënat e analizuara nga BIRN tregojnë se prokurori i Apelit, Luan Kaloçi zotëronte pasuri me vlerë 10 milionë lekë në vitin 2003-kur deklaroi pasurinë e tij për herë të parë. Sipas deklaratës së vitit 2003, prokurori Kaloçi zotëronte një apartament banimi në Tiranë të blerë në vitin 2000 për 4.2 milionë lekë si dhe një dyqan me vlerë 5.8 milionë lekë që ka si burim të deklaruar bastet sportive.

Në fund të vitit 2017, pasuria familjare e zotit Kaloçi është rritur me 2.4 herë me një vlerë totale prej 24.3 milionë lekësh. Pasuria e shtuar përbëhet nga një apartament i dytë me sipërfaqe 125 metra katrorë në Tiranë, i blerë me kredi për 55 mijë euro, një garazh me vlerë 12 mijë euro me burim kursimet familjare si dhe kursime në cash përgjatë viteve në vlerën e 4.5 milionë lekëve.

Të ardhurat familjare të Kaloçit për periudhën 2003-2017 kapin vlerën e 31.7 milionë lekëve dhe përbëhen në 85 për qind të tyre  nga paga e tij dhe e bashkëshortes. Të ardhurat nga qiratë zënë gjithashtu një zë të rëndësishëm me 14.7 për qind të të ardhurave totale.

Përveç analizës për rritjen/uljen e pasurisë, strukturën e aseteve dhe të ardhurave, ky raport paraqet dhe kontrollin artimetik/logjik të deklarimeve të subjektit si dhe “flamujt e kuq’  që identifikohen gjatë kontrollit. Kontrolli aritmetik-logjik për 14 vite nuk ka rezultuar me probleme, por kjo analizë identifikoi një sërë “flamujsh të kuq” në rastin e prokurorit Kaloçi.

Njëri prej tyre është pronësia e një dyqani me sipërfaqe 86 metra katrorë në Tiranë, i blerë në vitin 2003 me burim të deklaruar fitimet në baste sportive. Të ardhurat e siguruara nga dhënia me qira e kësaj prone zënë më pas një përqindje të konsiderueshme të të ardhurave.

Një tjetër “flamur i kuq” i identifikuar është huamarrja prej 10 mijë dollarësh e përdorur në vitin 2009 si depozitë garancie për vizën amerikane të vajzës. Huaja, e cila është kthyer brenda të njëjtit vit është marrë pavarësisht se familja Kaloçi zotëronte 1.6 milionë lekë kursime akumulative në cash deri në vitin 2008.

Mbajtja e sasisë së konsiderueshme të kursimeve jashtë sistemit bankar është një tjetër çështje e evidentuar në rastin e zotit Kaloçi, i cili në fund të vitit 2017 rezulton të ketë akumuluar rreth 4.5 milionë lekë kursime.

Duke qënë se ky raport bazohet në të dhëna statistikore të analizuara nëpërmjet një databaze, ai nuk nxjerr përfundime mbi pasurinë e subjektit nëse ajo mbulohet me burime të ligjshme ose jo, por mëton të informojë publikun mbi pasurinë e deklaruar të zyrtarit publik nëpërmjet një formati të thjeshtë dhe të kuptueshëm grafik.

Deklarata e pasurisë për vitin 2003  

Deklarata e pasurisë për vitin 2004

Deklarata e pasurisë për vitin 2005  

Deklarata e pasurisë për vitin 2006  

Deklarata e pasurisë për vitin 2007

Deklarata e pasurisë për vitin 2008

Deklarata e pasurisë për vitin 2009

Deklarata e pasurisë për vitin 2010

Deklarata e pasurisë për vitin 2011

Deklarata e pasurisë për vitin 2012

Deklarata e pasurisë për vitin 2013  

Deklarata e pasurisë për vitin 2014

Deklarata e pasurisë për vitin 2015  

Deklarata e pasurisë për vitin 2016  

Deklarata e pasurisë për vitin 2017

Burimi: BIRN

Për Kryeministrin Edi Rama ndërtimi i një godine të re për Teatrin Kombëtar është një çështje e mbyllur.

“Pyetja e vërtetë s’është a duhet të ruhet ngrehina absurde apo duhet të ndërtohet një teatër i ri. Teatri s’është prona ekzkluzive e aktorëve e regjisorëve të momentit, se u takon qytetarëve dhe specialistëve dhe sigurisht dhe debati me aktorët të jetë i domosdoshëm. Por s’ka debat a duhet a s’duhet. Godina e teatrit s’është pjesë e një historisë. Godina e ka humbur bastin aventuresk me kohën”, tha kryeministri Rama mbrëmjen e sotme, gjatë ceremonisë së inaugurimit të qendrës “Arturbina”.

“Sikur të kishte një UEFA për teatrot, ky i joni do ishte në listën e zezë prej 70 vitesh”, shtoi kreu i qeverisë.

Ai e quajti diskutim “absurd” e “artificial” atë të ndërtimit të një godine të re për Teatrin Kombëtar dhe shtoi se debati duhet të fokusohet te afrimi i audiencës në teatër.

“Qeveria është gati të ulet me ta dhe të kuptojë ca të bëhet më shumë ca të bëhet më mirë, por të angazhohet që trupa të dalë nga udhëkryqi dhe të udhëheqë në të ardhmen rilidhjen e raporteve me publikun”, tha Rama.

Gjatë fjalës së tij, kryeministri hodhi akuza ndaj qeverisë paraardhëse për qasjen ndaj kulturës dhe përmendi investimet e qeverisë së drejtuar prej tij në këtë fushë.

“Më pikëllon dukja prej mojkani të fundit e Robert Ndrenikës”

“Nuk është pyetja a duhet prishur Teatri Kombëtar, ajo godinë ku sot nuk e bën një festival kombëtar, jo më rajonal, është e degraduar. Pyetja është çfarë duhet bërë për të mbushur gropat e mëdha të  ikjeve pa fund të aktorëve të mëdhenj Kadri Roshit, Sulejman Pitarkës, Bujar Lakos dhe me radhë, se kur e shoh sot Robert Ndrenikën në tryezat  për të ardhmen e godinës, më shumë se çfarë mendon ai për godinën mua më pikëllon dukja e tij prej mojkani të fundit, e një historie talentesh të mëdha, avacionesh të pafundme. Ndërkohëm që nuk i shquan sot se ku janë trashëgimtarët e fronit të Ndrenikës. Kjo është pyetja e vërtetë që do të meritonte një debat shumë serioz”, tha Rama.

Këtë të martë është radha e kryeprokurores së Përkohshme, Arta Marku të paraqitet përpara Komisionit të Pavarur të Kualifikimit, për t’iu nënshtruar testit të pasurisë, të integritetit personal dhe profesionalizmit.

Duket se Arta Marku është në prag të konfirmimit në detyrë duke parë pasurinë modeste. Ajo zotëron 1/3 e një apartamenti 55 metra katrorë, mesa duket të privatizuar bashkë me prindërit, si dhe një apartament me vlerë 103 metra katrorë të blerë me kredi bankare.

Një ditë pas Arta Markut, përpara Komisionit të Pavarur të Kualifikimit do të paraqitet Alma Brati, gjyqtare pranë Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Ndërkohë që javën e fundit të qershorit, Komisioni i Pavarur i Kualifikimit ka marrë një tjetër vendim të rëndësishëm, atë të ndërprerjes së Vetting-ut për Gjyqtaren e Tiranës Brunilda Kasmi.

Partia Demokratike me anë të një deklaratë zyrtare ka reaguar në lidhje me vetëvrasjen e shoferit të Ministrit të Brendshëm.

Në deklaratën e shpërndarë nga zyra e shtypit të PD, shkruhet se në këtë ngjarje implikohet drejtpërdrejtë Ministri i Brendshëm, dhe sipas tyre duhet që të japë dorëheqjen.

Deklaratë e Partisë Demokratike

Sot Garda e Republikës, Policia e Shtetit dhe Ministria e Brendshme fshehën ngjarjen e rëndë të ndodhur brenda Gardes së ​Republikës.

Për dijeni të publikut, vrasja e shoferit të Fatmir Xhafës iu bë e njohur medias dhe publikut nga Partia Demokratike menjëherë sapo ne morëm informacionin.

Që prej fillimit, pati përpjekje për të manipuluar këtë ngjarje, nga më të rëndat që implikon drejtpërsëdrejti Ministrin e Brendshëm, Fatmir Xhafaj.

Policia private e Fatmir Xhafës po bën çdo përpjekje që ajo të duket si një vetëvrasje me 3 plumba.

Por ne jemi të bindur se ngjarja është një vrasje mafioze, ndoshta edhe më e rrezikshme sesa vrasja e shoferit të familjes së Prokurorit të Përgjithshëm Theodhori Sollaku në mes te bulevardit në vitin 2003.

Në njoftimin e vet, Policia e Fatmir Xhafës nuk jepte shpjegime sesi ka mundësi që brenda Gardës së Republikës askush nuk ka dëgjuar 3 të shtëna armë me breshëri automatiku, siç thuhet në njoftim!

Kjo dhe rrethana të tjera që po i verifikojmë, tregon se vrasja e shoferit të Fatmir Xhafës është e tipit mafioz, e kryer me silenciator.

Me një Polici që e kontrollon vetë, me një Prokurori plotësisht nën urdhrat e tij, Fatmir Xhafaj duhet të japë menjëherë dorëheqjen! Të mos fshihet pas lotëve të krokodilit, por të japë dorëheqjen dhe t’i hapë rrugë një hetimi të pavarur.

Me Fatmir Xhafën Ministër të Brendshëm, e vërteta e vrasjes mafioze nuk do të dalë në dritë!

Se fundi mesohet se përballja mes tyre do te jete me daten 10 korrik. Balla e ka paditur Bashen per shpifje, nderkohe qe nje dite me pare i nxori nga foltorja e Kuvendit edhe nje foto, ku kryedemokrati ishte fotografuar ne zyren e tij me vellane e njerit prej porositesve te makinave me miliona euro.

Ish-kryeministri i vendit, Sali Berisha, përmes një shkrimi të bërë publik në Facebook, ka shkruar se drejtorë kryesorë në Shërbimin Informativ, ushtrojnë  terror ndaj punonjësve të këtij Shërbimi tek të cilët ata dyshojnë se kanë informuar Bashën për emrin e Taulant Ballës si garantues i tre pakove me nga 1.5 milionë euro.

Sipas Berishës, terrori konsiston edhe në seanca të zgjatura deri në 7 orë pyetjesh dhe kërcënimesh, të paktën deri dje pasdite në katër raste.

Reagimi i plotë:

Terror i eger ne SHISH per nxjerrjen e emrit te Taulant Yaris/Gjures/Hoxhes/Jasharit/Balles si garantues i parave te droges!

Te dashur miq, prej tre ditesh, me urdher te Edvin Kristaq Rames, ish xhelatet e policise sekrete te Enver Hoxhes aktualisht drejtore kryesore ne Sherbimin Informativ, ushtrojne nje terror te papare ndaj punonjesve te ketij Sherbimi tek te cilet ata dyshojne se kane informuar Bashen per emrin e Taulant Yaris si garantues i tre pakove me nga 1.5 milione euro para droge, bazuar ne informacionet e dhena nga sherbime partnere.

Qeveria nuk ka humbur asnjë minutë kohë për të çuar deri në fund projektin për një Teatër të ri Kombëtar.

Pak kohë pasi kreu i bashkisë së Tiranës, Erion Veliaj, njofoi se kishte arritur marrëveshjen me artistët për çështjen e Teatrit dhe ndërtimin e një teatri të ri në gjurmën e atij ekzistues, Qeveria kalon në mbledhjen e djeshme projektligjin për “Përcaktimin e procedurës së veçantë për negociimin dhe lidhjen e kontratës me objekt “projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të teatrit kombëtar”.

“Ky projektligj reflekton opinionet e diskutimet e vazhdueshme me komunitetin e artistëve, arkitektëve, opinionet e qytetarëve të lirë gjatë konsultimeve me përfaqësues të Bashkisë së Tiranës dhe Ministrisë së Kulturës”- sakteson qeveria, bashkengjitur projekligjit.

Sipas Qeverise, “Projektligji i ri pasqyron thelbësisht kërkesat e komunitetit të artistëve lidhur me ruajtjen e pronës së teatrit, me standardet e domosdoshme europiane për një teatër dinjitoz kombëtar dhe me pjesëmarrjen e qarte të 2 (dy) përfaqësuesve të artistëve në procesin e negociimit”.

Projektligj i miratuar në mbledhjen e Këshillit të Ministrave, datë 27 Qershor 2018: 

 * Ky projektligj reflekton opinionet e diskutimet e vazhdueshme me komunitetin e artistëve, arkitektëve, opinionet e qytetarëve të lirë gjatë konsultimeve me përfaqësues të Bashkisë së Tiranës dhe Ministrisë së Kulturës.  

Projektligji i ri pasqyron thelbësisht kërkesat e komunitetit të artistëve lidhur me ruajtjen e pronës së teatrit, me standardet e domosdoshme europiane për një teatër dinjitoz kombëtar dhe me pjesëmarrjen e qarte të 2 (dy) përfaqësuesve të artistëve në procesin e negociimit. 

Projektligji siguron transparencën e plotë të negociimit dhe garancinë ligjore të autoritetit më të lartë ligjor të shtetit. 

P R O J E K T L I GJ

PËR

PËRCAKTIMIN E PROCEDURËS SË VEÇANTË PËR NEGOCIIMIN DHE LIDHJEN E KONTRATËS ME OBJEKT “PROJEKTIMI DHE REALIZIMI I PROJEKTIT URBAN DHE GODINËS SË RE TË TEATRIT KOMBËTAR”

Në mbështetje të neneve 78 dhe 83, pikat 1 e 2, të Kushtetutës, me propozimin e Këshillit të Ministrave, Kuvendi i Republikës së Shqipërisë

V E N D O S I:

Neni 1

Objekti

Ky ligj ka për objekt përcaktimin e procedurës së veçantë për negociimin dhe lidhjen e kontratës me objekt realizimin e projektit të zhvillimit të zonës së Teatrit Kombëtar, duke përfshirë projektimin, ndërtimin dhe dorëzimin e godinës së re të Teatrit Kombëtar.

Neni 2

Qëllimi

Qëllimi i këtij ligji është realizimi i projektit për zhvillimin e një zone urbane në qytetin e Tiranës dhe ndërtimin e godinës së re të Teatrit Kombëtar me partner privat.

Neni 3

Përkufizime

Për qëllim të këtij ligji, termat e mëposhtëm kanë këto kuptime:

1. “Autorizim i komisionit të negociimit”, tagri që gëzon komisioni i negociimit për të përfaqësuar pronarin-shtet me të drejta të plota, për të vlerësuar dhe tjetërsuar pronat në pronësi të pushtetit qendror apo të vetëqeverisjes vendore për zhvillimin e këtij projekti, sipas pikës 4, të nenit 6, të këtij ligji.

2. “Autorizim i kryetarit të bashkisë”, tagri që gëzon kryetari i bashkisë apo personi i autorizuar prej tij për të përfaqësuar pronarin-shtet me të drejta të plota për të nënshkruar kontratën me partnerin privat, për zhvillimin e projektit sipas parashikimeve të këtij ligji.

3. “Kontrata”, kontrata e shkëmbimit, që lidhet ndërmjet partnerit privat dhe Bashkisë Tiranë, e cila ka për objekt kalimin e ndërsjellë të pronësisë së sendeve ose të të drejtave të tjera nga pronari-shtet te partneri privat dhe anasjelltas, sipas parashikimeve të Kodit Civil.

4. “Projekti”, ndërtimi i godinës së re të Tetarit Kombëtar dhe zhvillimi i zonës ndërmjet rrugëve “Abdi Toptani” dhe “Murat Toptani”, sipas propozimit të paraqitur nga partneri privat.

5. “Prona shtetërore”, prona e paluajtshme shtet e pushtetit qendror dhe vendor, që vendoset në dispozicion për zhvillimin e këtij projekti.

6. “Komision i negociimit”, grupi ndërinstitucional, i krijuar sipas nenit 5, të këtij ligji.

7. “Tjetërsim”, vendosja në dispozicion e pronës shtetërore në shkëmbim të zhvillimit të projektit.

8. “Miratim i kontratës”, ligji, me anë të të cilit Kuvendi miraton kontratën e paraqitur nga Këshilli i Ministrave dhe të i nënshkruar nga kryetari i bashkisë apo personi i autorizuar prej tij.

Neni 4

Pronat në pronësi shtet dhe statusi i tyre

Në dispozicion të zhvillimit të projektit vihen pasuritë e paluajtshme në pronësi shtet, sipas parashikimeve të këtij ligji, Kodit Civil dhe legjislacionit për pronat e paluajtshme.

Sipërfaqja që përbën pronën e Teatrit Kombëtar do të jetë po ajo edhe pas përfundimit të ndërtimit të Teatrit të ri Kombëtar.

Neni 5

Përbërja e komisionit të negociimit

1. Komisioni i negociimit krijohet me vendim të Këshillit të Ministrave, kryesohet nga përfaqësuesi i caktuar nga Bashkia Tiranë dhe në përbërje të tij ka përfaqësues të institucioneve, si më poshtë vijon:

a) Ministria e Drejtësisë;
b) Ministria e Financave dhe Ekonomisë;
c) Ministria e Infrastrukturës dhe Energjisë;
ç) Ministria e Kulturës;
d) Avokatura e Shtetit.

2. Komisioni i negociimit mund të thërrasë edhe përfaqësues nga institucione të tjera si dhe ekspertë të fushës, që gjykohen të nevojshëm.

3. Komuniteti i aktorëve teatrorë përfaqësohet në komisionin e negociimit me jo më shumë se dy përfaqësues, të përzgjedhur nga vetë ata.

4. Nuk mund të marrin pjesë në komisionin e negociimit personat që kanë konflikt interesi me partnerin privat, sipas kuptimit të ligjit “Për konfliktin e interesit”, dhe, për këtë arsye, anëtarët e komisionit nënshkruajnë deklaratën për konfliktin e interesave.

Neni 6

Kompetencat e komisionit të negociimit

1. Komisioni i negociimit të kontratës vlerëson dhe negocion me partnerin privat, shoqërinë “Fusha”, sh.p.k., propozimin e paraqitur prej tyre dhe harton projektkontratën finale të negociuar nga palët, shoqëruar me relacionin përmbyllës të negociatave, brenda një afati kohor prej 30 ditësh, nga data e krijimit të komisionit.

2. Komisioni duhet të verifikojë, paraprakisht, statusin e të gjitha pronave, mbi të cilat do të zhvillohet projekti, përfshirë këtu edhe ato private, si dhe marrëveshjet e arritura nga partneri privat me pronarët privatë, që ka për këto pasuri.

3. Sipas nenit 4, të këtij ligji, institucionet përkatëse duhet të vendosin menjëherë në dispozicion të komisionit të negociimit vlerësimin financiar të pasurive shtetërore, për të cilat ai do të negociojë me partnerin privat, në lidhje me përfitimin e godinës së re të Teatrit Kombëtar.

4. Puna, vlerësimi i procesit dhe i kushteve të kontratës nga anëtarët e komisionit të negociimit do të reflektohet gjatë të gjitha fazave të negociimit, bazuar në fushën e veprimtarisë që mbulon institucioni.

5. Bashkia e Tiranës është përgjegjëse për hartimin dhe administrimin e të gjitha procesverbaleve e dokumenteve të procedurës si dhe të çdo dokumenti tjetër, që lidhet me procedurën e përcaktimit e të negociimit të kushteve të kontratës, përfshirë edhe procesverbalet e mbledhjeve, kur është rasti.

6. Komisioni i negociimit të kontratës autorizohet dhe gëzon të gjitha të drejtat për vlerësimin dhe propozimin lidhur me tjetërsimin e pronave në pronësi të pushtetit qendror apo të vetëqeverisjes vendore për realizimin e këtij projekti, bazuar në legjislacionin në fuqi.

Neni 7

Procedura e negociimit për lidhjen e kontratës

1. Procedura e negociimit për lidhjen e kontratës do të kryhet nga komisioni i negociimit, i përcaktuar sipas këtij ligji.

2. Procedurat e negociimit përfundojnë jo më vonë se 30 (tridhjetë) ditë nga data e hyrjes në fuqi të vendimit të Këshillit të Ministrave për krijimin e komisionit.

3. Komisioni i negociimit të kontratës mund të asistohet për marrjen e ekspertizave të specializuara nga një konsulent, i përzgjedhur sipas një procedure të veçantë, të përshpejtuar, nga ana e Bashkisë së Tiranës, që përcaktohet nga Këshilli i Ministrave, me propozimin e Ministrisë së Financave dhe Ekonomisë dhe Ministrisë së Kulturës, në vendimin e ngritjes së komisionit të negociimit, sipas pikës 1, të nenit 5, të këtij ligji.

4. Komisioni studion dhe vlerëson propozimin për zhvillimin e projektit, i cili duhet të përmbajë, minimalisht, dokumentacionin, si më poshtë vijon:

a) Analizën teknike, e cila duhet të përmbajë sfondin e projektit, konceptin e projektit, vendndodhjen, sipërfaqen e përgjithshme publike e private të zbatimit të projektit, studimet topografike dhe gjeologjike, përshkrimin konstruktiv, funksional e teknik të projektit, standardet teknike, periudhën e vlerësuar të ndërtimit të teatrit;
b) Analizën ekonomike dhe financiare, e cila duhet të përmbajë kostot e projektit;
c) Çdo dokumentacion tjetër, që do t’i shërbejë për kryerjen e negociatave.

5. Në rastin e një procedure të suksesshme për negociimin dhe nënshkrimin e kontratës me partnerin privat, komisioni i negociimit do të vendosë si kusht në kontratë edhe detyrimin e partnerit privat për të paguar vlerën përkatëse, të paguar nga pronari-shtet, Bashkia e Tiranës, në rastin e parashikuar në pikën 3, të këtij neni, dhe/ose të kryerjes së ekspertizave të ndryshme, nëpërmjet ekspertëve privatë të fushave përkatëse.

6. Për nevoja të punës të komisionit të negociimit, korrespondencat me institucionet bashkëvepruese realizohen nga kryetari i komisionit të negociimit, bazuar në vendimmarrjet e komisionit.

Neni 8

Kontrata dhe përmbajtja e saj

1. Kontrata ndërmjet pronarit-shtet dhe partnerit privat duhet të përmbajë propozimin e paraqitur nga shoqëria “Fusha”, sh.p.k., sipas këtij ligji, i cili është vlerësuar nga komisioni negociator dhe do të jetë pjesë e pandashme e kontratës.

2. Kontrata, përveç kërkesave që burojnë nga Kodi Civil, parashikon ato terma që vlerësohen të përshtatshëm nga palët dhe duhet të përmbajë, domosdoshmërisht, edhe këto elemente:

a) Përkufizime, interpretime, natyrën dhe objektin e punëve që duhet të kryhen, cilësinë e punimeve për ndërtimin e godinës së re të Teatrit Kombëtar;
b) Afatet dhe kohëzgjatjen e kontratës në lidhje me fillimin dhe përfundimin e punimeve për godinën e re të Teatrit Kombëtar;
c) Teatri do të jetë i plotë dhe funksional në ditën e dorëzimit sipas afatit të përcaktuar, ku do të përfshihen, ndërtimi i objektit, mobilimi i brendshëm, instalimet teknologjike të skenave, instalimet audio/video, si edhe të çdo elementi tjetër të nevojshëm për një teatër bashkëkohor dhe modern;
ç) Pronësinë e aseteve, përcaktimin e sipërfaqeve përkatëse shtet, që do të vendosen në dispozicion të partnerit privat, duke marrë shteti përsipër garantimin e aksesit në zonë dhe/ose servitutet e kalimit sipas projektit (që garantojnë hapësirat funksionale të projektit, rrugët e kalimit dhe aksesin publik), lehtësitë dhe kushtet e tjera për t’u plotësuar nga shteti, në shkëmbim të përfitimit të godinës së re të Teatrit Kombëtar dhe sipërfaqeve ndërtimore që mund të përfitojë Bashkia e Tiranës;
d) Të drejtat dhe detyrimet e institucioneve shtetërore përgjegjëse për garantimin e së drejtës së pronësisë mbi pronat shtetërore, të vendosura në dispozicion për zhvillimin e projektit deri në përfundimin e tij, duke garantuar të drejta të plota të pronësisë dhe marrjen përsipër për përballjen ndaj çdo pretendimi nga të tretët dhe pa ndikuar në ecurinë e projektit, si dhe duke marrë përsipër lirimin e aseteve nga përdoruesit dhe të sheshit të ndërtimit nga objektet publike;
dh) Të drejtat dhe detyrimet e partnerit privat, shoqërisë “Fusha”, sh.p.k., në zhvillimin e projektit;
e) Paraqitjen e një pasqyre financiare, që pasqyron garancinë ekonomike të partnerit privat dhe/ose çdo dokument tjetër provues nga pala financuese, nëse ka, për garantimin e zhvillimit të projektit;
ë) Sigurimin e kontratës për ndërtimin e Teatrit të ri Kombëtar, të depozituar në një bankë të nivelit të dytë nga ana e partnerit privat ose nga një kompani sigurimi, që operon në Shqipëri, përpara përmbylljes së negociatave dhe pasqyrimin e kësaj të dhëne në relacionin përmbyllës;
f) Dispozitat përfundimtare, lidhur me sanksionet kundrejt palëve, në rast të mospërmbushjes së detyrimeve të marra përsipër në kontratë dhe të përcaktimeve të këtij ligji;
g) Standardet artistike, që duhet të ketë teatri;
gj) Të drejtat e institucioneve përgjegjëse, pjesë e komisionit, për të ndjekur dhe monitoruar procesin e ndërtimit të godinës së re të Teatrit Kombëtar dhe cilësinë e shërbimeve, që duhen përmbushur nga partneri privat;
h) Principet komerciale, financiare dhe ligjore;
i) Çdo kufizim ose kusht të zbatueshëm për transferimin e të drejtave dhe detyrimeve të partnerit privat, sipas kontratës;
j) Përkufizimin dhe pasojën e forcës madhore, ndryshimin në ligj dhe ndryshimet e tjera, duke përfshirë çdo të drejtë të palëve për të kërkuar kompensimin ose rishikimin e kontratës;
k) Kushtet dhe procedurat për ndryshimin dhe/ose përfundimin e kontratës, të drejtat dhe detyrimet e palëve, me kalimin e afatit apo përfundimin e kontratës;
l) Ligjin e zbatueshëm dhe mekanizmat për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve, që mund të lindin ndërmjet institucionit përgjegjës dhe partnerit privat;
ll) Kushtin që, mbi tokë, godina e re e Teatrit Kombëtar, është një godinë më vete, pa asnjë ndërtim tjetër, përveç pjesëve ndihmëse të saj, dhe se i gjithë investimi do të përballohet nga partneri privat, sipas parimit me “çelësa në dorë”;
m) Procedurat për dorëzimin nga ana e partnerit privat dhe të marrjes në dorëzim nga institucioni përgjegjës i godinës së re të Teatrit Kombëtar;
n) Kushtin që partneri privat të fillojë, fillimisht apo paralelisht, godinën e Teatrit Kombëtar gjatë zhvillimit të projektit në zonën urbane;
nj) Procedurat për dorëzimin nga ana e partnerit privat dhe të marrjes në dorëzim nga Bashkia e Tiranës të sipërfaqeve takuese ndërtimore;
o) Çdo dispozitë tjetër, bazuar në legjislacionin në fuqi për lidhjen e kontratave;
p) Hyrjen në fuqi të kontratës, pas miratimit nga Kuvendi i Republikës së Shqipërisë.

Neni 9

Nënshkrimi i kontratës

1. Nënshkrimi i kontratës nga kryetari i Bashkisë Tiranë ose personi i autorizuar prej tij bëhet brenda afatit kohor prej 10 ditësh, nga data e marrjes së projektkontratës dhe relacionit përmbyllës të negociatave.

2. Kryetari i Bashkisë Tiranë mund t’i kërkojë komisionit të negociimit të kontratës rishikimin e projektkontratës. Komisioni duhet të rinegociojë dhe t’ia paraqesë për nënshkrim kontratën kryetarit të bashkisë, të shoqëruar me relacionin përmbyllës të negociatave, brenda afatit kohor prej 30 ditësh, duke filluar nga data e kthimit.

Neni 10

Miratimi i kontratës

1. Pas nënshkrimit të kontratës nga kryetari i Bashkisë Tiranë ose personi i autorizuar prej tij, kontrata, së bashku me relacionin përmbyllës të negociatave, i dërgohet Ministrisë së Kulturës dhe Ministrisë së Financave dhe Ekonomisë për ndjekjen e procedurave ligjore për miratimin e kontratës nga Kuvendi i Republikës së Shqipërisë.

2. Data e hyrjes në fuqi të kontratës do të jetë data e hyrjes në fuqi të ligjit, pas miratimit nga Kuvendi i Republikës së Shqipërisë.

Neni 11

Nxjerrja e akteve nënligjore

Ngarkohet Këshilli i Ministrave për nxjerrjen e akteve nënligjore në mbështetje të neneve 5, pika 1, dhe 7, pika 3, të këtij ligji, jo më vonë se 45 ditë nga hyrja në fuqi e tij.

Neni 12

Hyrja në fuqi

Ky ligj hyn në fuqi 15 ditë pas botimit në “Fletoren zyrtare”.

K R Y E T A R I

GRAMOZ RUÇI

***

V E N D I M

PËR

PROPOZIMIN E PROJEKTLIGJIT “PËR PËRCAKTIMIN E PROCEDURËS SË VEÇANTË PËR NEGOCIIMIN DHE LIDHJEN E KONTRATËS ME OBJEKT “PROJEKTIMI DHE REALIZIMI I PROJEKTIT URBAN DHE GODINËS SË RE TË TEATRIT KOMBËTAR””

Në mbështetje të neneve 81, pika 1, 83, pika 2, dhe 100, të Kushtetutës, me propozimin e ministrit të Financave dhe Ekonomisë dhe të ministrit të Kulturës, Këshilli i Ministrave

V E N D O S I:

Propozimin e projektligjit “Për përcaktimin e procedurës së veçantë për negociimin dhe lidhjen e kontratës me objekt “Projektimi dhe realizimi i projektit urban dhe godinës së re të Teatrit Kombëtar””, për shqyrtim e miratim, me procedurë të përshpejtuar në Kuvendin e Republikës së Shqipërisë, sipas tekstit dhe relacionit bashkëlidhur këtij vendimi.

Ky vendim hyn në fuqi menjëherë.

K R Y E M I N I S T R I

EDI RAMA

Në mungesë dhe me porosi

ZËVENDËSKRYEMINISTRI

SENIDA MESI

SHËNIM: BAZUAR NË NENIN 117 TË KUSHTETUTËS SË RSH DHE NENIT 29 TË LIGJIT PËR ORGANIZIMIN DHE FUNKSIONIMIN E KËSHILLIT TË MINISTRAVE, VENDIMET E KËSHILLIT TË MINISTRAVE PUBLIKOHEN NË FLETOREN ZYRTARE DHE HYJNË NË FUQI PAS BOTIMIT TË TYRE. DREJTORIA E KOMUNIKIMIT PRANË KËSHILLIT TË MINISTRAVE PËRPIQET TË BOTOJË NË KOHËN MË TË SHPEJTË TË MUNDSHME VENDIMET E MBLEDHJEVE TË QEVERISË, POR VERSIONI ZYRTAR DHE HYRJA E TYRE NË FUQI BËHET VETËM PASI VENDIMI BOTOHET NE QBZ. SHPESHHERË, VENDIMET E KËSHILLIT TË MINISTRAVE KANË NEVOJË PËR ZBARDHJE TË MËTEJSHME, ÇKA E VONON PUBLIKIMIN E TYRE NË KËTË FAQE. 

Njëzet e shtatë vjet kanë qenë të mjaftueshëm për një hapje të plotë të Shqipërisë, për dekomunistizmin dhe krijimin e institucioneve demokratike të së drejtës, që megjithë defektet, tashmë janë një realitet i pakthyeshëm.

Por në një vështrim më të thellë etik dhe filozofik të gjithë kemi të drejtë të pyesim: A jemi ne një shoqëri e hapur dhe e çliruar nga çdo mendësi dhe praktikë komuniste sot, rreth tre dekada pas rënies së murit Stalinist gjysëmshekullor dhe nisjes së startit të lirisë e të demokracisë? A është demokracia jonë një demokraci funksionale apo një amalgamë përzierjesh dhe rudimentesh të shoqërive të indoktrinuara dhe ku pushteti i elitave politike është absolute?! A po ndërtojmë ne shqiptarët një shtet të së drejtës apo ligjin e bën klani më i fortë dhe çdo reformë synon paprekshmërinë e “peshqve të mëdhenj”?!

Këto pyetje nuk anojnë detyrimisht nga njëra anë, por kanë diçka nga të dyja anët. E vërteta kurrë nuk mund të jetë bardhë e zi dhe as kritizerët e tranzicionit, as lustraxhinjtë e tij, nuk kanë plotësisht të drejtë, por vetëm pjesërisht.

Që në krye të herës duhet thënë se këto vite të traznzicionit postklomunist, pavarësisht çfarë thuhet e çfarë konsiderohen ende si plagë, janë arritur përmirësime të mëdha të jetës së shqiptarëve, që nga mendësitë deri tek mënyra e jetesës, kushtet e jetesës dhe infrastruktura sociale e psikolgjike e shëndetit të tyre fizik, shpirtëror e mental.

Raportet mes individit dhe shoqërisë, në këtë epokë të hapjes dhe çlirimit të energjive pozitive, qoftë të individit, qoftë të grupeve dhe shtresave shoqërore, kanë pësuar një ndryshim pozitiv, duke i bërë raportet dhe interesat e ndërsjella më atraktive dhe më luajale. Kështu, nëse zbulimi i plagëve të shoqërisë aktuale shqiptare na çon tek deformimi i raporteve të sotme mes individit dhe shoqërisë, mes individualizmit ekstrem, që na mban peng dhe kolektivizmit dogmatik, që i përket të kaluarës së afërt, kjo na bën të kuptojmë njëherësh dhe rëndësinë e këtij raporti, që mund të konsiderohet “Leva e Arkimedit” për ecjen përpara të dy vektorëve: individit dhe shoqërisë. Për inerci të një realiteti të dyzuar, ku na bie të përpëlitemi, ngaqë ende nuk jemi mësuar plotësisht me rregullat dhe lojën e ekonomisë së tregut dhe sfidat e lirisë, individi sot ndihet i dizilizionuar, ndërsa shoqëria, nën një shtypje të shumëfishtë, për shkak të presionit që vjen nga rudimentet e strukturave ish-komuniste, nga vegjetimi për hir të një inercie ideologjike, e cila në një farë mënyre, rreket për të na angazhuar në aventurën e saj të pakuptimtë dhe nga e cila nuk fiton askush. Kjo ka ndodhur për shkak të deformimit të mësimeve të së kaluarës komuniste, të cilën politika e ka përdorur si “mace të zezë”, për të trembur çdo reformim real të individit dhe shoqërisë, duke e reduktuar gjithçka vetëm në shërbim të lobingjeve të rrotacionit politik, pa marrë mesazhe të drejtpërdrejta për atë kohë, tashmë të mbetur në të kaluarën e pakthyeshme dhe rrisqet e avantazhet e pashembullta që na ofron kjo kohë që jetojmë, pra koha e demokracisë.

Ndoshta, karakteri ynë i fortë, i ndikuar prej grykash të thepisura me gurë e shkëmbinj, por edhe i butë njëherazi, si pllajat dhe lëndinat e mbuluara me bar e tërfil, na ka bërë ta shfaqim edhe jetën tonë mes ekstremesh.Ne jemi endur midis shpirtit të vrazhdë e të egër dhe shpirtit të butë poetik njëherësh, si midis Shillës dhe Karibdës, në kërkim të identitetit tonë psikik, etik, social e kombëtar. Mes të kaluarës së mungesave të skajshme, por me një fasadë të çngjyrosur sigurie për individin, nga njëra anë, dhe të sotmes së tejngarkuar dhe stresante, por me tregje të mbushura plot dhe mundësi të pafundme realizimi të individit, shoqëria shqiptare ka pranuar këtë fundit.

Në një kohë jo dhe aq të lagët, lamë peng jetën tonë personale si qenie individuale humane, për hir të fiksacioneve dhe dogmave, por në këtë kuadër, edhe jetën tonë shoqërore, duke u identifikuar kështu, jo vetëm si individë, por edhe si qenie sociale me një vektor të humbur të historisë së vjetër e të re. Në këtë tranzicion të vështirë, përtej çdo limiti, por me farin e shpresës të ndezur, kërkojmë të vetëplotësohemi, duke u përballuar me vetveten dhe të tjerët, të çliruar nga izmat dhe tabutë e kota.

Pra, duke luftuar për këtë vetëpërmbushje, nuk bëjmë tjetër veçse konfirmojmë, se jeta e gjithkujt është personale, është dhurata që i përket çdonjërit, por është edhe sociale, përderisa njeriu, nuk mund të jetojë pa tërësinë e elementëve të jetës shoqërore, të krijuara e të vendosura në kohë dhe prej kohësh.

Por lind me të drejtë pyetja: Përse jeta jonë shqiptare ka njohur vetëm ekstreme?! Nga njëra anë, ka ndodhur një shoqërizim ekstrem në disa periudha të historisë sonë dhe individualizëm po kaq ekstrem në të tjera kohë. Shoqërizim mbi bazën e gjakut, mbi bazën e familjes së madhe, si dhe të fisit, për të përballuar punët e shumta, por edhe rreziqet dhe mbrojtjen e jetës, nderit dhe pasurisë së brezave tanë. Shoqërizim, mbi baza etnie, feje dhe idesh, si dhe shpërbërje sa herë këto janë dyshuar dhe goditur deri në braktisje, për të mos qenë pjesë e humbjes totale, substancë që mund të ngelte si një precipitat ngjyrosës në vetëdijen tonë kolektive. Ajo që ka përbërë themelin, në të gjitha kohërat dhe që ka siguruar jetën shoqërore, është gjithë veprimtaria, që ka të bëjë me nevojat për ushqimin shpirtëror, ku do të veçoja arsimimin, për ushqimin fizik, d.m.th. të ushqyerit, si dhe gjithçka tjetër, për sigurinë dhe mbrojtjen e jetës fizike, shpirtërore, mentale, etnopsikike të elementëve të saj.

Mungesa e shoqërizimit na ka bërë të pavetëdijshëm aq dhe si duhet, se prolemet e mëdha, siç janë mungesa e shtetit të së drejtës, mungesa e rregullave dhe lojës së ndershme të tregut, mosfunksionimi si duhet i dhënies së pronave pronarëve legjitimë, për shkak të një kaste gjyqtarësh të korruptuar etj zgjidhen me një shoqërizim të ideve dhe qasjeve, si presion ndaj klasave dhe elitave politike, për të ndërmarrë reforma të forta që të mund të na çonin drejt shtetit real të së drejtës. Qasjet inidviduale mund të zgjidhin përkohësisht çështjet tona indivudale, por “thembra e Akilit” mbetet aty, e pacënuar,kërcënuese dhe problematike.

Ajo që do të doja të evidentoja është se shoqërizimi i bën mirë gjithë shoqërisë, është i shëndetshëm për një shoqëri njerëzore dhe mban më të sigurta themelet e saj për të ardhmen që ajo ndërton. Kjo, për aq kohë sa ky shoqërizim nuk bëhet në emër të kauzave false, që shërbejnë për të ngritur në majë të pushtetit dallkaukët e radhës.

Pra raporti mes kolektives dhe individuales, tek ajo që shoqëria detyrohet të bëjë për të garantuar lirinë dhe standardet e individit dhe, nga ana tjetër, se sa ky individ ka detyrime për të përmbushur obligimet e tij morale e ligjore ndaj kësaj shoqërie, në këtë hapësirë po ndërlokohen gjithnjë e më shumë faktorët nxitës dhe kandari po anon gjithnjë e më shumë tek ndërgjegjësimi kolektiv, për të bërë presion mbi ata që kanë në dorë ligjet dhe zbatimin e ligjshmërisë,mbi pushtetin ekzekutiv dhe të gjitha pushtetet, që të ndikojnë në përmirësimin e standardeve.

Pra, në thelb, individi nuk është lënë në hije, me liri abstrakte e të përfytyruar, por ka një liri reale, që lidhet me ekzistencën e tij normale dhe dinjitoze, siç janë puna, prona, shërbimet e ndryshme etj. si rrjedhojë edhe shoqëria nuk është në hije dhe në krizë, për arsye se nuk ka humbur legjitimitetin e idealitetit dhe nuk ndihet e braktisur, e lënë në mëshirën e fatit, por ka një orientim që buron nga vetë starti i lirisë.

Ka pasur dhe raste ku individi ka rënë në grackën e dogmave; thënë ndryshe, strategjia e “tokës së zezë”, që aplikua në Shqipëri pas viteve ’90, në emër të një lufte fantazmë kundër komunizmit, bëri që individi të çoroditej disi dhe të ndihej i traumatizuar, i mbështjellë në një koracë egocentrizmi deri në patologji, ndërkohë që shoqëria, e mbetur pa prona publike, pa kapitale të përbashkëta, që mund të shërbenin për edukimin dhe prosperitetin e saj, pa idealitetin e çdo shoqërie normale për vetëpërmbushjen e saj, u ndodh udhëkryq. Por tashmë kjo ka kaluar. Rruga demokratike, me gjithë kthesat dhe sprovat e vështira që i duhet të përballojë, është e pakthyeshme. Individi është bërë i përgjegjshëm, se lufta kundër idealitetit të shoqërisë është luftë kundër vetvetes, kundër familjes, kundër vetë lirisë, që nuk mund të identifikohet kurrsesi me anarki dhe kaos. Lufta për kauzat kolektive, siç janë ndërtimi i një shoqërie thellësisht të hapur dhe të një shteti demokratik të së drejtës, është dhe luftë për triumfin e kauzave individuale e grupale të gjithëkujt në këtë vend, që ka nevojë të shijojë frutat e bekuara të lirisë, sigurisë dhe prosporitetit.

Shqiptarët mjafton të hedhin sytë dhe të vëzhgojnë se si janë ndërtuar shtetet e kombet pas shkatërrimeve të mëdha, si u ndërtua, bie fjala, Gjermania, pas rrënimit total gjatë Luftës së Dytë Botërore, si u ngritën mendësitë dhe principet morale të një kombi përmbi patologjitë agresive të nazizmit frenetic, për të kuptuar se asgjë nuk është e pamundur kur ekzistojnë objektiva të qartë dhe kurajo qytetare për arritjen e tyre.

“Hanibal ante portas!(Hanibali përpara portës!)”  thërrisnin senatorët romakë kur elefantët e ushtrisë kartagjenase, të udhëhequr nga gjenerali i madh i antikitetit Hanibal Barka, i afroheshin Romës. Në vend të elefantëve, sot krimi po përdor makina që importohen rregullisht për t’u shitur në tregun shqiptar. Vetëm se paratë e tij nuk janë thjesht përpara dyerve të ekonomisë sonë, por kanë depërtuar thellë në të. Rasti i 3.4 milionë eurove të kapur këto ditë në dy autovetura nuk është i vetmi. Kjo mënyrë sjelljeje e parave të shitjes së kanabisit sigurisht që është përdorur edhe më parë me sukses të plotë. Sasitë që ekonomia kriminale ka mundur të fusë dhe pastrojë në ekonominë tonë formale janë të frikshme. Pa dyshim ato përbëjnë një faktor serioz të mbajtjes së lekut artificialisht kaq të fortë, në krahasim me euron dhe dollarin në tregun tonë të vogël të këmbimit.

Partitë tona kryesore politike, në vend që të grinden dhe të përplasen verbërisht me njëra-tjetrën, duke u akuzuar rregullisht për lidhje krejtësisht kallpe me botën e krimit e duke ndezur fantazi të sëmura, ia vlen të bashkohen për të krijuar një front unik kundër kriminalizimit të ekonomisë sonë. Nuk janë gjyqtarët dhe prokurorët e korruptuar aleatët e vetëm të krimit që paguan aq lirshëm dhe fort nën dorë. Aleatë shumë të rrezikshëm po bëhen edhe zyrat e tatim-taksave nëpër rrethe, ku janë regjistruar me dhjetëra e qindra sipërmarrje me origjinë të dyshimtë të parave që qarkullojnë (një auditim i KLSH-së në Drejtorinë Rajonale të Taksave të Beratit i binte kambanës një vit e gjysmë më parë për këtë dukuri, por askush nuk u tregua i aftë të dëgjonte dhe kuptonte).

Nëse do të kishte ndonjë detektor (zbulues) që të ndizte llambën e kuqe aty ku futen dhe pastrohet deri sot qetësisht paratë, do të ndizej fort tek zyrat noteriale, që formalizojnë blerje pas blerjesh pronash të patundshme, apartamentesh, hotelesh, motelesh, butikësh. Janë me dhjetëra mijëra transkasione, një pjesë e mirë e të cilave sjellin dhe pastrojnë paranë kriminale tek ne. Asnjë kontroll shembullor nga ana e Ministrisë së Drejtësisë pranë këtyre dhjetëra e dhjetëra zyrave noteriale që punojnë pareshtur edhe për krimin, si një lavatriçe “profesionale” që nuk ndryshket kurrë, në vijë të parë të ofensivës së parave të kanabisit. Asnjë rast, të paktën i deklaruar si i dyshimtë. Mbi bazën e këtyre kontratave noteriale, bankat e nivelit të dytë japin kredi për “blerësit” e formalizuar nga noterët tanë.

Dhe ka me dhjetëra, në mos qindra blerës, tashmë kredimarrës të rregullt e “të denjë” të bankave të nivelit të dytë, që tundin orët dhe zinxhirët e florinjta rreth qafës, të sigurt se paraja e tyre e kanabisit apo prostitucionit në kryeqytetet e qytetet e mëdha të vendeve perëndimore nuk bie më erë, kështu e “nusëruar” me vula noterësh dhe firma oficerësh krediti bankar në truallin tonë. Janë pikërisht këta ish-“ustallarë” të krimit dhe tani “baronë” të qetë e të patrazuar të moteleve, hoteleve, bujtinave dhe butikëve buzë detit apo edhe në palcë të qyteteve tona kryesore, që trembin sipërmarrësit seriozë dhe kompanitë me emër perëndimore që të instalohen bindshëm tek ne. Ja përse nuk kemi dhe as që do të kemi ndonjëherë investime të forta në sektorë shërbimesh dhe në turizëm, pasi aty “thundra” e rëndë e krimit, e maskuar me transaksione nga më krijueset ka një duhmë asfiksuese. Do të jemi gjithnjë republikë bananesh, nëse nuk do të mundim të ngremë një grup pune të përhershëm, një ekip profesionistësh ekonomistë e juristë të zotë, që të realizojë një skaner të fortë dhe të thellë të gjurmimit të origjinës së parave dhe transaksioneve (shitblerjeve, kalimeve të dyshimta të pronësive në SHPK e SHA, kontratave absurde të dhurimit, etj.) të 10 viteve të fundit. Për këtë duhet të punojnë fort politikanët tanë, jo të çirren dhe luajnë teatër çdo të enjte në skenën e ligjvënësit, të kthyer në “dopo lavoro (argëtim pas pune)” për shqiptarët.

ARISTIR LUMEZI/ Bashkimi Europian mund të hapë negociatat për anëtarësim me Shqipërinë në qershor të 2019 nëse plotësohen kushtet e vendosura.

Ministrat e Jashtëm të Bashkimit Europian të mbledhur në Luksemburg, gjetën një zgjidhje të ndërmjetme mes vendeve skeptike, Francës, Holandës dhe Danimarkën dhe atyre që ishin pro hapjes së negociatave, duke i propozuar Këshillit Europian kushtet që duhet të plotësojë Shqipëria deri qershorin e ardhshëm.

“Këshilli pajtohet që t’i përgjigjet pozitivisht progresit të mësipërm të bërë nga Shqipëria dhe të përcaktojë rrugën drejt hapjes së negociatave për anëtarësim, në qershor të vitit 2019″, thuhet në dokumentin që ministrat e Jashtëm të BEsë i paraqesin Këshillit Europian që do të mblidhet më 28- 29 qershor. Sipas këtij dokumenti, Shqipëria duhet të japë më shumë rezultate në Reformën në Drejtësi, vetingun e gjyqtarëve dhe prokurorëve dhe kultivimin e kanabisit.

“Prandaj, Këshilli nënvizon nevojën kritike për Shqipërinë për të konsoliduar më tej progresin e bërë në reformën gjyqësore, në veçanti përmes vetingut dhe për të dhënë rezultate të tjera të prekshme në luftën kundër korrupsionit në të gjitha nivelet dhe në luftën kundër krimit të organizuar, në veçanti ndaj kultivimit dhe trafikimit të drogës, duke ruajtur dhe thelluar momentin aktual të reformës”, thuhet në dokument.

Shteti ligjor duket se është në qendër të skeptikëve për hapjen e negociatave, prandaj dhe në dokumentin që i adresohet Këshillit Europian, avancimi i vetingut dhe i korrupsionit në nivele të larta është një kusht që duket përmbushur. Për këtë, ministrat e Jashtëm të BE-së i kërkojnëShqipërisë ngritjen sa mëshpejt të institucioneve të reja të Reformës në Drejtësi, që do të hetojnë korrupsionin në nivele të larta.

“Avancim më tej në procesin e rivlerësimit të gjyqtarëve dhe prokurorëve, në veçanti duke plotësuar të gjitha dosjet prioritare dhe duke finalizuar krijimin e strukturave të pavarura gjyqësore siç parashihet me reformën kushtetuese; finalizimin e themelimit të organeve të specializuara, përkatësisht Strukturës Speciale Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK,) Byrosë Kombëtare të Hetimeve (NBI) dhe Gjykatës; forcimin e procesit të hetimeve proaktive, ndjekjeve penale dhe dënimeve përfundimtare në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, përfshirë edhe në nivel të lartë”, thuhet në dokument.

Si institucioni europian që hartoi raportin për hapjen e negociatave, “Këshilli i bën thirrje Komisionit Europian që të vëzhgojë nga afër përpjekjet e mësipërme të reformës nga Shqipëria dhe do të vlerësojë progresin në bazë të raportit vjetor të Komisionit,” thuhet në dokument.

DETYRAT E BE-së PER SHQIPERINE

Në pikëpamje të përparimit të mësipërm, në veçanti për pesë prioritet kyçe, Këshilli pajtohet që t’i përgjigjet pozitivisht progresit të mësipërm të bërë nga Shqipëria dhe të përcaktojë rrugën drejt hapjes së negociatave për anëtarësim, në qershor të vitit 2019.Prandaj, Këshilli nënvizon nevojën kritike për Shqipërinë për të konsoliduar më tej progresin e bërë në reformën gjyqësore, në veçanti përmes vetingut dhe për të dhënë rezultate të tjera të prekshme në luftën kundër korrupsionit në të gjitha nivelet dhe në luftën kundër krimit të organizuar, në veçanti ndaj kultivimit dhe trafikimit të drogës, duke ruajtur dhe thelluar momentin aktual të reformës.

KJO PËRFSHIN:

avancim më tej në procesin e rivlerësimit të gjyqtarëve dhe prokurorëve, në veçanti duke plotësuar të gjitha dosjet prioritare dhe duke finalizuar krijimin e strukturave të pavarura gjyqësore siç parashihet me reformën kushtetuese;

finalizimin e themelimit të organeve të specializuara, përkatësisht Strukturës Speciale Kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK), Byrosë Kombëtare të Hetimeve (NBI) dhe Gjykatës;

forcimin e procesit të hetimeve proaktive, ndjekjeve penale dhe dënimeve përfundimtare në luftën kundër korrupsionit dhe krimit të organizuar, përfshirë edhe në nivel të lartë.

Këshilli i bën thirrje Komisionit që të vëzhgojë nga afër përpjekjet e mësipërme të reformës nga Shqipëria dhe do të vlerësojë progresin në bazë të raportit vjetor të Komisionit.

Këshilli kujton që vendimi për të hapur negociatat e pranimit me Shqipërinë, do t’i nënshtrohet përfundimit të procedurave parlamentare kombëtare dhe miratimit nga Këshilli Europian dhe do të pasohet me shpejtësi nga Konferenca e parë Ndërqeveritare deri në fund të vitit 2019, në varësi të progresit të bërë.

Këshilli thekson që ky vlerësim i progresit duhet të përfshijë rezultate të tjera të prekshme dhe të qëndrueshme duke u përqendruar në veçanti në sundimin e ligjit.

Për zgjedhjet, Këshilli i kushton një rëndësi të veçantë Shqipërisë që të adresojë rekomandimet e jashtëzakonshme të Zyrës për Institucionet Demokratike dhe të Drejtat e Njeriut, të Organizatës për Siguri dhe Bashkëpunim në Europë.

Këshilli gjithashtu i kushton një rëndësi të veçantë përpjekjeve të vazhdueshme të Shqipërisë në zvogëlimin e numrit të aplikimeve për azil që duken të pabazuara dhe gjithashtu i kërkon Komisionit të sigurojë që kjo të merret parasysh.

Këshilli merr parasysh qëllimin e Komisionit për të filluar punën e nevojshme përgatitore.

Këshilli mirëpret përparimin e vazhdueshëm të Shqipërisë në ndjekjen e reformave që lidhen me pesë prioritetet kyçe: reformën e administratës publike, reformën e gjyqësorit, luftën kundër korrupsionit, luftën kundër krimit të organizuar dhe mbrojtjen e të drejtave të njeriut, duke përfshirë të drejtat e personave që i përkasin pakicave dhe të drejtës së pronës.

Ristrukturimi institucional i gjyqësorit është në vazhdim, si një gur-themel i një reforme gjithëpërfshirëse.

Këshilli vëren se dialogu i qëndrueshëm dhe konstruktiv midis qeverisë dhe opozitës mbi reformat e lidhura me BE, mbetet thelbësor për të avancuar në agjendën e reformës në dobi të qytetarëve dhe për të afruar vendin më pranë BE-së.

Theodhor Pangallos duket se është nga ajo racë politikanësh, që besojnë te dobia e shkrimit. Ai ka botuar shumë libra. Por ky që po marrim tani në dorë, me sa di unë, është i pari i ardhur në shqip. Pangallos është megjithatë një nga politikanët grekë më popullorë ndër shqiptarët. Ai e ka pohuar më shumë se një herë publikisht prejardhjen e tij arvanite. Shumë veta do të donin që popullaritetin i tij të madh ndër shqiptarët ta shpjegonin pikërisht me këtë prejardhje. Do pranuar se ky fakt ngjall një emocion te shqiptarët, të cilët ende e kanë të fortë nevojën për t’u krenuar me vitalitetin e genit të tyre etnik. Por përkatësia arvanite është vetëm një element kulturor, madje një element periferik, në formimin e gjerë e të qëndrueshëm të Theodhor Pangallos. Me personalitetin e tij të fortë, ai është thelbësisht grek dhe, në traditën e familjes së tij, e ka vënë gjithë jetën në shërbim të Greqisë dhe të shtetit të saj të gjitha aftësitë e veta. Vetëm duke e parë në këtë dritë, do të mund të shpjegohet arsyeja e vërtetë e popullaritetit të tij ndër ne shqiptarët. Si ministër i Jashtëm i Greqisë, disa herë dhe zëvendëskryeministër, ai ka pasur një vlerësim realist për rëndësinë e marrëdhënieve të afërta dhe miqësore të vendit të tij me Shqipërinë dhe ka punuar si rrallë ndonjë politikan tjetër grek i niveleve të tij për ndërtimin e këtyre marrëdhënieve mbi themele të qëndrueshme dhe perspektive. Do të përmend vetëm një shembull, atë të Traktatit të Miqësisë midis dy vendeve tona, nënshkruar në pranverë 1996, duke kapërcyer pengesa shumë të mëdha historike, siç ishte ligji absurd i luftës, i mbijetuar qysh nga koha e luftës italo – greke e vitit 1940 apo edhe tensionet diplomatike të asaj periudhe me pasojë ndezjen e pasioneve nacionaliste në të dyja anët e kufirit, për shkak të agresionit në një nga postat tona kufitare të Gjirokastrës, ku humbën jetën disa ushtarakë shqiptarë. Vetëm një politikan i madh e vizionar si Pangallosi mund të ngrihej mbi këto realitete të vështira për të parë pozitivisht drejt së ardhmes. “Nuk jam i predispozuar të paraqes një vepër historike”, e paralajmëron autori lexuesin në hyrje të librit. Po a ka shkruar ai në fakt një vepër historike?

Përgjigjja e parë që më vjen është se po, kjo është megjithatë një vepër historike. E gjithë lënda e shpalosur këtu buron pa dyshim nga historia e Greqisë së gjysmës së dytë të shekullit XX, me ca ndriçime aty – këtu edhe mbi historinë e ndërtimit të Bashkimit Europian, histori politike kryesisht, por edhe histori diplomatike po aq, me degëzime në historinë e zhvillimeve ekonomike dhe sociale të Greqisë së kësaj periudhe. Theodhor Pangallos duket që e njeh mirë historinë në kuptimin më të gjerë të kësaj fjale dhe ka aftësinë që një njohje të tillë ta vendosë në shërbim të bërjes politikë dhe diplomaci, duke zënë kështu një vend të nderuar në traditën e politikanëve të mëdhenj europianë si: De Gaule, Churchill, Adenauer, Miterrand, Andreoti e ndonjë tjetër, të cilët kanë parë te historia një çelës për të kuptuar natyrën evolucioniste të realitetit imediat dhe për t’ia përshtatur kështu më mirë strategjinë e tyre politike këtij realiteti, me qëllim transformimin e tij. Në tekst gjejmë një bisedë të shkurtër, por prekëse të Papandreut me Pangallos, pikërisht lidhur me historinë. Papandreu i shpreh ministrit të vet me sinqeritet keqardhjen për veten pse nuk e njeh mirë historinë. Nënkuptimi është i qartë. Si kundërshembull i racës së Pangallosit janë gjerësisht politikanët e sotëm, ata që e shpallin veten me krenari si pragmatistë, pra, që nuk kanë nevojë për kulturën historike si përvojë dhe që ne i shohim për ditë çfarë politike dritëshkurtër bëjnë. Me një fjalë, kjo vepër është historike, sepse, po t’i heqësh asaj lëndën historike, besoj se nuk mbetet gjë për të qenë. Nga ana tjetër mund të themi me po kaq siguri se jo; kjo vepër nuk është historike. Autori është një ish-profesor universiteti në Sorbonë dhe e di shumë mirë mbi çfarë kriteresh rigorozisht shkencore ndërtohet “një vepër historike”. Parë nga kjo anë, autori ia ka arritur qëllimit. Libri “Me Papandreun në Europë” nuk i plotëson kriteret për të qenë një vepër historike.

Meqenëse nuk jam shumë i dhënë pas kategorizimeve, pyetjes se çfarë është atëherë ky libër, po i përgjigjem me vetë fjalët e autorit. Në epilog, ai na kujton edhe një herë se “ngjarjet që shtjellon (ky libër) kanë një karakter të theksuar personal”. Në krye të herës, në parathënie, na ka paralajmëruar se kjo hapësirë “ka të bëjë me Papandreun si lider i madh i një vendi, i cili luftonte për t’u inkuadruar në procesin e integrimit europian”. Këtë mendim ai e plotëson në epilog, kur thotë se, duke shkruar këtë libër, “dëshiroja të rregulloja marrëdhëniet e mia me Andrea Papandreun, marrëdhënie që nuk u zhvilluan përmes lidhjeve miqësore personale, por nëpërmjet bashkëpunimit. Tani, se si ka mundësi që duke mbetur gjithmonë në nivele qartësisht politike bashkëpunimi, të krijoj për Papandreun një dashamirësi, një mirëkuptim dhe përkushtim emocional si atë që ndjeja dhe ndjej edhe sot e kësaj dite, kjo shpjegohet vetëm me personalitetin magjepsës të atij njeriu të rrallë, me veset e tij joshëse dhe aftësinë e tij rrezatuese për t’i bindur dhe ndryshuar njerëzit përreth tij.”
na e Theodhor Pangallos për atin e tij politik, Andrea Papandreu. Por, brenda këtij homazhi përmblidhet një përvojë e pasur politike dhe diplomatike, që është përvoja e një vendi në rrugëtimin e tij europian. Nuk do të kishte dobi që unë të ritregoja apo të komentoja në këtë rast çfarë thotë autori për idhullin e vet. I ka thënë për bukuri Pangallosi. Ju ftoj ta lexoni librin. Por ia vlen të them dy fjalë për vetë autorin, diçka, që lexuesi nuk do e gjejë në libër. Së pari, historia politike greke dhe europiane ka e do t’i ketë një borxh të paharrueshëm Theodhor Pangallosit për rolin e madh që ka luajtur në transformimin rrënjësor të së majtës greke. Ky ndoshta ka qenë misioni më titanik, me të cilin është përballur udhëheqja e PASOK –ut. E majta greke vinte nga një e kaluar e gjatë rezistence ndaj diktaturës së juntës, rezistencë kjo e frymëzuar nga ideologjia e Marksit, e Leninit, shpesh e Stalinit e madje, edhe e Trockit. Një e majtë kryesisht pro sovjetike. Kultura e saj politike ishte antikapitalizmi. Domethënë, një e majtë gjenetikisht antimondialiste, antieuropiane, anti–NATO. Parë në kontekstin e proceseve integruese europiane, e majta greke ishte izolacioniste. PASOK-u erdhi në pushtet në tetor 1981. Greqia ishte tashmë anëtare e Bashkimit Europian (asokohe Komuniteti Ekonomik Europian), dhe e NATO- s. A do të mbahej premtimi i dhënë gjatë fushatës për ta nxjerrë vendin nga këto dy organizata? Përgjigjja e kësaj pyetjeje dihet. Por ajo që meriton të kujtohet me respekt sot është vetëdija e re dhe sidomos guximi që pati një grup ende i vogël në udhëheqjen e kësaj partie për të ndërmarrë pa vonesën më të vogël ndryshimin e objektivave strategjikë të politikës së tyre të jashtme. Të majtët grekë ishin për herë të parë në pushtet qysh nga viti 1924. Kjo e bënte edhe më të jashtëzakonshme përgjegjësinë e PASOK-ut lidhur me të ardhmen e vendit. Greqia do të mund të shkëputej përfundimisht nga e kaluara e vet e zezë në qoftë se edhe e majta e saj, tashmë de facto alternativë pushteti, do të shkëputej nga e kaluara e vet antieuropiane, antiantlantike, antimondialiste, për të afruar filozofinë dhe praktikën e vet politike me të majtën socialdemokrate perëndimore. Nuk ishte fjala për një ndryshim programor në letër. Duhej ndryshuar rrënjësisht mentaliteti i bazës së partisë, që ishin qindra mijë burra e gra, shumë nga të cilët ishin persekutuar, kishin kaluar rininë nëpër burgje e kampe internimi në emër të këtyre idealeve. Në këtë kuptim, një ndërmarrje e tillë ishte titanike. Dhe ia dolën për mrekulli. PASOK-u i fitoi edhe zgjedhjet pasardhëse, katër vjet më vonë. Vetë Pangallos, që ishte njëri nga bartësit më të fuqishëm të këtij ndryshimi, vinte i pjekur si burrë shteti, duke qenë i gatshëm të merrte përsipër përgjegjësi edhe më të mëdha në mandatin pasardhës. Theodhor Pangallos mbetet ndoshta deri tani i vetmi ministri i Jashtëm grek, i cili ka lënë gjurmët më të forta në diplomacinë europiane dhe më gjerë. Së dyti, kam një vlerësim të veçantë për këtë libër. Janë të shumtë dhe në të gjitha kohërat ish–ministrat e Jashtëm që kanë shkruar kujtimet e tyre. Botime të tilla kanë tërhequr gjithmonë vëmendjen e publikut të gjerë. Puna e një ministri të Jashtëm ka një vello misteri në realitet e sidomos në imagjinatën e njerëzve. Fakt është se ministrat e Jashtëm janë më së paku dëshmitarë të privilegjuar në zhvillime, ku përcaktohen marrëdhëniet e popujve dhe të shteteve midis tyre. Rrjedhimisht, ata kanë shumë për të thënë. Ish–ministrat e Jashtëm i shkruajnë zakonisht kujtimet apo autobiografitë, siç edhe Pangallos shënon diku gjatë këtij libri, për të dhënë versionin e tyre mbi ngjarjet, ku kanë marrë pjesë. Për më tepër, që edhe arkivat lidhur me këto ngjarje hapen dekada më vonë. Domethënë, se historianët bashkëkohorë nuk mund të ndërhyjnë për të verifikuar saktësinë e këtyre dëshmive. Kjo është përdorur jo rrallë si një liri nga shkruesit e kujtimeve për t’i ngritur vetes një monument lavdie të pamerituar. Në rastin e Pangallos ndodh krejt e kundërta. Ai ka zgjedhur të na përshkruajë në këtë libër një dorë ngjarjesh, të cilat i përbashkon fakti se i kanë ndodhur autorit, pra, ai nuk i ka me të dëgjuar, por i përbashkon edhe një frymë do të thosha demistifikuese për punën e ministrit të Jashtëm në përditshmëri. Duke gërvishtur vernikun, Pangallos nuk ka megjithatë asnjë shtysë drejt karikaturës. Përkundrazi, ndihet në çdo fjalë se ai e ka dashur shumë punën që ka bërë, ka qenë në çdo sekondë i përgjegjshëm dhe respektues për nderin që përmbante posti i tij. Por, si një burrë me një aftësi të shëndetshme humori dhe që nuk vuan nga ndonjë kompleks, – shenjë kjo e njerëzve të sigurt në vete, -Pangallos, me një modesti të madhe, zgjedh nga thesari i përvojës së tij ato lloj perlash, që tregojnë se edhe puna e ministrit të Jashtëm, sado e ndritshme apo misterioze që duket nga larg, ka në të vërtetë një pjesë jo të vogël rutine dhe hamallëku dhe se ministri i Jashtëm gjendet po ashtu në situata komike të paimagjinueshme. Posaçërisht, ministri i Jashtëm i një vendi të vogël, i cili edhe hallet mbi shpatulla i ka më të mëdha dhe forcat mbështetëse më të vogla. Si njeri që ka kaluar në shumë situata të ngjashme, dua ta siguroj lexuesin se ato çfarë tregon Pangallos këtu janë krejt të besueshme. Dhe përfitoj nga rasti ta përgëzoj kolegun për këtë rrëfim, veç të tjerash edhe argëtues, i cili ndihmon për ta kuptuar karrierën e tij në mënyrë më njerëzore, ashtu si edhe karrierën time, domethënë karrierën e çdo ish-ministri të Jashtëm. Do të thosha se çmitizime të tilla e afrojnë historinë politike të vendit me bashkëkohësit, duke i bërë kështu një shërbim së sotmes dhe së ardhmes.

Deputeti i PD dhe historiani i shquar Romeo Gurakuqi shkruan në faqen e tji në rrjetin social si më poshtë:

“Parlamenti i rrethuem prej dhunes se shumices qeverisese:

askush nuk lejohet te flase,

qofte edhe per permbytjen e Bibliotekes Kombetare.

Frekuenca me te cilen nderrohet hipokriza me arrogancen ne drejtimin e punimeve te komisioneve,

eshte e pabesueshme dhe e pangjashme per nje vend normal.

Nderkohe nje fshehtesi e plote dhe sistematike ruhet mbi çdo delegacion parlamentar.

Te njejtet njerez kane uzurpuar ne heshtje perfaqesimin e Parlamentit te Shqiperise

dhe imazhin e nje demokracie parlamentare.

Dhe per ta permbyllur “me nder” kete fasade te pluralizmit,

delegacionin shqiptar ne Strasburg do ta perbejne pinjollet e familjeve qe per 50 vite burgosen dhe vrane te gjithe europianistet e ketij vendi.

Kjo eshte Shqiperia 28 vite pas rrezimit te Regjimit te Bllokut.”

Arkitekti Maks Velo u është bashkuar artistëve që protestojnë kundër shembjes së Teatrit Kombëtar. Në një fjalë të shkurtër ai tha se kjo godinë mund të restaurohet në mënyrë perfekte duke shmangur prishjen.

“E para për çështjen e zjarrit. Është i vetmi institucion që ka një pishinë. Nëse pishina mbushet me ujë mund të shuhet zjarri. E dyta, shikoni sa dyer janë. Nuk ka institucion me kaq dyer.

Ky nuk është Teatri Kombëtar. Ky është arti i kombit. Këtu ka filluar baleti, këtu ka filluar opera. Këtu filloi ansambli i ushtrisë. Këtu kam qenë në 53-in kur Mustafa Krantja çeli filarmoninë. Prej këtu ishte “Kinostudio numër 2”. Të gjithë aktorët e filmave ishin të Teatrit. Ne kishim të njëjtët aktorë. Këtu kanë ardhur teatrot e rretheve. Ata e kanë si tempull.

Ky nuk është një Teatër Kombëtar, por një Teatër Ndërkombëtar sepse këtu kanë luajtur teatri i Shkupit, teatri i Beogradit, tetari i Pragës, ansamble nga Kina, etj.

Ky teatër ka krijuar edhe fakultetin e dramës sepse nga këtu ishin në fillim klasat dhe këtu jepej mësimi. Ky ka vlera multidimensionale. Kjo godinë mund të restaurohet në mënyrë perfekte dhe të gjitha gjërat që mungojnë mund të bëhen.

Ngrohja? Mund ta bëjmë këtu dhe ta çojmë atje. Mund të bëhet një kat nën tokë dhe mund ta zgjidhim mangësinë që ka teatri. Zgjidhja është e lehtë, është e mundshme, është perfekte dhe është që të restaurohet” – tha Velo që në të kaluarën ka mbajtur shpesh krahun e kryeministrit Rama.

Para samitit jozyrtar të BE për azilin, presidenti i Parlamentit Europian, Antonio Tajani thekson se stabiliteti i Europës varet nga Gjermania. Tajani përfytyron mundësinë e kampeve në Shqipëri ose Maqedoninë e Veriut.

Në një intervistë për grupin mediatik gjerman “Funke Medien Gruppe” të shtunën (23.06), presidenti i Parlamentit Europian, Antonio Tajani është shprehur, se “mënyra e veprimit me çështjen e emigracionit nuk duhet të çojë në shpërbërjen e BE-së. Sipas Tajanit, nëse çdo shtet do të veprojë sipas interesave të veta, kjo do ta shpërbënte BE-në, shkruan dpa. Në të njëjtën kohë, presidenti i Parlamentit Europian u kujtoi partive gjermane në grindje të fortë për çështjen e azilit, se migracioni “nuk është një problem vetëm gjerman.”

Italia dhe Greqia ndodhen po ashtu nën presion të madh. “Tani nuk bëhet fjalë për zgjidhje të veçuara kombëtare. Ne kemi nevojë për një strategji europiane.” Në samitin e Bashkimit Europian më 28 dhe 29 Qershor pritet të diskutohet ndër të tjera edhe çështja e refugjatëve. Partia kristiansociale CSU në Gjermani kërkon që menjëherë pas tij të vendosë se si do të veprojë. Ndërkohë këtë të dielë, presidenti i Komisionit Europian, Jean-Claude Juncker ka ftuar në një takim në Bruksel vendet e BE-së për krizën e emigracionit. 16 vende duan të marrin pjesë në këtë samit.

Kampe të mundshme në Shqipëri dhe Maqedoninë e Veriut

Stabiliteti i Europës varet nga stabiliteti i Gjermanisë, tha Tajani. Ai është “kundër masave në kufijtë e brendshëm”. Zgjidhja ndodhet jashtë, jo brenda Bashkimit Europian. “Ne duhet të mbrojmë kufijtë e jashtëm me efektivitet. Duhet të investojmë më shumë në Afrikë për të luftuar arsyet e migracionit”, theksoi Tajani. Agjencia e Ruajtjes së Kufijve, Frontex duhet të forcohet me 10.000 vetë, kërkoi ai.

“Ne kemi nevojë për kampe jashtë BE.” Tajani u shpreh se e përfytyron si të mundshme, që qendra të tilla të ngrihen në Shqipëri apo Maqedoninë e Veriut. “Por ne kemi nevojë për kampe edhe në Afrikë. Libia është një vend që duhet stabilizuar. “Nigeria, Tunizia dhe Maroku janë po ashtu vende që mund të merren në konsideratë për kampe”, sipas presidentit të Parlamentit Europian./DW

Zyrtarë të Bashkimit Europian në Shqipëri bënë sot thirrje që administrata dhe pronarët të dialogojnë për të zgjidhur në mënyrë të qëndrueshme dhe me mirëkuptim çështjen e pronave.

Drejtuesja e Delegacionit të Komisionit Europian, ambasadorja Romana Vlahutin, tha sot në një takim të përbashkët mes qeverisë dhe shoqatave të pronarëve se për shumë dekada u bënë shumë padrejtësi në çështjen e pronave, ndaj vetëm me dialog mes gjithë palëve mund të gjenden zgjidhje të mira e të qëndrueshme.

Ajo theksoi se e drejta e pronës është një nga të drejtat themelore e njeriut dhe për BE kjo është e panegociueshme, sepse Shqipëria është pjesëtare e Konventës Europiane të të Drejtave Njerëzore qysh nga viti 1992.

Në raportin e fundit për Shqipërinë, tha zonja Vlahutin, Komisioni Europian deklaroi qartë se Shqipëria duhet t’i përkushtohet me përparësi përmes institucioneve regjistrimit të pronave dhe kompensimit të tyre.

Shqipëria duhet të veprojë përmes një strategjie të saktë për të zgjidhur çështjen e pronave si dhe të ngrejë një sistem për menaxhimin e territorit.

Problemi vazhdon të mbetet i hapur dhe kjo është dëshmia që institucionet nuk i kanë bërë si duhet detyrat e tyre me pronat nga këndvështrimi i drejtësisë dhe i drejtave njerëzore.

“Zgjidhja e çështjes së pronave duhet veçanërisht për të përmirësuar të drejtën e pronave, për të siguruar konkurrueshmërinë në ekonomi, për të tërhequr investime dhe për të zhvilluar bujqësinë dhe përdorimin e tokës. Ligjshmëria është e para, proporcionaliteti gjatë kompensimit dhe prona private duhet mbrojtur dhe garantuar nga shteti” – tha ambasadorja Vlahutin.

Në Shqipëri ky problem, tha ajo, është më kompleks se në çdo vend tjetër; nisi me dhunimin e pronës private gjatë komunizmit; tranzicioni i gjatë solli një seri shkeljesh të tjera dhe shtoi kaosin e shkaktuar nga komunizmi.

Pasojat e ligjit 7501 për ndarjen e tokës bujqësore dhe ligji për kthimin dhe kompensimin e pronave shtuan kaosin dhe sollën më shumë abuzime.

Këtyre iu shtua edhe korrupsioni dhe abuzimet nga institucionet, ndërsa shumë njerëz humbën tokat bujqësore përmes legalizimeve, ku ndodhën edhe absurditete deri në legalizimin e plazheve si prona private.

“Ndëshkimi ndaj çdo dhunimi të paligjshëm, duhet kryer ndaj secilit që pengon zotërimin e pronës nga pronari i ligjshëm. Legjislacioni është i fragmentuar, ka sjellë shumë vonesa dhe abuzime në terren, ka sjellë shumë konflikte për disa dekada, ka sjellë frikësim të njerëzve dhe pengim të zhvillimit” – tha zonja Vlahutin.

Shqipëria po zhvillon një reformë të thellë në sistemin gjyqësor dhe po përpiqet të përmirësojë zbatimin e të drejtave njerëzore përfshi edhe ato pronësore.

Misioni Euralius po studion këtë çështje nga këndshvështrimi ligjor, po mbledh përvoja nga vendet europiane si dhe po kryen një analizë mbi sfidat dhe mundësitë.

Zgjidhjet janë atje jashtë në terren, tha ambasadorja Vlahutin, duhet dialog me pronarët dhe të ndalen abuzimet me pronat.

Vendimi i përfolur për sjellë 600 mijë sirianë, veç të tjerash, prish edhe ekuilibrat fetarë në vendin e shqiponjave tashmë të zgërlaqura. Shqipëria me shtesën arabe 25 për qind humbet edhe elementin e fundit të krishterë, për tu bërë kështu një vend totalisht islamik, pjesë e botës turko-arabe. Shqipëria rrezikon të kthehet në një Kalifat Islamik në principet e Turqisë së vogël europiane, për të cilën është folur nga diplomacia e qarqet e vendosjes edhe në fillimin e shekullit të kaluar? Ky mund te duket dyshim i pabazuar, por nëse i hedhin një vështrim asaj çfarë ka ndodhur gjatë 100 viteve, pak mbetet për të dyshuar. Pse ta fshehim e kujt ja fshehim se krijimi i shtetit shqiptar është pritur me hezitime nga diplomacia europiane pikërisht për shkak të përqindjes së madhe të popullsisë me besim mysliman. Atëherë ai gjykim, i cili sot në fjalime konsiderohet paragjykim, por me nënkuptime vazhdon të përvijohet si mentalitet i diplomacisë. Mos i dëgjoni çfarë thonë, por nuhatni çfarë nënkuptojnë. Konservatorizmi europian tanimë është po aq në shfaqje e lulëzim sa në fillimet të shekullit të kaluar kur vendosej fati i Shqipërisë. Mund të themi, sipas simptomave, se ky zgjim i mentalitet konservator i Europës së krishterë, e plakur tashmë, që po shpartallohet nga dyndje e popullsive energjike arabe, nxitet pikërisht si reaksion e frikë e rifigurimit të popullsisë dhe humbja e traditave të krishtera.

2000 vjet krishterim e kanë ngulitur traditën fetare si pjesë e tipar të kulturës perëndimore. Edhe në botën arabe aziatike, në kahen tjetër, po ashtu. Aq më tepër se feja e krishterë është reformuar më së shumti nga nevoja për t’ju përshtatur zhvillimeve të reja ku shteti u be laik duke u ndarë nga kisha. Mbase për disa jo e plotë kjo ndryshueshmëri, kur në kahen tjetër kemi një radikalizëm të islamit( islami politik) e përdorimit të tij prej politikës, çfarë solli përmbysje e pështjellime në Turqi e vendet arabe. Gjithsesi, edhe pse duke qenë vend i lirive, mos prisni ta thonë se duan ta ruajnë identitetin e krishterë, jo nuk e thonë kështu. Do të gjejnë fjalë të tjera, por qëllimet mbetën të njëjta. Pranimi i emigracionit të kontrolluar ka qenë një rutinë nga nevoja për fuqi punëtorë, por me përmasat që ka marrë kjo dyndje, shumë shpejt europianët mund të ndodhen para faktit të kryer të Europës së zezë, në kuptimin e dominimit të popullsive arabe-afrikane që shumohen dhjetë herë më shpejt e më shumë se europianët. Asimilimi i ardhësve është i pamundur, për shkak të fesë është gjithashtu tepër i vështirë për tu përshtatur me kulturën e traditat dhe mendësitë europiane. Ka që lindin në Francë dhe vazhdojnë të jenë fanatikë fetarë islamike.

Krimet terroriste flasin edhe për një mësues me origjinë arabe, i lindur në Angli që papritur na u gjend terrorist kamikaz në Londër, duke masakruar njerëz të pafajshëm. Të çudit fakti se kanë mbaruar universitete europiane, por mbeten në mendësinë e urrejtjes fetare. Pa aspak tolerancë. Ky është një problem i madh që e shoqëron çdo lloj emigrimi nga vendet me fe të manipuluar politikisht e të mbetur në mendësitë e mesjetës e pa kurrfarë dëshire për t’ju përshtatur kushteve të reja e jetës se re në Europë. Në aspektin reformues as që flitet për vendet në kaos të origjinës. Pra prurjet e mëdha e të pakontrolluara, sjellin edhe eksese të mëdha. Dhe potenciali më i madh i rrezikut nuk është kultura, por pikërisht feja. Njerëzit e saj predikues që duhej të shërbenin për zbutje të urrejtjes e ndasive, përkundrazi bëhen shkak i fanatizimit si dhe radikalizimit të njerëzve të thjeshtë. Se fundja çfarë i bashkon, një sirian, një afganistanas, një irakian e një jordanez të bëjnë një aksion terrorist në Paris. Amalgama e tyre e ngjizur në mendësi është padyshim dogma fetare. Intifada. Lufta e shenjtë. Veprime që i kryejnë pa i kuptuar në brendësi e pa i vendosur në kohën kur kanë lindur. Te dogmat gjejnë alibinë e ngushëllimin por edhe përrallat e ndezura për parajsën ( xhenetin) që i pret me 40 virgjëresha për dashnore. Ata që përpiqen të thonë të kundërtën thjeshtë mashtrojnë, na paraqiten kinse kjo apo ajo fe është paqësore si pëllumbat dhe e butë si mëndafsh. Paqësore në letër sigurisht, por në predikime klerikësh injorantë dhe në mjedise sociale kemi një pamje tjetër të mjerueshme. Kemi djem të rinj shqiptarë nga Kosova, Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut, që shkojnë në Siri dhe bëhen vrasës të përbindshëm. Sa shpejt i harruam kërcënimet ogurzeza të vrasësit Lavdrim Muhaxheri dhe të tjerëve, madje në gjuhën shqipe. Kemi me dhjetëra e qindra trupa njerëzorë të sakatuar duke përfshirë edhe fëmijë. Me thirrjen tradicionale fetare arabe, që nuk dua ta përmend se tashmë ka marrë nocionin e frikës.

Pse shkruaj kështu dhe a kam sadopak rezerva sa i përket feve? Nuk mendoj se inspiroj as prioritete dhe as urrejtje fetare. Kjo për shkakun se nuk jam fetar i ngulfatur dhe i përkas mendjeve të lira të kësaj bote. Aspak i përkushtuar në dogma. Respektoj institucionin fetar të cilit i përkas si trashëgim familjar( por edhe fetë e tjera sigurisht me të cilat familjarisht jam i lidhur). Por vetëm me një kusht, që të më ndihmojnë të dua Atdheu e popullin tim, historinë, traditat dhe sigurinë e të ardhmes së kombit ku fillon e mbaron qenia jonë individuale. Nëse ka një Zot të më falë. Nuk e skllavëroj dot mendjen as përpara atij që më ka krijuar. Sepse skllavëria e mendjes nuk është qëllimi i krijimit qoftë nga hyjnitë e qoftë nga natyra. Unë as e mohoj dot e as e konstatoj dot. Universi është një pjesë e vogël e enigmës së madhe që nuk mund ende të vërtetohet si u krijua e ku qëndron. Gjithë çfarë qoftë e vërteta, dogma nuk arrin të bind njeriun e shkolluar, por as ai i dituri nuk arrin ti jap zgjidhje enigmës. Prandaj u them shpesh atyre që lëshojnë insinuata, e keni gabim kur më klasifikoni siç më klasifikonte kompania e zullapërisë turko-memurë të fundamentalisteve islamikë në mars të vitin 2000 në pesëmbëdhjetë shkrime në shtyp kundër meje (marramendëse kjo), duke më konsideruar me termin e shpikur katoliko – centrik. Se shpejti do të keni një pasqyrë të polemikave fetariste të qerthullit fanatik të asaj kohe (që vazhdon mjerueshëm), si dhe përgjigjen dinjitoze që u dha Prof. Engjëll Sedaj (1943-2006) në faqet e gazetës “Bota sot” më 20-23 mars 2000 dhe ku ndër të tjera e mbrojti edhe idetë dhe parashtrimet në shkrimin tim që ndezi atbotë Abdi Baletën, “Çfarë i solli feja e pushtuesit kombit shqiptar?”.

Po pse reagoj unë, shpesh më pyesin? Heshtja është më oportune sipas tyre. Lehtë është ta mësojë çdo kush. Kur e shoh se si zullapëria me revansh osmanik po kërkojnë të na bëjnë synet në tru si komb e si popull, me zor e përdhunë, unë nuk mund të rri e të flladitem për nën hije të lisit. Tepër i madh ky luks për kohën tonë. Por më e keqja është kur kundërshtitë e reagimet e mia që kanë qëllime kombëtare, i marrin si agresivitet ndaj islamit. Jo, kurrsesi. Nuk cenoj asnjëri në bindjet e veta brenda vetvetes. Unë kam bindjet e mia, sigurisht, që ne shprehje e shfaqje publike nuk kanë fare të bëjnë me pozicione fetare por me ato kombëtare.

Kam reaguar ashpër kur kam parë se si feja manifeston në rrugë duke krijuar imazhin e një revanshi fetar, çfarë nuk ka ndodhur as nën kushtet e pushtimit osman që kishte pushtet dhe instrument fenë islame, kam reaguar kur politikanët tanë u bënë si bajgë në këpucën e Papës duke u ngutur të tregonin gjoja katolicizmin e tyre të përkushtuar. Një rreng e një rrenë kjo për të përfituar politikisht. Kam reaguar që herët kur e kanë futur Shqipërinë në Konferencën e Vendeve Islamike edhe pse në Kushtetutën shqiptare të vitit 1992, neni 7, dhe asaj të vitit 1998, neni 10, shprehte qartë laicitetin e shtetit; ndaj vazhdoj të shpreh edhe më tej mendimin se pjesëmarrja e Shqipërisë në këtë organizatë fetare ka qenë e vazhdon të mbetet antikushtetuese. Pse vallë asnjë forcë politike apo shoqatë e pavarur nuk e dërgon çështjen në Gjykatën Kushtetuese, apo asnjë deputet nuk merr iniciativën të propozojë një referendum popullor për këtë shkelje kushtetuese. Mos më flisni për opozitën se ajo vetë e futi Shqipërinë në këtë batak arabo – aziatik.

Gjithmonë kam reaguar sepse e shoh se çfarë spekulimesh bëhen me fenë për përfitime politike. Nga një anë e errët qeverisëse deklarohet se jemi një komb me rrënjë e degë islamike, madje edhe burim islam na bënë si komb. Çfarë nuk është aspak e vërtetë se ku do ti çojmë të krishterët ( katolikë e ortodoksë së bashku) që e mbajtën shpirtërisht e fizikisht këtë komb nëpër shekuj pushtimi. Çfarë ta bëjmë Gjergj Kastriotin? Dhe nga ana tjetër, na i rrokën katër krerët fetarë të Shqipërisë e i dërguan si dashi me këmborë për të parakaluar rrugëve te Parisit, kinse, për ti thënë qytetërimit perëndimor merrni shembull nga ne, se ne jemi kampion në botë për mirëkuptim fetar. Bla-bla-bla. Dëngla. Se ndërkohë në Mitrovicë e rrëzuan përmbys shtatoren e Nënë Terezës, myslimanët e Shkodrës nuk e pranuan monumentin e bamirëses së madhe në hyrje të qytetit dhe projektin e zhvendosen me imponim. Kishën e Shën Shtjefnit në kala që në kohën e Gjergj Kastriotit e duan sërish xhami siç e patën kthyer pushtuesit barbar e hordhitë e egra te Anadollit, a thua se këta myslimanë fanatike te Shkodrës qënkan përfaqësues e mercenarë të revanshit osman pan Ballkanik. Po ka dhe më. Ca islamikë të qorrollisur plasën që të mos bëhet Katedralja Katolike e Prishtinës si vizion paqësor e mirëkuptues i presidentit të ndjerë Ibrahim Rugova, përpara të cilit udhëheqësit e sotëm duken si liliputë. E me tej çfarë do politika e qeverisja që manipulon me festat fetare. Çfarë është kjo qeveri që shtron iftar e bën propagandë me fjalime dogmatike. Nuk ka shtruar(e mirë ka bërë) ndonjë drekë a darke për Krishtlindje apo Pashkë as për ortodokset e as për katoliket. Qeveritarët nuk kanë asnjë punë, madje bëjnë mirë ti zbojnë nga institucionet fetare e ti quajnë të padëshiruar sepse venë për tu dukur e dalë në media për përfitime elektorale.

Po pse duhen bërë mësime fetare në shkolla? Për ti treguar fëmijëve se nuk jemi krejt njësoj, se kemi besime të ndryshme, tu fusim në kokë dogma, apo tu nxisim luftën e shenjtë, këndej intifada andej kryqëzata. Nuk ka asnjë punë feja në shkollë. Kush do të bëhet fetar të shkojë në shkolla të posaçme që thënë të vërtetën ka më tepër seç duhet këtu ndër ne. Kemi prodhim klerikësh me shumë se na duhen. Aq me tepër se ne këtë fushë, importi po e konkuron vrullshëm prodhimin e vendit.

Edhe lajmet që jepen për mundësinë e ardhjes se 600 mijë sirianeve padyshim ka të bëjë me produktin shkatërrues të politikës në shumë pikëpamje. Por edhe efekti që do krijohet sepse ata 600 mijë do të jenë myslimanë, kjo bën që të shtohen institucionet fetare dhe të minimizohet përqindja e popullsisë se krishterë deri në zhdukje. A nuk tingëllon kjo si një dëshirë për të shfarosur autoktonët, ata më të rezistueshmit në histori, atë pjesë heroike të popullsisë që i qëndroi përballë pushtuesit pesë shekullor, jo vetëm si arbër me kulturën e traditat e veta stërgjyshore, por nuk u lëshuan as në pikëpamje fetare. Çfarë, si rezultante historike, solli që ky popull të merret në konsideratë dhe të vlerësohet si një identitet i fortë me tëra potencialet për të krijuar një shtet. Nëse popullsia do të ishte krejt islamike dhe të konsiderohej e tillë nga Europa, të jeni të bindur se nuk do të kishim pavarësi, do të konsideroheshim një province turke dhe do të copëtoheshim pa pasur kurrë një shtet, siç u tentua të bëhej prej qarqeve të diplomacisë në Londër, Shkaku dihet ani pse fshihet, nuk donin të krijohej një Turqi e re dhe e vogël në Ballkanin perëndimor. Ekzistenca e popullsive së krishterë ua zbuste këtë dyshim, por ishte dhe faktori Austro-Hungari, kjo perandori katolike që ndikoi në favor të shqiptarëve.

Nuk ka qenë e pakuptimtë as e paqëllimtë, që në momentin e aktit te madh të Pavarësisë, të ishin edhe dy shtyllat e forta të shqiptarisë, Luigj Gurakuqi (1879 -1925) dhe Dom Nikollë Kaçorri (1865-1917), madje ky i fundit zëvendëskryeministër, rangu i dytë pas Ismail Qemalit. Fakt që mjerisht në përkujtime shtetërore apo dhe shkrime anashkalohet. Shfaqje e mjerueshme e shoqëroi mbërritjen e eshtrave të Dom Nikollë Kaçorrit në Rinas ku u përcoll jashtë vëmendjes së qeverisë si të ishte një valixhe udhëtarësh. Asgjë nuk është rastësi dhe e kanë gjithsesi një kuptim. Pse bëjmë sikur nuk i dimë këto . Shqipëria u ruajt në identitet dhe u bë në saj të qëndresës së popullsisë së krishterë që i konsideronin të huaj pushtuesin osman. Përkundër mjaft shtresave të popullsisë që e konsideronin veten turq dhe ishin njësuar me pushtuesit deri ne atë masë sa kur u bë kryengritja e vitit 1911, kundër malësorëve i nisen trupa të rinisë myslimane të Shkodrës të luftonin kundër tyre. Këtë fakt historik e kanë mbuluar. Të mashtruar sigurisht nga pushtuesit turq, që lëshuan kushtrim kasnecësh në qytet, kinse malësorët kishin dalë kundër Dinit e Imanit. Dhe shkuan të veshur e të armatosur, por Dedë Gjon Luli i zuri rob sapo zbritën nga varkat në bishtin e liqenit, dhe, si i çarmatosi, i zhveshi dhe i nisi prapa për në Shkodër pa vrarë as dhe një.

Nuk mund të themi e të flemë gjumë se harmoninë e kemi të siguruar si byrek në tepsi, siç kuturisin shtetarët tek mburren nëpër kancelaritë e Europës. E di shumë mirë Europa çfarë jemi. Sepse edhe ka ndërhyrë kur kemi qenë në zgrip të luftës civile, kur qytetarët shkodranë për shkak të përçarjes fetare, që e nxiste valiu turk që nuk e kish per gjë të varte priftërinjtë katolikë ne mes të qytetit, u barrikaduan sipas përkatësisë fetare. U desh ndërhyrja energjike e Austro Hungarisë që nëse katolikët pësonin ndonjë gjë do ti shpallte luftë Stambollit. E di Europa shumë mirë se ende në Prishtinë shkojnë shqiptarët faqezinj e falen në tyrben e pushtuesve, Sulltan Muratit a Mehmetit dreqi po e di. E di Europa se disa renegat fanatikë fetare të shitur, shkojnë e marrin një historian teveqel turk që nuk lë gjë pa thënë për heroin tonë kombëtar atje në Katedralen e Shën Nikollës në Lezhes ku ishte varrosur Gjergj Kastrioti e barbarët e Anadollit e zhvarrosën dhe kockat ja trazuan e humbën. E di Europa çfarë po ndodh në këto troje me tërbim e fanatizëm vetëvrasës. Mirë Europa, po ju a e dini që në fjalorët e gjuhës shqipe ka qenë e mbetet përherë fjala dhe shpjegimi në negacion kryqëzatave të krishtera këtu e shekuj më parë, para se të shfaqeshin turqit në Ballkan? Por nuk gjen asnjë fjalë e asnjë nocion që ka të bëjë me “intifadën”, luftën e shenjtë të myslimanëve kundër te krishterëve, që u shfaq aq agresive me kokëprerje në shtetin makabër të ISIS në Siri dhe Irak.

Gjithë kjo lukuni që krijon kësisoj mysybetesh turko-memure, mendojnë mbase se njerëzit dinë të lexojnë por nuk dinë të kuptojmë. Dhe laj lesh me historinë, me traditat, me kulturën arbërore, e kërko e gërmo natë ditë në rrënjët e kombit për të gjetur aty vetëm islamizmin e shekullit te XV, sikur këto troje të mos kishin pas histori më parë, sikur gjithçka ka filluar me një ferman të sulltanit. Ta zëmë krijimi i Tiranës i atribuohet, me një monument skandaloz, një kopuk-qafiri që i shërbeu deri në përçudnim sulltanëve të Stambollit, kur populli shqiptar përgjakej me pushtuesit. A e kuptoni deri ku shkon poshtërsia e politikës dhe e ëndrrës se çmendur për të krijuar këtu një Shqipëri si pjellë e hordhive arabo-aziatike. Nuk ishte një shfaqje krejt e kotë e mizerabiliteteve që sot u thurin lavdi Esat Pash Toptanit, që u vra nga një shqiptar atdhetar, Avni Rustemi, që edhe atë e anatemojnë buburrecat e historisë. Por me heqjen nga skena të kerrmës antikombëtare, nuk u shua si ideal shkatërrues esatpashtoptanizmi, sepse ja ku i kemi edhe sot llapaqenët që i thurin lavdi. Po dale, të thonë, se kjo ngordhësirë historike na paska pas edhe ndonjë të mirë. Mirëzezë, thuaj. Lëre më Haxhi Qamilët e rinj, se ata janë një tjetër kapitull i ndyrë në histori që u instumentalizua nga politika moniste, por jeton ende nëpër dëlire anadollake të cilat edhe krejt pa rrezik nuk janë.

Ndaj duhet me çdo kusht që politika të rrijë larg instrumentimit të fesë. Loja e politikes me fenë është një zjarr që potencialisht i shkreton trojet shqiptare ndaj dhe nëpër shekuj ata që i kanë radikalizuar me së shumti shqiptarët në pikëpamje fetare kanë qenë armiqtë më të egër të Shqipërisë. Ata kësisoj e kanë parë përçarjen fetare si instrumenti më i mirë e më efikas për të shuar e harruar çështjen shqiptare në Ballkan, çështje që ende mbetet e pazgjidhur. Sa më shumë afron koha e zgjidhjes, aq më e stërholluar bëhet arma me të cilën e luftojnë armiqtë tanë kauzën shqiptare. Ndaj duhet përballuar zullapëria antikombëtare, e gjithsecili, pavarësisht se çfarë besimi i përket si trashëgim familjar, apo personal, mbi gjithçka të mendojë e të punojë për kombin, ku të lindim e të vdesim si kombtaristë – që të rrojë edhe me tej shqiptaria.

Prokuroria e Tiranës kërkon nga 1 vit burg për deputetin Tom Doshi, ish-deputetin Mark Frroku dhe Durim Bamin, të cilët akuzohen për “kallëzim të rremë” për të ashtuquajturin “atentat” ndaj Doshit. Ditën e djeshme u mbajt pas tre vjetësh zvarritje edhe pretenca në Gjykatën e Tiranës, shkruan “Panorama”.

Prokuroria, e cila përfaqësohej nga prokurorja Elsa Miha, kërkoi që Doshi, Frroku dhe Bami të dënohen me nga 1 vit burg për kallëzim të rremë dhe pas aplikimit të gjykimit të shkurtuar, masa e dënimit të vendosej përfundimisht në 8 muaj burgim për secilin. Në seancë munguan tre të pandehurit, por u përfaqësuan nga avokatët e tyre.

Nga dosja hetimore, ka qenë Mark Frroku i pari që ka dekonspiruar në një farë mënyre planin e Tom Doshit për “atentatin e supozuar”. Deklarimet e tij në Prokurori kanë bërë që të zbulohet se gjithçka ka qenë një sajesë e Doshit. Ky i fundit pati deklaruar që ishte Frroku ai që e njoftoi për atentatin. Seanca për konkluzionet e mbrojtjes do të mbahet më katër korrik, ku pritet edhe vendimi.

DOSJA E PROKURORISË

Në muajin gusht të vitit 2014, i pandehuri Tom Doshi ka qenë jashtë Shqipërisë me pushime, ndërsa ka marrë një telefonatë nga i pandehuri Mark Frroku, i cili i ka kërkuar një bisedë urgjente.

I pandehuri Tom Doshi i ka shpjeguar se nuk ndodhej në Shqipëri dhe për këtë arsye, ata e kanë lënë takimin, pasi ai është kthyer nga pushimet. Nga aktet e administruara, ka rezultuar se ky takim është zhvilluar nga fundi i muajit gusht 2014, në mjediset e hotel “Sh***” në Tiranë. Në këtë takim, i pandehuri Mark Frroku i ka bërë me dije të pandehurit Tom Doshi se ndaj tij po përgatitej të kryhej një atentat dhe këtë do ta ekzekutonte një shtetas me emrin Durim Bami.

Sipas Mark Frrokut, shtetasit Durim Bami i ishte ofruar shuma prej 500 mijë eurosh për të kryer vrasjen. I pandehuri Frroku ka marrë përsipër gjithashtu që ta prezantojë të pandehurin Tom Doshi me personin që do të kryente vrasjen (Durim Bami) me qëllim që ai të mësonte më shumë detaje për rrethanat e kryerjes së këtij atentati.

Me ndërmjetësinë e të pandehurit Mark Frroku, takimi mes tyre dhe Durim Bamit është zhvilluar disa ditë më pas. Lidhur me këtë takim, Tom Doshi ka shpjeguar se Durimi i ka thënë se porosia për të realizuar vrasjen ndaj tij ishte dhënë nga Ilir Meta, në atë kohë kryetar i Kuvendit të Shqipërisë, nëpërmjet një personi të quajtur F.S. Ky i fundit, administronte një lokal që ndodhej në zonën e “ish-Bllokut”.

Pretendohet gjithashtu që personi tjetër i përfshirë në këtë ngjarje është shtetasi R.S., kushëri i F.S., i cili në periudhën në fjalë ka pasur si detyrë të vëzhgonte lëvizjet e Tom Doshit. Sipas të pandehurit Tom Doshi, gjatë takimeve të mëparshme që ka realizuar me Durim Bamin, me ose pa praninë e Mark Frrokut, Bami ndër të tjera i ka thënë se në muajin qershor të vitit 2014, në afërsi të makinës së tij të parkuar pranë Gjykatës Kushtetuese, këta persona kishin vendosur një motoçikletë, nga ato që përdoren për shpërndarjen e picave, brenda së cilës gjendej një sasi eksplozivi që ishte paracaktuar të shpërthente në kohën që i pandehuri Tom Doshi do të hipte në makinën e tij.

Durim Bami i kishte thënë gjithashtu se ai nuk kishte pranuar që të realizohej shpërthimi, pasi kishte pasur frikë se mos dëmtoheshin edhe persona të tjerë. Në mbështetje të pretendimeve të tij, Tom Doshi ka dorëzuar para Prokurorisë një usb, e cila përmban një regjistrim audio dhe video prej 37 minutash, ku Durim Bami pohon para tij planin si më sipër.

I pandehuri Tom Doshi ka deklaruar gjithashtu se ka parë sasinë e eksplozivit të pretenduar se ishte vënë në motorin pranë makinës së tij, të cilën e ka fotografuar me aparat celular te mjediset e banesës së të pandehurit Durim Bami, e cila ndodhet në zonën e plazhit në Durrës. I pyetur, i pandehuri Mark Frroku ka shpjeguar dhe insistuar se nuk ka asnjë njohje me të pandehurin Durim Bami.

Në asnjë rast dhe për asnjë arsye nuk ka qenë ai që i ka dhënë këtë informacion deputetit Tom Doshi, për më tepër që të ketë prezantuar këtë të fundit me ndonjë shtetas me emrin Durim Bami. Të njëjtin qëndrim ka mbajtur lidhur me këtë rrethanë edhe i pandehuri Durim Bami, i cili është ndaluar më datë 03.03.2015, në tentativë për t’u larguar nga Shqipëria. I pyetur fillimisht si deklarues e mandej nën hetim, i pandehuri Durim Bami ka deklaruar si më poshtë.

Arsyeja e largimit të tij ishte si rrjedhojë e situatës së krijuar në media, ku deputeti Tom Doshi kishte thënë se personi që është paguar nga Ilir Meta për të vrarë atë është filmuar dhe është takuar me ministrin e Brendshëm. Për këtë fakt, atë e ka njoftuar bashkëshortja e tij në telefon që nga jashtë vendit. Ajo e ka sqaruar për të gjitha deklaratat e bëra nga Tom Doshi dhe gazetarë të ndryshëm. Të pandehurin Tom Doshi e ka njohur përmes shtetasit A.Sh., që është nipi i Doshit dhe njëkohësisht edhe njohje e tij e vjetër. Ka qenë i pandehuri Tom Doshi që e ka telefonuar dhe i ka kërkuar që të pinë kafe te lokali “A****”.

Gjatë bisedës, Tom Doshi i ka thënë që: “Kam qejf të të ndihmoj, por dua edhe ti të më ndihmosh për diçka që unë do të kërkoj”, dhe ai i është përgjigjur: “Nëse është diçka që bëhet, do mundohem që të ndihmoj”. Aty i pandehuri Tom Doshi i ka kërkuar që donte prej tij të bënte të besueshëm faktin sikur atë (Tomën) kanë dashur ta vrasin dhe personi që paguan për vrasjen e tij është Ilir Meta.

Ai ka shpjeguar se i është kërkuar që të bëhej dëshmitar dhe të thoshte në Polici që ai ishte personi i paguar për vrasjen e Tom Doshit. Gjithë kjo situatë, deklaron ai, do të ishte një gjë e sajuar mes Tom Doshit dhe tij. Pasi kanë rënë dakord për ta bërë këtë gjë, Toma i kishte premtuar se do t’i jepte një shumë parash. Shifrën konkrete ai nuk e ka përmendur, por ka thënë se ishte e madhe. Ka qenë Toma që i ka kërkuar të gjente një peron të tretë që do të bënte rolin e porositësit të vrasjes, pra lidhjen mes atij dhe Ilir Metës, pasi vetë Durim Bami nuk njihej me të.

Bami ka menduar se personi më i përshtatshëm ishte F.S., që kishte njohje me të. Po kështu, ka qenë i pandehuri Tom Doshi që i ka ofruar që të sajojnë një video sikur ndaj tij ishin bërë përpjekje për ta vrarë. Ai kishte rënë dakord me Doshin se sajesën e orvatjes së vrasjes së tij, do t’ia shpjegonte edhe ministrit të Brendshëm, në atë kohë Saimir Tahiri, me të cilin rezultoi se është takuar disa herë e në një rast edhe në prani të drejtorit të Përgjithshëm të Policisë së asaj kohe, Artan Didi.

Para ministrit, ai ka pohuar të njëjtat rrethana që ka deklaruar edhe deputeti Doshi, të cilat janë edhe në filmimin e bërë, por edhe pse i është ofruar mbrojtje konform të gjitha rregullave në fuqi, nuk ka pranuar të iniciojë procedurë hetimore, pra të bëjë deklarime para shërbimeve të Policisë Gjyqësore, sepse sikundër shpjegon ai, ajo çfarë ishte regjistruar mes tij dhe Tomës ishte thjesht një sajesë. Ka qenë Tom Doshi që në një nga takimet i ka kërkuar të sajonin sikur ishte përgatitur atentat ndaj tij.

Për këtë, ata do të sajonin sikur ishte vënë një motor me eksploziv te një lokal që është mbrapa dy kullave ku rrinte Toma. Motori do të vihej afër mjetit të Tomës dhe kur ai të dilte, do të realizohej shpërthimi. Për këtë qëllim kanë përfshirë edhe djalin e xhaxhait të F.S., shtetasin R.S.. Motorin e kishin blerë të vjedhur në Paskuqan. Të gjitha këto sajesa do t’i tregoheshin ministrit të Brendshëm, të cilit do t’i thuhej se shpërthimi nuk u realizua, se shoferi gjoja kishte lëvizur motorin, pasi kishte qenë shumë afër makinës së Tom Doshit. I pandehuri Bami ka deklaruar se personat që ai ka implikuar nuk kanë dijeni për këto rrethana.

Të njëjtin qëndrim ka mbajtur Bami edhe në pyetjen e tij në cilësinë e të pandehurit, ku ndërsa ka konfirmuar edhe një herë se plani i vrasjes së Tom Doshit është i gjithi një sajesë, e kryer për qëllime të këtij të fundit. Ai hedh poshtë çdo dyshim të ngritur nëse është kërcënuar ai apo familja e tij për qëndrimet e mbajtura në këtë proces.

PANORAMA

Historiani i njohur dhe deputeti i Parlamentit të Shqipërisë Romeo Gurakuqi komenton në faqen e tij në rrjetin social situatën aktuale:

“Ai ka vendosur ta bëjë karrrieren politike duke e hedhur Republikën në kaos dhe kombin ne shperberje.

Nga Kulla e Surrelit, ai zbavitet me dramën që po i sjell popullit.

Mireqënia dhe pasuria e tij,

e protagonistëve kryesore te Rilindjes Socialiste dhe e shpurës së tyre lepirese,

u ngrit dhe po perforcohet mbi gërmadhat e shkatërrimit të shtetit,

parlamentarizmit,

europianzimit, institucioneve të lirisë, rrënimit të demokracisë, shtetit të së drejtës, laicizmit dhe albanianizmit.”

KUKES- Gjykata e Kukësit ka vendosur të lirojë një nga katër protestuesit e “Rrugës së Kombit”, protestë e zhvilluar pak kohë më parë për të kundërshtuar vendosjen e tarifës për mjetet që kalojnë në këtë aks.

Protestuesi i liruar sot është Xhevahir Gashi, ndërsa pritet të nisë seanca për dy të tjerët. Gjykata e Kukësit pritet të japë masën për Elton Cengu 39 vjeç dhe Vasil Laçi, 31 vjeç.

Pak kohë më parë një tjetër i burgosur la qelinë për shkak të gjëndjes së tij shëndetësore. Florin Onuzi, 35 vjeç pësoi infarkt në burg dhe gjykata vendosi ta lërë të lirë.

Kujtojmë se Gjykata e Apelit Shkodër la të lirë pak kohë më parë 7 nga 11 protestuesit kuksianë, të arrestuar pas protestës në Rrugën e Kombit.

Masa për 4 personat që mbeten në qeli ngjalli reagime në sallë dhe para gjykatës ku qëndronin familjarë e mbështetës të protestuesve të arrestuar.

Prefekti i Kukësit, Zenel Kuçana i eshte pergjigjur thirrjes se Kryeministrit Edi Rama dhe sot nuk ka firmosur kërkesën e Këshillit Bashkiak të Hasit për dhënien e titullit “Qytetar Nderi” Gafurr Mazrekut. Pas shqyrtimit me kujdes te kërkeses se Këshillit Bashkiak për dhënien e titullit “Qytetar Nderi” për Gafurr Mazrekun, prefekti Kuçana tha se “vendosa të mos e konfirmoj këtë vendim pasi bie ndesh me ligjin 112 të vitit 2013 për dekoratat, titujt e nderit dhe titujt vendorë të nderit në Republikën e Shqipërisë.”

Prefekti nenvizon ne vendimin e tij se një person, që të shpallet qytetar nderi, duhet të mos jetë dënuar më parë për shkelje të rëndë të ligjit dhe nuk duhet të jetë nën hetim.

Kuçana i kërkoi Këshillit Bashkiak të jetë i kujdesshëm dhe të respektojë ligjet në rastet e propozimeve për shpalljen qytetar nderi të personave të caktuar.

Një ditë më parë Kryeministri Edi Rama e ka quajtur “provokim të papërgjegjshëm” të kujtdo që e ka propozuar dhe ka miratuar vendimin e Këshillit Bashkiak të Hasit për t’i dhënë titullin ‘qytetar nderi’, ish-deputetit socialist Gafurr Mazreku, i cili në dhjetor të vitit 1997 plagosi me armë në parlament Azem Hajdarin.

Kryeministri Edi Rama ishte më 16 Qershor në Lurë. Unë e përshëndeta dje dhe po e përshëndes sërish këtë vizitë të tij në vendlindjen time. Kam disa vjet, që jam në frontin e sulmuesve të qeverisë dhe Ramën e kam personazh kryesor. Dje e bëra pushim. Sot, në mëngjes, u ula të lexoj çfarë ka bërë ndonjë zullum qeveria nëpër atdhe dhe unë të vazhdoj avazin tim të preferuar, kritikën ndaj qeverisë dhe shefit të saj.

Por nuk të lë Luliiiiiiii! Shihni çfare lexova: “…Me anë të një njoftimi, Partia Demokratike, ka thënë se biznesi i Llesh Doçit, bujtina që ai ka në Lurë, është ndërtuar nga paratë e trafikut të drogës…”

Ky të acaron, por unë do ruaj pak qetësinë dhe të rrjeshtoj disa argumenta, në mënyrë që të shohim pak më qartë e të gjykojmë pak më kthjellët. I. Kryeministri dhe Lura Së pari, shtëpia e shqiptarit është e Zotit dhe e Mikut dhe Lura është një Krahinë-Kampion në këtë përkufizim elitar të civilizimit. Lura nuk e përmend bukën e dhënë, e jep dhe nuk e kërkon, thjesht të fut borxh. Së dyti, në këndvështrimin tim professional, kjo vizitë kishte, së paku, tre gjëra pozitive për Lurën: – Dje, në Lurë kanë qenë më shumë kamera, se kurrë në historinë e saj. Kjo “ushtri” kameramanësh, operatorësh e gazetarësh dje patën mundësinë të ri-freskojnë pamjet reale të mrekullisë natyrore shqiptare, e cila isht nxirë e vazhdon të nxihet me pamje të para 15 viteve nga cakenj të fondeve për mjedisin. Tashmë, nëpër televizione e rrjete sociale gjysma e pamjeve do të jenë të përditësuara dhe do te paraqesin realitetin e bukurisë së Lurës e kësisoj më shumë turistë do vërshojnë në Lurë, ani se nuk ka akoma një rrugë të hajrit. Sic vërshojnë në Theth a gjetkë. – Dje, në Lurë ka qenë i pari i vendit. Mbreti Zog ka qenë një javë në Lurë në vitet ’30 për pushime. As Enveri, as Saliu nuk qenë kurrë në Lurë. Kjo vizitë solli në vëmendjen e të gjithëve Lurën. Mbështetësit politikë të Ramës do vazhdojnë të thonë “bravo”, me një argument më shumë, Lurën, ndërsa kundërshtarët politikë të tij do vazhdojnë t’a sulmojnë atë, por tashmë do kenë një argument më shumë, Lurën. – Dje, në Lurë Rama bëri disa premtime. Po të isha Kryeministër, do t’i isha lutur të ma shkruante Rama fjalimin, aq i saktë ishte me ato që tha. Se sa do t’i mbajë premtimet, unë ndaj pesimizmin me një shumicë të madhe shqiptarësh. Cështja është se, edhe në politikë “E para është fjala”. I pari kryeministër që jep fjalën në Lurë dhe për momentin është një gjë e mire për Lurën. II. Emri Llesh Doçi dhe Lura Meqë emri Llesh Doçi u bë objekt diskutimi publik sot, po ju kujtoj, që Lura njeh në historinë e saj shumë burra me këtë emër, të gjithë nga e njëjta derë. Po të flas pak për tre prej tyre. – Llesh Nikollë Doçi, që jetoi në periudhën mes shek. XVI-XVII. Ishte prijësi i Betejës së famshme të Fushës së Shehrit në Dibër, e cila hyri në histori dhe u bë legjendë me emrin “Beteja e 300 duvakëve”. Pashai turk kishte kërkuar 300 vajza për ushtarët e tij dhe Paria e Dibrës, me në krye Llesh Doçin i bënë atij surprizën e madhe, djem të mbuluar me duvak, në vend të vajzave. Ja cfarë thotë kënga o Lul dibrani: “… Selim Pasha prej Stamollës kërkon bijën e Llesh Nikollës… …Një selam e pret Sulltani m’preu ushtrinë Llesh Dibrani Një selam ja cojmë na vetë një selam si nji tërmet… Selim Pasha moj herxhele t’mbet ushtria nër zabele si me ra ujku ndër dele…” Ky ishte një Llesh Doçi, o Luli. U vra në atë betejë. Mund të të duket si përrallë, por kjo është histori, është histori e Lurës, është histori e Dibrës. E Dibrës dhe në atë betejë mund të kenë qenë edhe të parët e tu, ndaj shko dhe pyet njëherë në Dibër, se cfarë iu thotë emri Llesh Doçi. – Llesh Zef Doçi, i cili jetoi në periudhën mes shek. XX-XXI. Kaloi nëpër tre periudha të historisë, Lufta II botërore, komunizmi dhe Lëvizjet demokratike. Ishte një etalon i inteluaktualizmës së kohës së vet, një simbol i qëndresës anti-komuniste, një nga mësuesit e pare të Lurës dhe të Dibrës. Jetoi e vdiq si Mësues. E njohin gjithë Dibra dhe shko pyet gjithashtu në Dibër për Llesh Doçin, pasi do të të tregojnë se cfarë iu thotë ky emër, gjithashtu. – Llesh Lekë Doçi, i cili ka lindur në vitet ’60 dhe jeton akoma. Mësues i gjuhës dhe letërsisë në Shkollën “Dom Nikollë Kacorri”, Lurë. I persekutuar, që fëmijë, por që kur u bë burrë u kthye në Lurë. Ai po ndjek traditën e të parëve të vet në mësimdhënie, që fillon me Kolë Bibë Doçin – Mësuesin e pare të Lurës (1908), Llesh Zef Doçi (1948), etj, etj. Për kujtesën tuaj, po ju them që është kushëri i Dom Nikollë Kaçorrit (Antar i Kongresit të Manastirit, Rilindas dhe Zv.Kryetar i Qeverisë së Vlorës) dhe kushëri i Gjokë Doçit (Hero i Popullit). Këtë Llesh Doçin e ri, qe e ke permendur sot, e njoh unë dhe do t’jua tregoj kush është dhe cfarë bën. III. Pastrimi i parave dhe Lura. Dy investime strategjike ka në Lurë, që të dyja hidrocentrale, të licensuara në kohën e qeverisë ku ju ishit ministër. Që të dyja këto investime janë në kohën dhe në vendin e vet dhe po punojnë shumë mire, krahasimisht me 90% të hec-eve të vendit. Unë po mbaroj një studim në lidhje me pastrimin e parave në energjitikë dhe emrat e tyre nuk më dalin askund. Dy investime familjare ka në Lurë, një hotel me 15 dhoma dhe një bujtinë me 2 dhoma. Që të dyve jua kam bërë unë personalisht planin e biznesit. I kam ndjekur në zhvillimin e këtij biznesi, që kur mbanin llac e tulla bashkë me fëmijët, deri sot. Hoteli është pasuri e Hasan Hotit nga Lura, i cili u mor me tregëti, që në fillimet e ’90-ës, ndërsa bujtina është e Llesh Doçit, i cili u kthye në Lurë para rreth 20 vitesh, në shtëpinë e të parëve të vet. Le të merremi pak me të dytin. Në vitin 2006 Kulla e Doçit, me të drejtë, u bë Muzeu Etnografik i Lurës.

Llesh Doçi, një mësues shembull e me reputacion të madh të trashëguar ishte kandidat i koalicionit të PD për zgjedhjet lokale në 2011-ën. Nuk fitoi, pasi PD e Dibrës nxorri një kandidat ”të pavarur”, i cili mori me orientim nga “lart” elektoratin e Lurës, në mazhorancë me PD.

Me vizionin e vet, me nxitjen e shumë amerikanëve e anglezëve e me nxitjen time personale, pavarësisht mundësive të limituara, punoi për hapjen e bujtinës. Se harrova t’ju them që në shtëpinë e tij flitet anglishtja si shqipja.

Por, sa ka kushtuar bujtina e mësues Llesh Docit?

Unë i kam shënimet e mia, por për momentin do t’ju them që ka kushtuar më pak se 1/30 e një apartamenti të atij pallatit në Vlorë, që lartësoi një pensionist – vjehërr i një kryetari partie. Pa llogaritur paratë e truallit, pasi Llesh Doçi e ka ngritur në token e vet, nuk i ka dhënë askujt përqindje. Ama, sa kushton bujtina e mësues Llesh Docit sot? Kushton shumë-shumë herë më shumë, pasi ajo është aty dhe do të trashëgohet në breza. Jo si pallati i atij pensionistit-vjehërr, që ka pastruar paratë e dhëndrrit-kryetar. Pallati kushtoi në ndërtim dhjetra milionë euro dhe tani nuk kushton asnjë qindarkë, është sërish rërë, kurse bujtina kushtoi në ndërtim qindra euro e tani kushton mijëra e do kushtojë akoma më shumë nesër.

A ka këtu pastrim parash? Kam dy shpjegime për këtë pyetje:

Djersa, që bëhet flori, nuk quhet pastrim parash, o Lul. Ka erë të keqe e është e pakëndshme, por e pasuron njeriun, e pasuron me flori dhe me nder. – Shpjegimin e dytë, atë me letra, do t’ia bëj gjykatës, asaj gjykate, që do t’ju thërrasë pas padisë për shpifje. Llesh Doci është mësues dhe besoj që do t’i drejtohet gjykatës, jo ndonjë forme tjetër për këtë shpifje të ndyrë që lëshuat këtë mëngjes vere. Të gjitha analogjitë me ngjarje, apo personazhe të familjes së Llesh Doçit nuk kanë asnjë lidhje me biznesin e tij të vogel, mënyrën e ngritjes dhe funksionimit të të cilit do t’a degjoni në gjykatë.

Për t’a mbyllur. Lura nuk ia përmend bukën mikut. Edi Rama ishte mik në Lurë dje dhe Lura e priti tek Kulla e Doçit. Krejt shqiptarët, ku janë, edhe në Labëri, edhe në Gjakovë, edhe në Dibër, kanë të njëjtin zakon mikpritje. Ndaj, po ta kujtoj, që nuk ke as kokë, as këllqe t’i tregosh Lurës se ku ta presë mikun. Je i ftuar në Lurë dhe tek Kulla e Doçit do të të presim edhe ty. Por, para ftesës, duhet të bësh një gjë tjetër: T’i kërkosh falje Lurës!