Derisa mjerisht, Serbia vazhdon ta quajë Kosovën me termat e njohur, më diskriminues millosheviqian si “Kosovo i metohija” edhe sot, nesër me krijimin e “zajednicës” brenda vendit tonë, këtij termi denigrues, përfaqësuesit e saj mund t’ia shtojnë edhe ndonjë -para apo prapashtesë tjetër serbe, si p.sh. “Srpska Zajednica Kosovo i Metohija” apo ndonjë variant edhe më të çuditshëm, tërësisht të çoroditur e të padëgjuar asnjëherë në këto anë.
Megjithatë, politikanët e dështuar vendorë, vazhdojnë të ngulin këmbë në mbrojtjen e marrëveshjeve jo ndërkombëtare as ndërshtetërore, por të paktën nga Serbia, nëse jo edhe nga vet BE-ja, të trajtuara si marrëveshje-thjeshtë- vetëm ndërmjet “Prishtinës e Beogradit”,të cilat së fundmi, edhe ashtu u dëshmuan të jenë anti-kushtetuese dhe të dëmshme për Kosovën.
Pra, siç është tanimë botërisht e njohur për shumicën e popullit tonë dhe gjithë ndërmjetësuesve evropian, asnjë nga marrëveshjet e deritanishme të arritura në Bruksel, ndërmjet përfaqësuesve të Kosovës dhe atyre të Serbisë, nuk e kanë primatin e marrëveshjeve ndërkombëtare.
Kjo edhe për faktin se vet Hashim Thaqi ,qysh me aprovimin e fusnotës, jo vetëm pranoi, por edhe nënshkroi degradimin e statusit shtetëror të Kosovës nga Shtet i Pavarur, në vend me status të pa-definuar.
Ai, Pavarësinë e lexuar në “fletë” të bardhë, vet e nxiu dhe bëri “katran” me fusnotë* të zezë, duke denigruar kështu edhe mëvetësinë e atdheut, të arritur me shumë gjak e mund nga shumë gjenerata patriotësh shqiptarë.
Fusnota abrogon Pavarësinë dhe paraqet një vend me status të papërfunduar.
E për fat të keq, që nga nënshkrimi i tij, emërtimit edhe ashtu komik të vendit tonë; “Kosovo*” i shtohet edhe mallkimi i quajtur fusnotë “*”. Madje, ajo nuk është e obligueshme të praktikohet vetëm në takimet me Serbinë, por siç kishim rastin ta shihnim në takimin e djeshëm të Bekim Çollakut me përfaqësuesin evropian Johanes Hahn, Kosova fusnotën detyrohet ta përdor edhe në të gjitha takimet bilaterale me vendet tjera të Kontinentit e më gjerë.
Për aq më keq, edhe BE, megjithëse ndërmjetësuese dhe lehtësuese e procesit të bisedimeve dypalëshe, për shkak të mosnjohjes së vendit tonë nga pesë vendet anëtare të saj, as ajo vet, ende nuk mund ta trajtojë Kosovën si shtet të pavarur e sovran.
Ndaj përfaqësitë diplomatike ,dhe të gjithë faktorët tjerë ndërkombëtar të cilët në emër të “Dialogut Teknik „e futën Kosovën me politikanë të tillë alojal, në këtë rrugë të pakrye dhe lojë të pa qartë politike, tani e kanë për detyrë dhe obligim parësor, që të ndihmojnë vendin tonë dhe përfaqësuesit shqiptar, qoftë edhe Qeverinë aktuale të Kosovës, për të dalë nga situata e krijuar.
Në fakt, që me arritjen e marrëveshjes për krijimin e “zajednicës”, më 25 gusht të vitit 2015, eksperti i njohur amerikan për rajonin, Daniel Serwer, shprehu brengosjen e tij, i cili me atë rast, pati deklaruar se ka arsye për të dyshuar nëse vërtetë ishte ide e mirë, Marrëveshja për krijimin e “Asociacionit të komunave serbe”, në Kosovë.
Brenga bëhej edhe më e madhe, nga shkaku se sipas z. Serwer, edhe vet krijimi i Asociacionit, nuk u definua politikisht as gjeografikisht, por eksplicit si Asociacion një-etnik serb, gjë që mund të bëhet shkas për distancim dhe qeverisje të ndarë serbe, nga strukturat shtetërore të Kosovës, në të gjitha hapësirat ku sundon “zajednica”.
Madje, po ky analist i mirënjohur nuk harron të përmend faktin se pikërisht në këtë mënyrë pati filluar ekzaltimi i entitetit serb edhe në Bosnje e Hercegovinë, entitet i cili që nga zyrtarizimi e këtej, e bënë shtetin e BeH gjithnjë e më jofunksional.
E brengosur nga argumente si këto, edhe zëvendës presidentja e Parlamentit Evropian, z. Ulrike Lunaçek, e cila duke parë jo seriozitetin e politikanëve vendor, që në fillim të 2014-s, pati deklaruar se mund të kalojnë dy-tre vite dhe të mos ketë liberalizim vizash për Kosovën, në vizitën që i bëri, muajin e kaluar vendit tonë, para gazetarëve në Prishtinë, deklaroi se; nëse Gjykata Kushtetuese vërteton që Marrëveshja për Asociacionin nuk është në përputhje me Kushtetutën e Kosovës, atëherë ajo marrëveshje duhet të ri negociohet dhe ndryshohet, gjë që deri më tani, nuk u mohua as refuzua nga personalitetet evropiane dhe ndërkombëtare.
Ndaj, pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese e cila vërtetoi se “zajednica” serbe nuk është në përputhje me Kushtetutën e Kosovës, përfaqësuesit e BE-së dhe ata ndërkombëtar, duhet që në mes të dy vendeve tona ,përfundimisht të krijojnë mundësi reciprociteti dhe ta detyrojnë Serbinë që të pranojë, jo thjeshtë vetëm ri-negocimin siç po trumbetohet kohët e fundit, por krijimin e një Asociacioni shqiptar të ngjashëm me “zajednicën” serbe, edhe për bashkëkombësit tanë në Kosovën Lindore.
Është koha e fundit, që edhe ata, të trajtohen si njerëz të barabartë.
Në fakt, një Asociacion i mundshëm Shqiptar, në Kosovën Lindore, jo vetëm se nuk do ti pengonte aspak dhe me asgjë serbët e Kosovës, por as nuk do të ndryshonte kualitetin e “zajednicës” së tyre në Kosovë.
Kurse për shqiptarët nën Serbi,do të thoshte shumë, sidomos në gjendjen nëpër të cilën ata, tash e sa vite po kalojnë, Asociacioni për ta, është baras me mbijetesën e tyre të mëtejme, në tokat e veta autoktone.
Vetëm, me ngritjen e statusit të shqiptarëve të lënë pas dore, në Kosovën Lindore, në shkallë analoge juridike me Asociacionin e serbëve në Kosovë, Serbia nuk do të guxonte, që edhe në të ardhmen, ti trajtonte, bashkëkombësit tanë atje, si njerëz të dorës së dytë, dhe detyronte ata në shpërngulje të heshtur, siç vepron tash e sa kohë, pa asnjë pengesë dhe në mënyrë të organizuar.
Një akt i tillë analog, do të siguronte zgjidhje të njëmendët të problemeve ndërmjet dy popujve dhe vendeve tona, kurse garancinë e respektimit dhe barasvlershmërisë, për të dyja palët, mund ta siguronte BE-ja, e pse jo edhe OKB, përfaqësuesit e të cilave, përfundimin e bisedimeve, duhet ta kurorëzonin me njohjen reciproke ,ndërmjet Kosovës dhe Serbisë, si shtete të pavarura dhe sovrane.
Për të arritur deri këtu, duhet të shfrytëzohen edhe parimet e BE-së, të cilat janë të njëjta për të gjitha shtetet që pretendojnë inkuadrimin në këtë organizatë jetike. Vendet kandidate, që synojnë pranimin në BE, duhet të funksionojnë sipas standardeve demokratike, të respektojnë në plotëni barabarësinë e popujve dhe të drejtat njerëzore si dhe zgjidhin problemet e ndërsjella fqinjësore, sipas standardëve ndërkombëtare.
Me këtë rast as Serbia nuk duhet të bëjë përjashtim, sidomos kur kihet parasysh fakti se ajo edhe kështu, kudo që mundet e arrin, pengon pareshtur integrimet e vendit tonë, dhe ende pa jetësuar asociacionin e saj famoz, na kërcënon hapur përfshi edhe vet të parin e kishës ortodokse serbe Irinejin, i cili nuk sillet si njeri i Zotit por si krye-ushtarak i agresionit, duke mos hezituar të kërkoj hapur edhe përdorimin e dhunës për ripushtimin e Kosovës.
Ndaj, krejt ndryshe do ishte me krijimin e baraspeshës ndërmjet dy vendeve tona edhe sa i takon trajtimit të pakicave, me organizma analoge apo asociacione të barabarta dhe reciproke.
Madje asociacionet reciproke, do ta ruanin më së miri paqen në mes të dy shteteve, do ta mbronin vet ekzistencën dhe mbarëvajtjen e njëra tjetrës dhe nuk do të krijonin precedent as rrezikshmëri për asnjërën palë, siç mund të ndodhte në të kundërtën, me mbjelljen e Asociacionit vetëm një-etnik serb, në vendin tonë, derisa pothuajse aq sa ka serb në Kosovë, numër i përafërt banorësh shqiptar jetojnë edhe në Serbi.
Pra, është koha e fundit që në emër të së drejtës njerëzore, barazisë së popujve dhe reciprocitetit ndërshtetëror, me ndihmën e faktorit ndërkombëtar, të përdoren metodat e duhura dhe krijohen kushtet e nevojshme, për themelimin e asociacioneve analoge, si për serbët në Kosovë, ashtu edhe për shqiptarët nën Serbi, në mënyrë që Marrëveshja të bëhet e pranueshme për të dy palët dhe përshtatet juridikisht me ligjet dhe kushtetutat e të dy shteteve fqinje, për të jetuar të qetë e pa tensione, si vende ndërkufitare.
Në anën tjetër, as atdheut tonë të shumëvuajtur, nuk i duhen më politikan të dështuar. Mjaft ishte. Çdo gjë ka kufi! Përfaqësuesit shtetëror të cilët e sollën vendin në këtë gjendje të pa-lakmueshme, patën guximin të rrezikojnë interesat e popullit që i takojnë, shitën dhe tjetërsuan pjesë të trojeve tona, duke nënshkruar edhe marrëveshje në kundërshtim me ligjet dhe Kushtetutën e Kosovës, është e domosdoshme që ata, sa më parë të shkarkohen nga të gjitha funksionet, të akuzohen penalisht dhe qohen në mënyrë të përshpejtuar para drejtësisë. Njëkohësisht, nevojë imediate, e cila patjetër, duhet plotësuar urgjentisht, është formimi i një ekipi adekuat shtetëror nga ekspertët profesionist, të cilët do të dinë dhe munden t`ua lehtësojnë jetën, përmirësojnë kushtet dhe garantojnë ardhmëri të sigurt banorëve të vendit tonë, si dhe rregullojnë mirë e si duhet problemet e shumta të grumbulluara përgjatë sundimit harakiri të politikbërësve të deritanishëm, mbi Kosovë.
Gani Qarri