Ky editorial u shkrua në vitin 1949 nga i ndjeri Vermont Royster dhe që atëherë botohet çdo vit nga “Wall Street Journal” (WSJ)

In Hoc Anno Domini

Kur Sauli nga Tarsa nisi rrugëtimin për në Damask, e gjithë bota ishte e nënshtruar e në robëri. Kishte një shtet të vetëm, që ishte Perandoria Romake.

Kishte një padron të gjithçkaje dhe ky ishte Cezari Tiber.

Kudo kishte rend civil, sepse krahu i ligjit romak qe i gjatë. Kudo kishte stabilitet, në qeverisje dhe në shoqëri, sepse centurionët vigjilonin për të garantuar këtë.

Por kishte dhe diçka tjetër që mbizotëronte ngado. Kishte shtypje – për të gjithë ata që nuk ishin miq të Cezarit Tiber.

Kishte një tagrambledhës, i cili merrte grurin nga arat dhe lirin nga fuga, për të ushqyer legjionet apo për të mbushur thesarin gjithmonë të uritur, e nga i cili, Cezari hyjnor shpërndante me bujari pasuri për mbështetësit e tij.

Kishte përzgjedhës, të cilët gjenin e zgjidhnin rekrutë për cirqet e lojërat. Sikurse kishte xhelatë të cilët bënin të heshtnin përgjithmonë ata armiq që dënoheshin nga Perandori. E përse vlente tjetër jeta e njeriut, veçse për t’i shërbyer Cezarit?

Persekutoheshin njerëzit që guxonin të mendonin ndryshe, të cilët ua vinin veshin zërave të çuditshëm, apo lexonin dorëshkrime të çuditshme.

Skllavëroheshin njerëzit, fiset e të cilëve nuk vinin nga Roma, përçmoheshin e poshtëroheshin ata që nuk kishin një fytyrë familjare.

Dhe, mbi të gjitha, kudo vërehej një nënvlerësim për jetën njerëzore. Ç’ndryshim kishte për të plotfuqishmit një njeri më pak a më shumë, në një botë plot turma?

Pikërisht në një botë si kjo, papritmas shfaqet një dritë dhe një burrë në Galilea, u thotë njerëzve: “Jepini Cezarit atë që i takon Cezarit dhe Zotit atë që i takon Zotit”.

Dhe zëri nga Galilea, i cili do të sfidonte Cezarin, ofronte një Mbretëri të re, ku çdokush mund të ecte me kokën lart dhe të mos përkulej para askujt, përveç Zotit të tij.

Çfarëdo që t’i keni bërë edhe më të voglit prej këtyre vëllezërve të mi në tokë, ma keni bërë mua. Dhe ai e shpërndau këtë ungjill-testament të Mbretërisë së Njeriut në skajet më të largëta të tokës.

Kështu në botë erdhi drita dhe njerëzit që jetonin në errësirë e të mësuar me të, i zuri frika dhe u përpoqën të ulnin një perde, në mënyrë që njeriu të vazhdonte të besonte ende se çelësi i shpëtimit ishin udhëheqësit.

Por, pas njëfarë kohe, në vende të ndryshme, e vërteta e çliroi më në fund njeriun, ndonëse njerëzit e errësirës, të mërzitur, u përpoqën të shuanin dritën.

Zëri tha: Nxitoni. Ecni sa keni dritën, mos lejoni t’ju zërë errësira, sepse kush ecën në errësirë, nuk e di nga shkon.

Përgjatë rrugës për në Damask, drita shkëlqente fort. Por më pas, edhe vetë Pali nga Tarsa, u pushtua nga frika.

Ai i druhej faktit se mos të tjerë Cezarë apo profetë të tjerë të rremë, një ditë mund t’i bindnin njerëzit se njeriu nuk ishte, gjë tjetër, veçse një shërbëtor për ta, se njerëzia mund të dorëzonin për një pjatë supe, të drejtën që Zoti u kishte dhënë që në lindje dhe të mos ecnin më të lirë.

E kështu, mbase mund të vinte përsëri një kohë kur errësira do të sundonte sërish mbi tokë, kur librat do të digjeshin dhe njerëzit do të vrisnin mendjen vetëm se çfarë do të hanin dhe çfarë do të vishnin, dhe do t’i përuleshin vetëm Cezarëve të rinj apo profetëve të rremë.

E më keq akoma, mbase njerëzit nuk do të ngrinin as sytë lart në qiell për të parë qoftë edhe një yll dimëror në Lindje, dhe kështu sërish, nuk do të kishte më fare dritë në errësirën mbretëruese.

Dhe kështu Shën Pali, apostulli i Birit të Njeriut, ju drejtua vëllezërve të tij, Galatasve, me fjalët që do të donte që ne t’i kujtonim në vijimësi, në secilin prej viteve të Zotit:

“Krishti ju çliroi, e prandaj qëndroni fort e të patundur në mbrojtje te lirisë e mos pranoni kurrë më të lidheni nën zgjedhën e robërisë”.sn