Zgjedhja e JD Vance, një kritik i ndihmës së SHBA-së për Ukrainën dhe i taksapaguesve amerikanë që financojnë sigurinë evropiane, si kandidati i Donald Trump për zv/president sinjalizon një “ndryshim shumë domethënës” në politikën e jashtme të SHBA nëse republikanët fitojnë zgjedhjet.
Senatori 39-vjeçar republikan, një ish-marins, mund të jetë zëvendëspresidenti i ardhshëm i Shteteve të Bashkuara në janarin e ardhshëm.
Kjo do të thotë se pikëpamjet e tij për çështjet e jashtme, të shprehura në intervista, artikuj dhe fjalime të shumta, po studiohen me intensitet raporton Sky News.
Ato zbulojnë – në përputhje me shefin e tij – një shtytje të fuqishme për ta vënë Amerikën në vend të parë edhe në kurriz të aleancave të vjetra, të tilla si lidhja transatlantike e NATO-s si dhe lufta e Perëndimit për të kundërshtuar pushtimin në shkallë të plotë të Ukrainës nga Rusia.
Në vend të kësaj, një fokus prioritar është te kërcënimi i paraqitur nga Kina dhe kundër Iranit.
Një ish-zyrtar i lartë britanik i mbrojtjes parashikoi se një Shtëpi e Bardhë e drejtuar nga dyshja Trump-Vance do të çonte në “përfundimin e menjëhershëm të të gjithë ndihmës financiare dhe ushtarake për Ukrainën”.
Një burim i dytë i mbrojtjes ishte më pak i sigurt, duke pyetur nëse dyshja “do ta lejonte vërtet braktisjen e Ukrainës”.
Megjithatë, Vance – i cili ka kundërshtuar paketat e ndihmës prej shumë miliardë dollarësh për Kievin – pranoi në një intervistë të vitit 2022 me Steve Bannon, një këshilltar i Trump, se “nuk më intereson vërtet se çfarë ndodh në Ukrainën”, sipas New York Times.
Ai ka shkruar gjithashtu se SHBA-së dhe Evropës i mungojnë kapacitetet e prodhimit industrial për të qenë në gjendje të prodhojnë vëllimin e armëve të nevojshme për Ukrainën për të fituar luftën. Në vend të kësaj, kandidati i ri i Trump mbron një marrëveshje paqeje midis Rusisë dhe Ukrainës.
Në komentet që do të alarmojnë Kievin dhe aleatët si Londra, ai e ka hedhur poshtë si “fantastike” idenë se Ukraina do të rimarrë të gjithë territorin e pushtuar nga forcat ruse që nga pushtimi i parë i Krimesë në 2014.
“Duke u përkushtuar ndaj një strategjie mbrojtëse, Ukraina mund të ruajë fuqinë e saj të çmuar ushtarake, të ndalojë gjakderdhjen dhe të sigurojë kohë për fillimin e negociatave”, shkroi Vance në një artikull për New York Times në prill.
Ky diskurs nënvizon pse perspektiva e një presidence të dytë të Trump, me Vance si zëvendëspresident, përkthehet në një ankth për Ukrainën pas më shumë se dy vjet e gjysmë lufte në shkallë të gjerë.
“Unë shpresoj se do të ketë njerëz të tjerë në ekipin e Trump – si Pompeo – të cilët do të balancojnë qasjen e Vance,” tha Liudmyla Dolhonovska, një eksperte në komunikimet strategjike në Kiev.
Nuk është vetëm Ukraina ajo që duhet të shqetësohet për ndikimin e Vance në formën e ardhshme të politikës së jashtme të SHBA-së.
Mbretëria e Bashkuar dhe aleatët evropianë të NATO-s duhet të planifikojnë me për një rritje masive të aftësisë së tyre për të mbrojtur veten dhe për të penguar kërcënimet nëse një Shtëpi e Bardhë e dytë Trump bëhet realitet, siç parashikohet, shumë më izolacioniste dhe e fokusuar në kërcënimet nga Kina dhe jo nga kërcënimi i Rusisë për Evropën.
Një ish-zyrtar i lartë i mbrojtjes në Mbretërinë e Bashkuar, duke folur në kushte anonimiteti për Sky News, parashikoi se një administratë e dytë Trump do të “fillonte procesin e shpërbërjes së NATO-s”.
Duke shkruar në Financial Times në shkurt, Vance paralajmëroi se SHBA “i ka ofruar Evropës një mbulesë sigurie për një kohë shumë të gjatë”.
Ai ishte shumë kritik se si Britania e Madhe dhe shtetet e tjera evropiane shkurtuan buxhetet e mbrojtjes dhe ulën madhësinë e forcave të tyre të armatosura përkatëse dhe aftësinë për të luftuar në prag të fundit të Luftës së Ftohtë, në vend të kësaj duke u mbështetur në mbrojtjen e ushtrisë amerikane.
“Ndërsa buxheti amerikan i mbrojtjes afrohet 1 trilion dollarë në vit, ne duhet t’i shohim paratë që Evropa nuk ka shpenzuar për mbrojtjen për atë që është në të vërtetë: një taksë e nënkuptuar për popullin amerikan për të lejuar sigurinë e Evropës,” shkroi Vance.
Ai shtoi: “Pyetja që çdo komb evropian duhet t’i bëjë vetes është kjo: a jeni të përgatitur të mbroni veten? Dhe pyetja që SHBA duhet të bëjë është: nëse aleatët tanë evropianë nuk mund të mbrojnë as veten e tyre, a janë ata aleatët apo klientët tanë? bw