Oleksiy Reznikov paraqiti dorëheqjen nga posti i ministrit të Mbrojtjes të Ukrainës, duke i hapur rrugë Rustem Umerovit, një ligjvënës tatar nga Krimea, që të marrë këtë post.

Ky vendim i Reznikovit vjen pas njoftimit që presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, bëri më 3 shtator për ndryshimin e drejtimit të Ministrisë së Mbrojtjes.

Zelensky shkroi në Telegram se udhëheqja e re në Ministrinë e Mbrojtjes ishte e nevojshme pasi Reznikov kishte kaluar nëpër “më shumë se 550 ditë të një lufte të shkallës së gjerë”.

Ndërkaq, më vonë përmes një adresimi, Zelensky tha se beson se “Ministria ka nevojë për një qasje të re dhe forma të tjera të ndërveprimit, si me ushtrinë, ashtu edhe me shoqërinë”.

“Parlamenti i Ukrainës e ka një person të tillë dhe Umerov nuk ka nevojë që të prezantohet. Pres që kandidatura e tij të ketë mbështetjen e Parlamentit”, tha Zelensky.

Umerov, 41 vjeç, është një politikan nga partia opozitare Holos. Që nga shtatori i vitit 2022, ai ka shërbyer si kryetar i Fondit shtetëror të Pronave. Ai ka qenë i përfshirë në këmbimin e të burgosurve të luftës, të të burgosurve politikë, fëmijëve dhe civilëve, si dhe në evakuimin e civilëve nga territoret e pushtuara. Umerov po ashtu ishte pjesë e delegacionit ukrainas në negociatat me Rusinë sa i përket marrëveshjes së drithërave, të ndërmjetësuar nga Kombet e Bashkuara.

Shkarkimi i Reznikovit vjen pas një skandali lidhur me prokurimin e xhaketave ushtarake nga Ministria e Mbrojtjes. Në gusht, gazetarët ukrainas raportuan se këto materiale ishin blerë me një çmim trefish më të lartë dhe në vend të xhaketave dimërore ishin blerë xhaketa verore. Në dokumentet doganore për blerjen e këtyre produkteve, një xhaketë thuhej se kishte çmimin prej 29 dollarësh, por Ministria ukrainase e Mbrojtjes kishte paguar 86 dollarë për copë. Reznikov javën e kaluar gjatë një konference për media mohoi të gjitha akuzat.

Më 3 shtator, presidenti amerikan, Joe Biden, u tha gazetarëve se ishte në dijeni që Zelensky do të zëvendësonte shefin e tij të mbrojtjes. I pyetur nga gazetarët që të komentonte këtë zhvillim, Biden tha se nuk “do të komentoj publikisht”.

Shtetet e Bashkuara dhe shtetet e tjera perëndimore mbështesin Ukrainën e cila po përballet me pushtimin e paprovokuar që Rusia nisi në shkurt të vitit 2022.rel

Sistemet për mbrojtje ajrore të Ukrainës i kanë rrëzuar 22 prej 25 dronëve iranianë Shahed, të cilët i kanë nisur forcat ushtarake ruse në rajonin Odesa, në orët e para të 3 shtatorit, ka thënë forca ajrore ukrainase.

Të paktën dy civilë janë plagosur në “një seri sulmesh” që e kanë goditur infrastrukturën e lumit Danub, kanë thënë autoritetet ukrainase, duke shtuar se sulmet kanë zgjatur për më shumë se tre orë e gjysmë.

Danubi është kthyer në rrugën kyçe për Ukrainën për transportim të grurit prej skadimit të marrëveshjes së ndërmjetësuar nga Kombet e Bashkuara, që e ka mundësuar transportimin e sigurt të mallit përmes Detit të Zi.

Prej atëherë, Rusia i ka shtuar sulmet në rajonet jugore ukrainase Odesa dhe Mikollaiv, zona shumë të rëndësishme për transportim të grurit.

Nuk dihet saktë se cili port është goditur, mirëpo ushtria ukrainase ka thënë se e ka shuar shpejt zjarrin e shkaktuar nga sulmet.

Moska nuk i ka komentuar ende këto deklarata të Ukrainës.

Lufta në Ukrainë ka nisur më 24 shkurt 2022.

Presidenti Putin e quan luftën si “operacion special ushtarak” për të çmilitarizuar Ukrainën.

Perëndimi është përgjigjur ndaj Rusisë, duke goditur ekonominë e këtij shteti me sanksione të ashpra.

Si pasojë e luftës kanë vdekur mijëra persona dhe miliona të tjerë janë zhvendosur nga shtëpitë e tyre.rel

Kancelari gjerman, Olaf Scholz, është rrëzuar teksa ishte duke vrapuar dhe ka pësuar dëmtime në fytyrë.

Lajmin e kanë bërë të ditur mediat e huaja, sipas të cilave, Schols u dëmtua në një incident sportiv të shtunën. Kjo u raportua për herë të parë nga “Frankfurter Rundschau”. Një zëdhënëse e qeverisë ka konfirmuar tani aksidentin dhe thotë: Ka ndodhur gjatë vrapimit.

“Për fat të keq, kancelari Olaf Scholz duhet të anulojë takimet e tij në Hesse këtë të dielë pas një aksidenti të vogël sportiv. Ai u rrëzua duke vrapuar dhe pësoi dëmtime në fytyrë. Emërimet e tij për javën e ardhshme nuk ndikohen nga kjo”, tha më tej ajo.

Scholz donte të mbështeste kandidatin kryesor të SPD-së Hessian dhe Ministren e Brendshme Federale Nancy Faeser (53) në fillimin e fushatës së saj zgjedhore në Bad Homburg.

Të dielën, Scholz donte të shfaqej së bashku me Ministren Federale të Brendshme, Nancy Faeser, në fillimin e fushatës së tyre zgjedhore në Hesse.

Scholz kishte planifikuar gjithashtu një vizitë në Heringen (rrethi Hersfeld-Rotenburg në Hesse) për të nderuar kolegun e tij të partisë Michael Roth (53) në Bundestag.

Javën e ardhshme kancelarji do të kthehet në punë normalisht. Të hënën nuk ka takime publike, por punon në zyrën e Kancelarisë. Të martën pastaj paraqitja e parë publike në panairin e automjeteve IAA në Mynih.

Të mërkurën ai do të mbajë fjalimin e tij të madh për buxhetin në Bundestag. Të premten ai fluturon për në samitin e G20 në Indi.syri.net

Italia nuk është e kënaqur me rezultate e deritanishme të përfshirjes në nismën kineze të Rrugës së Mëndafshit.

“Tregtia midis Italisë dhe Kinës nuk është përmirësuar siç pritej që kur Roma iu bashkua Iniciativës së Pekinit “Belt and Road” katër vjet më parë”, tha ministri i Jashtëm, Antonio Tajani.

Në vitin 2019, Italia u bë vendi i parë i madh perëndimor që iu bashkua nismës së infrastrukturës së Kinës, pavarësisht kundërshtimit nga Shtetet e Bashkuara.

“Rruga e Mëndafshit nuk solli rezultatet që prisnim,” tha Antonio Tajani në forumin ekonomik të Shtëpisë Evropiane Ambrosetti pak para se të nisej për një udhëtim në Kinë:

“Ne do të duhet të vlerësojmë, parlamenti duhet të vendosë nëse do të rinovojë apo jo pjesëmarrjen tone në të.”

Analistët politikë e shohin të vështirë rinovimin e marrëveshjes nga ana e Romës, edhe për shkak të presionit nga SHBA dhe BE. Marsi i vitit të ardhshëm është afati zyrtar i përfundimit të saj, por nëse Italia nuk tërhiqet deri në dhjetor, asaj do t’i duhet të qëndrojë në marrëveshje edhe 5 vjet të tjera.syri.net

Një 98-vjeçar, ish-roje në një kamp nazist, është akuzuar nga autoritetet gjermane për ndihmë dhe nxitje në vrasjen e më shumë se 3300 njerëzve gjatë Holokaustit.

Sipas CNN, prokurori publik në qytetin perëndimor të Giessen, afër Frankfurtit, ka deklaruar se burri në fjalë, identiteti i të cilit nuk është bërë publik, punonte në kampin e përqendrimit Sachsenhausen, mes viteve 1943 dhe 1945.

98-vjeçari i cili ishte i mitur në kohën e krimeve të supozuara, akuzohet sipas prokurorëve se “ka ndihmuar në vrasjen mizore dhe tinëzare të mijëra të burgosurve”.

I moshuari mësohet se do të përballet me një gjykatë për të mitur, sepse ai ishte nën moshën 18 vjeç kur shërbente në Sachsenhausen.

Sipas një vlerësimi psikologjik që i është nënshtruar i moshuari një vit më arë, ka rezultuar se ai është i aftë të dalë në gjyq.

Gjermania ndërkohë ka sjell para drejtësisë autorët e fundit të mbijetuar të krimeve të luftës naziste, tashmë në pleqëri Vitin e kaluar, një tjetër ish-gardian i Sachsenhausen, 101 vjeç, u dënua me pesë vjet burg pasi u dënua për ndihmë dhe nxitje në vrasjen e 3,518 njerëzve gjatë Holokaustit.

Një grua 96-vjeçare gjermane iku përpara se të gjykohej për krime që pretendohej se kishte kryer, ndërsa punonte si stenografe dhe daktilografiste në zyrën e komandantit në kampin e përqendrimit në Stutthof, afër qytetit të sotëm polak të Gdansk. Ajo u gjet më vonë nga autoritetet lokale dhe u soll para gjykatës, ku u dënua për akuza të ngjashme.

Sachsenhausen u ndërtua nga të burgosurit dhe u hap në vitin 1936. Nga rreth 200,000 të burgosur që kaluan nëpër kamp, ​​rreth 100,000 mendohet se kanë vdekur atje. Gjatë Luftës së Dytë Botërore, popullsia e të burgosurve të kampit luhatej midis 11,000 dhe 48,000 njerëz.

Rreth 6 milionë hebrenj u vranë në kampet naziste të përqendrimit gjatë Luftës së Dytë Botërore. Gjithashtu u vranë qindra mijëra romë, kundërshtarë politikë, homoseksualë dhe njerëz me aftësi të kufizuara fizike ose në të mësuar.

Presidenti i Këshillit Evropian, Charles Michel, bëri thirrje që viti 2030 të caktohet si afati deri kur Bashkimi Evropian dhe vendet kandidate të jenë të gatshëm për zgjerim.

Gjatë fjalimit në Forumin Strategjik të Bledit, ai përsëriti disa herë se tash e tutje vendeve kandidate duhet referuar si “vende të ardhshme anëtare të BE-së”.

Në Forumin e Bledit në Slloveni po marrin pjesë liderët e vendeve të rajonit të Ballkanit Perëndimor, por edhe liderë të disa shteteve të BE-së.

Michel tha se BE-ja duhet të përballet me dilemën se a do të jetë vetëm një union që merret me menaxhimin e krizave apo një aktore që vendos për të ardhmen.

Ai pranoi se rruga e gjatë e shteteve të Ballkanit Perëndimor drejt BE-së, që ka nisur para më shumë se 20 vjetësh, ka shkaktuar zhgënjim te shumë njerëz, si në rajon, ashtu edhe në bllokun evropian.

“Pajtohem me kancelarin [e Gjermanisë, Olaf] Scholz kur thotë se BE-ja duhet të mbajë premtimet e veta”, shtoi Michel.

Rruga e vendeve të Ballkanit P. drejt BE-së

Vendeve të Ballkanit Perëndimor u është premtuar perspektivë evropiane prej vitit 2003, në një samit në Selanik.

Nga ajo kohë, vetëm Kroacia nga vendet e rajonit është anëtarësuar në BE, në vitin 2013.

Negociatat për anëtarësim ka vite që i kanë nisur Mali i Zi dhe Serbia, ndërsa në korrik të vitit 2022 i kanë nisur edhe Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut.

Bosnje-Hercegovina e ka marrë statusin e vendit kandidat në dhjetor të vitit të kaluar, ndërsa Kosova ka vetëm Marrëveshje Stabilizim -Asociimi (MSA) me BE-në.

Më 28 gusht, presidenti i Këshillit Evropian bëri thirrje edhe për caktimin e një agjende të qartë e me afate kohore.

“Në kohën kur ne po përgatisim agjendën e ardhshme të BE-së, duhet të vendosim para vetes edhe caqe të qarta. Unë besoj se ne duhet të jemi gati, nga të dyja anët, që më 2030 të zgjerohemi. Kjo do të thotë se buxheti i ardhshëm shumëvjeçar duhet të përfshijë edhe këto qëllime tona. Kjo është shumë ambicioze, por e domosdoshme. Dëshmon se ne jemi serioz. Do të krijojë momentum”, tha ai.

Michel paralajmëroi se në samitin e ardhshëm të BE-së liderët do të diskutojnë edhe për procesin e zgjerimit. Por, nga temat në kuadër të zgjerimit, ai përmendi vetëm mundësinë e hapjes së negociatave të anëtarësimit me Ukrainën dhe Moldavinë, si dhe kthimin e Bosnje e Hercegovinës në agjendë.

Ai e pranoi se do të ishte ideale që të gjithë të hynin në BE në të njëjtën kohë, por theksoi se procesi i zgjerimit do të vazhdojë të mbesë i bazuar në meritat e vende që janë në proces. Në këtë kontekst ai përmendi edhe përshtatje e vendeve aspiruese me politikat e BE-së, përfshirë edhe në fushën e politikës së jashtme dhe të sigurisë.

Michel u bëri thirrje shteteve të rajonit të Ballkanit Perëndimor që të zgjidhin konfliktet e tyre dypalëshe.

“Zgjidhja e konflikteve dypalëshe nga e kaluara mund të jetë më e dhimbshme sesa reformat. Por, është e domosdoshme. Ju në këtë rrugë do të ndiqni rrugën e njëjtë sikurse edhe vendet themeluese të BE-së. Nuk ka bashkëpunim pa pajtim. Dhe, të jemi shumë të qartë, nuk ka vend në BE për konfliktet e së kaluarës”, theksoi ai.

Presidenti i Këshillit Evropian, duke përsëritur se duhet evituar që konfliktet mes vendeve të ndryshme të bartën në BE, e të cilat më pas mund të përdoren në të ardhmen për të bllokuar proceset e shteteve fqinje, kërkoi që edhe në traktatet e anëtarësimit të përfshihet “klauzola e besimit”. Kjo, sipas tij, do të siguronte që vendet të cilat hyjnë në BE që të mos kenë mundësi të bllokojnë vendet e ardhshme anëtare.

Gjatë fjalimit në Forumi e Bledit përsëriti edhe idenë që shtetet kandidate gradualisht të përfshihen në disa politika të BE-së pa pasur nevojë që të presin anëtarësimin formal në bllok. Kjo, sipas tij, do të bëhej në ato fusha në të cilat vendi përkatës do të mbyllë kapitullin në negociatat e anëtarësimit. Në këtë drejtim ai përmendi disa fusha, sikurse atë të energjisë dhe transportit, që tha se do të ofronin mundësi që përfaqësuesit e shteteve kandidate të merrnin pjesë në takimet përkatëse të Këshillit të BE-së.

Michel paralajmëroi se gjatë dhjetori do të thërrasë samitin e ri të përbashkët BE-Ballkani Perëndimor.

Ai shprehu mirëkuptim edhe për thirrjet e disa shteteve të BE-së, veçmas të kreut të Francës, Emmanuel Macron, që edhe BE-ja të bëhet gati të pranojë shtete të reja anëtare dhe për këtë çështje të ndërtojë kapacitete absorbuese.

“Pajtohem tërësisht me presidentin Macron. Mosreformimi nga ana jonë para zgjerimit të ardhshëm do të ishte një gabim i madh. Të jemi të sinqertë, nganjëherë kemi shfrytëzuar mungesën e progresit nga vendet e ardhshme anëtare për të evituar mospërgatitjen nga ana jonë. Tani duhet seriozisht të shikojmë kapacitetet e BE-së për të absorbuar vendet tjera anëtare. Kjo ide nganjëherë është keqkuptuar si një pengesë e fshehur për zgjerim. Është e kundërta. Është e kuptueshme që për vendet anëtare ka vlerë t’i bashkohen një BE-je që është efikase“, tha ai.

Sipas Michel, ndër argumentet se pse BE-ja duhet të përgatitet për zgjerim në të ardhmen është se të gjitha shtetet kandidate kanë nivel të ulët të bruto prodhimit vendor krahasuar me atë të BE-së. Prandaj, anëtarët e rij do të përfitonin nga buxheti i përbashkët i bllokut evropian.

Duke përmendur disa herë edhe agresionin e paprovokuar të Rusisë në Ukrainë, Michel tha se kjo luftë në themel e ka ndryshuar situatën globale të sigurisë dhe ka pasur ndikim të madh në të ardhmen e kontinentit.

“Për të qenë më të fortë dhe më të sigurt ne duhet të forcojmë lidhjet tona dhe të bëhemi më të fuqishëm. Prandaj, tani është koha që të merremi me sfidat e zgjerimit, si për ne në BE, ashtu edhe për shtetet tona të ardhshme anëtare. Por, besoj se ne tani duhet t’i quajmë këto shtete me perspektivë evropiane si shtete të ardhshme anëtare”, tha ai.

Forumi strategjik i Bledit mbledh çdo vit pjesëmarrës nga fusha të ndryshme, të cilët ndajnë pikëpamje dhe gjenerojnë ide për të adresuar sfidat e tanishme dhe sfidat e së ardhmes.

Çka pas aplikimit?

Polonia dhe vendet baltike i kanë bërë thirrje të hënën Bjellorusisë ta përzë nga vendi grupin mercenar rus, Wagner, luftëtarët e të cilit janë duke u strehuar atje pas kryengritjes së dështuar kundër Moskës.

“Ne i kemi kërkuar regjimit [të presidentit bjellorus Alyaksandr] Lukashenka ta dëbojë menjëherë nga Bjellorusia grupin Wagner”, tha ministri i Brendshëm i Polonisë, Maricusz Kaminski, pas një takimi me homologët e vet nga Lituania, Letonia dhe Estonia.

Polonia thotë se mijëra luftëtarë të Wagnerit ndodhen në Bjellorusi, e cila kufizohet me Rusinë, Ukrainën dhe Poloninë.

Lideri bjellorus Lukashenka së fundmi tha se do t’i mbajë 10.000 trupa të Wagnerit në vendin e tij.

“Mijëra, disa prej të cilëve janë kriminelë të liruar nga burgjet ruse në shkëmbim të një premtimi për të luftuar në Ukrainë, janë thellësisht të demoralizuar dhe akuzohen për krime kundër njerëzimit”, tha Kaminski.

“Është një grup i madh, i aftë për gjithçka”, tha ai, duke e paralajmëruar Bjellorusinë se Polonia do ta mbyllte vijën kufitare me të, në rast të ndonjë incidenti kritik kufitar.

Këto tri vende, po ashtu, i kërkuan Bjellorusisë t’i kthejë mbrapsht menjëherë emigrantët e jashtëligjshëm nga kufiri rajonal në vendet e tyre.

Varshava e akuzoi Bjellorusinë dhe Rusinë se e kanë orkestruar një valë të re të emigrantëve drejt Bashkimit Evropian, për ta destabilizuar rajonin.

Sipas Varshavës, 19.000 emigrantë kanë tentuar të futen në Poloni nga Bjellorusia deri tani këtë vit, krahasuar me 16.000 vitin në vitin 2022.

Lukashenka njoftoi javën e kaluar se luftëtarët e Wagnerit do të mbesin në Bjellorusi, pas vdekjes së liderit të tyre, miliarderit Yevgeny Prigozhin, nga rrëzimi i një avioni privat në veri të Moskës.

“Wagneri jetoi, Wagneri po jeton dhe Wagneri do të jetojë në Bjellorusi. Thelbi mbetet këtu”, tha ai.

“Ata do të jetojnë këtu dhe do të punojnë me ne për aq gjatë sa ne kemi nevojë për këtë njësi”, shtoi ai.

Bjellorusia besohet se i strehon mijëra mercenarë të Wagnerit, të cilët u zhvendosën atje pas rebelimit jetëshkurtër në qershor.

Trupat e Wagnerit luajtën rol të rëndësishëm në pushtimin e Ukrainës nga Rusia, duke i ndihmuar ushtrisë ruse t’i zaptojë pjesët kryesore të qytetit Bahmut, pas gati 10 muajve luftimesh intensive.

Eurodeputetja Viola von Cramon tha se takimi i presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky me presidentin serb Aleksandar Vuçiq mund të jetë zhvilluar për një marrëveshje mbi armët në këmbim që Ukraina të vazhdojë të mos e njohë pavarësinë e Kosovës.

Ajo shpërndau një postim në Twitter të deputetit ukrainas Oleksiy Goncharenko, i cili tha se Ukraina s’duhet të komprometojë parimet e saj dhe se duhet ta njohë pavarësinë e Kosovës, raporton Express.

“Saktë: ka shumë gjasa që Aleksandar Vuçiq ra dakord të takohet me Volodymyr Zelenskyn për të ushtruar kryesisht presion mbi Ukrainën: armët për mosnjohjen e Kosovës. Unë shpresoj se Zelensky  kupton se çfarë rreziku politik mund të sjellë një marrëveshje e tillë. Pavarësia e Kosovës dhe stabiliteti janë gjithashtu në interes të Ukrainës”, shkroi von Cramon në Twitter.

Zelensky është takuar sot me Vuçiqin në Athinë në kuadër të një darkë joformale që e ka organizuar kryeministri grek.

Vuçiq në një postim në Instagram ka thënë se me Zelenskyn ka folur edhe për situatën në Kosovë.

“Ia shpjegova situatën rreth Kosovës. Nuk mendoj se do të ketë ndonjë ndryshim në pozicionin e Ukrainës në lidhje me integritetin tonë territorial. Ne e mbështetëm Ukrainën në rrugën e saj evropiane”, ka thënë Vuçiq.

Deputeti ukrainas, Oleksiy Gonarchenko, ka reaguar pasi presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka takuar në Athinë kreun e shtetit serb, Aleksander Vucic, shkruan Gazeta Express.

Gonarchenko ka thënë se Serbia është aleate e Rusisë dhe Ukraina nuk mund ta tëhreq në anën e saj. Ai thotë se kjo gjë ndodh jo pse ukrainasit janë të këqij, por se popullësia e Serbisë mbështet Rusinë me një shumicë absolute.

Megjithatë Gonarchenko thotë se kjo nuk nënkupton që s’duhet takuar presidentin serb. Gjithashtu thotë se Ukraina s’duhet të bëjë kompromis me parimet e veta, dhe duhet ta njohë pavarësinë e Kosovës.

“Zelensky u takua me Presidentin e Serbisë.Serbia është aleate e Rusisë. Ne nuk do të mund ta tërheqim Serbinë në anën tonë. Dhe kjo nuk është për shkak se ne jemi shumë të këqij, por sepse popullsia e Serbisë mbështet Rusinë në një shumicë të pabesueshme.A duhet të takohemi atëherë? Po sigurisht. A duhet të kompromentojmë parimet tona? Jo. Ukraina duhet ta njohë pavarësinë e Kosovës”, ka thënë Gonarchenko./Express/

Kryeministri Edi Rama, në një reagim të stërgjatë sot, u përgjigjet akuzave të Athinës për rastin e Fredi Belerit.

Rama thotë se kjo është një çështje e drejtësisë, duke theksuar se reformimin e drejtësisë e ka mbështetur SHBA, BE dhe vetë Greqia.

Rama citon në letrën e tij të gjatë edhe qëndrimin e zëvendëspresidentit të Komisionit Europian, Margaritis Schinas, i cili ka deklaruar se mund të bllokohet procesi i integrimit të vendit.

Por ndërkohë, një ditë më parë, në një mesazh publik, Schinas hodhi dyshime edhe mbi vetë mënyrën se si po funksionon drejtësia.

Mesazhi i tij u publikua në tubimin e organizuar të hënën në Himarë. Schinas thotë se arrestimi dhe burgosja e Belerit është një veprim thellësisht antieuropian, që rrezikon të bëhet barrierë për aspiratat e popullit shqiptar për anëtarësim në BE.

Duke kërkuar lirimin e menjëhershëm të Fredi Belerit, ai tha se ‘mënyra evropiane e jetës ka të bëjë me demokracinë, drejtësinë, lirinë për të votuar dhe për t’u zgjedhur’.

“Ky është themeli për të gjithë ata që duan të bëhen anëtarë të familjes së madhe evropiane. Dhe Shqipëria nuk mund të jetë një përjashtim nga kjo,” tha Schinas.

Ai u bëri thirrje autoriteteve në Shqipëri që të mos këmbëngulin në një taktikë që nuk është në interes të vendit dhe të aspiratave evropiane të popullit shqiptar.

Ministria e Jashtme e Moldavisë tha se vendimi u mor pas “tensioneve të vazhdueshme dhe veprimeve jomiqësore” dhe se stafi i ambasadës dhe diplomatët do të duhet të largohen deri më 15 gusht.

Disa diplomatë nga ambasada ruse në Republikën e Moldavisë u larguan nga vendi me një aeroplan çarter të hënën në mëngjes, pasi u dëbuan pas asaj që autoritetet moldave i quajtën “veprime jo miqësore”.

Fluturimi ishte planifikuar të nisej në orën 9:00 (me orën lokale) me rreth 100 persona në bord. Mes tyre ishin diplomatë dhe staf teknik nga ambasada ruse, si dhe familjarë të tyre.

Ata u dërguan në aeroport me dy autobusë, ndërsa të tjerët duket se janë larguar me makina dhe mjete të tjera me qira.

Moldavia njoftoi në fund të korrikut se po dëbonte 45 diplomatë rusë dhe personel tjetër të ambasadës pasi pajisje të reja mbikqyrjeje ishin instaluar në çatinë e ambasadës ruse dhe një ndërtesë fqinje të përdorur nga Rusia.

Një demonstratë në mbështetje të diplomatëve të dëbuar u zhvillua përpara ambasadës ruse.

Aeroporti i Katanias është aktualisht i mbyllur për shkak të aktivitetit shpërthyes të Etna. Kompania që menaxhon aeroportin e komunikoi njoftimin përmes faqes së saj të internetit. Sektori i hapësirës ajrore C1 dhe B3 do të qëndrojë i mbyllur deri në orën 13:00 të së hënës, me të gjitha hyrjet dhe nisjet të anuluara.

Pasagjerët duhet të paraqiten në aeroport vetëm pasi të konsultohen me kompaninë e tyre ajrore. Deklarata e fundit nga Observatori Etna i Institutit Kombëtar të Gjeofizikës dhe Vullkanologjisë shpjegoi se aktiviteti në i vullkanit “ka evoluar në një shatërvan llave”, duke prodhuar një re të shpërndarë nga erërat drejt jugut.

Të paktën 500 fëmijë janë vrarë dhe mbi 1.000 janë plagosur që kur Rusia nisi pushtimin e plotë të Ukrainës shkurtin e kaluar, tha Zyra e Prokurorit të Përgjithshëm të Ukrainës më 13 gusht.

Zyrtarët e Ukrainës thanë se këto shifra nuk janë të kompletuara për shkak të vështirësisë së mbledhjes së të dhënave në zonat e pushtuara nga forcat ruse.

Muajin e kaluar, Komisionari i Lartë për të Drejtat e Njeriut i Kombeve të Bashkuara raportoi se të paktën 9.396 civilë ishin vrarë. Sipas këtij institucioni, edhe 16.646 të tjerë janë plagosur.

Rusia po vazhdon të kryejë sulme ajrore në mbarë qytetet ukrainase, edhe pse vazhdimisht mohon se shënjestron infrastrukturën civile. Ndërkaq, Ukraina po vazhdon kundërofensivën e saj për të dëbuar nga territoret e pushtuara forcat ruse.REL

Dashuria është në ajër – ose të paktën, është vërtet lart në një shkëmb. Via dell’Amore (“Rruga e Dashurisë”) e Italisë e cilëson veten si “shëtitja më romantike në botë”.

Ka qenë prej kohësh shtegu më i popullarizuar i ecjes në rreth 75 milje (121 kilometra) shtigje që rrotullohen rreth pesë fshatrave që përbëjnë Sinën e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, Cinque Terre.

Ajo u mbyll pas një rrëshqitjeje në 2012, por tani, pas një rinovimi të gjatë, seksioni i parë është rihapur për një pamje paraprake verore deri më 30 shtator. Plotësisht do të rihapet në korrik 2024.

Për të luftuar mbiturizmin në atë që është një nga rajonet më të vizituara, në një nga vendet më të vizituara në botë, aksesi tani është vetëm me turne me guidë (biletat janë pak më shumë se 5 dollarë) për të mbrojtur peisazhin për brezat e ardhshëm. Turistëve u kujtohet që të respektojnë kulturën dhe trashëgiminë lokale, që “rruga e dashurisë” të mos kthehet në “shëtitje të turpit”. syri.net

Italia tha se ka rikthyer 266 artefakte antike në vlerë prej dhjetëra milionë euro nga Shtetet e Bashkuara, ku ishin dërguar për t’u shitur nga një rrjet ndërkombëtar i kontrabandës me artefakte.

Në këto artefakte, që më e vjetra daton në shekullin 9 para lindjes së Krishtit, përfshihen edhe ato të periudhës së qytetërimit etrusk, Magna Graecisë dhe Perandorisë së Romës.

Përmes një deklarate të një njësiti të specializuar të policisë italiane u tha se rikthimi i artefakteve u bë falë bashkëpunimit të autoriteteve gjyqësore mes Italisë dhe SHBA-së.

Në fotografitë e postuara nga Ministria e Kulturës së Italisë të artefakteve u shfaqën edhe disa enë të pikturuara, koka e një statuje dhe disa monedha. Këto artefakte më herët gjatë kësaj jave ishin ekspozuar gjatë një ceremonie të mbajtur në Nju Jork.

Në deklaratë u tha se 145 pjesë artefaktesh janë marrë si pjesë e procedurave të bankrotimit kundër një tregtari të gjësendeve antike.

Në deklaratë po ashtu u tha se 65 artefakte të tjera janë marrë nga koleksioni i muzeut Menil, që gjendet në qytetin amerikan të Hjustonit.REL

Teksa një aeroplan ushtarak rus fluturoi mbi Gjeorgji, David Ratiani shikoi lart duke shtrënguar grushtin me aq zemërim, saqë thonjtë iu ngulën në mish.

“’Nuk do ta harroj kurrë ndjenjën e pafuqisë që më kaploi në atë moment’”, kujton Ya Shashviashvili t’i ketë thënë bashkëshorti i saj, në një nga rastet e rralla që ai ka treguar për përvojën e tij gjatë luftës së shkurtër e shkatërrimtare të Gjeorgjisë me Rusinë, në vitin 2008.

Lufta, e nisur në rajonet separatiste të Osetisë së Jugut dhe të Abkhazisë, vrau më shumë se 200 ushtarë dhe 300 civilë, si dhe zhvendosi mijëra të tjerë, ndërsa i la të dy territoret në një gjendje konflikti të ngrirë. Pesëmbëdhjetë vjet pas luftës, përvjetori i së cilës u shënua në Gjeorgji edhe më 7 gusht, edhe më 8 gusht, Rusia ka ende trupa të vendosura në Osetinë e Jugut dhe në Abkhazi.

Për shumë njerëz në Gjeorgji, pushtimi i Ukrainës nga Rusia ngjall kujtime të luftës së vendit të tyre me fqinjin e fuqishëm, që dikur i sundonte. Shumë gjeorgjianë, që luftuan më 2008, kanë shkuar në Ukrainë, për t’i rrokur armët në mbështetje të forcave të Kievit. Shumë prej tyre e paguan me jetë.

Qindra gjeorgjianë besohet se po luftojnë në Ukrainë, kryesisht si pjesë e Legjionit Gjeorgjian, një njësit luftëtarësh që u formua në vitin 2014, pasi Rusia filloi të nxiste trazira në rajonin industrial lindor ukrainas të Donbasit, pak pasi Kremlini aneksoi ilegalisht Krimenë. Legjioni, i cili thuhet se numëron ndërmjet 800 deri në 1.000 luftëtarë – gjysma e të cilëve janë gjeorgjianë, ndërsa gjysma tjetër pjesëtarë të kombësive të tjera – është integruar në forcat e armatosura të Ukrainës.

“Ishte një betejë e papërfunduar dhe ai donte ta përfundonte atë”

Ratiani, apo Dato, pseudonimi të cilin ai e përdorte, nuk kishte dilema nëse duhej të luftonte apo jo për Ukrainën kundër të njëjtit armik.

“Kjo është arsyeja pse ai shkoi në Ukrainë”, rrëfen bashkëshortja e tij, Shashviashvili, duke folur për Shërbimin gjeorgjian të Radios Evropa e Lirë.

“Ishte një betejë e papërfunduar dhe ai donte ta përfundonte atë. Kjo ndjenjë, kjo dhimbje disfate, ishte rrënjosur thellë në mendjen e tij. Ai shpresonte se kishte ardhur koha për fitore dhe për hakmarrje, dhe u largua në rastin e parë”.

Më 2008, Ratiani, i cili ishte pjesëtar i ushtrisë gjeorgjiane, mori urdhër të luftonte, sapo shpërtheu armiqësia me rusët, thotë Shashviashvili.

“Kur u dha lajmi në televizion se kishin filluar operacionet ushtarake, ai përgatiti valixhet menjëherë. Edhe tash e shoh ende para syve të mi, duke shkuar nga dhoma në dhomë, duke vrapuar drejt banjës, duke hedhur gjëra në një çantë, e më pas duke dalë nga shtëpia”, kujton ajo.

Asokohe, Ratiani po linte pas jo vetëm bashkëshorten, por edhe të birin njëvjeçar, si dhe nënën e tij, që jetonte me ta.

“Ne ishim duke qëndruar jashtë shtëpisë, në oborr, unë dhe vjehrra ime, duke mbajtur foshnjën, me fytyra të trishtuara – po i shikonim këta djem që po niseshin dhe po mendonim se çfarë të bënim”, kujton Shashviashvili, duke shtuar se në atë kohë sapo kishte marrë vesh se ishte shtatzënë me një fëmijë tjetër.

Kur u kthye nga lufta, bashkëshorti i saj rrallë foli për konfliktin.

“Ai nuk tha pothuajse asgjë. Në përgjithësi, nuk i pëlqente të fliste për jetën e tij në ushtri. Ishte si një temë tabu. Por, ato ditë, ai heshti edhe më shumë”, thotë ajo.

Një nga kujtimet e pakta që ai ndau, ishte koha kur avioni ushtarak rus fluturoi mbi të, në bazën ushtarake të Senakit, kur ai shtrëngoi grushtin dhe bërtiti “si një fëmijë i vogël”.

Pas luftës së vitit 2008, Ratiani vazhdoi të shërbente në ushtrinë gjeorgjiane dhe, në vitin 2014, u dërgua në Afganistan, për të marrë pjesë në Misionin e Mbështetjes Vendimtare të NATO-s, për të trajnuar, këshilluar dhe ndihmuar forcat afgane të sigurisë për të luftuar terrorizmin. Gjatë asaj kohe, thotë Shashviashvili, ai ia shpëtoi jetën një personi, gjatë një sulmi terrorist.

Më 2019, Ratiani, atëherë 50 vjeç, u tërhoq nga shërbimi aktiv, dhe filloi jetën civile, duke punuar si shofer për kompani të ndryshme private. Ai ishte, gjithashtu, i interesuar për politikën, duke u bërë anëtar i fraksionit opozitar “Bashkimi bën fuqinë”, në parlamentin e Gjeorgjisë.

Por, kur Rusia nisi pushtimin e plotë të Ukrainës, në shkurtin e vitit 2022, Ratiani u nis shpejt për të luftuar bashkë me ukrainasit. Ishte beteja e tij e fundit. Më 18 mars 2022, 53-vjeçari Ratiani u vra, siç u tha, nga të shtënat ruse me mortaja në vijat e frontit, në Irpin, duke u bërë viktima e parë nga radhët e luftëtarëve gjeorgjianë në Ukrainë.

Irpini, i ndodhur afër kryeqytetit, Kiev, u shkatërrua nga ushtria ruse, shumica e ndërtesave të tij u shndërruan në gërmadha, ndërsa shumë prej civilëve të tij përjetuan vështirësi të jashtëzakonshme përballë forcave pushtuese ruse.

Dikur shtëpi e rreth 65.000 njerëzve, Ukraina e shpalli Irpinin “qytet heroik”, duke njohur vendosmërinë e treguar nga banorët e tij përballë fatkeqësive.

“Sa të jem gjallë, nuk do ta ndali telefonin”

Më 7 gusht 2008, në orën 4 të mëngjesit, kur Avto Rurua u thirr dhe u urdhërua të paraqitej në bazë, ai i tha bashkëshortes së tij 20-vjeçare, Elmira Inalishvili: “Mos u shqetëso, çfarëdo që të ndodhë, sa të jem gjallë, nuk do ta ndali telefonin”.

Rurua po shërbente në forcat e armatosura gjeorgjiane, së bashku me vëllain dhe me kushëririn e tij.

Kur shpërtheu lufta me Rusinë, Rurua, refugjat nga Abkhazia, dhe bashkëshortja e tij, jetonin në Abastumani, një qytezë me më pak se 1.400 banorë. Ata ishin, gjithashtu, prindër të rinj, me një bebe vetëm trijavëshe.

Kur Rurua u largua për të luftuar, një fqinj dërgoi Inalishvilin dhe foshnjën e tyre në fshatin Lesiçinë, duke besuar se atje do të ishte më sigurt për ta.

“Deri më 8 gusht kam qenë në kontakt me Avton përmes telefonit”, rrëfen Inalishvili për Radion Evropa e Lirë.

“Më tha se gjithçka ishte në rregull, por më 8 gusht humba kontaktin me të. Meqë më tha se nuk do ta fikte kurrë telefonin sa të ishte gjallë, mendova se Avto kishte vdekur”.

Gjatë pesë ditë luftimesh, Inalishvili nuk kishte asnjë informacion për fatin apo vendndodhjen e bashkëshortit të saj. “Madje, m’u ndërpre qumështi për fëmijën, sepse kisha aq ankth. Nuk kishte ushqim për beben dhe asnjë lajm për Avton”, shpjegon ajo.

Pak para agimit, në ditën e gjashtë të luftës, kur luftimet po pakësoheshin, ra zilja e telefonit të Inalishvilit.

“Më kujtohet që po mbaja foshnjën në njërën dorë, dhe telefonin në tjetrën. Kështu po flija. Nuk do ta harroj kurrë zërin e tij, kur tha: ‘Jam gjallë’. Frika u zhduk përnjëherë. E rëndësishme ishte se ai ishte gjallë”, thotë ajo.

Rurua u kthye i rraskapitur në shtëpi, te familja. “Këmbët e tij ishin aq të ënjtura nga gjithë ato ecje në pyll dhe në male, sa nuk mund t’i hiqte çizmet ushtarake”, tregon Inalishvili.

Përderisa edhe vëllai i Ruruas i mbijetoi luftës së gushtit, kushëriri i tij, Badri Beradze, u vra.

“Avto nuk mund ta falte Rusinë për luftën e gushtit. Ai humbi një kushëri dhe disa miq. Prandaj shkoi në Ukrainë. Kur po nisej për luftë, djali i tij i madh, Aleksandr, e pyeti atë: ‘Pse po shkon? Ti je gjeorgjian, lufta është në Ukrainë’. Avto u përgjigj: ‘Rusia na mori vëllain, mori territoret gjeorgjiane’”, kujton Inalishvili ditën kur burri i saj u nis drejt Ukrainës, në vitin 2022.

“Ai i dha djalit të madh një ikonë, që ta mbante në qafë, dhe i kërkoi të mos e hiqte derisa të kthehej. Thjesht nuk mund ta besoja se ai po shkonte në luftë, i gatshëm për vdekje pothuajse të sigurt… Më vjen inat kur dëgjoj njerëz që thonë se këta luftëtarë shkojnë në Ukrainë për para dhe vdesin për para. Këta njerëz kanë pasur një luftë për të përfunduar, prandaj kanë shkuar në luftë”, shprehet Inalishvili.

Para se të nisej drejt Ukrainës, Rurua kishte punuar si rojë në një hotel, në një vendpushim në Batumi, në bregun e Detit të Zi, dhe më pas në ndërtimtari në kryeqytet, Tbilisi.

Më 2 dhjetor 2022, Rurua vdiq në moshën 41-vjeçare, së bashku me katër luftëtarë të tjerë gjeorgjianë, pranë qytetit të sulmuar të Bahmutit, në lindje të Ukrainës, në atë që u raportua të ketë qenë sulm nga luftëtarë çeçenë.

Vëllai i tij, i cili, gjithashtu, po lufton tani në Ukrainë, është zotuar se nuk do të kthehet në shtëpi pa trupin e Ruruas, i cili nuk u gjet kurrë.

“Ai nuk ishte i lumtur, por këtë nuk e shfaqi para askujt”

Edisher Kvaratskhelia ishte pjesëtar i ushtrisë gjeorgjiane, gjatë luftës së gushtit të vitit 2008, dhe shërbente në Brigadën e Katërt të Mekanizuar, e cila u raportua të kishte pësuar numrin më të madh të viktimave gjatë konfliktit.

Kur Kvaratskhelia u thirr në luftën e gushtit, vëllai i tij më i vogël, Bakuri, shprehu dëshirën t’i bashkohej, por u refuzua, për shkak të mungesës së përvojës.

“Ai luftoi bashkë me Brigadën e Katërt. Kur ushtria u tërhoq, ai u largua me të. Nëse më kujtohet mirë, më 14 gusht, takova djemtë kur ata u tërhoqën me të gjitha pajisjet dhe tanket e tyre”, thotë Bakur për Shërbimin gjeorgjian të Radios Evropa e Lirë. “Aty pashë për herë të parë se si një person mund të shtrihej mbi një tank dhe të flinte nga lodhja. Ai nuk ishte i lumtur, por këtë nuk e shfaqi para askujt”.

Pas luftës, Kvaratskhelia mbeti në ushtri edhe pasi mbaroi shërbimi i detyrueshëm. Ai studioi për inxhinieri ushtarake dhe pastrim minash, duke u bërë specialist.

Vëllai i tij, sipas Bakurit, besonte se gjaku i derdhur nga ushtarët gjeorgjianë në vitin 2008 nuk ishte i kotë. Dhe, ndoshta për këtë arsye, Kvaratskhelia u largua për të luftuar në Ukrainë më 2014, kur Rusia mori ilegalisht kontrollin e Gadishullit të Krimesë dhe filloi t’i mbështeste luftëtarët separatistë në Donbas.

Përcjellja e Kvaratskhelian në aeroport, më 2014, ishte hera e fundit që ai do të shihte ndonjëherë vëllain e tij.

“Edisher ishte shtatë vjet më i madh se unë. Ai ishte gjithmonë idhulli im, shembull për mua. Kur shkoi në luftë në vitin 2008, më besoi detyrën e vështirë për të mbajtur qetësinë e familjes”, thotë Bakur. “Ai mision më ra përsëri, kur ai shkoi për të luftuar në Ukrainë. Kur dikush shkon në luftë, anëtarët e familjes madje mund pajtohen me faktin se ata nuk mund t’i shohin më të gjallë. E di që është mënyra e luftëtarit, por është agoni ta humbësh mishin dhe gjakun tënd”.

Kvaratskhelia vdiq, në moshën 44- vjeçare, më 10 tetor 2022, gjatë luftimeve pranë Bahmutit. Ai u nderua me disa medalje për heroizëm në Ukrainë.

Përgatiti: Albina Kastrati

Ambasadori i Ukrainës në Serbi, Volodymyr Tolkach, ka thënë të martën se në shoqërinë ukrainase po rriten zërat gjithnjë e më shumë për njohjen e pavarësisë së Kosovës, dhe se një numër i caktuar i deputetëve në Parlamentin e Ukrainës po e përkrahin qëndrimin për njohjen e mundshme të Kosovës.

Megjithatë, Tolkach theksoi se qëndrimi i Ukrainës për njohjen e Kosovës mbetet i pandryshueshëm, për shkak se çështja e “krijimit dhe zbatimit të politikës së jashtme në përputhje me legjislacionin ukrainas i takon presidentit të Ukrainës”.

Ukraina nuk e njeh pavarësinë e Kosovës, e shpallur në shkurt 2008.

Tolkach i bëri këto komente pas një interviste të kryetarit të Komisionit për Punë të Jashtme të Parlamentit ukrainas, Oleksandr Merezhko, për kanalin T7 në Kosovë.

Merezhko kishte thënë më 7 gusht se “njohja e Kosovës nga Ukraina po diskutohet në Kiev.”

Në një komunikatë për media më 8 gusht, Tolkach nënvizoi se “është në veçanti e rëndësishme për Ukrainën që t’i respektojë dhe të sigurohet për mbrojtjen e normave të ligjit ndërkombëtar nga të gjitha shtetet, posaçërisht sa i përket integritetit territorial dhe pacenueshmërisë së kufijve shtetërorë të njohur ndërkombëtarisht”.

“Qëndrimi i Ukrainës është parimor dhe i qëndrueshëm – Ukraina e respekton integritetin territorial të Serbisë”, thuhet në komunikatën e ambasadorit Tolkach.

Por, Toklach tha se lidershipi i Kosovës “ka marrë qëndrim të qartë për dënimin e agresionit rus ndaj Ukrainës, posaçërisht duke e sanksionuar agresorin”.

Ai e pranoi se nuk është befasi se zërat po rriten gjithnjë e më shumë në shoqërinë ukrainase në përkrahje të njohjes së pavarësisë së Kosovës.

“Ukraina, si vend demokratik i cili e respekton lirinë e fjalës, nuk mund ta kufizojë shprehjen e mendimit të politikanëve të tjerë, të rrethit profesional apo publikut”, theksoi ai.

Tolkach nënvizoi se Serbia, megjithëse deklaron mbështetjen për Ukrainën, po zhvillon dialog aktiv politik dhe bashkëpunim ekonomik me Rusinë.

“Prandaj, ne përsëri i bëjmë thirrje Serbisë, kandidatit për anëtarësim në BE, ta harmanizojë politikën e jashtme, veçanërisht sa i përket agresionit të Federatës ruse kundër një vendi të tjetër kandidat – Ukrainës, në përputhje me qëndrimin e përbashkët të familjes evropiane”, tha Tolkach.

Ambasada e Ukrainës në Beograd i ka bërë thirrje Serbisë në të kaluarën t’i bashkohet sanksioneve kundër Rusisë, për shkak të pushtimit të Ukrainës.REL

Moti i stuhishëm që e ka goditur rajonin e Detit Baltik të hënën e ka vrarë të paktën një person dhe ka shkaktuar vonesa në fluturime, pezullimin e trageteve dhe daljen e një treni nga binarët.

Tre persona u dërguan në spital në Suedi, kur dy prej vagonëve të udhëtarëve dolën nga binarët në Hudiksvall, një qytet 280 kilometra në veri të Stokholmit, njoftoi policia më 7 gusht.

Treni doli nga binarët sepse “hekurudha është dëmtuar nga shiu i madh dhe rrëshqitja e dheut”, tha policia, duke shtuar se shkalla e dëmtimit të të lënduarve nuk dihet.

Në tren ndodheshin 120 persona, raportuan mediat suedeze.

Tragetet që e lidhin Poloninë me Suedinë, dy ishujt gjerman me Gjermaninë dhe Norvegjinë me Danimarkën, kanë mbetur në port. Tragetet dhe taksitë e ujit në ishujt gjerman Hiddensee dhe Reugen u anuluan për të hënën dhe të martën në mëngjes.

Pushuesve u është kërkuar t’i shtyjnë planet e udhëtimit për të mërkurën.

Në Lituani, një grua 50-vjeçare u vra nga rrëzimi i lisave afër kufirit me Letoninë. Kjo zonë u dëmtua shumë, duke i lënë mijëra njerëz pa rrymë elektrike dhe me kulme të shtëpive të shkatërruara.

Shërbimi baltik i lajmeve tha se stuhia ka shkaktuar dëme të mëdha në rajonin e afërt, Dobele. Postimet në rrjetet sociale treguan se njëra prej pronave më të prekura ishte një park në Tervete, një zonë e njohur rekreative që përfshin edhe një arenë lodrash për fëmijë, e frymëzuar nga përrallat letone. Parku do të jetë i mbyllur deri javën e ardhshme.

Shi i madh dhe breshër u raportua edhe në Estoni, vendin e tretë baltik.

Në Danimarkë, policia nga pjesa verilindore e vendit tha në X, rrjetin social të njohur dikur si Twitter, se moti është ende i lig.

Departamenti i zjarrfikësve në Kopenhagë u bëri thirrje njerëzve të rrinë larg parqeve dhe maleve, duke thënë se “përzierja e shiut dhe stuhitë e rrit rrezikun për rrëzimin e lisave”.

Në jug të Norvegjisë, autoritetet e lëshuan alarmin e motit ekstrem në nivelin më të lartë, për shkak të shiut të madh, rrëshqitjes së dheut dhe vërshimeve. Rrugët e Oslos, kryeqytetit të Norvegjisë, u vërshuan.

Të dielën u raportuan mijëra vetëtima në Suedi.REL

Reuters

Ukraina po sheh “rezultate të rëndësishme” nga sistemet e mbrojtjes ajrore nga Shtetet e Bashkuara dhe Gjermania, tha presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, pavarësisht valëve të sulmeve ajrore ruse që Kievi thotë se po shënjestrojnë civilët dhe ndërtesat rezidenciale.

Rusia ka raportuar se ka rrëzuar një dron që ishte nisur drejt Moskës – sulmi i tretë i këtij lloji ditëve të fundit – ndërkaq zyrtarët nga të dyja anët kanë thënë se Ukraina ka sulmuar dy urat që lidhin gadishullin e aneksuar ukrainas të Krimesë me Rusinë.

Të dyja shtetet kanë shpeshtuar sulmet ndaj trupave të palës tjetër, ndaj armatimeve dhe infrastrukturës që mbështet luftës, përderisa Ukraina po tenton të largojë trupat ruse nga jugu dhe lindja e Ukrainës, që kur ka nisur pushtimi vitin e kaluar.

Kreu i emëruar nga Moska në Krime tha se ura Çonhar në këtë gadishull, që Moska e ka aneksuar më 2014, është dëmtuar nga një sulm me raketa. Edhe tri rrugë që lidhin Krimenë me pjesët e pushtuara nga Rusia në Ukrainë, afër qytetit Heniçesk, janë granatuar dhe një civilë është plagosur, tha zyrtari i emëruar nga Moska.

Gjatë adresimit në orët e vona të së dielës, Zelensky tha se sistemet e avancuara të mbrojtjes ajrore, përshirë Patriotët e prodhimit amerikan dhe IRIS-T të prodhimit gjerman, po tregohen “shumë efektive” dhe veçse “kanë dhënë rezultate të mëdha”.

Zelensky tha se Ukraina ka parandaluar një numër të madh të sulmeve ruse gjatë javës së kaluar, përfshirë edhe 65 sulme me raketa dhe 178 sulme me dronë, përfshirë 87 me dronë Shahed.

Më vonë, ushtria ukrainase tha se Rusia kishte kryer 30 sulme me raketa dhe 48 sulme ajrore.

“Fatkeqësisht ka viktima dhe të plagosur në mesin e popullatës civile. Ndërtesat e banuara dhe infrastruktura tjetër civile ka pësuar dëme”, tha ushtria përmes një deklarate.

Sulmet erdhën pas një sulmi gjatë të shtunës, i cili sipas Zelenskyt u krye në një qendër për transfuzionin e gjakut në qytetin Kupiansk, rreth 16 kilometra nga vija e frontit në rajonin lindor të Harkivit. Presidenti ukrianas tha se ky sulm përbën krim lufte.

Rusia mohon se qëllimshëm shënjestron civilët apo spitalet ushtarake në pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës, luftë që la vrarë mijëra persona dhe detyroi miliona persona të zhvendoseshin.

Për dy muaj me radhë, Ukraina po zhvillon kundërofensivën e saj për të larguar forcat pushtuese ruse nga pothuajse një e pesta e territorit.

Gjatë fundjavës, afër 40 shtete, përfshirë Shtetet e Bashkuara, Kinën, dhe Indinë, zhvilluan bisedime për luftën në Ukrainë. Takimi u mbajt në Arabinë Saudite, po u përmbyll pa asnjë veprim konkret përtej zotimit për konsultime të mëtejme.

Takimi në Arabinë Saudite ishte pjesë e përpjekjes diplomatike të Ukrainës për të forcuar mbështetjen përtej aleatëve të saj Perëndimor.

Në takim nuk mori pjesë Rusia. Zëvendësministri i Jashtëm rus, Sergei Ryabkov, tha se ky takim reflektoi “përpjekjet e dështuara” të Perëndimit për të mobilizuar shtetet e zhvilluara për të mbështetur Zelenskyn.

Përgatiti: Mimoza Sadiku

Presidentja e Sllovakisë, Zuzana Caputova, u ka dhënë leje nëntë qytetarëve sllovakë për të shërbyer në ushtrinë ukrainase, e cila është duke luftuar kundër pushtimit rus.

Mediat sllovake raportuan më 5 gusht se Caputova i vlerësoi 35 kërkesa të qytetarëve për të luftuar përkrah ushtrisë ukrainase, dhe i pranoi nëntë prej tyre.

Arsyet e pranimit apo refuzimit të kërkesave nuk janë dhënë.

Sipas ligjit në fuqi në Sllovaki, qytetarët sllovakë kanë të drejtë t’i bashkohen ushtrisë së një vendi të huaj vetëm me lejen e presidentit të vendit. Pa një leje të tillë, sllovakët përballen me ndjekje penale.

Në fillim të këtij muaji, Republika e Çekisë njoftoi se u ka dhënë leje të ngjashme 146 qytetarëve të vet qëkur nisi pushtimi rus i Ukrainës në shkurt 2022.REL

Fortifikata janë duke u ndërtuar vazhdimisht afër një tende kampi të grupit mercenar, Wagner, në fshatin Tsel në Bullgarinë lindore, vendin ku besohet se janë vendosur trupat e kompanisë së Yevgeny Prigozhinit, pas kryengritjes së dështuar në Rusi në fund të qershorit.

Imazhe nga shërbimi Planet Labs, të siguruara nga Radio Evropa e Lirë, shfaqin hapjen e llogoreve në territorin e fushave testuese të ushtrisë në Repishcha të Bjellorusisë, rreth 15 kilometra larg kampit të dyshuar të Wagner-it. Buldozerët dhe minibusët UAZ mund të shihen pranë zona të ndërtimit.

Pamjet e mëhershme të Planet Labs kanë shfaqur një numër të madhe të pajisjeve, si kamionë dhe automjetet të tjera në Tsel.

Fundjavën e kaluar, Ministria e Mbrojtjes e Bjellorusisë tha se synon të kryejë ushtrime ushtarake me një brigadë të artilerisë në Repishcha, në të cilin do të marrin pjesë edhe instruktorë të Wagner-it. Në manovra do të përfshihen edhe dronët.

Së fundmi, Wagner-i e publikoi një video atë asaj që e quajti “ndërtimi i kampit të vet të fortifikuar në mal”.

Llogoret e shfaqura në video ishin të pajisur me ngrohëse për përdorim dimëror. Lokacioni i saktë i xhirimit të kësaj videoje ka qenë i pamundur të verifikohet.

Muajin e kaluar, Prigozhini, lideri dhe themeluesi i Wagner-it, u duk se ndodhej në Bjellorusi në një video ku i mirëpriste luftëtarët e vet dhe ku thoshte se ata do të ndihmonin ta shndërronin ushtrinë e këtij vendi në ushtrinë e dytë më të mirë në botë.

Fati i Prigozhinit dhe trupave të tij ka qenë i paqartë që prej rebelimit të tyre jetëshkurtër më 23-24 qershor, kur ata përbënë kërcënimin më të madh ndaj sundimit 23-vjeçar të presidentit rus Vladimir Putin.

Prigozhini është parë në Rusi një herë dhe thuhet se lëviz vazhdimisht mes Rusisë dhe Bjellorusisë.

Sunduesi autoritar i Bjellorusisë dhe aleati i ngushtë i Putinit, Alyaksandr Lukashenka, ishte përfshirë në bisedime për t’i dhënë fund kryengritjes duke u pajtuar me Prigozhinin dhe Putinin për t’i strehuar trupat e Wagner-it, dhe liderin e tyre, në Bjellorusi.

Pak ditë pas deklaratës së Lukashenkas, një kamp nisi të ndërtohet në Tsel.

Trupat e Wagner-it luajtën rol kyç në pushtimin e Ukrainës nga Rusia, duke i ndihmuar ushtrisë ruse t’i marrë nën kontroll pjesët kryesore të qytetit Bahmut, pas gati 10 muajve luftimesh intensive.

Prigozhin ka thënë se i ka humbur 20 mijë ushtarë gjatë operacionit në Bahmut.

Ministria e Mbrojtjes e Polonisë ka thënë se helikopterët luftarakë të Bjellorusisë që kryen ushtrime ushtarake afër kufirit, e kanë shkelur hapësirën ajrore të Polonisë më 1 gusht.

Ministria tha në një komunikatë se i ngarkuari me punë i Bjellorusisë do të thirret në Ministrinë e Jashtme të Polonisë për t’i shpjeguar rrethanat e incidentit.

Në komunikatë thuhej se helikopterët bjellorusë kaluan në hapësirën ajrore polake në një lartësi shumë të ulët, duke e bërë të vështirë detektimin e tyre.

Ministri i Mbrojtjes i Polonisë, Mariusz Blaszczak, e mblodhi në një takim Komitetin e Sigurisë Kombëtare dhe Mbrojtjes, për të biseduar për këtë çështje, ku edhe urdhëroi rritjen e numrit të ushtarëve në kufi, përfshirë edhe helikopterët luftarakë.

Polonia tha se NATO-ja është njoftuar për këtë incident.

Ministria e Mbrojtjes e Bjellorusisë tha se akuzat për shkelje të hapësirës ajrore nga dy helikopterë të ushtrisë bjelloruse “janë të fabrikuara”.

Kjo Ministri tha në Telegram se ato u shpikën nga lidershipi politiko-ushtarak i Polonisë “për ta arsyetuar shtimin e forcave dhe resurseve afër kufirit me Bjellorusinë”.

Polonia, Lituania dhe vendet e tjera në pjesën lindore të NATO-s, kanë shprehur shqetësimin e tyre për një kërcënim të mundshëm nga Bjellorusia, e cila tani strehon mijëra trupa të grupit mercenar, Wagner.

Mijëra mercenarë të Wagner-it kanë mbërritur në Bjellorusi që nga rebelimi jetëshkurtër i këtij grupi në qershor.

Kryeministri i Polonisë, Mateusz Morawiecki, tha më 29 korrik se një grup prej “100 mercenarëve të Wagner-it” në Bjellorusi janë zhvendosur më afër kufirit polak, duke e quajtur këtë “hap tjetër drejt sulmit hibrid në territorit polak”.rel

Luftëtarët e grupit mercenar rus Wagner, që tani janë në Bjellorusi, mund të paraqiten si emigrantë dhe të hyjnë në Bashkimin Evropian, ka thënë kryeministri polak, Mateusz Morawiecki.

Sipas tij, Wagneri edhe mund të ndërmjetësojë migrim të paligjshëm nga Bjellorusia në bllokun evropian, veprim që Polonia e përshkruan si “luftë hibride”.

Kryeministri polak ka thënë se rreth 100 trupa të Wagnerit kanë lëvizur afër qytetit Grodni, i cili gjendet afër kufijve të Polonisë dhe Lituanisë.

Disa pjesëtarë të Wagnerit kanë shkuar në Bjellorusi, në kuadër të marrëveshjes për t’i dhënë fund rebelimit të grupit në Rusi, në muajin qershor.

Lideri bjellorus, Alexander Lukashenko, e ka mohuar më parë që ka provokuar krizë të migrantëve në Evropë, duke i nxitur migrantët që të nisen drejt kufijve të saj me BE-në.

“Tani situata është duke u bërë edhe më e rrezikshme”, ka thënë ai në një konferencë për media, pasi vizitës në një fabrikë armësh në jug të Polonisë.

“Ky është sigurisht një hap drejt një sulmi hibrid ndaj territorit polak”, ka shtuar ai.

Kryeministri polak ka thënë se këtë vit janë regjistruar 16.000 tentime për të kaluar kufirin nga Bjellorusia në Poloni.

Sipas Agjencisë së BE-së për Kufij, në periudhën janar-qershor janë regjistruar 2.312 kalime ilegale të kufirit.

Polonia dhe Lituania kanë vendosur tela gjemborë nëpër vijat e tyre kufitare me Bjellorusinë, për të kufizuar numrin e njerëzve që kalojnë ilegalisht në tokat e tyre.

Ato janë duke e konsideruar edhe mbylljen e tërësishme të kufirit me këtë shtet.rel