Bashkëpunëtori i lartë i Fondacionit Jamestown nga Washingtoni dhe ekspert për Ballkanin, Janusz Bugajski, në një intervistë për medien malazeze, Pobjeda, ka thënë se perëndimi negocioi me Kishën Ortodokse Serbe, e cila është një lidhje e drejtpërdrejtë me Kremlinin, sepse mendonte se koncesionet do ta qetësonin.
Por thotë se, duke u bazuar në përvojat e mëhershme, nuk do të funksiononte…
Bugajski thekson se e njëjta Evropë lejoi që paratë ‘e pista’ ruse të kalonin nëpër bankat evropiane për tridhjetë vjet, në mënyrë që ta bënte Moskën pro-evropiane. E sipas tij, rusët tani po i përdorin ato lidhje për të minuar të njëjtën Evropë.
‘Nuk ka negociata me Moskën, Kishën Ruse dhe Kishën e Serbisë’, shpjegon ai.
Sipas Bugajskit, perëndimi me naivitet besonte se historia se Dritan Abazoviq si një fytyrë e re, pas tridhjetë vjetësh sundim të DPS-së, do të ishte një hit – dhe tani shihet sa e rrezikshme ishte sepse u përdor nga aktorë politikë që prisnin dobësimin e DPS-së.
‘Ata e shfrytëzuan atë shans dhe hynë në sistemin malazez dhe tani po e tërheqin zvarrë Malin e Zi. Mendoj se edhe SHBA-ja edhe BE-ja janë shumë të zhgënjyera nga Abazovici, dhe jo aq nga ai, por nga llogaritja e tyre e gabuar – thotë eksperti i Ballkanit.
Ai shton se duhet të ketë pasur diskutime me Abazovicin në SHBA për formimin e një qeverie të re dhe duhet t’i jetë thënë që të mos hyjë në marrëveshje me një parti që jo vetëm është e korruptuar nga paratë ruse, por është edhe një rrezik. në rajon për shkak të lidhjeve ruse.
‘Shpresoj se e ka kuptuar mesazhin. Shpesh pyes veten nëse ky njeri është naiv apo i mungon eksperienca në gjeopolitikë apo ka diçka më të thellë – nëse është i lidhur personalisht me Vuçiçin apo me Edi Ramin. Nuk do ta akuzoj për korrupsion, aq lehtë sa ua bën njerëzve të tjerë, sepse kjo është gjëja më e lehtë – të akuzosh dikë pa prova. Por, për fat të keq, Perëndimi, nga naiviteti, e besoi historinë se ai, si një fytyrë e re, do të ishte një hit pas tridhjetë vjetësh sundim të DPS-së. Dhe tani e shohim sa e rrezikshme ishte sepse u përdor nga aktorë politikë malinj që prisnin dobësimin e DPS-së. Ata e shfrytëzuan atë shans dhe hynë në sistemin malazez dhe tani po e tërheqin zvarrë Malin e Zi. Mendoj se edhe SHBA-ja edhe BE-ja janë shumë të zhgënjyera nga Abazovici, jo aq nga ai, por nga llogaritja e tyre e gabuar’, deklaroi ai.
Bugajski shpjegon se është shumë e vështirë të gjesh arsyetim për disa lëvizje të Abazoviqit.
‘Nëse qëllimi i tij ishte të nënshkruante të ashtuquajturën kontratën themelore dhe për t’i mundësuar Kishës së Serbisë të marrë atë që dëshiron, ta heqë atë çështje nga rendi i ditës, ai e teproi me dorën e tij, sepse KOS tani është më e fortë se kurrë dhe do të imponohet si një aktor shumë i rëndësishëm politik. Dhe jo vetëm si një lidhje me Vuçiçin, por si një dritare e hapur e Kremlinit në Ballkanin Perëndimor. Dhe ky është rreziku më i madh ndaj të cilit ai e ekspozoi shtetin’.
Ai thekson se kjo njohje nga SHBA-të se DF financohet nga Rusia erdhi shumë vonë, por pohon se shumë aktorë politikë e dinin këtë edhe para shpalljes.
‘Por kjo njohje është një mesazh i qartë nga SHBA se nuk do të mbështesë partitë e financuara nga paratë ruse në qeverinë e një vendi që po negocion me BE-në. Aty ka pasur shumë gabime edhe para kësaj njohjeje. Perëndimi negocioi me Kishën Ortodokse Serbe, e cila është një lidhje e drejtpërdrejtë me Kremlinin, sepse mendonte se koncesionet do ta qetësonin, por nuk funksionon kështu, e dimë nga përvoja. E njëjta Evropë lejoi që paratë ‘e pista’ ruse të kalonin nëpër bankat evropiane për tridhjetë vjet, në mënyrë që ta bënte Moskën pro-evropiane. Rusët tani po i përdorin ato lidhje për të minuar të njëjtën Evropë. Nuk ka negociata me Moskën, Kishën Ruse dhe Kishën e Serbisë-shpjegon Bugajski.
Iluzione të Perëndimit
Profesori amerikan thotë se tani ekziston një situatë e ngjashme me tolerancën ndaj Presidentit serb, Aleksandar Vuçiçit, sepse BE-ja dhe SHBA-ja shpresojnë se mund të negociohet me të.
‘Së pari, është naiviteti dhe moskuptimi i Perëndimit kur bëhet fjalë për Ballkanin Perëndimor, dhe së dyti, ata mendojnë se ende mund ta shndërrojnë Vuçiçin në demokrat, në dikë me të cilin mund të bashkëpunojnë dhe ta ndajnë. nga Rusia. Por kjo është e pamundur. Sepse Vuçiq po përpiqet të jetë ‘Titoja e vogël’ për të balancuar Lindjen dhe Perëndimin, duke mos e kuptuar se ai është në një situatë tjetër sepse tani Rusia është një kërcënim i hapur për sigurinë evropiane. Sot, Beogradi është qendra e subversionit rus në Ballkanin Perëndimor. Gjithashtu, SHBA nuk ka një strategji në këtë rajon dhe nuk është në dijeni të asaj që po ndodh. Po kështu, Putini ka planifikuar një sulm ndaj Ukrainës prej vitesh, për të rimarrë disa territore të supozuara ruse, dhe shumë nuk e kuptuan këtë strategjikisht dhe nuk u përgatitën për të. Kështu që edhe sot nuk i njohin rreziqet në Ballkan’, thotë Bugajski.
Ai kujtoi lidhjet shumë të komplikuara financiare dhe ekonomike midis BE-së dhe Rusisë.
‘Shikoni administratën aktuale gjermane, dhe nuk po i referohem vetëm Gerhard Schröder-it, është qeveria më e korruptuar në botë, dhe kjo për shkak të parave ruse. Dhe pastaj ankohen se Ballkani është i korruptuar dhe nuk e zgjidhin problemin në shtëpi. Deutsche Bank ishte pastruese e parave të pista të manjatëve rusë, ndaj këto lidhje janë kaq të ndërthurura’, shton tutje.
Dorëzimi i armëve
Lidhur me konfliktin në Ukrainë, ai thotë se kohëzgjatja e luftës do të varet nga shpejtësia e dorëzimit të armëve në Kiev.
‘Mobilizimi i Putinit është një shenjë dëshpërimi sepse ushtria ruse po pëson humbje të mëdha. Tetëdhjetë mijë ushtarë u vranë ose u plagosën në këtë luftë në gjashtë muaj. Ata humbën më shumë ushtarë në gjysmë viti në Ukrainë sesa në dhjetë vjet luftë në Afganistan. Ata paraqiten si një forcë ushtarake, ushtria e dytë më e fortë, por nuk janë. Unë kam parë pamjet e pajisjeve të para Luftës së Dytë Botërore. Gjithçka që po bën Putini tani tregon dëshpërim – ju po shkoni me forcë në Ukrainë sepse nuk duhet ta humbni atë luftë. Nuk e di saktësisht se sa do të zgjasë lufta, por mund t’ju them – sa më shumë armë të marrin ukrainasit, aq më shpejt do t’i kthejnë territoret’.
‘Duke folur për armët, ata kanë trupa shumë të stërvitur si ata që u stërvitën në SHBA, dhe tani janë ushtarë profesionistë, ndryshe nga këta rusë. Dhe ndërsa ushtria ukrainase bëhet një ushtri e NATO-s, sigurisht më e dobët se ajo. Dëgjoj nga gjeneralët amerikanë se ushtarët ukrainas janë aq të përkushtuar sa armët në duart e tyre janë edhe më efektive. Unë gjithashtu mendoj se për Aleancën ky është një mësim i madh për strategjinë ushtarake të Ukrainës, taktikat ushtarake, fleksibilitetin e qasjes, përparimin e trupave dhe mënyrën se si ata rezistuan. Do të studiohet në librat ushtarak, deklaroi Bugajski.
Polonia po shfaqet si një fuqi e re evropiane
I pyetur nëse pas pushtimit na pret Bashkimi i ri Evropian, Bugajski thotë se ka ndryshime pozitive dhe negative.
‘Gjëja pozitive është se të gjitha vendet e Bashkimit Evropian kanë vendosur sanksione ndaj Rusisë dhe po i respektojnë ato. Gjithashtu, shumica e shteteve anëtare i ofrojnë armë Ukrainës. Megjithatë, gjëja negative është se ekziston gjithmonë rreziku që nëse Putini ‘i bën presion’ Ukrainës me më shumë trupa, armë apo kërcënime për shkak të luftës bërthamore, disa anëtarë do të thonë – le të largohemi, le t’u japim disa territore ukrainase’.
‘Franca po e përballon me shumë sukses atë sfidë, por lider në lidhje me pushtimin e Ukrainës është Britania e Madhe, roli i saj është po aq i madh sa SHBA. Ka një tjetër gjë shumë interesante në lidhje me BE-në se disa fuqi të reja evropiane po shfaqen si rezultat i kësaj lufte. Shikoni Poloninë – ishte aleati më i mirë i Ukrainës, shikoni se si ata pranuan miliona ukrainas, jo si refugjatë, por i integruan në shoqëri si qytetarë të tyre, ata kanë arsim falas, kujdesi shëndetësor, pa kampe refugjatësh, ato u morën fjalë për fjalë nga familjet polake’.
‘Dhe akoma më e rëndësishmja, shumica e pajisjeve ushtarake mbërrin përmes Polonisë, ata trajnojnë forcat ukrainase, ata kanë shumë vullnetarë polakë. Tani Polonia po bëhet anëtarja më e rëndësishme e NATO-s Lindore, Armata e Pestë po shkon në Poloni dhe të gjitha pajisjet më të mira të SHBA-së tani janë në atë anëtar të BE-së, përfundoi Bugajski.
Komentet