Presidenti i zgjedhur Joe Biden paralajmëroi se refuzimi i Presidentit Trump për të njohur tranzicionin para inaugurimit me 20 janar, mund të ketë pasoja tejet të rënda ndërsa vendi ndodhet në mesin e pandemisë së koronavirusit.

“Më shumë njerëz mund të vdesin nëse ne nuk koordinohemi”,tha zoti Biden si përgjigje ndaj pyetjes së një gazetari të hënën në qytetin Uillmington të shtetit Delauer.

Ndërsa përsëriti paralajmërimin se vendi ndodhet përballë një “dimri shumë të errët”, zoti Biden bëri thirrje për miratimin e menjëhershëm nga Kongresi të projektligjit të quajtur HEROES, një paketë stimuluese prej 3 trilionë dollarësh e propozuar si reagim ndaj pasojave të rënda ekonomike që ka të sjellë COVID-19.

“Ideja se presidenti ende është duke luajtur golf dhe nuk po bën asgjë rreth kësaj është përtej logjikës” , tha zoti Biden, ndërsa shtoi se: “mendoja se ai do të donte të largohej me një gjë pozitive”.

Presidenti i zgjedhur tha se njerëzve po u mbaron siguracioni në rasr papunësie dhe 20 milionë njerëz janë në prag të humbjes së shtëpive të tyre sepse nuk po paguajnë dot kreditë bankare, ndërsa “një numër i madh njerëzish po dëbohen dhe do të nxirren nga shtëpitë sepse nuk paguajnë dot qeranë”.

Zoti Biden i bëri komentet pas një takimi që ai së bashku me Nënpresidenten e zgjedhur Kamala Harris mbajtën lidhur me gjendjen e ekonomisë amerikane, e cila përballet me sfida të reja ndërsa rritet numri i infeksioneve me koronavirus. Numri në rritje i infeksioneve dhe shtrimeve në spital ka shtyrë guvernatorët dhe zyrtarët lokalë të disa shteteve që të rivendosin kufizime ndaj bizneseve në një përpjekje për të frenuar përhapjen e infektimeve me koronavirus.

“Aktualisht jemi në një vrimë shumë të errët, të paktën në lidhje me drejtimin që po ndjekim në raport me koronavirusin”, tha zoti Biden gjatë një diskutimi me drejtuesit e disa biznesve si dhe grupe punonjësish.

Presidenti Trump, i cili qëndroi në Shtëpinë e bardhë të hënën dhe nuk bëri asnjë dalje publike, në mendje kishte tregun e aksioneve gjatë mëngjesit, duke vlerësuar një njoftim rreth një vaksine të dytë kundër koronavirusit, për të cilën u shpreh se ndikoi në rritjen e tregut të aksioneve. Dow Jones u rrit me 1.6% të hënën.

“Mos harroni se këto zbulime të mëdha, që do t’i japin fund virusit kinez, ndodhën nën udhëheqjen time”, shkroi presidenti në Twitter, duke iu referuar vaksinave të njoftuara nga kompanitë Pfizer një javë më parë dhe Moderna të hënën.

“Duket se janë gati për përdorim”, tha zoti Biden për vaksinat. Ai e ka kritikuar Presidentin Trump lidhur me deklarata për të cilat tha se mund të ndikojnë tek njerëzit që hezitojnë të vaksinohen.

Vaksinimi në masë në Shtetet e Bashkuara mund të jetë disa muaj larg, ndërsa numri i rasteve me koronavirus dhe shtrimeve në spital po shtohen në shifra rekord.

Deri tani në Shtetet e Bashkuara janë regjistruar më shumë se 246 mijë vdekje nga koronavirusi dhe 1.1 milionë infektime, sipas të dhënave nga Universiteti Johns Hopkins. Të dy këto shifra janë më të lartat në botë.

Ekonomia amerikane ka rikuperuar miliona vende pune të humbura gjatë javëve të para të pandemisë në mars dhe prill, kur shkalla e papunësisë arriti 14.7%. Shkalla e papunësisë u përmirësua në tetor duke rënë në 6.9%, por vazhdon të jetë pothuajse sa dyfishi i shifrës më të ulëtë shënuar prej pesë dekadash ose 3.5% të regjistruar para se vendi të goditej nga virusi. Miliona vende pune u zhdukën gjatë pandemisë dhe mund të mos kthehen më ndërsa një valë e dytë infeksionesh ka përfshirë vendin.

Rezultatet e zgjedhjeve

Mundësia e zotit Biden për të trajtuar rimëkëmbjen ekonomike kushtëzohet gjerësisht nga rezultati i dy balotazheve në shtetin Xhorxhia më 5 janar.

Deri tani, republikanët kanë fituar 50 nga 100 vendet në Senatin e ri që mblidhet në fillim të janarit. Demokratët kanë 48 vende. Nëse senatorët republikanë fitojnë njërën ose dy vendet në zgjedhjet në Xhorxhia, republikanët do të vazhdojnë të ruajnë kontrollin e Senatit për dy vitet e ardhshme dhe kufizojnë mundësitë e presidentit të ri për të çuar përpara axhendën e tij legjislative, përfshi miratimin e një ndihme ekonomike për familjet e goditura rëndë nga pandemia.

Nëse demokratët fitojnë dy vendet në Senat në zgjedhjet në Xhorxhia, zoti Biden mund ta përdorë Senatin e ndarë politikisht në favor të tij, për shkak të votës së Nënpresidentes Harris e cila ndryshon balancën në Senat.

Presidenti Trump ka refuzuar të pranojë humbjen ndërsa vazhdon me pretendimet ligjore se zgjedhjet e 3 nëntorit ishin të manipuluara. Presidenti ka theksuar ato që i quan parregullsi në disa shtete. Zyrtarët shtetërore të zgjedhjeve nuk kanë raportuar ndonjë parregullsi serioze në votime që do të ndikonte rezultatin.

“Fitova”, shkruante Presidenti Trump në Twitter të hënën. “Jo, Biden fitoi zgjedhjet”, shkruante Associated Press duke kontrolluar faktet pas deklaratës së presidentit në Twitter, dhe vënë në dukje se zoti Biden fitoi në shtetet kyce, duke tejkaluar kufirin prej 270 votash elektorale për t’u shpallur fitues i garës presidenciale.

Një koalicion i zyrtarëve në nivel shtetëror që trajtojnë çështjet e zgjedhjeve dhe Agjencisë së Sigurisë Kibernetike e të Infrastukturës pranë Departamentit të Sigurisë Kombëtare thanë përmes një deklarate të përbashkët se zgjedhjet ishin më të sigurtat në histori dhe se nuk kishte “asnjë provë se ndonjë sistem votimi fshiu, humbi, ndryshoi votat apo se i kishte kompromentuar ato në një mënyrë a tjetër ”.

Përpjekjet ligjore të Presidentit Donald Trump për të zhbërë fitoren e projektuar të demokratit Joe Biden në zgjedhjet e 3 nëntorit, u zbehën të premten ndërsa gjykatat refuzuan akuzat për parregullsi në votim dhe për mashtrim.

Një gjykatës në Miçigan refuzoi një kërkesë të mbështetësve të Partisë Republikane për të parandaluar çertifikimin e rezultatit zgjedhor në zonën përgjithësisht demokrate të Detroidit, duke ulur kështu edhe shanset për një padi tjetër të ngjashme të paraqitur nga ekipi elektoral i Presidentit Trump.

Në Pensilvani, një tjetër gjykatës refuzoi disa padi të ekipit elektoral të Presidentit Trump për vlefshmërinë e disa mijëra votave të ardhura me postë. Ndërkohë në Arizona, ekipi elektoral i Presidentit Trump tërhoqi padinë për rezultatin zgjedhor duke pranuar kështu se avantazhi i zotit Biden ishte shumë i madh për t’u tejkaluar.

Këto tre shtete janë ndër gjashtë shtetet ku Presidenti Trump dhe mbështetësit e tij kanë paraqitur padi gjyqësore për rezultatet ndërsa projeksionet tregonin se zoti Biden kishte fituar bindshëm zgjedhjet, duke siguruar mjaftueshëm mbi 270 votat e Kolegjit Elektoral që nevojiten për të pretenduar fitoren.

Sfidat ligjore

Presidenti Trump, i cili ende nuk e ka pranuar fitoren e zotit Biden, është angazhuar në një betejë padish të dyshimta ligjore dhe pretendime të pabazuara në mediat sociale, në një përpjekje të sforcuar për të përmbysur rezultatin e zgjedhjeve. Të marra së bashku, zhvillimet e fundit nuk shkojnë në favor të shanseve të Presidentit Trump për të fituar zgjedhjet nëpërmjet pretendimeve të pabazuara për manipulime në masë, thonë ekspertët.

“Mendoj se këto padi mund të kuptohen më mirë si mënyrat me të cilat presidenti po komunikon me bazën e tij, se ai kundërshton rezultatin e zgjedhjeve dhe se vazhdon përpjekjen për të luftuar për përmbysjen e rezultateve”, thotë Louis Caldera, profesor i asociuar i jurisprudencës në Kolegjin Juridik të Uashingtonit në Universitetin Amerikan.

Ai shtoi se kjo nuk ishte “një përpjekje serioze për të ndryshuar në të vërtetë rezultatin e votimit në një numër të mjaftueshëm shtetesh që të ishin në gjendje të grumbullonin votat e Kolegjit Zgjedhor që do të ishte e nevojshme që ai të fitonte zgjedhjet”.

Procesi gjyqësor i Miçiganit, i paraqitur të dielën nga një grup konservator, kërkoi që të skualifikoheshin qindra mijëra fletëvotime në Qarkun Wayne për shkak të mashtrimit të pretenduar dhe parregullsive të votimit. Sipas rezultateve jozyrtare, gati 73% e 565’484 votave në Qarkun Wayne shkuan për zotin Biden. Paditësit i kërkuan gjykatësit të urdhërojë një kontroll të pavarur dhe një palë zgjedhje krejtësisht të reja.

Por Kryetari i Gjykatës i distriktit të 3-të në Qarkun Wayne, Timothy Kenny, vendosi se pretendimet për “veprimtari të mbrapshta manipulimi që ndodhin haptazi…si dhe nën petkun e errësirës” u kundërshtuan nga vëzhgues të tjerë dhe zyrtarët e tjerë zgjedhorë, ndër ta edhe një ish-zyrtar “shumë i respektuar” i zgjedhjeve.

Ndalimi i procesit të çertifikimit tani do të përbënte “një ushtrim të paparë të aktivizmit gjyqësor”, shkruajti zoti Kenny në vendimin e tij, ndërsa kryerja e një kontrolli të pavarur do të vononte përpilimin e votave dhe “minonte besimin në sistemin zgjedhor”.

Vota elektorale

Ndërsa sfidat ligjore të Presidentit Trump janë duke u lëkundur, një numër aktivistësh konsevatorë të afërt me presidentin kanë hedhur idenë se legjislaturat shtetërore të kontrolluara nga republikanët mund të refuzojnë votën popullore dhe të japin votën e Kolegjit Elektoral për Presidentin Trump.

Ideja u theksua edhe më shumë javën e kaluar pasi gazetari i rrjetit “Fox News” Mark Levin u bëri thirrje ligjvënësve republikanë që, “bëhuni gati dhe bëjeni detyrën tuaj kushtetuese”, ndërsa u kujtoi atyre se Artikulli II i Kushtetutës së Shteteve të Bashkuara u jep atyre “fjalën e fundit” për zgjedhjen e anëtarëve të Kolegjit Elektoral.

Kur amerikanët hedhin votën e tyre në zgjedhjet e përgjithshme, ata nuk po votojnë për vetë kandidatët, por më tepër për anëtarët e Kolegjit Zgjedhor.

Neni II i Kushtetutës u jep legjislaturave të shteteve fuqinë për të përcaktuar “mënyrën” e emërimit të anëtarëve të Kolegjit Zgjedhor, organi që zgjedh presidentin. Pra, janë 538 anëtarë të Kolegjit Zgjedhor që zgjedhin presidentin, që korrespondon me numrin e anëtarëve të Kongresit.

Anëtarët e Kolegjit Zgjedhor mblidhen me 14 dhjetor për të votuar për fituesin e votës popullore në shtetin e tyre. Duke supozuar se ata respektojnë vullnetin e votuesve në shtetet e tyre përkatëse, zoti Biden ka siguruar 290 vota elektorale, 20 më shumë se minimumi i kërkuar për të fituar presidencën, sipas shifrave të Zërit të Amerikës. Presidenti Trump ka fituar 232.

I pyetur në kanalin televiziv “Fox News” më 6 nëntor lidhur me perspektivën e ligjvënësve republikanë në Pensilvani për të zgjedhur anëtarë të Kolegjit Elektoral që mbështesin zotin Trump, Senatori republikan Lindsey Graham i Karolinës së Jugut, një aleat i ngushtë i Presidentit Trump dhe kryetar i Komisionit Juridik të Senatit, tha “mendoj se gjithçka duhet të jetë në tryezë.”

Ndërsa nuk e përjashtojnë si mundësi, ekspertët ligjorë thonë se gjasat që legjislaturat shtetërore të kërkojnë të ndryshojnë rezultatin e zgjedhjeve mbeten të vogla.

Kjo për faktin se Kushtetuta nuk përcakton që anëtarët e Kolegjit Elektoral duhet të zgjidhen në bazë të votës popullore. Prej mbi një shekulli, të 50 shtetet amerikane kanë zgjedhur anëtarët e Kolegjit Elektoral përmes zgjedhjeve popullore.

Veprimi legjislativ

Për t’i dhënë votat elektorale zotit Trump, legjislaturat në shtetet fushëbetejë, me mbështetjen e guvernatorëve, duhet të ndryshojnë ligjet për emërimin e anëtarëve të Kolegjit Zgjedhor.

“Thjeshtë të thuash se do të emërojmë republikanë si anëtarë të Kolegjit Zgjedhor, pa ndryshuar ligjin e atij shteti, do të nënkuptonte veprime në shkelje të ligjit të atij shteti”, thotë profesori i ligjeve Louis Caldera. “Nga ana tjetër, demokratët do të thonin se veprimi i ndërmarrë nga legjislatura shkel ligjin e shtetit, dhe ata do të kërkonin që gjykata të shqyrtojë këto veprime.”

Nga gjashtë shtetet ku republikanët kanë sfiduar votimet, tre prej tyre, Miçigani, Pensilvania dhe Uiskonsin, kanë legjislatura të kontrolluara nga republikanët dhe guvernatorë demokratë.

Ekspertë të tjerë ligjorë thonë se çdo ndryshim në metodën e emërimit do të duhej bërë përpara dhe jo pas zgjedhjeve.

“Legjislatura ka gjithmonë të drejtën për të bërë ndryshime për herën tjetër, por nuk mundet, të paktën pa shkelur klauzolën e procesit të rregullt të Kushtetutës – të zhbëjë emërimin e anëtarëve të Kolegjit Zgjedhor që është bërë tashmë,” shkruan në një hulumtim mbi ligjet Edward Foley, ekspert për ligjin zgjedhor dhe profesor i drejtësisë në Universitetin Shtetëror të Ohajos.

Pasi media amerikane parashikoi fitues demokratin Joe Biden, Presidenti Trump ka qëndruar përgjithësisht në heshtje, përveç postimeve në Twitter ku ka ngritur pretendime për mashtrime të gjera me votat.

Të enjten presidenti postoi në Twitter një koment mbi “zgjedhje të manipuluara”. (Siç ka ndodhur në shumë postime të fundit të presidentit, Twitter vuri një paralajmërim me komentin “Ky pretendim për zgjedhje të manipuluara nuk është i vërtetuar”). Presidenti gjithashtu sulmoi rrjetin televiziv Fox News, një kanal lajmesh që e ka mbështetur fuqishëm gjatë presidencës së tij.

Presidenti Trump nuk ka përmendur pandeminë, ndërkohë që ritmet e përhapjes së infeksionit janë rritur ndjeshëm këtë javë dhe janë shtuar edhe pacientët e shtruar në spitale dhe vdekjet e të sëmurëve me COVID.Këshilltari i lartë i ekipit për rizgjedhjen e presidentit, Corey Lewandowski është njëri nga një numër ndihmësish të afërt të presidentit që kanë rezultuar të infektuar me koronavirus.

Në komentet që bëri të enjten, Kryetarja e Dhomës së Përfaqësuesve, Nancy Pelosi tha “Fjalët janë të fuqishme. Kur presidenti flet, fjalët e tij peshojnë një ton. Kohët e fundit kemi dëgjuar gjëra që janë shumë shqetësuese”. Por “shifrat po ashtu flasin rrjedhshëm,” tha ajo duke iu referuar “shifrave tronditëse për 144,000 infeksione të reja” të regjistruara një ditë më parë.

Për muaj me radhë, kur vazhdonte fushatën për rizgjedhje, Presidenti Trump nuk vazhdoi më të merrte pjesë në mbledhjet e Ekipit të Punës së Shtëpisë së Bardhë për koronavirusin. Të hënën, nënpresidenti Mike Pence kryesoi mbledhjen për herë të parë në afro tre javë.

Shtëpia e Bardhë ka hedhur poshtë kritikat e demokratëve se Presidenti Trump, i lënduar nga humbja në zgjedhje, ka hequr dorë para kohe nga udhëheqja e vendit.

“Plotësisht e pavërtetë,” tha zëvendës zëdhënësi i Shtëpisë së Bardhë, Judd Deere për Zërin e Amerikës. “Siç ka premtuar, Presidenti Trump po lufton fuqimisht për zgjedhje të lira e të drejta, ndërkohë që vazhdon detyrat e tij për ta vënë Amerikën në plan të parë. Ai po punon gjithashtu për të realizuar një paketë të efektshme ndihmash ekonomike, duke angazhuar anëtarë të Kongresit për një propozim që ua bën të mundur autoriteteve shtetërore e lokale t’i përgjigjen pandemisë”.

Shtëpia e Bardhë nxori të enjten disa urdhra ekzekutivë të nënshkruar nga presidenti, përfshirë një që ndalon investimet amerikane në firma kineze që kanë lidhje me ushtrinë kineze.

Presidenti Trump u takua për drekë të enjten me nënpresidentin Pence dhe pasdite u takua me Sekretarin e Shtetit Mike Pompeo dhe Sekretarin e Thesarit, Steven Mnuchin, sipas Shtëpisë së Bardhë.

Presidenti, megjithatë, nuk u pa nga gazetarët të enjten. Një ditë më parë, ai mori pjesë në një ceremoni të Ditës së Veteranëve në mot me shi në Varrezat Kombëtare të Arlingtonit, ku ai nuk mbajti fjalim.

Presidenti Trump për herë të fundit foli publikisht më 5 nëntor në sallën e konferencave për gazetarët në Shtëpinë e Bardhë. Tre kanale kryesore televizive ndërprenë transmetimin e fjalimit të tij kur ai filloi të ngrinte akuza të pabazuara se demokratët po bënin manipulime dhe po përpiqeshin të vidhnin zgjedhjet e 3 nëntorit.

Të enjten ishin mbushur shtatë ditë që nga komentet e 5 nëntorit,koha më e gjatë që Trump ka kaluar pa folur para kamerave gjatë presidencës së tij, sipas faqes së internetit factba.se, që ka bërë një përmbledhje të postimeve të Presidentit Trump në Twitter, fjalimeve dhe politikave të tij.

Agjencia e lajmeve “Associated Press” dhe media të tjera të mëdha, duke përfshirë Zërin e Amerikës, kanë njoftuar se zoti Biden ka marrë më shumë se 270 votat e nevojshme elektorale për të mundur Presidentin Trump, i cili do të mbetet president deri në ditën e inaugurimit më 20 janar.

Presidenti Trump nuk e ka pranuar humbjen dhe ekipi i fushatës së tij ka filluar përpjekjet ligjore në disa shtete për të sfiduar numërimin e votave.

Shumica e ligjvënësve republikanë në Kongres duket se vazhdojnë të mbështesin qëndrimin e Presidentit Trump, me vetëm një numër të vogël prej tyre që e kanë njohur zotin Biden si president të zgjedhur të vendit.

Disa senatorë nga partia e presidentit kanë bërë thirrje që zoti Biden të ketë qasje në raportet e nivelit të lartë të shërbimeve të zbulimit, diçka që aktualisht nuk është e mundur sepse Agjencia e Shërbimeve të Përgjithshme nuk e ka çertifikuar zotin Biden si fitues të zgjedhjeve.

Është e zakonshme që presidenti i zgjedhur të ketë qasje në hapësirat e zyrave federale dhe punonjësit e qeverisë dhe të marrë raporte sekrete.

“Kjo është me të vërtetë e rëndësishme. Ndoshta është pjesa më e rëndësishme e tranzicionit”, u tha gazetarëve senatorja republikane Susan Collins të enjten, duke iu referuar zotit Biden si “fitues i dukshëm”.

Disa senatorë të tjerë republikanë pajtohen me këtë vlerësim, por disa ligjvënës kryesorë nuk janë dakord me këtë qasje.

“Unë gjithmonë kam besuar që çdo kandidat nuk duhet të përfshihet domosdoshmërisht në ato (qasjen në raportet e inteligjencës) derisa ai person të bëhet president i zgjedhur, dhe ai nuk është president i zgjedhur”, tha senatori republikan James Inhofe.

“Ne thjesht kishim një palë zgjedhje presidenciale përçarëse dhe intensive”, tha të enjten udhëheqësi i pakicës në Senat, Chuck Schumer, përkrah kryetares së Dhomës së Përfaqësuesve, demokrates Nancy Pelosi. “Por në vend që të punojmë për të bashkuar vendin në mënyrë që të mund të luftojmë armikun tonë të përbashkët, Covid-19, republikanët në Kongres po përhapin teori konspirative, duke mohuar realitetin dhe duke helmuar burimin që ushqen demokracinë tonë.”

Kur Joan Martin mësoi se Joe Biden ishte shpallur fitues i zgjedhjeve presidenciale, kjo infermiere në pension dhe mbështetëse e presidentit Donald Trump ishte thellësisht e tronditur. Për t’i dhënë vetes forcë, ajo mendoi se si shtëpia e saj e kaloi uraganin Katrina kur ai goditi qytetin e saj të lindjes Pikajni në Misisipi, në vitin 2005.

Ndërsa stuhia shpërtheu drejt qytetit, zonja Martin doli me shpejtësi në oborrin e shtëpisë së saj për të shpëtuar 85 pulat që mbante. Jashtë, erërat ulëritëse goditën hambarin e familjes, duke shkulur skajet e çatisë.

“Të nesërmen ato (pulat) ishin shumë të shqetësuara nga ndryshimet në oborr, ku kishte pemë të rrëzuara”, tha 79 vjeçarja Martin. “Por brenda dy ditësh, ato e morën veten. Kështu që unë duhet të ndjek shembullin e tyre”.

Në të gjithë vendin, shumë nga 71.9 milionë njerëzit që votuan për Presidentin Trump, veçanërisht baza e tij besnike, po përpiqen ta marrin veten nga emocionet e trazuara pas humbjes së tij. Hidhërimi, zemërimi dhe tronditja janë ndër ndjenjat e shprehura nga mbështetësit që menduan se ai do të shënonte një fitore të fortë.

Ka edhe nga ata që nuk e pranojnë se ka ndodhur. Shumë janë skeptikë ndaj rezultatit, duke thënë se nuk i besojnë shpalljes nga media të zotit Biden fitues të zgjedhjeve, mënyrës sesi zyrtarët e zgjedhjeve numëruan fletëvotimet, të gjithë sistemit të votimit në Amerikë. Pikëpamjet e tyre i bëjnë jehonë pretendimeve të pabazuara të Presidentit Trump që nga dita e zgjedhjeve.

Kjo ndodh pavarësisht faktit se zyrtarët shtetërorë dhe ekspertët e zgjedhjeve thonë se zgjedhjet e vitit 2020 u zhvilluan pa probleme në të gjithë vendin dhe pa parregullsi të përhapura. Presidenti Trump dhe republikanët kanë theksuar probleme të izoluara, por shumë prej tyre shpjegohen me gabime njerëzore. Shumë nga paditë ligjore të ekipit të fushatës së Presidentit Trump janë hedhur poshtë në gjykatë. Dhe me epërsinë e fortë të zotit Biden ndaj Presidentit Trump në shtetet kryesore fushë-betejë, asnjë nga ato probleme nuk do të kishte ndonjë ndikim në rezultatin përfundimtar të zgjedhjeve.

Megjithatë, çdo mundësi e vogël për parregullsi është e mjaftueshme për disa mbështetës të Presidentit Trump. Komentet e tyre paraqesin një sfidë politike për presidentin e zgjedhur: Sa më gjatë që Presidenti Trump hedh dyshime mbi legjitimitetin e fitores së zotit Biden, aq më e vështirë do të jetë për presidentin e ri që të bashkojë vendin, siç ka thënë ai që dëshiron të bëjë. “Në të vërtetë nuk jam i predispozuar për ta pranuar me lehtësi këtë”, tha 39 vjeçari Daniel Echebarria, mësues në Sparks të Nevadës.

Zoti Echebarria tha se ishte i befasuar nga rezultatet e zgjedhjeve; ai vë në pikëpyetje disa nga rezultatet dhe do të dëshironte të shihte presidentin të vazhdonte sfidat e tij ligjore. Por ai gjithashtu tha se nuk e konsideron rezultatin “një punë të madhe të manipulimit” dhe nuk dëshiron ta shohë Presidentin Trump të mohojë rezultatet në janar. Megjithatë, ai nuk është gati për të qenë i hapur drejt punës për bashkim.

Zoti Echebarria tha se ai beson se demokratët kurrë nuk i dhanë Presidentit Trump një shans për të qeverisur dhe përmendi hetimin për ndërhyrjen e Rusisë dhe procesin (e dështuar) për shkarkimin e tij si shembuj të pengesave ndaj Presidentit.

“Unë mendoj se presidenti ishte i penguar në përpjekjet për të realizuar shumë pika të axhendës së tij sepse ishte i detyruar të shpenzonte shumë kohë për t’u mbrojtur nga këto sulme”, tha ai.

Disa mbështetës të Presidentit Trump të intervistuar nga agjencia e lajmeve “Associated Press” në ditët e fundit ishin të irrituar nga festimet për fitoren e zotit Biden në qytetet liberale. Ata panë hipokrizi në publik, tubimet përjashta pasi demokratët dënuan mbështetësit e Presidentit Trump për pjesëmarrjen në tubime të mëdha, disa prej të cilave u mbajtën në salla të mbyllura, mes pandemisë së koronavirusit.

“E trishtuar” kështu e përmbledh reagimin e saj Lori Piotrowski. Presidentja e klubit të Grave Republikane të Qytetit Boulder në Nevada në fillim ishte pesimiste ashtu si çdo mbështetës tjetër i Presidentit Trump.

“Njeriu gjithmonë do që kandidati i tij të fitojë. Jam pak e dëshpëruar. Punova shumë për këtë”, tha ajo.

Por zonja Piotrowski gjithashtu e përshkroi veten si “jashtëzakonisht” të befasuar nga rezultati i zgjedhjeve. Ajo po përpiqet të barazpeshojë versionin e saj të fushatës me rezultatet. Ajo thotë se pa shumë imazhe të tubimeve të mëdha të Presidentit Trump në ditët e fundit. Në një udhëtim të fundit nga Las Vegasi në Reno, përmes rajoneve rurale të Nevadës, me prirje republikane, ajo pa vetëm shenja dhe pankarta në mbështetje të Presidentit Trump, thotë ajo.

“Votat nuk pasqyrojnë entuziazmin. Kjo për mua është shumë e habitshme”, tha ajo.

Joe Biden fitoi në Nevada duke marrë shumicën e votave në zonat urbane të shtetit.

Zonja Piotrowski, si shumë mbështetës të tjerë të Presidentit Trump, dëshiron që sfidat ligjore të zotit Trump të vazhdojnë. Një rritje masive e votimit me postë dhe numrimi i tyre më i ngadaltë ka bërë që procesi të duket i paqartë dhe i çuditshëm. Zonja Piotrowski tha se ishte e shqetësuar që fituesi shpallej pavarësisht se kishte një numër të lartë votash ende të panumëruara.

“Thjesht më duket se ka shumë gjëra që mund të përmirësohen në sistem në mënyrë që njerëzit të ndjehen më të sigurtë”, tha ajo.

Ajo theksoi se nuk ka dëgjuar asnjë nga fjalimet e zotit Biden që nga dita e zgjedhjeve.

Za Awng nga Aurora e Kolorados ka gjithashtu dyshime për procesin e numërimit të votave.

Awng, i cili erdhi në Shtetet e Bashkuara si refugjat nga Mianmari, e ka përqafuar Presidentin Trump si një politikan që i bën jehonë bindjes së tij se ndikimi i Kinës në botë duhet të kufizohet ashpër dhe ai ndan vlerat e tij të krishtera.

Këtë pranverë, Awng humbi punën e tij si kuzhinier për dy muaj kur pandemia detyroi mbylljen e restorantit ku ai punon. I kthyer në punë tani, ai thotë se falë angazhimit të madh të Presidentit Trump gjatë katër viteve të fundit ekonomia e vendit është përmirësuar. Ishte e vështirë për të që të kuptonte se si presidenti mund të humbiste zgjedhjet.

“Unë besoj se diçka nuk është në rregull”, tha ai, duke përmendur prirjen e rezultateve drejt demokratëve, pas numërimit të votave me postë. Demokratët kishin më shumë prirje se sa republikanët të votonin me postë pasi Presidenti Trump deklaroi pa dhënë fakte se votimi me postë ishte objekt i lehtë manipulimi.

“Shpresoj se do të ketë përsëritje të numërimit dhe mbase do të ndryshojë (rezultati)”, tha ai.

Edhe në kohë më pak të tensionuara, Jim Czebiniak kërkon ngushëllim në orët e lutjes në mbrëmje. Kështu që kur Czebiniak, një mbështetës i zjarrtë i Presidentit Trump që jeton në Knoks të Nju Jorkut, dëgjoi se Biden ishte shpallur fitues, ai u kthye te besimi i tij në kërkim të një përgjigjeje.

“Unë pyeta Zoti se pse po ndodh kjo? Zoti tha,” Sepse unë jam duke punuar në gjëra (të ndryshme). Vetëm relaksohuni dhe lërini gjërat të funksionojnë vetë”, tha 72 vjeçari Czebiniak, i cili është gjysmë i pensionuar nga puna e tij si programues kompjuterash.

“Do ta citoj këngëtarin e Rolling Stones, Mick Jagger:” Ju nuk mund të merrni gjithmonë atë që dëshironi,” tha Czebiniak.

Megjithatë, zoti Czebiniak tha se ai është larg gatishmërisë për të pranuar presidencën e zotit Biden. Ai citoi disa pretendime të pabazuara të ekipit të fushatës zgjedhore të Presidentit Trump.

“Në të vërtetë rezultati i zgjedhjeve ende nuk është shpallur”, tha zoti Czebiniak, disa ditë pasi të gjitha kanalet kryesore televizive të Shteteve të Bashkuara dhe Associated Press analizuan numërimin e votave në shtetet fushë-betejë para se të shpallnin zotin Biden fituesin të zgjedhjeve. “Unë nuk besoj në asgjë që po ndodh me numërimin e votave.”

Ndryshe nga shumë mbështetës të Presidentit Trump, Michelle Sassouni nuk u trondit nga rezultati i zgjedhjeve ose pasojat.

29-vjeçarja nga qyteti i Tampas në Florida, është anëtare aktive e Klubit të Republikanëve të Rinj në rajon dhe bashkë-drejtuese e programit “Mesatarisht i zemëruar”. Ajo përmendi idenë e emërimit të zotit Biden si kandidat të demokratëve për president dhe potencialin e tij për të fituar, muaj më parë.

“Të gjithë qeshën me mua në shfaqje”, tha ajo. Bashkë me shumë miq liberalë, ajo kishte parë kundërshtimin e fortë ndaj Presidentit Trump. Ajo madje disi e kupton këtë. “Nuk më pëlqen gjithçka që ai bën, por unë votova për të sepse unë jam republikane”.

Por Michelle Sassouni nuk sheh rrezik në zotimin e zotit Trump për të luftuar rezultatet në gjykatë. Njerëzit duhet të sigurohen për rezultatet dhe një luftë në gjykatë mund t’u japë atyre besim, tha ajo.

“Nëse keni votuar për Joe Bidenin, a nuk do të dëshironi të dini se ai fitoi në mënyrë të ndershme në mënyrë që ai të mos kishte këtë hije mbi kokë?” pyeti ajo. “Nëse gjysma e vendit beson se ka patur një lloj manipulimi zgjedhor, atëherë kjo krijon mosbesim në sistem, që më pas krijon mosbesim në demokracinë perëndimore në tërësi.”

Martin, pensionistja nga Misisipi, thotë se ajo po planifikon të rifillojë jetën e saj të përditshme, duke u kujdesur për kafshët shtëpiake dhe duke shmangur bisedat për ndryshimin e udhëheqjes së vendit si një mënyrë për të përballuar stresin dhe tronditjen që ndjen.

“Unë do të dal në oborr për t’u kujdesur për pulat e mia, për të kënduar himnet e mia të vjetra dhe për të kaluar kohën”, tha ajo.

Megjithëse është parashikuar të humbasë zgjedhjet, Presidenti Donald Trump e bëri garën më të ngushtë nga sa ç’pritej, pjesërisht duke fituar këtë herë një përqindje më të lartë të votave të pakicave, veçanërisht mes popullsisë latino dhe hispanike në rritje, krahasuar me vitin 2016.

Rritja e votës së hispanikëve për Trump-in, nga 28% në vitin 2016 në 32% në nivel kombëtar këtë vit, sipas rezultateve të sondazheve, hodhi poshtë parashikimin e shumë demokratëve se latino-amerikanët do të votonin në shumicë dërrmuese kundër Trump-it, bazuar thjesht në retorikën dhe politikat e tij të ashpra anti-emigrantëve.

“Mendoj se në të ardhmen, duhet ta analizojmë më hollësisht votën e latino-amerikanëve. Nuk votojnë si një grup i vetëm,” tha Elaine Kamarck, një analiste politike në Institutin Brookings.

Vlerat republikane

Pavarësisht përmirësimit të mbështetjes në favor të Trump-it, latino-amerikanët mbështetën Bidenin (afërsisht 2-me-1). Shumë prej tyre shprehën kundërshtim të fortë ndaj politikës së administratës Trump për ndarjen e fëmijëve emigrantë nga familjet e tyre në kufirin SHBA-Meksikë.

Sidoqoftë, votuesit hispanikë janë në pjesën dërrmuese katolikë ose të krishterë konservatorë. Shumë prej tyre janë dakord me presidentin Trump dhe Partinë Republikane për martesat e homoseksualëve dhe abortin.

“Unë jam pro jetës dhe kjo është një nga arsyet që kam votuar për Donald Trump-in”, tha Maria Posada, një inxhiniere me origjinë meksikane, e cila ka lindur në Teksas.

Disa hispanikë konservatorë gjithashtu pëlqyen iniciativat e Trumpit pro-biznesit, uljen e taksave federale dhe zbutjen e rregulloreve të qeverisë dhe nuk i përfillën premtimet e përsëritura të demokratëve për rritjen e pagave, zgjerimin e qasjes në kujdesin shëndetësor dhe për të rregulluar sistemin e prishur të emigracionit në Shtetet e Bashkuara.

“Ne latinot besojmë se, pavarësisht se çfarë thonë, demokratët nuk do t’i mbajnë premtimet e tyre”, tha Nelson Reynaldo, një kontraktor në Virxhinia, që ka ardhur nga El Salvadori.

Florida and Teksasi

Një rritje e mbështetjes së pakicës latine ndihmoi Trump-in të fitojë shtetin e Floridës me mbi 51% të votave, duke sfiduar disa sondazhe para-zgjedhore që e vinin zotin Biden përpara me deri në pesë për qind diferencë.

Shumë amerikanë me origjinë kubane dhe venezueliane u larguan nga këto vende që i konsiderojnë se u shkatërruan nga politikat socialiste.

Kufizimet e ashpra tregtare të presidentit Trump të vendosura ndaj Kubës komuniste dhe përpjekjet për të rrëzuar nga pushteti udhëheqësin socialist të Venezuelës Nicolas Maduro u pëlqyen nga shumë votues kubano-amerikanë dhe venezueliano-amerikanë në Majami.

Përpjekjet e fushatës së presidentit Trump për t’i portretizuar demokratët si socialistë mund të kenë “mobilizuar shumë kubano-amerikanë”, thotë Sergio Garcia-Rios, një profesor i studimeve latino-amerikane në Universitetin Cornell.

Joe Biden, senator për një kohë të gjatë dhe ish-nënpresident gjatë dy mandateve të Presidentit Barack Obama, konsiderohet si një politikan i moderuar. Por disa progresistë në Partinë e tij Demokrate kanë përqafuar idetë e socialistëve demokratë duke bërë thirrje për programe të mëdha të financuara nga qeveria për të zgjeruar kujdesin shëndetësor dhe për të luftuar ngrohjen globale.

Sipas sondazheve, rreth 55% e votave të kubano-amerikanëve në Florida shkuan për presidentin Trump, së bashku me 30% të portorikanëve. Në vitin 2016, zoti Trump fitoi vetëm katër nga 10 vota të pakicës latino-amerikane në këtë shtet në garën e tij kundër rivales demokrate Hillary Clinton.

Disa mbështetës latino-amerikanë thonë se zoti Biden e la pas dore Floridën për pjesën më të madhe të fushatës, ndërsa zoti Trump mbajti tubime të shumta në këtë shtet, që shumë vëzhgues politikë e konsideruan si një “fitore të domosdoshme” për Trumpin por me më pak rëndësi për rrugën e Bidenit drejt Shtëpisë së Bardhë.

“Biden me të vërtetë ishte i vonuar,” tha Claudia Ruiz, një analiste e politikave me UnidosUS, organizata më e madhe në vend për mbrojtjen e të drejtave të komunitetit latino-amerikan.

Ekipi i fushatës së zotit Biden ka kundërshtuar javët e kaluara kritikat nga disa demokratë se nuk u përqëndrua sa duhet tek ky komunitet.

Trump gjithashtu fitoi bindshëm në Teksas me mbi 52% të votave, pavarësisht sondazheve parazgjedhore që tregonin një garë të ngushtë në këtë shtet me një popullsi latine me rritje të shpejtë.

Sipas sondazheve të zgjedhjeve në atë shtet, katër në 10 hispanikë votuan për Trumpin në Teksas, nga tre në 10 në vitin 2016. Shumë votues të Trumpit përmendën mundësitë ekonomike si temën e tyre kryesore në përcaktimin e votës, ndërsa mbështetësit e zotit Biden vendosën përparësinë e luftës kundër pandemisë së koronavirusit.

Klisheja e Monolitit

Rritja e mbështetjes për presidentin Trump në këto zgjedhje, thonë analistët, pasqyron rritjen e diversitetit në nivelin ekonomik, arsim, prirjet politike, historinë e imigracionit dhe vendin e origjinës mes hispanikëve në Amerikë.

“Ne nuk jemi një grup monolit,” thotë Albert Morales, drejtor për politikën për firmën e anketave Latino Decisions.

Në të njëjtën kohë, rritja e mbështetjes për Trumpin mes latino-amerikanëve, të cilët i dhanë atij 32% të votave të tyre, përsëri ishte nën 40% të votave të fituara nga presidentët e kaluar republikanë Ronald Reagan, George H. W. Bush dhe George W. Bush nga ky komunitet.

Dhe ndërsa vota e komunitetit latino-amerikan e ndihmoi Trumpin të fitonte në Florida dhe Teksas, ajo gjithashtu ndihmoi Biden-in në shtetet tradicionalisht republikane si Arizona dhe Xhorxhia. Popullata hispanike në rritje luajti një faktor në pothuajse çdo shtet, duke përfshirë shtetet kryesore që vendosën këto zgjedhje në favor të zotit Biden – Pensilvani, Miçigan dhe Uiskonsën.

“Nuk ka asnjë shtet tani ku ne nuk jemi të rëndësishëm,” thotë zoti Morales.

Sondazhet e kryera pas votimit nga grupi Edison Research treguan gjithashtu se rreth 11% e afrikano-amerikanëve dhe 30% e aziatiko-amerikanëve votuan për presidentin Trump, rreth tre për qind rritje nga të dyja grupet krahasuar me vitin 2016.

“Në teori, dekretet presidenciale dhe urdhërat ekzekutivë mund të anulohen nga presidenti i ri; megjithatë, në shumë raste, ndryshimi nuk do të jetë i menjëhershëm pasi do të duhet të emërohet personel në këto agjenci, udhëzuesit dhe manualët në terren duhet të përditësohen dhe do të duhet të bëhen plane për të kryer ndryshimet”, shpjegon ekspertja.

Zonja Waslin thotë se zhbërja e politikave të tjera pritet të jetë më komplekse.

“Politikat që u ndryshuan përmes rregulloreve ka të ngjarë të kërkojnë rregullore të reja dhe një periudhë të re për të dëgjuar komente nga publiku,” shpjegon ajo.

100 ditët e para

“Gjykata e Lartë kishte urdhëruar tashmë agjencinë USCIS që të fillonte pranimin e aplikacioneve DACA përsëri, por ata nuk e kanë bërë një gjë të tillë. Administrata e re duhet të jetë në gjendje të rihapë procesin e aplikimit; megjithatë, një zgjidhje legjislative është e nevojshme për të ofruar me të vërtetë mbrojtje të përhershme për atë grup njerëzish që kanë ardhur në SH.B.A. si fëmijë të vegjël,” tha zonja Waslin.

Barra Publike

Sipas një raporti nga Instituti i Politikave të Migracionit (MPI), përmbysja e rregullores së agjencisë USCIS mbi barrën publike do të kërkojë më shumë sesa një firmë. Agjencia ka të ngjarë të duhet të kalojë një periudhë njoftimi dhe dëgjimi të komenteve nga publiku.

Rregulli i barrës publike, ose testi i pasurisë siç e quajnë kritikët, kërkon të përcaktojë nëse një emigrant ka të ngjarë të mbështetet në programet e ndihmës publike të Amerikës. Megjithëse rregulli nuk është një koncept i ri dhe ka qenë në manuale për më shumë se 20 vjet, administrata Trump po e përdor atë shumë më tepër sesa paraardhësit e saj.

Biden gjithashtu është zotuar t’i dërgojë Kongresit legjislacionin për t’u siguruar status ligjor shumë emigrantëve pa dokumenta në vend.
“Megjithatë, nxitja e Kongresit për të vepruar për një nga çështjet më të debatueshme të imigracionit do të ishte në mënyrë të pashmangshme një hap i parë sfidues për administratën e re, edhe pse mbështetja publike për reforma në imigracion në përgjithësi është rritur në nivelin më të lartë të regjistruar ndonjëherë”, sipas MPI-së.

Programi i refugjatëve

Shtetet e Bashkuara kanë marrë për vite me rradhë dhjetëra mijëra refugjatë, por nën administratën Trump, pranimet kanë rënë në një nivel të ulët rekord. ((h

Biden pritet të rrisë pragun e pranimit të refugjatëve për vitin fiskal 2021, të cilin administrata Trump e vendosi në 15,000. Gjatë fushatës, zoti Biden premtoi një tavan të pranimeve të refugjatëve deri në 125,000.

Rregullat e azilit

Premtimi i përsëritur shpesh i Presidentit Trump për të ndalur imigracionin e paligjshëm dhe për të marrë kontrollin e kufirit jugor të Amerikës solli një sërë politikash dhe rregulloresh që dobësuan qasjen për mbrojtjen humanitare të migrantëve.

“Unë besoj se veprimet e administratës Trump ndaj refugjatëve, azilantëve dhe të tjerëve që kërkojnë ndihmë humanitare, do të ndihen për një kohë shumë të gjatë,” tha zonja Waslin.

Administrata Trump ka mbrojtur politikën e Protokolleve të Mbrojtjes së Migranëve (MPP) për të parandaluar mbipopullimin në ambientet e paraburgimit të migrantëve në SHBA.

Presidenti i zgjedhur amerikan Joe Biden po takohet me këshilltarët e tij të tranzicionit ndërsa vazhdon planifikimet për të marrë kontrollin e qeverisë kur ai të inaugurohet më 20 Janar.

Zoti Biden ka emëruar një varg këshilltarësh për të shqyrtuar operacionet e agjencive në të gjithë qeverinë. Ai tha të martën se mund të njoftonte disa emërime kryesore përpara festës vjetore të Falënderimeve më 26 nëntor.

Lista e këshilltarëve të tij të tranzicionit është e gjatë, me emra ekspertësh të njohur për çështjet me të cilat ai do të përballet qysh herët në administratën e tij.

Kathleen Hicks, nënpresidente në Qendrën për Studime Strategjike dhe Ndërkombëtare, po drejton punën për shqyrtimin e operacioneve të Departamentit të Mbrojtjes.

Në Departamentin e Shtetit, Linda Thomas-Greenfield, ish ndihmës sekretare e shtetit për çështjet afrikane, po drejton shqyrtimin e operacioneve. Don Graves, ekzekutiv në KeyBank, po shqyrton operacionet e Departamentit të Thesarit, ndërsa Martha Gimbel, menaxherja e lartë e kërkimit ekonomik në Schmidt Futures, po studion Grupin e Këshilltarëve Ekonomikë.

BIDEN: ASGJË NUK E NDAL TRANZICIONIN

Presidenti i zgjedhur amerikan Joe Biden tha të martën se nuk është i shqetësuar për refuzimin e Presidentit Donald Trump për të pranuar humbjen pas zgjedhjeve të javës së kaluar, por se ai mendon se kjo e vë në pozitë të vështirë si Presidentin Trump ashtu edhe vendin.

“Unë mendoj se nuk do ta ndihmojë trashëgiminë e presidentit,” u tha zoti Biden gazetarëve në Uilmington të shtetit Delauer, ku ai po punon për tranzicionin e tij në pushtet dhe po planifikon hapat e parë pas inaugurimit të tij të pritshëm më 20 Janar.

Ai tha se asgjë nuk e ndal transferimin e pushtetit.

Presidenti Trump, pa ofruar prova të rëndësishme për parregullsi në votim ose në numërimin e votave, ka ngritur më shumë se 10 procese gjyqësore në disa shtete, duke u përpjekur të përmbysë fitoren e shpallur nga organizatat kryesore mediatike të zotit Biden në zgjedhje.

Por Presidenti i zgjedhur Biden tha, “Ne tashmë e kemi filluar tranzicionin” dhe se refuzimi i zotit Trump për të pranuar humbjen “nuk e ndryshon dinamikën”. Zoti Biden po përqendrohet së pari në çështjen e pandemisë së koronavirusit, e cila ka shkaktuar vdekjen e më shumë se 238,000 amerikanëve, më tepër se në çdo vend tjetër.

Zoti Biden tha se ai mund të bënte disa emërime me rëndësi në administratën e tij përpara festës vjetore të Falenderimeve, që është 26 nëntori i këtij viti.

“Fakti që ata nuk janë të gatshëm të pranojnë fitoren tonë nuk ka shumë pasoja,” tha ai.

Presidenti Trump, në përpjekje për të kundërshtuar rezultatet e zgjedhjeve, i ka ndaluar zyrtarët e administratës së tij të bashkëpunojnë me përfaqësuesit e zotit Biden për të ndihmuar në kalimin e pushtetit.

Administrata e Shërbimeve të Përgjithshme, një agjenci qeveritare e SHBA, ka refuzuar të njohë zotin Biden si president i zgjedhur. Kjo nuk po i lejon zyrtarët e zotit Biden të marrin hapësira për zyra në agjencitë federale dhe fonde federale për të financuar tranzicionin.

Por zoti Biden nuk shprehu ndonjë shqetësim.

“Ne mund të bëjmë edhe pa financim,” tha ai, ndërsa pranoi gjithashtu se ende nuk kishte filluar të merrte Informimin e Përditshëm Presidencial nga inteligjenca amerikane.

“Informimi i Inteligjencës do të ishte i dobishëm,” tha ai, “por unë nuk jam presidenti aktual.”

Zoti Biden tha se nuk ishte nevoja që ekipi i tij të ngrinte proces gjyqësor për të detyruar administratën aktuale të pranonte fitoren e tij.

“Unë mendoj se gjithçka do të realizohet në 20 Janar,” tha ai.

I pyetur se çfarë do t’i thoshte Presidentit Trump nëse ai po shikonte në TV konferencën për shtyp, zoti Biden buzëqeshi dhe tha: “Zoti President, mezi po pres të flas me ju.”