-Në një farë mënyre po, por potencialisht shumë njerëz do të ishin krijues shumë të mirë si poetë, shkrimtarë, piktorë, kompozitorë etj., nëse do t`i futeshin me dashuri dhe përkushtim rrugës së krijimit (sigurisht, në kushte të diktaturave dhe regjimeve fashiste, disave u është privuar me dhunë ajo mundësi). Gjithsesi në jetë secili bënë zgjedhjen e tij. Njëri ka dëshirë të shkruaj dhe të botojë, tjetri ka dëshirë të lexojë, të debatojë apo të bëj kritikun. Njëri ka dëshirë të këndojë apo kompozojë, tjetri ka dëshirë e pasion të dëgjojë, e, kështu me radhë…Nuk e di pse, në këto çaste më vjen ndërmend një thënie: “Në botë kanë kaluar pa u ndjerë dhe pa mundur të tregojnë talentin e tyre miliona njerëz…” Ndërkaq dëshiroj të them se kam dëgjuar lexues të ndryshëm, të cilët pasi kanë lexuar një poezi, një tregim apo një novelë të bukur, kanë ngritur sytë nga qielli dhe kanë thënë: “O Zot! Këtë që ka shkruar ky, e kisha edhe unë në mendje! Këtë mund ta shkruaja edhe unë!”. Por, dikush mund t`i thotë: “Kur e kishte në mendje, pse nuk e shkrove?” Në fakt ai nuk e shkroi sepse i mungonin shumë gjëra që thashë më sipër, por edhe pasioni, frymëzimi, përkushtimi, i mungonte durimi dhe puna me orë të tëra, për ta krijuar dhe për ta përfunduar atë punë me dashuri dhe përkushtim… Mund ta ilustrojmë këtë që dua të them, edhe me një bujk që është punëtor dhe i ditur, i cili e shndërron një tokë djerrë në një tokë pjellore dhe të begatë, kurse një bujk dembel dhe i paditur, edhe tokën më pjellore e shndërron në tokë djerrë, në tokë shterpë, ku rriten vetëm hithra dhe barëra të këqija.

–Personazhet i merrni nga jeta apo i krijoni?

-Personazhet janë njerëz që më kanë bërë përshtypje, që kanë lënë “gjurmë” në jetën time, por kur i kam paraqitur në libra, i kam rikrijuar me ndihmën e imagjinatës. Duken sikur janë ata që kam njohur, por na fakt janë shumë ndryshe, janë ashtu siç i kam dashur unë të jenë, qofshin personazhe pozitivë apo negativë. Sepse, shkrimtari, së bashku me pamjen e jashtme të personazhit, doemos duhet të thellojë edhe botën e brendshme shpirtërore të tij duke e pasuruar atë me ngjyra e nuanca përgjithësuese. Ndaj ndodh që për një tip apo personazh, lexuesi thotë:”Po, të tillë, si ky tipi kam njohur edhe unë!”

-Duket si pyetje e thjeshtë, por le të mendojmë të gjithë sesa kemi menduar dhe kemi “vrarë” mendjen për t`u vënë emrat fëmijëve tanë… Edhe me krijimin letrar kështu ndodh, ai është shumë i dashur për krijuesin. Vras shumë mendjen për personazhet dhe nuk besoj se kam gjetur gjithnjë emrat e duhur… Gjithsesi, mendoj se më shumë rëndësi ka se ç`përfaqëson një personazh. Kur ai është i dashur, lexuesit i duket i bukur emri i tij. Por mund të ndodh që personazhi të ketë një emër shumë të bukur, por mund të jetë blozë nga përmbajtja. Them se është përmbajtja ajo që përcakton.

-Po, ka si edhe në çdo fushë tjetër të jetës. Xhelozia është pjesë e jetës së njeriut. Thonë “Kasapi nuk e do kasapin”, ”Rrobaqepësi nuk e do rrobaqepësin”…

-Kur bën atë që do, ndjen vetëm kënaqësi. Për lodhje as që bëhet fjalë, ndërsa orët ikin aq shpejt!

-Asgjë më shumë, përveçëse të ulet dhe të shkruajë. Koleg, shkruaj, tregoje veten! Hapësira për të krijuar është e madhe, rruga është gjithandej e hapur, në tokë, në det, në qiell…Askush nuk ta ka zënë rrugën!

Kush është Viron Kona?

Ka lindur më 24 qershor 1950 në qytetin e Vlorës. Është diplomuar në Universitetin e Tiranës, dega Gjuhë – Letërsi. Ka punuar në sektorin administrativ të edukimit dhe arsimimit deri në nivelet e larta, mësues dhe drejtor në disa shkolla 9-vjeçare dhe gjimnaze të kryeqytetit (Tiranë). Më pas, redaktor në gazetën “Mësuesi” dhe specialist në Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës së Republikës së Shqipërisë deri sa doli në pension. Është anëtar i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve prej vitit 1981, anëtar nderi i Shoqatës së Shkrimtarëve dhe Artistëve Shqiptarë të Suedisë, anëtar i Këshillit Kombëtar të Librit, kryeredaktor i revistës “Siguria Rrugore”. Deri më sot ka botuar rreth 52 vëllime me tregime, novela e romane për fëmijë dhe për të rritur.Viron Kona është fitues i 8 çmimeve në gjininë e tregimit dhe të novelës. Fitues i çmimit UNICEF, për librin më të mirë për fëmijë 2006 “Eh, more Bubulino!”, si dhe fitues i çmimit “Penda e Artë e Migjenit”(Festivali Internacional i Poezisë, Borås, Suedi, 2021). Dy vëllimet e para të librit “Eh, more Bubulino!” janë përkthyer në një vëllim të vetëm në Suedi, kurse disa nga tregimet janë botuar edhe në anglisht, frëngjisht e suedisht.