Lëvizja e kufirit me Malin e Zi.
1.MILOVAN GJILLASI.
Të rinjtë e sodit ndoshta nuk kanë dëgjuar asnjëherë për Milovan Gjillasin, por të vjetërit e mbajnë mend për te mire.Milovan Gjilasi së bashku me Titon,ishte udhëheqës në ish-jugosllavi.Lufta e Dytë Botërore posa kishte përfundu dhe ne horizont ishte krijimi i një shteti të quajtur Jugosllavi te cilin e perbenin disa republika dhe dy krahina.Do përmendë se ne Kuvendin e Bujanit,fshat ky ne Malësinë e Shqiperisë,ishte mbajtë një Kuvned në te cilin ishte marrë vendimi i rendësishëm ne forme te Rezolutës qe pas përfundimit të luftës me deshirën e popullit Shqiptar Kosova t’i bashkohej Shqiperisë.Por,kjo kurr nuk ndodhi. Kosova u tradhetu keq,sepse ne vitin 1945 ne Kuvendin e Prizrenit,ku morën pjesë edhe shumë patriot shqiptar nen ndikimin e presionit sebomadh Kosova u tradhetu.Në vend së te realizohej Rezoluta e Bujanit,në Kuvendin e Prizrenit u aprovu,kundër deshirës së Shqiptarëve të pranishem aty ,u aprovu me qykë te zorit nje kundër Rezulut ku thuhet së:”Kosova e Metohija më vetë dëshirën e poppullit të Kosovës t’i bashkohet Sërbisë federale.”Patriotet shqiptar qe morën pjesë ne atë Kuvend ,e qe ishin kundër kësaj Rezolute më pas u ndogjen,u dërgjen nepër burgje,e shumë të tjerë edhe u pushkatuan pa ligj.Shkurtë kështu përfundoi Kosova ne kuadër të ish-jugosllavisë të cilës dhuna,terrori nuk ju hoqën kurr deri ne Luftën e fundit për Çlirimin e Kosovës.
Fillë pas Luftës së Dytë Botërore,pra ne gusht të vitit 1945 Qeveria e atëhërshme jugosllave vendosi për vijezimin e kufinjeve.Në këtë drejtim formoi komisionin e posaçëm për demarkimin edhe te vijës kufitar midis Malit të Zi dhe Sërbisë(pra Kosovës).Në krye të këtij komisioni ishte mala-zezi Millovan Gjillasi,aty ishte edhe Miladin Popoviqi nga Peja(i cili siç dihet mori pjese direkt ne formimin e Partisë Komuiste të Enver Hoxhës),por në këtë komision u përfshi edhe Svetizar Vukmanoviq-Tempo.Siç po shihet në këtë komision nuk ishte asnjë Shqiptarë.Sa për të kujtuar së për te bamët e këqija të Miladin Popoviqit ndaj Shqiptarëve dhe pjesëmarrjës së tij në formimin e Partisë Komuiste te Enver Hoxhës,një ditëtë vitit 1946 derisa po rrinte ulur në kancellarin e tij, ngadal e hapë deren trimi ,mesuesi dhe patrioti i kombit Jahir Taha,ia lypë lulën e ballit,e vretë Miladin Popoviqin.Ngadal e mbyllë derën dhe arratisët.Kur e zunë përmbrenda trupit ishte i mbshtjellë i tëri me Flamurin Kombetar me shqiponjën dykrenare ne te.
Atë ditë gushti të vitit l945 Komisioni më në krye Millovan Gjillasin ia nisi punës.Ishte dite e nxehtë përcëlluese.Komi-sioni ngjitej përpjetë maleve te Kelmendit(serbët iu thonë Prokletija).Xhipat e tyre të vjetër që ua kishte dhane ushtria për këtë punë,ne te cilët pos komisionit ishin te vendosur edhe ekspert ushtarak dhe qeviritar te asaj kohe për te ba delimitacionin(caktimin e kufirit) misis Malit të Zi dhe Sërbisë(tashti Kosovës).Ecnin përpjetë maleve dhe fshatrave te Rugovës të djerësitur e të bamë qull.
Kur arrijtën ne majën më te naltë të Bjeshkëve të Kelmendit pikërishtë ne Maje të Çakorrit,komisioni u ndal për të pushuar pak dhe për te berë investigimin e terrenit.Millovan Gjillasi(i cili dinte edhe nga pak shqip) për një qast u large pak ca nga grupi,u ulë ne një gurë bukur te madh e ndezi cigarën “Morava”dhe po i shikon lartësitë e Maleve te Kelmendit te bukura,të thepishme qe ate bukuri ua kishte falë Zoti.Milovan Gjillasi nuk e ulë shikimin nga ato lartësi mahnitese,por shikon,analizon diçka,nga ajo pozitë që ishte këthehet për një qast kur përpara deri ne Ivangrad i del Mali i Zi.Këthehet nga ana tjetër dhe përpara i delë Kosova,i del Rrafshi i Dugagjinit më tërë bukurin mahnistëse qe këtij rrafshi ia kishte dhane Perfendia.Nga aty e sheh Pejën e Haxhi Zekës,e sheh Gjakovën e Zekeria Canes dhe Fehmi Aganit e shikimi nuk i ndalët deri ne Prizren.
Merrë fryme thellë i mahnitur nga bukuritë e Rrafshit të Dugagjinit,e ndezë edhe jë “Moravë” dhe shikimi i shkon te majat,kreshtat,thepat më te larta te Bjeshkeve te Kelmendit.Për një qast shikimi i ndalët në një vend, nuk ndalët duke shikuar.Aty pa fluturimine Shqiponjave,të cilat fluturonin lartë atyre kreshtave mahnitëse që veç që nuk thonin:këtu në këto kreshta na jemi të zotët ,këtu i kemi foletë tona qe ç’prej është kriju natyra,nga këtu na kontrollojmë keto male e skuta me mija e mija vjete,dhe nuk ikum nga ketu,sepse këtu jemi lind ne dhe te parët tanë,sikur donin t’i thonin Gjilasit i cili nuk e çkapte shikimin nga fluturimi i Shqiponjave.Fshani thell dhe tha me vehte shqiponjat(orlovi)jane dhe gjithemonë kanë qene simpol i Shqiptareve.U ngritë nga guri në të cilin ishte ulë dhe u drejtue nga grupi.U ndal për një qast dhe tha:
“A po i shikoni ato shqipanja atje lartë ne ato kreshta të larta nga te cilat si ne shuplakë te dores shihet Kosova dhe Mali i Zi ,aty ato i kane folet e tyre me shekuj,ato jane simpol i Shqipetarëve,ato jane të ngjituar ne flamurin kombetar te tyre .Pra,atje ne ato kreshta duhet te bahet delimitimi(vijëzimi) i kufirit midis Sërbisë(Kosovës) dhe Malit të Zi”
E dha këte Milovan Gjillasi si urdhër se ku duhet te jete kufiri midis Malit të Zi dhe Kosovës.Me urdhënin e tij komisioni së bashku me tekniket filluan punën dhe bane delimitimin(vijezimin)e kufirit i cili caktu ne këte relacion:
QAFA E QAKORRIT,MOKNA,HAJLE DHE DERI NE KULLË TË ZHLEPIT.
Pra,ky ishte kufiri natyror,strategjik,me maje dhe shkrepa,më ujevarje dhe liqene por edhe me shumë kullosa.Ky kufinjë u zyrtarizu në të gjitha hartat ushtarak dhe civile,ky kufinjë u zyrtarizu në të gjitha ligjet e asaj kohe,ky kufinje që atehere hyri si kufi në te gjitha librat shkencore dhe shkollore ne te gjitha nivelet.Këte kufinjë e pranuan edhe të gjitha shtetet e botës,si kufi real dhe te pacenueshem.U ndrruan pushtetar te ndryshem,u ndrruan kralja dhe mbreter por askush nuk e preku kete kufinjë të shnjët.Bile,këte kufinjë nuk e ndrroi as diktatori dhe santrapi i Ballkanit Slobodan Millosheviq,edhe atehere kur e patëc ba te shkrumueme tokën e Kosovës.
Milovan Gjillasi nje here ne vitin 1952 e patë vizitu Kosovën,pikërishtë fshatin Strellc të Poshtëm të Deqanit.Ai u pritë si burrë shteti nga fshatarët e Strellcit te poshtëm,biseduan me te jo si një burr shteti por si me një njeri qe pothuasje e kishin njoftë qe moti,ishte i thjeshtë bile shumë i shoqerueshëm.Ramë Balaj nga Strellci i cili tashti i ka mbushë te 81-tat thotë:E mbaj mend si sot kur Millovan gjillasi erdhi ne fshatin tonë,dolem ne bahshe,bisedonte me ne çlirshëm,nuk ulej por shetiste nëpër bahshe i cili edhe hante molla te papjekura.Nje nje qast ai na tha:,a i shikoni ato Bjeshkë atje nalët,atje te Çakorri unë vete e ngula gurin e kufirit midis Kosovës dhe Malit te Zi.Ato atje jane bjeshket e Juaja,atje se shpejti kur te hiqet kolektivizimi,atje do te delni me bagetine e Juaj,sepse ato bjeshkë jane te Juaja.Millovan Gjillasi u nda shumë i kënaqur me mikëpritjen shqiptare të fshatareve te Strellcit.
Por,Millovan Gjillasi si udheheqës i nivelit Jugosllav së shpejti i”derdhi arrat”me Titon,sepse Gjillasi ishte per një rrugë më liberale te ndertimit të Jugosllavisë,kurse Titua ne sitlin e dikatatorit nuk u pajtu më Gjillasin.U ndanë në vitin 1954.Gjilasi u përjashtue nga te gjitha organet Partiake dhe shteterore si disident.Një kohe të mire e kaloi ne SHBA ku merrej me kritikat drejtuar Titos për rrugen dikatatoriale që kishte marrë ne ndertimin e Jugosllavisë.
Pra,kjo është historia e delimitimit të kufirit midis Malit te Zi dhe Kosovës,te cilin kufij e pranuan te gjithe edhe nderkambetarisht.Por, siq thash kete kufij nuk e luajti as karali e as mbreti,bile kete nuk e luajti as dikatatori dhe gjakpirësi Milosheviq,por këte kufij nderkombëtarisht te pranuar te cilin e vijezoi Milovan Gjilasi në menyrën më te mirë te mundeshme,pas 70 vjeteve doli një shqiptare i cili e rrexojë pa fije turpi këte kufinjë.Kush e bëri këtë,askush tjetër pos
2.HASHIM THAQI
Unë nuk e di së Hashim Thaqi a e njehë Millovan Gjillasin,nuk e di së a ka ndegju ndonjherë për te.Por.une e di se kur Millovan Gjillasi e vuri gurin e kufirit me Malin e Zi dhe Kosovës ne vitin 1945,Hashim Thaqi nuk ka pas lindë.Pashtu unë nuk jame ne dije se Hashim Thaqi a ka pas dijeni për kufirin te cilin e kishte vijezu Millovan Gjillasi.
Pas marimit të Luftës së Kosovës nga e cila doli edhe Hshim Thaqi,ky njeri mori turr për pushtet i cili nuk u ndal deri me sot.E shkaterroi UÇK-në ne paqë për te ndertu një FSK për ndaljen e vershimeve etj.Së shpejti e themeloi edhe Partin,e cila sot njihet si PDK,e udhëheqi ate më vite,por asnjeherë derisa ishte gjallë Ibrahim Rugova nuk mundi te fitoj zgjedhjet.Se di pse,apo ndoshta sepse Ibrahim Rugova ishte me shume edhe si udheheqes shpirteror i Shqiptareve te Kosovës.Ai qe nga viti 1989 kur e themeloi LDK-ne,i cila atehere ishte më shume si një Levizje gjithëpopullore se sa parti,arrijti qe te ndaj shqiptaret nga Pushteti dhunues i Millosheviqit.Ai organizoi sistemin paralel te Shqiptarëve te cilet ne asnje menyre nuk i nenshtroheshin regjimit te Millosheviqit.
Por si do qoftë me vdekjen e Presidentit historik Ibrahim Rugova Thaqi filloi te marrë frymë lirishte.Se di së a ishte i gëzuar apo jo,por e di se gjate luftës dhe pasluftës e shante Ibrahim Rugoven.Se shpejti per here te pare,pas vdekjes se Ibrahim Rugovës ai i “fitoi zgjedhjet” dhe keshtu edhe bahet Kryeminister i Kosovës.Si kryeministër ai i ndali sharjet ndaj Presidentit Ibrahim Rugova,por edhe nisi te vizitoi varrin dhe bile te përulet te varri i tij.Bile keshtu dukej,anipse askush nuk e di se çka i sillej ne zëmer dhe mednje në ato momente për Ibrahim Rugovën.Si Kryeministër ai qeverisi vendin per rrafsh 7 vjet.Gjatë gjithe kësaj përiudhe më shumë njihet për udheëheqeje te keqe se sa te mire.Bile,e zapoi ,e ngulfati shtetin nga te gjitha anët.Gjatë qeverisjes së tij te gjithë kamandantat e”tij” u banë milioner,anipse para lufte nuk kishin as buk të mjaftueshem.Gjatë qeverisjes se tij çdo gja ne Kosovë u shkatërrue,u zhduken te gjitha ato fabrika te cilat ishin ndertue decenie me pare e ne te cilat punonin mbi 350.000 punëtor(Të cilat as Millosheviqi nuk i kishte shkatërru gjatë luftës) i shiten,i privatizuan gadi së falas.Populli po varferohej për çdo ditë e më shumë sa qe filloj edhe te ikë nga Kosova.
Por këtu ne këte shkrim po dua të thamë diqka rreth asaj se si dhe pse Hashim Thaqi e RREXOI KUFIRIN ME MALIN E ZI TE CILIN E KISHTE VIJEZU I NDJERI MILLOVAN GJILLASI QYSH NE VITIN 1945,kur Hashim Thaqi nuk ishte gjallë.
Hashim Thaqi sa ishte Kryeministër i Kosovës e patë themelu Komisionin Shterëror në krye me Murat Mehen për “gjoja”rishqyrtimin e kufirit me Malin e Zi.Une përsonalisht nuk e di,por askush nuk e din se çka dreqin e shtyri Hashim Thaqin te veproi keshtu ne menyrë tinxare,pa transparenc dhe kryekëputet ne kry vehte.Pas disa viteve gjaja te inspektimit te vijes kufitare me Malin e Zi,komisioni doli me qendrimin se Millovan Gjilasi paska gabu para 70 vjeteve qe e ka vijezu kufirin aty ku ishte dhe i pranuar ndërkombëtarisht.Komisioni i Murat Meheës,beri ate çka nuk kishte te drejtë,beri delimitizimin e serishem te kufirit çka me Kushtetut nuk lejohet,sepse atje ku eshte ba nje delimitizim nuk mund te këtë edhe nje te dytë.Ky ishte nje gabim fatal i Komisionit te Hashim Thaqit.Por çka ndodhi,komisioni i Hashim Thaqit jo qe nuk ka pas te drejte te beje një delimitim te dytë,ai u tregue edhe aq trim sa qe doli me vendimin qesharak se kufiri me Malin e Zi nuk qenka ne Qakorr dhe Kullë.Banë çka banë, dhe ban nje kufijë të rinjë,të cilët gurin e kufirit qe para 70 vjeteve e kishte vu Millovan gjillasi,e rrokullisen për hiq ma pak së 6 kilometra ne mbrendësi të Kosovës me ç’rast Kosova,sipas eksperteve të pavarur i humbete rrafsh 82 kilometra katror ose 82.000 hektar tokë.Ekspertet e pavarur te dijes dhe penes e vertetuan kete shkenctarishtë
Për kete se çka ndodhi, dhe te cilën Komisioni i Hashim Thaqit ia fali 82.000 hektar tokë Malit te Zi mori dhen dhe shpejte doli ne publikë.U dhezë populli dhe banorët e Zonës te cilet ishin me te zeshem se Kosova nuk ka tokë per te falë për te humbur.Ishte e fuqishme edhe opozita ne krye me Ramush Harajdinaj të cilët assesi nuk mund ta përbinin faktin se ne paqë Kosova po humbë teritor.U hodhën ne protesta si ne rrugë dhe në Parlament te cilet nuk lejuan qe ky version te kaloj.Mareveshjen me Malin e Zi sipas të cilës Kosova po humbë teritor u nenshkrue nga Kryeministri Hashim Thaqi në vitin 2015.
Tashti shtrohet pyetja së si është e mndëshme që kufiri me Malin e Zi te levizë edhe para nenshkrimit të Mareveshjes?.Banoret e zonës flasin per ate se guert e kufirit jane rrokullisë ne mbrendi të Kosovës për 6 kilometra edhe më hërët qysh ne vitin 2008.pra ne vitin edhe kur u shpallë pavarësia e Kosovës.A ishte luajtja e kufirit me Malin e Zi nje koinçidencë apo një rastesi,sepse qe te dyja ndodhen ne vitin 2008.Këte me se miri e verteton polici kufitar Adem Muriqi nga Koshutani i Rugovës i cile e ruante kete kufinjë që nga viti l974.Ai thotë decitivisht se kufirin deri ne vitin 2008 e kontrollonte policia e Kosovës,por pas ketij viti kur kufiri u ç’vendos per 6 kilometra ne mbrendësi te Kosovës,kufirin e rinje e ruante policia e
Malit te Zi,bile edhe banoret e zonës pas ketij viti nuk kishin ma çasje ne pronat e tyre.
Resistenca për kufirin e ri u ba gjithëpopullore,mbaheshin protesta si ne rrugë ashtu edhe ne Kuvend,por askush nga aktoret e këtij marifeti të fliqët nuk del para popullit te sqaron kete,krejte ishte ba pa tansparence dhe ne menyre tinxare nga Hashim Tahqi,bile as parlamenti nuk ishte ne dijeni.Per ta la vehten dhe mbrapështit e tij Qeveria sa për sy e faqe e formoj gjoja nje Komision te ri prej nderkombetarv: nje nga SHBA-ja ,nje Nga Anglia dhe nje nga Gjermania,gjoja nga shtetet mike.Ky komision qe ishte i përberë nga pensionistet e ketyre shteteve ndoshta edhe pa lejen e ketyre shteteve ,pos qe mori para te majme nuk solli asgje te re,por pa dalë edhe asnje ore ne teren,e shpalli vendimin se Demarkacioni i bamë nga Murat Meha ishte ne rregull dhe shkoj ,por përplasja mbeti ne Kosovë.Demarkacioni nuk kalonte as ne popull e as ne Parlament.Keshtu,ky “kopil” i mbete ne dere edhe Isa Mustafës kur u zgjodhë për Kryeministër te Kosovës,i cili posa e mori detyrën u zotue së do ta zgjidhë këtë problem.Por edhe ky deshtoi ne kete e,qe ishte edhe njera nga arsyet për rreximin e qeverisë Mustava.”Kopili” i Hashim Thaqit iu përplas para derës së Kryeminstrit te ri në detyre Ramush Harajdinaj,pra njeriut i cili ishte më i zëshmi për rreximin e vijes kufitare te re te bame nga Murat Meha.
3.RAMUSH HARAJDINAJ
Kryeministri i ri Ramusha Hajradinaj është i njohur ne Kosovë si Gjeneal i cili doli nga lufta heroike e UÇK-se.Ky njeri nuk iu trembë asnjeherë luftës,mori pjesë ne luftë gadi me gjithe familjen e tij.Ketij trimi te kombit qe gjithesesi do te hy ne legjendë si luftetar trim për lirin e Kosovës.Derisa Hashim Thaqi me komandantet e tij mrizonte nepër hotelet e Rognerit të Tiranës me Halita,Vesela me Klosa e ç’klosa,Ramushi ishte ne flakën
e luftës,luftonte si lua me gjithe familjën dhe vëllazërit e tij,qe disa edhe i humbi ne luftë,kurse Hashim Thaqit me komandantat tjerë gjatë luftës nuk iu vra bile edhe asnje pulë.
Tashti Ramushi duhet te merret me “kopilin” të cilin Hashim Thaqi ia la te dera.Ramush Hajradinaj assesi nuk guxon qe ta ledhatoj e as ta përgedhelë këte kopil të Thaqit.por ai duhet qe si trim qe është qe këte “kopil” ta hudhe me shkelem e ta qete jashte,sepse këte e ka kundërshtuar edhe kur nuk ishte kryeministër.Ai veproi mire,e shkarkoj Komisionin e Thaqit të cilin dikur e kundershtonte fuqishem,dhe versionin e Murat Mehes e hudhi në kosh.E.formoi Komisionin e ri ne krye me doktorin e njohur Shpetim Mulliqin për ta rishqyrte edhe nje here vijen kufitare me Malin e Zi.Dhe nuk gaboi.Kishte te drejtë.Por,Komisioni i ri i cili ia ka fillue punën do te dal faqe baredhe duke e kthye vijen kufitare atje në Çakorr dhe Kullë ku e ksishte percaktu Millovan Gjillasi 70 vjet më parë.Kryeministri i ri nuk duhet te pranoj,bile as nga presioni i ndërkombetarve,qe Kosova te humb teritor,kete nuk duhet te ia lejoj vetevetes Ramush Harajdinaj bile edhe nese eshte ne pyetje pozita e Kryeministrit,nuk duhet qe Ramush Harajdinaj si gjeneral i Luftës te dorzohet ne paqë.Kjo nuk është në nderin etij dhe te familjës se tij shume te respektuar.Ramush Harajdinaj duhet ta zgjidhë drejte këtë pune e te mos ia merre fytyrën familjes e sidmomos babës se tij Hilmiut nje burri te menqur dhe ne zë ne Rrafshin e Dugagjinit.