Radio Evropa e Lirë

Ukraina e ka akuzuar Rusinë se e ka sulmuar një digë të madhe në lumin Dnjepër në rajonin e Hersonit të pushtuar nga Rusia. Pas këtij sulmi, Ukraina ka urdhëruar evakuimin e dhjetëra mijëra banorëve nga ajo zonë, shkaku i rrezikut për përmbytje masive.

Presidenti i Ukrainës, Volodymyr Zelensky, e thirri një takim emergjent të Këshillit Kombëtar të Sigurisë dhe Mbrojtjes për ta diskutuar gjendjen në këtë zonë.

“Terroristët rusë”, shkroi Zelensky në Twitter, duke shtuar se shkatërrimi i digës “vetëm e konfirmon për të gjithë botën se ata duhet të përjashtohen nga çdo qoshe e tokës ukrainase”.

“Terroristët nuk do të jenë në gjendje ta ndalin Ukrainën me ujë, raketa apo çfarëdo tjetër”, shtoi Zelensky.

Agjencia ukrainase e energjisë nukleare paralajmëroi se shkatërrimi i digës Nova Kahovka mund ta rrezikojë centralin bërthamor në Zaporizhja, që përdor ujë nga ky rezervuar për procesin e ftohjes së reaktorëve bërthamorë.

Ndërkohë, Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë Atomike (IAEA) tha se është duke e monitoruar situatën dhe shtoi se “nuk ka ndonjë rrezik të menjëhershëm të sigurisë” në centralin bërthamor.

Sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se sulmi ndaj digës e tregon “edhe një herë brutalitetin e luftës ruse në Ukrainë”.

“Shkatërrimi i sotshëm i digës Kahovka i rrezikon mijëra civilë dhe shkakton dëme të mëdha në ambient”, tha Stoltenberg.

Oleksandr Prokudin, guvernatori i Hersonit i konfirmoi raportimet për evakuimin e banorëve nga zonat e rrezikuara nga përmbytjet.

“Brenda pesë orëve, niveli i ujit do të arrijë një nivel kritik. Ka filluar evakuimi nga zonat e rrezikshme. Unë u bëj thirrje veçanërisht banorëve në bregun e majtë [të Dnjeprit]: bëni gjithçka që është e mundur për ta mbrojtur veten dhe për ta shpëtuar jetën tuaj. Largohuni menjëherë nga zonat e rrezikshme”, tha Prokudin në Telegram.

“Unë mund ta konfirmoj se shpërthimi [ka ndodhur]…. Të gjitha shërbimet janë duke punuar. Situata po monitorohet. Hidrocentrali u hodh në erë nga pushtuesit”, i tha Radios Evropa e Lirë Natalia Humenyuk, zëdhënëse ushtarake për forcat jugore të Ukrainës.

Shefi i Këshillit Evropian të BE-së, Charles Michel, u zotua se Rusia do të mbahej përgjegjëse për “krimin e luftës” të shkatërrimit të infrastrukturës civile.

Kreu i administratës presidenciale të Ukrainës, Andriy Yermak, e akuzoi Rusinë për “ecocid” – shkatërrim të ambientit përmes veprimeve të qëllimshme apo neglizhente të njerëzve – në një mesazh në platformën Telegram.

“Një tjetër krim lufte nga terroristët rusë. Ky është ecocid”, shkroi Yermak.

Niveli i ujit në qytezën pranë digës së shkatërruar mund të rritet për deri në 12 metra, tha kryetari i kësaj zone i emëruar nga Rusia, Vladimir Leontyev. Autoritetet thanë se niveli i ujit pritet të rritet përgjatë 72 orëve të ardhshme.

Diga, e ndërtuar në vitin 1956, është rreth 30 metra e lartë dhe rreth 3.3 kilometra e gjatë. Qëllimet e saj parësore janë prodhimi i energjisë, ujitja dhe navigacioni.

Ministria e Energjisë e Ukrainës ka thënë përmes një deklarate se shkatërrimi i digës nuk e rrezikon furnizimin energjetik të vendit pasi që “elektriciteti i prodhuar është i mjaftueshëm për t’i mbuluar nevojat e konsumatorëve”.

Incidenti në Herson pason mohimet nga Kievi për pretendimet e Rusisë se forcat e saj e kishin zmbrapsur një ofensivë të shumëfisht ukrainase në rajonin lindor të Donjeckut.

Kievi i hodhi poshtë këto pretendime, duke i quajtur atë një përpjekje për dezinformim ndërsa mohoi se kishte nisur kundërsulmin e shumëpritur për të rimarrë territorin e humbur që nga pushtimi i Moskës në shkurt të vitit 2022.

Megjithatë, Kievi tha më 5 qershor se forcat ukrainase po “kalonin në veprime sulmuese” në disa zona dhe po kryenin operacione në shkallë të vogël.

Pretendimi rus, i cili erdhi pasi Zelensky i kishte thënë mediumit amerikan Wall Street Journal dy ditë më parë se forcat ukrainase ishin gati për kundërsulm, nuk mund të verifikohej në mënyrë të pavarur nga Radio Evropa e Lirë dhe u mohua nga ushtria ukrainase.

Ushtria ukrainase tha se Rusia përdori video dhe fotografi të vjetra “si dhe materiale të tjera të rreme” në raportin e saj në lidhje me kundërsulmin e supozuar, në të cilin zyrtarët rusë thanë se Ukraina pësoi humbje të mëdha.

Më herët, më 5 qershor, Ministria ruse e Mbrojtjes lëshoi një video-deklaratë duke thënë se forcat ukrainase i sulmuan pesë pika në Donjeck duke përdorur gjashtë batalione të mekanizuara dhe dy tanke, por tha se sulmi i tyre “nuk pati sukses”.

Në deklaratë thuhej se shefi i Shtabit të Përgjithshëm rus, gjenerali Valery Gerasimov, e ka mbikëqyrur personalisht mbrojtjen ruse.

Gjenerali Oleksandr Syrskiy, komandanti i forcave tokësore të Ukrainës, tha më 5 qershor se forcat ukrainase vazhduan të përparojnë pranë Bahmutit, qytetit që ka qenë epiqendra e luftimeve disamujore për marrjen nën kontrollin të rajonit të Donjeckut. Por, ai nuk përmendi nisjen e një kundërofensive.

Një nga digat më të mëdha të Ukrainës është hedhur në erë, mëngjesin e sotëm.

Ushtria ukrainase akuzon forcat ruse, ndërsa zyrtari i instaluar nga Moska në qytetin e Nova Kakhovka në pjesën e kontrolluar nga Rusia të rajonit Kherson mohoi pretendimin.

“Rezervuari Kakhovka u hodh në erë nga forcat pushtuese ruse,” shkroi komanda jugore e Forcave të Armatosura të Ukrainës të martën në faqen e saj në Facebook.

“Shkalla e shkatërrimit, shpejtësia dhe vëllimet e ujit dhe zonat e mundshme të përmbytjeve janë duke u sqaruar,” shtoi më tej ushtria ukrainase.

Agjencia shtetërore ruse e lajmeve TASS citoi një burim të paidentifikuar të afërt me çështjen që thoshte se diga ishte shkatërruar dhe territori ishte duke u përmbytur.

Ndërsa administrata ushtarake e Ukrainës për rajonin Kherson u bëri thirrje njerëzve që të jenë gati të evakuohen nga disa fshatra në bregun e djathtë të lumit Dnieper pasi niveli e uji po rritej pas shkatërrimit të digës.

“Niveli i ujit po rritet dhe kushdo që ndodhet në zonën e rrezikut duhet: Të fikë të gjitha pajisjet elektrike; të marrë dokumentet dhe gjërat thelbësore; kujdesuni për të dashurit dhe kafshët shtëpiake; ndiqni udhëzimet e shpëtimtarëve dhe policëve, “shkruan administrata në kanalin e saj të mesazheve Telegram.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskyy ka thirrur një mbledhje urgjente të këshillit të sigurisë kombëtare të vendit pas shpërthimit në digë, tha Oleksiy Danilov, sekretari i Këshillit të Sigurisë Kombëtare dhe Mbrojtjes së Ukrainës.

Diga e epokës sovjetike në pjesën e kontrolluar nga Rusia të rajonit Kherson mund të shkaktojë një përmbytje në të gjithë zonën e luftës, sipas forcave ukrainase dhe ruse.

Videot e pa verifikuara në mediat sociale treguan një seri shpërthimesh intensive rreth digës Kakhovka.

Video të tjera treguan ujin që vërshonte nëpër mbetjet e digës me kalimtarët që shprehnin tronditjen e tyre, ndonjëherë me gjuhë të fortë.

Diga, 30 metra e gjatë dhe 3,2 km (2 milje) e gjatë, u ndërtua në vitin 1956 në lumin Dnieper si pjesë e hidrocentralit Kakhovka. syri.net

Jamie Shea, ish-zëdhënës i NATO-s gjatë luftës në Kosovë tha një intervistë për Euronews Albania se prania e ushtrisë serbe në kufirin me Kosovën është e papranueshme.

Ai e cilësoi këtë veprim mbireagim të papranueshëm nga Beogradi, për diçka që siç tha është çështje e brendshme e Kosovës.

“Kam qenë mjaft i qartë për dërgimin e forcave ushtarake serbe në kufi për një çështje që nuk i përket Serbisë, por është një çështje e brendshme e Kosovës. Ka një mbireagim, është e papranueshme dërgimi i këtyre trupave. Ato duhet të rikthehen në vendin e tyre. Beogradi duhet të heqë dorë nga ndërhyrja në punët e brendshme të Kosovës. Veriu është një çështje e brendshme e Kosovës. Mesazhi im është që: Kosovë, puno bashkë me BE dhe SHBA! Pavarësisht zemërimit, mos humbisni besimin e miqve më të ngushtë”, tha ai. syri.net

Trupat ukrainase po vazhdojnë të ushtrojnë trysni ndaj trupave ruse në Bakhmut edhe pse këta të fundit shpallën fitoren atje pak kohë më parë. Beteja për qytetin është më e gjata dhe më përgjakshmja që nga fillimi i sulmit rus në Ukrainë.

Zëvendësministrja ukrainase e Mbrojtjes Hanna Maliar tha se Moska është përpjekur të krijojë përshtypjen se rreth Bakhmutit mbizotëron qetësia, por në fakt thotë ajo sulmet me artileri atje vazhdojnë ende, në nivele të ngjashme me ato në kulmin e betejës për të marrë qytetin.

Lufta, shton zonja Maliar, po evoluon në një fazë të re.

“Beteja për Bakhmutit nuk ka ndalur, është në vazhdim, thjesht ka marrë formë tjetër”, tha zonja Maliar.

Forcat ruse tashmë po përpiqen, por po dështojnë të dëbojnë luftëtarët ukrainas nga disa zona të larta përreth, me fushëpamje nga Bakhmuti.

“Ne po i mbajmë ato pozicione shumë fort“, tha ajo.

Rusia e shihte marrjen e kontrollit të Bakhmutit, si përmbushje të pjesshme të objektivit të saj për të marrë kontrollin e rajonit lindor të Donbasit, qendra industriale e Ukrainës.

Por kjo detyrë mund të bëhet më e vështirë për shkak të tërheqes së mercenarëve të grupit ushtarak privat ‘Wagner Group’, që ndihmoi në marrjen e kontrollit të qytetit. Tashmë ata do të zëvendësohen me ushtarë rusë.

Recep Tayyip Erdogan, i cili fitoi mandatin e tretë në zgjedhjet presidenciale turke, njoftoi përbërjen e qeverisë së re të shtunën pasi u betua për një mandat të ri pesëvjeçar si lider i Turqisë.

Pas një darke zyrtare ku morën pjesë pothuajse 80 presidentë shtetesh dhe qeverish, Erdogan njoftoi përbërjen e qeverisë së re në të cilën ministritë e Mbrojtjes, të Punëve të Jashtme dhe të Ekonomisë pësuan ndryshime të thella.

Qeveria e re do të mblidhet për herë të parë të martën, njoftoi ai më herët. Pas darkës, Erdogan shkoi në pallatin presidencial Cankaya, ku jetonte dhe punonte Mustafa Kemal Ataturk, për të shpallur përbërjen e qeverisë së re.

Siç pritej, eksperti i njohur Mehmet Simsek, ish-ministër i Financave (2009-2015) dhe më pas Zëvendëskryeministër për Politikat Ekonomike (deri në 2018), merr Ministrinë e Financave.

Emri i Mehmet Simsek, 56 vjeç u shfaq vazhdimisht në media: ish-ekonomisti i bankës amerikane Merrill Lynch do të jetë përgjegjës për të vendosur rregull në politikën financiare të vendit, për të rifituar besimin e investitorëve.

Ministritë kryesore do të rinovohen gjithashtu: kështu Hakan Fidan, ish-kreu i MIT, shërbimi inteligjent turk, do të marrë postin e ministrit të Jashtëm, në vend të Mevlut Çavusoglu.

Në Ministrinë e Mbrojtjes, Yasar Gueler, shefi i Shtabit të Përgjithshëm të Forcave të Armatosura, zëvendëson Hulusi Akar, ish-shefin e Shtabit të Përgjithshëm që mbante detyrën që nga korriku 2018.

Akar u konsiderua si organizator i rezistencës ndaj grusht-shtetit të dështuar në korrik 2016. Në detyrë kanë mbetur vetëm dy ministra, Shëndetësisë dhe Kulturës. syri.net

Bashkimi Evropian u bëri thirrje Kosovës dhe Serbisë që menjëherë dhe pa kushte të marrin masa për të ulur tensionet dhe të punojnë për vendosjen e qetësisë në veriun e trazuar të Kosovës, duke paralajmëruar se dështimi për të bërë një gjë të tillë do të ketë pasoja negative për të dyja palët.

Në një deklaratë të lëshuar nga shefi i politikës së Jashtme të BE-së, Josep Borrell, në emër të 27 vendeve anëtare të bllokut dënohen “aktet e dhunshme kundër qytetarëve, trupave të KFOR-it, forcave të rendit dhe mediave në veri të Kosovës. Dhuna mund të ishte shmangur dhe duhet shmangur në të ardhmen”, thuhet në komunikatë, në të cilën theksohet se blloku qëndron fuqishëm në mbështetje të misionit të NATO-s dhe atij të BE-së për sundimin e ligjit në përmbushjen e mandateve të tyre.

“Ne i bëjmë thirrje Kosovës dhe Serbisë që menjëherë dhe pa kushte të marrin masa për të shtensionuar situatën, t’i japin fund retorikës përçarëse dhe të përmbahen nga çdo veprim i mëtejshëm i pa bashkërenduar. Qetësia duhet të rivendoset urgjentisht. Bashkimi Evropian është i gatshëm të zbatojë masa të vendosura. Dështimi për të ulur tensionet do të çojë në pasoja negative”, thuhet në deklaratë.

“Presim që Kosova të veprojë në mënyrë që nuk e përshkallëzon situatën, dhe të pezullojë menjëherë operacionet policore në afërsi të ndërtesave komunale në veri të Kosovës. Kryetarët e komunave duhet t’i kryejnë përkohësisht detyrat e tyre në objekte të ndryshme nga ndërtesat komunale. Zgjedhjet e parakohshme duhet të shpallen sa më shpejt në të katër komunat dhe të organizohen në mënyrë gjithëpërfshirëse. Presim që serbët e Kosovës të marrin pjesë në këto zgjedhje” theksohet më tej në deklaratë në të cilën shprehet “shqetësimi për shkallën e gatishmërisë më të lartë të Forcave të Armatosura Serbe”.

Bashkimi Evropian po ashtu kërkon që Kosova dhe Serbia “të veprojnë me përgjegjësi dhe të angazhohen menjëherë në dialogun e ndërmjetësuar nga BE-ja për të gjetur një zgjidhje të qëndrueshme për situatën në veri të Kosovës, e cila garanton siguri, dhe demokraci për të gjithë qytetarët dhe hap rrugën për zbatimin e Marrëveshjes për Rrugën drejt Normalizimit. Kjo përfshin fillimin pa vonesë apo parakusht të mëtejshëm të punës për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe”, thuhet në deklaratën e zotit Borrell.

Radio Evropa e Lirë

Presidenti i Francës, Emmanuel Macron, tha se autoritetet e Kosovës “mbajnë përgjegjësi për trazirat, të cilat janë rritur ndjeshëm” në veri të Kosovës, prej se kryetarët e rinj shqiptarë morën detyrën në komunat me shumicë serbe.

Macron i bëri komentet në një konferencë për sigurinë në Bratisllavë.

Qëndrimi i presidentit francez është në bashkërendim me deklaratat e Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe vendeve tjera të QUINT-it, të cilat e bënë Qeverinë e Kosovës fajtore për tensionimin e situatës në veri të vendit.

“Dua të them se BE-ja e dënon fuqishëm dhunën në veri të Kosovës që kemi parë ditëve të fundit. Aktet e dhunës ndaj qytetarëve, mediave, forcave të rendit dhe KFOR-it janë të papranueshme. Ne si BE qëndrojmë prapa NATO-s dhe KFOR-it në përmbushjen e mandatit në interes të paqes dhe stabilitetit në Kosovë”, tha Borrell më 30 maj.

Nga kjo përleshje që ndodhi, 30 ushtarë të KFOR-it u lënduan.

Shefi i NATO-s, Jens Stoltenberg, ka bërë të ditur se aleanca veri-atlantike do ta rrisë për 700 numrin e trupave në Kosovë, në kuadër të misionit të saj, KFOR.

“Ne kemi vendosur t’i angazhojmë 700 trupa shtesë nga Forca Operacionale Rezervë për Ballkanin Perëndimor, dhe që të ngrejmë në nivel të lartë gatishmërinë e një batalioni shtesë të forcave rezervë, ashtu që ata të mund të angazhohen, nëse do të ketë nevojë”, tha ai.

Kryetarët e rinj shqiptarë të komunave Mitrovicë e Veriut, Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq kanë dalë nga zgjedhjet e jashtëzakonshme të 23 prillit, të cilat janë bojkotuar nga komuniteti serb.

Komisioni i Jashtëm i Parlamentit Europian miratoi raportin për Shqipërinë, duke evidentuar ndërhyrjen e shtetit për të penguar garën e partive politike në zgjedhje. Ky pasazh i referohet ndalimit të PD-së reale për të hyrë në zgjedhjet lokale me të gjitha atributet politike e ligjore që i përkasin asaj. Raporti i PE. shpreh një sërë shqetësimesh për zvoglëimin e hapësirave të opozitës në Kuvend, ndërsa nismat si amnistia fiskale dhe Pasaportat e Arta i konsideron të rrezikshme për rrugëtimin e Shqipërisë drejt BE. Gjithashtu në raport thuhet se projekte si ai i Portit Durrës duhet të zbatojnë prokurimin Publik sipas standarteve europiane të MSA.

Nga SYRI TV

Kritikat e adresuara nga Brukseli në muajt e fundit tashmë janë konkretizuar me Rezolutë duke sjellë kështu një goditje të rëndë për qeverinë dhe kryeministrin Edi Rama.

Komisioni i Jashtëm i Parlamentit Europian ka kaluar për votim në seancë të raportit “Shqipëria 2022”, ku adresohen një sër problematikash, përfshi edhe shqetësimet për zgjedhjet e 14 majit, ku vihet theksi te mosgarimi I barabartë e ndërhyrja e shtetit, duke iu referuar ndalimit të PD-së reale për të hyrë në zgjedhjet lokale me të gjitha atributet politike e ligjore që i përkasin asaj.

Thirrje autoriteteve shqiptare që të adresojnë prioritetin e jashtëzakonshëm të rekomandimeve të zgjedhjeve dhe financimit të partive, shumë përpara zgjedhjeve parlamentare të vitit 2025, lirinë e asociimit, përfshirë në partitë politike, si garantimin e lirisë për të dalë në zgjedhje pa ndërhyrje të panevojshme të shtetit ose ndërhyrje të tjera.

Por jo vetëm pabarazia në zgjedhje për mbajtjen peng të logos së Partisë Demokratike, por raporti vë në dukje edhe shkeljen e rregullores së Kuvendit për ngushtimin e hapësirës për rolin mbikqyrës të opozitës parlamentare përfshi edhe refuzimin për ngritjen e komisionit hetimor, duke sjell si shembull refuzimin e mazhorancës për Komisionin Hetimor për rolin e kryeministrit Edi Rama në skandalin Mcgonigal.

Keqardhje për konfrontimin politik dhe veprimet përçarëse, shkeljet e rregullores parlamentare, zvogëlimin e hapësirës për rolin e opozitës, duke përfshirë refuzimin e komisioneve hetimore parlamentare dhe nënvizon përgjegjësi të përbashkët politike dhe sociale për reformat.

Rezoluta e Parlamentit Europian është tepër kritike sa i përket nismave të qeverisë shqiptare, madje paralajmëron se disa nga këto nisma si amnistia fiskale apo pasaportat e arta, rrezikojnë seriozisht bllokimin e rrugëtimit të Shqipërisë drejt Bashkimit Europian.

Shpreh shqetësimin për aspektet e projektligjit për amnistinë fiskale dhe propozimin e shtetësisë sipas skemës së investimeve që janë të papajtueshme me normat e BE-së dhe politikën e saj të vizave. I bën thirrje qeverisë të anulojë urgjentisht çdo iniciativë ligjore në lidhje me amnistinë fiskale/penale dhe shtetësinë nga skemat e investimeve që janë një kërcënim për BE-në dhe Shqipërinë dhe sigurisht që do të bllokojnë çdo progres në integrimin evropian.

Por një tjetër çështje ku Parlamenti Europian citon se “është i skandalizuar, është ajo në lidhje me kontratën e Portit Durrës me një kompani nga Emiratet e Bashkuara, kontratë kjo që sipas raportit, shkel Marrëveshjen e Stabilizim Asocimit me BE megjithë paralajmërimet e mëparshme të Parlamentit e Komisionit Europian.’

Parlamenti Europian është i tmerruar nga qeveria që miratoi kontratën në shkelje të MSA-së në Portin e Durrësit me një kompani të Emirateve të Bashkuara Arabe, pavarësisht paralajmërimeve të mëparshme nga Parlamenti Evropian dhe Komisioni Evropian’’

PE shpreh shqetësimin për regresin e lirisë së shprehjes dhe të medias, refuzimin e qeverisë për të dhënë informacion, si dhe përpjekjet për diskreditimin e gazetareve.

Shpreh shqetësimin e tij serioz për regresin në lirinë e shprehjes dhe lirinë e medias, mungesën e progresit në arritjen e transparencës institucionale dhe thekson rolin e qeverisë dhe liderëve politikë në krijimin e një mjedisi favorizues për ndjekjen e këtyre lirive. Dënojmë përpjekjet për të diskredituar gazetarët dhe për të fshehur në mënyrë arbitrare informacionin publik nga autoritetet qeveritare, si dhe dështimin për të garantuar sigurinë e gazetarëve; u kërkon autoriteteve të ndërmarrin veprime të menjëhershme kundër ndërhyrjeve politike dhe ekonomike në media dhe frikësimit ndaj gazetarëve.

Gjithashtu në raport kërkohet hetim për shembjen e paligjshme te aseteve të lidhura me mediat e pavara nga qeveria apo kritike me të, siç eshtë rasti i Prestige Ressort dhe 24 News. Raporti shpreh edhe shqetësim se nuk ka progres në pastrimin e parave të Krimit, si dhe evidentohet korrupsioni në nivel më të lartë qeveritar ku mungojnë dënimet gjyqësore.

Presim përmirësime në parandalimin, hetimin proaktiv dhe ndjekjen penale të dënimeve përfundimtare jo selektive për rastet që përfshijnë korrupsionin dhe krimin e organizuar. Vërejmë se nuk ka dënime të zyrtarëve për akuza për korrupsion të nivelit të lartë.

Propozuesit e këtyre amendimeve, janë eurodeputetet Michael Gahler, David Lega,, Lukas Mandl, Antonia Lopez Isturiz, Miriam Lexman, Peter van Dalen, Vladimir Bilcik, Zeljana Zovko e Arba Kokalari.

E procedura e Parlamentit Europian është e tillë, që të gjitha raportet që përpilohen nga komisionet përkatëse miratohen nga eurodeputetët, e kjo do të shënonte një goditje të rëndë për Shqipërinë në rrugëtimin e saj drejt Bashkimit Europian.

Laureati i çmimit Nobel për paqen, Ales Bialiatski, është transferuar në një burg famëkeq brutal në Bjellorusi dhe nuk është marrë vesh asgjë për të prej një muaji, tha në një deklaratë gruaja e tij.

Natalia Pinchuk tha se Bialiatski, i cili po vuan një dënim prej 10 vitesh është mbajtur në një burg, ku të burgosurit rrihen dhe i nënshtrohen punës së rëndë.

Në mars, gjykata dënoi 60-vjeçarin Bialiatski, avokati kryesor i të drejtave të njeriut në Bjellorusi dhe një nga fituesit e çmimit Nobel për Paqen në vitin 2022 -dhe tre kolegë të tij me akuzat për financimin e veprimeve që shkelin rendin publik dhe kontrabandën.

Lukashenko, një aleat i vjetër i presidentit rus Vladimir Putin, i cili mbështeti pushtimin rus të Ukrainës, e ka udhëhequr vendin me grusht të hekurt që nga viti 1994. Gjatë protestave në vitin 2020, më të mëdhatë ndonjëherë në Bjellorusi, më shumë se 35,000 njerëz u arrestuan.

Deri më 1516 janë të burgosur politikë në Bjellorusi.dita

Të paktën dy civilë u vranë dhe tre të tjerë u plagosën në rajonin jugor Herson të Ukrainës për shkak të bombardimeve të kryera nga Rusia, tha një zyrtar ukrainas.

Ndërkohë, ushtria ukrainase raportoi se luftimet për kontrollin e qytetit lindor të Bahmutit ende po vazhdojnë.

“Rusia shënjestroi lagjet e banimit të zonave të populluara nga civilët dhe objektivat e infrastrukturës në rrethin [Herson] Berislav”, shkroi kreu i administratës ushtarake rajonale në Herson, Oleksandr Prokudin, në Telegram.

Edhe pse Radio Evropa e Lirë nuk arriti të konfirmojë në mënyrë të pavarur pretendimet, Vyacheslav Gladkov, guvernatori i rajonit të Belgorodit, deklaroi se “masat kundër terrorizmit” të zbatuara më parë ishin hequr.

Dy grupe, Trupat Vullnetare Ruse dhe Legjioni i Lirisë së Rusisë, morën përgjegjësinë për infiltrimin në territorin rus. Ata thanë se ishin luftëtarë rusë kundër Kremlinit që kërkonin të rrëzonin presidentin Vladimir Putin.

Italia ka miratuar paketën për ndihmë emergjente në vlerë prej mbi 2 miliardë eurosh, për të ndihmuar zonat e prekura nga vërshimet në rajonin verior Emilia-Romana, njoftoi kryeministrja Giorgia Meloni.

Të paktën 15 persona vdiqën si pasojë e vërshimeve dhe pothuajse një javë pas kësaj katastrofe natyrore, edhe afër 23.000 mijë persona ende mbeten të pastrehë dhe disa qytete vazhdojnë të jenë të vërshuara.

Ndërkaq, mijëra hektarë tokë, veçmas toka bujqësore, janë shkatërruar si pasojë e vërshimeve.

Meloni, e cila vizitoi të dielën zonat e prekura, të martën mblodhi kabinetit qeveritar për të miratuar paketën e ndihmës.

Ajo tha se ndihma do të jetë për personat e prekur nga vërshimet, por edhe për shërbimet e kujdesit shëndetësor dhe industrinë e turizmit.

Sipas kryeministres italiane, në këtë paketë përfshihen për shpenzime lidhur me emergjencat dhe moratoriumet mbi taksat dhe kontributet sociale për familjet dhe kompanitë e prekura.

Aktivistët në Gjeorgji penguan një dasmë të mbajtur jashtë kryeqytetit Tbilisi, ku mendohet se po merrte pjesë vajza e ministrit të Jashtëm të Rusisë.

Sipas raporteve nga mediat gjeorgjiane, Yekaterina Lavrov, vajza e Sergei Lavrov, pritej të merrte pjesë në një festë pas dasmës, në një vendpushim malor në lindje të Tbilisit më 20 maj.

Dasma u tha se ishte e vëllait të Aleksandr Vinokurov, që është bashkëshorti i Yekaterina Lavrov.

Protestuesit nacionalistë organizuan një tubim jashtë resortit, duke u përplasur shkurtimisht me policinë, e cila arrestoi të paktën 16 persona.

Sipas raportimeve të mediave, disa protestues hodhën vezë mbi minibusët që dilnin nga hoteli, duke thirrur: “Rusët nuk kanë vend në Gjeorgji!”

Nuk ishte menjëherë e qartë nëse festa pas dasmës ndodhi në të vërtetë apo jo. Presidentja e Gjeorgjisë Salome Zurabishvili tha se nuk nodhi, dhe se të ftuarit e dasmës tashmë ishin larguar nga lokacioni.

Një kanal televiziv opozitar më 19 maj publikoi një video të asaj që thoshte se ishte një ceremoni martese në një zyrë të regjistrit të martesave në Tbilisi. Ishte e paqartë nëse Lavrov mori pjesë në këtë ceremoni.

Zurabishvili tha gjithashtu se një ligjvënës rus kishte marrë pjesë në ceremoni.

“Kam marrë një premtim nga ministri i Punëve të Brendshme që familja, njerëzit që do të festonin dasmën sot, u larguan. Dasma nuk do të mbahet. Kjo është një fitore për shoqërinë, si dhe largimi i [deputetit të Dumës së Shtetit Sergei] Gavrilov nga ky vend”, tha ajo.

Incidenti ndodhi pasi Gjeorgjia u rivendosi fluturimet e ndërprera prej kohësh midis Tbilisit dhe kryeqytetit rus, Moskës. Më 19 maj, një aeroplan rus me pasagjerë u ul në Tbilisi – i pari që kur presidenti rus Vladimir Putin hoqi një ndalim-fluturimin e vitit 2019 javën e kaluar.

Ardhja e avionit u prit me protesta si në aeroportin e Tbilisit ashtu edhe në vende të tjera.

Marrëdhëniet zyrtare diplomatike midis dy vendeve nuk kanë ekzistuar që nga fitorja e shpejtë e Rusisë mbi forcat gjeorgjiane në një luftë të shkurtër në 2008. Si rezultat i konfliktit, Gjeorgjia humbi kontrollin mbi rajonet separatiste të Abkhazisë dhe Osetisë së Jugut.

Gjeorgjia ka votuar vazhdimisht në favor të rezolutave ndërkombëtare që dënojnë pushtimin rus të Ukrainës. Për më tepër, ajo ka ofruar ndihmë humanitare për Ukrainën dhe ka pranuar mijëra refugjatë që ikin nga lufta.

Policia gjermane, më 21 maj, nisi një hetim për helmimin e mundshëm të disidentëve rusë në Berlin, pasi një gazetar dhe aktivist raportoi probleme shëndetësore, pas një takimi të disidentëve në kryeqytetin gjerman, në muajin prill, tha policia gjermane, raporton AFP.

“Hetimi është në vazhdim e sipër”, tha një zëdhënës i policisë së Berlinit për AFP-në, duke konfirmuar raportin e gazetës gjermane Die Welt.

Pas një takimi të disidentëve rusë në Berlin, më 29 dhe 30 prill, dy pjesëmarrës shfaqën probleme shëndetësore, njoftoi këtë javë një agjenci e mediave hulumtuese ruse.

Takimi u organizua nga ish-oligarku i mërguar dhe kritiku i Kremlinit, Mikhail Khodorkovsky.

Një nga pjesëmarrësit, gazetar që u largua së fundmi nga Rusia, përjetoi simptoma të paspecifikuara gjatë ngjarjes dhe tha se ato mund të kenë filluar më herët.

Atij iu desh të trajtohej në Spitalin universitar Charite në Berlin, ku edhe lideri i opozitës ruse Alexei Navalny u trajtua nga helmimi, në gusht të vitit 2020, raporton AFP-ja.

Një tjetër pjesëmarrëse, Natalia Arno, drejtore e organizatës joqeveritare Fondacioni Rusia e Lirë në SHBA, ndjeu simptoma kur udhëtoi për në Pragë, pas takimit në Berlin.

Ajo gjithashtu zbuloi se dhoma e saj e hotelit ishte e hapur, raportoi agjencia. Të nesërmen, ajo udhëtoi për në Shtetet e Bashkuara, ku jeton gjatë dhjetë vjetëve të fundit. Atje, ajo iu drejtua për ndihmë spitalit dhe autoriteteve kompetente.

Këtë javë, në Facebook, Arno përshkroi simptomat, dhimbje të forta dhe mpirje. Ajo ka shkruar se simptomat e para të çuditshme janë shfaqur edhe para se të arrinte në Pragë dhe shtoi se ndihet më mirë, por se këto simptoma nuk janë zhdukur plotësisht.

Vitet e fundit, disa kundërshtarë të Kremlinit janë helmuar jashtë vendit, por dhe në Rusi. Moska mohon që shërbimet e saj sekrete janë përgjegjëse për diçka të tillë. Ndërkohë, laboratorët evropianë kanë konfirmuar se Navalny është helmuar me helmin sovjetik Novichok.

Presidenti i Ukrainës Volodymyr Zelensky duket se ka konfirmuar se Rusia ka fituar betejën e gjatë dhe të përgjakshme për qytetin e Bakhmutit.

I pyetur të dielën nëse Ukraina kishte kontrollin e qytetit lindor të saj, Zelensky tha:

‘Unë mendoj se jo’.

Qyteti ishte shkatërruar, tha ai.

Udhëheqësi i grupit paraushtarak rus Wagner tha në një video të shtunën se forcat e tij kishin pushtuar qytetin, një pretendim që zyrtarët ukrainas fillimisht e mohuan.

Analistët thonë se Bakhmut ka pak vlerë strategjike për Moskën, por kapja e tij është një fitore simbolike për Rusinë pas betejës më të gjatë të luftës së Ukrainës deri tani, raporton BBC.

Zyrtarët perëndimorë vlerësojnë se midis 20 mijë dhe 30 mijë trupa ruse janë vrarë ose plagosur në Bakhmut, ndërsa ushtria e Ukrainës ka paguar gjithashtu një çmim të rëndë.

Presidenti çek, Petr Pavel dhe ai finlandez, Sauli Niinisto shfrytëzuan Samitin e katërt të Kryetarëve të Shteteve dhe Qeverive të Këshillit të Evropës në Reykjavik të Islandës për të shprehur mbështetjen e tyre për anëtarësimin e Kosovës në këtë institucion.

Edhe pse ky samit iu dedikua Ukrainës, Pavel në fjalën tij deklaroi se Kosova duhet të bëhet sa më shpejtë anëtare e Këshillit të Evropës.

“Ndërsa ne fokusohemi te situata në Ukrainë, nuk duhet të harrojmë Gjeorgjinë, Moldavinë, si dhe partnerët e tjerë që po përballen me presionin dhe frikësimin rus. Ata mund të llogarisin në mbështetjen tonë, duke përfshirë rrugën e tyre drejt anëtarësimit në BE. Gjithashtu do të doja të shfrytëzoj këtë rast për të ritheksuar mbështetjen tonë të plotë për synimin e Kosovës për t’u bërë sa më shpejt anëtare e Këshillit të Evropës”, deklaroi Pavel.

Edhe presidenti finlandez, Sauli Niinisto, tha se nuk duhet harruar Ballkani Perëndimor duke ritheksuar mbështetjen për avancimin e anëtarësimit të Kosovës në Këshillin e Evropës.

“Ndërsa vëmendja jonë kryesore është me të drejtë nga Ukraina, ne theksojmë nevojën për mbështetje edhe për Gjeorgjinë, Moldavinë dhe Ballkanin Perëndimor. Finlanda mirëpret hapat e mëtejshëm për avancimin e anëtarësimit të Kosovës në Këshillin e Evropës. Ndërsa sistemi shumëpalësh i bazuar në rregulla sfidohet, Këshilli i Evropës meriton mbështetjen tonë më të fortë”, deklaroi Niinisto.

Kosova aplikoi për anëtarësim në Këshillin e Evropës më 12 maj të vitit 2022 ndërsa në fund të prillit të këtij më shumë se 2/3 e votave të shteteve anëtare vendosi në favor të përmbylljes së etapës së parë të anëtarësimit të Kosovës në Këshillin e Evropës, duke ia kaluar kërkesën për anëtarësim Asamblesë Parlamentare. syri.net

Të paktën tetë persona kanë humbur jetën, e mijëra janë evakuuar si pasojë e shirave të rrëmbyeshëm që goditën rajonin verior të Italisë, Emilia-Romanjën, duke shkaktuar përmbytje të mëdha.

Ministri i Mbrojtjes Civile Nello Musumeci tha se në disa zona, shiu që kishte rënë në 36 orë, ishte sa gjysma e mesatares vjetore. Shirat nxitën daljen nga shtrati të lumenjve, që përmbytën qytete e mijëra hektarë tokë bujqësore.

Tetë persona humbën jetën si pasojë e përmbytjeve, u tha gazetarëve nënpresidentja e Emilia-Romagna, Irene Priolo. Ajo shtoi se shirat po pakësohen, por niveli i lumenjve vazhdonte të ishte në rritje.

Gara e kësaj fundjave e Formula 1-it, që mbahet në Imola, një qytet pranë zonave më të goditura, u anulua. Autoritetet thanë se shërbimet e urgjencës duhej të përqendroheshin në operacionin e shpëtimit.

“Vendimi është marrë sepse nuk është e mundur të garantohet siguri për tifozët, ekipet dhe personelin tonë”, thanë organizatorët e Formula 1-it në një deklaratë.

Lidhjet rrugore dhe hekurudhore u bllokuan në shumë zona. Kryebashkiakët e shumë qyteteve, përfshirë Bolonjës, u bënë thirrje banorëve të qëndrojnë në shtëpi.

Kjo është hera e dytë këtë muaj që rajoni i Emilia-Romanjës goditet rëndë nga moti i keq. Gjatë stuhive në fillim të muajit maj humbën jetën të paktën dy persona.

Ministri Musumeci tha se në disa pjesë të rajonit në rreth 2 ditë kanë rënë rreth 200 deri në 500 mm shi, ose sa gjysma e mesatares vjetore që llogaritet në rreth 1000 mm. Shirat nuk e kanë prekur qytetin e Venecias.

Shirat e rrëmbyeshëm vijnë pas muajsh të tërë thatësire që sikurse thanë meteorologët, ka reduktuar kapacitetin e tokës për të thithur ujin, duke përkeqësuar ndikimin e përmbytjeve.

Polonia ka pranuar dërgesën e parë me sistemet raketore HIMARS, të prodhimit amerikan. Varshava planifikon që t’i dislokojë këto sisteme në një rajon që gjendet në kufi me Rusinë, tha ministri polak i Mbrojtjes.

“Kjo armë do të dislokohet në pjesën verilindore të shtetit tonë… detyra e saj është të pengojë agresorin”, tha ministri Mariusz Blaszczak për gazetarët më 15 maj.

Në mars, Ministria e Mbrojtjes e Polonisë tha se HIMARS-ët, që janë sistem raketor me rreze të gjatë veprimi dhe mjaft preciz, do të stacionohen në njësi ushtarake në Olsztin, që gjendet rreth 80 kilometra nga kufiri rus, afër enklavës së Kaliningradit.

Blaszczak tha se HIMARS-ët do të “forcojnë ushtrinë polake në krahun lindor të Polonisë dhe krahun lindor të NATO-s”.

Polonia, shtet në kufi me Ukrainën, të cilën e ka mbështetur, kishte blerë 20 HIMARS nga SHBA-ja më 2019 dhe tani ka pranuar dërgesën e parë me këto sisteme raketore.

Por, Varshava tani është duke negociuar me Shtetet e Bashkuara që të blejë më shumë HIMARS.

“Kongresi amerikan ka miratuar shitjen e pothuajse 500 sistemeve për Poloninë. Këta raketahedhës do të blihen nga Polonia shumë shpejt”, tha Blaszczak.

“Ne duam të sigurohemi që në bazë të kontratës që po negocionojmë, të përfshijmë edhe bashkëprodhimin e HIMARS-ëve, si të raketahedhësve ashtu edhe të raketave të bëhen në Poloni. Ky është qëllimi që i kemi vënë vetes”, shtoi ai.

Në fund të janarit, Polonia ka njoftuar për rritje të shpenzimeve të mbrojtjes për 4 për qind të bruto prodhimit të brendshëm, me kryeministrin polak që ka deklaruar se shteti ka nevojë të armatosë veten “më shpejt” në dritë të pushtimit rus të Ukrainës.

Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, ka arritur në Berlin për bisedime kritike, pasi liderët gjermanë njoftuan për një paketë të ndihmës ushtarake në vlerë prej 2.7 miliardë eurosh, që synon ta ndihmojë Kievin për të luftuar kundër pushtimit të Rusisë.

“Kam arritur në Berlin”, ka shkruar në Twitter Zelensky në orët e para të 14 majit, pasi ditën paraprake qëndroi në Itali.

Zelensky është takuar me presidentin gjerman Frank-Walter Steinmeier dhe po ashtu është paraparë takim edhe me kancelarin Olaf Scholz. Ai po ashtu pritet të udhëtojë në qytetin Açen, për të pranuar çmimin prestigjioz Charlemagne.

Një ditë para se Zelensky të udhëtonte drejt Gjermanisë, Berlini njoftoi për paketën e re të ndihmës që përfshin tanke, sisteme kundërajrore dhe municione.

Në pakon e ndihmës përfshihen 20 makina të këmbësorisë, Marder, 30 tanke Leopard 1, 15 tanke kundërajrore Gepard, 200 dronë vëzhgues, katër sisteme kundërajrore Iris-T dhe municione, municione shtesë për artilerinë dhe mbi 200 makina luftarake dhe logjistike.

Gjermania është kritikuar nga shumë në Ukrainë, për shkak të ngurrimit që të dërgojë në Kiev armatime të rënda. Paketa e re do të jetë paketa më e madhe që Berlini i dërgon Kievit që kur nisi pushtimi i Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

Ministri i Jashtëm ukrainas, Dmytro Kuleba, ka bërë thirrje për dërgim të shpejtë të paketës së ndihmës, pasi Kievi po përgatitet për një kundërofensivë të madhe.

Më 13 maj, ai mori pjesë në takimin në Suedi me homologët e tij nga shtetet e Bashkimit Evropian dhe tha se Ukraina gjithmonë ka nevojë që armatimet t’i dërgohen shumë shpejt.

Ministria e Mbrojtjes së Polonisë tha më 13 maj se ka detektuar një objekt në hapësirën e saj ajrore që kishte fluturuar nga drejtimi i Bjellorusisë. Autoritetet polake thanë se me gjasa ky objekt është një balonë vëzhguese.

Ministria shkroi në Twitter se radari humbi kontakt me objektin humbi në afërsi të Ripinit, një qytet polak që gjendet 143 kilometra në veriperëndim të Varshavës.

Autoritetet kanë nisur kërkimet për objektin dhe në këto operacione janë përfshirë një helikopter, dron dhe trupa tokësore të Forcave të Mbrojtjes Territoriale, tha një zyrtar i forcave të armatosura.

Objekti fluturues ishte detektuar të premten në Bialovieza, që gjendet në afërsi të kufirit mes Polonisë dhe Bjellorusisë. Më pas është kryer një monitorim me radarë dhe të shtunën, rreth orës 12:30, objekti sërish është parë në hapësirën ajrore polake, thanë autoritetet.

Ky njoftim vjen pas dy inkursioneve të tjera që kanë ndodhur në hapësirën ajrore polake që kur Rusia ka nisur pushtimin e Ukrainës, shtet që gjendet në kufi me Poloninë.

Në nëntor të vitit të kaluar, dy banorë të Polonisë u vranë pasi një raketë ra në lindje të këtij shteti. Zyrtarët perëndimorë thanë se besojnë se një raketë e mbrojtjes ajrore ukrainase doli nga trajektorja, në kohën kur forcat ajrore ukrainase po tentonin që të zmbrapsnin një sulm të madh të kryer nga Rusia.

Zyrtarët politikë dhe ushtarakë të Polonisë po ashtu kanë ngritur pikëpyetje lidhur me një tjetër objekt që ra në territorin e këtij shteti dhjetorin e kaluar, por që u zbulua në prill të këtij viti nga një qytetar që po shëtiste në një pyll.

Ky incident ka ngritur pikëpyetje lidhur me aftësinë e sistemeve të mbrojtjes ajrore të Polonisë për t’u përballur me rreziqet e reja që nga krijuar nga lufta në Ukrainë.

Ndryshe, Rusia përdori territorin e Bjellorusisë për të nisur pushtimin e Ukrainës më 24 shkurt 2022. Bjellorusia, aleate e Rusisë, ka thënë se nuk është pjesë e konfliktit në Ukrainë, pavarësisht se lejon forcat ruse të përdorin territorin e saj.

Gjermania po përgatit një paketë të re të ndihmës me armatime për Ukrainën, në vlerë prej 2.7 miliardë eurosh. Kjo është paketa më e madhe e ndihmës që Berlini do t’i japë Kievit, që kur nisi pushtimi rus i Ukrainës vitin e kaluar, tha më 13 maj Ministria gjermane e Mbrojtjes.

“Ne shpresojmë për një përfundim të shpejtë të kësaj lufte të tmerrshme të Rusisë ndaj popullit ukrainas, por fatkeqësisht fundi nuk duket në horizont”, tha ministri gjerman i Mbrojtjes, Boris Pistorius përmes një deklarate.

“Prandaj, Gjermania do të dërgojë ndihmën që mundet, për aq kohë sa të jetë e nevojshme”, shtoi ai.

Paketa e re e ndihmës do të përfshijë edhe 30 tanke shtesë Lepoard, makina të blinduara të llojit Marder, sisteme të mbrojtjes ajrore dhe dronë vëzhgues, tha ministria gjermane.

Revista Der Spiegel tha se kjo do të jetë paketa më e madhe e ndihmës që Gjermania do t’i ofrojë Ukrainës që nga nisja e luftës në fundin e shkurtit të vitit të kaluar.

Njoftimi për ndihmën e re për Ukrainën vjen në ditën kur presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, po viziton Romën, ku pritet të zhvillojë bisedime me liderët politikë. Më pas ai do të qëndrojë në Berlin.

Zyrtarët gjermanë megjithatë nuk kanë konfirmuar vizitën, por policia gjermane ka nisur përgatitjet për këtë vizitë të presidentit ukrainas.

Aleatët perëndimorë i kanë dërguar armë të fuqishme Kievit që kur Rusia dërgoi trupat e saj në Ukrainë në shkurtin e vitit të kaluar, edhe pse aleatët nuk kanë dërguar avionë luftarakë, të cilat i ka kërkuar Zelensky.

Vitin e kaluar, Gjermania i dha Ukrainës ndihmë në vlerë prej 2 miliardë eurosh dhe gjatë këtij viti ka planifikuar 2.2 miliardë euro të tjera ndihmë, edhe pse detajet për këtë ndihmë ende nuk janë finalizuar.

Berlini po ashtu ka premtuar se do t’i dërgojë Kievit më shumë tanke Leopard-2 dhe ka nisur të trajnojë ushtarët ukrainas për përdorimin e tyre.

Administratorja e Agjencisë Amerikane për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), Samantha Power, ka inkurajuar Kosovën dhe Serbinë që të intensifikojnë përpjekjet që të përshpejtohet rruga drejt normalizimit të raporteve.

Gjatë një konference për media në Prishtinë më 13 maj, pas takimit me presidenten e Kosovës, Vjosa Osmani, zyrtarja amerikane tha se nga normalizimi i raporteve do të përfitonin qytetarët e të dyja shteteve.

“Themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe do t’i ndihmojë po ashtu normalizimit të raporteve dhe me këtë zhvillimit ekonomik dhe biznesit”, tha Power.

Power tha se dialogu mes Kosovës dhe Serbisë, që ndërmjetësohet nga Bashkimi Evropian dhe që mbështetet nga SHBA-ja, është rruga e duhur që duhet të ndjekin të dyja shtetet. Ajo tha se Uashingtoni do të vazhdojë të mbështesë Kosovën në këtë proces, teksa agjencia që ajo udhëheq, USAID, po ashtu do të vazhdojë të investojë në Kosovë.

Power ka qëndruar në Kosovë për dy ditë dhe është takuar edhe me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti, me të cilin po ashtu ka biseduar për dialogun me Serbinë.

Pas takimit me Kurtin ajo ka deklaruar se SHBA-ja është e përqendruar në zbatimin e Marrëveshjes së Ohrit, që synon të çojë palët drejt normalizimit, duke theksuar se qëndrimi i Uashingtonit gjithmonë ka qenë që ky proces duhet të rezultojë me njohje të ndërsjellë.

Kosova dhe Serbia më 27 shkurt në Bruksel arritën Marrëveshjen drejt normalizimit të raporteve, ndërkaq më 18 mars në Ohër arritën Aneksin për zbatimin e kësaj marrëveshjeje.

Marrëveshja nuk përmend në mënyrë specifike njohjen e ndërsjellë, por dokumenti prej 11 nenesh kërkon nga të dyja vendet që t’i pranojnë dokumentet dhe simbolet e njëra-tjetrës, përfshirë: pasaportat, diplomat dhe targat.

Po ashtu, Marrëveshja e Ohrit kërkon që palët të zbatojnë të gjitha marrëveshjet e arritura deri më tani në dialogun për normalizimin e marrëdhënieve, përfshirë edhe atë për formimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe në Kosovë, të cilin Qeveria në Prishtinë e ka refuzuar deri më tash, me arsyetimin se mund të rrezikojë funksionalitetin e shtetit.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenskiy tha se nuk është ende koha e duhur për kundërofensivën e planifikuar për të rimarrë kontrollin e territorit nga trupat pushtuese ruse.

“Kemi nevojë për pak më shumë kohë”, tha zoti Zelenskiy në një intervistë me mediat britanike të bërë publike të enjten.

Përgatitjet për kundërofensivën përfshijnë trajnimin e forcave ukrainase nga partnerët perëndimorë, si dhe dërgesat e municioneve, tankeve dhe sistemeve të mbrojtjes ajrore për të rritur aftësitë e palës ukrainase.

“Me [ato që kemi] ne mund ta fillojmë kundërofensivën dhe të jemi të suksesshëm,” tha presidenti Zelenskiy.

“Por do të humbisnim shumë njerëz. Mendoj se kjo do të ishte e papranueshme”, tha ai.

Të mërkurën vonë, admirali Bob Bauer, i cili kryeson Komitetin Ushtarak të NATO-s, u tha gazetarëve se Ukraina do të mund të luftojë me armë më të mira, megjithëse ka më pak ushtarë në dispozicion se Rusia.

“Rusëve do t’u duhet të përqendrohen tek numrat, tek një numër më i madh rekrutësh dhe të mobilizuarish, të patrajnuar mirë dhe me materiale të vjetra dhe jo me aq preçizion sa ato më të rejat”, shtoi ai.

Parlamenti Evropian ka miratuar dy rezoluta vjetore për Kosovën dhe Serbinë, “përmes së cilave u bëhet ftesë të dyja vendeve që të jenë konstruktive në dialogun për normalizimin e raporteve dhe ky normalizim duhet të përfshijë edhe njohjen e ndërsjellë”.

Për raportin për Kosovën votuan 452 deputetë, 87 ishin kundër dhe 76 abstenuan.

Këto janë raportet e fundit vjetore për Kosovën dhe Serbinë nga përbërja aktuale e Parlamentit Evropian, pasi në fund të majit apo në fillim të qershorit të vitit 2024 do të mbahen zgjedhjet evropiane.

Tekstet e raporteve për Kosovën dhe Serbinë paraprakisht ishin miratuar në Komisionin për politikë të jashtme, ndërkaq tani atyre iu shtuan disa amendamente të propozuara, që morën shumicën e votave të deputetëve evropianë.

Në raportin për Kosovën përsëritet ftesa për pesë shtetet e BE-së që nuk e njohin pavarësinë e Kosovës, ta bëjnë një gjë të tillë.

Spanja, Greqia, Rumania, Qipro dhe Sllovakia ende nuk e njohin pavarësinë e Kosovës.

Në tekstin e raportit po ashtu përshëndetet edhe aplikimi i Kosovës për anëtarësim në BE. Aty, po ashtu, mirëpritet përmbyllja e procesit të liberalizimit të vizave për Kosovën. Të gjitha këto porosi janë pjesë e rezolutës së propozuar dhe u dëgjuan po ashtu nga shumë deputetë gjatë debatit që u zhvillua të martën mbrëma në seancën plenare të Parlamentit.

Raportuesja për Kosovën, Viola von Cramon, e cila e ka përpiluar tekstin e propozuar, është shprehur e kënaqur për përmbylljen e procesit të liberalizimit të vizave.

“Që nga viti 2019 unë përpiloja raporte për Kosovën duke shprehur vazhdimisht shpresën se do të sigurohet lëvizja e lirë. Tani mund të them se Evropa më në fund i hapi dyert edhe për Kosovën”, tha ajo gjatë debatit.

Në Rezolutën për Serbinë është shprehur keqardhje për mospërshtatjen e qëndrimeve të këtij vendi në politikën e jashtme të BE-së, sidomos sa i përket sanksioneve të BE-së ndaj Rusisë.

Gjatë debatit për Serbinë pati shumë deputetë që kërkon nga Beogradi që të shprehet qartë rreth aspiratave për integrime në BE dhe që këtë orientim ta dëshmojë duke mbështetur edhe sanksionet ndaj Rusisë. U dëgjua nga disa deputetë që Serbia po e bën të kundërtën, se në vend që të rrisë përshtatjen me qëndrimet e BE-së në politikën e jashtme, po e zvogëlon atë.

Deputetja kroate, Zheljana Zovko, nënvizoi se nga 65 për qind që ka qenë vitin e kaluar, përshtatja e Serbisë me politikën e jashtme të bllokut evropian ka rënë në 45 për qind.

Sa i përket dialogut mes Kosovës dhe Serbisë – që ndërmjetësohet nga BE-ja – gjatë debatit, raportuesja për Kosovën, Viola von Cramon kërkoi që palët të zbatojnë të gjitha marrëveshjet dhe që procesi i normalizimit të vizave të përfshijë njohjen e ndërsjellë.

Ajo po ashtu kërkoi po ashtu që serbët në veri të Kosovës të kthehen në institucionet kosovare.

Serbët në katër komunat në veri, të banuara me shumicë serbe, u larguan nga institucionet e Kosovës në fund të vitit të kaluar, në shenjë pakënaqësie me një vendim të Qeverisë së Kosovës që kërkonte riregjistrimin në targa të ligjshme të Kosovës të makinave që bartnin targa ilegale serbe.

Lista Serbe – partia kryesore e serbëve në Kosovë, që gëzon mbështetjen e Beogradit zyrtar – ka thënë se kusht për kthimin e serbëve në institucione është themelimi i Asociacionit të komunave me shumicë serbe, por edhe tërheqja e njësive speciale të Policisë së Kosovës nga veriu i shtetit.

Ndryshe, rezolutat e Parlamentit Evropian kanë një rëndësi politike, por ato nuk janë obliguese për vendet anëtare.