STAMBOLL- Një prej të dyshuarve të identifikuar nga Turqia si pjesëmarrës në zhdukjen e gazetarit kritik, Jamal Khashoggi ka qenë shoqërues i Princit të Kurorës së Arabisë Saudite Mohammed bin Salman.
Ai është parë në daljet nga avioni me Princin saudit në Paris dhe Madrid dhe është fotografuar si roje gjatë vizitave të Princit këtë vit në Houston, Boston dhe Kombet e Bashkuara.
Për tre të tjerë të cilët dyshohet se kanë marrë pjesë në zhdukjen e gazetarit lidhja është bërë nga dëshmitarët dhe të dhëna të tjera të Princit të Kurorës Saudite.
Një i pestë është një doktor mjeko-ligjor i cili ka mbajtur pozicione të larta në Ministrinë e Brendshme të Arabisë Saudite dhe establishmentin ligjor, një pozicion i tillë që mund të drejtohej vetëm nga një autoritet i lartë saudit.
Në qoftë se, siç thonë autoritetet turke, këta persona kanë qenë present në konsullatë saudite në Stamboll kur gazetari Khashoggi u zhdukk në 2 Tetor, kjo mund të vërtetonte lidhjen direkte mes asaj që ndodhu dhe Princit Mohammed. Kjo do të hidhte poshtë çdo sugjerim që zoti Khashoggi vdiq nga një “operacion” i paautorizuar nga Princi i Kurorës. Lidhja e tyre me Princin mund ta bënte më të vështirë që Shtëpia e Bardhë dhe Kongresi të pranonin një shpjegim të tillë.
“The Neë York Times” ka konfirmuar në mënyrë të pavarur se të paktën 9 nga 15 të dyshuarit e identifikuar nga autoritetet turke kanë punuar për shërbimet e sigurisë saudite, ushtrinë dhe në minitritë e tjera të Qeverisë. Një prej tyre, Maher Abdulaziz Mutreb, ishte diplomat i caktuar në Ambasadën saudite në Londër në vitin 2017, sipas regjistrit diplomatik britanik. Ai udhëtoi gjerësisht me Princin e Kurorës, shpesh si badiguard.
Përgjegjësia e Princit 33 vjeçar të Kurorës Mbretërore në zhdukjen ose vdekjen e gazetarit Khashoggi është tani një factor deçiziv në sytë e Perëndimit dhe brenda familjes mbretërore.
Princi e ka prezantuar veten si një reformator me qëllime për të hapur ekonomikisht dhe kulturalisht mbretërinë, si dhe ka përdorur imazhin e tij në përpjekje për të influencuar politikat e Shtëpisë së Bardhë në rajon si dhe për të fituar investimet perëndimore për të ndihmuar në diversifikimin e ekonomisë saudite.
Por zmbrapsja ndërkombëtare në vrasjen dhe gjymtimin e raportuar të të vetmit gazetar columnist, zotit Khashoggi, i cili shkruante për The Ëashington Post, ka njollosur këtë imazh shumë më shumë sesa hapat e mëparshëm të gabuar që ka bërë Princi i Kurorës, duke e futur vendin e tij në një luftë katastrofike në Jemen pas marrjes peng të kryeministrit të Libanit.
Princi i Kurorës dhe babai i tij, Mbreti Salman, kanë mohuar të kishin njohuri për vendndodhjen e zotit Khashoggi, duke përsëritur se ai u largua Iirshëm nga konsullata. Autoritet saudite nuk iu përgjigjën kërkesës për një koment për këtë artikull.
Por në ditët e fundit, kur shumica e bizneseve amerikanë tërhequr tendat e tyre nga konferenca e investimeve në Riad dhe anëtarë të Kongresit ngritën zërin për sanksione, Shtetet e Bashkuara, Turqia dhe Arabia Saudite duket se po bëjnë kërkime për gjetjen e një mënyre për të shpëtuar fytyrën.
Një gjykatë mbretëtore besohet se do të pranojë që zoti Khashoggi u vra në konsullatë, dhe të bëjë përgjegës një agjent të inteligjencës i cili mori në pyetje zotin Khashoggi, proces që përfundoi me vrasjen e gazetarit.
Presidenti Trump hodhi në qarkullim të hënën mundësinë që zoti Khashoggi ishte viktimë e vrasësve “mashtrues”.
Por ky shpjegim i Presidentit do të ndeshej me vështirësi të mëdha për tu detajuar.
Pozicioni i të dyshuarve në qeverinë saudite dhe lidhjet e tyre me Princin e Kurorës mund ta bëjë më të vështirë shfajësimin e tyre nga përgjegjësitë.
Prezenca e doktorit mjeko-ligjor i cili është i specializuar në autopësi, sugjeron se operacioni ka qenë me qëllime vdekjeprurëse që në nisje.
Zyrtarët turq kanë thënë se kanë evidence që 15 agjentë sauditë fluturuan për në Stamboll në 2 tetor, vranë zotin Khashoggi, e copëtuan trupin e tij dhe u larguan nga vendi në të njëjtën ditë. Të dhënat tregojnë se dy chartera privatë të kompanisë saudite në lidhje të ngushta me Princin saudit të kurorës dhe Ministrisë së Brendshme erdhën dhe u larguan nga Stambolli ditën e zhdukjes së zotit Khashoggi.
Zyrtarët turq thanë se zoti Khashoggi u vra në dy orët pas mbërritjes së tij në konsullatë. Kjo periudhë kohore nuk do të kishte lejuar shumë kohë që një marrje në pyetje të shkonte keq.
The Times mblodhi më smë informacion për të dyshuarit duke përdorur softuer për njohjen e fytyrës, të dhëna në dispozicion të publikut, profilet në mediat sociale, databazën e numrave të telefonit në Arabinë Saudite, lajmet e mediave saudite, dokumentet që i kanë rrjedhur qeverisë saudite dhe në disa raste llogaritë e dëshmitarëve në Arabinë Saudite dhe vendet që Princi i Kurorës ka vizituar.
Zoti Mutreb, ish diplomat në Londër, është fotografuar teksa duket në avion me Princin Mohammed në udhëtimet e fundit në Madrid dhe Paris. Ai është fotografuar gjithashtu në Houston, Boston dhe Kombet e Bashkuara gjatë vizitave të Princit atje, shpesh i inatosur duke parë turmën.
Një profesionist francez i cili ka punuar me familjen mbretërore saudite identifikoi të dyshuarin e dytë, Abdulaziz Mohammed al-Haësaëi, anëtar i skuadrës së sigurisë që udhëton me Princin e Kurorës.
Media saudite raportoi se një tjetër me të njëjtin emër si i dyshuari i tretë, Thaar Ghaleb al-Harbi, u promovua vitin e kaluar në nivel togeri i rojes mbretërore saudite, për trimëri në mbrojtjen e pallatit të Princit Mohammed në Jeddah.
I dyshuari i katërt udhëtoi me pasaportë që mban emrin e një tjetër anëtari të rojes mbretërore, Muhammed Saad Alzahrani. Një kërkim në emrin Menom3ay, një aplikacioni popullor në Arabinë Saudite, të lejon të shohësh emrat të lidhur me numrat e telefonit. Ky aplikacion e identifikon Thaar Ghaleb al-Harbi si anëtar të rojes mbretërore. Roja mbante një emër si ‘tag’ dhe me këtë emër shfaqej në një video në vitin 2017 teksa qëndronte pranë Prince Mohammed.
Anëtarët e rojes mbretërore ose ndihmësit, të cilët udhëtuan me princin e kurorës mund të mos raportojnë drejtëpërdrejtë te ai dhe ndonjëherë marrin detyra të tjera. Është e mundur që disa të jenë rekrutuar për të marrë në pyetje zotin Khashoggi, ndoshta të udhëhequr nga një zyrtar i lartë i inteligjencës. Por prezenca mes të dyshuarve e ekspertit të autopsive, Dr. Salah al-Tubaigy, sugjeron se vrasja mund të ketë qenë pjesë e planit original.
Dr. Tubaigy, i cili ka qenë present në disa platform të mediave sociale, e ka identifikuar veten e tij në tëitter si drejtues i Këshillit Shkencor Saudit të mjekësisë ligjore dhe ka mbajtur pozicione të larta drejtuese në shkollën e mjekësisë së mbretërisë si dhe në Ministrinë e Brendshme. Ai ka studiuar në Universitetin e Glasgout dhe në vitin 2015 shpenzoi tre muaj në Australi duke vizituar mjekësinë ligjore të këtij vendi në Institutin e Victorias.
Dr. Tubaigy, emri i të cilit si i dyshuar doli disa ditë më parë, nuk ka reaguar publikisht për akuzat. Asnjë prej të dyshuarve nuk komentoi.
PERKTHEU: PANORAMA