Ligjvënësit kryesorë amerikanë po i bëjnë thirrje administratës Biden që të informojë Kongresin për stacionin e spiunazhit që Kina dyshohet se po ndërton në Kubë, por analistët amerikanë kanë frikë se planet e Kinës në oborrin e Amerikës mund të shkojnë përtej mbledhjes së inteligjencës.

Nëse do të shpërthente një luftë mbi Tajvanin, paralajmërojnë këta analistë, ushtria kineze mund të operojë në Amerikën Latine dhe Karaibe për të ndërprerë operacionet ushtarake të SHBA-së apo edhe për të goditur SHBA-në kontinentale.

Në një letër të 22 qershorit drejtuar shefit të CIA-s, William Burns dhe Sekretarit të Shtetit, Antony Blinken, senatori demokrat Bob Menendez, kryetar i Komisionit për Marrëdhëniet me Jashtë të Senatit dhe përfaqësuesi republikan Michael McCaul, kryetar i Komisionit të Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve, kërkuan informacion të detajuar mbi aktivitetet e Kinës në Kubë deri më 14 korrik.

Shqetësimi i ligjvënësve filloi me një artikull në gazetën Wall Street Journal të 19 qershorit, duke cituar zyrtarë aktualë dhe ish-zyrtarë amerikanë të thonë se Kina po negocion me qeverinë kubane për të krijuar një strukturë të përbashkët trajnimi ushtarak në vendin ishull, vetëm 166 kilometra nga Florida. Kjo mund të çojë në vendosjen e trupave kineze në objekt dhe zgjerimin e mbledhjes së inteligjencës kineze kundër SHBA.

“Është e domosdoshme që ne të kuptojmë në hollësi të plota: natyrën e saktë dhe objektivat e mbledhjes së inteligjencës së RPK në Kubë dhe partneritetin ushtarak me regjimin; implikimet e përpjekjeve të tilla për interesat kombëtare të SHBA-së; dhe çfarë po bën administrata Biden për të zbutur këto përpjekje dhe pengojnë zgjerimin e tyre të mëtejshëm me Kubën dhe Hemisferën Perëndimore”, thuhet në letër.

“Publiku amerikan duhet të sigurohet se qeveria e tyre dënon pa mëdyshje këtë përshkallëzim dhe po punon për të bërë gjithçka në fuqinë e tij për ta kundërshtuar atë”, shkruan ligjvënësit.

Disa suksese në SHBA

Sekretari Blinken i tha emisionit “Meet the Press” të kanalit NBC më 25 qershor se Uashingtoni ia kishte bërë të qartë shqetësimet e tij Pekinit dhe Havanës dhe kishte pasur njëfarë suksesi në parandalimin e Kinës për ndërtimin e bazave ushtarake jashtë shtetit.

Përfaqësuesi republikan Mike Gallagher, kryetar i një komiteti të përzgjedhur për konkurrencën strategjike SHBA-Kinë, i tha Zërit të Amerikës në një email të 26 qershorit: “Nëse është i vërtetë, ky artikull ilustron edhe një herë pse është marrëzi që administrata Biden të lërë në hije veprimet dhe zbulimet mbrojtëse thjesht për të siguruar një audiencë diplomatike me Sekretarin e Përgjithshëm Xi Jinping. Partia Komuniste Kineze është e vetmja parti që kërkon të ndryshojë status quo-në paqësore dhe duke i dhënë përparësi dialogut të pafund ndaj politikave konkurruese, fton agresionin”.

Zëri i Amerikës i dërgoi një email Ambasadës Kineze në Uashington për koment mbi zhvillimet e fundit, por nuk ka marrë përgjigje. Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme kineze tha më 20 qershor se ai nuk ishte në dijeni për këtë situatë.

Megjithatë, një shkrim i 26 qershorit në gazetën zyrtare të Kinës Global Times i referohej alarmit të SHBA si “fushatë dezinformimi që promovonte të ashtuquajturën bazë të spiunazhit kinez në Kubë”.

Nëse krijohet, një objekt kinez në Kubë mund të ketë pasoja ushtarake dhe strategjike për sigurinë e brendshme të SHBA-së, paralajmëroi Gordon Chang, një bashkëpunëtor i lartë në Institutin Gatestone.

Në një artikull të 23 qershorit, zoti Chang shkroi se shtimi i impianteve për nisjen e raketave bërthamore në Kubë do t’i jepte Ushtrisë Çlirimtare Popullore të Kinës avantazhin e “kohës më të shkurtër të fluturimit” – që do të thotë më pak kohë paralajmërimi.

“Për më tepër, mbrojtjet raketore të SHBA – dhe radarët – janë aktualisht të orientuar ndaj sulmeve nga mbi Arktiku, nga veriu. Kuba i jep Kinës vend për sulme në jug.”

Mbledhja e inteligjencës

David Stupples, profesor i inxhinierisë elektronike dhe radiofonike në Universitetin City të Londrës, i tha Zërit të Amerikës se edhe nëse Kina nuk është në gjendje të stacionojë shumë trupa në Kubë, baza e Pekinit atje mund të mbledhë inteligjencë nga nëndetëset amerikane.

Evan Ellis, një profesor i studimeve të Amerikës Latine në Kolegjin e Luftës së Ushtrisë Amerikane, i cili përqëndrohet në marrëdhëniet e rajonit me Kinën dhe aktorë të tjerë joperëndimorë të Hemisferës, i tha Zërit të Amerikës se Kuba mund t’i ketë dhënë Kinës qasje në tre objekte të vëzhgimit të epokës sovjetike qysh në fillim të viteve 1999-2000.

Zoti Ellis tha se krijimi i një stacioni të ri do të krijonte “mundësinë për një prani gjysmë të përhershme që rrit nivelin e bashkëpunimit dhe koordinimit ushtarak” midis Kinës dhe Kubës.

Zgjerimi i supozuar i Kinës në oborrin e Amerikës mbështet ambiciet e saj ekonomike dhe politike dhe qasjen tek minerale kritike si litiumi, bakri, dhe burimet si qymyri dhe nafta.

Zoti Ellis thotë në një studim të botuar së fundmi, Roli Strategjik i Amerikës Latine në një konflikt global mbi Tajvanin, se pjesë e angazhimit në rritje të Kinës në rajonin e Karaibeve është se pesë nga 14 vendet në botë që vazhdojnë ta njohin Tajvanin në mënyrë diplomatike janë të vendosura në këtë rajon.

Zoti Ellis tha se Kina mund të përdorë afërsinë e Kubës për të vendosur personelin e operacioneve speciale, për të ndërprerë ushtrinë amerikane dhe për të sulmuar territorin e SHBA-së për të kapur zinxhirët kryesorë të furnizimit.