Miliona myslimanë nëpër botë e kanë filluar agjerimin e muajit të Ramazanit.
Autoritetet në Arabi Saudite, vendi prej nga Islami e ka origjiniën, kanë njoftuar se hëna e re e Ramazanit është vënë re mbrëmjën e djeshme, dhe se muaji i Ramazanit fillon pikërisht aty.
Njoftime të ngjajshme janë bërë edhe në Indonezi, vendi më i populluar në botë me myslimanë, si dhe në Egjipt, Jordani, Katar, Afganistan dhe vende të tjera.
Myslimanët e përcjellin kalendarin hënor përmes një metodologjie të vëzhgimit të hënës dhe për këtë shkak disa shtete e fillojnë Ramazanin një ditë apo dy më vonë.
Agjerimi gjatë Ramazanit bëhet për qëllim që besimtarët të kujtohen për vuajtjet e atyre që konsiderohen me më pak fat në të mira materiale.
Vatikani ka njoftuar nismat e ndërmarra nga Bazilika e Shën Pjetrit në dritën e Vitit Jubilar 2025, duke përfshirë një revistë të re të quajtur “Piazza San Pietro”.
Do të botohet në italisht, anglisht dhe spanjisht.
Një tipar i rregullt i të përmuajshmes së re do të jetë rubrika “Letra për redaktorin”, në të cilën Papa Françesku do t’u përgjigjet letrave të lexuesve.
Numri i parë i revistës së re ka 86 faqe dhe në kopjen e shpërndarë në shtyp, Papa Françesku i përgjigjet një gjysheje që ankohet se një nga nipërit e saj nuk është pagëzuar nga prindërit.
“Të pagëzosh një fëmijë do të thotë të besosh në Zotin, në Frymën e Shenjtë, por pagëzimi nuk mund t’u imponohet prindërve që nuk e duan atë për fëmijët e tyre”, shkruan Papa, i cili rekomandon vazhdimin e dialogut “me shpresë, butësi dhe me bamirësi.”
Në një fjalim që prezantoi periodikun, kryeprifti i Bazilikës së Shën Pjetrit, Kardinali Mauro Gambetti e quajti botimin e tij “një zgjedhje të guximshme, të cilën krijimtaria dhe energjia e At Enzo-s [Fortunato – drejtor komunikimi për Bazilikën e Shën Pjetrit] na shtyu ta bëjmë… ”
Fortunato vuri në dukje ftesën e Papa Françeskut drejtuar gazetarëve që “të veshin thembra të këpucëve”, duke e quajtur atë një “kujtues të fortë të gazetarisë tradicionale, për zhytje më të thellë në realitet, për kontakt të drejtpërdrejtë me vendet, por mbi të gjitha me njerëzit”.
“Kjo është ideja jonë e komunikimit, kjo është strategjia jonë, thelbi i planit të komunikimit”, tha ai duke folur për Bazilikën e Shën Pjetrit.
Abonimi mujor për “Piazza San Pietro” kushton 30 € dhe 4 € për një kopje të vetme. At Fortunato tha se “ata që nuk mund ta përballojnë do ta marrin falas”.
Përveç kësaj, është njoftuar se do të ketë gjithashtu një transmetim të drejtpërdrejtë të varrit të Shën Pjetrit në shpellat e Vatikanit dhe të Derës së Shenjtë të bazilikës, për të lejuar ata që nuk mund të bëjnë udhëtimin në Romë të shohin vendet gjatë Jubileut.
Papa Françesku do të inaugurojë ueb-kamerën e drejtpërdrejtë të varrit të apostullit dhe Papës së parë më 2 dhjetor.
Bazilika e Shën Pjetrit planifikon gjithashtu të përdorë rrjetet sociale për të “ndarë dashurinë për këtë vend të shenjtë dhe për të ofruar informacione të dobishme në funksion të jubileut të ardhshëm”.
Jubileu i vitit 2025 në Kishën Katolike do të festohet nga 24 dhjetor 2024 deri më 6 janar 2026. Është një ngjarje çdo çerek shekulli që pritet të tërheqë 32 milionë pelegrinë në Romë./ Euronews – Syri.Net
Në ditën e pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022, Anton thotë se baza e armëve bërthamore ku ai shërbente ishte vënë në gatishmëri të plotë luftarake.
“Para kësaj kishim vetëm ushtrime. Por në ditën kur filloi lufta, armët ishin plotësisht në vend”, thotë ish-oficeri në forcat bërthamore ruse. “Ne ishim gati të nisnim forcat në det dhe ajër dhe, në teori, të kryenim një sulm bërthamor.”
E takova Antonin në një vend sekret jashtë Rusisë. Për mbrojtjen e tij, BBC nuk do të zbulojë se ku. I kemi ndryshuar edhe emrin dhe nuk po ia tregojmë fytyrën.
Anton ishte një oficer në një objekt të armëve bërthamore top-sekret në Rusi. Ai na ka treguar dokumente që konfirmojnë njësinë, gradën dhe bazën e tij. BBC nuk është në gjendje të verifikojë në mënyrë të pavarur të gjitha ngjarjet që ai përshkroi, megjithëse ato tingëllojnë me deklaratat ruse në atë kohë.
Tre ditë pasi trupat u derdhën mbi kufijtë e Ukrainës, Vladimir Putin njoftoi se forcat e parandalimit bërthamor të Rusisë ishin urdhëruar në një “mënyrë të veçantë shërbimi luftarak”.
Rusi
Anton thotë se alarmi luftarak ishte vendosur në ditën e parë të luftës dhe pretendon se njësia e tij ishte “mbyllur brenda bazës”.
“Gjithçka që kishim ishte televizioni shtetëror rus,” thotë ish-oficeri, “nuk e dija se çfarë do të thoshte e gjithë kjo. Unë kam kryer automatikisht detyrat e mia. Ne nuk po luftonim në luftë, ne po ruanim vetëm armët bërthamore.”
Gjendja e alarmit u anulua, shton ai, pas dy deri në tre javë.
Dëshmia e Antonit ofron një pasqyrë të funksioneve të brendshme top-sekret të forcave bërthamore në Rusi. Është jashtëzakonisht e rrallë që pjesëtarët e shërbimit të flasin me gazetarë.
“Ka një proces shumë të rreptë përzgjedhjeje atje. Të gjithë janë ushtarë profesionistë, pa rekrutë”, shpjegon ai.
“Ka kontrolle të vazhdueshme dhe teste të zbulimit të gënjeshtrës për të gjithë. Paga është shumë më e lartë dhe trupat nuk dërgohen në luftë. Ata janë atje ose për të zmbrapsur, ose për të kryer një sulm bërthamor”.
Ish-oficeri thotë se jeta ishte e kontrolluar fort.
“Ishte përgjegjësia ime të sigurohesha që ushtarët nën mua të mos merrnin asnjë telefon në bazën bërthamore”, shpjegon ai.
“Është një shoqëri e mbyllur, nuk ka të huaj atje. Nëse dëshironi që prindërit tuaj t’i vizitojnë, duhet t’i paraqisni një kërkesë Shërbimit të Sigurisë FSB tre muaj përpara”.
Baza Berthamore
Anton ishte pjesë e njësisë së sigurisë së bazës, një forcë e reagimit të shpejtë që ruante armët bërthamore.
“Kemi pasur stërvitje të vazhdueshme. Koha jonë e reagimit ishte dy minuta”, thotë ai me një nuancë krenarie.
Rusia ka rreth 4,380 koka bërthamore operacionale, sipas Federatës së Shkencëtarëve Amerikanë, por vetëm 1,700 janë “të dislokuara” ose të gatshme për përdorim. Të gjitha shtetet anëtare të NATO-s së bashku kanë një numër të ngjashëm.
Ekzistojnë gjithashtu shqetësime nëse Putini mund të zgjedhë të vendosë armë “jostrategjike”, të quajtura shpesh taktike, bërthamore. Këto janë raketa më të vogla që në përgjithësi nuk shkaktojnë pasoja të përhapura radioaktive.
Përdorimi i tyre megjithatë do të çonte në një përshkallëzim të rrezikshëm të luftës. Kremlini ka bërë gjithçka mundet për të testuar nervat e Perëndimit.
Vetëm javën e kaluar Putin ratifikoi ndryshimet në doktrinën bërthamore, rregullat zyrtare që diktojnë se si dhe kur Rusia mund të lëshojë armë bërthamore.
Doktrina tani thotë se Rusia mund të nisë nëse goditet nga një “sulm masiv” nga raketat konvencionale nga një shtet jo-bërthamor, por “me pjesëmarrjen ose mbështetjen e një shteti bërthamor”.
Zyrtarët rusë thonë se doktrina e përditësuar “eliminon në mënyrë efektive” mundësinë e humbjes së saj në fushën e betejës.
Por a është plotësisht funksional arsenali bërthamor i Rusisë?
Disa ekspertë perëndimorë kanë sugjeruar se armët e tij datojnë kryesisht nga epoka sovjetike dhe madje mund të mos funksionojnë.
Ish-oficeri i forcave bërthamore e hodhi poshtë këtë opinion si një “pamje shumë të thjeshtuar nga të ashtuquajturit ekspertë”.
“Mund të ketë disa lloje armësh të modës së vjetër në disa zona, por vendi ka një arsenal të madh bërthamor, një sasi të madhe kokash, duke përfshirë patrullën e vazhdueshme luftarake në tokë, det dhe ajër.”
Armët bërthamore të Rusisë ishin plotësisht funksionale dhe të gatshme për betejë, pohoi ai. “Puna për ruajtjen e armëve bërthamore kryhet vazhdimisht, nuk ndalet as për një minutë”.
Menjëherë pas fillimit të luftës në shkallë të gjerë, Anton tha se atij iu dha ajo që ai e përshkruan si një “urdhër kriminal”, të mbante leksione me trupat e tij duke përdorur udhëzime të shkruara shumë specifike.
“Ata thanë se civilët ukrainas janë luftëtarë dhe duhet të shkatërrohen!” – thërret ai. “Kjo është një vijë e kuqe për mua – është një krim lufte. Unë thashë se nuk do ta përhap këtë propagandë.”
Oficerët e lartë e qortuan Antonin duke e transferuar në një brigadë të rregullt sulmi në një pjesë tjetër të vendit. I thanë se do të dërgohej në luftë.
Këto njësi shpesh dërgohen në betejë si “vala e parë” dhe një numër dezertorësh rusë i kanë thënë BBC-së se “ngatërrestarët” që kundërshtojnë luftën janë përdorur si “ushqim për top”.
Ambasada ruse në Londër nuk iu përgjigj një kërkese për koment.
Para se të dërgohej në vijën e parë, Anton nënshkroi një deklaratë që refuzonte të merrte pjesë në luftë dhe kundër tij u hap një çështje penale. Ai na tregoi dokumente që konfirmonin transferimin e tij në brigadën e sulmit dhe detaje të çështjes penale.
Më pas ai vendosi të largohej nga vendi me ndihmën e një organizate vullnetare për dezertorët.
“Nëse do të kisha ikur nga baza e forcave bërthamore, atëherë Shërbimi lokal i Sigurisë FSB do të kishte reaguar me vendosmëri dhe ndoshta nuk do të kisha mundur të largohesha nga vendi”, tha ai.
Por ai beson se, për shkak se ai ishte transferuar në një brigadë të zakonshme sulmi, sistemi i pastrimit të nivelit të lartë të sigurisë dështoi.
Anton tha se donte që bota të dinte se shumë ushtarë rusë ishin kundër luftës.
Organizata vullnetare që ndihmon dezertorët, “Idite Lesom” [‘Go by the Forest’, në anglisht, ose ‘Get Lost’] i ka thënë BBC-së se numri i dezertorëve që kërkojnë ndihmë është rritur në 350 në muaj.
Rreziqet për ata që ikin po rriten gjithashtu. Të paktën një dezertor është vrarë pasi ka ikur jashtë vendit dhe ka pasur disa raste të burrave që janë kthyer me forcë në Rusi dhe janë hedhur në gjyq.
Edhe pse Anton është larguar nga Rusia, ai thotë se shërbimet e sigurisë janë ende në kërkim të tij atje: “Unë marr masa paraprake këtu, i punoj librat dhe nuk paraqitem në asnjë sistem zyrtar”.
Ai thotë se ka ndaluar së foluri me miqtë e tij në bazën bërthamore sepse mund t’i vërë në rrezik: “Ata duhet të bëjnë teste të detektorit të gënjeshtrës dhe çdo kontakt me mua mund të çojë në një çështje penale”.
Por ai nuk ka asnjë iluzion për rrezikun në të cilin ndodhet vetë duke ndihmuar ushtarët e tjerë të ikin. “Unë e kuptoj sa më shumë ta bëj këtë, aq më të larta janë shanset që ata të përpiqen të më vrasin.”bw
Pakistanezët në Kurram duke protestuar kundër sulmeve ndaj myslimanëve shiitë. 7 nëntor 2024.
Abubakar Siddique
Pjesa veriperëndimore e Pakistanit është prej dekadash skenë e dhunës së kohëpaskohshme sektare.
Në shpërthimin e fundit nga 21 deri më 23 nëntor, u vranë mbi 80 njerëz në rrethin Kurram të provincës Khiber Pakhtunkva.
Dhuna shpërtheu kur persona të armatosur sulmuan një kolonë të myslimanëve shiitë.
Incidenti vdekjeprurës shkaktoi pastaj sulme hakmarrëse ndaj komunitetit mysliman sunit.
Palët njoftuan se kanë arritur një armëpushim shtatëditësh më 24 nëntor.
Historia e trazuar
Pakistani është vend me shumicë sunite. Por Kurrami – një zonë malore në kufi me Afganistanin – ka popullsi të madhe shiite.
Përleshjet me dekada – shumë shpesh për tokën – kanë lënë të vdekur mijëra njerëz në Kurram. Mbi 200 njerëz janë vrarë vetëm që nga korriku e këndej.
Pjesa veriperëndimore e Pakistanit është vatër e militantëve prej kohësh.
Ekspertët thonë se shfaqja e grupeve të armatosura sunite dhe shiite në këtë rajon, i ka rritur edhe më shumë tensionet sektare.
“Rritja e grupeve militante nga sektet rivale e ka shndërruar Kurramin në një fushëbetejë për dominim sektar”, thotë Ihsanullah Tipu Mehsud, drejtor i lajmeve në Ditarin Khorasan, një ueb-faqe që gjurmon grupet militante në Afganistan dhe Pakistan.
Shiitët thonë se grupet ekstremiste sunite – përfshirë Tehrik-e Taliban Pakistanin (TTP), Shtetin Islamik-Khorasan dhe Lashkar-e Jhangvin – po përpiqen t’i zhdukin ose t’i dëbojnë ata nga Kurrami.
Shumë prej grupeve i kanë në shënjestër shiitët, të cilët i shohin si femohues.
Në një prej valëve më të këqija të dhunës në Kurram u vranë rreth 2.000 njerëz, kryesisht shiitë. Kjo ndodhi në periudhën 2007-2011 kur grupi Tehrik-e Taliban Pakistani, i njohur edhe si talibanët pakistanezë, u përpoq ta pushtonte rrethin.
Për dhunën në Kurram, komuniteti sunit fajëson Brigadën Zainebiyoun, një milici shiite e përbërë nga pakistanezë që luftuan në Siri.
Grupi përfshin shiitë nga Kurrami – disa prej të cilëve u kthyen në shtëpitë e tyre viteve të fundit.
Margjinalizimi politik
Ekspertët thonë se dhunën vdekjeprurëse sektare në Kurram e shkaktojnë edhe qeverisja e dobët dhe margjinalizimi politik.
Rajonet kufitare të Pakistanit – përfshirë Khiber Pakhtunkvën – kanë qenë skena të ofensivave të ndryshme ushtarake kundër kryengritjeve islamiste dhe separatiste dhe ushtria është akuzuar shpesh për abuzime të mëdha me të drejtat e njeriut.
Qeveria federale në Islamabad dhe ushtria e fuqishme, e cila ka rol të madh në punët e brendshme dhe të jashtme, kanë dëmtuar gjithashtu normat dhe institucionet demokratike.
Në vitin 2019, Islamabadi miratoi një ligj që u jepte forcave të sigurisë në Khiber Pakhtunkva kompetenca gjithëpërfshirëse, përfshirë ndalimin e të dyshuarve për një kohë të pacaktuar ose pa akuzë.
Syed Irfan Ashraf, pedagog universitar në qytetin veriperëndimor të Peshauarit, thotë se ushtria e Pakistanit është përpjekur të zbatojë një “model të qeverisjes autoritare” në Khiber Pakhtunkva.
“Ky model qeverisjeje ka një kosto të madhe tani”, thotë ai.
Grafiti “Mjaft vrasjes së grave” është shkruar në murin e një shtëpie në Gelsenkirchen, Gjermani, në Ditën Ndërkombëtare për Eliminimin e Dhunës kundër Grave, më 25 nëntor, 2024/AP
VOA
Numri i grave të vrara nga bashkëshortët apo familjarët e tyre në botë ishte 51,100 vitin e kaluar, njoftoi të hënën agjencia e Kombeve të Bashkuara për Gratë në raportin e përvitshëm që dokumenton dhunën ndaj gruas.
Sipas kësaj organizate, në mbarë botën, mesatarisht 140 gra dhe vajza janë vrarë çdo ditë nga pjesëtarë të familjeve të tyre. Raporti thotë se 60 për qind e rreth 85,000 vrasjeve të grave këtë vit janë bërë me motive gjinore.
“Dhuna kundër grave dhe vajzave është forma më e përhapur e shkeljes së të drejtave të njeriut. Vrasjet me bazë gjinore të grave dhe vajzave janë forma më ekstreme e dhunës ndaj tyre dhe shpesh janë rezultat i formave të tjera të dhunës që ushtrohen ndaj tyre përbrenda shtëpive të tyre”, thuhet në raport.
“Provat tregojnë se është bërë shumë pak përparim”, shtohet në raport.
Numri më i madh i viktimave u shënua në Afrikë, me 21,700 raste dhe në Azi 18,500 raste. Në kontinentin amerikan ky numër është 8,300 ndërsa në Evropë 2,300 gra janë vrarë gjatë vitit 2023, sipas raportit të përpiluar nga UN Women dhe UNODC, organizata e OKB-së që merret me dokumentimin e krimeve. Në Oqeani, ky numër arrin në 300.
Në kontinentin evropian, niveli më i lartë i vrasjeve të grave është në shtetet e Evropës Lindore, i cili sipas raportit, vazhdon të jetë gati dy herë më i lartë se në pjesë tjera të saj, ndonëse ky numër ka shënuar rënie në periudhën ndërmjet viteve 2015 dhe 2021.
Raporti thotë se të dhënat globale tregojnë që një pjesë e madhe e grave të vrara nga partnerët e tyre kishin raportuar më parë raste të dhunës fizike, seksuale apo psikologjike nga partnerët e tyre.
“Shumica dërmuese e vrasjeve të qëllimshme të grave dhe vajzave në botë janë të kryera nga partnerët e tyre apo anëtarët e tjerë të familjes. Kjo lë të kuptohet se shtëpia vazhdon të jetë vendi më i rrezikshëm për gratë dhe vajzat sa i përket rrezikut nga viktimizimi vdekjeprurës”, thuhet në raport.
Në vitin 2022, numri i grave të vrara ishte 48,800, por sipas autorëve të raportit rritja në vitin 2023 ka të bëjë me dallimet në të dhënat nga shtetet që u përfshinë në raport.
“Dhuna ndaj grave dhe vajzave nuk është e pashmangshme – ajo mund të parandalohet. Duhen ligje të fuqishme, mbledhje më e mirë e të dhënave, më shumë llogaridhënie nga qeveria, një kulturë që nuk ka aspak tolerancë ndaj dhunës dhe fonde shtesë për organizatat për të drejtat e grave dhe institucionet”, deklaroi drejtorja e organizatës UN Women, Sima Bahous.
Raporti u publikua në fillim të fushatës ’16 ditë të aktivizmit’, që shënon 25 vjetorin e Ditës Ndërkombëtare për Eliminimin e Dhunës kundër Grave.
Ai vlerëson se “megjithë përpjekjet e bëra nga shtetet për të parandaluar vrasjen e grave dhe vajzave, vrasje të tilla mbeten në nivele alarmante.”
“Duket se dhuna e tillë e skajshme me bazë gjinore mbetet thellë e rrënjosur në normat shoqërore dhe paragjykimet me bazë gjinore, që kërkojnë politika afatgjata dhe efektive për t’i eliminuar”, thuhet në raport.
Një ndërtesë e shkatërruar në Bejrut të Libanit. 25 nëntor 2024.
Ambasadori izraelit në Uashington tha se një marrëveshje armëpushimi për t’i dhënë fund luftimeve mes Izraelit dhe Hezbollahut – grupit militant dhe partisë politike që kontrollon shumicën e jugut të Libanit – mund të arrihet “brenda ditësh”.
Ambasadori Mike Herzog tha për radion e ushtrisë izraelite më 25 nëntor se ka “pika që duhen finalizuar”. Por, ai tha se “ne jemi afër një marrëveshjeje” dhe se ajo “mund të arrihet brenda ditësh”.
Në mesin e çështjeve që mbeten të pazgjidhura është edhe një kërkesë e Izraelit që thotë se shteti rezervon të drejtën të veprojë nëse Hezbollahu shkel obligimet nga marrëveshja e re. Marrëveshja synon të largojë Hezbollahun dhe trupat izraelite nga jugu i Libanit.
Hezbollahu është shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara, ndërsa Bashkimi Evropian e ka vendosur në listën e zezë krahun e tij të armatosur, por jo edhe partinë e tij politike.
Hezbollahu nuk i është përmbajtur një rezolute të Kombeve të Bashkuara që i dha fund luftës së vitit 2006. Në këtë rezolutë, palët kishin bërë kërkesa të ngjashme. Libani po ashtu ka akuzuar Izraelin se ka shkelur këtë rezolutë.
Ende është e paqartë nëse Libani do të pranojë kërkesën e Izraelit.
Optimizmi rreth arritjes së një marrëveshjeje vjen pasi i dërguari i SHBA-së mbajti bisedime me palët javën e kaluar, me synim që të arrihet një marrëveshje.
Hezbollahu nisi sulmet në kufi kundër Izraelit më 8 tetor 2023, një ditë pasi Hamasi – grupi palestinez i shpallur organizatë terroriste nga SHBA-ja dhe BE-ja – sulmoi jugun e Izraelit, që nxiti luftën në Gazë.
Luftimet mes Hezbollahut dhe Izraelit u përshkallëzuan shtatorin e këtij viti, me Izraelin që nisi sulme masive ajrore në Liban dhe më pas nisi një ofensivë tokësore në jug të Libanit.
Hezbollahu ka gjuajtur mijëra raketa në qytetet izraelite, përfshirë rreth 250 që i lëshoi më 24 nëntor. REL
Iraniane pa shaminë e detyrueshme në kokë, kalojnë pranë një pankarte në Teheran në prill.
Fereshteh Ghazi, Kian Sharifi
Shtetet autokratike i përdorin prej kohësh akuzat për sëmundje mendore, për t’i diskredituar dhe burgosur kritikët e tyre.
Autoritetet në Iran, gjithnjë e më shumë, janë duke i konsideruar si të paqëndrueshme psikikisht ato gra që shkelin Ligjin për veshjen e hixhabit – shtyllë kryesore e sistemit islamik.
Kjo masë përkon me protesta të papara kundër institucioneve klerike të Iranit dhe me thirrjet në rritje për liri më të mëdha sociale dhe politike.
Ekspertët thonë se autoritetet iraniane po i keqpërdorin diagnozat psikiatrike për t’i ndëshkuar, kontrolluar ose shtypur individët.
“Në vende si i yni, të qenët i sëmurë mendor është tabu. Ndaj, autoritetet e përdorin shëndetin mendor për të rritur simpatinë e publikut dhe për të justifikuar shkeljet e tyre të të drejtave të njeriut”, thotë për Radion Evropa e Lirë Medis Tavakoli, psikoterapist iranian dhe aktivist i të drejtave të njeriut, me vendbanim në Evropë.
“Etiketimi i njerëzve të shëndetshëm si të sëmurë”
Për herë të parë në korrik të vitit 2023, gjykatësit diagnostikuan tri aktore të njohura – të dënuara për mosmbajtje të hixhabit – si “të sëmura mendore”.
Ky veprim u dënua nga psikologët iranianë, të cilët thanë se gjyqësori po abuzon me autoritetin e tij.
Tani, autoritetet njoftuan se kanë krijuar një qendër rehabilitimi në Teheran për gratë që nuk mbajnë shaminë në kokë.
Shtabi i Teheranit për Promovimin e Virtytit dhe Parandalimin e Vesit tha më 12 nëntor se qendra do të ofrojë “trajtim shkencor dhe psikologjik” për gratë që refuzojnë ta ndjekin kodin islamik të veshjes. Detaje të tjera nuk u dhanë.
Në përgjigje, psikologët iranianë u shprehën të shqetësuar për pasojat e “etiketimit të njerëzve të shëndetshëm si të sëmurë”.
Më herët këtë muaj, një grua e re që i hoqi rrobat e saj jashtë një universiteti në Teheran – mesa dukej në shenjë proteste kundër ngacmimeve – u pranua në kujdesin psikiatrik.
Ky veprim u konsiderua si “i paligjshëm” nga aktivistët e të drejtave të njeriut.
Abuzimi politik me psikiatrinë është i dokumentuar mirë dhe është përdorur dukshëm në Bashkimin Sovjetik kundër disidentëve.
Viteve të fundit, edhe autoritetet në vende si Kina, Koreja e Veriut dhe Rusia i kanë etiketuar kritikët e tyre si të sëmurë mendorë.
Sipas organizatës për të drejtat e njeriut, Amnesty International, Irani është duke i përdorur gjithnjë e më shumë akuzat për shëndetin mendor kundër grave që kundërshtojnë hixhabin, që nga protestat e paprecedente të vitit 2022.
Atëkohë, protesta kundër establishmentit shpërthyen në të gjithë Iranin, pas vdekjes në paraburgim të një gruaje të re që u arrestua për shkelje të Ligjit të hixhabit.
Gratë ishin në ballë të atyre protestave, të cilat u bënë ndër demonstratat më të qëndrueshme kundër teokracisë së Iranit – me disa protestues që bënin thirrje për t’i dhënë fund sundimit klerik.
“Qeveritë të vetme nuk mund t’i heqin qafe të gjithë kritikët e tyre”, thotë Tavakoli.
“Një metodë është edhe ngritja e akuzave apo etiketimi i kritikëve. Pra, kur ata i heqin qafe kritikët, shoqëria mendon se aktorët e këqij janë zhdukur”, shton ai.
Ndëshkimi “alternativ”
Vendimi i autoriteteve për të krijuar një qendër rehabilitimi për shkelësit e Ligjit të hixhabit, shkaktoi bujë në Iran.
Mojgan Ilanlou, regjisore dokumentarësh dhe aktiviste për të drejtat e grave me bazë në Teheran, thotë se ndien “keqardhje” për ata që dalin me “ide të tilla brilante”.
“Ata vetë e dinë më mirë se kushdo se sa shumë i bëjnë njerëzit të qeshin me këto gjëra”, thotë ajo për Radion Evropa e Lirë.
Së voni, autoritetet morën disa masa për hixhabin, derisa shoqëria po përpiqet t’i shmanget gjithnjë e më shumë atij.
Ligji për hixhabin dhe dëlirësinë hyri në fuqi muajin e kaluar. Ai parasheh gjoba dhe dënime deri në dhjetë vjet burg për ato që konsiderohen se janë veshur “në mënyrë të papërshtatshme” në publik.
Autoritetet iraniane thanë se qendra e “trajtimit” në Teheran mund të shërbejë si një dënim “alternativ”.
Por, Ilanlou thotë se hapja e klinikës tregon se autoritetet “po e humbin luftën” për zbatimin e Ligjit për hixhabin.
“Unë dyshoj se [autoritetet] mund të vazhdojnë t’i rezistojnë asaj që shoqëria dëshiron”, thotë edhe aktivisti tjetër me bazë në Iran, Pouran Nazemi.
Izraeli e ka dënuar atë që e ka cilësuar vrasje të një rabini izraelito-moldav në Emiratet e Bashkuara Arabe, duke e quajtur aktin “terrorizëm” antisemitik, dhe është zotuar se përgjegjësit do të përballen me drejtësinë.
Trupi i Tzvi Koganit, i cili ishte raportuar i zhdukur prej të enjtes, është gjetur nga shërbimet e sigurisë në shtetin e Gjirit Arab, ka thënë zyra e kryeministrit përmes një deklarate.
“Vrasja e Tzvi Koganit, është akt i urryer i terrorizmit antisemitik”, është thënë në deklaratë, dhe që Izraeli do të bëjë gjithçka për ta vënë në vend drejtësinë.
Kogan ka qenë përfaqësues i Lëvizjes Hasidike, grup i hebrenjve ultra-ortodoksë, që njihet për përpjekjet që të shtrihet në gjithë botën.
Zyrtarët izraelitë nuk kanë dhënë hollësi për shkaqet e vrasjes së tij.
Emiratet e Bashkuara Arabe, vend që ka normalizuar marrëdhëniet me Izraelin më 2020, bashkë me shtetet tjera sikurse Bahrejni dhe Maroko, nuk e ka konfirmuar vdekjen e rabinit.
Ministria e Punëve të Jashtme e Moldavisë ka thënë se ambasada në Abu Dabi është duke bashkëpunuar me zyrtarë lokalë dhe “po vëzhgon nga afër situatën”.
Ajo vetëm e ka përmendur zhdukjen e rabinit dhe nuk i është referuar fare vdekjes. REL
Autoritetet shëndetësore palestineze njoftuan të shtunën se sulmet ajrore izraelite në Rripin e Gazës kanë lënë të vrarë të paktën 120 persona gjatë 48 orëve të fundit. Sulmet, sipas tyre, kanë goditur edhe një spital në skajin më verior të rajonit, duke plagosur personel mjekësor dhe dëmtuar pajisjet spitalore. Njoftimet nuk mund të verifikohen në mënyrë të pavarur.
Mes të vrarëve ishin shtatë pjesëtarë të së njëjtës familje, shtëpia e të cilëve u godit gjatë natës në periferinë Zeitun, në qytetin e Gazës, thanë zyrtarët shëndetësorë.
Të tjerët, sipas autoriteteve, u vranë në sulme të ndryshme në qendër dhe jug të Gazës.
Në të njëjtën kohë, trupat tokësore izraelite depërtuan më në thellësi, ndërsa vazhduan sulmet ajrore në skajin më verior të rajonit, ofensiva kryesore që prej fillimit të muajit të shkuar.
Ushtria iztraelite thotë se synon të pengojë që luftëtarët e Hamasit të kryejnë sulme dhe të rigrupohen në zonë. Banorët lokalë thonë se druhen se qëllimi i sulmeve është shpopullimi i përhershëm i pjese të territorit.
Ndërkohë, autoritetitet shëndetësore të Libanit njoftuan se sulmet ajrore izraelite vranë së paku 15 vetë dhe plagosën dhjetra të tjerë në qendër të Bejrutit, ndërsa diplomatët vazhdojnë përpjekjet për armëpushim.
Bejrut, Liban, 23 nëntor, 2024
Ministria e Shendetësisë së Libanit tha të shtunën se bilanci i viktimave mund të shtohet ndërsa ekipet e shpëtimit vazhdojnë kërkimet nën rrënoja për të gjetur mbijetuarit. Për identifikimin e viktimave po kryen teste te AND-së. Ministria tha se 63 vetë u plagosën në valën e katërt të sulmeve ajrore në kryeqytetin e Libanit në më pak se një javë. Njoftimet nuk mund të verifikohen në mënyrë të pavarur.
Një sulm ka ndodhur mbrëmjen e djeshme pranë ambasadës izraelite në Aman .
Mediat jordaneze raportojnë se një person i armatosur u vra dhe tre oficerë policie u plagosën në incidenti, ndërsa theksohet se situata është vënë nënë kontroll.
Dy dëshmitarë okularë thanë se makinat e patrullës së policisë dhe ambulancat nxituan në lagjen Al Rabia të kryeqytetit jordanez, ku ndodhet ndërtesa e ambasadës izraelite, pasi u dëgjuan të shtëna sporadike nga burime të panjohura. BW
Sektretari i Përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte dhe Presidenti i zgjedhur Donald Trump fotografohen pas takimit në Florida. Burimi: NATO
VOA/Marrë nga Reuters
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte, u takua me Presidentin e zgjedhur Donald Trump në Palm Beach të Floridës të premten, tha sot një zëdhënës i aleancës ushtarake transatlantike.
“Ata diskutuan mbi një sërë sfidash të sigurisë globale me të cilat përballet aleanca”, tha zëdhënësi Farah Dakhlallah përmes një deklarate.
Në faqen zyrtare të NATO-s njoftohej gjithashtu se zoti Rutte takoi edhe anëtarin e Kongresit Mike Waltz, i emëruar nga zoti Trump për detyrën e Këshilltarit të Sigurisë Kombëtare, dhe se po ashtu ai pati takime me anëtarë të tjerë të ekipit të sigurisë kombëtare që ka përzgjedhur zoti Trump për të drejtuar administarën e ardhshme republikane.
Të premten, NATO-ja nuk iu përgjigj një kërkese për koment lidhur me njoftimet nga mediat holandeze se zoti Rutte, ish Kryeministër i Holandës, kishte udhëtuar drejt Floridës me një avion të qeverisë holandeze për t’u takuar me zotin Trump.
Mark Rutte, i cili mori detyrën e Sekretarit të Përgjithshëm të NATO-s muajin e kaluar, është cilësuar gjerësisht si një nga udhëheqësit më të mirë evropianë për krijimin dhe mbajtjen e marrëdhënieve të mira të bashkëpunimit me zotin Donald Trump gjatë mandatit të tij të parë presidencial nga viti 2017 deri në 2021.
Një sulm masiv izraelit ka rrafshuar një ndërtesë banimi në qendër të kryeqytetit libanez Bejrut. Të paktën 11 persona janë vrarë dhe më shumë se 60 janë plagosur, sipas ministrisë së shëndetësisë të Libanit.
Ndërtesa tetë-katëshe u shkatërrua plotësisht pa paralajmërim nga pesë raketa në lagjen Basta me popullsi të dendur të kryeqytetit, sipas Agjencisë Kombëtare të Lajmeve të Libanit (NNA).
Shpërthimet tronditën qytetin pas sulmit izraelit, i cili ndodhi rreth orës 04:00 me kohën lokale (02:00 GMT) të shtunën. Ushtria izraelite nuk bëri asnjë koment të menjëhershëm për sulmin në Basta.
Shkalla e sulmit ajror të së shtunës dhe fakti që ndodhi pa paralajmërim tregojnë se një figurë e lartë e Hezbollahut mund të ketë qenë objektivi, megjithëse nuk ka pasur asnjë konfirmim as nga grupi i armatosur dhe as nga ushtria izraelite.
Ekipet e urgjencës kontrolluan vendin në Basta, ku shtëllungat e tymit u ngritën nga një krater i madh. Numri i të vdekurve ka të ngjarë të rritet ndërsa puna për heqjen e rrënojave në vend vazhdon. Ministria e shëndetësisë tha se testet e ADN-së do të përdoren për të identifikuar viktimat.
Banori vendas Nemir Zarariya tha se ai dhe familja e tij ishin në gjumë kur filloi sulmi para agimit.
“Ne ishim në gjumë të thellë dhe më pas ndodhi sulmi dhe më pas një goditje e dytë. Ne nuk e kuptuam se çfarë ndodhi”, tha ai.
“Ishte pluhur dhe shtëpi të shkatërruara, njerëz që vraponin dhe bërtisnin. Gruaja ime është në spital, vajza ime në spital, tezja ime është në spital”.
Sulmi është sulmi i katërt i Izraelit këtë javë në qendër të Bejrutit. Të hënën, Hezbollahu i mbështetur nga Irani tha se zëdhënësi i tij Mohammed Afif ishte vrarë në një sulm ajror.
Sulmi në orët e para të së shtunës u pasua nga të tjerë në qytet. Forcat e Mbrojtjes së Izraelit (IDF) lëshuan një urdhër evakuimi për banorët në Bejrutin jugor, të cilët, sipas saj, ndodheshin “afër objekteve dhe interesave të Hezbollahut”.
Një orë më vonë, avionët luftarakë shënjestruan një numër vendesh që përfshinin disa qendra komanduese të Hezbollahut, objekte të ruajtjes së armëve dhe “infrastrukturë shtesë terroriste”, tha IDF në një deklaratë.
Në muajt e fundit, sulmet izraelite kanë vrarë disa anëtarë të lartë të Hezbollahut në Bejrut, duke përfshirë liderin e grupit Hassan Nasrallah.
IDF filloi një ofensivë të madhe kundër Hezbollahut në shtator, duke kryer sulme ajrore dhe gjithashtu duke dërguar trupa në Libanin jugor.
Armiqësitë u përshkallëzuan pasi Hezbollahu i mbështetur nga Irani lëshoi raketa të përsëritura në Izrael në solidaritet me Hamasin, grupin palestinez që kreu sulmin vdekjeprurës të 7 tetorit 2023 në Izraelin jugor.
Qëllimi i deklaruar i Izraelit në luftën e tij kundër Hezbollahut është të lejojë kthimin e rreth 60,000 banorëve të cilët janë zhvendosur nga komunitetet në Izraelin verior për shkak të sulmeve të grupit.
Në Liban, konflikti ka vrarë më shumë se 3,500 njerëz dhe ka detyruar më shumë se një milion të largohen nga shtëpitë e tyre, thonë autoritetet libaneze.
Më parë këtë javë, një ndërmjetës amerikan vizitoi Izraelin dhe Libanin në një përpjekje për të siguruar një armëpushim. Amos Hochstein tregoi se ishte bërë një përparim, por nuk ka komentuar publikisht për ndonjë detaj. bw
Urdhër-arresti i Gjykatës Ndërkombëtare Penale ndaj Kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu, që shënon herën e parë që një kryeministër në detyrë i një aleati të rëndësishëm perëndimor po akuzohet për krime lufte dhe krime ndaj njerëzimit nga një gjykatë ndërkombëtare, ka shkaktuar përçarje mes udhëheqësve botërorë. Shtëpia e Bardhë kundërshtoi vendimin, duke thënë se gjykata nuk ka juridiksion mbi këtë çështje, ndërkohë që zyrtarët e lartë të Bashkimit Evropian thanë se vendimi paraqet detyrim ligjor për të gjithë anëtarët e saj. Kryeministri izraelit Netanyahu e quajti lëshimin e urdhër-arrestit “falimentim moral”.
Vendimi i gjykatës kryesore ndërkombëtare për krime lufte për të lëshuar urdhër-arrest ndaj Kryeministrit Benjamin Netanyahu dhe ish Ministrit të tij të Mbrojtjes Yoav Gallant për luftën 13 muajshe në Gazë nxiti të premten reagime të shumta.
Gjykata Ndërkombëtare Penale i akuzoi dy zyrtarët izraelitë për përdorimin e “urisë si mjet lufte” duke kufizuar ndihmën humanitare dhe duke vënë qëllimisht në shënjestër popullsinë civile gjatë luftës së Izraelit në Gazë, e cila filloi pas sulmit të Hamasit ndaj vendbanimeve izraelite.
Vendimi u kundërshtua ashpër nga Kryeministri Netanyahu, i cili e quajti veprim anti-semitik, që ka për qëllim, siç tha ai, t’ia mohojë Izraelit të drejtën për t’u mbrojtur nga armiqtë që e synojnë shkatërrimin e tij.
“Kjo është një ditë e zezë në historinë e shteteve… Ky është një falimentim moral që shkel të drejtën e demokracive për të mbrojtur veten nga terrorizmi vrastar”, tha ai.
Lëshimi i urdhër-arrestit u kritikua edhe nga Shtëpia e Bardhë.
“Ne e kundërshtojmë në thelb vendimin e gjykatës që të lëshojë urdhër-arrestet ndaj zyrtarëve izraelitë. Jemi të shqetësuar thellësisht nga nxitimi i prokurorit të kërkojë lëshimin e urdhër-arresteve dhe gabimet në procesin problematik që çoi drejt këtij vendimi. Shtetet e Bashkuara janë të qarta në qëndrimin e tyre se GJNP-ja nuk ka juridiksion mbi këtë çështje”, tha zëdhënësja e Shtëpisë së Bardhë, Karine Jean-Pierre.
Shtetet e Bashkuara dhe Izraeli nuk janë anëtare të Gjykatës Ndërkombëtare Penale. Por aleatët tjerë të Izraelit, përfshirë disa shtete evropiane të cilat gëzojnë marrëdhënie miqësore, janë vënë në pozitë të vështirë. Disa, siç është Franca, mirëpritën vendimin e gjykatës dhe sinjalizuan se mund të arrestojnë kryeministrin Netanyahu nëse ai viziton ato.
Përfaqësuesi i lartë i Bashkimit Evropian për Politikë të Jashtme dhe Siguri, Josep Borrell tha të premten se vendimi i gjykatës nuk është politik dhe se shtetet evropiane janë ligjërisht të detyruara ta zbatojnë atë.
“Tragjedisë në Gazë i duhet dhënë fund. Vendimi nuk është vendim politik, është vendim i një gjykate ndërkombëtare të drejtësisë, që duhet të respektohet dhe të zbatohet… Ky vendim është ligjërisht i detyrueshëm për të gjitha shtetet, të gjitha shtetet anëtare të gjykatës, që përfshinë të gjitha shtetet anëtare të Bashkimit Evropian, të cilat janë të detyruara ta zbatojnë vendimin e gjykatës” tha ai.
Por, përçarjet ishin të pranishme edhe në këtë bllok.
Kryeministri hungarez Viktor Orban, një aleat i afërt i kryeministrit Netanyahu, u zotua ta injorojë urdhër-arrestin ndërkombëtar ndaj udhëheqësit izraelit dhe ftoi atë të vizitojë Hungarinë.
“Është një vendim i pacipë, do të thosha cinik, i Gjykatës, që ndërhyn në një konflikt që ende po vazhdon, veshur me petkun ligjor, po që në fakt ndërhyn për qëllime politike ngaqë konflikti në Lindjen e Mesme ende nuk ka përfunduar… Dhe kjo nuk më lë zgjidhje tjetër përveçse ta kundërshtoj këtë vendim”, deklaroi ai.
Zëdhënësi i qeverisë gjermane sugjeroi të premten se Gjermania mund të tregohet e rezervuar për të arrestuar Kryeministrin Netanyahu në bazë të këtij urdhër-arresti.
“E kam të vështirë ta imagjinoj që do t’i bënim këto arrestime në Gjermani mbi këtë bazë”, deklaroi zëdhënësi i qeverisë gjermane, Steffen Hebestreit.
Vendimi i gjykatës i shndërron Kryeministrin Netanyahu dhe të akuzuarit e tjerë në të pandehur, të kërkuar ndërkombëtarisht, që rrezikojnë të arrestohen sa herë që udhëtojnë jashtë vendit. Urdhër arresti mund t’i izolojë ata edhe më shumë dhe sipas analistëve ai do të thellojë përçarjet ndërmjet shteteve edhe më shumë.
“Shtetet e Bashkuara nuk … janë anëtare të Gjykatës Ndërkombëtare Penale dhe nuk mund ta lëshojnë urdhër-arrestin, por shumica e shteteve të botës janë dhe në ato shtetet Netanyahu nuk mund të shkojë. Këto shtete përfshijnë Britaninë e Madhe, Francën, Gjermaninë. Është çështje shumë serioze dhe nuk mendoj se ai do të mund të udhëtojë atje. (Ky vendim) do ta përçajë botën edhe më shumë”, tha analistja Nomi Bar-Yaacov pranë institutit “Chatham House”.
Ndërkohë që numri i të vrarëve në Gazë arriti në 44 mijë, sipas zyrtarëve shëndetësorë palestinezë, organizatat për të drejtat e njeriut e mirëpritën vendimin e Gjykatës Ndërkombëtare Penale si vendim që “godet përshtypjen që individë të caktuar janë mbi ligjin”.
Komentet