Gjyshja e Nahel M, 17-vjeçarit që u vra nga një polic gjatë një ndalesë trafiku më 27 qershor, ka bërë thirrje për përfundimin e trazirave në mbarë Francën që u nxitën nga vrasja e nipit të saj.

“Nuk duam që ata [protestuesit] të shkatërrojnë dyqane, autobusë dhe shkolla”, tha Nadia në një intervistë të dhënë për BFM TV.

“Ata po e përdorin Nahelin si justifikim. Ne duam që gjërat të qetësohen”, shtoi ajo.

Ajo tha se beson se zyrtari policor përgjegjës për vrasjen e nipit të saj do të ndëshkohet, ndërsa tha se “zemra po më dhemb” kur u pyet për paratë që i janë dhuruar zyrtarit policor pas vrasjes së Nahelit.

“Jam e lodhur. Ka marrë fund, fëmija im nuk ka më jetë. Mos i shkatërroni shkollat, mos i shkatërroni autobusët. Ka shumë nëna që i përdorin ata autobusë”, tha ajo.

Rreth 2.800 njerëz janë arrestuar gjithsej që nga vdekja e Nahelit më 27 qershor. Dislokimi masiv i policisë është mirëpritur nga disa banorë të frikësuar të lagjeve të shënjestruara dhe pronarë dyqanesh, dyqanet e të cilëve janë plaçkitur. Por, ky veprim ka zemëruar më tej ata që e shohin sjelljen e policisë si shkakun e krizës aktuale në Francë.

Qindra policë dhe zjarrfikës francezë kanë mbetur të plagosur nga trazirat që shpërthyen pas vrasjes së Nahelit, megjithëse autoritetet nuk kanë publikuar shifrat për të plagosurit në mesin e protestuesve. Në Guajanën franceze, një 54-vjeçar humbi jetën pasi u godit nga një plumb qorr.

Në natën e pestë të trazirave të shkaktuara nga vrasja e Nahelit, policia njoftoi se janë arrestuar 719 persona – në krahasim me 1311 arrestime një natë më parë – në mbarë Francën.

Protestuesit hodhën breshëri fishekzjarrësh dhe ndezën zjarre si barrikada, ndërsa policia u kundërpërgjigj me gaz lotsjellës dhe shok-bomba.

Një makinë e djegur goditi shtëpinë e kryetarit të periferisë së Parisit, l’Hay-les-Roses, gjatë natës. Disa shkolla, stacione policie dhe dyqane janë djegur dhe vandalizuar gjatë ditëve të fundit, por një sulm i tillë personal në shtëpinë e një kryetari komune është i pazakontë.

Këtë javë, nëna e Nahelit i tha televizionit France 5 se ishte e zemëruar me oficerin që qëlloi djalin e saj në një ndalesë trafiku, por jo me policinë në përgjithësi.

“Ai pa një fëmijë të vogël me pamje arabe. Ai donte t’ia merrte jetën”, tha ajo. Familja e Nahelit ka prejardhje nga Algjeria.

Një video, ku shihet momenti i vrasjes së tij, shfaq dy oficerë në dritaren e makinës, njëri me armën drejtuar shoferit. Kur adoleshenti lëvizi përpara, oficeri qëlloi një herë përmes xhamit të përparmë. Oficerit të akuzuar për vrasjen e Nahelit iu ngrit një akuzë preliminare për vrasje të qëllimshme.

Një teleskop hapësinor evropian do të niset nga Florida e SHBA-së më 1 korrik në një kërkim për të gjetur përgjigjen në një nga pyetjet më të mëdha në shkencë: nga çfarë përbëhet Universi?

Misioni Euklid do ta bëjë një hartë të madhe tredimensionale të kozmosit në një përpjekje për të zbuluar disa nga vetitë e të ashtuquajturave materie dhe energji e errët.

Së bashku, këto dukuri besohet se kontrollojnë formën dhe zgjerimin e gjithçkaje që gjendet në univers.

Megjithatë, studiuesit pranojnë se nuk dinë pothuajse asgjë rreth tyre. As materia e errët, as energjia e errët nuk mund të detektohen direkt.

Ky hendek i madh në njohuritë e njerëzimit do të thotë se ne nuk mund ta shpjegojmë me të vërtetë origjinën tonë, thotë profesoresha Isobel Hook.

Vështrimet e teleskopit Euklid paraqesin gjasat më të mira për të shkuar drejt të kuptuarit të kësaj origjine, beson astronomja në Universitetin Lancaster të Mbretërisë së Bashkuar.

“Do të jetë si të nisesh në një anije para se njerëzit ta dinin se ku kishte tokë në anët e ndryshme [të planetit]. Ne do ta hartojmë universin në përpjekje për ta kuptuar se ku përshtatemi me të dhe si kemi arritur këtu”, tha ajo për BBC News.

Teleskopi Euklid, 1.4 miliardë eurosh, pritet të niset në orën 5:12 më 1 korrik. Ai do të dërgohet në një pozicion vëzhgimi rreth 1.5 milion kilometra larg nga Toka, në anën e kundërt të planetit me Diellin.

Edhe pse ky projekt është i drejtuar kryesisht nga Agjencia Hapësinore Evropiane (ESA), misioni ka të dhëna të rëndësishme shkencore dhe inxhinierike edhe nga agjencia hapësinore amerikane (NASA).

Eksperimentet e mëparshme kanë sugjeruar që energjia e errët përbën rreth 70 për qind të të gjithë energjisë në Univers; materia e errët rreth 25 për qind; ndërsa e gjithë materia e dukshme – si yjet, gazin, pluhurin, planetët dhe njerëzit – përbën rreth 5 për qind.

Për ta zbërthyer natyrën e energjisë dhe materies së errët, teleskopi Euklid do të kryejë një hulumtim gjashtëvjeçar.

Detyrë kryesore e tij do të jetë hartimi i shpërndarjes së materies së errët, materie kjo që nuk mund të detektohet drejtpërdrejt, por që astronomët e dinë se ndodhet atje për shkak të efekteve të gravitetit.rel

Më 30 qershor 1905, Ajnshtajn boton teorinë e tij mbi Relativitetin.

Një prej zbulesave më kopernikane të shkencës kremton sot 118-vjetorin. Kjo teori derivon prej dy përfundimeve revolucionare, që kanë shënuar pakthim të kuptuarit të universit dhe të gravitetit. Sipas tyre, hapësira dhe koha janë të lidhura dhe kanë bashkarisht një karakter relativ. Kështuthënë, hapësira dhe koha nuk janë absolute dhe për rrjedhojë, mund të pësojnë deformime. Në këtë kuptim, ekuacioni i Ajnshtajnit sugjeronte që graviteti të mos konsiderohej më si një forcë e ushtruar në distancë, por si një veti gjeometrike e raportit hapësirë-kohë. syri.net

Arkeologët zbuluan një tempull 4.000-vjeçar në Holandë.

Qyteza Tiel publikoi një deklaratë të premten duke thënë se shenjtërorja u zbulua në pjesën qendrore të vendit dhe kishte një kalendar diellor.

Arkeologia e bashkisë, Ilse Schuuring, ka thënë se punimet kanë marrë gjashtë vjet për t’u përfunduar.

Mostra e rindërtimit e zbuluar në shtyp të mërkurën dëshmon se tempulli ka qenë një ndërtim spektakolar gjatë kohës së tij. Në deklaratë shtohet se tempulli antik ka disa tuma dheu dhe ndodhet në pronën industriale Medel.

Arkeologët kanë gjetur eshtrat e 80 personave të djegur dhe të varrosur brenda tempullit. Siç thuhet, tempulli i lashtë ishte një vend për festime, rituale dhe vende varrimi për 800 vjet.

Një nga kodrat e tempullit është përdorur si kalendar diellor për të përcaktuar kohën e vitit.

Lidhje me Mesopotaminë

Një rruazë e qelqit, e cila konsiderohet se ka ardhur nga Mesopotamia, është një nga pjesët më interesante të gjetura në zonën e zbulimit dhe konsiderohet si më e vjetra që gjendet në Holandë. Zbulimi tregon se popullsitë që jetonte në Medel ishte në kontakt me njerëzit që jetonin 5.000 kilometra larg.

Një raport i detajuar shkencor do të publikohet pasi të përfundojë hulumtimi i plotë në vjeshtë. syri.net

Forcat ukrainase e kanë rikthyer kontrollin e 130 kilometrave katrorë në jug, prej nisjes së kundërofensivës, ka thënë zëvendësministrja ukrainase e Mbrojtjes, Hanna Malyar më 26 qershor.

Ajo ka thënë përmes kanalit të saj në Telegram se ushtria ukrainase vazhdon të avancojë në Melitopol dhe Berdjansk, që gjenden në rajonin Zaporizhja, pavarësisht rezistencës së ashpër ruse dhe humbjeve “të konsiderueshme” në njerëz dhe pajisje.

Sipas saj, përgjatë vikendit, zona e territoreve të çliruara është rritur për 17 kilometra katrorë.

“Në total, prej nisjes së kundërofensivës, zona e çliruar në jug shkon në 130 kilometra katrorë”, ka thënë ajo.

Ndaras, Shtabi i Përgjithshëm i ushtrisë ukrainase, ka thënë në raportin ditor më 26 qershor se, forcat ukrainase kanë zmbrapsur me sukses sulmet ruse në rajonet e Donjeckut, dhe i kanë zmbrapsur 36 sulme në Liman, Bahmut, Avdivka, Marinaka dhe zona tjera përreth.

Më 25 qershor, presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, ka diskutuar për kundërofensivën me presidentin amerikan, Joe Biden, duke thënë se palët i kanë koordinuar “pozicionet e tyre” para samitit të NATO-s që mbahet më 11-12 korrik në Lituani.

Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt 2022.

Presidenti rus, Vladimir Putin, e quan luftën si “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.

Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.

Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre.rel

Përfaqësuesi i lartë i BE-së, Josep Borrell ka thënë se në takimet që i ka pasur sot me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti dhe presidentin e Serbisë, Aleksandër Vuçiqin, janë pajtuar se duhet të ketë zgjedhje të hershme në katër komunat veriore të Kosovës.

“Takimi i sotëm nuk u fokusua shumë në çka por në atë se si dhe kur – si të qetësohet situata në terren, si të organizohen zgjedhje të reja dhe si të kthehen në dialog dhe të zbatojnë të gjitha detyrimet e dialogut, në veçanti marrëveshjen e fundit në rrugën e normalizimit”, tha Borell të enjten.

Për katër orë rresht, në Bruksel, Borrell dhe i dërguari evropian për dialogun mes Kosovës dhe Serbisë, Mirosllav Lajçak, kanë zhvilluar “një seri takimesh për menaxhimin e krizave”, fillimisht me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti dhe më vonë me presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq. Të enjten nuk është zhvilluar asnjë takim i përbashkët mes Kurtit dhe Vuçiqit.

Borrell ka shtuar se në takimin me Kurtin, ka ritheksuar kërkesën që kryetarët shqiptarë të zgjedhur në komunat serbe, të punojnë nga ndërtesa alternative.

Në lidhje me arrestimet e disa serbëve në Kosovë pas protestave të fundit në veri, Borell po ashtu tha se “nuk mund të ketë mosndëshkim për autorët e dhunës”.

Megjithatë, ai theksoi se “arrestimi ose keqtrajtimi arbitrar i padrejtë i të burgosurve është krejtësisht i papranueshëm”.

Gjithashtu, Borrell deklaroi t’i ketë thënë Vuçiqit se tre policët e Kosovës që po mbahen në paraburgim në Serbi “duhet të lirohen menjëherë dhe pa kushte”.

“Mendoj se kemi identifikuar rrugë të mundshme përpara por të dy palët duhet t’i përmbahen detyrimeve të tyre”, tha ai.

Tre policë kufitarë të Kosovës janë arrestuar nga forcat serbe më 14 qershor. Autoritetet serbe thonë se ata janë arrestuar thellë në territorin e Serbisë. Ndërkaq, autoritetet e Kosovës theksojnë se tre policët kosovarë janë rrëmbyer brenda territorit të Kosovës.

Borrell shtoi se do të jetë në kontakt të ngushtë me të dyja palët në ditët në vijim dhe se ai do të raportojë te ministrat e jashtëm të BE-së të hënën për “ku qëndrojmë dhe ku duhet të shkojmë”.

Vuçiq: Çdo gjë ka shkuar shumë larg

Pas takimit me ndërmjetësuesit e dialogut, Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiq ka thënë se nuk mund të konfirmojë që “ka ndonjë udhërrëfyes”, për daljen nga kriza në veri të Kosovës.

“Kemi diskutuar çështjen, substancën, e cila ishte e pashmangshme, por besoj edhe e dobishme, por atë që do të shohim nesër në terren, nuk e di…kur kemi kamionë në pritje…”, tha ai, duke iu referuar bllokimit të qarkullimit të kamionëve me mallra serbe në kufi me Kosovën.

Lidhur me zgjidhjen e situatës në Kosovë, Vuçiq ka thënë se ka frikë se “çdo gjë ka shkuar shumë larg”.

“Ne do të vazhdojmë të bisedojmë në baza ditore, sepse paqja dhe stabiliteti janë kyqe, por unë paralajmërova se serbët janë në një pozitë shumë të vështirë dhe se nuk duan ta durojnë terrorin e Kurtit në atë mënyrë që janë detyruar ta detyrojnë deri në këtë moment”, tha tutje Vuçiq.

Që nga fundi i majit, tensionet në veri të Kosovës u rritën pasi kryetarët e rinj shqiptarë të komunave në veri, me asistimin e Policisë së Kosovës, hynë në ndërtesat komunale, mes kundërshtimeve nga serbët lokalë.

Që atëherë, serbët lokalë kanë protestuar para ndërtesave komunale në Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq.

Më 14 qershor, tensionet mes Kosovës dhe Serbisë u përkeqësuan edhe më tej, pas arrestimit të tre zyrtarëve policorë të Kosovës. Serbia tha se ata u arrestuan “thellë” brenda territorit të saj, por Kosova tha se ata ishin duke patrulluar në territorin e Kosovës, pranë vijës kufitare me Serbinë në Leposaviq.

BE-ja dhe Shtetet e Bashkuara i kanë paraqitur kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, tri kërkesa sa i përket tensioneve: qetësimin e situatës në veri të Kosovës, mbajtjen e zgjedhjeve të reja në katër komunat në veri dhe rikthimin në dialogun për normalizimin e raporteve. SHBA-ja po ashtu ka inkurajuar Kurtin që kryetarët e rinj shqiptarë të komunave në veritë kryejnë detyrat e tyre nga lokacione alternative.

Kurti, ndërkaq, ka paraqitur një plan prej pesë pikash.

Plani i Kurtit parasheh edhe mbajtjen e zgjedhje. Megjithatë, ai ka thënë se për t’u mbajtur zgjedhje të lira në veri, nevojitet shtet ligjor.

Shefi i politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell, tha pas takimeve të ndara me kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti dhe presidentin serb, Aleksandar Vuçiç, se është arritur pajtimi për nevojën e mbajtjes së zgjedhjeve të reaj në katër komunat e banuara me shumicë serbe në veri të Kosovës.

Ai tha se pas më shumë se katër orë diskutimesh të dy udhëheqësit e kanë të qartë seriozitetin e situatës në veri, por kanë qasje dhe interpretime të ndryshme për situatën.

Zogti Borrell tha se bashku me të dërguarin evropian për bisedimet Kosovë – Serbi, Miroslav Lajçak u paraqiti palëve pritjet e Bashkimit Evropian.

“Për Kosovën që menjëherë të pezullojë operacionet policore në ndërtesat e komunave në veri dhe që katër kryetarët e komunave përkohësisht t’i kryejnë detyrat jashtë zyrave komunale. Serbia të sigurojë që protestuesit të largohen nga ndërtesat e komunave njëkohësisht me largimin e policisë së Kosovës”, tha zoti Borrell.

Të dyja palët tha ai, duhet të shpallin zgjedhjet e reja në të katër komunat, me pjesëmarrje të pakusht të serbëve në to.

“Kjo është rrënja e problemit dhe rrënja e zgjidhjes – zgjedhje të reja sa më parë me pjesëmarrje të plotë”, theksoi ai, duke nënvizuar se është arritur pajtimi për nevojën e mbajtjes së zgjedhjeve.

Bisedimet e sotme pasuan arrestimin e tre pjesëtarëve të policisë së Kosovës nga forcat serbe me 14 qershor, në një incident që shtoi tensionet edhe ashtu të larta ndërmjet të dyja vendeve. Kosova akuzon Serbinë për siç thuhet “rrëmbim të policëve” brenda territorit të saj, ndërsa Beogradi thotë se ata u kapën brenda territorit serb.

Zoti Borrell tha se i ka kërkuar presidentit serb lirimin e menjëhershëm dhe pa kushte të tre policëve të Kosovës, një kërkesë e shtruar me forcë edhe nga Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane që kërkojnë hedhjen e hapave për shtensionimin e situatës në veri të Kosovës, kur për gati një muaj grupe qytetarësh serbë po protestojnë duke kundërshtuar vendosjen në zyra komunale të kryetarëve shqiptarë të dalë nga zgjedhjet e 23 prillit, që u bojkotuan nga partitë politike serbe.

Kryeministri Kurti është shprehur në favor të zgjedhjeve të reja por duke ngulur këmbë që kjo të ndodhë pas vendosjes së sundimit të ligjit. Beogradi kërkon largimin e forcave të policisë dhe kryetarëve shqiptarë si dhe lirimin e serbëve të arrestuar në lidhje me dhunën që përshkoi protestat në veri.

Zoti Borrell tha se misioni i BE-së për sundimin e ligjit do të vëzhgojë nga afër trajtimin e personave të arrestuar në lidhje me dhunën gjatë protestave në veri të Kosovës.

Takimet e sotme, tha zoti Borrell, nuk u përqendruan shumë në atë se çfarë të bëhet por si dhe kur: “si të qetësohet situata në terren, si të organizohen zgjedhje të reja dhe si të kthehen në dialog dhe të zbatojnë të gjitha detyrimet e dala prej tij, në veçanti nga marrëveshja e fundit në rrugën e normalizimit të marrëdhënieve”.

Ai tha se të hënën do t’u raportojë ministrave të Jashtëm të vendeve të BE-së të hënën për situatën dhe rrjedhën e bisedimeve.

Vuçiç: Nuk kemi ndonjë udhërrëfyes për tejkalimin e krizës

Presidenti serb Aleksandar Vuçiç tha pas takimit me ndërmjetësuesit evropianë se nuk “ka ndonjë udhërrëfyes”, për rrugëdaljen nga kriza në veri të Kosovës.

“Ne do të vazhdojmë të bisedojmë në baza ditore, sepse paqja dhe qëndrueshmëria janë thelbësore, por unë paralajmërova se serbët janë në një pozitë shumë të vështirë dhe se nuk duan ta durojnë terrorin e (Albin) Kurtit ashtu siç janë detyruar ta durojnë deri tani”, tha presidenti serb.

*Së shpejti më gjerësisht…

Në Bruksel ka filluar takimi bilateral i kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, me përfaqësuesin e lartë të Bashkimit Evropian, Josep Borrell, merr vesh Radio Evropa e Lirë.

Pas takimit me Kurtin, Borrell pritet të bisedojë edhe me presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq.

Më herët, Shërbimi i Jashtëm i Bashkimit Evropian tha se “përfaqësuesi i lartë, Josep Borrell, i shoqëruar nga i dërguari i posaçëm, Mirosllav Lajçak, do të kenë një seri takimesh për menaxhimin e krizave me presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq, dhe kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti”.

Takimet në Bruksel me gjasë do të jenë vetëm takime dypalëshe, mes bartësve të dialogut, Albin Kurti, dhe Aleksandar Vuçiq, me ndërmjetësit evropianë të dialogut.

Zëdhënësja e BE-së, Nabila Massrali, në një konferencë për shtyp të enjten nuk ka treguar saktësisht se a do të ketë apo jo takim trepalësh.

“Unë nuk kam thënë se nuk do të ketë takim mes tyre. Me rëndësi është se ata sot do të jenë në Bruksel, me ftesë të përfaqësuesit të lartë. Të shohim se si do të shkojnë takimet, e pastaj mund të dimë më shumë”, është përgjigjur Massrali, në pyetjen se a do të ketë pasoja për ata që refuzojnë të takohen.

“Diskutimet do të fokusohen në gjetjen e rrugëdaljes për uljen e tensioneve të tashme, në mënyrë që [palët] të kthehen në zbatimin e marrëveshjeve të dialogut, në veçanti të Marrëveshjes për rrugën drejt normalizimit”, thuhet në njoftimin e BE-së.

Pas takimeve është paralajmëruar që Borrell të prononcohet për mediat.

Kurti dhe Vuçiq e kishin konfirmuar pjesëmarrjen e tyre në takimin e thirrur nga Borrelli.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, më herët gjatë 22 qershorit tha se të enjten do të takohet me Borrellin në Bruksel, por jo edhe me Kurtin.

“Biseda me të [Kurtin] nuk ka kuptim. Ai na jep leksione për filozofinë, pak për [Adem] Demaçin, pak për [Karl] Marx”, tha Vuçiq.

Një ditë më parë, Kurti ka konfirmuar pjesëmarrjen në takimin e Brukselit.

Ai tha se në atë takim do të insistojë “lirimin e menjëhershëm dhe pa kushte të tre policëve [të Kosovës] që po mbahen peng nga Serbia, shtensionimin e situatës dhe normalizimin e raporteve”.

Këshilltari i lartë në Departamentin amerikan të Shtetit, Derek Chollet, ka biseduar për situatën në veri të Kosovës me të dërguarin e posaçëm të BE-së për dialogun Kosovë-Serbi, Mirosllav Lajçak. Të dy zyrtarët perëndimorë kërkuan shtensionimin e situatës në Kosovë.

Që nga fundi i majit, tensionet në veri të Kosovës u rritën pasi kryetarët e rinj shqiptarë të komunave në veri, me asistimin e Policisë së Kosovës, hynë në ndërtesat komunale, mes kundërshtimeve nga serbët lokalë.

Që atëherë, serbët lokalë kanë protestuar para ndërtesave komunale në Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq.

Më 14 qershor, tensionet mes Kosovës dhe Serbisë u përkeqësuan edhe më tej, pas arrestimit të tre zyrtarëve policorë të Kosovës. Serbia tha se ata u arrestuan “thellë” brenda territorit të saj, por Kosova tha se ata ishin duke patrulluar në territorin e Kosovës, pranë vijës kufitare me Serbinë në Leposaviq.

BE-ja dhe Shtetet e Bashkuara i kanë paraqitur kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, tri kërkesa sa i përket tensioneve: qetësimin e situatës në veri të Kosovës, mbajtjen e zgjedhjeve të reja në katër komunat në veri dhe rikthimin në dialogun për normalizimin e raporteve.

Kurti, ndërkaq, ka paraqitur një plan prej pesë pikash.

Plani i Kurtit parasheh edhe mbajtjen e zgjedhje. Megjithatë, ai ka thënë se për t’u mbajtur zgjedhje të lira në veri, nevojitet shtet ligjor.

Ambasada gjermane në Prishtinë ka dematuar pretendimet e ministrit të Brendshëm të Serbisë, se Gjermani ka nën mbrojtje një person, që Beogradi dyshon se ka vrarë politikanin serb nga veriu i Kosovës, Oliver Ivanoviq.

Ambasada gjermane tha për Radion Evropa e Lirë se nuk ka dijeni se kush e ka vrarë Ivanoviqin më 16 janar 2018.

“Deklaratat që thonë se dorasi është nën mbrojtjen e autoriteteve gjermane nuk janë të vërteta. Qeveria gjermane nuk ka pranuar asnjë kërkesë nga autoritetet serbe për këtë çështje”, u tha në përgjigje.

Më 21 qershor, ministri i Brendshëm i Serbisë, Bratisllav Gashiq, tha se autoritetet serbe “e dinë saktësisht” se kush e ka vrarë Oliver Ivanoviqin.

Ai tha se policia serbe ka kërkuar nga autoritetet gjermane këtë person “nën mbrojtjen e të cilëve ai është”.

“Ne kemi një video nga aeroporti i Tiranës, kemi fotografi nga Prishtina, kemi fotografi që shfaq atë duke hyrë në një banesë në Prishtinë”, tha Gashiq, pa ofruar detaje apo dëshmi të tjera për të mbështetur këto pretendime.

Ivanoviq u vra me gjashtë plumba në shpinë para selisë së partisë së tij në Mitrovicë të Veriut – një prej katër komunave në veri të Kosovës, të banuara me shumicë serbe.

Mbi pesë vjet pas kësaj vrasjeje, rasti ende nuk është ndriçuar.

Kosova dhe Serbia kanë kryer hetime për këtë rast.

Prokuroria Speciale e Kosovës deri më tani ka ngritur tri aktakuza, por në to nuk ka pasur ndryshime thelbësore, gjegjësisht përmenden vetëm personat që “me vetëdije dhe qëllim kanë ndihmuar grupin kriminal për kryerjen e veprës penale të vrasjes së Oliver Ivanoviqit”, por jo autori i vrasjes apo porositësi.

Aktakuza janë ngritur ndaj zyrtarëve policorë Nedelko Spasojeviq, Radeta Basara, Zharko Jovanoviq, por edhe ndaj sekretares së Ivanoviqit, Sillvana Arsoviq dhe Marko Roshiq, qytetar i Mitrovicës së Veriut.

Më 19 tetor 2022, Policia e Kosovës arrestoi pjesëtarin e komunitetit serb, M.M, nën dyshimet se ai është anëtar “i një grupi të organizuar kriminal” të lidhur me vrasjen.

Takimet në Bruksel mes Kosovës dhe Serbisë me gjasë do të jenë vetëm takime dypalëshe, mes bartësve të dialogut, Albin Kurti, dhe Aleksandar Vuçiq, me ndërmjetësit evropianë të dialogut.

Shërbimi i Jashtëm i Bashkimit Evropian tha se “përfaqësuesi i lartë, Josep Borrell, i shoqëruar nga i dërguari i posaçëm, Mirosllav Lajçak, do të kenë një seri takimesh për menaxhimin e krizave me presidentin e Serbisë, Aleksandar Vuçiq, dhe kryeministrin e Kosovës, Albin Kurti”.

Zëdhënësja e BE-së, Nabila Massrali, në një konferencë për shtyp nuk ka treguar saktësisht se a do të ketë apo jo takim trepalësh.

“Unë nuk kam thënë se nuk do të ketë takim mes tyre. Me rëndësi është se ata sot do të jenë në Bruksel, me ftesë të përfaqësuesit të lartë. Të shohim se si do të shkojnë takimet, e pastaj mund të dimë më shumë”, është përgjigjur Massrali, në pyetjen se a do të ketë pasoja për ata që refuzojnë të takohen.

Takimet në kryeqendrën evropiane pritet të nisin pasditen e së enjtes.

“Diskutimet do të fokusohen në gjetjen e rrugëdaljes për uljen e tensioneve të tashme, në mënyrë që [palët] të kthehen në zbatimin e marrëveshjeve të dialogut, në veçanti të Marrëveshjes për rrugën drejt normalizimit”, thuhet në njoftimin e BE-së.

Pas takimeve është paralajmëruar që Borrell të prononcohet për mediat.

Kurti dhe Vuçiq veçse kanë konfirmuar pjesëmarrjen e tyre në takimin e thirrur nga Borrell.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, më herët gjatë 22 qershorit tha se të enjten do të takohet me Borrellin në Bruksel, por jo edhe me Kurtin.

“Biseda me të [Kurtin] nuk ka kuptim. Ai na jep leksione për filozofinë, pak për [Adem] Demaçin, pak për [Karl] Marx”, tha Vuçiq.

Një ditë më parë, Kurti ka konfirmuar pjesëmarrjen në takimin e Brukselit.

Ai tha se në atë takim do të insistojë “lirimin e menjëhershëm dhe pa kushte të tre policëve [të Kosovës] që po mbahen peng nga Serbia, shtensionimin e situatës dhe normalizimin e raporteve”.

Këshilltari i lartë në Departamentin amerikan të Shtetit, Derek Chollet, ka biseduar për situatën në veri të Kosovës me të dërguarin e posaçëm të BE-së për dialogun Kosovë-Serbi, Mirosllav Lajçak. Të dy zyrtarët perëndimorë kërkuan shtensionimin e situatës në Kosovë.

Që nga fundi i majit, tensionet në veri të Kosovës u rritën pasi pasi kryetarët e rinj shqiptarë të komunave në veri, me asistimin e Policisë së Kosovës, hynë në ndërtesat komunale, mes kundërshtimeve nga serbët lokalë.

Që atëherë, serbët lokalë kanë protestuar para ndërtesave komunale në Zveçan, Zubin Potok dhe Leposaviq.

Më 14 qershor, tensionet mes Kosovës dhe Serbisë u përkeqësuan edhe më tej, pas arrestimit të tre zyrtarëve policorë të Kosovës. Serbia tha se ata u arrestuan “thellë” brenda territorit të saj, por Kosova tha se ata ishin duke patrulluar në territorin e Kosovës, pranë vijës kufitare me Serbinë në Leposaviq.

BE-ja dhe Shtetet e Bashkuara i kanë paraqitur kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, tri kërkesa sa i përket tensioneve: qetësimin e situatës në veri të Kosovës, mbajtjen e zgjedhjeve të reja në katër komunat në veri dhe rikthimin në dialogun për normalizimin e raporteve.

Kurti, ndërkaq, ka paraqitur një plan prej pesë pikash.

Plani i Kurtit parasheh edhe mbajtjen e zgjedhje. Megjithatë, ai ka thënë se për t’u mbajtur zgjedhje të lira në veri, nevojitet shtet ligjor. rel

Një zyrtar ukrainas u ka thënë rusëve në territorin e okupuar të Krimesë që të largohen sa të munden.

Sekretari i Këshillit të Sigurisë Kombëtare dhe Mbrojtjes, Oleksiy Danilov tha se linjat e fortifikimit ruse treguan se Moska ka frikë se do të humbasë gadishullin.

“Ata e kuptojnë se është vetëm çështje kohe para se të vijmë dhe t’i nxjerrim jashtë,” tha z. Danilov.

“Dhe unë do t’i këshilloja të gjithëve që sa më shpejt të përdorin shërbimet e objektit që kanë sot [urën e Kerçit] për të qenë të sigurt. Ata nuk mund të shpëtojnë përmes Ukrainës.”

Më herët sot, ministria e mbrojtjes e Mbretërisë së Bashkuar tha se Rusia po ndërton “mbrojtje të përpunuara” rreth Krimesë.

Ukraina ka sinjalizuar se planifikon të rimarrë gadishullin, i cili është pushtuar nga Rusia që nga viti 2014. syri.net

(Parathënia e botimit në italisht e librit Rrno vetëm për me tregue të Zef Pllumit)

Ky libër i françeskanit shqiptar At Zef Pllumi është zbulesa e një bote të panjohur, por që na përket nga afër. Është e përlyer me gjak dhe lot, ku shihet si urrejtja është në gjendje për më të keqen, përtej çdo imagjinate. Por, në fund është e pafuqishme; nuk arrin ta ndalojë dashurinë e jetuar deri në heroizëm. Nuk arrin të shuajë dëshirën për liri që ndjehet në faqet e këtij libri.

Sa varre duhet akoma të gërmojmë në kujtesën e popujve, për të gjetur të gjitha viktimat e komunizmit? Ky vëllim shumë domethënës që në titull; “Rrno vetëm për me tregue”, me thjeshtësinë e tij u jep zë të vdekurve, në vazhdën e të madhit Aleksandr Solzhenicyn. At Zef Pllumi thyen vitet e heshtjes dhe të vdekjes në kampet e internimit shqiptar me kurajën e atyre që e duan lirinë dhe luftojnë në emër të saj.

Ai hap zemrën tonë, zbrazëtinë tashmë të njohur, e rimbush me mallëngjim dhe indinjatë po pastaj – si të gjitha gjërat e vërteta – na prin drejt ndërtimit të diçkaje, udhëheq për të ngritur mirësinë dhe të drejtën. E vërteta është se dashuria është shumë më e fortë se urrejtja. Ky libër jo vetëm që duhet të jetë në të gjitha bibliotekat dhe të bëhet film, por duhet madje të rekomandohet për t’u lexuar në të gjitha shkollat italiane, në mënyrë që të rinjtë të arrijnë të kuptojnë disa të vërteta historike: çfarë është komunizmi që shihet në këtë vepër, si e merr pushtetin dhe si e administron në mënyrë të tmerrshme; çfarë vuajtjesh ka hequr populli shqiptar, në çfarë humnere gënjeshtrash dhe dhune ka qenë i zhytur; por edhe sa të fortë kanë qenë gratë dhe burrat që nuk e kanë ulur kurrë kokën, pavarësisht nga torturat që duruan mbi kurriz.

Është e mundur të rezistohet.

Komunistët besuan se në pak vite i shkatërruan të gjitha besimet. Shqipëria e lidhur ngushtë me marksizëm-leninizmin mbylli të gjitha kishat, duke u kthyer në një shtet ateist që dënonte me vdekje çdokënd që guxonte të pagëzonte fëmijët dhe t’u mësonte lutjet. Asnjëherë në historinë e Kishës nuk ishte parë diçka e ngjashme. Më vonë, por shumë më vonë, e njëjta gjë ndodhi në Kamboxhian e Pol Pot-it. E njëjta skemë, e njëjta dhunë çnjerëzore. Të ballafaquar me këtë turp, komunistët italianë kanë parë për shumë vite me simpati shokët ‘skiptarë’; qe një aleancë e trishtë pikërisht në muajt dhe vitet, në të cilat vrasësit në shërbim të tiranit Enver Hoxha i tërhiqnin nëntë gramë plumb kokës gjithkujt që ishte i dyshuar. Ose, siç rrëfehet në libër, gratë i fusnin në një thes me mace të uritura, dhe pasi i mbyllnin grykën pësonin vdekje të tmerrshme mes të qeshurave të torturuesve komunistë.

Disa mijëra shqiptarë ama, fshehurazi të admiruar nga shumëkush që heshturazi gjente veten tek ata, kanë guxuar t’i thonë “jo” despotizmit. Qëndresa e tyre me koston e torturave dhe vdekjes, është prova që nevoja për liri është e pandalshme. Kur despoti mendon se është tashmë pa kundërshtarë dhe duhet edhe një milimetër që të mbyllet kapaku me ulërimën metalike mbi çdo shpresë, ja që në mënyrë të mistershme forcat shpirtërore shkatërrojnë me dëshmitë e tyre perandorinë e errësirës.

Nuk mund të rri pa përmendur këtu redaktoren dhe përkthyesen e librit, të dashurën Keda Kaceli, krenisht shqiptare, aq sa italiane. Ajo i njeh nga përvoja e saj krimet e përshkruara këtu në libër, por dhe kurajën që përçon çdo rresht i tij.

Në fakt gjyshi i saj, Jonuz Kaceli, që nuk pranoi t’i dorëzohej padrejtësisë, u arrestua, u torturua dhe u pushkatua nga komunistët, vetëm sepse ishte intelektual dhe sipërmarrës liberal. Keda e rrok dëshminë në emër të brezit të ri, që jam i bindur, se do ta bëjë Shqipërinë gjithnjë e më të lirë, më të fortë, të drejtë e paqësore, një komb vëlla, më në fund i mirëpritur në demokraci dhe liri.

Bashkimi Evropian u bëri thirrje kryeministrit të Kosovës, Albin Kurti, dhe presidentit të Serbisë, Aleksandar Vuçiç, që t’i përgjigjen ftesës për një takim krize ne Bruksel, ndërsa paralajmëroi se shpërfillja e saj mund të ketë pasoja për të dyja palët.

Asnjëri nga udhëheqësit ende nuk i ka kthyer përgjigje shefit të Politikës së Jashtme të Bashkimit Evropian, Josep Borrell për një takim gjatë kësaj jave në kërkim të një rrugëdaljeje nga kriza e cila u thellua pas arrestimit të tre pjesëtarëve të policisë së Kosovës nga forcat serbe me 14 qershor.

Zëdhënësi i Bashkimit Evropian, Peter Stano tha se ende nuk është caktuar data e mundshme e takimit.

“Përfaqësuesi i lartë dhe gjithashtu vendet anëtare të Bashkimit Evropian presin një qëndrim më të arsyeshëm nga partnerët që aspirojnë të anëtarësohen në Bashkimin Evropian. Të dy janë të ftuar dhe presim që të vijnë pa parakushte. Gjetja e një zgjidhjeje është para së gjithash në interes të qytetarëve në Kosovë dhe në Serbi. Dhe sigurisht, Bashkimi Evropian, shtetet anëtare po e shikojnë këtë sjellje, nëse ka vullnet për të përshkallëzuar apo nëse ka vullnet për të zgjidhur situatën”, tha ai.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç, tha një ditë më parë se nuk do të takohet me kryeministrin Kurti, ndërsa do të vendosë nëse “teknikisht do të paraqitet në takim”, duke nënvizuar se ky do të jetë një vendim strategjik.

Kryeministri Kurti tha të hënën se ende nuk ka vendosur nëse do të shkojë në Bruksel dhe përgjigja e tij do të varet nga një vizitë që shefi i zyrës ndërlidhëse të Kosovës në Beograd pritet t’u bëjë policëve të Kosovës që po mbahen në një burg në qytetin e Kralevës në Serbi.

“Unë kam kërkuar takimin për javën që shkoj mirëpo më patën thënë që duhet të de-eskalohet gjendja e më pas kishim rrëmbimin e tre policëve tanë në Leposaviç, pra eskalimi u shtua dhe vetëm më pas u ftova për një takim të radhës në Bruskel që nuk jam i sigurt nëse është menduar saktësisht në datën 22 apo 23 qershor për shkak të mesazheve të ndryshme. Sido që të jetë unë dua që fillimisht të presë vizitën e ambasadorit Jetish Jashari në burg në Kralevë dhe vetëm më pas kur t’i kem të dhënat nga kjo vizitë e tre policëve tanë që po mbahen peng, që po mbahen rob në Serbi si hakmarrje për luftimin e krimit të organizuar dhe korrupsionit në Kosovë do ta marr vendimin dhe do ta jep njoftimin për këtë”, tha kryeministri Kurti.

Shtetet e Bashkuara, Britania e Madhe dhe Gjermania i kanë bërë thirrje Serbisë të lirojë menjëherë policët e Kosovës. Por deri tani Beogradi nuk ka dhënë shenja se është i gatshëm ta bëjë këtë.

Diplomacia perëndimore po u bën thirrje palëve që të përmbahen nga veprimet që mund të rrisin tensionet. Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Jens Stoltenberg, tha të hënën pas një takimi me kancelarin gjerman Olaf Shcholz se palët duhet t’u kthehen menjëher bisedimeve të lehtësuara nga Bashkimi Evropian.

“Përkushtimi i NATO-s sipas mandatit nga Kombet e Bashkuara është i palëkundur. Forcat tona të KFOR-it do të vazhdojnë të ndërmarrin të gjitha veprimet e nevojshme për të garantuar mjedis të sigurt dhe liri të lëvizjes për të gjitha komunitetet në Kosovë”, tha sekretari Stoltenberg.

NATO-ja vendosi trupa shtesë në Kosovë pas tensioneve që shpërthyen në veri të Kosovës ku grupe protestuesish serbë dolën në rrugë duke kundërshtuar vendosjen në zyra komunale të kryetarëve shqiptarë të dalë nga zgjedhjet e 23 prillit, që u bojkotuan nga partitë politike serbe.

“Rusia jo vetëm që do të dështojë të pushtojë territore të tjera në Ukrainë, por do të humbasë atë që zotëron aktualisht dhe duhet të përgatisë qytetarët e saj”, tha dje Volodymyr Zelensky.

Ai shtoi se “nuk ka alternativë dhe nuk do të ketë” tjetër përveç dëbimit të trupave ruse nga Ukraina. “Hap pas hapi, forcat ukrainase po vazhdojnë të çlirojnë vendin”, shtoi Zelensky.

Ai nuk kurseu ironinë edhe ndaj Putin, i cili tha në Shën Petersburg të premten se forcat ruse kishin shkatërruar pesë sisteme të mbrojtjes ajrore Patriot të prodhimit amerikan.

Presidenti ukrainas u shpreh se “asnjë sistem i vetëm Patriot nuk është shkatërruar” dhe pretendoi se të paktën 36 raketa ruse ishin rrëzuar në shtatë ditët e fundit të luftës. syri.net

Shtabi i Përgjithshëm i ushtrisë ukrainase tha se luftime të ashpra janë zhvilluar ditën e kaluar në Bahmut, Liman, Avdijivka dhe Marjinka në Donjeck. Ai raportoi për 26 përleshje të armatosura në këtë zonë.

Ushtria ukrainase tha po ashtu se forcat ruse gjatë 17 qershorit kanë kryer mbi 40 sulme ajrore dhe 51 sulme me raketa.

“Gjatë 24 orëve të fundit, armiku ka kryer 43 sulme ajrore, 51 me raketa ndaj pozicioneve të trupave tanë dhe ndaj zonave të banuara”, tha ushtria.

Ndaras, guvernatori rajonal, Serhiy Lysol, tha se ushtria ruse ka sulmuar gjatë natës rajonin jugor të Dnipropetrovskit me dy dronë Shahed, të prodhimit iranian. Ai tha se forcat ukrainase kanë shkatërruar dronët.

Ministria e Mbrojtjes së Britanisë tha se për shkak të luftimeve të ashpra në Zaporizhja Oblast, në perëndim të Donjeckut dhe përreth Bahmutit, si Rusia, ashtu edhe Ukraina po pësojnë humbje të mëdha në njerëz. Humbjet e Rusisë me gjasë janë në nivelet më të larta që nga piku i arritur gjatë betejës për Bahmutin në mars, tha ministria britanike.

Ndërkaq, zyrtarët ukrainas thanë se numri i viktimave nga shkatërrimi i digës Kahovkla më 6 qershor është rritur. Edhe 29 persona raportohet se kanë vdekur si rezultat i vërshimeve të shkaktuara nga shkatërrimi i digës në territoret e pushtuara nga Moska.

Mbi 3.600 persona janë evakuuar nga zonat e vërshuara në rajonin e Hersonit dhe Mikolajivit, ndërkaq 31 persona vazhdojnë të jenë të zhdukur, tha Ministria e Brendshme e Ukrainës.

Kievi e ka akuzuar Moskën se ka vendosur mina në digë dhe qëllimisht e shkatërruar atë për të vërshuar rajonin e Hersonit, me qëllim të ngadalësimit të kundërofensivës së trupave të Ukrainës.

Gazeta amerikane, New York Times, raportoi se provat sugjerojnë se shkatërrimi i digës është bërë nga Rusia.

Shefi i politikës se Jashtme të Bashkimit Evropian Josep Borrell tha se do t’i thërrasë Kosovën dhe Serbinë në një takim javën e ardhshme në Bruksel, për menaxhimin e krizës.

Zoti Borrell nuk e tha nëse në takimi do të jetë në nivelin më të lartë politik. Megjithatë, burimet ne Bruksel thanë se në takim do të ftohen kryeministri i Kosovës, Albin Kurti dhe presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiç.

Shefi i diplomacisë evropiane e bëri paralajmërimin në fillim të një takimi me ministrat e NATO-s, duke theksuar se bashkëpunimi mes bllokut dhe aleancës ushtarake shkon përtej Ukrainës.

“Për shembull, në Kosovë ditëve të fundit u pa se sa i rëndësishëm është ky bashkëpunim dhe dëshiroj të falënderoj KFOR-in dhe komandantin e KFOR-it për punën që po bën në veri të Kosovës”, tha zoti Borrell.

Ai tha se Bashkimi Evropian po përpiqet të kuptojë se çfarë ka ndodhur saktë lidhur me arrestimin e tre policëve të Kosovës nga forcat serbe një ditë më parë ndërsa ritheksoi thirrjet për qetësi në terren.

Në natë më parë ai tha në një letër dërguar kryeministrit të Kosovës Albin Kurti se një raund i ri i bisedimeve nuk mund të organizohet para se Kosova të marrë hapa për të shtensionuar situatën.

Thomas Hacker, raportues i grupit parlamentar të liberalëve në Bundestagun gjerman  e ka përshëndetur arrestimin e kreut të formacionit paraushtarak Civilna Zastita (Mbrojtja Civile): “Arrestimi i kreut të formacionit paraushtarak Civilna Zastita si për sulmet ndaj ushtarëve të misionit të KFOR-it është i domosdoshëm”, ka deklaruar Hacker në një  deklaratë për media, shpërndarë te marten pasdite në Berlin.

“Sulmet ndaj ushtarëve të misionit të KFOR-it të udhëhequr nga NATO, janë njëkohësisht sulme ndaj sigurisë, stabilitetit dhe paqes në të gjithë rajonin”, shkruan më tej politikani liberal dhe shton es “ngjarjet e 30 majit 2023, nuk duhet të mbeten pa pasoja. Sulmet duhet të zbardhen plotësisht duke respektuar parimet bazë të shtetit të së drejtës. Kjo parandalon që akte të tilla frigane të bëhen të pranueshme nga shoqëria.”

Policia e Kosovës kishte arrestuar të martën kreun e Mbrojtjes Civile paraushtarake në pjesën veriore të Mitrovicës, njoftoi ministri i Brendshëm Xhelal Sveçla në Twitter.

Më 29 maj, një grup  serbësh sulmuan me gurë dhe granata trullosëse ushtarët e KFOR-it në Zveçan, në Veri të Kosovës. Gjatë përleshjeve u plagosën 30 ushtarë të KFOR-it dhe rreth 50 protestues serbë, teksa njësitë e KFOR-it po ruanin objektin e zyrës së kryetarit të komunës. Në zgjedhjet lokale në veri të Kosovës, të bojkotuara nga serbët ishin zgjedhur kryetar komunash me origjinë shqiptare.

Gjatë arrestimit ka pasur trazira. Protuestues të dhunshëm goditen me gurë policët e Kosovës, të cilët përdorën gaz lotsjellës, bëhet e ditur nga disa burime të mediave lokale. Sipas ministrit të Brendshëm Sveçla, nga përleshjet janë plagosur lehtë tre policë.

Petkoviq: Kurti provokon konflikte

Drejtori i Zyres se Qeverisë se Serbise për Kosovë dhe Metohi, Petar Petkoviq, ka thënë të martën, pas arrestimit të Milun Milenkoviqit në Mitrovicë se situata në veri të Kosovës është “pothuajse më e vështira deri më tani” dhe ka akuzuar kryeministrin e Kosovës. Albin Kurti se “dëshiron të provokojë konflikte dhe luftë”. Petkoviq tha në një konferencë të jashtëzakonshme për shtyp në Beograd se Milenkoviç ishte “arrestuar me urdhër personal të Kurtit në një sallon flokësh që ishte i rrethuar nga tetë automjete të blinduara të policisë së Kosovës”.

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ndërkohë ka pranuar të mbajë zgjedhje të reja në veri Kosovës, siç  bëri të ditur ai pas një takimi me përfaqësues të vendeve të Quintit në Prishtinë. Kurti kishte venë si parakusht për mbajtjen e zgjedhjeve pikërisht identifikimin dhe ndjekjen penale të grupeve kriminale në veri të vendit si dhe kthimin në Serbi të grupeve të dhunshme. (ash)

Një zëdhënës i Bashkimit Evropian tha të premten se “çdo ndihmesë konstruktive në bisedimet e lehtësuar nga BE-ja, në kuadër të të cilit është duke u diskutuar edhe për Asociacionin e komunave me shumicë serbe në Kosovë, është e mirëseardhur”, por çështja mund të trajtohet vetëm në kuadër të këtyre bisedimeve.

Zëdhënësi Peter Stano i bëri këto komente pasi një ditë më parë kryeministri shqiptar Edi Rama, tha se i ka dorëzuar presidentit francez Emmanuel Macron dhe kancelarit gjerman Olaf Scholz një projekt statut për themelimin e Asociacionit të komunave me shumicë serbe”. Ai tha se për këtë e ka vënë në dijeni edhe Presidentin e Këshillit Evropian, Charles Michel, si dhe palën amerikane.

Zëdhënësi Stano që nuk foli për projektin apo përmbajtjen e tij, tha se ishte në plan që me 5 dhe 6 qershor të zhvillohej sesioni i parë i hartimit të projekt statusit në nivel të ekspertëve dhe të dyja palëve u ishin dërguar ftesat që më parë, por, për shkak të përshkallëzimit të situatës në veri të Kosovës, i dërguari i posaçëm i BE-së, Miroslav Lajçak, u desh të shkojë në Kosovë dhe në Serbi dhe ky takim nuk u zhvillua.

“Bashkimi Evropian si lehtësues i bisedimeve është gati të organizojë së shpejti seancën e hartimit të statutit dhe është në kontakt me të dyja palët”, tha zëdhënësi Stano.

Kryeministri Rama tha të enjten se dokumenti i ofruar prej tij është ‘konfidencial’ dhe nuk është konsultuar me kryeministrin e Kosovës Albin Kurti, për këtë çështje.

Qeveria e Kosovës as të premten nuk e komentoi nismën e kryeministrit Rama, ndërsa opozita u paraqit me qëndrime të ndara. Një pjesë e saj e vlerësoi atë, kurse pjesa tjetër tha se hartimi i projektit të statutit të Asociacionit i takon vetëm qeverisë së Kosovës.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiç, i tha agjencisë së lajmeve Reuters të premten se “Kurti ka propozimin e tij për Asociacionin e Komunave Serbe, Rama ka propozimin e tij për Asociacionin, disa Organizata Joqeveritare kanë propozimin e tyre për Asociacionin, por asnjë prej tyre nuk ka të drejtë të bëjë propozime. Ai propozim është bërë nga serbët dhe ekipi menaxhues i përbërë nga serbët”.

Me 2 maj në Bruksel u paraqit një projekt statut i Asociacionit i hartuar nga një ekip menaxhues që përbëhej nga katër pjesëtarë të komunitetit serb, përfshirë një deputete të parlamentit të Serbisë.

Por ai u refuzua nga kryeministri i Kosovës, i cili e cilësoi të “papajtueshëm me kushtetutshmërinë, ligjshmërinë, të drejtat e njeriut, vlerat evropiane, të drejtat e pakicave sipas standardeve evropiane”. Në vend të tij ai tha se ka propozuar me një projekt pikëpamje se si do duhej të ishin vlerat dhe parimet që rregullojnë çështjen e komuniteteve pakicë në Kosovë.

Çështja e Asociacionit është Thembra e Akilit në procesin e bisedimeve për normalizimin e marrëdhënieve Kosovë – Serbi.

Palët në vitin 2013 u morën vesh për themelimin e Asociacionit, ndërsa në vitin 2015 u pajtuan për parimet e tij. Por po atë vit Gjykata Kushtetuese e Kosovës gjeti se një pjesë e madhe e këtyre parimeve janë në kundërshtim me Kushtetutën e Kosovës.

Serbia ngulë këmbë për themelimin e tij, ndërsa Prishtina ka hezituar gjatë të themelojë Asociacionin që e sheh si kërcënim për një ‘Republikë Serbe’ si ajo në Bosnje e Hercegovinë.

Shtetet e Bashkuara thanë se Asociacioni është mundësi për të ulur ndikimin e Beogradit në veri të Kosovës dhe i dërguari amerikan për Ballkanin Perëndimor Gabriel Escobar tha se nëse Kosova dëshiron të ecë përpara me integrimin evropian, duhet ta themelojë Asociacionin.

Zotimi për themelimin e tij u përtëri në marrëveshjen e Brukselit dhe Ohrit më herët gjatë këtij viti në një përpjekje perëndimore për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë.

Thirrjet për themelimin e Asociacionit u shtuan pas krizës së fundit në veri të Kosovës bashkë me shqetësimet për ripërtëritje konfliktesh në rajon.

Radio Evropa e Lirë

Sekretari i përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg, tha se Rusia nuk mund ta ndalojë anëtarësimin eventual të Ukrainës në aleancës perëndimore të mbrojtjes ushtarake.

“Të gjithë aleatët pajtohen se dera e NATO-s mbetet e hapur, që Ukraina do të bëhet anëtare e aleancës dhe se Rusia nuk ka të drejtë vetoje”, tha Stoltenberg më 6 qershor.

Deklarata e Stoltenbergut erdhi gjatë vizitës së tij në kryeqytetin e Sllovakisë, në Bratisllavë, për bisedime me presidentët e vendeve anëtare të aleancës në kufirin e saj lindor, të ashtuquajturin grupi i Nëntë i Bukureshtit.

Nisja e pushtimit të paprovokuar të Ukrainës nga Rusia në shkurt të vitit të kaluar e ka intensifikuar aktivitetin e NATO-s, aleancës së themeluar pothuajse 75 vjet më parë për ta kundërshtuar Bashkimin Sovjetik.

Bisedimet në Bratisllavë vijnë pak para samitit të ardhshëm të NATO-s në Vilnius, ku Stoltenberg tha se aleanca veri-atlantike do të marrë vendime “shumë të rëndësishme”.

“Ne do ta përforcojmë mbështetjen tonë për Ukrainën me një pako shumëvjeçare të ndihmave për t’u ndihmuar të kalojnë nga standardet e epokës Sovjetike në standardet e NATO-s dhe ta sjellim Ukrainën më afër NATO-s”, tha ai.

“Ne duhet të pajtohemi për një përkushtim më të madh për t’i rritur investimet në mbrojtje”, shtoi Stoltenberg.

Ukraina ka kërkuar disa herë anëtarësimin në NATO, mirëpo Stoltenberg ka thënë më parë se anëtarësimi në mes të një lufte nuk është opsion.

Ai gjithashtu tha se po “punonte shumë për t’u siguruar që ne do ta mirëpresim Suedinë sapo të bëhet anëtare e plotë e kësaj aleance”.

Suedia dhe Finlanda kaluan nga politika e mbajtur për dekada të tëra për mosrenditje ushtarake dhe aplikuan për anëtarësim në NATO pasi Rusia nisi pushtimin e Ukrainës.

Finlanda u anëtarësua zyrtarisht në NATO muajin e kaluar, në prill.