“Presidenca e BeH nuk e bëri këtë. A e bëri Ministria e Mbrojtjes? Kjo duhet të mësohet menjëherë. Nëse nuk ishte as Ministria e Mbrojtjes, atëherë është një akt klasik agresioni,” tha Komshiq, i cili është përgjegjës për politikë të jashtme dhe siguri.

Ministri i Mbrojtjes i Bosnje e Hercegovinës, Zukan Helez, dhe zëvendësi i tij, Aleksandar Goganoviq, nuk iu përgjigjën thirrjeve të Radios Evropa e Lirë për koment.

Më 31 maj të vitit 1992, autoritetet serbe të Bosnje e Hercegovinës në Prijedor lëshuan një urdhër, përmes radios lokale, për popullatën joserbe që t’i shënojnë shtëpitë e tyre me flamuj ose çarçafë të bardhë dhe të vendosin shirita të bardhë rreth mëngëve kur të dalin nga shtëpia.

Pas kësaj, më shumë se 3.000 civilë u vranë. Më shumë se 32.000 joserbë nga Prijedori u mbajtën ilegalisht në rreth 60 kampe përqendrimi, përfshirë në Omarska, Keraterm dhe Manjaça.

Në atë qytet në veri të Bosnjës, në zonën e ish-minierës së Tomashicës, u gjet varri më i madh masiv që nga Lufta e Dytë Botërore.

Autoritetet e qytetit në Prijedor, në entitetin serb të Bosnjës që qeveriset nga Republika Sërpska, nuk lejojnë asnjë memorial në kujtim të qytetarëve të vrarë të Prijedorit.

Më 7 korrik, ushtria serbe parakaloi nëpër Prijedor si pjesë e përkujtimit të Betejës së Kozarës të vitit 1942 gjatë Luftës së Dytë Botërore. Parada dhe përkujtimi u organizuan nga qeveria e Republikës Sërpska.

Në paradë morën pjesë edhe zyrtarë të Republikës Sërpska dhe të Serbisë.

Presidenti i Republikës Sërpska, Millorad Dodik, shfrytëzoi këtë ngjarje për ta shtyrë përpara përsëri synimin e tij për shkëputjen e entitetit serb nga Bosnja “nëse Sarajeva, me mbështetjen e komunitetit ndërkombëtar, përpiqet t’ia marrë pronën e saj”.

Ndër të tjera, ai përsëriti se Republika Sërpska nuk do të lejojë që Bosnja e Hercegovina t’i bashkohet NATO-s.

“Ujë nga Shqipëria apo nga Sagiadha”. Ky ishte titulli i faqes së parë të gazetës lokale “Corfupress” para disa ditësh, e cila i rikthehet përsëri problemit aq jetik për Korfuzin, por edhe për Lefkadhën, mungesës së ujit të pijshëm.

Autoritetet në dy ishujt e Jonit verior, janë tepër të shqetësuara për verën e këtij viti, pasi nuk dinë si ta përballojnë problemin më të madh që kërcënon mirëqenien e banorëve dhe rrjedhën e turizmit, furnizimin me ujë si një problem që ka vite dhe nuk po zgjidhet.

Në Korfuz, me iniciativën e Guvernatorit të Qarkut Yiannis Trepeklis në bashkëpunim me kryetarët e bashkive si dhe me ndërhyrje në pushtetin qendror, kërkohen “rrugëzgjidhje” me një tubacion nga Greqia kontinentale, ndërsa në Lefkada, tubacioni ekzistues që furnizon ishullin, më shumë pikon se sa sjell ujë.

Sipas gazetës, organet lokale kanë vijuar kontaktet me zyrtarë të lartë të qeverisë, ku thuhet se kanë marrë “dritën jeshile” për të parë si zgjidhje premtuese, marrjen e ujit përmes një tubacioni nënujor drejt Korfuzit nga burimet në Syrin e Kaltër të Shqipërisë.

Qeveria greke duket se konsideron këtë projekt si mundësi e bashkëpunimit ndërshtetëror, që nuk do të ndikohet nga tensionet ndoshta të përkohshme që krijohen mes dy vendeve- shkruan gazeta.

Madje përmendet edhe fakti se zona e jugut të Italisë pritet të furnizohet nga burimet ujore të Gjirokastrës, me një projekt që diskutohet kohët e fundit në programet trans-evropiane të financuar nga qeveria italiane, për ndërtimin e një tubacioni nënujor 85 km të gjatë me një kosto prej rreth 1 mld euro.

Gjithsesi, organet lokale të prefekturës së Jonit vlerësojnë se përveç projektit të ujit nga Syri i Kaltër shohin më të realizueshme shfrytëzimin e burimeve ujore në Thesproti dhe veçanërisht në burimet që ndodhen përballë Korfuzit, në veri të Sajadhës, pranë kufirit greko-shqiptar. Edhe ky vit regjistron rritje të madhe të numrit të turistëve që ka sjellë rritjen e konsumit ,ndaj dhe u bëhet thirrje banorëve për përdorim të matur të ujit sidomos në orët e mesditës, veçanërisht në periudhën kritike të muajve korrik-shtator. sn

Nenad Çanak, ish-politikan dhe publicist serb tha në emisionin Balkan Talks në Euronews Albania se Serbia nuk ka nxjerrë mësime nga ngjarja e Banjskës.

Sipas tij, grupe terroriste serbe mund ta sulmojnë sërish Kosovën, pasi Serbia ka një rrjet inteligjence shumë të fortë nga Rusia.

“Nuk është çështje leksionesh, është çështje vullneti politik. Mos harroni se në këtë moment të caktuar e gjithë Bota po pret të shohë se çfarë do të ndodhë në Shtetet e Bashkuara, para së gjithash. Dhe se çfarë do të ndodhë në Shtëpinë e Bardhë. Kjo është pyetja më e rëndësishme.

Kjo është çështja e parë, e dyta ka të bëjë me mbështetjen e Ukrainës. Siç e dini, ne jemi tashmë në luftë botërore dhe është e rëndësishme ta kuptojmë këtë. Kjo luftë botërore, sigurisht që nuk është si Lufta e Parë Botërore, ose Lufta e Dytë Botërore, kjo është një mënyrë e pazakontë për të bërë luftë, është një luftë hibride. Kombinuar me keqinterpretime, të ashtuquajturave lajme të rreme…

Kur është e rreme, nuk konsiderohet lajm. Me këtë propagandë të tmerrshme që po vjen nga shtetet totalitare si Rusia, ku ne po përballemi me luftë të hapur në Ukrainë, gjenocid të hapur në Gaza. Po përballemi me këtë paqëndrueshmëri këtu. Pyetja ime, një pyetje e thjeshtë, pse Komuniteti Internacional nuk detyron zyrtarët e Beogradit të dorëzojnë Radojiçiç në Prishtinë?” tha Çanak.

Media serbe Nova.rs raporton për një krisje në marrëdhënien midis Beogradit dhe Moskës, të cilën e shpjegon me takimin e tensionuar në kryeqytetin serb midis Presidentit Aleksandër Vuçiç dhe zv/ministrit e Jashtëm të Rusisë, Aleksandër Grushko.

Sipas medias vendase, e cila i referohet burimeve nga qeveria serbe Grushko është larguar nga Serbia menjëherë pas përballje me Vuçiçin , i pakënaqur me epilogun e takimit. I ftuari nga Moska i anuloi obligimet e mëhershme të dakorduara në Beograd dhe shkak për këtë vendim ishte përgjigja e Vuçiç për pyetjen e rusëve, se si armët serbe kanë përfunduar në frontin ukrainas.

Vetë Vuçiç ka folur për takimin me Grushkon shumë pak, nëpërmjet një postimi në Instagram ku shkruan se biseda me të ftuarin nga Moska ka qenë “e mirë”.

“Një bisedë e mirë me zëvendësministrin e Punëve të Jashtme të Federatës Ruse, Aleksandër Grushka. Edhe një herë i shpreha mirënjohjen time Rusisë për mbështetjen që i dha Serbisë në lidhje me Rezolutën për Srebrenicën në Kombet e Bashkuara dhe veçanërisht për mbështetjen për integritetin territorial të Serbisë në përputhje me Kartën e OKB-së. Marrëdhëniet e përgjithshme dypalëshe ndërmjet Serbisë dhe Federatës Ruse i morëm parasysh dhe i vlerësuam si shumë të mira”, ka shkruar ai.

Mirëpo, sipas Nova.rs takimi nuk ka shkuar aq mirë sa e përshkruan Presidenti serb, pasi mysafiri nga Rusia nuk e ka pranuar argumentin se Serbia nuk ka ndikim se ku do të përfundojnë armët e saj pas shitjes.

Sipas burimit të Nova-s, palës ruse nuk i ka pëlqyer edhe fakti se vizita dyditore e Grushkos ka ndodhur pa mbulimin e duhur mediatik, gjë që Beogradi zyrtar e ka shpjeguar me faktin se janë nën presion të madh nga Perëndimi.

“Atyre iu tha se situata ishte identike kur delegacioni ukrainas erdhi në Beograd, i udhëhequr nga shefi i diplomacisë së tyre dhe Olena Zelensky, gruaja e Presidentit të Ukrainës. Po ashtu u është vënë në dijeni se Serbia në këtë mënyrë dëshiron të tregojë se të gjithë janë të mirëpritur, por jo të provokojë asnjë nga dy palët ndërluftuese. Grushko pas takimit ka qenë i pakënaqur, ka vendosur të largohet herët nga Serbia dhe pas takimit me Vuçiçin t’i anulojë zotimet e marra më parë”, shpjegon burimi nga qeveria për median serbe.

Ata më tej kanë treguar se ndryshe nga raporti që Vuçiç ka me Sergej Lavrov, me të cilin ka arritur të shkëmbejë telefonata, Presidenti serb duket se ka humbur besimin e kreut të Kremlinit Vladimir Putin.

“Vuçiç e ka telefonuar tri herë Putinin, por ai nuk ka dashur t’i përgjigjet. Është një lloj mesazhi dhe të gjithë e kuptojnë shumë mirë”, ka rrëfyer burimi për Nova.rs.

Pas publikimit të artikullit nga media serbe, Aleksandar Vuçiç ka reaguar menjëherë me një postim të gjatë në Instagram, ku mundohet të sqarojë se marrëdhënia e tij me Putin nuk ka ndryshuar.

“Gjithçka që është shkruar është një gënjeshtër e zakonshme, dua t’i informoj qytetarët se ne kemi marrëdhënie shumë korrekte me Rusinë dhe se nuk kam tentuar asnjëherë të flas me Putinin”, ka shkruar Vuçiç. sn

Serbia nuk është më në vendet kryesore që dominon për nga importi i mallrave në Kosovë.

Në dy vitet e fundit importi nga Serbia ka rënë me 70 për qind. Ndërsa, ka rritje të importit nga Shqipëria për rreth 25 për qind.

Në muajin që lamë pas është bërë një vit që kur Kosova ka vendosur masën e sigurisë për ndalimin e mallrave serbe.

Nga atëherë e deri ma tani, vërehet se Serbia ka filluar ta humbë tregun e Kosovës.

Bazuar në të dhënat e Doganës del se ka rënie të dukshme të mallrave të importuara nga Serbia.

Në periudhën janar-maj janë importuar mallra në vlerë prej 42.3 milionë eurosh. Ndërsa në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar ishin importuar 74.99 milionë euro.

Bazuar në këto të dhëna del se gjatë periudhës 5-mujore janë importuar sasi mallrash nga Serbia 115 mijë e 234 tonë.

Ndërsa në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar ishin importuar 183 mijë e 755 tonë mallra “Made in Serbia”.

Sipas të dhënave shteti serb nuk është më në pesë vendet që dominon për nga importi i mallrave. Turqia prin si vendi me importin më të madh, e ndjekur nga Gjermania, Kina, Greqia dhe Shqipëria.

Drejtori i Doganës në Kosovë, Agron Llugaliu në një deklarimi për media ditë më parë ka thënë se pas vendosjes së masave të sigurisë nga Qeveria, ka rënie të importit nga Serbia për rreth 70 për qind, ndërsa ka rritje të importit nga ana e Shqipërisë për rreth 25 për qind krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar.

“Qeveria ka vendosur një masë e cila është bazuar në kontekstin e sigurisë që kemi në rrjedhën e ngjarjeve të qershorit të vitit të kaluar, e cila më pas ka vazhduar me përshkallëzim, edhe me sulmin që ka ndodhur në Banjskë. Ne duke marrë parasysh që kemi kapacitete që mundësojnë kontrolle bazuar në analizën e riskut, jemi zotuar për të bërë procedorimin e bordit për aq sa ne kemi kapacitete të kontrollit.

Në këtë rast ne kontrollojmë aq sa mund të kemi kapacitetin tonë, dhe kjo ka ndikuar që të ketë një reduktim prej rreth 70 për qind të importit në përgjithësi. Mirëpo, me rëndësi është që masa ka qenë efikase duke treguar që nuk kemi pasur infiltrim ose tentim të kontrabandimit të armatimit dhe pajisjeve tjera. Ne sivjet kemi një rritje të theksuar ndaj importit me Shqipërinë. Prej 122 milionë euro sa ka qenë viti i kaluar, në katër mujor, është 130 milionë, që i bie diku afër 25 për qind rritje krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar”.

Masa e sigurisë për ndalimin e mallrave serbe ishte marrë më 14 qershor 2023 nga Qeveria e Kosovës, atë ditë kur u rrëmbyen tre zyrtarët policorë të Kosovës nga forcat serbe brenda territorit të Kosovës. Më vonë Qeveria ka marrë vendim për lehtësimin e masës së sigurisë për mallrat e lëndës së parë dhe gjysmë produkte.

Një vit pas këtij vendimi kanë reaguar në Qeverinë e Serbisë, duke thënë se u është bërë dëm në vlerë prej 210 milionë eurosh.

Zyra për Kosovën në Qeverinë e Serbisë është ankuar se Kosova i ka shkaktuar dëm rreth 210 milionë euro, me vendimin e para një viti për vendosjen e masës së sigurisë për produktet serbe që hyjnë në Kosovë.

Drejtori i kësaj Zyre, Petar Petkoviq, është shprehur se me këtë vendim kryeministri Albin Kurti i ka shkelur në mënyrë drastike përveç marrëveshjet e Brukselit, edhe të drejtat e serbëve.

“Kurti shkel drejtpërdrejt edhe CEFTA-n edhe Marrëveshjen e Brukselit dhe në këtë kuptim, kur shikon dëmin më të drejtpërdrejtë të shkaktuar nga ky vendim, tani është rreth 210 milionë euro, por dëmi real në fakt është shumë, shumë më i madh. Së pari, më të kërcënuarit janë serbët në Kosovë dhe Metohi, sepse shumë dyqane që vareshin drejtpërdrejt nga mallrat serbe, dyqane të vogla, janë mbyllur”.

Lidhur me ndalimin një vjeçar të produkteve serbe, zëdhënësi i BE-së, Peter Stano, kërkoi nga të dyja palët – Kosova dhe Serbia – që të mos marrin vendime të njëanshme.

“Është qëndrim i Bashkimit Evropian që Kosova dhe Serbia në çdo gjë që bëjnë duhet t’u përmbahen marrëveshjeve të lidhura në Dialog (Beograd-Prishtinë) dhe të parandalojnë ose të përmbahen nga lëvizjet që nuk janë të koordinuara dhe të njëanshme”.

Si rezultat i ndikimit të kësaj mase, Kosova ka ndërruar partnerët e saj për importimin e mallrave.

Serbia e cila ka qenë një ndër vendet nga është importuar më së shumti mall nga vendet e CEFTA-s, tash qëndron e treta në radhë me vetëm 3.4 për qind, sipas të dhënave të ASK-së për tregtinë e jashtme të publikuara në fund të majit. Para Serbisë është Shqipëria me 5.5 për qind dhe Maqedonia e Veriut me 5.3. Sipas ASK-së, importet nga vendet e CEFTA-s kanë arritur vlerën e 926 milionëve apo 15,7% të importeve të përgjithshme, me një rënie prej 7,4%, krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit 2023./MONITOR

Kryetari i Kuvendit Glauk Konjufca gjatë takimit me homologen e tij sllovene, Urshka Klakoçar Zupançiç, ka shprehur shqetësim për tendencat destabilizuese të shtetit serb në Kosovë. Ai konfirmon se nuk mund të flitet për fqinjësi të mirë dhe paqe pa u dënuar autorët e krimit në Banjskë të Zveçanit.

“Kosova është ende në pritje të përgjigjes për kërkesën e saj për anëtarësim në BE, duke qenë i vetmi vend në rajon që nuk e ka këtë status. Nuk mund të flasim për fqinjësi të mirë dhe paqe në rajon pa u dënuar kryerësit e këtij krim  vrasja e policit Afrim Bunjakut”, tha Glauk Konjufca, Kryetar i Kuvendit të Kosovës.

Ai ka falënderuar Zupançiç që Sllovenia është në mesin e shteteve që është pro heqjes së masave ndaj Kosovës. Kurse kryeparlamentarja sllovene vuri theksin te dialogu me Serbinë, duke kërkuar njohjen reciproke si një mënyrë që të çon drejt paqes.

“Vendimet e njëanshme nga ana e Serbisë që të zgjedhin se cilat klauzola të marrëveshjes të zbatojnë dhe cilat jo nuk shihen në sy të mirë nga komuniteti ndërkombëtarë, kur ne duhet t’i respektojmë të drejtat e të gjitha kombeve që jetojnë këtu. Si politikan neve na pëlqen që të flasim shumë për dialogun, ndonjëherë mund të duket si klishe, por nëse nuk i zgjidhim çështje përmes dialogut, atëherë mund të shohim gjëra të këqija sikurse në Ukrainë. Pasi nuk i kushtojmë vëmendje situatave të cilat mund të çojnë tek lufta”, deklaroi Urshka Klakoçar Zupançiç, Kryetare e Kuvendit të Sllovenisë.

Për kushtet e vendosura nga kryeministri Kurti në dialogun e Brukselit, Konjufca kërkoi që të gjitha institucionet e Kosovës t’i mbështesin. Të dy kryeparlamentarët u pajtuan për nevojën që Serbia të dorëzojë kriminelët e Banjskës. Madje Konjufca e ka quajtur shokuese deklaratën e Bashkimit Europian se po presin nga Kosova raport për sulmin në Banjskë, teksa ka shtuar se Serbia favorizohet në procesin e dialogut. sn

Greqi – Në ishullin Kos janë 102 zjarrfikës me 13 automjete dhe 7 grupe të njësive këmbësore, ndërsa në ishullin Kios 142 zjarrfikës me 21 automjete dhe 8 grupe të njësive këmbësore 

Puna e zjarrfikësve grekë ka qenë tepër e vështirë gjatë natës. Forcat e saj tokësore u përballen me frontet kritike të zjarrit.

Në mënyrë të veçantë, beteja e forcave zjarrfikëse vazhdon në zjarrin që ra mëngjesin e së hënës në zonën e  Portes Antimachia  në Kos.

Forcat e Zjarrfikësve janë forcuar më tej dhe  në vendngjarje po operojnë  102 zjarrfikës me 13 automjete dhe 7 grupe të njësive këmbësore.

Zjarri, sipas kosnews24.gr, shtrihet nga zona e gurores së vjetër deri në Kardamenë drejtpërsëdrejti përballë kalasë së Antimakisë, ndërsa flakët janë në rrethinën e banesave.

Policia njoftoi banorët dhe vizitorët e Kardamenës që të largohen nga zona dhe të drejtohen në drejtim të Antimakisë, pasi zjarri është afër fshatit. Autobusët shkojnë në hotele për të larguar njerëzit, të cilët dërgohen në shkollat ​​e zonës.

Kryetari i komunës së Kos, Theodosis Nikitaras , në postimin e tij në Facebook ka apeluar për ndihmë nga grupet vullnetare për të ndihmuar në shuarjen e zjarrit i cili vazhdon që prej mesditës së të hënës.

Dy fronte janë duke u zhvilluar në Kios , një në zonën Koukoudotsumbos dhe tjetri në jug të Sidirounda,  sipas politischios.gr.  Pesë zjarrfikës dhe një zjarrfikës vullnetar në pension pësuan lëndime të lehta dhe u dërguan në spital për ndihmën e parë.

Në të njëjtën kohë, autoritetet proceduan në arrestimin e një shtetasi, si përgjegjës për shkaktimin e zjarrit në një zonë agro-pyjore në Lampi të Bashkësisë Lokale Sidiroundas në Kios dhe i është vënë një gjobë administrative prej 8,859,375 euro. Burri është ndaluar dhe nesër do të sillet në Prokurorinë Publike të Kios. sn

Kurse sot, mëngjesin e së martës, kryebashku shkruan:

Ndihmëssekretari amerikan i Shtetit, James O’Brien, tha se Serbia ka premtuar se Millan Radoiçiq do të përballet me ligjin lidhur me ngjarjet e shtatorit në Banjskë të Zveçanit.

Radoiçiq ka marrë përgjegjësinë për sulmin e armatosur nga një grup serbësh ndaj Policisë së Kosovës, që vranë një zyrtar policor. Gjatë këmbimit të zjarrit më 24 shtator 2023, u vranë edhe tre sulmues serbë.

Zyrtari amerikan gjatë forumit të Dubrovnikut tha se pret që Serbia të mbajë premtimin.

“SHBA-ja dhe BE-ja në mënyrë të vazhdueshme kanë thënë se krimet e kryera në shtator [në Banjskë] duhet të ndëshkohen. Ne presim dhe besoj se na është premtuar se zoti Radoiçiq do të kalojë nëpër një proces të plotë të ligjor në Serbi. Është gjë e mirë që duket se nuk është aktiv në veri të Kosovës, siç ka qenë më herët, shohim se nga kjo ka përfitime pozitive. Ndaj tij është ngritur akuzë dhe presim që procesi ndaj tij të përfundojë”, tha O’Brien.

Serbia e akuzon Radoiçiqin për blerje të armëve, municioneve dhe mjeteve shpërthyese me fuqi të madhe shkatërruese nga Tuzlla në Bosnje dhe Hercegovinë, nga janari 2023 deri më 24 shtator. Atij, autoritetet ia kanë ndaluar shkuarjen në Kosovë.

Autoritetet në Kosovë e vlerësojnë si akt agresioni sulmin në Banjskë dhe kanë fajësuar Serbinë se ka gisht në të. Beogradi ka mohuar përfshirjen.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka vendosur si një prej kushteve për angazhim në dialog me Serbinë, edhe dorëzimin e Radoiçiqit dhe grupit të tij tek autoritetet gjyqësore të Kosovës. Bashkimi Evropian ka thënë se Serbia nuk është treguar e gatshme të pranojë këtë kusht, gjatë rundit të fundit të dialogut të mbajtur më 26 qershor.

Duke folur për Kosovën dhe Bosnje e Hercegovinën, O’Brien tha se në dy shtetet duhet të përjashtohet mundësia e përdorimit të forcës për zgjidhjen e çështjeve.

“Mendoj se po ashtu duhet të jemi të qartë se përdorimi i forcës për të arritur te zgjidhja duhet të përjashtohet. Kjo përfshin pjesët më të ndjeshme të Bosnje e Hercegovinës dhe në veri të Kosovës dhe mendoj se këtu aktorët relevantë shtetërorë kanë ndërmarrë qëndrime të forta se nuk mbështesin përdorimin e forcës në këto zona. Por, ne na duhet ta largojmë diskutimin për dhunën, dhunës shtetërore. Kjo do të na mundësonte që të përdorim mjetet që kemi në një mënyrë që ne mevojmë se do të ishte produktive”, tha O’Brien.

Gjatë forumit të Dubrovnikut, ku Kosova u përfaqësua nga ministrja e Jashtme, Donika Gërvalla, u përmend edhe një deklaratë e bërë nga presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, i cili ka deklaruar se udhëheqësi i Azerbajxhanit, Ilham Aliyev, ka treguar se është lider i mirë, strategjik dhe ka “qëlluar kur duhet”, për mënyrën se si ka arritur të marrë kontrollin e rajonit të shkëputur të Nagorno Karabakut.

Por, O’Brien tha se ky është interpretim i gabuar nga Vuçiq, pasi Aliyev, ka shprehur qëllimin që të marrë territore që janë ndërkombëtarisht të njohura si pjesë të Azerbajxhanit.

“Duhet të jemi të qartë: Jo lëvizje në Bosnje, jo lëvizje në veri të Kosovë”, tha O’Brien.

Edhe në të kaluarën, zyrtarët amerikanë kanë paralajmëruar kundër përdorimit të dhunës për zgjidhjen e mospajtimeve në rajonin e Ballkanit Perëndimor. Ndërkaq, zyrtarët në Kosovë, përfshirë presidenten, Vjosa Osmani, dhe kryeministrin, Albin Kurti, disa herë kanë thënë se Serbia ka ambicie territoriale karshi Kosovës.

Parlamenti i Malit të Zi miratoi në mesnatën e së premtes, me votat e 41 deputetëve të shumicës parlamentare, një rezolutë për gjenocidin në Jasenovac të iniciuar nga partitë pro-serbe dhe pro-ruse.

Kjo rezolutë, sipas analistëve në Malin e Zi, mund të ndikojë në marrëdhëniet me Kroacinë fqinje, e cila më parë paralajmëroi me një notë proteste Podgoricën për pasojat e mundshme të kësaj rezolute.

Në parlamentin që numëron 81 vende, morën pjesë 42 deputetë, nga të cilët vetëm njëri ishte kundër rezolutës së miratuar.

Debati për rezolutën për gjenocidin në Jasenovac u përfshi në rendin e ditës të seancës me propozim të kryetarit të parlamentit Andrija Mandiç, i cili është përfaqësues i partive pro-serbe dhe pro-ruse në Malin e Zi.

Ai tha se rezoluta e propozuar që mbështetet nga shumica parlamentare nënkupton se “rezoluta do të marrë një formë më të gjerë dhe do të quhet rezoluta për gjenocidin në Jasenovac, sistemi i kampeve Dachau dhe Mauthausen”.

“Njerëz nga Mali i Zi, bashkatdhetarë tanë, qytetarë të ish-Mbretërisë së Jugosllavisë, në të cilën ndodhej Mali i Zi, kanë humbur jetën edhe në sistemin e kampeve Jasenovac, Dachau, Mauthausen gjatë Luftës së Dytë Botërore. Në këtë mënyrë, ne duam të dërgojmë një mesazh respekti për paraardhësit tanë që vdiqën atje”, tha Mandiç.

Propozimi i rezolutës për Jasenovac-in, ndodhi pasi qeveria e Milojko Spajiç mbështeti muajin e kaluar rezolutën e OKB-së për përkujtimin e gjenocidit në Srebrenicë, të cilën partitë pro-serbe dhe pro-ruse e kundërshtuan.

Për shkak të miratimit të rezolutës për Jasenovcin, e cila gjendet në territorin e Kroacisë, menjëherë reagoi Ministria e Jashtme kroate duke vlerësuar veprimin e vendit fqinj si instrumentalizim i viktimave për qëllime politike.

Ministria e Punëve të Jashtme dhe Evropiane e Kroacisë shprehu keqardhjen e saj që “Mali i Zi vendosi të injorojë thirrjet për të mos politizuar viktimat e Jasenovacit dhe për të mos ndërmarrë hapa që mund të ndikojnë negativisht në marrëdhëniet dypalëshe dhe në rrugën evropiane të Malit të Zi”.

Në deklaratë thuhet se marrëdhëniet e fqinjësisë së mirë janë një nga elementët kyç të procesit të zgjerimit dhe një nga kriteret kryesore për vlerësimin e progresit në procesin e anëtarësimit të Malit të Zi.

“Republika e Kroacisë priste që, pas marrjes së IBAR-it, Mali i Zi do të përmbahej nga çdo aktivitet që mund të çonte në prishjen ose përkeqësimin e marrëdhënieve të fqinjësisë së mirë dhe se do t’i përqendronte përpjekjet e saj në përmbushjen e kushteve dhe standardeve në procesin e anëtarësimit, disa prej të cilave janë veçanërisht të rëndësishme për Republikën e Kroacisë”.

Ministria kroate thotë se Mali i Zi duhet të tregojë progres në fushën e përpunimit të krimeve të luftës, zgjidhjen e rasteve të personave të zhdukur dhe çështjen e kompensimit për viktimat, dhe në përputhje me qëndrimin e përbashkët të BE-së për kapitullin 23.

“Republika e Kroacisë pret që Mali i Zi të ketë prioritet zgjidhjen e çështjes së përcaktimit të përgjegjësisë për krimet e kryera nga qytetarët malazezë gjatë agresionit kundër Republikës së Kroacisë në vitet 1990”, thekson ministria kroate.

Rezoluta për Jasenovcin u kritikua ashpër edhe nga opozita malazeze, duke vlerësuar se ajo dëmton interesat kombëtare të Malit të Zi ku ndër të tjera, mund të ndalojë rrugën e integrimit drejt Bashkimit Evropian.

“Mali i Zi do të vazhdojë të nxitojë i përqafuar në nacionalizëm dhe shovinizëm dhe duke i bërë favore Beogradit nga ata që janë ose të shantazhuar ose të paguar,” thanë përfaqësuesitë opozitarë.

Ata vlerësojnë se rezoluta është një mashtrim, për faktin se askush nuk e konteston gjenocidin në Jasenovac.

“Për hir të qëndrimit në detyrë apo për hir të hyrjes në qeveri, jeni gati të shkelni mbi viktimat. Kjo nuk sjell pajtim, por përçarje të reja”, thuhet në reagimin e opozitës malazeze.

Jasenovac përkujtohet si një kamp përqendrimi i krijuar gjatë Luftës së Dytë Botërore në territorin e Kroacisë. Në Jasenovac u vranë dhe u dhunuan me dhjetëra mijëra vetë, shumica e cilëve ishin serbë, romë dhe hebrenj.

Kryetarja e Komitetit të Helsinkit për të drejtat e njeriut në Serbi, Sonja Biserko, ka thënë se presidenti serb Aleksandar Vuçiq nuk është i gatshëm për zbatimin e Marrëveshjes Bazë të Brukselit dhe Aneksit të Ohrit. Sipas saj, Vuçiq po pret ndryshimin e rrethanave politike në kontekstin ndërkombëtarë, veçmas ardhjen në pushtet në Shtetet e Bashkuara të Amerikës të ish-presidenti Donald Trump.

Biserko është pesimiste se do të ketë progres në dialog, pavarësisht takimeve të mundshme të nivelit të lartë por edhe të kryenegociatorëve në Bruksel. Ndërkaq, thekson se perëndimi nuk po e shtynë Serbinë të përmbushë kërkesat sa i përket vënies para drejtësisë të përgjegjësve të sulmit terrorist në Banjskë të Zveçanit.

Biserko kërkon nga Bashkimi Evropian që të ketë fokus dialogun edhe pas zgjedhjes së strukturave të reja në union.

“Nuk jam e sigurt se si të vazhdohet vërtet, do të vazhdojë, por nëse të dy palët veçanërisht Beogradi do të jetë i gatshëm të vazhdojë me zbatimin e marrëveshjes së Ohrit, nuk jam e sigurt. Kjo varet shumë nga konteksti ndërkombëtar. Para së gjithash, për zgjedhjet në Shtëpinë e Bardhë, kjo është diçka që Beogradi e pret, duke shpresuar që Trump të kthehet. Së dyti, Bashkimi Evropian dhe ajo që u kthye në partinë e djathtë është gjithashtu diçka që Beogradi e konsideron si një lëvizje pozitive për sa i përket interesave të tyre, nga ana tjetër këto grupe, këto parti mund të ndikojnë edhe në politikën e zgjerimit, shumica prej tyre janë kundër. Dhe së treti varet gjithashtu se si Rusia do të vazhdojë me pushtimin e Ukrainës, nëse do të dështojë, sa pak do të reagojë. Problemi është se ky agresion rus me sa duket nuk është vetëm kundër Ukrainës, por kundër gjithë Perëndimit dhe vlerave të saj, dhe qëllimi i tyre është me të vërtetë të shkatërrojnë këtë koncept evropian, që është koncept unik në histori, marrëveshje paqësore etj. gjë që është jashtëzakonisht e rëndësishme për rajonin tonë, duke marrë parasysh dekadat e kaluara jo vetëm të luftërave, por edhe të keqkuptimeve dhe mospërgatitjen e Serbisë për t’u përfshirë në procesin e normalizimit dhe më vonë të pajtimit”, ka thënë ajo në një intervistë për KosovaPress.

Ajo shton se në rrethanat aktuale ka potencial për një krizë dhe tension mes palëve.

“Epo, nuk mendoj se do të ndodhë shumë. Jo, nuk mendoj se do të ndodhë shumë. Shpresoj se do të ndodhë, por nuk jam e sigurt, por është një mënyrë, si e shoh unë, një lloj kalimi në dialogun e ardhshëm të zhvilluar nga njerëz të ndryshëm, sepse edhe ndryshimi në mandat është në rrugë e sipër. Pra, ne nuk e dimë se kush dhe si do ta kryejnë këtë proces. Shpresoj se ata do t’i kushtojnë vëmendjen e duhur rajonit, duke pasur parasysh se ekziston gjithmonë ky potencial për një lloj krize, një lloj tensioni siç spekulohet që nga fillimi i luftës në Ukrainë. Pra, është me të vërtetë edhe çështja e sigurisë, dhe BE-ja e trajton rajonin e Ballkanit, Ballkanin tonë Perëndimor si një prioritet sigurie, kështu që si do të ndikojë kjo në dialog dhe në çfarë do të fokusohen, nuk e di. Pra, kjo është diçka që mbetet të shihet”, deklaron Biserko.

Sipas saj, sulmi terrorist i vitit të kaluar në Banjskë të Zveçanit, e dëshmon një gjë të tillë. Ajo thekson se bashkësia ndërkombëtare duhet të shohin potencialin e destabilizimit që vjen nga Beogradi, pasi siç thotë perëndimorët nuk po shtyjnë Serbinë të përmbush kërkesat sa i përket vënies para drejtësisë të përgjegjësve të sulmit terrorist në Banjska.

“Rasti Banjska ishte me të vërtetë paralajmërues për komunitetin perëndimor, se potenciali i destabilizimit që vjen nga Beogradi ekziston. Ata reaguan me shpejtësi dhe parandaluan përshkallëzimin e kësaj situate. Por për fat të keq, Serbia nuk iu përgjigj si duhet sipas asaj që kërkohej prej saj, si nga BE-ja ashtu edhe SHBA-ja, ata e trajtojnë këtë si reagim të komunitetit serb ndaj diskriminimit në Kosovë, që natyrisht nuk është real, se çfarë ndodhi. Prandaj Serbia nuk po u përgjigjet kërkesave, dhe nga ana tjetër, Perëndimi realisht nuk po e shtyn Serbinë që të përmbushë atë që kërkohet prej saj, por është, do të thosha, edhe rezultat i kontekstit, sepse sipas mendimit tim, Bashkimi Evropian është ende duke jetuar në një zonë komforti, ata janë një lloj riformimi i BE-së për shkak të, si të themi, ndryshimit të shpejtë të kontekstit ndërkombëtar”, thekson ajo.

Krahas këtyre, aktivistja për të drejtat e njeriut në Serbi e konsideron të domosdoshme largimin e masave ndëshkuese ndaj Kosovës.

“Po sigurisht, ato nuk duhej të vendoseshin në radhë të parë, sepse kjo është diçka që në dukje është e kënaqshme për Serbinë, sepse shpreson të fitojë Serbia për integrimet euroatlantike. Unë nuk shoh përparim në atë mënyrë, sepse Serbia gjithmonë pretendon se është në rrugën drejt BE-së, por shoh vetëm deri në atë pikë që mund të përdorë fondet që janë në dispozicion për rajonin”, përfundon Biserko. /KP

Ministria turke e Mbrojtjes ka deklaruar se ushtria e Turqisë është e përgatitur për çdo skenar, përfshirë Luftën e Tretë Botërore.

“Nëse pyesni nëse ka një rrezik total si në luftën e parë dhe të dytë botërore, sigurisht ne po vlerësojmë vazhdimisht masat tona të mbrojtjes dhe sigurisë dhe po përditësojmë të gjitha planet tona në dritën e vlerësimeve të reja. Me lehtësi mund të themi se jemi ndër vendet më të përgatitura.”, thuhet në deklaratën e ministrisë.

Forcat e Armatosura Turke (TSK) janë tashmë një ushtri dinamike. Është një ushtri që kryen operacione të vazhdueshme në shumë rajone. Ajo ka testuar dhe vërtetuar planet dhe logjistikën e saj. sn

Ambasadori i SHBA-së në Sarajevë Michael Murphy e vlerësoi atmosferën e sotme politike në vend si ndoshta më të keqen që nga lufta dhe akuzoi liderin e Republikës Serbe, Milorad Dodik, se po kërcënon interesat e SHBA-së në Bosnje-Hercegovinë duke shpallur shkëputjen e entitetit të saj.

“Aktualisht, Bosnja dhe Hercegovina po përballet ndoshta me klimën më të keqe politike që nga vitet e 90-ta të shekullit të kaluar. Milorad Dodik është veçanërisht përgjegjës për këto probleme”, tha Murphy në Sarajevë.

Ai shtoi se në BeH mund të dëgjohet “retorikë e keqe, etno-nacionaliste” çdo ditë, e cila, siç pohoi ai, vjen nga të gjitha kombet dhe partitë politike, shkruan KP.

Për Dodikun, ai vlerësoi se retorika e tij është “gjithnjë e më e poshtër, ksenofobike dhe kokëfortë”, ndërsa aktivitetet secesioniste janë një kërcënim direkt për marrëveshjen e paqes të Dejtonit.

“Plani i zotit Dodik për një ‘ndarje paqësore’ të Republikës Serbe nga Bosnja është një fantazi e rrezikshme, e paligjshme dhe përfaqëson një kërcënim për interesat themelore të SHBA-së në Bosnje,” tha ambasadori amerikan.

Ndryshe, Dodik është një objektiv i vazhdueshëm i kritikave nga administrata e SHBA-së dhe shumica e vendeve perëndimore për mbrojtjen e shkëputjes së entitetit që ai drejton nga BeH.

Në seancën e fundit të Këshillit për Zbatimin e Paqes, i cili mbikëqyr punën e përfaqësuesit të lartë ndërkombëtar Christian Schmidt, i përbërë nga vendet perëndimore dhe Turqia, u theksua se lëvizjet përfundimtare secesioniste të Dodik nuk do të kalojnë pa reagim nga administrata ndërkombëtare në BeH.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, u takua të mërkurën me Jared Kushner, dhëndrin e ish-presidentit të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump.

Vuçiq shkroi në profilin e tij në Instagram se ishte një “shkëmbim frymëzues i ideve” dhe se ia tregoi Kushnerit Beogradin dhe “shpjegoi disa nga planet për rritjen edhe më të shpejtë të tij”.

Ai shtoi se Kushner i prezantoi atij një projekt për një “hotel madhështor në Beograd, i cili do të kontribuojë që kryeqyteti ynë të bëhet qendra e kësaj pjese të botës, e cila do të pozicionohet në hartën globale si një destinacion i pashmangshëm dhe seli e dëshirueshme për korporatat, universitetet dhe institucionet më të mëdha ndërkombëtare, por edhe një frymëzim për artistët, shkencëtarët dhe, mbi të gjitha, për të rinjtë nga e gjithë bota”.

Më 15 maj, Serbia e nënshkroi një marrëveshje për rivitalizimin e kompleksit të ish-Sekretariatit Federal për Mbrojtjen Kombëtare me kompaninë “Affinity Global Development”, e cila udhëhiqet nga Jared Kushner.

Kështu, Serbia e ka marrë me qira këtë tokë për 99 vjet.

Kompania e Kushnerit planifikon të ndërtojë një kompleks biznesi-banesor në vendin e ish-Shtabit të Përgjithshëm në Beograd..

Gazeta New York Times raportoi më 18 mars se investimi kap vlerën e 500 milionë dollarëve dhe se, sipas kontratës së propozuar, shteti i Serbisë duhet të marrë 22 për qind të fitimit.

Ministri i Ndërtimit, Transportit dhe Infrastrukturës në Qeverinë e Serbisë, Goran Veshiq, tha në maj se investitori ka për obligim që në të njëjtën parcelë të ndërtojë një kompleks memorial kushtuar të gjitha viktimave të bombardimeve të NATO-s.

Ndërtesa e Shtabit të Përgjithshëm u bombardua natën mes 29 dhe 30 prillit dhe më 7 e 8 maj 1999.

NATO filloi bombardimin e ish-Jugosllavisë më 24 mars të atij viti si përgjigje ndaj persekutimit të shqiptarëve në Kosovë nga forcat serbe të sigurisë. REL

Gjatë ditës së parë të takimit vjetor të përfaqësuesve të komisioneve të mbrojtjes dhe sigurisë të parlamenteve të Evropës Juglindore, në Sarajevë, delegacioni i Serbisë dhe nënkryetari i Komisionit të Mbrojtjes dhe Sigurisë i Asamblesë Parlamentare të Bosnje e Hercegovinës, Radovan Kovaçeviq, kanë ndërprerë fjalimet e përfaqësuesve të Kosovës dhe janë larguar nga konferenca.

Kjo u bë e ditur nga anëtari i delegacionit të Kosovës, Arbër Rexhaj, përmes llogarisë së tij në Facebook, më 12 qershor.

Rexhaj shkroi se delegacioni i Kosovës u përball me sjellje të pahijshme të delegacionit serb.

Sipas tij, ai u mundua që t’ua mbyllë mikrofonat folësve nga Kosova, por “nuk ia doli”.

Ai falënderoi deputetët e Shqipërisë dhe Kroacisë, të cilët siç tha u rreshtuan qartazi në krahun e Kosovës.

“Ua tham troç se Kosova është shtet i njohur ndërkombëtarisht, e vërtetuar nga Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë. Poashtu, sulmi në Banjskë të Kosovës dëshmon se Serbia nuk ka ndryshuar, është po ajo si e Millosheviçit”, tha Rexhaj duke bërë të ditur se pjesëmarrës aty ishte bashkë me deputetin tjetër të Kuvendit të Kosovës, Erxhan Galushi.

Agjencia e lajmeve e entitetit Republika Sërpska, SRNA raportoi se delegacioni serb me Kovaçeviqin – anëtar i Aleancës së Social Demokratëve të Pavarur (SNSD) të Milorad Dodi – u largua nga konferenca për shkak se “një anëtare e delegacionit kroat, Zdravka Bushiq, tha se Kosova do të pranohet në Këshillin e Evropës”.

Kosova i ka kaluar dy prej tri fazave të nevojshme për pranim në Këshill të Evropës, organizatën lidere në fushën e të drejtave të njeriut.

Në hapin e tretë – miratimin e anëtarësimit në Komitet të Ministrave – Kosova nuk është përfshirë në agjendë, pasi nuk ka bërë hapa të mjaftueshëm drejt formimit të Asociacionit të komunave me shumicë serbe.

Serbia dhe liderët e entitetit Republika Sërpska nuk e njohin pavarësinë e Kosovës.

Takimi është një mbledhje e rregullt vjetore dyditore e përfaqësuesve të komisioneve të mbrojtjes dhe sigurisë të parlamenteve të Evropës Juglindore, e organizuar nga Komisioni i Mbrojtjes dhe Sigurisë i Asamblesë Parlamentare të BeH, Qendrës Rajonale për Bashkëpunim të Sigurisë dhe Misionit të OSBE-së në BeH, me mbështetjen e Qendrës së Gjenevës për Kontrollin e Forcave të Armatosura. REL

Ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Sarajevë u është përgjigjur të martën pyetjeve të presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiq, në lidhje me çështjen e pronës shtetërore në Bosnje e Hercegovinë, duke thënë se është e qartë se prona shtetërore i përket shtetit. Më herët të martën, Vuçiq e akuzoi Ambasadën amerikane në Sarajevë se ka shkaktuar “krizë” në Bosnje e Hercegovinë (BeH) duke pretenduar se prona shtetërore nuk u takon entiteteve por shtetit.

“Si, ku dhe prej kur shkruhet diku se prona është e autoriteteve qendrore dhe jo e entiteteve”, shkroi Vuçiq në llogarinë e vet në Instagram. Ambasada amerikane iu përgjigj pa humbur kohë duke thënë se nuk ka nevojë të rishikohet historia ligjore e dokumentuar mirë, e as vendimet gjyqësore në lidhje me pronën shtetërore në BeH.

“Siç tha ndihmëssekretari amerikan i Shtetit për Evropën dhe Euroazinë, James O’Brien, në një fjalim në shkurt 2024: ‘Ka një mënyrë për të folur për pronën duke folur për të në institucionet përkatëse. Por pikënisja është ende e qartë: prona i përket shtetit’”, tha Ambasada Amerikane në Sarajevë.

O’Brien tha në shkurt se në vitin 2001 BeH nënshkroi Marrëveshjen për Çështjet e Trashëgimisë së ish-Republikës Socialiste Federative të Jugosllavisë, e cila u ratifikua nga Asambleja Parlamentare e BeH dhe ia atribuoi pronën shtetërore BeH-së, e jo entiteteve të saj. Bosnje e Hercegovina përbëhet nga federata bosnjako-kroate dhe nga Republika Sërpska, nën një qeveri të dobët qendrore.

Bosnje e Hercegovina nuk ka ligj për pronën shtetërore tash e 20 vjet për shkak të mungesës së konsensusit politik. Entiteti i Bosnje e Hercegovinës, Republika Sërpska, është përpjekur vazhdimisht të zbatojë një ligj pronësie që synon transferimin e pronës shtetërore të Bosnjës te Republika Sërpska, pavarësisht se kjo është jokushtetuese.

Vuçiqit ngriti pyetje për pronën shtetërore në BeH pas kritikave të Ambasadës Amerikane në Sarajevë në lidhje me të ashtuquajturin kuvendin gjithëserb, të mbajtur në Beograd më 8 qershor. Ai kuvend u organizua nën sloganin“Një popull, një kuvend – Serbia dhe Sërpska” dhe prodhoi të ashtuquajturën Deklaratë për mbrojtjen e të drejtave kombëtare dhe politike dhe të ardhmërisë së përbashkët të popullit serb.

Të hënën, Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Sarajevë tha se Deklarata e përbashkët mes Serbisë dhe Republika Sërpska buron nga dezinformatat ligjore dhe është e mbushur me plot gabime. Republika Sërpska është përpjekur në të kaluarën të nxjerrë ligje që do të rregullonin çështjen e pronës në nivel entiteti. Por, përpjekjet e saj janë rrëzuar nga Gjykata Kushtetuese e Bosnje e Hercegovinës.

Ambasada amerikane rikujtoi në maj 2023 se “sipas ligjit ndërkombëtar dhe praktikës së vendosur shtetërore, vetëm shtetet kanë autoritetin e nevojshëm për të trashëguar të drejtat dhe detyrimet e shteteve paraardhëse, dhe në këtë rast, është shteti i Bosnje e Hercegovinës”. Në atë kohë, ajo theksoi se kjo çështje ishte zgjidhur me Kushtetutën e BeH – e cila është pjesë e Marrëveshjes së Paqes të Dejtonit – e cila thotë: “Republika e Bosnje e Hercegovinës, emri zyrtar i së cilës tani e tutje do të jetë ‘Bosnje e Hercegovina’, do ta vazhdojë ekzistencën e saj ligjore sipas të drejtës ndërkombëtare si shtet”.

Në shtator të vitit 2004, Këshilli për Zbatimin e Paqes i kërkoi Bosnje e Hercegovinës që të gjente një zgjidhje të përhershme për çështjen e pronës shtetërore dhe dhënia e kësaj prone u ndalua me ligjin e vendosur një vit më vonë nga përfaqësuesi i lartë i atëhershëm në Bosnje e Hercegovinë, Paddy Ashdoun./REL/

Ambasada amerikane në Sarajevë tha të hënën se përfundimet e miratuara në Kuvendin gjithserb lidhur me Marrëveshjen e Paqes së Dejtonit dhe shtetin e pavarur të Bosnjë dhe Hercegovinës, nuk paraqesin mbrojtje të marrëveshjes, siç pretendojnë autorët, por janë një sulm i qëllimshëm ndaj asaj marrëveshjeje dhe institucioneve shtetërore të Bosnjës e Hercegovinës.

“Kjo është e rrezikshme”, thuhet në një deklaratë që pasoi mbledhjen e përbashkët të qeverisë së Serbisë dhe asaj të Republikës Serbe, në atë që u quajt “Kuvendi gjithëserb”, në të cilën u miratua një deklaratë për siç thuhet, mbrojtjen e të drejtave kombëtare dhe politike dhe të ardhmen e përbashkët të popullit serb.

Në deklaratën prej 49 pikash që pritet të miratohet nga parlamenti i Serbisë dhe ai i entitetit serb në Bosnje, kundërshtohet Rezoluta për gjenocidin në Srebrenicë, e cila u miratua në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara në fund të muajit maj.

Në tekstin e deklaratës kundërshtohet emërimi i përfaqësuesit të lartë ndërkombëtar për Bosnjën dhe dënohet, siç thuhet, çdo mosrespektim i Marrëveshjes së Dejtonit dhe bartja e përgjegjësive nga niveli i entiteteve në nivelin qendror.

“Kuvendi gjithserb konsideron se Republika Serbe mundet, në masën që e sheh të arsyeshme, t’i aktivizojë të gjitha kompetencat që sipas Marrëveshjes së Paqes së Dejtonit janë të parapara si kompetenca të subjektit”, thuhet mes tjerash në deklaratë.

“Ne në Republikën Serbe besojmë se Bosnja dhe Hercegovina nuk mund të vazhdojë me shkeljet e Dejtonit dhe ndërhyrjen e huaj të përmasave të pamatshme. Është më mirë të jetojmë si fqinjë të mirë, me të drejtat tona, si subjekte politike dhe territoriale, sesa të jemi përherë duke u grindur”, tha gjatë punimeve të Kuvendit, udhëheqësi nacionalist i serbëve të Bosnjës, Milorad Dodik.

Në reagimin e ambasadës amerikane thuhet se “deklaratat publike të bëra nga zyrtarët e Republikës Serbe, veçanërisht presidenti i saj Dodik dhe kryetari i Asamblesë Kombëtare të Republikës Serbe në lidhje me përfundimet dhe planet për “ndarjen” e Republikës Serbe, shkëputje me një emër tjetër, përfaqësojnë një sulm ndaj Marrëveshjes së Dejtonit dhe tërësisë tokësore, sovranitetit dhe karakterit shumetnik të Bosnjës dhe Hercegovinës”.

Ambasada amerikane vëren se as marrëveshja dhe as Kushtetuta e Bosnjës “nuk u japin entiteteve, apo ndonjë organi tjetër nënshtetëror, të drejtën e ndarjes, ‘shkëputjes’ ose ndonjë sinonim tjetër të ngathët për shkëputjen të sajuar nga zyrtarët e Republikës Serbe”, e cila, thuhet në reagim “nuk është shtet dhe mund të ekzistojë vetëm brenda Bosnjës dhe Hercegovinës. Ajo nuk paraqet personalitet juridik jashtë Bosnjës dhe Hercegovinës”, thuhet në reagim në të cilin theksohet se planet dhe veprimet e zotit Dodik “vënë në rrezik të ardhmen paqësore, demokratike dhe të begatë brenda institucioneve euroatlantike që populli i Bosnjës përfshirë banorët e Republikës Serbe e duan dhe e meritojnë”.

Hovenier: SHBA krenare me njohjen e pavarësisë së Kosovës

Mospajtimin me deklaratën e Kuvendit gjithserb e shprehu të hënën edhe ambasadori amerikan në Prishtinë Jeffrey Hovenier.

Në pjesën për Kosovën të deklaratës së atij kuvendi thuhet se “Kosova është pjesë e patjetërsueshme e Serbisë, një nga përcaktuesit e identitetit kombëtar të serbëve…”.

“Nuk kam pasur mundësinë t’i lexoj të gjitha raportet lidhur me ‘Kuvendin gjithëserb’, por e kuptoj që aty përdoret gjuhë që thotë se Kosova është pjesë integrale e Serbisë. E kuptoj që ky është qëndrimi i tyre, por ky nuk është qëndrimi i asnjërit prej nesh, nuk është i Shteteve të Bashkuara, i partnerëve tanë të QUINT-it apo kujtdo tjetër”, tha ambasadori Hovenier i pyetur rreth saj, ndërsa nënvizoi se Shtetet e Bashkuara e njohin Kosovën si shtet të pavarur dhe do të qëndrojnë “me krenari” prapa këtij vendimi.

“Kuvendi gjithserb” nga vëzhguesit po shihet si një përpjekje e politikanëve serbë si një rrugë për krijimin e të ashtuquajturës “Bota Serbe” – një kopje e idesë së “Botës Ruse”, që do të bashkonte të gjithë serbët në Ballkan nën një flamur.

Serbia, një vend kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian, ruan lidhje të ngushta me Rusinë dhe ka refuzuar t’u bashkohet sanksioneve kundër Moskës për shkak të luftës së saj në Ukrainë, në radhë të parë për shkak të mbështetjes së Kremlinit për pretendimet serb ndaj Kosovës.

Kathimerini

Fredi Beleri, kryebashkiaku i zgjedhur etnik grek i burgosur i bashkisë jugore shqiptare të Himarës, është zgjedhur si eurodeputet me partinë qeverisëse të Greqisë, Demokracia e Re, në zgjedhjet evropiane të së dielës.

Me pak mbi 96% të votave të numëruara, Beleri kishte siguruar 236,271 vota, duke u renditur i katërti në mesin e shtatë eurodeputetëve të zgjedhur nga konservatorët dhe i katërti midis 21 eurodeputetëve grekë në përgjithësi.

Fushata drejtohej nga djali i tij, Petro Beleri.

Kryesuesi i votave është gazetari dhe prezantuesi i shquar televiziv Giorgos Aftias, i cili kryesonte me 307,495 vota.

Aftias kishte dhënë dorëheqjen nga posti i tij një muaj e gjysmë përpara zgjedhjeve të së dielës. sn

Zyrtarët e Republikës Sërpska, entitetit serb të Bosnje-Hercegovinës, kanë arritur të premten në Serbi, pak para organizimit të Këshillit Gjithëkombëtar Serb, që do të mbahet më 7 dhe 8 qershor në Beograd.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, ka thënë të premten para mediave se ky është “demostrim i madh”, përmes së cilit Serbia dëshiron të tregojë “jo vetëm unitet në pikëpamje, por edhe unitet në vendosmërinë për të mos fshehur përkatësinë e të njëjtit popull”.

“Sa i përket Republikës Sërpska, ne duam të tregojmë respekt për Marrëveshjen e Dejtonit, për Serbinë dhe Republikën Sërpska, neutralitetin ushtarak dhe shumë parime tjera”.

Është paralajmëruar edhe mbajtja e një takimi qeveritar në të cilin pritet të miratohet Deklarata për mbrojtje të të drejtave kombëtare dhe politike, si dhe për mbrojtje të së adhmes së popullit serb.

Ministri i Punës, Veteranëve dhe Çështjeve Sociale në Qeverinë e Serbisë, Nemanja Staroviq, ka thënë më 7 qershor, në një paraqitje televizive se, deklarata do të respektojë Marrëveshjen e Dejtonit, Kushtetutën e Bosnje-Hercegovinës, “sovranitetin e shtetit fqinj, mirëpo edhe sovranitetin dhe integritetin e Republikës Sërpska brenda Bosnje-Hercegovinës”.

Një ditë më parë, Këshilli Gjithëkombëtar Serb dhe Qeveria e Serbisë kanë miratuar protokolle dhe memorandum bashkëpunimi me Qeverinë e Republikës Sërpska.

Fillimisht organizimi ishte planifikuar të zhvillohej më 5 dhe 6 maj, mirëpo presidenti i Republikës Sërpska, Millorad Dodik, i ka kërkuar presidentit Vuçiq që takimi të mbahet pas miratimit të Rezolutës për Srebrenicën në Asamblenë e Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara.

Rezoluta është miratuar më 23 maj dhe shpall 11 Korrikun si Ditë Ndërkombëtare të Kujtimit të Gjenocidit në Srebrenicë dhe dënon mohimin e gjenocidit dhe madhërimin e kriminelëve të luftës.

Serbia ka lobuar kundër miratimit të rezolutës, sepse Beogradi zyrtar nuk e njeh gjenocidin në Srebrenicë, por e konsiderohen vetëm si “krim të tmerrshëm”.

Më 30 maj, pas takimit me Dodikun, Vuçiq ka thënë se uniteti i popullit serb “do të konfirmohet fuqishëm” në Parlament.

Dodik ka thënë në një konferencë për media më 23 maj se do të kërkojë mbështetjen e udhëheqjes së Serbisë lidhur me “shkëputjen e Republikës Sërpska nga Federata e Bosnje e Hercegovinës”.

Një ditë më vonë, Vuçiq ka thënë se “nuk mund” të komentoj për këtë iniciativë, dhe që paqja duhet të ruhet “me çdo çmim”.

Më 30 maj, Qeveria e Republikës Sërpska e ka emëruar një grup punues, me qëllim të hartimit të një propozimi për një marrëveshje për “shkëputje paqësore” në Bosnje-Hercegovinë.

Tentime për ndarje të tilla në Bosnje-Hercegovinë përbëjnë shkelje të Marrëveshjes së Dejtonit dhe Kushtetutës së shtetit. REL

Me 34% të votave, një sondazh i kompanisë Intervieë për gazetën Politike në Greqi ka nxjerrë “Demokracinë e Re” të kryeministrit Kyriakos Mitsotakis fituese, 48 orë përpara zgjedhjeve evropiane të së dielës.

Akoma më e thellë është përqindja kur pyetja bëhet për personazhin që është më i përshtatshëm për kryeministër, pasi Kyriakos Mitsotakis del i pari me 40%, i ndjekur nga kreu i SYRIZA, Stefanos Kasselakis me 17% dhe Nikos Androulakis me 7%.

E frikshme është diferenca e Demokracisë së Re me SYRIZA, me partinë më të madhe opozitare në Greqi që e ndjek me 18%. Në vendin e tretë sipas sondazhit do të renditet PASOK me 13%.

I njëjti sondazh ka përllogaritur edhe votën për secilin prej kandidatëve për eurodeputetë të Demokracisë së Re dhe SYRIZA-s dhe befasi përbën emri i Fredi Belerit.

I përzgjedhur nga Mitsotakis si kandidat pasi u dënua në Shqipëri për shitblerje votash, kryebashkiaku i zgjedhur i Himarës renditet i dyti me 30.7% dhe shanset që ai të jetë eurodeputet grek në Parlamentin e ri europian janë relativisht të larta.

Një tjetër emër i minoritetit grek në Shqipëri del fitues sipas sondazhit. Ish-peshëngritësi, njëherësh kampioni olimpik për helenët, Pirro Dhima është i 9 me 15.7% dhe i fundit që kalon pragun për eurodeputet. /A2

Për Demokracinë e Re:

• Eliza Vosenberg 36.5%

• Fredi Beleris 30.7%

• Vangelis Meimarakis 21.6%

• Dimitris Tsiodras 21.2%

• George Autias 19.2%

• Vassilis Kontozamanis 16.9%

• Maria Spiraki 16.5%

• Stelios Kymbouropoulos 16.4%

• Pirros Dimas 15.7%

Për SYRIZA-n:

• Kostas Arvaniti 42.5%

• Nikos Farandouris 39.3%

• Nikos Pappas 38.7%

• Elena Kountoura 32.9%

• Dhurata Augeri 17.1%

• Sophia Bekatorou 16.9%

• Marios Athanasiou 16.6%

• Evangelos Antonaros 16.5%

Kryeministri Albin Kurti ka vizituar sot kompaninë turke që bën prodhimin e dronëve luftarak Bayraktar TB-2.

“Sot, në ambientet e kompanisë, u mirëprita nga vëllezërit, Bayraktar, Haluk dhe Selçuk. Haluk mban medaljen “Shërbim të Shquar”, që njëherësh është edhe mirënjohja më e lartë ushtarake në vendin tonë, për vullnetin, gatishmërinë dhe bashkëpunimin me Qeverinë e Republikës së Kosovës”, ka njoftuar Kurti në Facebook.

Ai thotë se aty ka parë nga afër dhe prototipin e fluturakes luftarake pa pilot të kësaj kompanie, Kizilelma.

Bayraktar është kompani pionere turke në industrinë e mbrojtjes dhe aviacionit

Ajo është kompania e parë turke që ka prodhuar fluturake ushtarake pa pilot apo dronë, siç njihen.

Deri tani është e njohur ndërkombëtarisht për prodhimin e dronëve Bayraktar TB-2, të cilët i ka në arsenalin e saj edhe ushtria e jonë. sn

Michael Roth, Kryetar i Komitetit për Politikë të Jashtme i Bundestagut dhe ish-Ministër për Evropë i Gjermanisë në një intervistë për gazetën e Malit të Zi “Pobjeda” ka thënë se është i shqetësuar për lidhjet e ngushta të disa politikanëve malazez me Presidentin e Serbisë Aleksandar Vuçiq. Sipas Roth, Vuçiq e ka dëshmuar që është një partner jo i besueshëm për rajonin. Aleanca të tilla, sipas tij, i minojnë aspiratat evropiane të Malit të Zi.

“Është shqetësuese kur politikanë malazezë janë në lidhje ngushta me një lider që ka dëshmuar të jetë një partner jo i besueshëm për BE-në dhe rajonin. Aleanca të tilla mund të minojnë aspiratat evropiane të Malit të Zi. Udhëheqësit e vendit duhet të kenë prioritet angazhimin e tyre ndaj vlerave dhe parimeve demokratike të BE-së për të qëndruar në rrugën e duhur. Vendi tani ka një shans real për të kapërcyer ndarjet, qofshin ato etnike, fetare apo politike, në një përpjekje të përbashkët për t’u bashkuar me Bashkimin Evropian – ky shans është unik dhe i ndjeshëm ndaj kohës dhe nuk duhet të minohet” ka theksuar deputeti.

Duke folur për rolin e Kishës Ortodokse Serbe në Mal të Zi dhe konstatimet se ajo është nën ndikimin e drejtëpërdrejtë të Vuçiq dhe si një ekzekutuese i influences ruse Roth thotë se është i shqetësuar për këtë.

“Unë e kuptoj dhe e respektoj plotësisht që shumë qytetarë të Malit të Zi e gjejnë shtëpinë e tyre shpirtërore në Kishën Ortodokse Serbe; kjo është një çështje e lirisë fetare, një e drejtë themelore e njeriut. Megjithatë, jam thellësisht i shqetësuar për ndikimin politik të Kishës Ortodokse Serbe, veçanërisht përfshirjen e saj në sistemin arsimor të Malit të Zi dhe ndikimin e saj tek të rinjtë. Në këtë kuptim, roli i Kishës në Mal të Zi është shqetësues. Jam dakord me vlerësimin e Parlamentit Evropian se Kisha Ortodokse Serbe vepron si një kanal i ndikimit rus dhe se paraqet një kërcënim për integrimin evropian të Malit të Zi”. bw

Ambasada e Shteteve të Bashkuara në Sarajevë ka thënë të premten se propozimi i Qeverisë së Republikës Sërpska (RS) për t’u ndarë nga Bosnja e Hercegovina është i rrezikshëm dhe i papërgjegjshëm dhe se një gjë e tillë “nuk do të nënkuptonte pavarësi, por fund për Republikën Sërpska”.

Të enjten, Qeveria e RS-së tha se në 30 ditët e ardhshme ajo do të krijojë një marrëveshje që do t’i dërgohet entitetit tjetër të Bosnjës, Federatës së Bosnjës e Hercegovinës, për “ndarje paqësore”.Ambasada amerikane tha se ky propozim nuk është në përputhje me Marrëveshjen e Dejtonit dhe se “e vë në rrezik sovranitetin dhe integritetin territorial dhe karakterin shumetnik të Bosnjës”.

“Këto janë interesa thelbësore të SHBA-së. Shtetet e Bashkuara do t’i mbrojnë dhe ruajnë ato, mes tjerash, duke i mbajtur përgjegjës ata të cilët i rrezikojnë ato”, thuhet në komunikatë, shkruan REL.

Ajo e akuzoi Millorad Dodikun, presidentin nacionalist të Republikës Sërpska dhe Qeverinë e RS-së, se u përpoqën ta arsyetojnë këtë vendim bazuar në “gënjeshtra dhe dezinformata, me qëllim për ta frikësuar popullin në Republikën Sërpska, që t’i mbështesin ata në këtë rrugë të rrezikshme”.

“Faktet janë të thjeshta dhe të drejtpërdrejta. Nuk ka konspiracion ndërkombëtar për ta ndarë RS-në dhe Dodik, nuk mund ta gjejë asnjë deklaratë ku një zyrtar amerikan bën thirrje për shuarjen e RS-së”, thuhet tutje në komunikatë.

Ajo e bëri të qartë se, sipas Marrëveshjes së Dejtonit për Paqe dhe Kushtetutës së Bosnjës, Bosnja e Hercegovina (BeH) është trashëgimtare e Republikës së Bosnjë e Hercegovinës.

“Kushtetuta e BeH nuk u jep të drejtë entiteteve apo njësive nënshtetërore për ndarje apo shkëputje”. RS-ja mund të ekzistojnë vetëm brenda BeH.”

Veprimet e Dodikut, sipas Ambasadës, e rrezikojnë të ardhmen brenda institucioneve euroatlantike që populli i Bosnjës, përfshirë RS-së, e duan.

Politikani serb Boban Bogdanoviç, i larguar nga vendi i tij, siç thotë ai, për çështje sigurie bëri një koment në rrjetin X, se Serbia është duke organizuar një tjetër sulm në veri të Kosovës. Ai pretendon se informacionin e ka nga “burime 100% të sakta”. Sipas tij, qëllimi është “shkëputja” e atyre zonave nga Republika e Kosovës duke ia bashkuar Serbisë.

Ai pretendon se sulmi do të kryhet diku “gjatë vjeshtës”. I kontaktuar nga Gazeta Nacionale ai tha se burimet e tij “janë po ata të njëjtët” që sipas tij e kishin paralajmëruar për sulmin në Banjskë të Zveçanit më 24 shtator të vitit të kaluar; për të cilin thotë se e kishte paralajmëruar “që përpara sulmit” në një seri komentesh në rrjetet sociale bashkë me thirrjet që Republika e Kosovës të shpallte Listën Serbe si organizatë të jashtëligjshme dhe terroriste.

Bogdanoviq thotë se qeveria e re serbe e sapovotuar “është qeveri dhe kabinet i luftës”; dhe se është po ajo kastë politike e përgatitur për këtë mësymje të veriut të Kosovës. Politikani kontrovers serb pretendon se disa qindra terroristë paramilitarë serbe janë futur ndërkohë në veri dhe po qëndrojnë në gjendje pasive, por mund të aktivizohen “diku nga vjeshta” dhe të nisin sulme edhe ndaj vetë KFOR-it.

Më pas thotë se mund të ndërhyjnë “1 mijë njësi speciale paramilitare” nga territori i Serbisë. Vlen të thuhet se ai nuk jep ndonjë provë për të mbështetur pretendimet e tij.

“Po, ky është plani. Banjska ishte vetëm të tregonin se çfarë mund të bëjnë” – ka thënë ai. Në një konferencë për media më 23 dhjetor të vitit të kaluar edhe kryeministri i Kosovës Albin Kurti foli për një rigrupim të forcave paramilitare të Millan Radojçiqit në Kopaonik, nga ku kishte informacione se “po përgatisin sulme të reja ndaj Kosovës”./ lapsi.al/

Kuvendi i Serbisë zgjodhi Qeverinë e re serbe. Bashkë me kryeministrin e ri Millosh Vuçeviq, janë betuar 31 anëtarë të Qeverisë. Kryeministri Millosh Vuçeviq tha se qeveria e tij do të vazhdojë rrugën e neutralitetit.

Por Jakub Bielamowicz, analist i Evropës Juglindore dhe Ballkanit Perëndimor në Institutin e Evropës së Re, tha se kabineti i ri përfshin dy palë të vijës së ashpër të sanksionuar nga SHBA, Vulin dhe Popoviq, dhe një numër figurash thellësisht të komprometuara, shkruan RTK.

“Serbia ka një qeveri të re të udhëhequr nga Millosh Vuçeviq. Kryeministri i ri zotohet të “mbajë Kosovën brenda Serbisë” dhe të rivendosë shërbimin e detyrueshëm ushtarak. Kabineti i ri përfshin dy palë të vijës së ashpër të sanksionuar nga SHBA, Vulin & Popovic, dhe një numër figurash thellësisht të komprometuara”, ka shkruar ai në platformën ‘X’.sn

Ndërtesa e Qeverisë së Serbisë në Beograd

Mandatari për formimin e Qeverisë së Serbisë, Millosh Vuçeviq, propozoi të hënën emrat e ministrave të rinj në kabinet.

Siç paralajmëroi, Qeveria e tij do të përbëhet nga 25 ministri dhe pesë ministra pa portofol.

Në pozitën e zëvendëskryeministrit do të rikthehet Aleksandar Vulin, ish-udhëheqës i shërbimit të inteligjencës, i cili është nën sanksionet e Shteteve të Bashkuara të Amerikës që nga korriku i vitit 2023 – mes tjerash për shkak të lidhjeve me Rusinë.

Shefi aktual i diplomacisë serbe, Ivica Daçiq, do ta udhëheqë Ministrinë e Punëve të Brendshme, ndërsa ministër i Mbrojtjes do të jetë Bratisllav Gashiq, deri më tash ministër i Policisë.

Marko Gjuriq, ish-ambasador i Serbisë në SHBA dhe ish-drejtor i Zyrës për Kosovën në Serbi, do t’i bashkohet Qeverisë si ministër i Punëve të Jashtme.

Një zyrtar tjetër nga “lista e zezë” e SHBA-së, për shkak të lidhjeve me Rusinë, Nenad Popoviq, do të jetë po ashtu pjesë e Qeverisë si ministër pa portofol.

“Zavetnici” në Qeveri

Millica Gjurgjeviq Stamenkovski, kryetare e partisë së djathtë, Zavetnici, do ta drejtojë Ministrinë për Përkujdesje Familjare.

Kjo parti, deri tani, ka vepruar në opozitë, por, pas zgjedhjeve të 17 dhjetorit, ka nisur bashkëpunim me Partinë Përparimtare Serbe, që ka pushtetin.

Si partnere e saj në koalicion, do të marrë pjesë edhe në zgjedhjet e ardhshme lokale në Serbi, që do të mbahen më 2 qershor.

Ministrat e rinj të Qeverisë serbe përfshijnë edhe ish-sekretarin shtetëror të Ministrisë së Mbrojtjes, Nemanja Staroviq, si ministër i Punës, Darko Gllishiqin si ministër për Investime Publike dhe Dejan Ristiqin si ministër për Informim.

Në krye të Ministrisë së Shëndetësisë do të rikthehet Zllatibor Llonçar, i cili nuk e ka mbajtur këtë post në përbërjen e kaluar, ndërsa Ministrinë e Kulturës do ta marrë Nikolla Selakoviq.

Ministri i deritashëm i Administratës Shtetërore dhe Vetëqeverisjes Lokale, Aleksandar Martinoviq, do ta drejtojë Ministrinë e Bujqësisë.

Ministre e re e Administratës Shtetërore dhe Vetëqeverisjes Lokale do të jetë Jellena Zhariq Kovaçeviq, ndërsa Adrijana Mesaroviq do të jetë ministre e Ekonomisë.

Kush i mbajti ministritë?

Sinisha Malli mbetet në krye të Ministrisë së Financave, ashtu si edhe Irena Vujoviq në postin e ministres së Ekologjisë dhe Dubravka Gjedoviq Handanoviq si ministre e Minierave dhe Energjetikës.

Ministre e Drejtësisë mbetet Maja Popoviq dhe ministër i Ndërtimit mbetet Goran Vesiq. Tomisllav Momiroviq, po ashtu, ruan portofolin e Tregtisë së Brendshme dhe të Jashtme.

Ministre për Integrime Evropiane mbetet Tanja Mishqeviq, ndërsa Sllavica Gjukiq Dejanoviq do të jetë sërish ministre e Arsimit.

Jellena Begoviq do të jetë ministre e Shkencës edhe në këtë përbërje, ndërsa Millan Kërkobabiq do të vazhdojë ta udhëheqë Ministrinë për Përkujdesje ndaj Fshatrave.

Udhëheqës i Ministrisë për të Drejtat e Njeriut dhe Minoriteteve edhe në këtë mandat do të jetë Tomisllav Zhigmanov, ndërsa ministër i Sportit sërish Zoran Gajiq.

Husein Memiq, ndërkaq, mbetet në krye të Ministrisë së Turizmit dhe Rinisë.

Përveç Nenad Popoviqit, Qeveria e re serbe do t’i ketë edhe katër ministra të tjerë pa portofol. Ata janë: Novica Tonçev, Gjorgje Milliqeviq, Usame Zukorlliq dhe Tatjana Macura.

Tonçev dhe Milliqeviq, zyrtarë të Partisë Socialiste të Serbisë, ishin ministra pa portofol edhe në përbërjen e fundit të Qeverisë.

Ish-ministrja e Kulturës, Maja Gojkoviq, u propozua për kryetare të Qeverisë Krahinore të Vojvodinës.

Ish-anëtari i Ushtrisë Jugosllave, Toplica Milladinoviq, u dënua me 20 vjet burgim për krime kundër shqiptarëve të Kosovës në fshatrat përreth Pejës më 1999.

Sipas njoftimit të publikuar në ueb-faqen e Gjykatës së Lartë në Beograd më 24 prill, edhe gjashtë ish-pjesëtar të Ushtrisë Jugisllave u dënuan me krime lufte. Predrag Vukoviq u dënua me 13 vjet burgim, Abullah Sokiq me 12, Sinisha Mishiq me pesë, ndërkaq Lazar Pavlloviq, Sllavisha Kastratoviq dhe Boban Bogiçeviq u dënuan me nga dy vjet burgim secili.

Ndërkaq, Vellko Koriqanin dhe Millan Ivanoviq u liruan nga akuzat.

Sipas aktakuzës, ish-anëtarët e Detashmentit të 177-të të ushtrisë territoriale të Ushtrisë Jugosllave, (të njohur si “Çakallët”), morën pjesë në masakrat kundër shqiptarëve të Kosovës në fshatrat Zahaq, Lubeniq, Qyshk dhe Pavlan gjatë prillit dhe majit të vitit 1999.

Të pandehurit, siç u tha në aktakuzë, morën pjesë në vrasjet dhe në shkatërrimin e pronave të civilëve.

Prokurorët thanë se Toplica Milladinoviq si komandant i detashmentit, kishte urdhëruar dëbimin e civilëve shqiptarë dhe se ai kishte njohuri për vrasjet dhe vjedhjet gjatë zhvendosjes së dhunshme.

Në aktakuzë u tha se vrasjet u kryen në mënyrë mizore dhe tinëzare, teksa në shumicën e rasteve viktimat u qëlluan pas shpine. Më pas, shumica e trupave të viktimave u dogjën, në mënyrë që ata të mos mund të identifikoheshin.

Vendimi i Gjykatës së Lartë të Beogradit mund të apelohet.

Natasha Kandiq nga organizata joqeveritare, Fondi për të Drejtën Humanitare, pas vendimit se jeta e njeriut nuk është e rëndësishme.

“Ndjenja ime, pas 14 vjetësh që nga nisja e gjykimit për vrasjen e civilëve në Qyshk, Zahaq, Lubeniq dhe Pavlan, është se jeta e njeriut nuk është e rëndësishme në procedurat gjyqësore”, tha ajo përmes një deklarate të lëshuar nga Fondi për të Drejtën Humanitare.

Gjykimi për këtë rast nisi më 2010. Vendimi i parë ishte marrë më 2014, por Gjykata e Apelit e Serbisë e kishte shfuqizuar atë më 2015.REL

Një grua shqiptare nga Komuna e Preshevës, ka vdekur gjatë lindjes në Qendrën Shëndetësore në Vranjë.

Ngjarja ka ndodhur më 17 prill, ndërsa foshnja ka mbijetuar dhe është në gjendje të mirë, raporton Luginalajmi.

Por sipas medias lokale, vdekja e 37-vjeçares shqiptare M.A. nuk është raportuar në polici apo në prokurori nga mjekët kujdestar, por Prokuroria e Lartë Publike në Vranjë, ka nisur hetimet në bazë të shkrimeve në rrjetet sociale, e cila ditën e shtunë ka urdhëruar policinë që të kontrollojë Qendrën Shëndetësore të Vranjës.

‘Pas hetimeve, policia ka konfirmuar në Prokurori se autopsia e gruas në lindje është kërkuar që të zhvillohet në Institutin për Mjekësi Ligjore në Nish’ – thuhet në deklaratën e kryeprokurores publike, Danijela Trajkoviq.

Megjithatë, sipas mediave nga Vranja tanimë po përcaktohen rrethanat në të cilat ka vdekur lehonia shqiptare, ndërsa kontrolli i brendshëm, autopsia klinike dhe mjeko-ligjore ka përfunduar në Qendrën Shëndetësore në Vranjë.

Siç ka paralajmëruar drejtori, Sasha Gjorgjeviq, të hënën pritet ardhja e inspektorit shëndetësor në ketë institucion shëndetësor.sn