VOAL

635.000 Leke te reja, paguan Veliaj per mbjelljen e nje pishe te bute ne autostrade – Zbulohet skema e abuzimit te Erion Velise me parate e taksapaguesve re qytetareve te Tiranes Nga Ing.Gazmend Rusi

March 10, 2022

Kryetari Bashkia e Tiranes z. Erion Veliaj, ka paraqitur per miratim ne Keshillin Bashkiak Tirane, relacionin per zevendesimin e palmave te thara me pisha te buta PINUS PINEA, nepermjet projektit:

“Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne zonen industriale mbikalimi KAMEZ – mbikalimi KASHAR” i cili me pas eshte miratuar nga ana e Keshillit Bashkiak te Tiranes me anen e:

V.K.B Nr. 120 date 23.11.2017

“Per disa ndryshime ne Vendimin Nr. 84, date 29.12.2016 te Keshillit bashkiak “Per miratimin e programit buxhtor afatmesem 2017-2019 dhe detajimin e buxhetit te Bashkise se Tiranes per vitin 2017” (I ndryshuar)

Shperndarja e fondit ne Programin e Sherbimeve Publike Vendore 2017-2019 per Autoritetin Kontraktues DPN1(Drejtori ne varesi te Bashkise Tirane), per kete projekt eshte si me poshte:
Fondi Limit: 333,831,221 Leke
Detajimi per muajin Dhjetor 2017: 66,766,244 Leke
Planifikuar: per Vitin 2018, 116,840,927 Leke
per Vitin 2019, 150,224,049 Leke

Duke qene se, per kete tender eshte bere kallzim penal ne Prokurorine e Rrethit Gjyqesor Tirane nga ana e subjektit PD, ndaj Kryetarit z. Erion Veliaj dhe nepunesve te Bashkise Tirane qe kane zhvilluar proceduren e tenderit per fondin e vene ne dispozicion nga Keshilli Bashkiak Tirane, sipas:

Procedimit Penal: Nr. 7314/2018
Kallzimit: Nr. 12091/2018
Data e egjistrimit 21 Shtator 2018

Akuza: “Shperdorim i detyres” dhe “Shkeljes se barazise ne tendera apo ankande publike”.
Baza ligjiore: Neni 248 dhe 258 i Kodit Penal dhe nenet 76, 80, 280 te K.Pr.Penale

verehet se trupa gjykuese e Gjykates se Apelit Tirane, ne Vendimin e saj me Nr. 30-2019-2951 Data 10/18/2019, ka arritur ne konkluzionin se:
“Në rastin konkret ky kolegj, vlerëson se vendimi i gjykates për pranimin kërkesës, për Pushimin e çështjes penale Nr.7314 të vitit 2018, regjistruar për veprat penale – të “Shpërdorimi I detyrës”, dhe “ Shkelja e barazisë së pjesëmarësve në tendera apo ankande publike” të parashikuar nga nenet 248 e 258 I K.Penal,është i drejtë, pasi prokurori ka sqaruar plotësisht rrethanat e procedimit penal të kerkuar për t`u pushuar,Gjykata e apelit, sikurse dhe gjykata e rrethit, konstaton se hetimet e kryera nga organi i prokurorise jane te plota, per te arritur ne perfundimin se, nuk ndodhemi para vepres penale te parashikuar nga nga neni 248 dhe 258 të Kodit Penal, dhe rrjedhimisht e çmon të drejtë” perfundimin e gjykates se rrethit per pranimin e kerkeses se prokurorit për pushimin e Pushimin e procedimit penal, Nr.7314 të vitit 2018, të Prokurorisë së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Per sa me siper, nepermjet ketij postimi kerkohet qe te behet transparenca e veprimeve dhe mosveprimeve te:
⦁ Kryetarit te Bashkise Tirane z. Erion Veliaj dhe vartesve te tij ne Bashkine Tirane;
⦁ Kryetarit te Keshillit Bashkiak Tirane dhe keshilltareve te Keshillit Bashkiak Tirane;
⦁ Organeve te sistemit te Drejtesise qe kane hetuar dhe gjykuar kallzimin penal per tenderin “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar” te Bashkise Tirane, sic jane, OPGJ, Prokurori i ceshtjes, Gjyqtarja e Gjykates se Rrethit Tirane dhe trupa gjykuese e Gjykates se Apelit Tirane)
ku, sejcili prej tyre ka shkelur ligjin ne ushtrim te funksionit te detyres te ngarkuar me ligj, duke u bere pale ne shperdorimin e parave te taksapaguesve te qytetit te Tiranes, per pojektit “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar,me vlere 333,831,060 Leke

Per te bere transparencen e veprimeve dhe mosveprimeve me pasoje shperdorimin e parave te taksapaguesve shqiptare eshte e domosdoshme qe qytetari te informohet se: Prokurimi i Fondeve Publike kalon neper tre faza, te cilat jane te lidhura ngushtesisht me njera tjetren. Keto tre faza jane si me poshte:

⦁ Faza e Pare: Percaktimi i fondit limit per realizimin e nje projekti te caktuar
⦁ Faza e Dyte: Percaktimi i specifikimeve teknike, Vleresimi ofertave dhe lidhja e kontrates
⦁ Faza e trete: Realizimi i projektit nga fituesi, marrja ne dorezim nga Autoritetit Kontraktor

Nese nuk realizohet faza e pare e nje prokurimi publik (percaktimi i fondit limit per realizimin e nje projekti te caktuar) dhe miratimin e ketij fondi nga organi pergjegjes (ne rastin konkret Keshilli Bashkiak Tirane) nuk mund te kemi realizim te asnje projekti me fonde publike (para te taksapaguesve shqipetare).
Lidhur me me sa me siper eshte e nevojshme qe te behet transparenca ne cdo faze te Prokurimit Publik, per te dale ne pah edhe pergjegjesite e sejcilit prej aktoreve pergjegjes qe kane ndermarre veprime ne kundershtim me ligjin, ne cdo faze te prokurimit Publik.

Le te bejme transparencen sipas Fazave te Prokurimit Publik.

⦁ Faza e Pare e Prokurimit Publik:
Vlen per t’u theksuar se ne Fazen e Pare te Prokurimit Publik konsumohet vetem vepra penale e “Shperdorimit te detyres”, te funksionareve publik, ne rastin konkret kemi te kallzuar Kryetarin e Bashkise Tirane z. Erion Veliaj per “Shperdorim detyre”.

Ne Fazen e Pare te prokurimit publik, pergjegjesite ndahen si me poshte:
⦁ Kryetarit te Bashkise Tirane z. Erion Veliaj;
⦁ Kryetarit te Keshillit Bashkiak dhe keshilltareve te komisioneve te K.B:
⦁ Keshilltaret e Komisioni i Finances;
⦁ Keshilltaret e Komisioni i Sherbimeve Publike;
⦁ Keshilltaret e Komisioni Juridik.
⦁ Prefekti i Tiranes

⦁ Pergjegjesite e Kryetarit te Bashkise Tirane z. Erion Veliaj, ne fazen e Pare te Prokurimit.

Ne Fazen e Pare te Prokurimit Publik, nese Fondi Limit, percaktohet pertej asaj qe eshte ne realitet, pra fryhet artificialisht, ne kete rast Kryetari e Bashkise Tirane z. Erion Veliaj eshte ne kushtet e konsumimit te vepres penale te “Shperdorimit te detyres” dhe eshte subjekt i SPAK, dhe jo subjekt i Prokurorise Tirane.

Si ka vepruar proceduralisht Kryetari i Bashkise Tirane z. Erion Veliaj per percaktimin e Fondit Limit?
⦁ Projekti “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, nuk ka qene pjese e PBA 2017-2019, miratuar me vendimin Nr. 84 date 29.12.2016.
⦁ Projekti “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, eshte miratuar si projekt i ri, ne PBA 2017-2019 (i ndryshuar) me VKB Nr. 120 date 23.11.2017 ne te cilin konstatohet se:
⦁ Projekti realizohet ne prone te ARRSH (Pushteti Qendror) dhe jo ne prone te Bashkise Tirane (Pushteti Lokal)? Me duhet te theksoj se ne keshillin Bashkiak te dates 23.11.2017 ky projekt eshte kundershtuar ashper nga :
⦁ Grupi i Keshilltareve te PD-se, I cili ne shenje proteste nuk ka marre pjese ne votim.
⦁ Grupi I Keshilltareve te LSI (aleat i PS), i cili e ka kundershtuar duke votuar kunder.
⦁ Iniciator per kete projekt eshte DPN1, me shkresen Nr. 40547 Prot date 06.11.207, ne te cilen propozohet: “Qe ne vend te palmave gjate ketij segmenti rrugor te mbillen lloje dekorative me Pishe te Bute, qe pershtaten me klimen dhe mjedisin. Duke qene se periudha me e mire per mbjelljen e pishes se bute eshte muaji dhjetor, kerkohet perfshirja ne buxhet e ketij investimi” si dhe Drejtoria e Pergjithshme te Sherbimeve Publike me shkresen Nr.40759 Prot 07.11.2017 e cila njofton Kryetarin e Bashkise Tirane ne lidhje me kete situate dhe masat qe duhet te ndermerren.
⦁ Nga ana e tij, Kryetari i Bashkise z. Erion Veliaj, ne relacionin per projektin e Pishave te Buta, derguar Keshillit Bashkiak te Tiranes per miratim me shkresen percjellese Nr. 40966 date 09.11.2017 eshte shprehur se: “Per te bere te mundur shtimin e financimit ne buxhet, te vleres prej 333.831,221 Leke, jane pakesuar fonde ne ato artikuj ku eshte vene re nje realizim 10 mujor me i ulet nga planifikimi …….. dhe pas diskutimeve me Drejtorine e Finances dhe Drejtorine e Pastrimit se kush eshte I pritshmi te likuidohet deri ne fund te vitit 2017 (detyrime te prapambetura + te reja) rezulton te kemi nje fond te paperdorur te cilin kemi gjykuar qe ta perdorim per nevoja te tjera. Efektet financiare te kerkesave te mesiperme jane pasqyruar ne pasqyren Nr.1 , pjese perberese e ketij vendimi”.
⦁ Nga ana tjeter nga tabela 3/1, e miratuar ne zbatim te VKB Nr. 120 date 23.11.2017 tregon se limiti per muajin dhjetor 2017 prej 66,766,244 milion leke, per projektin e Pishave te Buta perbehet nga Granti dhe te ardhurat e Bashkise.
Duke qene se, procedurat e ndjekura nga Kryetari i Bashkise Tirane z. Erion Veliaj, per perfshirjen ne buxhetin e PBA 2017 (I ndryshuar) dhe detajimin per vitin buxhetor 2017, te nje projekti te ri “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, nga njera ane bien ndesh me procedurat e percaktuara nga Udhezimi i MF dhe nga ana tjeter Drejtesia e gjunjezuar perpara Erion Velise (OPGJ, Prokurori, Gjyqtarja e Rrethit dhe trupa e Gjykates se Apelit), e cila e ka mbrojtur ate, duke e perjashtuar nga hetimi gjyqesor dhe nga gjykimi penal (i kallzuar nga PD per “Shperdorim Detyre”), nuk na mbetet gje tjeter vecse t’i shtrojme disa pyetje SPAK-ut, per te cilat qytetaret shqiptare kerkojne pergjigjie per shperdorimin dhe abuzimin me parate e tyre nga Kryetari I Bashkise Tirane z. Erion Veliaj si me poshte:

⦁ Si lindi ideja e realizimit te projektit per “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar?
⦁ Kush e ka bere projektin ne fjale dhe a jane shpenzuar para per hartimin e tij dhe nese po, sa eshte vlera e shpenzuar per realizimit te ketij projekti?
⦁ A eshte shoqeruar hartimi i projektit me nje preventiv, mbi bazen e te cilit eshte percaktuar fondi limit, sepse sipas shpjegimeve te mesiperme vlera totale e miratuar ne keshillin Bashkiak per kete projekt eshte mjaft e madhe prej 333,831,221 Leke? Perse eshte shperndare ky fond prej 333.831,221 Leke ne tre vite dhe nuk eshte lene per t.u prokuruar I gjithi njeheresh brenda muajit dhjetor 2017, por eshte shperndare si me poshte:
⦁ detajuar per tu tenderuar per vitin 2017 me fond limit me vlere 66,766,244 Leke;
⦁ planifikuar per tu realizuar ne vitin 2018 me vlere 116,840,927 Leke
⦁ planifikuar per tu realizuar ne vitin 2019 me vlere 150,224,049 Leke.
ndersa eshte prokuruar nga ana e Autoritetit Kontraktor e gjithe vlera prej 333.831.221 Leke, ne nje kohe qe fondet e viteve 2018 dhe 2019 jane te planifikuara por jo te miratuara per tu shpenzuar ne vitin 2017?
⦁ Sa eshte vlera e Grantit qe eshte perdorur per realizimin e ketij projekti ne krahasim me vleren e financimit nga te ardhurat e Bashkise?
⦁ A eshte paraqitur ne relacionin shpjegues nevoja e jashtezakoneshme per realizimin e ketij projekti?
⦁ A kane marre pjese ne hartimin e PBA 2017-2019 (I ndryshuar), Ekipi i Menaxhimit te Programeve (EMP)?
⦁ Kush jane anetaret e EMP qe kane hartuar projektet e programit te Sherbimeve Publike per DPN1?
⦁ Perse nga investigimet e BIRN, mediave vizive dhe te shkruara apo rrjeteve sociale, ne kohen qe eshte zhvilluar ky tender ka rezuktuar se vlera e nje Pishe te Bute (Pines Pinea) ne tregun e lire te jete mesatarisht 100,000 Leke (6-7 here me e vogel se ojo e percaktuar ne preventivin qe eshte paraqitur nga Kryetari i Bashkise Erion Veliaj dhe miratuar nga Keshilli Bahkiak Tirane me VKB Nr. 120 date 23.11.2017?ne Keshilli)?
⦁ Si rregull, rishpërndarja e fondeve nga projektet në vazhdim për projekte të reja nuk lejohet, përveç rasteve të jashtëzakonshme që duhet të autorizohen nga Këshilli Bashkiak i njësisë së vetëqeverisjes vendore. Per kete pyesim SPAKU-n, se cilat e bene te jashtezokonshme kete projekt qe te propozohej per miratim nga Kryetari i Bashkise z. Erion Veliaj, pervec asaj qe po propozonte per te investontuar ne nje prone qe nuk ishte e Bashkise Tirane por e ARRSH dhe se Tirana kishte dhe ka mjaft problem qe mund te investoheshin keto per te zgjidhur nje ose disa halle qe rendojne mbi shpatullar e qytetareve te Tirane me vleren e ketyre parave prej 333.831,221 Leke?
⦁ Per paraqitjen e projekteve te reja, Kryetari i Bashkise Tirane duhet qe ta kishte te perfshire kete projekt ne Planin e Menaxhimit Strategjik te BashkiseTirane, per ta perfshire me pas ne PBA per 2017-2019. Per cdo projekt te perfshire ne PBA duhet qe me pare te merret mendimi i komunitetit i cili ne kete rast nuk eshte marre sepse nuk ka patur as kohe fizike per t’a diskutuar me te gjithe qytetaret e Tiranes, pasi kishte vetem nje dite kohe dhe Kryetari I Bashkise Tirane eshte mjaftuar vetem me nje bisede me Drejtorine e Finances? Per kete shtrohet pyetja: Perse nuk eshte marre mendimi i komunitetit sipas referimeve te Udhezimit te MF?Perse Bashkia e Tiranes ka nje vlere kaq te larte mosrealizimesh te projekteve ne programet e saj per vitin 2017?

⦁ Pergjegjesite e Keshillit Bashkiak Tirane, ne fazen e Pare te Prokurimit.

Me depozitimin nga ana e Kryetarit te Bashkise Tirane te kerkeses per shqyrtim te materialeve te pergatitura nga drejtorite e varesise se tij, ne Sekretarine e Keshillit Bashkiak Tirane, materialet kalojne per shqyrtim ne komisionet perkates dhe konkretisht:

⦁ Komisioni i Finances
⦁ Komisioni i Sherbimeve Publike
⦁ Komisioni Juridik

Me qene se, ne Vendimin e Apelit eshte e provuar se Prokurori nuk e ka hetuar Fazen e Pare ate te percaktimit te fondit limit, dhe gjyqesori nuk e ka gjykuar Fazen e Pare, per te nxjerre pergjegjesite penale te “Shperdorimit te detyres” te Kryetarit te Bashkise Tirane, sic eshte kerkuar edhe nga Kallzuesi PD, atehere SPAKU-t jemi te detyruar qe t’i drejtojme pyetjet e meposhtme per te nxjerre pergjegjesite e ekzekutivit te Bashkise dhe Keshilltareve te Komisioneve perkates te cilet jane shprehur dhe kane marre vendime per materialin e paraqitur te projektit “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, si me poshte:

⦁ Cili eshte qendrimi i Drejtoreve te Drejtorive te Finances, Sherbimeve Publike dhe Drejtorise Juridike per kete projekt ne komisionet e mesiperme?
⦁ Cili eshte mendimi i Keshilltareve te Komisionit te Finances, Sherbimit Publike dhe Juridik?
⦁ A kane bere verejtje ne keto komisione keshilltaret bashkiak dhe nese po, a jane reflektuar verejtjet e tyre ne vendimin perfundimtar per kete Projekt?
⦁ Projekti i paraqitur ne komisione a eshte i shoqeruar me preventivin perkates mbi bazen e te cilit eshte llogaritur fondi limit prej 333,831,221 Leke?
⦁ A ka patur verejtje nga keshilltaret per vleren e nje Pishe te Bute (Pinus Pinea), e cila rezulton te jete 6-7 here me e madhe se vlera e saj ne tregun e lire (investigimi i BIRN)?
⦁ A eshte trajtuar ne komisione gjendja e jashtezakoneshme per realizimin e ketij projekti dhe nese po a eshte pasqyruar kjo ne vendimin e keshillit Bashkiak per kete projekt?
⦁ Cili eshte mendimi i Kryetarit te Keshillit Bashkiak per fondin limit qe po I alokohej per tu prokuruar AK DPN1 (Drejtori ne vartesi te Bashkise Tirane), ne vleren prej 333,831,221 Leke per tu investuar ne pronen e ARRSH-se dhe jo ne pronen e Bashkise Tirane?
⦁ A duhej te ndiqej rruga e korespondences se thjeshte me Prefekturen e Tiranes per konfirmim ligjshmerie, ne nje kohe qe nga data 23.11.2017, e miratimit ne KB, konfirmimi per verifikim ligjshmerie nga Prefekti, ka ardhur ne sekretarine e Keshillit Bashkiak pas 18 ditesh, duke kondicionuar me pas Autoritetin Kontraktor DPN1 qe te zhvilloje tender me procedure “me negocim pa shpallje paraprake”?

⦁ Pergjegjesite e Prefektit Tirane, ne fazen e Pare te Prokurimit.

Pyetja qe i drejtojme SPAKU-t, per Prefekturen e Tiranes eshte si me poshte:

⦁ Perse nuk ka vepruar me shpejtesi per te konfirmuar ligjshmerine e vendimit per projektin “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, kur dihej se kishin te benim me nje fond limit prej 333,831,221 Leke dhe qe duhej te zbatohej procedura me tender te hapur per te ruajtur barazine e pjesmarrjes ne tender te subjekteve te ndryshem qe ofrojne kete sherbim, kur dihet se per kete procedure duhet nje minimum prej 23 ditesh per te zhvilluar fazen e dyte te prokurimit deri ne shpalljen e fituesit nga KVO dhe lidhjen e Kontrates me subjektin e shpallur fitues, ndersa konfirmimi ka dale nga Prefektura Tirane, me daten 06.12.2017 dhe ka arritur ne Bashkine Tirane me daten 11.12.2017, ndersa Kryetari I Bashkise Tirane e ka derguar per zbatim Vendimin e Keshillit Bashkiak Nr. 120 date 23.11.2017 ne daten 19.12.2017, duke i vendosur te gjitha Autoritetet Kontraktore ne vartesi te tij (sikurse edhe AK DPN1 ne rastin konkret) ne perzgjedhjen e procedures se prokurimit “Me negocim pa shpallje paraprake te njoftimit)?
⦁ A mbahen pergjegjes para ligjit Kryetari I Bashkise, Keshilli Bashkiak dhe Prefekti I Riranes qe si rezultat I mosveprimit me shpejtesi per konfirmim ligjshmerie kane ndikuar direct ne zhvillimin e procedures se tenderit “Me negocim pa shpallje paraprake te njoftimit”?

⦁ Faza e Dyte e Prokurimit Publik:

Gjate kesaj faze konsumohet vepra penale e “Shkeljes se barazise se pjesmarresve ne tendera apo ne ankande publike” nga Autoriteti Kontraktor DPN1 (por nuk perjashtohet mundesia e konsumimit te vepres penale te “Shperdorimit te detyres”, kur procedohet per:

⦁ Percaktimin i kritereve kualifikuese;
⦁ Percaktimi i fondit limit te kontrates;
⦁ Percaktimi i llojit te prokurimit publik:
⦁ Kualifikimi apo skualifikimi i operatoreve ekonomik (KVO)

Ndersa gjate fazes se ankimimit e deri deri ne perfundimin te ketij procesi, kemi konsumim te vepres penale te “Shperdorimit te detyres”.

Si ka proceduar Autoriteti Kontraktor DPN1 gjate kesaj faze.

⦁ Me shkresen e Kryetarit te Bashkise z. Erion Veliaj me Nr. 45636 Prot. i Bashkise date 18.12.2017, protokolluar ne DPN1 me Nr.3180 date 19.12.2017, njoftohet Autoriteti Kontraktor DPN1 per nje ndryshim buxheti sipas V.K.B. Nr. 120 date 23.11.2017, per te prokuruar fondin limit te detajuar per muajin Dhjetor 2017, me me vlere prej 66,766,244 Leke, per realizimin e projektit “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”.
⦁ Autoriteti Kontraktor DPN1 ka proceduar brenda dates 20.12.2017, ne hartimin e te gjithe dokumentacionit te nevojshem qe i duhet KVO-se per te bere vleresimin e ofertave dhe shpalljen e fituesit? Keshtu Drejtoresha e DPN1 ka proceduar si me poshte:
⦁ Me shkresen Nr. 3179/1 Prot. date 20.12.2017, AK DPN1, ka nxjerr Urdherin e Brendeshem per ngritjen e Grupit te punes te perbere nga 5 anetar per: Hartim relacioni dhe informacioni permbledhes per zhvillimin e projektit te ardhur nga Bashkia Tirane, me objekt “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”.
⦁ Me shkresen Nr. 3179/2 Prot. date 20.12.2017, Grupi i punes, I dergon Drejtoreshes se AK DPN1 Relacionin permbledhes te perbere prej 6 faqesh.
⦁ Me shkresen Nr. 3188 Prot. date 20.12.2017, AK DPN1, ka nxjerr Urdherin e Brendeshem per: “Ngritjen e komisionit per pergatitjen e specifikimeve teknike dhe kritereve teknike” te perbere prej 3 anetaresh, per proceduren e Prokurimit me objekt: “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”.
⦁ Me shkresen pa Nr. Prot. dhe pa date, me emertese “Specifikime Teknike”, Komisioni per pergatitjen e specifikimeve teknike i dergon Sektorit te Prokurimeve relacionin perkates I perbere prej 6 faqesh.
⦁ Me shkresen Nr. 91/2 Prot. date 20.12.2017, AK DPN1, ka nxjerr Urdherin e Brendeshem per: Ngritjen e Komisionit per llogaritjen e fondit limit te kontrates.
⦁ Me shkresen pa Nr. Prot. date 20.12.2017 komisioni i llogaritjes se fondit limit te kontrates, ka paraqitur argumentimin e llogaritjes se fondit limit te kontrates per projektin “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, i perbere nga 5 faqe, nga te cilar 3 faqe jane ofertat e shoqerive “DEA 09” shpk; “GREEN FARM” shpk dhe “SILVIO” shpk dhe 2 faqe jane perllogaritjet si mesatare e tre ofertave te mesiperme, ne te cilen eshte percaktuar fondi limit I kontrates me vlere prej 278,192,550 Leke, pa TVSH, cuditerisht e barabarte me vleren e plote te projektit te miratuar nga Keshilli Bashkiak i Tiranes, ndersa fondi limit I detajuar per tu shpenzuar per vitin 2017 ishte me vleren prej 66,766,244Leke, ndersa fondet e viteve 2918 dhe 2019 jane vetem te planifikuara ne buxhetin afatmesem te PBA 2017-2019 dhe nuk jane te miratuara per tu shpenzuar per vitin 2017?
⦁ Me shkresen Nr. 3187 Prot. date 20.12.2017, AK DPN1, ka miratuar kerkesen e Drejtorit te Drejtorise se Planifikimeve, Menaxhimeve dhe Sherbimeve “Per hapjen e procedurave te prokurimit publik me objekt: “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar” me procedure “Me negocim pa shpallje paraprake te njoftimit te kontrates” me:

⦁ Fond Limit : 278,192,684 Leke pa TVSH
⦁ TVSH : 55,638,537 Leke
⦁ Fondi Total: 333,831,221 Leke me TVSH

⦁ Me shkresen Nr. 3194 Prot. date 20.12.2017, AK DPN1, ka nxjerre Urdherin e Prokurimit
⦁ Me shkresen Nr.3194/1Prot. date 20.12.2017, AK DPN1, ka nxjerre Urdherin per ngritjen e Komisionit te Prokurimit, I perbere nga 3 anetar.
⦁ Me shkresen pa Nr. Prot. date 20.12.2017, Njesia e Prokurimit , ka mbajtur Proces-Verbalin “Mbi hartimin dhe miratimin e dokumentave te tenderit per kontraten e furnizimit te mallrave dhe objekt: “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, gjithsej 6 faqe, ndersa dokumenta te tenderit bashkelidhur gjithsej 35 Faqe
⦁ Me shkresat Nr.3189-3193 Prot. date 20.12.2017, AK DPNI ka derguar “Ftese per Oferte” per 5 subjekte “Lala” shpk; “Fusha” shpk; “GREEN FARM” shpk; “DEAN 09” shpk dhe “SHANS INVEST” shpk.

Nisur nga faktet e mesiperme, sipas te cilave rezulton e provuar dhe e dokumentuar ne dosjen hetimore se, e gjithe procedura e pergatitjes se dokumentacionit te tenderit nga ana e AK, DPN1, eshte kryer brenda 1 (nje) dite (pra brenda dates 20.12.2021), jo vetem qe implikon AK DPN1 si bashkepunetore e Kryetarit te Bashkise Tirane z. Erion Veliaj ne kete procedure prokurimi por, ben bashkefajtor edhe Sistemin e Drejtesise qe kane shqyrtuar kete dosje penale sic jane OPGJ, Prokurorin, Gjykaten e Rrethit dhe trupa gjykuese e Gjykates se Apelit Tirane, te cilet nuk e kane evidentuar kete fakt pra, pamundesine fizike te AK, DPN1 per te pergatitur dokumentat e tenderit brenda 8 oresh, dhe per kete aresye ne interest e publikut dhe te berjes transparente te abuzimit me parate e taksapaguesve te qytetit te Tiranes po i drejtojme disa pyetje SPAK-ut kekojme qe ta bejme ne trasparencen e veprimeve te AK, DPN1, duke I drejtuar disa pyetje SPAK-ut ne lidhje me konsumin e vepres penale te “Shkeljes se barazise se pjesmarresve ne tendera apo ne ankande publike” nga Autoriteti Kontraktor DPN, gje qe duhet t’a kishte bere Prokuroria gjate fazes se hetimit dhe gjykata gjate fazes se gjykimit, si me poshte:

⦁ C’far e ka shtyre AK DPN1, qe te kryeje te gjithe proceduren e pergatitjes se dokumentave te tenderit “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, ne nje kohe qe eshte e pamundur si kohe fizike te kryhen te gjitha brenda 8 oresh?
⦁ Komisioni i ngritur per percaktimin e vleres limit te kontrates, ka testuar tregun dhe ka marre 3 oferta, pikerisht nga shoqeria “DEA 09” shpk; Shoqeria “GREEN FARM” shpk dhe “SILVIO” shpk. Theksoj se keto oferta nuk jane kerkuar zyrtarisht me dokument por verbalisht ju eshte kerkuar me goje, pasi kane vajtur dhe marre kontakt fizik me perfaqesuesit e ketyre subjekteve. Subjektet nga ana e tyre jane pergjigjet zyrtarisht me shkresat perkatese te ofertave te kerkuara.
Nga verifikimi i ketyre ofertave rezulton si me poshte, sipas zerave te situacioneve te subjekteve rezulton se:
⦁ Cmimet njesi per Pishat e Buta (Pinus Pinea) sipas subjekteve eshte si me poshte:

⦁ Per shoqerine “DEA 09” shpk 649,999 Leke ????
⦁ Per shoqerine “GREEN FARM”shpk 662,700 Leke ????
⦁ Per shoqerine “SILVIO” shpk 700,000 Leke ????
Cmimi Njesi mesatar eshte 670,899 Leke ????

⦁ Oferta njesi/pishe per shoq. “Fusha” shpk 635,000 Leke ????

Duke marre per baze se vlera e nje pishe ne tregun e lire (Investigimi I BIRN) eshte afersisht 100,000 Leke atehere konstatohet se fitimi neto nga abuzimi i rritjes se cmimit njesi per nje pishe te bute (Pines Pinea) eshte:

415 pisha x 535,000 Leke/pishe = 222,025,000 Leke

Kjo perben veper penale te korrupsionit ne bashkepunim.

⦁ A kemi te bejme me vepren penale te “Shperdorimit te detyres” te AK DPN1, te cilet me veprimet dhe mosveprimet e tyre dhe ne bashkepunim me njerin, kane pranuar ne heshtje rritjen me afersisht 6 fishin e cmimit te vleres se nje pishe ne krahasim me ate te tregut te lire, me qellim pervetesimin e 222,025,000 Leke te taksapaguesve shqipetar?
⦁ Si eshte e mundur qe ne situacionet e tyre te tre shoqerive qe ju eshte marre oferta per percaktimin e fondit limit te kontrates nga komisioni perkates, konstatohet se vlera e nje pishe te bute eshte me teper se 6 here vleren e nje pishe te bute ne tregun e lire, e konstatuar sipas investigimit te BIRN ne kohen e zhvillimit te tenderit?
⦁ Nga sa me siper, ka dyshime te arsyeshme qe te ekzistoje mundesia e bashkepunimit midis shoqerive te mesiperme “DEA 09” shpk; “GREEN FARM”shpk dhe “SILVIO” shpk, dhe Kryetarit te Bashkise Tirane z. Erion Veliaj, per te percaktuar cmimin njesi te nje pishe te bute (Pinus Pinea), me perafersisht rreth 6 fishin e vleres se nje pishe te bute (Pines Pinea) ne tregun e lire, pasi ky i fundit ka perjashtuar nga percaktimi i Fondit Limit te ketij projekti, Ekipin e Menaxhimit te Programeve (EMP), si pergjegjes kryesor sebashku me GMS (Grupi i Menaxhimit Strategjik) ne lidhje me kostot e projektit te ri, (procedura te percaktuara nga Udhezimi i MF) “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”. te perfshire ne menyre abusive ne PBA 2017-2019 (i ndryshuar), sipas VKB Nr.120 date 23.11.2017, sepse mungon ngarja e jashtezakoneshme per te justifikuar vendimin e Keshillit Bashkiak, i cili nga ana tjeter ka miratuar nje fond limit prej 333,831,221 Leke dhe detajimin e fondit per muajin dhjetor 2017 ne vleren 66,766,244 leke, i miratuar per t’u investuar ne pronen e ARRSH?
⦁ Si eshte e mundur qe Fondi Limit i Kontrates “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, i perllogaritur nga Komisioni perkates te jete i njejte me Fondin limit te paraqitur nga Kryetari i Bashkise Tirane z, Erion Veliaj si me poshte:
⦁ Fondi Limit i Erion Veliajt, i miratuar nga KB eshte: 333,831,221 Leke
⦁ Fondi Limit i Kontrates se llogaritur nga Komisioni: 333,831,060 Leke?

Sic shihet diferenca eshte 161 Leke?

⦁ Nga nje shikim me sy te lire te situacioneve te paraqitura nga subjektet “DEA 09” shpk; “GREEN FARM”shpk dhe “SILVIO” shpk mbi bazen e te cileve eshte llogaritur Fondi Limit I Kontrates, verehet se per shkuljen e 350 dru dekorativ ka parashikuar shpenzime si me poshte:
⦁ “GREEN FARM”shpk do te shpenzonte 98.000 Leke (Cmimi njesi 280.00 Leke)
⦁ “DEA 09” shpk do te shpenzonte 77.000 Leke (Cmimi njesi 220.00 Leke)
⦁ “SILVIO” shpk do te shpenzonte 70,000 Leke (Cmimi njesi 200.00 Leke)
ndersa
⦁ “Fusha” shpk ka shpenzuar 3,395.000 Leke (Cmimi njesi 9,700.00 Leke)

Pra “Fusha” shpk per shkuljen e 350 dru dekorativ ka futur ne xhep 3,300,000 Leke neto dhe asnje njeri qe ka detyre funksionale nga AK DPN1, nuk e konstaton, Prokuroria nuk e heton dhe gjykatat nuk e gjykojne?
A quhet vjedhje e taksave te qytetarit te Tiranes, per ju zoterinj te SPAK-ut, kjo qe ju be me siper transparente?
⦁ Perse Komisioni per percaktimin e Vleres Limit te Kontrates, ka perfshire fondin e planifikuar ne PBA per vitet 2018 dhe 2019, ne fondin limit te ketij tenderi, ne nje kohe qe Keshilli Bashkiak ka miratuar vetem fondin limit te detajuar per muajin dhjetor 2017, me vlere 66,766,244 Lek ?
⦁ A eshte ky nje rast i paster i pergjegjesise penale te “Shperdorimit te detyres” nga ana e Komisionit per percaktimin e fondit Limit te kesaj kontrate?
⦁ Gjate kohes qe eshte miratuar fondi limit me vlere prej 333,831,221 Leke per projektin sipas VKB Nr. 120 date 23.11.2017, per projektin “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, ka qene duke u pergatitur per tu miratuar edhe PBA per vitet 2018-2020, dhe detajimi I planit buxhetor per vitin 2018. Lidhur me kete shtrohen pyetjet:
⦁ A ka patur dijeni EMP per fondet e alokuara nga KB sipas VKB 120 date 23.11.2017 per AK DPNI, per realizimin e projektit ne fjele?
⦁ A ishte perfshire ne P/Vendimin e K.B. qe do te miratohej PBA 2018-2020 dhe detajimi I fondeve per vitin 2018, ne te cilin duhej te ishte edhe alokimi i fondeve per AK DPN1, sipas planifikimit per 2018 ne PBA 2017-2019 (I ndryshuar)?
⦁ A u trajtua ne Komisionin e Finances dhe te Sherbimeve Publike, miratimi i vazhdimit te projektit “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, per vitin 2018, dhe nese po, cili ka qene qendrimi I Drejtoreve respektiv dhe I Keshilltareve te Komisionit?
⦁ Perse nuk figuron ne PBA 2018-2020 dhe detajimin e vitit buxhetor 2018, vazhdimi i financimit nga ana e Keshillit Bashkiak te projektit “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”?
⦁ Cili eshte qendrimi I Kryetarit te Keshillit Bashkiak per nderprerjen e ketij financimi?

⦁ Faza e Trete e Prokurimit Publik:
Gjate kesaj faze konsumohet vepra penale e “Shperdorimit te detyres”, nga aktoret pjesmarres ne kete faze te Prokurimit Publik.

Ne kete Faze te Prokurimit Publik, sic quhet ndryshe edhe faza e zbatimit te Kontrates nga subjekti fitues deri ne marrjen ne dorezim te perfunduar projektin “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, nga ana e Autoritetit Kontraktor DPN1.

Cilat jane veprimet ne kundershtim me ligjin gjate kesaj faze:

⦁ Me daten 22.12.2017 dhe Nr. 3202/4 eshte lidhur Kontrata me objekt “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, midis AK DPN1 dhe subjektit fitues “Fusha” shpk.
⦁ Me date 22.12.2017 eshte mbajtur Process-Verbali “Mbi Akt piketimin ne Objektin “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, midis Sipermarresit te Punimeve dhe Supervizorit “Alb Supervision DS” shpk, e cila eshte perzgjedhur nga AK DPN1 midis tre subjekteve.
⦁ Me daten 28.12.2017 me Nr. 213 Prot. Shoqeria “Fusha” shpk i ka derguar Mbikqyresit te punimeve Shoqerise “Alb Supervision DS” shpk Situacionin progresiv Nr1 te punimeve.
⦁ Me daten 28.12.2017 me Nr. 41 Prot. Shoqeria ”Alb Supervision DC” shpk I ka derguar situacionin progresiv Nr. 1 te punimeve, AK DPN1, duke konfirmuar se ka ndjekur ecurine e punimeve dhe se punimet e situacionuara jane te sakta dhe sipas specifikimeve dhe kushteve teknike duke i kerkuar AK DPN1 qe te paguhet situacioni Pjesor Nr.1 bashkelidhur ketij relacioni.
⦁ Me daten 26.01.2018 eshte lidhur nje kontrate shtese me objekt “Shtyrje e afateve per punimet e ndertimit” te objektit “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar” deri ne date 15.02.2018, midis AK DPN1 dhe “Fusha” shpk.
⦁ Me daten 15.02.2018 shoqeria “Fusha” shpk ka perfunduar punimet ne objekt dhe kerkon qe AK DPN1 te marri masa per marrjen ne dorezim te objektit dhe per mbylljen perfundimtare te dosjes.
⦁ Me daten 02.04.2018 eshte mbajtur Proces_Verbali I marrjes se perkoheshme ne dorezim per projektin “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar”, ne te cilen dokumentohet se jane mbjellur gjithsej 415 pisha te buta (Pinus Pinea).
⦁ Me daten 02.04.2018 eshte paraqitur Fatura Tatimore Nr. 86, e situacionit perfundimtar per projektin “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar” e cila ka vleren 262,183,260 Leke me TVSH. Per likuidimin e kesaj shume jane leshuar tre urdher shpenzimi drejtuar thesarit dhe konretisht:
⦁ Urdhri i shpenzimit nr.132 datës 16.05.2018, për shumën 40,000,000 lekë;
⦁ Urdhri i shpenzimit nr.177 datës 26.07.2018, për shumën 35,000,000 lekë;
⦁ Urdhri i shpenzimit nr.190 datës 06.08.2018, për shumën 21,636,350 lekë.
Totale 96,636,350 lek ???

Duke qene se, ne vendimin e gjykates se Apelit nuk jane konstatuar shkelje ligjore per te cilat ne kete faze te prokurimit publik, aktoret pjesmarres gjenden perpara vepres penale te “Shperdorimit te detyres”, per transparence te qytetarit po i bejme disa pyetje SPAK-ut si me poshte:

⦁ Ne situacionin progresiv Nr. 1, te paraqitur per tu likuiduar nga kontraktori “Fusha” shpk, konstatohet se jane mbjellur 83 peme dhe vlera per tu likuiduar eshte si me poshte:

Vlera pa TVSH 58,566,050 leke
TVSH 20% 11,713,210 leke
Totali me TVSH 70,279,260 leke
Garanci punimesh 5% 3,513,963 leke
Totali per Likuidim 66,765,297 leke, likuiduar me:

⦁ Urdhri i shpenzimit nr. 35 dates 14.02.2018, per shumen 66,765,297 leke.

Pyetje:
Si eshte e mundur qe shuma e likuiduar nga AK DPN1, qe i takon fatures tatimore Nr. 43 date 28.12.2017 eshte e njejte me fondin limit te vene ne dispozicion nga V.K.B. Nr. 120 date 23.11.2017, per vitin 2017 me vleren limit 66,766,244 leke me nje diference 947 leke?
⦁ Si eshte e mundur qe supervizori nuk e ka konstatuar se cmimi I nje pishe te bute e pasqyruar ne situacionin e punimeve Nr.1eshte rreth 6-7 here me e larte se cmimi I nje pishe te bute (Pinua Pinea) ne tregun e lire? Supervizori ne shkresen shoqeruese te situacionit te punimeve Nr. 1 ka konfirmuar se ka ndjekur ecurine e punimeve dhe se punimet e situacionuara jane te sakta dhe sipas specifikimeve dhe kushteve teknike duke i kerkuar AK DPN1 qe te paguhet situacioni Pjesor Nr.1 bashkelidhur ketij relacioni?
⦁ Shoqeria “Fusha” shpk ka kerkuar shtyrje te punimeve per 20 dite, sipas shkreses se dates 24.01.2018, e cila miratohet me shresen Nr. 196/1 date 26.01.2018, per realizimin e projektit per shkak te kohes se keqe, me shume shira dhe ndalesa nga policia per shkak te delegacioneve qe kalonin ne autostrade, Te njejten gje ka konfirmuar edhe supervizori i punimeve shoqeria “Alb Supervision DC” shpk?
⦁ Por nga pjesa arsyetuese e Vendimit te Gjykates se Apelit rezulton e kunderta sepse shoqeria “Fusha” nuk dispononte gjendje te pishave te buta (Pines Pinea) pasi ato qe kishte para se te shpallej fituese (92 cope), 83 prej tyre i kishte mbjellur ne fazen e pare te investimit, sic paraqitet edhe ne situacionin e punimeve Nr. 1, per te cilin kishte kerkuar edhe likujdimin nepermjet shkreses se dates 28,12.2017? Pishat e tjera shoqeria “Fusha i ka marre nga Italia duke filluar nga data 26.01.2018 deri ne daten 16.02.2018? Edhe supervizori nuk e kishte konstatuar nje gje te tille?
⦁ Ne Vendimin e Gjykates se Apelit mungon shkresa e supervizorit “Alb Supervision DC” shpk per pagesen e situacionit 2, me vlere 262,283,160 leke, I cili duhet qe te jepte miratimin se volume e punimeve te fazes se dyte te kryera sipas projekt preventivit te miratuar dhe proces-verbaleve perkatese te mbajtura gjate zbatimit te projektir?
⦁ Perse nuk shoqerohet Fatura Tatimore e shoqerise “Fusha” shpk, me Nr. 86, date 02.04.2018 e situacionit perkates perfundimtar per projektin “Furnizim dhe vendosje dru dekorativ ne aksin rrugor Kamez-Kashar” e cila ka vleren 262,183,260 Leke me TVSH, relacionin e supervizoritt “Alb Supervision DC” shpk?

⦁ Drejtesia nen kembet e Erion Veliajt:

Prokurori

Nepermjet Vendimit Nr. 1018, date 18.09.2019, Gjykata e Apelit Tirane e perbere nga Valdete Hoxha Kryesuese; Astrit Haxhialushi Anetar; Fatmira Hajdari Anetare, ka vendosur lenien ne fuqi te vendimit te gjykates se Rrethit Tirane, ne te cilen ishte marre vendim nga gjyatare Adriana Bera per “Pushimin e ceshtjes penale Nr.7314 te vitit 2018 per veprat penale “Shperdorim te detyres” dhe Shkelje e barazise se pjesmarrjes ne tendera apo ankande publike te parashikuara nga Kodi Penal Nenet 148 dhe 150 sipas kerkesave te nenit 328/1, germa “b”, te K.Pr.Penale.

Duke qene se, me siper kemi bere ne menyre te detajuar transparencen e shkeljeve ligjore te kryera nga Kryetari I Bashkise z. Erion Veliaj, vartesve te tij, AK DPN1, Keshilltareve te keshillit Bashkiak, Prefektit te Tiranes dhe drejtesia i mbrojti te lartpermendurit duke i marre nen mbrojtje te gjithe pa perjashtim, pasi kundrejt tyre kishte nje kallzim penal, duke mos I hetuar e per rrjedhoje nuk mund te gjykoheshi duke I nxjerre te pafajshem, na takon ne si qytetare te ketij vendi qe kur konstatojme abuzime me taksat tona ne vlera disa million leke te reja, ti denoncojme ata ne public mbi bazen e argumentave dhe provave sic u bene me siper dhe per kete aresye po I shtroj edhe ne emer tuaj disa pyetje SPAK-ut per shkelesit dhe abuzuesit e ligjit me funksione ne sistemin e drejtesise sic jane OPGJ, Prokurori, Gjyqtaret e Rrethit dhe te Apelit, per te cilet ne presim qe te korruptuarit te shkojne perpara drejtesise per tu denuar dhe jo per te pastruar figurat e tyre.

⦁ Perse Prokurori i ceshtjes ka zhvilluar nje process hetimor vetem per 2 muaj?
⦁ Perse Prokurori i ceshtjes e ka mbajtur relacionin e pergatitur nga OPGJ-se, per 5 muaj te tjere ne sirtarin e tij dhe pa veprime?
⦁ Perse Prokurori i ceshtjes ka Urdheruar OPGJ-ne per te sekuestruar vetem dokumenta te tenderit dhe nuk ka perfshine ne Urdherin per sekuestrim edhe dokumentat qe i takojne Fazes se Pare te Prokurimit qe kane te bejne me percaktimin e fondit limit nga Kryetari i Bashkise Tirane z. Erion Veliaj, duke e perjashtuar ate me vullnet e tij te lire dhe te plote nga hetimi, pasi ne kallzim eshte kerkuar nominalisht qe z. Veliaj te hetohet per “Shperdorim te detyres”, Neni 148 i K.Penal?
⦁ A mund te hetohet nje person kur ne dosjen e tij penale nuk ka asnje dokument qe te provoje per fajesine e tij? Edhe nese ai eshte i arrestuar ne paraburgim gjykata nuk mund te japi mase ndalimi dhe eshte e detyruar qe ta liroje ate menhehere.
⦁ Perse Prokurori i ceshtjes i pergjigjet kerkeses se kallzuesit per te pyetur Kryetarin e Bashkise gjate séances paraprake me dyer te mbyllura, se: “Kemi sqaruar qe eshte marre nje vendim nga Keshilli Bashkiak dhe eshte vendim kolegjial dhe nuk eshte cmuar per tu pyetur Kryetari i Bashkise”.
⦁ Perse Prokurori i ceshtjes ka pyetur gjithsej 4 nepunes te AK DPN1, Drejtoreshen dhe 3 nepunes te DPN1, ne nje kohe qe jane urdheruar nga Drejtoresha ngritja e 5 komisioneve
⦁ Grupi I punes (5 anetare) per pergatitjen e relacionit
⦁ Hartimin e specifikimeve teknike (3 netare)
⦁ Percaktimin e fondit limit te kontrates (3 anetare)
⦁ Njesia e prokurimir (3 anetare)
⦁ Komisioni i vleresimit te ofertave (3 anetare)
per te beret te mundur pergatitjen e dokumentave te tenderit dhe me pas nepermjet KVO-se te beje vleresimin e ofertave dhe shpalljen e fituesit?
⦁ Perse Prokurori i çeshtjes nuk e ka gjetur si te pa mbeshtetur ne ligj veprimin e AK DPN1, i cili ka prokuruar fondin total te projektit me vlere prej 333,831,221 Leke, ne nje kohe qe fondi limit I miratuar per tu prokuruar per vitin 2017 ishte me vlere prej 66,766,244 Leke, duke u justifikuar me baze ligjore inekzistente si me poshte:
“Gjithashtu referuar Vendimit të Këshillit Ministrave Nr.914, datë 29.12.2014 “Për miratimin e rregullave të prokurimit publik”, I ndryshuar, neni 2, pika 2.1 Kreu I, si dhe referuar nenit 2 pika 2 paragrafi i dytë te Rregullores se Prokurimit Publik, “Ministritë ose institucionet e tjera, që kanë në varësi disa autoritete kontraktore, MUND të prokurojnë në mënyrë të përqendruar për autoritetet kontraktore të varësisë”. Në këto rrethana kemi të bëjmë me një dispozitë lejuese dhe jo urdhëruese për procedurat me negocim pa shpallje në vite, e janë kryer vazhdimisht nga AK të cilat kanë në dispozicion fondet”?

Shihet qarte se Prokurori i çeshtjes ka vene te gjitha baterite e tij jo ligjore per te justifikuar shkeljen e ligjit nga AK DPN1, sepse:

⦁ Prokurori i eshte referuar nenit Nr. 2 te Ligjit 914/2014, i cili ben fjale per “Prokurime te perqendruara dhe delegimin e prokurimit dhe ky nuk eshte rasti?

⦁ Paragrafi i dyte qe i eshte referuar prokurori, ““Ministritë ose institucionet e tjera, që kanë në varësi disa autoritete kontraktore, MUND të prokurojnë në mënyrë të përqendruar për autoritetet kontraktore të varësisë”, eshte shtuar me Vendimin Nr. 797 date 29.12.2017, dhe ka hyre ne fuqi ne fletoren zyrtare ne daten 04.01.2018, ne nje kohe qe tenderi kishte perfunduar me daten 21.12.2017, dhe kishte lidhur kontraten me daten 22.12.2017.

⦁ Nga ana tjeter ne dispozitat kalimtare eshte shpjeguar se ky vendim nuk ka fuqi prapavepruese.

⦁ Referuar ligjit 139/2015 “Per vetqeverisjen vendore” neni 40 “Shpenzimiet”, pika 3, shprehet se: “Kryetari i bashkisë ose personat e autorizuar prej tij nuk lejohet të kryejnë shpenzime përtej shumës maksimale të shpenzimeve, të përcaktuar në zërin përkatës në buxhetin vjetor” (pra DPN1 eshte autorizuar nga Kryetari i Bashkise dhe duhet te shpenzoje fondin limit ne dispozicion per vitin 2017, pra fondin limit 66,766,244 leke).

⦁ Perse Prokurori i ceshtjes ne seancen paraprake me dyer te mbyllura te dates 19.06.2019, eshte shprehur se: “Keshilli Bashkiak miraton ne fillim te vitit fondet. Ne perfundim te vitit Keshilli Bashkiak konstaton fondet ne te gjitha zerat dhe nese keto fonde nuk perdoren rezultojn te digjen”?

Siç shikohet, gjendemi perpara nje prokurori i cili ka problem me kuptimin e ligjit, sepse:

⦁ Ose eshte I pa afte profesionalisht dhe duhet te largohet nga ajo detyre qe te mos marri ne qafe hallexhinjte qe bien ne doren e tij;

⦁ Ose vepron qellimisht per te mbrojtur me te fortin, per te patur mundesi qe te perfitoje prej tij. Edhe ne kete rast duhet te largohet nga vendi I punes per te mos bere me deme ndaj te pafuqishmeve qe zgjedhin te respektojne ligjin por ne kete rast duhet qe te kallzohet penalisht per “Shperdorim detyre” dhe bashkepunim ne korrupsion.

E them kete sepse duhet qe dikush t’i mesoje ligjin pasi, per pushtetin lokal të ardhurat e veta të njësive të vetëqeverisjes vendore, që nuk janë shpenzuar brenda vitit fiskal, trashëgohen në vitin tjetër fiskal. ( Neni 40, ligji139/2015 “Shpenzimet”, pika 1)

Gjyqtaret

Nese do te impenjohesha te beja vleresimet e mia per gjyqtaret e ceshtjes si ne Gjykaten e Rrethit ashtu edhe ne Gjykaten e Apelit do te bie ne perseritje, pasi vendimet e tyre nuk kane asnje ndryshim nga Relacioni I Prokurorit, I cili ka kerkuar pushimin e ceshtjes, pra kemi nje copy paste te relacionit te Prokurorit pork a vetem nje ndryshim, sepse vendimet e tyre perfaqesojne Gjykatat e Tirane, ndersa ato te prokurorit perfaqesojne nje tjeter institucion te rendesishem sic eshte ai I Prokurorise.
E vetmja gje e pergjitheshme qe mund te them per ta, duke mos paragjykuar per formimin e tyre professional eshte se, Prokuroria nuk kishte deshiren dhe vullnetin per t’a hetuar ceshtjen por edhe gjyqesori nuk pati deshiren dhe vullnetin per t’a gjykuar ate pavaresisht se cfare ka thene prokurori,
Nje pyetje per gjyqesorin qe nuk mund t’a shprehja per prokurorin eshte si vijon:

⦁ Perse Gjyqtarja e Gjykates se Rrethit Gjyqjesor Tirane, e cila ne ndryshim nga Prokurori i ceshtjes qe u shpreh se “Nuk e gjykuam te arsyeshem thirrjen e Kryetarit te Bashkise se Tiranes z.Erion Veliaj, per ta pyetur ne cilesine e personuit te kallzuar dhe qe ka dijeni per rrethanat e ceshtjes, pasi i ka derguar fletethirrje z. Erion Veliaj e cila mban daten 28.05.2019 Nr. Akti 1536 per tu degjuar si i Kallzuar per “Shperdorim detyre” Neni 248 dhe 258 te K.Penal dhe konfirmimin e marrjes dijeni per daten dhe oren e gjykimit, e vazhdoi gjykimin ne mungese dhe nuk e thirri me force sic e parashikon ligji duke patur parasysh se ishte I kallzuar per vepren penale te “Shperdorimit te detyres”, sepse keshtu e parashikon ligji dhe jo vullneti i gjyqtarit?

Duke ju falenderuar per vemendjen, uroj dhe shpresoj qe sejcili prej nesh ne pozicionin e nderuar te QYTETARIT te thjeshte, ti denoncoje raste te tilla te abuzimit me taksat tona sepse i bejme nje sherbim ne rradhe te pare vehtes tone.

twitter
Follow
facebook
linkedin

Fjalë kyçe: Erion Veliaj, Ing.Gazmend Rusi, pishat e buta, skema e abuzimit

Komentet

Cancel reply

Lajme të ngjashëm

Mbi “pacientët e lartë” nëpër “getot, izolimet ose karantinat” qeveritare- Nga Agron Shabani

Në “kozmosin” ose botën e çrregulluar shpirtëror, emocional, mental dhe psikologjik të personave ose individëve të ndryshëm me të meta ose aftësi të kufizuara shpirtërore, emocionale, mentale, psikofizike, psikosociale dhe të tjera, gjthmonë ose vazhdimisht sikur ndodhet ose ekziston një “dikush tjetër” si rival, kundërshtar apo si armik i tij imagjinar ose fiktiv… i një “bote” imagjinare ose fiktive të stërmbushur ose mbingarkuar me ” forcë” ose “energji të madhe” iracionale dhe teper negative!

Ndërkohë që zemra e një njeriu të shëndetshëm ose normal, brenda 24 orëve i shpërndan ose p0mpon afro 7000 litra gjak në trupin ose organizmin e tij, gjegjësisht, në muskujt, organet ose trurin e njeriut. Duke i mbushur ose pajisur ato edhe me oksigjen si dhe me elemente tjera kruciale ose jetike. Zemra e njeriut të shëndetshëm ose normal i kryen mëse 100.000 rrahje ose ritmime brenda 24 orëve.

Në këtë prizëm, sipas studimëve, analizave dhe teorive të njohura shkencore ose sociopsikologjike të Zigmund Frojdit, Karl Gustav Jungut, Alfred Adlerit,
Maks Veberit si dhe të shumë studiuesve dhe psikoanalistëve të tjerë në këtë drejtim: Si të thuash të të gjitha anomalitë, patologjitë, mediokritetët, turbulencat, fenomenët, reaksionet, destruksionet ose dekonstruksionet e ndryshme shoqërore ose qytetare në kontekstin e mesipërm reaksionar ose negatië të shtetit dhe shoqërisë: Në radhë të parë janë produkte ose rezultate të ndryshme objektive dhe subjektive, gjegjësisht, eksterne ose eksplikative të natyrës dhe karakterit të përgjithshëm shpirtëror, emocional, mental ose psikofizik të një personi ose individi të caktuar shoqërorë ose qytetar. Gjegjesisht, shteteror ose qeveritar. Ashtu siç mund të jenë edhe proceset, zhvillimet ose fenomenet e mësipërme në anën tjetër e kundërta e tyre. Gjegjësisht, si indikatorët ose predikatorët me të rëndësishëm ose kryesorë të stabilitetit dhe instabilitetit ( jostabilitetit) të njohur objektivë ose subjektivë të personit ose individit e kështu me radhë.

Së këndejmi, Zigmund Frojd, Karl Gustav Jung, Alfred Adler dhe psikoanalistë të tjerë, në kuader të studimeve, analizave dhe hulumtimeve të njohura shkencore dhe metodologjike të ” Robinson Krusove”, ” Zoon-politikokonëve”, “Homo-politikusëve” ose “Homo-ekonomikusëve” të ndryshëm në kohë dhe hapësirë, gjegjësisht, të qarqeve, strukturave, “elitave” ose “par exelencave” të ndryshme shtetërore, qeveritare, politike, policore, ushtarake, fetare, kulturore, sociale, societale, ekonomike dhe të tjera në këtë drejtim: Në kuadrin e studimëve, analizave, teorive ose konstatimeve të mësipërme shkencore ose psikologjike mbi ” kosmosin” ose ” botën e brendshme” shpirtërore, emocionale, mentale- psikologjike të personit ose individit i kanë paraparë dhe prognostifikuar edhe perceptimet, akceptimet, anticipimet dhe justifikimet e njohura teorike dhe praktike mbi ndikimet dhe reflektimet e tyre eksterne ose eksplikative në sfondin ose kontekstin e mësipërm të pothuajse të të gjitha zhvillimeve, proceseve, trendeve, fenomeneve, paradokseve ose turbulencave të ndryshme shoqërore ose qytetare. Kjo sidomos në marrëdhëniet, raportet ose dimensionet e njohura në relacionin personi(individi)- prindërit-familja-grupi-mjedisi-ambienti- institucionet e shtetit ose shoqëria e gjërë njerëzore dhe qytetare.

Ç´është e vërteta , konstaton në vazhdim Frojdi, psikologjia e njohur reflektive, perceptive, asertive, rezilente, kognitive, funksionale dhe aksionaliste mbi personin ose individin, në fokusin dhe agjendën e saj kryesore ose substanciale e ka pikërisht njeriun, gjegjësisht personin ose individin. Respektivisht, studimet, hulumtimet ose analizat e njohura shkencore dhe metodologjike me anë të të cilave një person ose individ i caktuar shoqeror, qeveritar ose politik mund t´i hasi, ushqejë, sigurojë dhe realizojë nevojat ose kërkesat e tij objektive dhe subjektive së bashku me ambiciet, qëllimet, idealet, vizionet ose pretëndimet e tij shoqërore, qytetare fetare, kulturore, sociale,politike, profesionale, karieriste, materiale, funksionale dhe të tjera. Duke i përfshirë dhe nënkuptua këtu edhe ” egon” ose “libidon” e tij pozitive dhe negative.

Gabriel Tardi ndërkaq, në kuader të studimeve dhe analizave të tij shkencore ose sociopsikologjike me titull ” Ligjet shoqërore ose qytetare”, si të thuash të të gjitha zhvillimet, proceset ose fenomenet e mundshme shoqërore ose qytetare në radhë të parë i ka mbështetur dhe projektuar pikërisht në natyrën dhe karakterin e njohur shpirtëror, emocional, mental ose psikofizik të personit ose individit. Përkatësisht, në substratin dhe substitutin e funksionimit optmimal ose maksimal të një personi ose individi të caktuar shoqëror ose qytetar që ndodhët në pozita ose funksione të larta shtetërore, qeveritare, shoqërore, politike etj.

I të të njëjtit mendim është edhe Maks Weberi; i cili në kuadër të veprave të tij të shquara si ” Etika Protestante” , “Shkenca si thirrje” , ” Politika si thirrje” etj… Në vazhdim konstaton faktin e mësipërm sipas të të cilit pothuajse të gjitha zhvillimet, proceset, dukuritë, reaksionët ose fenomenet e ndryshme shoqërore ose qytetare ( qofshin ato negative ose pozitive)-në radhë të parë janë pasoja, rezultate, indikacione ose predikacione të pashmangshme (eskterne ose eksplikative) të natyrës dhe krakterit të lartpërmendur të personit ose individit. Duke i përfshirë dhe nënkuptuar në vazhdim edhe aksionet dhe reaksionet ( reagimet) e qëllimshme dhe racionale në raport me qëllimet ose idealet e njohura objektive dhe subjektive të personit ose individit, gjegjësisht,,aksionet individuale dhe kolektive, aksionet ose reagimet e ndërgjegjshme, morale, humane, formale, normative, reflektive, afirmative dhe të tjera, aksionet ose veprimët e njohura shtetërore, fetare, kulturore, institucionale, konstitucionale, politike, aksionet ose reagimet tradicionale, empirike, evolutive, rekonstruktive, diakronike, pradigmatike dhe të tjera, aksionet logjike ose intelegjente, aksionet ose veprimet e njohura shkencore, akademike, pedagogjike dhe të tjera, aksionet ose reaksionet e ndryshme shpirtërore, emocionale, simpatike, parasimpatike, kognitive, negative, agresive, iracionale, imagjinre, fiktive, indikative,inkubative, simptomatike dhe shumë të tjera në këtë sfond.

Në këtë menyrë sipas pikëpamjeve, koncepteve ose vlerësimeve të njohura të J. Hajnzinh, H. G. Gadamer, H. Arendt dhe të tjerëve: Edhe raportët ose marrëdhëniet e ndryshme në mes nacionalzmit ekstrem ose radikal ( ultranacionalizmit) dhe patriotizmit të rrejshem ose lajkatar, vazhdimisht sikur u ngjajnë atyre marrëdhënieve ose raporteve të njohura në mes dashurisë dhe urrejtjes.

Në këtë mënyrë, mungesat ose deficitët e hetueshme të shtetit dhe pushtetit të preferuar ligjor, qytetar, parlamentar dhe demokratik vazhdimisht sikur kanë rezultuar me ngritjen dhe krijimin e strukturave, elitave ose ” par exelencave të reja ” pushtetmbajtëse, autoritare totalitariste dhe të tjera, gjegjësisht, të qarqeve dhe strukturave të ndryshme policore, ushtarake, burokratike, politokratike, kleptokratike, anrakoindividualiste, anarkoliberaliste etj… Të cilët me anë të bllokimit afatëshkurtër, afatëmesëm ose afatëgjatë të zhvillimeve ose proceseve të ndryshme politike dhe demokratike: E kanë për qëllim “rimobilizimin referendumial ” të shtetit dhe pushtetit autoritar dhe totalitarist, përkatësisht, rikthimin, ringritjen ose “riciklimin aklamativ” dhe “populist” të sistemeve ose regjimeve të njohura autoritare, totalitare, despotike, absolutiste, militare ,hegjemone, ekspanzioniste etj.

Ndërkohë që qarqeve ose faktorëve të ndryshëm ndërkombëtarë si për shembull, të alarmuar ose skandalizuar paksa nga kërrcnimet e vazhdueshme nuklerare ose atomike të Rusisë- ndaj Natos, BE-së dhe kështu me radhë (rasti konkret i luftes se njohur ne Ukraine etj…) – po vazhdon t´u merret ( mekët) goja dhe stepet zëri në “koncertin e madh” të britmave dhe ulurimave të përditshme hegjemone, ekspansioniste, militare ose paramilitariste të Serbisë ndaj shqiptarëve ose Kosovës në veçanti, si dhe ndaj popujve dhe vendeve të tjera në përgjithësi.

Patriotizmi për me tepër ndërkaq, sipas studimeve dhe analizave të ndryshme në fushat e njohura të sociopsikologjisë politike, strukturale, funksionale, reflektive, kognitive etj.: Në radhë të parë është ndjenjë, përjetim, përceptim ose një situatë e thellë emocionale, sentimentale, inkarnative ose ataraktive dhe psikologjike në shpirtin, natyrën ose karakterin e njohur të individit dhe kolektivitetit. Përkatësisht, ndjenjë, nuhatje, reflektim, përjetim, ndjeshmëri, ndershmëri dhe obligim i thellë moral , patriotik dhe emocional që i shërben shpirtit, mbamendjes ose kujtesës së përgjithshme shteterore, nacionale dhe historike të kolektivitetit, grupit, personit ose individit në kontekste ose relacione të ndryshme humane, njerëzore, reflektive, simbolike, alternative, evolutive, empirike, organike, determinante, paradigmatike, rekonstruktive, diakronike, sociopsikologjike dhe të tjera. Për dallim të nacionalizmit që në të shumtën e rasteve është e kundërta e tij.

Roli dhe funksioni optmal ose maksimal i medias së shkruar dhe elektronike:

Gazetat, portalet, agjencitë e lajmeve, radio-televizioni, ose mediat e shkruara dhe elektronike, si instanca ose institucione të njohura mendore, ideore, kulturore, politike, patriotike dhe të tjera, respektivisht si fuqi e katërt e shtetit dhe shoqërisë, sigurisht se e kanë peshën, ndikimin dhe rëndësinë e madhe, epokale dhe historike në momente ose situata të caktuara politike, ushtarake ( luftarake) etj. Si për shëmbull konkret: gazeta e përditshme autoritative ose renomative shqiptare si “Bota Sot”, Epoka e Re”, “Kosova Sot”, “Kosova Press” në mos gabohem, ka qenë instanca të larta morale, ideore dhe patriotike te cilat para dhe pas luftës në Kosovë, e kane ngritur, glorifikuar dhe afirmuar luftën dhe levizjen çlimtare dhe heroike të shqiptarëve. Si sot me kujtohet edhe shkrimet dhe artikujt e mi autorial mbi UCK-së në “Bota Sot” me titull:” Aty ku gjithmonë ata shkojnë, patjetër se do të ndodhë diçka ( Gazeta Bota Sot, viti 1997) etj. etj… Pa i cekur ato të tjerat në Radio-televizionin shqiptar, ish revistën “Eurozëri” etj…

Ndërkaq, vetë editori i Voalit, ish kryeredaktori i gazetës “Bota Sot”, ish drejtori gjeneral i Radiotelevizionit Shqiptar dhe diplomat Shqipërisë në Zvicër, z.Skënder Buçpapaj së bashku me zonjën ose bashkëshorten e tij ( Elida Buçpapaj) si intelektual ekselent dhe kulminant, u dolën zot Kosovës dhe shqiptarëve kur e kishin më së vështiri dhe kur kishin nevojë.

Ndërkohë që media e shkruar dhe elektronike në epokën e re moderne ose bashkëkohore, kanë bërë aq shumë për psikologjinë dhe nueropsikiatrinë, duke na ofruar pamje, imazhe, portete ose mesazhe të ndryshme mbi “pacientët e lartë” institucionalë dhe funksionalë nëpër “getot, izolimet ose karantinat” e ndryshme qeveritare, dikasteriale, politike dhe të tjera, ku jonjerëzit e lozin shpesh rolin e njerëzve.(….).

PESË PREDIKATARËT MA TË MËDHAJ TË KLERIT KATOLIK SHQIPTAR NË SHEKULLIN XX- Nga Fritz RADOVANI

1945 – 1950

Arrestohen, torturohen, masakrohen, pushkatohen dhe zhduken

Pesë Kolosët e mendimit Atdhetar e Fetar Shqiptar:

1. At Anton HARAPI O.F.M.

(5 Janar 1888 – 20 Shkurt 1946)

Asht lé me 5 Janar 1888 në Shirokë, fshat pranë Shkodres.

Studimet e nalta i ka ndjekë në Salzburg, e mandej Schwaz e Villach të Tirolit tëAustrisë, ndërsa studimet teologjike i ka krye nëRomë.

Në vitin 1910 kthehet në Atdhé e Shugurohet Meshtar tue plotsue kushtet e Urdhrit Françeskan O.F.M., në Shkoder. Besnik i Idealit “Atdhé e Fé”!

At Antoni asht kenë organizator ndër tre bajrakët Hot, Grudë e Triepsh i Memorandumit të përgatitun nga Ai vetë në vitin 1918, që Paria e Maleve i dorzoi komandantit francez në Shkodër. Në bashkëpunim meLuigj Gurakuqindhe At Gjergj Fishtën, harton një peticion të nënshkruem prej 200 përfaqësuesve të tre Bajrakëve, drejtue përkatësishtKonferencës së PaqësnëParis,kryesisht ministrave të jashtëm tëShBA, Anglisë, Francës dheItalisë.

Asht nisiator dhe formoi grupimin “Ora e Maleve”. Kjé bashkëpunëtor dhe nismëtar edhe i botimit tëfletores me të njëjtin emën.

Në vitin 1925, arrestohet pak kohë nga Ahmet Zogu, dhe shkon profesor në Liceun “Illyricum”.

Në vitët 1930-1936 asht drejtor i revistës “Hyllit të Dritës”, si shkruejn dhe gazetat “Posta e Shqypnisë” e “Zani i Shna Ndout”, ku për shtatë vite mbuloi rubrikën me mendime filozofike popullore “Thâna e thâsha”.^.

Në vitet pasuese asht predikues i palodhun i vlerave, parimeve, kulturës së krishtenë në Shqipni dhe i Atdhetarisë sonë Kombtare.

Edhe mos të angazhohej për Shpëtimin e Atdheut, në vitin 1943 me Rregjencën Shqiptare, At Anton Harapi prap do të pushkatohej nga komunistët para datës 20 Shkurt 1946. Ai ishte orator, mendimtar, dijetar, shkrimtar, organizator, trim parashikues i njohun në mendimet e Tij, në lidhje me t’ ardhmen e njerzimit mbas Luftës II Botnore:

“SHQIPNIJA U FITUE ME GJAK; ME GJAK EDHE PO MBAHET E ROBNUEME. DO TË VIJ DITA E, ME PAQË E DREJTËSI DO TË FITOHET !” (Fjala e Tij në gjyqin komunist, zhvillue në Tiranë, Shkurt 1946.)

II. Imzot Gaspër THAÇI

(23 Janar 1889 – 25 Maji 1946)

Asht lé në Shkoder me 23 Janar 1889.

Studmet e nalta i ka krye në Insbruck të Austrisë dhe asht Shugurue Meshtar në Shkoder, me 21 Shtator 1912.

Me daten 8 Dhjetor 1912 ngriti Flamurin Kombtar në Qelzë, ku Thaçi shërbente si famullitar.

Mbas vdekjes së Imzot Lazër Mjedjës, Imzot Thaçi emnohet Argjipeshkëv Metropolitan në Shkoder, ku mbas vitit 1944, përballet me diktaturen barbare komuniste antikatolike.

Në muejn mars 1945, dy javë mbas pushkatimit Don Ndre Zadejës, nuk pranon me pritë per vizitë n’ Argjipeshkvi diktatorin Mehmet Shehu.

Asht thirrë nga Ever Hoxha bashkë me Imz. Frano Gjinin, atë kohë Regjent i Delegacionit Apostolik në Shqipni, për me pré mardhanjet me Vatikanin, po asnjeni nuk kanë pranue asnjë kusht të diktatorit.

Imzot Thaçi ka jetue në kushte vetizolimi, per arsye smundje dhe me 26 Maji 1946, mbylli sytë nga një smundje shumë e randë.

Sigurimi i shtetit komunist organizon të gjithë agjentat e vetë me pengue me çdo kusht funeralin, pjesmarrjen e qytetarëve e të rinisë shkodrane në vorrim të Argjipeshkvit të paharrueshëm për të gjithë qytetin.

Studentët katolik të gjimnazit të Shtetit kërcejnë nga dritarët për me shkue në Kishën Kathedrale, ku do të thohej Mesha solemne me korin e drejtuem nga kompozitori Prenkë Jakova e muzikanti At Filip Mazrreku. Vetë Regjenti Apostolik Imzot Frano Gjini, që po drejtonte ceremoninë, ishte në Vorrimin që u ba në Kishen Katedrale të Shkodres.

At Konrrad Gjolaj do të shkruejnë në librin e Tij “Çinarët” se: “Punën e bame deri at’ ditë me rininë, ia prishi një arkivol!”

Edhe Neroni që ka djegë Romën ka një vorr në Itali.

Ndërsa, tek né në Shqipni, në vitin 1967 hapën vorret e Atyne që kanë vue thëmelet e qytetnimit Evropjan dhe komunistët, ua tretën Eshtnat e Tyne në lumin Drin. Zhdukja e Eshtnave nuk bani asnjë perjashtim!

Ashtu si u veprue me të gjithë Ata që janë pushkatue, dhe u zhdukën nder hetuesi, ashtu asht veprue edhe me Eshtnat e Imz. Gaspër Thaçit.

Imzot Gasper Thaçi asht kenë deri në fundin e jetës së Tij gjithnjë dhe në të gjitha rasat i pathyeshem perballë diktaturës komuniste ndonse, Ai ka kenë gjthmonë me probleme shndetsore prej ditës që asht kenë Shugure Ipeshkëv në Argjipeshkvinë e Shkodres.

Mbetet nder Figurat e nderueme antikomuniste dhe Atdhetare ndonse si të gjithë të tjerët ”pa vorr”!

III. Don Lazër SHANTOJA

(7 Korrik 1891 – 5 Mars 1945)

Asht pinjoll i një familjes së vjetër atdhetare qytetare shkodrane.

Studimet e nalta i ka krye në Insbruck t’ Austrisë, dhe në vitin 1915 shugurohet Meshtar në Kathedralen e Shkodres.

Asht kenë njohës i mirë i shumë gjuhëve të hueja, dhe shkelqen si orator, publiçist, stilist i rrallë, filozof dhe politikan, që për hirë të çeshtjes kombtare, gjithmonë në prizmin e bashkimit Trojeve tona Shqiptare, sakrifikon edhe jeten në moshen 54 vjeçare, mbas një masakrimi të pashoq nga terroristët tue u ngritë në panteonin e Atdhetarëve Shqiptar si “Martir’ i Parë i Klerit Katolik Shqiptar, me 5 Mars 1945.

Pushkatimi i Tij ishte një “dëshirë” e Nanës së Tij, e cila kur e pau në një birucë të cunguem kambësh me sharrë druevari, dhe të zhytun në pisllek Ajo, ju lut katilave të sigurimit komunistë: “Aman, ju lutem, ma vritni djalin, mos e leni me vuejtë kështu!…” Dhe, Ata ia plotsuen “dëshiren”.

Në 1919 provoi burgun nga italianët. Në 1925 provoi burgun e Ahmet Zogut. Gjithë jeten e kaloi në mërgim, po gjithmonë me mend, zemer dhe veprimtari pranë Atdheut.

Si orator la mbresa të pashlyeshme ndër të gjitha vendet ku i shkeli kamba, jo vetem në Shkoder apo Tiranë, po edhe në Vlonë e të tjera qytete, ku pat rasen me u folë Shqiptarëve në ditë Feste e morti.

Fjala e Don Lazrit në vorrimin e Avni Rustemit, asht një nder perlat letrare të Shantojës, ndonse fanatikët anadollakë mundohen me e harrue atè fjalim bashkë me Autorin e Tij të Pavdekshem.

Në vitin 1924 Don Lazer Shantoja ishte e mbetë padyshim publiçisti ma i persosun dhe i pakompromis në veprimtarinë Atdhetare, me artikujt dhe satiren e Tij në gazetën “Ora e Maleve”.

Don Lazer Shantoja asht ndër letrarët ma modern të letersisë sonë.

Në vitin 1945, kur u arrestue Don Lazri ju tha agjentave të sigurimit: “As ma pak e as ma shumë se ajo që kam dijtë me kohë, se komunistët janë veç tradhëtarë!” (D.L.Shantoja, Sheldijë 26 Janar 1945).

A mundet kush sot, mbas 100 vjetësh me provue të kundertën?

Don Lazer Shantoja asht nder Yjet e Kombit tonë, që nuk shuhen me ujë, dhe as, nuk mund të mbulohen me baltë!

Don Lazer Shantoja ishte dhe njihet si publicist në Shqipninë e Veriut, ashtu si Faik Konica në Shqipninë e Jugut, dhe ajo që e dallon të madhin Don Lazer në krijimtarinë e Tij sot, asht madhështia e Tij filozofike.

E gjithmonë, tue ruejtë me kujesin ma të madh bukurinë artistike dhe letrare nder veprat e Tij, të perjetëshme dhe të papersëritëshme!

IV. Don Ndré ZADÊJA

(3 nandor 1891 – 25 Mars 1945)

Asht lé me 3 Nandor 1891 në qytetin e Shkodres.

Studimet e nalta i kreu shkelqyeshem në Insbruck të Austrisë.

Me 26 Prill 1916 ka thanë Meshen e Parë tek Kisha e Zojës pranë Kalasë.

Don Ndreu ishte shumë i rij kur pena e Tij filloi me shkelqye jo vetem si klerik, po edhe si letrar, dramaturg, prozator dhe poet.

Asht i njohun ndër tre letrarët botnor, me “Letren e hapun” që i ka dergue At F. Cordignano S.J., jezuit italian që guxoi me fye Shqiptarët.

Me 16 Gusht 1944, ditën e Shna Rrokut, në Shirokë Don Ndreu ka paralajmue: “Dy fjalë i kam sot me ju, sidomos me ju o të rij. Një rê e zezë ngarkue me ideologji të kuqe po dyndet mbi krenat tona.

Ajo ka ndërmend të shprazet mbi ju, por atëherë s’keni për të pasë shka me i ba, veç me i bajtë e me sprovue të këqijat, se përveç të zezave të tjera që ka, ajo mohon edhe Zotin”.

Ishte predikatar që fjala e Tij trokiste në zemrat e rinisë Shqiptare!

Ja disa thanje të Don Ndreut: “Sot ka edhe nga ata që thonë se nuk e njohin Flamurin Kombtar, nuk ngrihem në kambë për Hymnin e Shqipnisë. Ka pasë edhe në 1912 të tillë – ka pasë që donin përsëri gjysëmhanën e jo, Shkabën tonë madhështore.”

Po për fat të mirë ka pasë shumë e ma shumë, dhe ka përsëri sot e do të ketë në jetë të jetëve, nga Ata që kanë kenë e janë përsëri gati të flijohen për “Ruben e kuqe”, Flamurin tonë me shkabë.”

Dramat e Tij ishin Atdheu, Feja e Gjergj Kastrioti. Prandej, edhe…

U arrestue… U torturue… I lidhun përdore me Atdhetarin Prek Cali…

U gjet tek Muri i Gjakut nën çinar, pranë Rrëmajit në Zallin e Kirit.

Askush nuk ndigjoi një fjalë prej “gjyqit” Tij. Ishte i dyti Klerik Katolik Shqiptar që po pushkatohej në Shkodren e Martirizueme.

Me daten 25 Shkurt 1945, Don Ndre Zadeja asht i pari Klerik Katolik që u pushkatue nga komunistët në Shkoder.

Para pushkatimit Don Ndreu tha:

“Ah Shqipni, moj mizore, çka të baj ma shumë për ty..?!”

E bajten Trupin e Tij të Nderuem dhe e Vorrosen tek Familja Zadeja, ku asht edhe sot në Rrëmaji!

Populli i Shkodres asnjëherë nuk i harron predikimet e Tija Atdhetare dhe Fetare! Ai kishte një za që Fjalen e ngulte në kujtesen e ndigjuesit!

Kujtimet e Tij në memorjen e rinisë Shkodrane nuk harrohen kurrma!

Një Martir i Perjetshem dhe i vertetë i Shkodres!

V.Don Kolec PRENNUSHI

(1 Janar 1902 – 2 Korrik 1950)

Ishte i pesti klerik katolik i Familjes Prennushi n’Shkoder, në Shek. XX.

Asht lé në Shkoder me 1 Janar 1902. Studimet e nalta i ka perfundue në Linz të Austrisë, dhe asht Shugurue në Shkoder Meshtar, me 25 Qershor 1925, Ditën e Zemres së Krishtit.

Zotnues i nandë gjuhëve të hueja, qyshë i rij perkthyes e letrar modern. Ka shkrue libra me karakter filozofik dhe teologjik: “Zoti Asht”, “Rrimë shtremt e flasim ndrejt”, “Për Krishtin o kunder Krishtit”. Në vitin 1941, zen vend në Letrarët e Antologjisë Shqipe, “Rreze Drite”, me prozen e tij të njohun “Të vershuemit”. Asht vlersue nga Ministri Ernest Koliqi.

Ka shkrue artikuj edhe me pseudonimin “Mujs Polemi” në revistat: “Zemra e Krishtit”, Hylli i Dritës”, “Cirka”, “LEKA” etj.

Ishte i vetmi Klerik Shqiptar, që ftohej nga Jezuitët e Shqipnisë per leksione fetare me rasën e ushtrimeve shpirtnore në kuvendin e tyne.

At Zef Valentini S.J., e ka cilësue: “Il futuro Cardinale d’ Albania”.

Në vitin 1948 arrestohet nga komunistët dhe torturohet per 11 muej në hetuesi të Shkodres me torturat ma mizore.

Në nandor 1949 Don Koleci, lirohet dhe ngarkohet për me “aprovue” “Projekt Statutin e Kishës Katolike Shqiptare 1948”. Merr pjesë në dy mbledhjet e përgjithshme të klerit dhe paraqet haptas mendimet e veta në Argjipeshkvinë e Shkodres në dhjetor 1949. Don Koleci porositi:

“Këta do të na kërcnojnë se do të mbyllin Kishat tona, në kjoftë se na nuk miratojmë këte projekt- statut kështu si asht këtu.

Ky projekt-statut nuk duhët miratue prej nesh se, edhe mbas miratimit të tij këta kanë me i mbyllë Kishat prap se prap. Jam i sigurt se do të na thonë se do t’ju vrasim, por asht ma mirë me ba shka kanë ndër mend sot se ma vonë. Lè të na vrasin ma mirë sot me faqe të bardhë, sësa me firmue këte dhe nesër prap kanë me na mbytë por, na do të vdesim me faqe të zezë. E, na, nuk duhët me harrue se me këta na jemi hupë se hupë. Komunistët kështu kanë ba ku e kanë marrë pushtetin, në Rusi, në Spajë e kudo. Na nuk jemi të parët që nuk po i njofim se kush janë…Këta janë gjithkund njisoj!” (At K.Gjolaj në librin “Çinarët”, fq.125).

Don Kolec Prennushi ka vdekë në Shkoder, i shkatrruem me zemer nga torturat e sigurimit të shtetit me 2 Korrik 1950.

Shenim nga F.R.:

Sot unë, vetem holla një gur si Shenjë aty ku duhen hapë e vue thëmelet!

Këta Predikatarë caktoheshin përpara festave të mëdha me folë ndër Kisha, ku rinia vershonte me ndigjue temat filozofike që ata trajtonin me një oratori të rrallë e dashni vllaznore. Ishte një knaqësi e madhe per né!

Asht e vërtetë që Ever Hoxha zbatoi me përpikni të gjitha vrasjet që urdhnonin serbo bolshevikët e Titos, dhe zhduku ajken e Klerit Katolik Shqiptar në vitët e vendosjes së diktaturës së tij komuniste në Shqipni, po edhe sikur këta kolosë të mos vriteshin që në ditët e para, në Marsin e 1945 dhe deri në Korrikun e vitit 1950, koha provoi se mbas vitit 1944, Gjenocidi komunist ishte i pashmangshëm. Ai do të zbatohej pa kushte! Etja e Ever Hoxhës për kolltukun e vet në qeverisjen e shtetit Shqiptar, ishte si gjithnjë e kombinueme me formimin e tij antishqiptar anadollak familjar, masonizmin francez dhe njëfarë magallomanije prej injoranti, që kerkonte me zhdukë me rrajë inteligjencën Shqiptare, të përgatitun ndër universitetet ma të njohuna të Europës Perëndimore, ku ai vetë nuk arrijti me krye asnjë vit ndër ato qendra kulturore të dijes universale.

E vetmja shkallë e njohjes së tij, në kohën kur ai ishte rregjistrue në universitetin e Montpellier të Francës, asht ajo që dëshmonte gjithnjë bashkëkohësi i tij atje, i nderuemi dhe i dijtuni Profesor Petro Fundo:

“Kur e pyeta Everin po ti, çfarë mendon të bëhësh, ai tha: “Terrorist”!

E sigurisht, ky terrorizëm do të shpërthente atëherë kur tek Ever Hoxha, gjaku i tij i ndytë u kombinue me doktrinën barbare, të cilën nuk e ka njoh kurr, doktrinën shkatrrimtare antinjerzore markste – leniniste, që përputhej me interesat shoveniste sllavo – bolshevike të Titos dhe të Stalinit: “Shkombtarizim i Popullit Shqiptar dhe shpartallimi i Shtetit Shqiptar, deri n’ shfarosje me kulm e thëmel, që asht konsiderue Muri Mbrojtës i qytetnimit Europjan nga invazioni sllav.” (Lord Beaconsfield (1804-1881), Tek Memorandumi i Kongresit Berlinit 13 qershor 1878).

Ky “Mur Mbrojtës” nuk rrëzohej! Vazhdonte me qendrue ndër shekuj që nga viti 1444, kur Mbrojtësi i Qytetnimit Europjan, Heroi ynë kombtar Gjergj Kastrioti – Skënderbeu, kishte ngulë përjetsisht me doren e vet në Krujë, Flamurin Kuq’e Zi, me Shqipen e pamposhtun Dykrenare.

Viti 1913 u kishte lanë një kujtim jo vetem komshijve po, edhe pak ma larg, n’ Veri: “Flamuri i Shqipnisë, e ka per nderë me u gjuejtë me topa!”

(Deklaronte Frati At Gjergj Fishta, me 12 Qershor 1913 në Shkoder).

E ky robnim i yni kishte piksynimin kryesor tek porosia e sllavit Tito: “Shkatrroni kulm e thëmel çerdhën e Klerit Katolik në Shkodër, me në krye Françeskanët!” Pikrisht ate, kompanjel të Françeskanve t’Shkodres!

Shqipnia kaloi fatkeqësinë ma të madhe nder Popujt e Ballkanit dhe të asaj Europës vjeter, se të gjithë harruene sakrificat e Heroit Kombtar të Shqipnisë, të Atij Gjergj Kastriotit – Skenderbeut dhe Nanës Tereze, që ka shetitë Boten tue i tregue të gjithve se: “Unë jam Shqiptare!”

Por, Ever Hoxha vetem mbante mend mirë nga mejtepet një porosi të mikut babës së tij, sulltan Mehmetit perballë Rozafës sonë Heroike:

“MOS TË MBESË GJALLË ASNJË SHKODRANË !”

E ndoshta, ky ishte shkaku kryesor i asaj urrejtjes së Ever Hoxhës dhe i pasuesve të tij ndaj nesh që, ate e “përjetsoi” tiran i Popullit Shqiptar.

Ai sot asht i renditun në 100 Tiranët e 3600 vitëve të Historisë Botnore moderne! Fatkeqësi që mbetet aktuale e shkatrrimtare e Shqipnisë së re!

Jo! Europa sot duhet ta mbajnë në gjiun e vet Popullin e vujtun Shqiptar!

Ai asht një Popull që i perket Asaj, e vetem Asaj: Europës Perëndimore!

Melbourne, 22 Nandor 2024.

A i kanë shkelur “vijat e kuqe” Moska dhe Uashingtoni për Ukrainën?

Testimi i raketës balistike ndërkontinentale (ICBM) nga Rusia, mars 2024.

Prej se Moska e nisi pushtimin e plotë të Ukrainës në shkurt të vitit 2022, Kievi është ankuar se po e mbron veten e penguar nga shumë vështirësi përballë një Rusie që po e përdor gjithë forcën e saj.

Derisa partnerët perëndimorë, sikurse Shtetet e Bashkuara, i kanë dhënë armë në vlerë miliarda dollarë, Ukrainës nuk i është lejuar t’i përdorë ato për të kryer sulme thellë brenda Rusisë, ku makineria e luftës e Moskës u vendos për ta shmangur dëmtimin.

E gjithë kjo ndryshoi më 19 nëntor, në ditën e 1.000-të të luftës, kur Moska tha se Ukraina ka hedhur raketa amerikane me rreze të gjatë veprimi në tokën ruse. Njoftimi erdhi pak kohë pasi u raportua se Shtëpia e Bardhë ia dha dritën jeshile Kievit.

Administrata e presidentit në largim të SHBA-së, Joe Biden, njoftoi pastaj një ndryshim tjetër në politikën e saj të kamotshme, duke thënë më 20 nëntor se do ta furnizojë Kievin me mina kundër këmbësorisë, për t’i ndihmuar ta frenojë përparimin e forcave ruse në tokën ukrainase.

Rusia, ndërkohë, bëri ndryshime në politikat e veta. Presidenti Vladimir Putin e nënshkroi ndryshimin e doktrinës bërthamore të Rusisë, duke e ulur dukshëm pragun për përdorimin e armëve atomike nga Moska, në rast të ndonjë sulmi konvencional nga një armik.

Pyetje të pakëndshme

Ndryshimet e njëpasnjëshme në rregullat e fushëbetejës, të cilat Moska i kishte ndryshuar tashmë duke i shtuar mijëra trupave koreanoveriore rishtazi, për t’i rritur forcat e saj në jugperëndim të Rusisë, tani kanë bërë që analistët të bëjnë një sërë pyetjesh:

Pse po ndodh kjo tani, vetëm dy muaj para se presidenti i zgjedhur i SHBA-së, Donald Trump – i cili ka pohuar se mund ta përfundojë luftën shpejt – të kthehet në Shtëpinë e Bardhë?

A po veprojnë me rrezik të panevojshëm dhe të pamatur Bideni apo Putini – ose të dy?

A mund të shpëtojnë vendimet e Uashingtonit “planin e fitores” të presidentit ukrainas, Volodymyr Zelensky – i cili kërkonte leje për armët me rreze të gjatë për të goditur në zemër të makinerisë luftarake të Rusisë?

Dhe pyetja më e madhe – ajo që ndoshta e pengoi Uashingtonin t’ia jepte Zelenskyt lejen që kërkonte me ngulm – është nëse po shkojmë drejt Luftës së Tretë Botërore midis fuqive bërthamore?

Ekspertët janë të ndarë në mendime mbi atë se kush mund të jetë më i prirë të rrezikojë.

“Gjendja e tanishme e bën të tundohet për përshkallëzim”, shkroi në X Tatiana Stanovaya, themeluese e R.Politik, duke iu referuar potencialit të Rusisë për të përdorur armë bërthamore.

“Duke qenë se Trumpi nuk e ka marrë ende detyrën, një lëvizje e tillë nuk do të pengonte ndonjë nismë të menjëhershme paqeje, por përkundrazi mund ta forconte argumentin e Trumpit për dialog të drejtpërdrejtë me Putinin”, tha ajo.

Nikolai Sokov, ish-diplomat rus dhe negociator për kontrollin e armëve që tani punon në Qendrën e Vjenës për Çarmatim dhe Mospërhapjen të Armëve Bërthamore, e kundërshtoi këtë në X duke thënë: “Mendoj se, përkundrazi, Bideni papritmas ka shfaqur një [dëshirë] të madhe për të rrezikuar, pas dy vjetëve e gjysmë duke qenë i kujdesshëm ndaj tyre”.

Tani, shtoi ai, “Putini mund të ndihet i detyruar të reagojë, përndryshe Trump do ta përdorë këtë kundër tij”.

Por, kur u pyet nga Radio Evropa e Lirë nëse lëvizjet e fundit nga Moska dhe Uashingtoni kanë rritur rrezikun e një përshkallëzimi bërthamor, Keir Giles, ekspert mbi konfliktin gjeopolitik midis Perëndimit dhe Rusisë, tha: “Jo, aspak”.

Giles, autor i një libri të ri të quajtur “Kush Do ta Mbrojë Evropën”, tha se vendimi i SHBA-së për t’i dhënë Kievit leje për t’i përdorur armët me rreze të gjatë erdhi “shumë kohë pasi mund të kishin pasur ndikim maksimal” dhe “nuk është diçka për të cilën Rusia do të jetë vërtet e shqetësuar tani”.

Moska “do të vazhdojë të angazhohet në skena teatrale lidhur me doktrinën bërthamore, duke përfituar shumë nga to”, tha Giles.

Ndërkohë, Ukraina përballet me trupa ruse dhe koreanoveriore, të cilat synojnë ta rimarrin territorin në rajonin jugperëndimor të Kurskut në Rusi. Kapjet territoriale të ushtrisë ukrainase brenda Rusisë erdhën si rezultat i një inkursioni befasues në gusht, për të cilin Zelensky tha se do t’i jepte Kievit më shumë ndikim në negociatat e ardhshme.

Kievi po përpiqet gjithashtu ta parandalojë një sulm masiv nga trupat ruse në lindje të Ukrainës, të cilin disa vëzhgues e shohin si një përpjekje për të marrë kontrollin e plotë të katër rajoneve të Ukrainës, që Moska i ka aneksuar në mënyrë të paligjshme, dhe t’i përdorë ato në bisedime të mundshme për paqe.

Por, tani për tani, tha Giles, “nuk ka asnjë nismë nga Rusia ose Ukraina për të nisur bisedime”.

“Ukraina e di se kjo ka gjasa të jetë shumë më katastrofike për ta sesa vazhdimi i luftimeve, dhe Rusia e di se mund të nxjerrë shumë më tepër nga Ukraina sesa nëse e ngrin konfliktin në këtë kohë”, tha ai.

Shumica e vëzhguesve bien dakord se raketat me rreze më të gjatë veprimi të SHBA-së, furnizimi i të cilave është i kufizuar, nuk do ta ndryshojnë vetë rrjedhën e luftës.

Jack Watling, hulumtues në Institutin Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara (RUSI), me bazë në Britani, shkroi se zhvillimet “kanë të bëjnë më pak me dëmin” që raketat ATACMS të SHBA-së mund ta shkaktojnë.

Ka të bëjë “më shumë me atë se çfarë mund të mundësojnë ato, dhe nëse ofrimi i tyre është katalizator ehe për të tjerë, si Gjermania, për të ofruar mbështetje të ngjashme”, tha ai.

Asgjë për t’u shqetësuar

Sa i përket mundësisë që Rusia të hakmerret pas përdorimit të raketave amerikane nga Ukraina, Watling shkroi se “kjo natyrisht se nuk do të” çojë drejt një përgjigje bërthamore.

“Realiteti është se Rusia mund të përshkallëzojë në një sërë mënyrash për të imponuar kosto ndaj Perëndimit, nga sabotimet nënujore deri tek përdorimi i grupeve të veta përfaqësuese për ta trazuar tregtinë”, shkroi Watling.

Sam Greene, profesor në Institutin e Rusisë në King’s College London, u bëri thirrje “të gjithëve të marrin frymë lirshëm”.

“Fakti që Rusia publikoi një doktrinë të ndryshuar bërthamore në të njëjtën ditë që Ukraina hodhi për herë të parë raketa ATACMS përtej kufirit, është rezultat i menaxhimit të kujdesshëm të përshkallëzimit nga të dyja palët”, shkroi Greene në X më 19 nëntor.

“Mund të arrijmë përfundimisht në Luftën e Tretë Botërore, por ndoshta jo menjëherë”.

Radio Evropa e Lirë

Përgatiti: Ekrem Idrizi

Pamjet mahnitëse- Parisi zbardhet nga bora, stuhia Caetano ngjyros me portokalli 31 zona (Foto+Video)

Bora e parë ka mbërritur në Paris. Turistët dhe parizienët shëtisin nëpër Montmartre teksa fjokat e para të borës bien në kryeqytetin francez. Disa centimetra borë mbulojnë tokën edhe në Orne, në Normandi, duke krijuar pamje sugjestive.

Météo France ka vendosur 31 zona nën një alarm portokalli “Neige, verglas et vents” (borë, akull dhe erë) këtë të premte, duke përfshirë Parisin dhe të gjithë rajonin Ile-de-France.

Këto temperatura të ulëta u shkaktuan nga ardhja e stuhisë Caetano. Franca dhe rajoni i Parisit kaluan një ditë të ndërlikuar në rrugë dhe në transport të enjten. Ky fenomen meteorologjik, i shkaktuar nga një sistem me presion të ulët që kalon Francën nga perëndimi në lindje, prek një brez të gjerë që shtrihet nga Brittany në Alpe, nëpërmjet rajonit Île-de-France.

Reshjet e borës u shtrinë nga Brittany dhe Normandi në Burgundy-Franche-Comté, si dhe Korsikë. Île-de-France pa nga 1 deri në 10 centimetra borë, një dukuri e rrallë në kryeqytet në këtë periudhë të vitit.

Vizitorët në Disneyland Paris panë një ardhje të hershme të sezonit, një stuhi që solli borën e hershme. Ja si dukej dhe sa rrallë ndodh që parqet e Disney-t të bien borë.bw

Météo France ka vendosur 31 zona nën një alarm portokalli “Neige, verglas et vents” (borë, akull dhe erë) këtë të premte, duke përfshirë Parisin dhe të gjithë rajonin Ile-de-France.bw

Vizitorët në Disneyland Paris panë një ardhje të hershme të sezonit, një stuhi që solli borën e hershme. Ja si dukej dhe sa rrallë ndodh që parqet e Disney-t të bien borë.bw

Kurti për NZZ: Qëllimi i Serbisë është hakmarrja, duhet të jemi të përgatitur për këtë

Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti ka thënë se elita politike në Beograd nuk ka hequr dorë nga projekti i Serbisë së Madhe. Kurti thotë se Vuçiç thjesht po e mashtron Perëndimin.

“Aspak, Vuçiç thjesht po mashtron Perëndimin. Elita që dominon vendin nuk ka hequr dorë kurrë nga projekti i Serbisë së Madhe. Thjesht quhet diçka ndryshe tani, domethënë ‘Bota Serbe’”. Kjo do të thotë bashkim i të gjithë serbëve në një vend. Kjo do të nënkuptonte shpërbërjen e Bosnje-Hercegovinës, Malit të Zi dhe Kosovës”, ka thënë Kurti për gazetën zvicerane NZZ.

Kurti ka thënë se qëllimi i Serbisë është hakmarrja, dhe Kosova duhet të jetë e përgatitur.

Thjesht duhet të dëgjoni me kujdes se çfarë po thotë Vuçiç, vazhdon Kurti. “Për shembull, kur bëhet fjalë për Kaukazin e Jugut. Në vitin 2023, presidenti serb vlerësoi veprimet e Azerbajxhanit për “kthimin në shtëpi” të Nagorno-Karabakut. Zona shpalli në mënyrë të njëanshme pavarësinë në 1991. Presidenti i Azerbajxhanit Ilham Aliyev më pas mori kohën e tij. Ai u përqendrua në zhvillimin e ekonomisë dhe riarmatosi sistematikisht ushtrinë. Vetëm kur situata gjeopolitike e lejoi, ai goditi dhe rifitoi zonën. Durimi, sipas Vuçiçit, shpërblehet.

“Kjo është pikërisht ajo që Vuçiç dëshiron të bëjë me Kosovën”, thotë Kurti. Ushtron edhe durim strategjik, por synimi mbetet hakmarrja. Ne duhet të jemi të përgatitur për këtë”, citohet të ketë thënë Kurti. bw

Punonjësit e kryetares së Roskovecit dhunuan gazetarët e ‘Piranjave’- Bardhi: Sjellja e dhunshme veçse provon vërtetësinë e investigimit

Drejtuesi Politik i PD për Qarkun e Fierit, Gazment Bardhi ka reaguar pas dhunës së ushtruar nga punonjësit dhe kryetarja e Bashkisë Roskovec ndaj gazetarëve të emisionit investigativ “Piranjat” në Syri Tv.

Në reagimin e tij Bardhi thekson se sjellja e dhunshme ndaj gazetarëve është provë se investigimi i kryer është i vërtetë.

Reagimi i plotë:

Dhuna e nxitur në mënyrë të përsëritur nga Kryebashkiakja e Roskovecit Majlinda Bufi, ndaj gazetarëve në krye të detyrës, është një akt kriminal që meriton ndëshkimin dhe reagimin e duhur ligjor dhe pa asnjë vonesë nga institucionet ligjzbatuese.

Investigimi profesional i emisionit “Piranjat” që ka provuar disa herë abuzimet me detyrën të Kryebashkiakes Bufi, nuk janë arsye për të urdhëruar vartësit që të ushtrojnë dhunë ndaj gazetarëve që i shërbejnë interesit publik dhe transparencës.

Sjellja e dhunshme veçse provon vërtetësinë e investigimit të kryer. Fshehja nga gazetarët, dhunimi i tyre, apo mbyllja e institucionit ndaj medias, janë akte që i kryen vetëm një zyrtar që i trembet transparencës, të vërtetës dhe që ka abuzuar me detyrën.

Duke dënuar me forcë dhunën ndaj gazetarëve, ri-apeloj institucionet përgjegjëse që të veprojnë menjëherë. Media e lirë dhe ushtrimi i pafrikësuar i profesionit nga gazetarët janë themelore për demokracinë në vend. sn

Halil Zeqa largëpamës dhe vizionar- Në 15 vjetorin e shkuarjes në amshim- Nga Florim Zeqa

17.04.1933-19.11.2009

Halil Zeqa lindi më 17.04.1933 në fshatin Bokshiq (komuna e Klinës). Ishte i pari djalë i arsimuar i familjes Zeqa, i pari mësues nga fshati dhe lokaliteti ynë në përgjithësi. Për disa vite rresht kishte punuar në shkollën fillor të Gllogjanit (Lugu i Baranit), për t’u avancuar më pas në punë të ndryshme administrative në rrethin e Pejës, e më pas si zyrtarë dhe arkëtar në Kuvendin Komunal të Klinës deri në largimin nga puna nga regjimi pushtues i Millosheviqit pak kohë para pensionimit të rregullt.

Atdhetari në shënjestër të antishqiptarëve

Si një personalitet i rrallë, i arsimuar dhe i mirë edukuar nga prindërit Meta dhe Cyma, Halili në kohën e antishqiptarit Aleksandër Rankoviqi shumë shpejt bie në shënjestër të pushtetarëve të atëhershëm, të cilët e ndoqën hapë pas hapi, duke e ftuar në biseda informative për veprimtarinë e tij edukativo arsimore, me ç’rast e largojnë nga mësimdhënja në Gllogjan.

Më pas Halili detyrohet të kryejë punë të tjera administrative në Kooperativa të ndryshme Bujqësore në Zahaq të Pejës dhe Jashanicë të Klinës deri në rënjën e famëkeqit Aleksandër Rankoviq.

Por, asgjë nuk përfundon më kaq, me ardhjen në pushtet të Sllobodan Millosheviqit, përseri policët serb iu vërsulen atdhetarëve, ku ndër të parët në fshatin tonë e përzgjodhen përseri babain tim, Halilin, nën pretekstin e kërkimit të armëve.

Ishte vjeshtë e vonë e vitit 1992, kur regjimi pushtues i Millosheviqit në Kosovë, kishte nisur vazhdimin e aksionit famëkeq të kërkimit të armëve nga shqiptarët, i mbetur në gjysmë nga antishqiptari Aleksandër Rankoviq.

Pre e ndjekjes dhe torturës për armë nga koha e Rankoviqit e deri të ajo e Millosheviqt ishte edhe babai im i ndjerë (Halil Zeqa), i torturuar disa herë nga policia serbe, por asnjëherë i nënshtruar.

Herën e parë pas torturave ç’njerëzore që i bën policët serb në Stacionin Policor në Klinë, i thashë, “Ah bre babë çka të paskan bërë!” Ai, i qetë ma ktheu: “Jo asgjë nuk është kjo, por një gjë ta dini mirë, këtë sakrificë e kam bërë për ju, se përndryshe, për të gjallë nuk iu kisha rënë në dorë policëve të Millosheviqit, duke aluduar në mua, vëllaun Ismetin dhe familjen në përgjithësi”.

Kjo e dëshmon nivelin e lartë të përgjegjësisë njerëzore dhe të kujdesit që kishte për mbrojtjen e familjes së tij.

Herën tjetër pas kthimit nga Stacioni Policisë në Klinë, babai me plagë të rënda trupore nga tortura e policisë serbe gjendej duke u kuruar në shtëpi, ndërsa unë gjatë kthimit nga procesi edukativo-arsimor, u ndala në shitoren e fshatit për të blerë diçka. Aty brenda ishte nje tollovi e madhe e njerëzve që debatonin me shqetësim për aksionin e policisë serbe për grumbullimin e armëve.

Me të dalë nga shitorja, më ofrohet një familjarë i një personi, për të cilin ne i kishim dyshimet për spiunim të babait tek policia serbe, me fjalët; “Unë sonte së bashku me disa të tjerë (i citoi me emra, ndër ta edhe një gazetarë) do të vijmë për ta vizituar babain tënd…”. Përgjigja ime ishte e prerë, jo nuk keni fare nevojë të vini, babai im është mirë dhe se asgjë e keqe nuk i ka ndodhë!

Ishte hera e parë që vendosa kështu pa u konsultuar ne babain, pasiqë nuk doja t’ia pëserisja edhe një herë torturën psiqike që kishte përjetuar nga policia serbe!

Me të kthyer në shtëpi, nga frika se mos po më çorton babai Halili për vendimin e marrë, me gjysëm zëri i tregova për rastin, ndërsa babai me plot entuziazëm ma ktheu; “Mirë ua paske bërë, të njëjtën përgjigje do ta merrnin edhe nga unë”.

Mesazhi i babës

Pas sulmit të 23 shkurtit të vitit 1993, të forcave të mëdha policore mbi Bokshiq, në fshatin tonë erdhi një delegacion i LDK-së dhe KLDMNJ nga Prishtina të shoqëruar nga autoritetet komunale të kohës për të vizituar të lënduarit nga torturat fizike në Stacionin Policor në Klinë.

Me të hyrë në konakun tonë, zyrtarët e lartë nga Prishtina e shprehën keqardhjen për torturën fizike ndaj babait tim dhe bashkëfshatarëve tjerë në përgjithësi.

Ata mbetën të trondituar, por edhe të impresionuar nga rrëfimet rrënqethëse të bababit tim, Halilit, i cili ndër të tjera ua tha edhe këto fjalë: “Aq të rënda dhe ç’njerëzore kanë qenë torturat në Stacionin Policor në Klinës saqë fjalët janë të pamjaftueshme për t’i treguar të gjitha, por janë gjurmët e goditjeve në fytyrën time që flasin më së miri për këtë.

“Të gjitha i përballuam më lehtë sesa sharjet dhe fyerjet në baza nacionale, saqë atë natë (23 shkurt 1993) jam betuar, se edhe 100 herë le të më shanë një bashkombas i imi, nuk do të më shkojë mendja për t’i bërë gjë, vetëm do t’i themë, faleminderit vëlla të qoftë për nder, pasi na rrahën dhe torturuan, na fyen dhe na shanë nënën shqiptare shkijet dhe s’patëm mundësi të bëjmë asgjë, nuk do të marr kurrë hak ndaj vëllezërve të mi”!

Në atë moment që e dëgjova një mesazh kaq të fuqishëm kombëtar dhe gatishmëri për vetëflijim të prindit tim, jo vetëm që u ndjeva mirë, u kalita edhe më shumë për përballjen e radhës me pushtuesit serb, të cilën e përjetova dy javë më pas në post-bllokun policor në Vitomiricë të Pejës, ku, sa herë që më godisnin policët serbë, bëhesha akoma më i fortë, pasi gjithnjë i mendoja fjalët e babait tim, Halil Zeqa.

Momente të rënda, por edhe krenarie kombëtare

Megjithatë, momenti më i vështirë i jetës sime mbetet ai kur na rrethuan forcat policore më 23 shkurt 1993. Ishte ky një moment tepër i rëndë, kur në njërën anë e lashë babain vetëm, ndërsa para syve të mi i shihja duke ikur të gjithë djemt dhe burrat e lagjes nga mosha 10 vjeçare e sipër të ndjekur nga tre kordon të policisë serbe.

Shkaku i shqetësimeve për babain kam qenë i fundit që jam futur në mal, me brengen dhe ankthin e madh që i lash pas familjet e pambrojtura, pleq e plaka, nëna e vajza të vetmuara nën mëshirën e barbarëve serb.

Gjatë kapërcimit të përroit dhe futjes në mal, u dëgjuan krismat e automatikëve serb. Në atë moment jam ndalur dhe e kam kthyer kokën prapa për të shiquar se kush mbeti vrarë nga familjarët tonë!

Pikërisht në ato momente, me sytë e mi e pash kur e arrestuan dhe goditën me kondak të pushkëve babain tim policët serb, të cilët mëpastaj e tërhoqën zvarrë duke e goditur pamëshirshëm në të gjitha pjesët e trupit.

Në atë moment u shtanga në vend, nuk më mbeti forcë të vazhdojë tutje! Mirëpo më erdhi në ndihmë kushëriri Idriz Musa i cili më kapi për krahu dhe hynëm së bashku në mal.

Mugesë e pakompensueshme familjare

Tani kur u bënë 15 vite që babai im Halili u largua nga kjo botë, duke na lënë të pikëlluar, por duke na lënë pas një trashëgimi të pasur dhe të begatë. Ai sot do të ishte në moshën 91 vjeçare, unë do të isha më i pasur me ide dhe më i fuqishëm në qëndrime. Edukata e shëndosh dhe në frymën e pastër kombëtare e babait Halilit, e pishtarit të arsimit shqip e ka trasuar rrugën e shumë brezave, të familjes Zeqa në veçanti.

Halil Zeqa ishte personalitet i rrallë, i urtë dhe i matur, por i pakthyeshëm në vendime. Ishte njohës i mirë i rrethanave politike dhe vizionar i së ardhmës. Parashikimet e tij ishin aq të sakta dhe largëpamëse, saqë shpesh na dukeshin të paimagjinueshme, por për fatin tonë të keq, të gjitha që ai i parashikojë i përjetuam dhe po i përjetojmë edhe në ditët e sotme!

Për t’ia bërë të qartë lexuesit largëpamësinë e tij, për fund po e ndaj edhe një rrëfim interesant. Ishte viti i parë i lirisë së Kosovës, kur unë mendova të kthehem bashkë me familje në vendlindje, porqë ishin fjalët e babait që më ndaluan: “Mos i merrë në qafë fëmijët, le të rriten dhe shkollohen në vend të sigurtë, se do të kalojnë edhe 30 vite e mirë nuk do të bëhet në këtë vend”!

Mungesa e tij na ka lënë zbrazëtirë që nuk plotësohet me askë dhe me asgjë në këtë jetë, por njëherit është edhe krenari dhe histori familjare të cilën përveqse e ruajmë dhe kultivojmë, e kujtojmë me nostalgji dhe pietet të lartë.

Prehu në paqe vizionari ynë!

31 vjet nga fatkeqësia ajrore në Ohër ku humbën jetë edhe shqiptarë nga Kosova

Më 20 nëntor të vitit 1993, fluturimi 110 i Avioimpeksit fluturoi nga Aeroporti Ndërkombëtar i Gjenevës në ora 22:00, me fluturim të rregullt çarter për Shkup, Maqedoni e Veriut, përcjell TV21.

Në avionin kanë qenë 108 udhëtarë, prej të cilëve shumica shqiptarë nga Kosova të cilët kanë qenë duke punuar në Zvicër, dhe të cilët ktheheshin në shtëpi për pushime dimërore, bashkë me 8 anëtarë të ekuipazhit.

Për shkak të kushteve të këqija të motit, avioni është rikahëzuar për në Ohër ku edhe u rrëzua rreth 4 kilometra prej pistës, ndërmjet fshatrave Lakoçerej e Epërme dhe Orovnik.

Në fatkeqësi humbën jetën 116 udhëtarë dhe anëtarë të ekuipazhin, kurse ka mbijetuar vetëm një persona, i cili më vonë iu dorëzua plagëve.

Moti i keq dhe komunikimi i vështirë mes pilotëve dhe kontrollit të fluturimit, janë disa nga shkaqet e fatkeqësisë.

Kjo është nga një fatkeqësitë më të mëdha ajrore në historinë e Maqedonisë.

Video nga rasti i rikonstruuar:

Gjermania furnizon për herë të parë Ukrainën me dronë luftarakë, 4000 fluturake të pajisura me inteligjencë artificiale

Për herë të parë Gjermania do të furnizojë Ukrainën me dronë luftarakë. Këta dronë komandohen nga një sistem i ri i inteligjencës artificiale, detaje të mëtejshme mbahen sekret.

Është një software, që i dallon këta dronë: Bashkë me një prodhues ukrainas firma gjermane e inteligjencës artificiale(IA) Helsing ka zhvilluar një dron të ri luftarak, që sipas informacioneve, mund të komandohet në mënyrë autonome drejt destinacionit. I programuar njëherë i ashtuquajturi dron kamikaz fluturon autonom në destinacion dhe e sulmon atë. Kur ai përplaset në destinacion shpërthen dhe shkatërrohet.

4000 copë të këtij droni luftarak të pajisur me IA të zhvilluar në Gjermani do të marrë tani qeveria në Kiev. Detajet teknike dhe vendi i saktë i prodhimit mbahen sekret nga të dyja palët për arsye sigurie. Deri tani nuk ekzistojnë fotografi të këtyre dronëve.

“Droni i shmanget sistemit elektronik të mbrojtjes”
Ministri i Mbrojtjes, socialdemokrati Boris Pistorius bëri të njohura disa informacione të përgjithshme lidhur me këta dronë: “Këta dronë janë në gjendje që të depërtojnë 30 deri në 40 km në brendësi të vendit, ku mund të sulmojnë pozicione luftimesh, nyje logjistike e të tjera objekte.” Droni ka aftësinë që edhe “nëse atakohet nga sistemi i mbrojtjes elektronike të palës kundërshtare mund ta devijojë atë dhe të arrijë në destinacion”, shtoi Pistorius.

Shumica e dronëve komandohen me radio, e disa edhe me GPS. Me ndihmën e bllokuesve, të ashtuquajturit Jammer, ato mund të devijohen nga kursi dhe të rrëzohen. Dronët, që mund t’i bëjnë ballë mbrojtjes elektronike të kundërshtarit, kanë një përparësi të madhe strategjike.

Ministri i Mbrojtjes the, se ka parë disa prototipe para disa muajsh në Ukrainë dhe se është i bindur që këta dronë do të jenë “një aset vërtetë i rëndësishëm” për Ukrainën. Deri tani Gjermania në kuadër të ndihmës ushtarake për Ukrainën ka dërguar vetëm dronë zbulues. Kancelari Olaf Scholz i përmbahet qendrimit të tij për të mos dërguar raketat luftarake Taurus në Ukrainë, me të cilat ajo mund të luftojë edhe në territorin rus.

Dronët në vend të artilerisë
Dronët janë mjaft të pranishëm në fushëbetejë në Ukrainë. Si rusët edhe ukrainasit i përdorin ato në mënyrë të shumëfishtë. Rusia vazhdimisht sulmon me dronë edhe objektiva civile dhe infrastrukturën në Ukrainë. Forcave të armatosura ukraianse dronët u shërbejnë edhe si zëvendësim i artilerisë dhe municioneve që asaj i mungojnë. Ushtria ukrainase përdor dronët me çmim të leverdisshëm të telekomanduar, të cilët i pajis me lëndë shpërthyese dhe i nis drejt pozicioneve ruse.

Inteligjenca artificiale për qëllime ushtarake

Helsing është një sipërmarrje me seli në Mynih, që është specializuar për zhvillimin e sistemeve të inteligjencës artificiale për sektorin e armatimeve. Që prej themelimit të saj në vitin 2021 kjo sipërmarrje ka marrë një sërë porosish nga industria e armatimeve. Ndër të tjera Helsing punon edhe për komandim elektronik lufte në avionët gjerman të tipit Eurofighter si dhe në infrastrukturën e inteligjencës artificiale të “Future Combat Air System” (FCAS), avionit luftarak të së ardhmes./DW

Çfarë parashikon doktrina e re bërthamore e Rusisë?

Presidenti rus Vladimir Putin uli zyrtarisht pragun për përdorimin e armëve bërthamore nga Rusia. Ky vendim pason vendimin e Presidentit amerikan Joe Biden për të lejuar Ukrainën të godasë objektivat brenda territorit rus me raketa amerikane me rreze të gjatë veprimi.

Vendimi lejon një kundërpërgjigje të mundshme bërthamore nga Moska edhe ndaj një sulmi konvencional ndaj Rusisë nga ndonjë shtet që mbështetet nga një fuqi bërthamore.

Ministria e Mbrojtjes e Rusisë tha se Ukraina gjuajti gjashtë raketa ATACMS, prodhim amerikan, të martën në një objekt ushtarak në rajonin rus Bryansk, afër kufirit me Ukrainën. Ministria ruse shtoi se mbrojtja ajrore ruse rrëzoi pesë prej tyre dhe dëmtoi një tjetër.

Pavarësisht se doktrina parashikon një përgjigje të mundshme bërthamore nga Rusia ndaj një sulmi të tillë konvencional, formulimi i saj është shumë i gjerë, për të mos e bërë të detyruar përdorimin e armëve bërthamore dhe i ofron mundësinë Presidentit Putin që t’i mbajë opsionet të hapura.

Miratimi i dokumentit tregon gatishmërinë e presidentit rus për të shfrytëzuar arsenalin e tij bërthamor për të detyruar Perëndimin të tërhiqet, ndërsa Moska vazhdon ofensivën e cila po përparon me hapa të ngadaltë në Ukrainë. Lufta në Ukrainë ka filluar para 1000 ditësh.

I pyetur të martën nëse një sulm ukrainas me raketa amerikane me rreze të gjatë mund të shkaktojë një përgjigje bërthamore, zëdhënësi i Kremlinit Dmitry Peskov u përgjigj pozitivisht. Ai përmendi dispozitën e doktrinës që mban derën hapur për këtë si përgjigje ndaj një sulmi që kërcënon “sovranitetin dhe integritetin territorial të Rusisë dhe aleatit të saj, Bjellorusisë”.

Duke komentuar nëse doktrina e re u publikua qëllimisht pas vendimit të Presidentit Biden, zoti Peskov tha se dokumenti u publikua “në kohën e duhur”. Ai shtoi se Presidenti Putin udhëzoi qeverinë ta ndryshonte doktrinën në fillim të këtij viti, në mënyrë që të jetë “në përputhje me situatën aktuale”.

Presidenti Putin njoftoi për herë të parë për ndryshime në doktrinën bërthamore në muajin shtator. Ai ka paralajmëruar më parë Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e tyre të NATO-s, se lejimi i Ukrainës për të përdorur armë me rreze të gjatë të furnizuara nga Perëndimi, për të goditur territorin rus, do të thotë se Rusia dhe NATO janë në luftë.

Uashingtoni e lejoi Ukrainën t’i përdorë armët me rreze të gjatë për të goditur objektiva brenda Rusisë, pasi mijëra trupa të Koresë së Veriut u vendosën në rajonin rus të Kurskut për të luftuar kundër forcave ukrainase.

Kryeministri britanik Keir Starmer e dënoi doktrinën e rishikuar bërthamore si “shembullin më të fundit të papërgjegjshmërisë” nga “qeveria e shthurur ruse”, sipas zëdhënëses Camilla Marshall.

“Rusia është ajo që vazhdon të përshkallëzojë këtë luftë dhe përdorimi i trupave të Koresë së Veriut është vetëm shembull i kësaj”, tha zonja Marshall. “Ai mund t’i tërheqë trupat e tij, t’i kthejë tanket në Rusi dhe t’i japë fund sulmit dhe gjakderdhjes së panevojshme si në Ukrainë ashtu edhe në Rusi. … Ne ia kërkojmë ta bëjë këtë.”

Doktrina e përditësuar thotë se një sulm kundër Rusisë nga një fuqi jobërthamore me “pjesëmarrjen ose mbështetjen e një fuqie bërthamore” do të shihet si “sulmi i tyre i përbashkët ndaj Federatës Ruse”.

Doktrina thotë se çdo sulm masiv ajror ndaj Rusisë mund të nxisë një përgjigje bërthamore, por shmang bërjen e këtij vendimi të domosdoshëm.

Dokumenti gjithashtu thekson se agresioni kundër Rusisë nga një vend anëtar i një blloku ushtarak shihet si “agresion nga i gjithë blloku”, një referencë e qartë për NATO-n.

Doktrina e re megjithatë ofron më shumë detaje, krahasuar me versionet e mëparshme, për kushtet që duhet plotësuar për përdorimin e armëve bërthamore. Ajo vë në dukje se armët bërthamore mund të përdoren në rast të një sulmi masiv ajror që përfshin raketa balistike, të lëshuara nga anijet, avionët, dronët dhe mjete të tjera fluturuese.

Formulimi duket se zgjeron ndjeshëm listën e shkaktarëve për përdorimin e mundshëm të armëve bërthamore në krahasim me versionin e mëparshëm të dokumentit. Versioni i mëparshëm thoshte se Rusia mund ta përdorte arsenalin e saj atomik në rast të një sulmi me raketa balistike.

Presidenti Alexander Lukashenko, i cili ka sunduar Bjellorusinë për mbi 30 vjet dhe është mbështetur në subvencionet dhe mbështetjen ruse, e ka lejuar Rusinë të përdorë territorin e vendit të tij për të dërguar trupa në Ukrainë dhe për të vendosur disa nga armët bërthamore ruse.

Që kur Presidenti Putin dërgoi trupa në Ukrainë, ai dhe zyrtarë e analistë të tjerë rusë, e kanë kërcënuar shpesh Perëndimin me arsenalin bërthamor të Rusisë për ta dekurajuar atë që të rrisë mbështetjen për Kievin.

Për muaj të tërë në Rusi ishin shtuar kërkesat për forcimin e doktrinës, duke argumentuar se versioni i mëparshëm nuk arriti të pengonte Perëndimin nga shtimi i ndihmës për Ukrainën, si dhe krijoi përshtypjen se Moska nuk do t’i përdorte armët bërthamore.

Kosovë, lajmet e rreme dhe vërtetimi i fakteve nga mediat

Shoqata të gazetarëve, punonjës të mediave dhe grupe për të drejtat e tyre, theksuan të martën se vetërregullimi i mediave mund të luajë rolin kryesor në parandalimin e dezinformatave në Kosovë, ndërsa hodhën poshtë pretendimet se mediat janë burimi i tyre.

Këto komente u bënë në tryezën e organizuar nga Këshilli i Mediave të Shkruara të Kosovës dhe misioni i OSBE-së me temën “Lajmet e rrejshme dhe verifikimi i fakteve në mediat online”.

Media online në Kosovë aktualisht vet rregullohet nëpërmjet Këshillit të Mediave të Shkruara duke u mbështetur në Kodin e Mediave të Shkruara të Kosovës.

Drejtori i këtij Këshilli, Imer Mushkolaj, tha se ky mekanizëm vazhdimisht trajton mënyrën e raportimit nga mediat.

“Kemi arritur që të marrim vendime, sipas nesh gjithmonë meritore duke adresuar çështje të rëndësishme që kanë pasur të bëjnë me lajme që kanë qenë të plota e që janë publiku në mediat e shkruara përkatësisht në mediat online. Gjitha këto vendime janë marrë siç mund ta dini bazuar në Kodin e mediave të shkruara të Kosovës, i cili në një far forme është Kushtetuta e mediave të shkruara dhe online në Kosovë”, tha ai.

Kryeredaktorja e grupit Koha, Brikenda Rexhepi, tha se mungesa e redaktorëve nëpër media mund të çojë në publikimin e lajmeve të paverifikuara.

“Edhe kjo mund të jetë një problem shumë i madh sa i përket keqinformimit, dalin lajme të paverifikuara jo me ndonjë qëllim të keq, që ka bërë dikush qëllimisht të tilla, por thjesht mungojnë kapacitetet me i lexu edhe njëherë”, tha ajo.

Juristja e mediave Flutura Kusari thotë se shteti ka dështuar në krijimin e një sistemi që e mbron vendin prej dezinformatave pasi sipas saj ato nuk vijnë prej mediave por vendet tjera që kundërshtojnë pavarësinë e Kosovës.

“Nuk mundet që barra e përgjegjësisë komplet me ju hedh mediave dhe të thuhet ju luftoni dezinformatën e ndërkohë me i akuzu për dezinformata. Gjithë njerëzit e pushtetit por edhe opozitës sa herë që flasin për dezinformata flasin për media, e bëjnë qëllimisht në mënyrë që të krijojnë një lloj mburoje që nëse sulmohen atëherë do të akuzojnë mediat për shpërndarje të dezinformatave dhe këtë po e shohim tash kur ka filluar fushata zgjedhore edhe pse jo juridikisht”, tha ajo.

Shefi i Departamentit të Gazetarisë në Universitetin e Prishtinës, Muhamet Jahiri tha se problemi kryesor me keqinformimin lidhet me mediat që nuk janë të besueshme dhe përdorin një hapësirë publike për qëllime dhe përfitime individuale.

“Prandaj gazetarët, komuniteti, organizatat e ndryshme duhet me çdo kusht të bëjnë të pamundurën që të ketë vetërregullim më të madh. Sepse zgjidhja e vetme është vetërregullimi dhe kur ne vendosim standarde, në të njëjtën kohë pra mudemi edhe t’i luftojmë dukuritë e këqija por edhe në të njëjtën kohë pra të mbrojmë njëri tjetrin në kauzën e drejtë që është në profesionin e shenjtë që është dhe ka vetëm një qëllim që të jetë zëri më përfaqësues i publikut”, tha zoti Jahiri.

Organizatat që merren me luftimin e dezinformatave thonë se kjo dukuri është e përhapur në Kosovë ndërsa bëjnë thirrje që edukimi medial të përfshihet si lëndë në shkolla në mënyrë që gjeneratat e reja të mësojnë t’i dallojnë lajmet e rreme.

Avatanzhi strategjik i raketave amerikane me rreze të gjatë veprimi

Gjatë përdorimit të Sistemeve Taktike të Raketave të Ushtrisë Amerikane (ATACMS)

Shtetet e Bashkuara vendosën ta lejojnë Ukrainën të përdorë raketat amerikane me rreze të gjatë, për të sulmuar në thellësi të territorit rus. Ukraina u kishte kërkuar aleatëve perëndimorë leje për t’i përdorur këto armë të avancuara për të goditur Rusinë, që nga viti i parë i luftës. Por çfarë janë saktësisht raketat ATACMS dhe çfarë i bën ato kaq efektive?

Ukraina përdori sot për herë të parë Sistemet Taktike të Raketave të Ushtrisë Amerikane, të njohura ndryshe si ATACMS, për të goditur objektiva brenda Rusisë.

Shtetet e Bashkuara i dërguan këto raketa në Ukrainë vitin e kaluar dhe ato janë përdorur për të goditur objektiva ushtarake në territoret ukrainase të pushtuara nga Rusia – por jo në territorin rus. Ukraina u kishte kërkuar aleatëve prej muajsh që të lejohej të godiste me këto armë objektiva përtej kufirit.

Pra, çfarë i bën këto raketa më efektive se ato që Ukraina ka përdorur deri më tani? Matthew Savill, është drejtues shkencor për çështjet ushtarake në Institutin Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara, në Britani.

“Deri më tani janë përdorur raketa të tipit HIMARS, që janë relativisht të vogla dhe që nisen në grup për t’iu drejtuar me saktësi një objektivi. Nga një sistem HIMARS lëshohen rreth tetë raketa njëkohësisht… Sistemi ATACMS, nis vetëm një. Por ajo është një raketë balistike. Është e vogël, por efektin e ka të madh. Duke qenë se është një raketë balistike, zbret në një kënd të vështirë dhe me shpejtësi shumë të madhe. Dhe është gjithashtu e drejtuar me saktësi. Avantazhi është se ka një rreze shumë më të gjatë”, thotë zoti Savill.

Raketat balistike të sistemeve ATACMS, të prodhuara nga kompania amerikane e hapësirës ajrore dhe mbrojtjes, Lockheed Martin, kanë gati dyfishin e distancës së goditjes se shumica e raketave që disponon Ukraina – deri në 300 kilometra. Ato mund të bëjnë goditje të sakta ndaj pistave të avionëve, depove të municioneve dhe infrastrukturës strategjike.

Ekziston gjithashtu opsioni që sistemet ATACMS të përdorin një variant municionesh thërrmuese, që mund të rezultojnë shkatërrimtare në fushëbetejë.

“Flitet për dhjetëra municione që shpërndahen në terren; ato do të ishin të shkëlqyera për t’u përdorur kundër aeroporteve p.sh., sepse në thelb nëse do të kishte avionë në pista, mund të shpërndahen municionet në të gjithë aeroportin, pa patur nevojën të shkatërrohet pista. Në fakt është mjaft i vështirë shkatërrimi i një piste avionësh”, shpjegon zoti Savill.

Pa këtë teknologji perëndimore, Ukraina e ka goditur rregullisht Rusinë me armë të prodhuara në vend, disa prej të cilave madje mund të përshkojnë distanca deri në 1000 kilometra, por Kievit i mungojnë sasitë e mjaftueshme për të bërë dëm serioz afatgjatë.

“Me zhvillimin e programit të tyre të dronëve, ukrainasit kanë përftuar disa armë me rreze të gjatë veprimi. Dhe disa prej atyre dronëve kanë fluturuar në distanca prej 1000 kilometrash. Pra, flitet për trefishin e distancës së raketave ATACMS. Dallimi është se dronët mbartin mbushje më të vogla, kështu që nuk janë të efektshëm kundër objektivave të mbrojtura“, thotë zoti Savill.

Ukraina u ka kërkuar aleatëve të saj perëndimorë armë me rreze më të gjatë për të ndryshuar balancën e fuqisë në këtë luftë, ku Rusia ka burime më të shumta.

Ukraina shpreson që armët do të ndihmojnë në dobësimin e fuqisë ajrore të Rusisë dhe të linjave të furnizimit, që i nevojiten për të bërë sulmet e përditshme kundër Ukrainës.

635.000 Leke te reja, paguan Veliaj per mbjelljen e nje pishe te bute ne autostrade – Zbulohet skema e abuzimit te Erion Velise me parate e taksapaguesve re qytetareve te Tiranes Nga Ing.Gazmend Rusi

Komentet

Cancel reply

Lajme të ngjashëm

Mbi “pacientët e lartë” nëpër “getot, izolimet ose karantinat” qeveritare- Nga Agron Shabani

PESË PREDIKATARËT MA TË MËDHAJ TË KLERIT KATOLIK SHQIPTAR NË SHEKULLIN XX- Nga Fritz RADOVANI

A i kanë shkelur “vijat e kuqe” Moska dhe Uashingtoni për Ukrainën?

Pyetje të pakëndshme

Asgjë për t’u shqetësuar

Përgatiti: Ekrem Idrizi

Pamjet mahnitëse- Parisi zbardhet nga bora, stuhia Caetano ngjyros me portokalli 31 zona (Foto+Video)

Kurti për NZZ: Qëllimi i Serbisë është hakmarrja, duhet të jemi të përgatitur për këtë

Punonjësit e kryetares së Roskovecit dhunuan gazetarët e ‘Piranjave’- Bardhi: Sjellja e dhunshme veçse provon vërtetësinë e investigimit

Halil Zeqa largëpamës dhe vizionar- Në 15 vjetorin e shkuarjes në amshim- Nga Florim Zeqa

31 vjet nga fatkeqësia ajrore në Ohër ku humbën jetë edhe shqiptarë nga Kosova

Gjermania furnizon për herë të parë Ukrainën me dronë luftarakë, 4000 fluturake të pajisura me inteligjencë artificiale

Çfarë parashikon doktrina e re bërthamore e Rusisë?

Kosovë, lajmet e rreme dhe vërtetimi i fakteve nga mediat

Avatanzhi strategjik i raketave amerikane me rreze të gjatë veprimi

Lajmet me interesante

Lajmet e fundit

ARKIVA E LAJMEVE

RRETH NESH

Komentet

Pyetje të pakëndshme

Asgjë për t’u shqetësuar

Përgatiti: Ekrem Idrizi

Lajmet me interesante

Lajmet e fundit

ARKIVA E LAJMEVE

RRETH NESH

NEWS LETTER

SOCIAL