Periodikisht kryeministri shqiptar merret me flukset migratore italiane. Shqyrtimi i motivimeve të tij është i dobishëm, edhe sepse këtë herë, ndoshta, e ka ekzagjeruar.
Nga Nicola Pedrazzi/
Edi Rama ka qeverisur Shqipërinë për më shumë se dhjetë vjet. Zgjedhjet e para i fitoi në 2013-ën, pak muaj pas fjalës së Pierluigi Bersanit “dolëm të parët por nuk fituam”.
Këtu e majta barazoi me një Berlusconi në fazën terminale;
në anën tjetër të Adriatikut, megjithatë, Edi artisti, Edi socialisti, ish-kryetari i Bashkisë së Tiranës që kishte ngjyrosur ndërtesat, arkivuan përgjithmonë kohën e Sali Berishës.
Ai ktheu faqen.
“Sa të avancuar janë këta shqiptarë” është cilësimi gjysmë i majtë e gjysmë përçmues që ne u japim fqinjëve tanë qysh atëherë.
Dhe mbi këtë mungesë njohurie, për më shumë se një dekadë, në mënyrë periodike, Edi Rama ka përfituar politikisht.
Nuk e shohim sepse për ta parë duhet të marrim në konsideratë Shqipërinë shtet. E megjithatë për ne Shqipëria është vend i imagjinatës dhe ëndrrat nuk janë bartëse interesash. Nuk e shohim, sepse teatri italo-shqiptar është i dobishëm për të maskuar varfërinë e politikës sonë të jashtme.
Rama dha trukun e fundit magjik të hënën e kaluar në Palazzo Chigi, këtë herë bashkëpunëtor nuk ishte “miku Renzi” (2014), as “miku Di Maio” (2021), pasi jemi në vitin 2023 është “miku im” Giorgia Meloni”.
Nuk jam i sigurt se komentimi i memorandumit të nënshkruar nga dy qeveritë është i dobishëm, jo vetëm sepse është dukshëm jopraktik në nivel praktik dhe ligjor, por sepse kam disa vite që ndjek marrëdhëniet midis Italisë dhe Shqipërisë dhe nuk i besoj më fjalët që të dyja i thonë njëra-tjetrës në diplomaci.
Për ata që nuk e kanë ndjekur, mjafton të dihet se gjatë konferencës për shtyp, kryeministri deklaroi se Shqipëria “do t’i japë Italisë disa zona të territorit të saj” (sic!), në të cilat Italia do të mund të ngerjë “me shpenzimet e veta dhe nën juridiksionin e saj ”dy struktura “ për menaxhimin e emigrantëve të paligjshëm”.
Për të qenë të saktë, qeveria hipotezon të çojë në Shqipëri tre mijë persona në muaj, të cilët do të duhej të qëndronin në këto qendra gjatë aplikimit për azil, dhe në rast refuzimi, aplikanti do të largohej nga territori shqiptar (nuk është e qartë se ku do të shkojë, nëse njëri është riatdhesuar nga ‘Italia ose Shqipëria).
Fluksi total vjetor i vlerësuar: 36,000 njerëz. Ashtu si në fund të reklamave të drogës, Meloni shtoi paralajmërimet në fund – “Protokolli përshkruan kuadrin politik, masat rregullatore pasuese duhet të ndjekin marrëveshjen” – dhe dha një datë të paqartë fillimi të projektit: pranverë 2024.
Përkthyer: kjo marrëveshje nuk ekziston, është propagandë e pastër.
Asgjë e re nën diellin italo-shqiptar. Diçka e ngjashme kishte ndodhur tashmë në vitin 2018, kur kriza e anijes Diciotti të bllokuar nga Salvini në portin e Katanias u “zgjidh” nga drejtuesit e mediave të qeverisë shqiptare, të cilët premtuan në Twitter se do të mirëpritnin 20 emigrantë, e cila “u kap” menjëherë nga llogaria e Farnesinës, dhe për rrjedhojë nga të gjitha agjencitë e shtypit.
Edhe atëherë ministrat Salvini dhe Di Maio (qeveria ishte verdhë-gjelbër) theksuan sjelljen e vendit të vogël ballkanik “më evropian dhe më mbështetës për shtetet anëtare”: në të majtë ne ishim të përgjumur në ëndrrën e një vendi të varfëri por mikpritës, djathtas mburremi me frytet e intransigjencës së ministrit të Brendshëm, i cili me “jo”-në e tij kishte imponuar një rishpërndarje, për më tepër në një vend që, me gjestin e tij ia ktheu më në fund mirëseardhjen italianëve (sikur Lega Nord e viteve nëntëdhjetë kishte qenë mikpritëse ndaj shqiptarëve).
Ditë deklaratash tronditëse dhe boshe, sepse asnjë azilkërkues nga Diciotti nuk mbërriti kurrë në Shqipëri dhe as ndonjë autoritet nuk ngriti pyetjen se si ndodhi, duke qenë se transferimi i një emigranti të ardhur në BE në një shtet të tretë, jashtë azilit europian është i paligjshëm.
Dhe pikërisht këtu shpërthimi i Melonit e kalon atë të Salvinit: sepse për të shmangur kundërshtimin e paligjshmërisë së një transferimi të detyruar jashtë BE-së, thuhet se gjatë kësaj kohe porti i Shëngjinit dhe strukturat e tij do të jenë “territor italian” nga i cili emigrantët e vendosur në Shqipëri do të mund të kërkojnë azil në Itali.
Pranohet dhe nuk pranohet që është e mundur të transportohen emigrantët e përgjuar, le të themi, në brigjet e Siçilisë në një port 700 km larg rrugëve qendrore të Mesdheut (sigurisht jo vendi më i afërt i uljes siç parashikohet nga konventat ndërkombëtare për shpëtimin në det) , në të vërtetë nuk është e qartë se si është e mundur të krijohet një “Itali ekstraterritoriale”, e aftë për të organizuar një mirëseardhje që respekton ligjin ndërkombëtar jashtë kufijve të saj.
Por unë jam kundër qëllimit të mirë për të mos komentuar një memorandum që nuk do të bëhet kurrë funksional.
Le t’i kthehemi politikës dhe në veçanti politikës shqiptare.
Pse Edi Rama merret ciklikisht me çështjet tona të migracionit?
Për të njëjtën arsye se pse në vitin 2020 ai planifikoi të dërgonte një ekip infermierësh në Lombardi për të ndihmuar njësitë tona të kujdesit intensiv të bllokuara nga Covid-19: videoja në asfaltin e aeroportit të Tiranës, me mjekët e varfër tashmë të mbështjellë nën skafandrat e kostumit, është e denjë për Korenë e Veriut (për mos tu harruar: ata ishin fëmijë të papërvojë, siç dhe u shfaqën në spitalet në zonën e Brescias ku u vendosën, në thelb për të mësuar teknika për të luftuar virusin, në një kohë kur pandemia po përhapej edhe në Shqipëri).
Në vitin 2018, ashtu si në 2020 dhe në 2023, për Edi Ramën objektivi është gjithmonë një: të hyjë në rrjedhën narrative të ngjarjeve europiane, të fitojë besueshmëri mes partnerëve si lider i zonës dhe ta portretizojë Shqipërinë në opinionin publik si një pjesëtare faktike e Bashkimit Evropian.
Domethënë çdo gjë që na bën të harrojmë se vendi i tij mezi po ia del në çdo dosje të negociatave të anëtarësimit.
Konferenca për shtyp e Ramës dhe Melonit nuk lajmëron zhvillimin e një ngjarjeje diplomatike. Është ajo vetë “fakti diplomatik”. Përballë italianëve Rama i ofroi Melonit mundësinë që të pretendonte se Italia ka një politikë të jashtme bindëse (funksion që shteti shqiptar e ka kryer edhe herë të tjera në historinë e Italisë), përballë europianëve Meloni i ofroi Ramës atë që Qeveritë italiane e garantojnë pavarësisht ngjyrës politike: certifikatën e evropianitetit.
“Shqipëria jo vetëm e konfirmon veten si një komb mik i Italisë – deklaroi Kryeministrja – por edhe një komb mik i Bashkimit Evropian. Edhe pse është vetëm një vend kandidat, ai tashmë sillet si një vend anëtar i BE”. Me pak fjalë, prej dhjetë vitesh skenari ka qenë i njëjtë, por qeveritë tona ndryshojnë dhe trashëgojnë ligjërimin nga ai i mëparshmi, ndërsa Rama mbetet dhe vazhdon të përpunojë interpretimin e tij: “Preferoj ta lë përkthyesin të pushojë”, thotë ai para se të shpalosë italishten e tij, me pamjen e përulur të dikujt që do të donte të bënte më shumë. Dhe pastaj shkon drejt e në zemër, drejt e në fajin e të majtës, drejt e në kompleksin e superioritetit të së djathtës: “Nuk do ta kishim bërë këtë marrëveshje me asnjë shtet të BE-së. Borxhi që kemi me Italinë nuk mund të shlyhet, por nëse Italia e kërkon Shqipëria është përgjigjet. Nëse ka pyetje mirë, nëse nuk ka ne firmosim dhe vazhdojmë jetën tonë, pasi të kemi kryer detyrën”.
Edi Rama ka dhjetë vjet që ka qeverisur vendin e tij me mediat e huaja dhe konsensusin që fiton jashtë, nga Brukseli në Ankara (sepse ka edhe një skenar të konsoliduar “orientalist”, por kjo është tjetër histori). Sot në Shqipëri mungon një opozitë e besueshme, si në nivel kombëtar, ashtu edhe në atë bashkiak, kryesisht sepse t’u dalësh kundër nuk fiton gjë…
Krimi i organizuar ka bërë marrëceshje me këtë pushtet të ri, personal.
Korrupsioni nuk është thjesht i shfrenuar, ai është endemik, e vetmja rrugëdalje mundshme.
Reformat e kërkuara nga BE-ja nuk po ecin, shqiptarët emigrojnë masivisht: jo me varka, por kërkojnë azil në Evropën veriore, si Eritreasit e “Diciottit”.
Për të gjitha këto arsye Edi (i cili është rritur në Rai dhe Mediaset dhe e njeh fuqinë hipnotike që kanë vendet e huaja në periferinë shqiptare dhe që kujtimi i emigrimit shqiptar ka mbi ne) herë pas here bën një udhëtim në Itali. Dhe pikërisht për këto arsye, pikërisht sepse Shqipëria e vërtetë, pavarësisht bashkëpunimit dhe politikave tona, është një vend i tillë sot, na duhet një Shqipëri që të na tregojë sa të mirë kemi qenë.
Që të na konfirmojë se po korrim frytet e mirëseardhjes së mbjellë tridhjetë vjet më parë.
Që të na bindë se në Mesdhe dhe Mare Nostrum jemi ne që kemi tryeza dhe marrëdhënie që na lejojnë të dëgjohemi në Evropë.
Këtë herë, ndoshta, e bënë shumë të madhe. Gënjeshtra italo-shqiptare e përsëritur është një mashtrim moral që u intereson pak njerëzve, por po kalon pragun e qëndrueshmërisë.
Zgjimi rrezikon të jetë shumë i papritur. /balcanicaucaso.org/