Rebelët sirianë pretenduan herët në mëngjesin e 8 dhjetorit se kanë marrë nën kontroll kryeqytetin, Damaskun, pas një ofensive të shpejtë të nisur ditëve të fundit.
Damasku është “tani i lirë nga Assadi”, thanë rebelët në një deklaratë të publikuar në rrjetet sociale.
Vendndodhja e presidentit Bashar al-Assad nuk dihet, megjithëse Vëzhguesi sirian për të Drejtat e Njeriut, me qendër në Britani, tha se Assadi ishte larguar me një aeroplan nga Damasku dhe kishte lënë vendin herët në mëngjesin e 8 dhjetorit. Nuk u tha se ku kishte udhëtuar Assadi.
Ky raportim nuk mund të konfirmohej, por kryeministri sirian Mohammad Ghazi al-Jalali tha në një video se Qeveria është “e gatshme të bashkëpunojë me çdo udhëheqje të zgjedhur nga populli”.
“Ne besojmë se Siria është për të gjithë sirianët dhe se është vendi i të gjithë bijve të saj, dhe se ky vend mund të jetë një shtet normal që ndërton marrëdhënie të mira me fqinjët dhe botën pa u përfshirë në ndonjë aleancë apo bllok rajonal”, tha al-Jalali, duke shtuar se ai ishte ende në shtëpi në Damask dhe nuk kishte ikur.
Abu Mohammad al-Golani, një udhëheqës i grupit rebel, Hayat Tahrir al-Sham (HTS), tha në orët e vona të 7 dhjetorit se luftëtarët rebelë ishin “në momentet e fundit të çlirimit të Homsit”, një qytet me 775.000 banorë.
HTS-ja konsiderohet grup terrorist nga Shtetet e Bashkuara, Britania, Kanadaja dhe Bashkimi Evropian.
Ekspertët thanë se rënia e regjimit të Assadit do të paraqesë një humbje të madhe gjeopolitike për Kremlinin, i cili së bashku me Teheranin kanë mbështetur Qeverinë siriane përgjatë luftës civile që nisi më 2011.
Instituti për Studim të Luftës, me bazë në SHBA, tha se “forcat e regjimit të Assadit kanë kolapsuar dhe mbështetësit e Assadit duket se nuk kanë vullnet që të mbështesin ushtrinë arabe siriane, duke dislokuar menjëherë forca shtesë”.
Rusia ka disa ndërtesa ushtarake në Siri, përfshirë bazën ajrore në Hmeimim dhe një bazë strategjike detare në Tartus, baza që janë përdorur po ashtu për të mbështetur veprimet e Kremlinit në Afrikë.
Ministri i Jashtëm rus, Sergei Lavrov, nuk pranoi të komentonte për fatin e bazave ruse, duke thënë se “nuk është në interesin e askujt që të hamendësojmë”.
Instituti për Studim të Luftës tha se Moska ende nuk është evakuuar nga baza, “por mbetet e paqartë nëse Rusia do të mbajë anije në port, teksa rebelët sirianë vazhdojnë të avancojnë me shpejtësi në territoret e mbajtura nga regjimi”.
Departamenti amerikan i Shtetit i tha Radios Evropa e Lirë më 7 dhjetor se Uashingtoni po monitoronte nga afër situatën në terren në Siri.
Një zëdhënës tha se Shtetet e Bashkuara dhe partnerët e aleatët e saj bënë thirrje që civilët, përfshirë anëtarët e grupeve minoritare, të mbrohen.
Zëdhënësi tha se ishte koha për të negociuar një fund të konfliktit sirian në përputhje me parimet e përcaktuara në Rezolutën 2254 të Këshillit të Sigurimit të OKB-së. Ai shtoi se refuzimi i regjimit të Assadit për të marrë pjesë në këtë proces ka çuar drejtpërdrejt në situatën aktuale.
Ndërkohë, presidenti i zgjedhur i SHBA-së, Donald Trump, tha se Shtetet e Bashkuara “nuk duhet të kenë asnjë lidhje” me luftën në Siri, ku një kontingjent i vogël i forcave amerikane vazhdon të jetë i dislokuar në disa zona.
Ofensiva e befasishme nisi javën e kaluar nga një koalicion i grupeve të rebelëve. Ofensiva udhëhiqet nga HTS-ja.
Përveç HTS-së, në ofensivë ka edhe luftëtarë të grupit ombrellë të mlicive siriane që mbështeten nga Turqia, të quajtur Ushtria Kombëtare Siriane. Turqia mohon se mbështet ofensivën, edhe pse ekspertët thonë se kryengritësit nuk do të përfshiheshin në të pa pajtimin e këtij shteti.
Më 6 dhjetor, Kombet e Bashkuara thanë se pothuajse 300.000 persona në Siri janë zhvendosur që nga fundi i nëntorit për shkak të luftimeve, duke shtuar se deri në 1.5 milion persona mund të detyrohen të zhvendosen, teksa rebelët po avancojnë dhe po i shkaktojnë humbje Assadit, por edhe aleatëve të tij, Rusisë dhe Iranit.
Assadi është varur nga Irani dhe Rusia për të qëndruar në pushtet që kur shpërtheu konflikti më 2011.
Që kur rebelët morën kontrollin e Alepos një javë më parë, ata morën edhe qytete të tjera të mëdha, teksa forcat e Asadit bënë pak rezistencë. REL
