Dr. Shinasi Rama jep lëndën e politikës dhe drejton programe masteri në Universitetin e Nju Jorkut këtu në SHBA. Zoti Rama ka qenë njëri ndër organizatorët e lëvizjes studentore në Tiranën e vitit 1990, udhëheqës i disa demonstratave dhe të grevës së urisë që çuan në pluralizmin politik. Ai është edhe autor i disa librave.
Përsa i përket zhgënjimit me politikën në Shqipëri, zoti Rama mendon se ka disa rrugëzgjidhje: Ai bën thirrje që të ndryshohet Kushtetuta, të ketë përgjegjësi më të mëdha për dënimin e gjykatësve dhe politikanëve të korruptuar, të ketë një ekonomi të mbështetur në prodhimin kombëtar.
Dr. Rama thotë se është e nevojshme mbështetja tek identiteti dhe ndershmëria e popullit. Shqiptarët, tha ai, janë një popull që, po u drejtuan në rrugën e duhur, bëjnë mrekullira. Sipas tij, duhet nxitur ideja se ndryshimi është i mundshëm, i dobishëm dhe në fakt i pashmangshëm. Shteti, tha Dr. Rama, duhet të mbështetet tek qytetari dhe të vihet në shërbim të qytetarit.
Sektori i Teknologjisë së Informacionit (IT) në Shqipëri është ndër më pak konkurruesit mes vendeve të Europës në zhvillim, sipas indeksit të Konkurueshmërisë së IT-së*, përpiluar nga Emerging Europë.
Shqipëria renditet në vendin e 21, mes 23 vendeve, duke marrë një vlerësim total 36.37 pikë në 4 seksione (Talenti, Infrastruktura e IT-së, Ndikimi ekonomik dhe Mjedisi i Biznesit), shumë më poshtë Kosovës dhe vendeve të tjera të Ballkanit.
Shqipëria renditet e 21-ta në kategorinë e Talenteve me rezultatin 10.06, duke reflektuar sfidat e vendit për përmirësimin e arsimit në IT dhe zhvillimin e fuqisë punëtore. Megjithatë, iniciativa të tilla si futja e kodimit në shkolla dhe zgjerimi i programeve të shkrim-leximit dixhital po ndihmojnë në ndërtimin e një themeli për rritjen e ardhshme. Sistemi arsimor i Shqipërisë po përqendrohet gjithnjë e më shumë në kurse të lidhura me IT-në dhe numri i studentëve që hyjnë në këtë fushë po rritet vazhdimisht.
Në vitin 2022, Shqipëria pa një progres të rëndësishëm në arsimin e IT, me një kulm prej 8293 studentësh të IT të regjistruar, dhe shumica e këtyre studentëve morën pjesë në programe bachelor dhe kurse.
Shqipëria renditet e dyta për numrin e të diplomuarve në IT për 100 mijë banorë. Por nga ana tjetër ata që punojnë në këtë sektor janë ndër më pak të paguarit në rajon.
“Për këtë vit, vendet kryesore për nga numri i studentëve të TIK-ut për 100,000 banorë të moshës 15-64 vjeç janë Kosova, Serbia dhe Estonia, të ndjekura nga Letonia dhe Ukraina.
Në vitin 2022 kishte 372 studentë TIK për 100,000 banorë të moshës 15-64 vjeç në të gjithë rajonin. Ukraina, Shqipëria dhe Estonia janë në krye të listës së numrit të të diplomuarve për 100,000 banorë të moshës 15-64 vjeç në 2022”, thuhet në raport.
Paga mesatare bruto e njerëzve të punësuar në TIK në të gjithë rajonin është 2,115 euro, që është pothuajse 14.3 për qind (ose më shumë se 264 euro) më shumë se një vit më parë.
Pagat më të larta janë ende në Lituani dhe Estoni, si në 2020 dhe 2021, të ndjekura nga Çekia; ndërsa pagat më të ulëta janë në Azerbajxhan, Shqipëri dhe Kosovë. Mesatarisht, Lituania, Estonia dhe Çekia ofrojnë paga pothuajse 48 për qind më të larta se ato në Europën në zhvillim në tërësi, ndërsa Azerbajxhani, Shqipëria dhe Kosova mesatarisht kanë paga që janë më shumë se 2.5 herë më të ulëta se mesatarja e rajonit.
Infrastruktura e IT-së: Transformimi dixhital në progres
Infrastruktura e IT-së e Shqipërisë renditet e 15-ta, me notën 8.52. Vendi ka bërë hapa të rëndësishëm në zgjerimin e infrastrukturës dixhitale, të mbështetur nga iniciativa të ndryshme qeveritare që synojnë përmirësimin e lidhjes me internetin dhe rritjen e aksesit në shërbimet dixhitale. Pavarësisht se është relativisht e vogël në krahasim me vendet e tjera në Evropën në zhvillim, Shqipëria ka plane ambicioze për të modernizuar infrastrukturën e saj IT.
Projektet kryesore përfshijnë laboratorët inteligjentë në shkolla, zgjerimin e shërbimeve dixhitale dhe promovimin e qeverisjes elektronike.
Deri në vitin 2023, mbi 95 për qind e aplikimeve për shërbime publike po dorëzoheshin online nëpërmjet portalit e-Albania, duke treguar angazhimin e vendit për të përqafuar transformimin dixhital.
Ndikimi ekonomik: I qëndrueshëm por në rritje
Shqipëria renditet e 19-ta në kategorinë e Ndikimit Ekonomik, me notën 8.19.
Ndërsa sektori i IT në Shqipëri është ende në zhvillim, vendi ka bërë përparim të dukshëm vitet e fundit, veçanërisht në eksportet e IT.
Eksporti i shërbimeve të TI-së, përfshirë shërbimet kompjuterike, është rritur vazhdimisht, me vlerën e eksporteve të shërbimeve të IT-së që është rritur nga 68.4 milionë euro në 2018 në 155.3 milionë euro në vitin 2022. Kjo paraqet një rritje të ndjeshme të kontributit të IT-së në ekonominë kombëtare.
Sektori i IT-së në Shqipëri vazhdon të tërheqë investime të huaja, veçanërisht nga kompanitë që kërkojnë zgjidhje me kosto efektive në zhvillimin e softuerit dhe shërbimet e IT.
Qeveria ka prezantuar politika që synojnë krijimin e një mjedisi të favorshëm për investitorët e huaj, veçanërisht në sektorin e IT, i cili pritet të kontribuojë më shumë në ekonomi në vitet e ardhshme.
Mjedisi i biznesit: Mbështetje për startup-et dhe inovacionin
Shqipëria renditet e 19-ta në kategorinë e Mjedisit të Biznesit, me notën 9.60. Ndërsa vendi ende përballet me sfida në tërheqjen e investimeve në shkallë të gjerë, ekosistemi i tij fillestar po evoluon me shpejtësi. Programet qeveritare si Albania Tech dhe iniciativa të ndryshme sipërmarrjeje po nxisin inovacionin dhe mbështesin rritjen e bizneseve fillestare.
Shqipëria ka prezantuar disa strategji për të përmirësuar mjedisin e saj të biznesit, duke përfshirë stimujt tatimorë për firmat e IT dhe rritjen e mbështetjes për sipërmarrjet e drejtuara nga teknologjia.
Strategjia kombëtare e sigurisë kibernetike (2020-25) nënvizon më tej angazhimin e qeverisë për të siguruar një mjedis të sigurt dhe mbështetës për lulëzimin e bizneseve të IT./Monitor
Dje u dorëzua Progres Raporti dhe një nga pikat më kritike sipas deputetes demokrate Ina Zhupa, njëkohësisht kryetare e komisionit të Medias është situata me lirinë e medias.
Zhupa shprehet se Qeveria dhe Parlamenti nuk kanë bërë detyrat e tyre dhe klima dhe situata është përkeqësuar.
Ajo i bën thirrje mazhorancës qeverisëse që të mos injorojë përsëri rekomandimet e Progres-Raportit.
REAGIMI I PLOTË I INA ZHUPËS
Situata e lirisë shprehjes dhe lirisë së mediave më kritike dhe e goditur në Progres Raportin e Bashkimit Europian.
Qeveria dhe Parlamenti nuk kanë berë detyrat e tyre dhe klima dhe situata është përkeqësuar. Propozimet tona ligjore që shkojnë në drejtim të zbatimit të rekomandimeve janë rrëzuar me votë.
Rekomandimet e Komisionit nga viti i kaluar nuk u zbatuan dhe mbeten në fuqi.
Shqipëria duhet në veçanti:
→ të miratojë ndryshime në kuadrin ligjor për: 1-të rrisë transparencën e pronësisë së mediave, 2- të dekriminalizojë plotësisht shpifjen dhe të përshtatë aspektet civile të shpifjes me standardet evropiane, mbi një dialog të strukturuar dhe përfshirës me aktorët e mediave;
→ të sigurojë zero tolerancë për intimidimin dhe ndjekje efektive gjyqësore të rasteve të sulmeve ndaj gazetarëve; të sigurojë kapacitete të rritura të organeve të zbatimit të ligjit për të trajtuar rastet e dhunës,
→ të përmirësojë kushtet e punës për gazetarët shqiptarë, në veçanti duke forcuar mbrojtjen e të drejtave të punës dhe sociale të gazetarëve dhe duke siguruar që kodi i punës të zbatohet në mënyrë konsistente.
Raporti ngre shqetësimin se: “ Shpifja ende është një krim që ndëshkohet me gjoba të veçanta të larta penale. Dispozitat e ligjit civil për publikimin e informacionit të rremë ose të pasaktë duhet të përshtaten me standardet evropiane. Kodi Penal nuk parashikon mbrojtje të veçantë për gazetarët nga dhuna, sulmet ose kërcënimet gjatë ushtrimit të profesionit të tyre”
Në lidhje me përmirësimin e këtij indikatori në raport unë kam propozuar ndryshime ligjore por janë votuar kundër nga mazhoranca dhe nuk janë miratuar. Kjo tregon qartë që nuk kanë vullnet për të përmirësuar situatën.
Raporti ngre shqetësimet që janë edhe të ngritura nga ne si “Pavarësia e Autoritetit të Regullimit Audio-Visual (AMA) nuk është e garantuar për shkak të rrezikut të ndikimit politik dhe korporativ mbi procedurat e emërimit të anëtarëve të bordit të AMA, afilimi politik i kryetarit të AMA dhe anëtarëve të bordit dhe mangësive në zbatimin e Kodit të Transmetimit për median që transmeton përmbajtje politike të regjistruara gjatë fushatave zgjedhore” dhe gjendja e RTSH “Pavarësia e transmetuesit publik nuk është e garantuar dhe duhet të forcohet”
Ndaj si kryetare e komisionit të Medias, duhet ti bëj thirrje qeverisë mos injoroj përsëri rekomandimet e Progres-Raportit, mos refuzoj çdo nisëm të opozitës që shkon në linjë me kërkesat e ndërkombëtarëve dhe mos kontribuoj në kapjen e institucioneve dhe intimidimin e gazetarëve sic ka berë deri tani.
Të dhënat e detajuara të Cens 2023 që u publikuan sot tregojnë se Bashkinë e Tiranës u gjeten në kohën ku zhvillua anketa 39,765 hyrje në pallate bosh. Këto përbënin 24 për qind të banesave në pallate në Tiranë në një total prej 192, 587.
Sipas Cens në Tiranë ka gjithsej 245,458 banesa (pallate+shtëpi individuale) prej të cilave 52, 871 ishin bosh.
Të dhënat e përfituara nga INSTAT në procesin e regjistrimit të banesave tregojnë se një pjesë e mirë e godinave të ndërtuara për banim aktualisht janë bosh. INSTAT thotë se në të gjithë vendin rezultojnë 1 milionë e 82 mijë banesa. Nga këto 47 për qind janë shtëpi individuale, 40 për qind janë pallate dhe pjesa tjetër janë banesa që INSTAT i kategorizon si pjesërisht të veçuara.
INSTAT thotë se nga 1 milionë e 82 mijë banesa, vetëm 726 mijë rezultuan të banuara, ndërsa në pjesën tjetër prej 356 mijë anketuesit nuk gjetën banorë brenda. Duke i ndarë në kategori, INSTAT raporton se përqindja më e lartë e shtëpive të pabanuara rezulton në pallate. Të dhënat e përfituara nga censusi tregojnë se 39.4 për qind e apartamenteve rezultojnë bosh. E përkthyer në numra, rezulton se janë gati 171 mijë apartamente bosh në mbarë vendin.
Stoku i banesave bosh është krijuar nga emigrimi i familjeve, të cilët nuk kanë planifikuar qiradhënien. Ndërsa pjesa më e madhe e stokut u takon investimeve që kanë bërë individë brenda dhe jashtë vendit. Shpesh banesat e blera për investime dhe të padhëna me qira janë pjesë një zinxhiri të përdorur për pastrimin e parave të bëra në mënyrë të paligjshme.
Në kontrast, ndërsa oferta për banesa shtohet popullsia e vendit po tkurret me shpejtësi nga emigracioni i lartë dhe nga rënia e lindjeve. Sipas të dhënave të Cens 2011, popullsia e vendit u tkurr me 14.8 për qind ose mbi 400 mijë persona.
Për më tepër, struktura e popullsisë është në plakje të shpejtë. Ndërmjet 2011 dhe 2023, mosha mesatare e popullsisë së vendit u rrit me 7.5 vite. Një popullsi më e vjetër në moshë nuk ka interesa për të investuar në pasuri të paluajtshme. Censi 2023 numëroi 1.082.529 banesa të zakonshme me 2023. Shtëpitë individuale përfaqësonin 47,0 për qind të këtyre banesave, ndërsa 39,9 për qind e tyre janë pallate.
Një kategori e vogël e banesave janë banesa pjesërisht të veçuara (8,1 për qind) dhe shtëpi në rend tarracor (5,0 për qind). Nga numri gjithsej i banesave të zakonshme, në momentin e censit rezultuan 726.325 (67,1 për qind) banesa të banuara, duke vlerësuar 32,9 për qind banesave zakonshme të pabanuara.
Shkalla e banesave të zakonshme të pabanuara varionte nga 24,3 për qind për banesat pjesërisht të veçuara në 39,4 për qind për banesat në pallate, shtëpitë individuale dhe ato në rend tarracor ishin përkatësisht secila 29,2 dhe 29,8 për qind/ Monitor
“Amerikanët kanë sjellë Noc Rrokun këtu”, kështu u shpreh kreu i qeverisë mbrëmjen e sotme kur u pyet për reformën në drejtësi.
I ftuar në emisionin “Opinion” në TV Klan, Rama u shpreh se reformën në drejtësi e ka sjellë Partia Socialiste. Rama tha ndër të tjera se për herë të parë në historinë e Shqipërisë nuk ka ndodhur që të merren të pandehur, ministra, deputetë e kryetar bashkish
Pjesë nga fjala e Ramës:
Amerikanët kanë sjellë Noc Rrokun këtu, sepse këtë e ka sjellë PS me mua në krye. Që të jemi të qartë edhe amerikanët edhe evropianet kanë pasur shumë rezerva, ishin shumë mosbesues. Mbështetja për amerikanët ka qenë absolute, por askush nuk e ka pasur vullnetin tim për ta ndarë drejtësinë nga pushteti politik. Për herë të parë në historinë e Shqipërisë nuk ka ndodhur që të merren të pandehur, ministra, deputetë e kryetar bashkish. Kjo ka qenë ajo që unë kam ëndërruar, që të godasë majtas e djathtas”, tha ndër të tjera Edi Rama. bw
Kreu i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike, Gazment Bardhi ka reaguar pas tensioneve të krijuara sot në Parlament, ku deputetët e PD-së të përjashtuar, nuk janë lejuar të marrin pjesë në seancë plenare.
Bardhi i është përgjigjur ambasadorit të BE, Silvio Gonzato, i cili nga Kuvendi tha se shpreson që opozita të luajë rolin e saj brenda Parlamentit.
“Bëhet thirrje që opozita të luaj rolin e saj brenda Parlamentit; ndërkohë mundësia e opozitës për të hyrë brenda dhe pastaj për të patur mundësi të luaj rolin e saj brenda Parlamentit paraqitet kështu në realitet!”, shkruan Bardhi.
Demokrati shprehet se e vërteta është që opozita është përjashtuar nga Kuvendi PA LIGJ, pasi sipas tij, rregulli për përjashtimin e tyre nga Kuvendit, është shfuqizuar prej 6 muajsh nga Gjykata Kushtetuese.
“Nëse shkelet Kushtetuta në vazhdimësi mundësia për bashkëjetesë parlamentare mes mazhorancës dhe opozitës ZEROHET!”, shkruan Bardhi.
Reagimi i Bardhit
Bëhet thirrje që opozita të luaj rolin e saj brenda Parlamentit; ndërkohë mundësia e opozitës për të hyrë brenda dhe pastaj për të patur mundësi të luaj rolin e saj brenda Parlamentit paraqitet kështu në realitet!
Fshehja e realitetit/të vërtetës pas fjalëve të bukura, nuk e ndihmon Shqipërinë! Realiteti/e vërteta është që opozita është përjashtuar nga Kuvendi PA LIGJ dhe me një rregull që është shfuqizuar prej 6 muajsh nga Gjykata Kushtetuese.
Parlamentarizimi ka në themel të tij respektimin e Kushtetutës, si mundësia e vetme e bashkëjetesës mes palëve që mendojnë ndryshe. Nëse shkelet Kushtetuta në vazhdimësi mundësia për bashkëjetesë parlamentare mes mazhorancës dhe opozitës ZEROHET!
1/3. Bëhet thirrje që opozita të luaj rolin e saj brenda Parlamentit; ndërkohë mundësia e opozitës për të hyrë brenda dhe pastaj për të patur mundësi të luaj rolin e saj brenda Parlamentit paraqitet kështu në realitet! 👇 pic.twitter.com/pweX3X7UNz
Kreu i Grupit Parlamentar të PD, Gazment Bardhi ka reaguar pas deklaratave të diplomatit të BE për dialogun dhe rolin e opozitës ne parlament.
“Fshehja e realitetit/ të vërtetës pas fjalëve të bukura, nuk e ndihmon Shqipërinë! Realiteti/e vërteta është që opozita është përjashtuar nga Kuvendi pa ligj dhe me një rregull që është shfuqizuar prej 6 muajsh nga Gjykata Kushtetuese”, shkruan Bardhi në reagimin e tij.
REAGIM I KRYETARIT TË GRUPIT PARLAMENTAR TË PD, GAZMENT BARDHI
Bëhet thirrje që opozita të luaj rolin e saj brenda Parlamentit; ndërkohë mundësia e opozitës për të hyrë brenda dhe pastaj për të patur mundësi të luaj rolin e saj brenda Parlamentit paraqitet kështu në realitet!
Fshehja e realitetit/të vërtetës pas fjalëve të bukura, nuk e ndihmon Shqipërinë! Realiteti/e vërteta është që opozita është përjashtuar nga Kuvendi pa ligj dhe me një rregull që është shfuqizuar prej 6 muajsh nga Gjykata Kushtetuese.
Parlamentarizmi ka në themel të tij respektimin e Kushtetutës, si mundësia e vetme e bashkëjetesës mes palëve që mendojnë ndryshe. sn
Adriana Kalaja në fjalën e saj përpara protestuesve është shprehur se prej shumë muajsh policia është këtu për të penguar qytetarët dhe jo ti mbrojë ato.
Kalaja ka theksuar se Bashkia e Tiranës prej 9 vitesh është e mbyllur me zinxhir, nuk ka transparencë e as informacion për paratë që paguajmë ne.
“Sot me keqardhje shoh policinë që në vijimsi të protestave janë këtu të përballen me qytetarët që të mbrojtur një hajdut, një mafioz si Veliajt. Bashkia e Tiranës prej 9 vitesh është e mbyllur me zinxhir, nuk ka transparencë e as informacion për paratë që paguajmë ne. Është detyrim ligjor dhe kushtetues që ky bastardë japë llogari.
Ata janë paratë e taksa paguesve të Tiranës, ai bën video sikur po mbjell pemë ndërkohë që në i shikojmë çdo ditë mungesën e çerdhve kopshteve shkollave ndërkohë që ka arkëtuar 62 milionë euro në arsim.
Pd ja ka treguar qartazi se këto banesa sociale nuk jepen për njerëzit në nevojë por për të blerë zgjedhjet. Para 15 orësh jam vënë në dijeni nga ky bastard se e paskam akuzuar duke shpifur. Për çfarë shpifa unë për punimet te sheshi i teatrit, për kullën që po ndërton pa leje, për Ardit Gjoklajn, që gënjen për pemët e mbjellura, apo për kolegët skapistët.” sn
Ky është momenti kur ambasadori i BE-së Silvio Gonzato mbërrin në parlament dhe hyn në seancë plenare.
Siç shihet nga pamjet, interesi i medias ka qenë i lartë, teksa deputetët e PD-së të pranishëm ende në shkallët e Parlamentit i kanë hapur rrugën për të kaluar.
Situata në Parlament vijon të jetë e tensionuar, teksa forca të shumta policia kanë rrethuar institucionin. 23 deputetë të opozitës nuk lejohen në seancë pasi janë përjashtuar disa për 40 ditë dhe disa për 60 ditë. Po sot ambasadori i BE-së bëri thirrje për dialog urgjent, ndërsa kryeministri tha se është opozita ajo që nuk do dialog.bw
Policia e Shtetit me forca të shumta ka rrethuar Parlamentin, teksa vijon seanca plenare. Protestuesit që protestojnë para Bashkisë së Tiranës me në krye deputetët e përjashtuar po marshojnë drejt Parlamentit.
Kjo ka bërë që policia të marrë masa dhe të dërgojë forca të shumta në institucionin ligjvënës.
Ndryshe nga hera e kaluar policia është vendosur dhe bërë gardh jashtë rrethimit të Parlamentit. Ndërkohë që ambasadori i BE ka shkuar në Kuvend bashkë me eurodeputetët për të dorëzuar raportin e Komisionit Europian. bw
Ambasadori i Bashkimit Evropian në Tiranë, Silvio Gonzato ka dalë sot në konferencë për mediat me kryeministrin Edi Rama, një ditë pas publikimit të raportit të Komisionit Europian. Ai ka nënvizuar disa nga përfundimet dhe ka folur për disa nga çështjet kyçe.
Gonzato tha se nëse përshpejtohen reformat, Shqipëria mund të çelë të gjithë grupkapitujt deri në fund të 2025. Ai tha dhe një mesazh të qartë për situatën e polarizuar politike.
“Raporti njeh plotësisht faktin se Shqipëria është në harmonizim të plotë me politikën e jashtme të BE-së. Komisioni sheh një mundësi që të përshpejtohet procesi i anëtarësimit në BE. Nëse hapi i reformave përshpejtohet, Shqipëria mund të çelë të gjithë grupkapitujt deri në fund të 2025. Komisioni deklaron se është gati të mbështesë objektivin ambicioz të Shqipërisë për të mbyllur negociatat deri në 2027. Raporti i 2024 për Shqipërinë ofron orientim të rëndësishëm, rekomandimet dhe masat për vitin që vjen.
Grup kapitulli i themeloreve- sa i përket kriterit politik, raporti vlerëson funksionimin e institucioneve demokratike si pjesërisht e kënaqshme, kryesisht për shkak të situatës thellësisht të polarizuar politike që ndikon negativisht në aftësinë e parlamentit për të luajtur rolin e vet kyç ligjvënës dhe të mbikëqyrjes dhe rezulton po kështu dhe në vonesa në emërimin e individëve në poste kyçe. Po kështu dhe për shkak të mangësive të patrajtuara në procesin zgjedhor dhe mungesës së konsultimeve kuptimplota publike. Mesazhi kryesor këtu është nevoja urgjente për të rindërtuar një dialog konstruktiv gjithëpërfshirës politik dhe kjo është thelbësore për sistemin demokratik të Shqipërisë, por gjithashtu edhe për mundësinë për të realizuar reformat e lidhura me BE. Funksioni i gjyqësorit, komisioni vëren disi progres në këtë fushë, sidomos me afrimin drejt fundit të procesit të vettingut që është një gur themeli kryesore. Shqetësimet mbeten për sa i përket orvatjeve për ndërhyrje dhe trysni politike në sistemin gjyqësor si dhe mangësi sa i takon emërimeve bazuar në meritë të anëtarëve jo magjistratë në KLGJ dhe KLP. Raporti jep rekomandime specifike për të trajtuar këto çështje”, tha ndër të tjera Gonzato. bw
Anija Moliva do të vazhdojë të qëndrojë në Radë, derisa autoriteti portual të vendosë për lejimin e saj në portin e Durrësit.
Duke iu referuar kërkesës së Prokurorisë së Durrësit, që kërkonte angazhimin e disa institucioneve për të gjetur një vend të sigurt mjedisor dhe garantimin e sigurisë fizike përmes monitorimit 24 orë me kamera, Autoriteti Portual ka kthyer përgjigje duke theksuar se nuk mund të sigurojë një hapësirë të përshtatshme, pasi mbetjet konsiderohen të rrezikshme dhe kërkojnë kushte të veçanta sigurie. Nga tjetër ky institucion nuk mund të garantojë ruajtjen fizike të tyre me kamera 24 orë ashtu sikurse ka urdhëruar prokuroria.
Anija Moliva me 102 kontejnerë brenda së cilës dyshohet se ka materiale të rrezikshme, ndodhet në Radë, 1.5 milje nga porti i Durrësit, që prej mëngjesit të së dielës. Ndërkohe me të mbërritur, prokuroria kërkoi sekuestrimin e të gjithë kontejnerëve dhe angazhoi një sërë institucionesh për kryerjen e praktikave. bw
Arlind Bushati ( Në të majtë, lart) & Hamza Lici (Në të majtë, poshtë)
NIKOLETA KOVAÇI/ Në një pritë të mirorganizuar, në “Dobraç” të Shkodrës, në rrugën kryesore që lidh qytetin me Malësinë e Madhe, dy automjete i prenë rrugën një “Mercedes”- i. U qëllua me breshëri kallashnikovi mbi të, për pasojë plumbat bien mbi drejtuesin e mjetit.
Makina devijon dhe përplaset fillimisht me një motor në të cilin udhëtonte një çift dhe më pas në murin rrethues të një ndërtese. Në mjetin e bërë shoshë, shoferi gjendet i pajetë, ndërsa pasagjeri në grahmat e fundit, ndërsa pamjet nga përplasja e motorit janë tronditëse. Gruaja Flutura Basha humbi jetën në vendngjarje, ndërsa i shoqi Bashkim Basha ndodhet në gjendje të rëndë.
Për më shumë se një orë, viktimat dhe dy të plagosurit mbetën në rrugë, ndërsa policia mobilizohej të hynte në zonën e larë me gjak e plumba.
Shënjestër e asaj masakre ishte Hamza Lici, vetëm 23 vjeç. Me të në makinë u gjend edhe Arlind Bushati, i cili ka marrë një plumb në kokë dhe ka ndërruar jetë në spital. Ndërsa Bashkim Basha që po drejtonte motorin në momentin kur dy makinat hapën zjarr mbi mjetin ku udhëtonin dy të rinjtë është në gjendje kritike për jetën. Rreth 3 orë pas ngjarjes, policia ka marrë informacion që është gjendur një makinë e djegur në zonën e Grudës së Re, brenda së cilës u gjetën edhe dy kallashnikovë.
Policia, si përherë, humbi gjurmët e atentatorëve. Më pas mblodhi gëzhojat në vendin e ngjarjes, siç tha se ka mbledhur edhe pamjet filmike. Burrë e grua, Bashkim dhe Flutura Basha, po udhëtonin me motor kur mjeti i Licit është përplasur me ta, duke i marrë jetën gruas në vend, ndërsa Bashkimi është dërguar në spital, por mjekët kanë dëshmuar që është në gjendje të rëndë. Ndërsa Bushati për pak orë ishte në gjendje kritike, për shkak të plumbit në kokë!
POLICIA PAS NGJARJES
Arlind Bushati, 32 vjeç, është djali i Xhemal Bushatit, ish-kandidatit për kryetar bashkie në qytetin e Shkodrës. Tri javë më parë ai shkoi në Policinë e Shkodrës dhe dëshmoi se dy persona kanë dashur ta vrasin në pedonale. Ai denoncoi se ndjehej i kërcënuar, por policia nuk bëri me dije se kush kanë qenë dy personat që e kanë kërcënuar. Më pas, jo nga policia, por nga dëshmitarë okularë u tha se në fakt dypersona, relativisht të rinj, kanë nxjerrë armën ta ekzekutonin, por arma është bllokuar e për pasojë Arlindi mundi të shpëtonte, por jo në pritën fatale të pasdites së djeshme.
Dje, Arlindi ka qenë duke udhëtuar drejt Koplikut me Hamza Licin, djalin e Mustafa Licit, të vëllanë e Ibrahim Licit. Ata mësohet se kanë qenë në një automjet me targa kroate, ndërkohë që nuk dihet se cili ka qenë itinerari i saktë i tyre. Prita është realizuar në mes të rrugës kryesore, ku për fatin e keq të tyre, aty po kalonin edhe çifti Basha. Hamza Lici, emri i të cilit u bë i njohur vetëm pak kohë më parë kur doli publikisht në mbrojtje të vëllait të tij, Ibrahimit, ndërroi jetë në vendin e ngjarjes, duke u bërë kështu viktima e radhës e përplasjeve të përgjakshme mes grupeve kriminale të qytetit të Shkodrës.
Policia ka treguar vetëm detajet në lidhje me identitetet e dy viktimave dhe dy të plagosurve, ndërsa u tha se ka kryer edhe një kontroll në mjetin e shënjestrave. Brenda këtij mjeti u gjetën edhe armë zjarri, por ende nuk dihet nëse dy personat-shënjestra kanë mundur t’i përdorin ato përballë pritës me kallashnikovë.
Policia e Shkodrës doli mbrëmë me njoftimin në lidhje me tri pistoletat e gjetura në makinën e bërë shoshë nga plumbat, ku u vra Hamza Lici. U tha se në vendin e ngjarjes u sekuestruan pamjet filmike, që në drejtim të Shkodrës u nisën dy grupe të RENEA-s, që në krye të grupit hetimor u vendosën ekspertë dhe drejtues policie, por asnjë e dhënë nuk doli për rrugën që kanë bërë vrasësit, të cilët e dogjën njërën nga makinat, që u tha se ishte tip “Range Rover” në fshatin Golem të Grudës së Re.
Dy të mbijetuarit e asaj ngjarjeje nuk janë në gjendje të japin dëshmi, ndërsa përplasjet shfarosëse mes disa familjeve në Shkodër janë të njohura për një pjesë të mirë të opinionit publik. Grupet e RENEA-s kanë hyrë mbrëmë në lagjen “Dobraç”, aty ku zona njihet si bastioni i Bajrajve, fisit që kanë deklaruar publikisht hasmërinë me fisin Lici prej shumë e shumë vitesh. Madje, shkodranët që e njohin mirë këtë përplasje dhe zonat e influencës, përgjatë gjithë pasdites së djeshme kanë shprehur habi se si Hamza Lici kishte guxuar të hynte në lagjen e “Bajrajve”, ndonëse ata po kalonin në një rrugë kryesore!
PËRPLASJET GJAKËSORE
Fisi Lici njihet për përplasjet me fisin e Bajrajve dhe Bilalëve në qytetin e Shkodrës. Përplasjet e dhunshme prej rreth një dekade kanë sjellë më shumë se 20 humbje jete, ndërkohë që thuhet se hasmëria mes tyre i ka bazat tek influencat në tregjet e qytetit të Shkodrës. Megjithatë, thuajse asnjë prej vrasjeve të ndodhura nuk kanë një autor pas hekurave. I vetmi i arrestuar në të gjithë historinë e përgjakshme mes palëve është një fëmijë 15 vjeç, i cili tha se ishte dëshmitar i një vrasjeje në zonën e Livadheve. 15- vjeçari dëshmoi që ishte i pranishëm në vrasjen e Endri Mustafës në një parcelë droge dhe se ekzekutimin e tij e kishte kryer Ibrahim Lici.
Ngjarja ndodhi në majin e para tre vjetëve, ndërkohë që Lici e mohoi autorësinë duke nxjerrë edhe alibi. Djali, që u dyshua edhe si personi që e nxori në atë pritë Mustafën, baba të tre fëmijëve, u tërhoq nga dëshmia duke i thënë policisë dhe prokurorisë së Shkodrës që i kishte gënjyer. Për pasojë, prokuroria dhe gjykata e dënuan 15-vjeçarin, por nuk hetuan më për vrasjen e të riut, duke lënë shteg të hapur për vijimin e hakmarrjes me të vrarë mes palëve. Ibrahim Lici u akuzua për një mori krimesh mes të cilëve edhe për ekzekutimin e Mustafës.
Për këtë ngjarje u shpall në kërkim dhe u arrestua në Turqi, por ai refuzoi ekstradimin duke i kërkuar strehim drejtësisë turke, pasi në Shqipëri i rrezikohej jeta dhe se nuk kishte asnjë garanci që procesi do të ishte i drejtë. Emri i Licit doli në sipërfaqen e sundimit të të fortëve të Shkodrës në vitin 2017, kur ai ishte jo më shumë se 24 vjeç. U tha se vinte gjoba ndaj bizneseve dhe në atë kohë policia zhvilloi opera- cion duke arrestuar disa persona, mes tyre edhe Ibrahim Licin, por që më pas u lirua.
Ibrahim Lici ka qenë i arrestuar së bashku me vëllanë e tij, Muhamed Lici, në mars të 2017-ës, pasi u tha se drejtonin një grup kriminal, që u vendosnin gjoba tregtarëve të Zdrales në Shkodër. Muhamet Lici u dënua me 13 vite burg, ndërsa gjykata e la të lirë Ibrahim Licin. Po këtë periudhë nis saga e përplasjeve. Një prej tyre me fisin Bajri dhe Bilali, ish-miq të Licëve. Dhe gjërat u përkeqësuan së tepërmi kur Astmer Bilalit, i arrestuar prej disa vitesh, i vranë babanë dhe xhaxhanë në Shkodër. U dyshua për fisin Lici, por nuk u provua asnjëherë. Seritë e konflikteve mes bandave në këtë qytet kanë prodhuar që nga 2017 të paktën 20 të vrarë deri tani dhe dhjetëra atentate. Më e fundit e përplasjeve ishte vrasja pas futjes në kurth të Endri Mustafës në vitin 2021 te lagja “Livadhet”.
Policia shpalli në kërkim Ibrahim Licin, por ky i fundit tha se kishte alibi dhe se vrasjen e kishin kryer Bilalët, duke ia hedhur atij me inskenim fajin. Sipas policisë, Lici është autori kryesor i atentatit ndaj vëllezërve Astrit dhe Brahim Bilali, babai dhe xhaxhai i kampionit të boksit Astmer Bilali, ngjarje kjo e ndodhur në datën 30 mars të 2019. Ata u ekzekutuan në portën e shtëpisë me breshëri kallashnikovi dhe ngjarja u hetua si përplasje mes bandave rivale në Shkodër. Astrit Bilali, i cili mbeti i vdekur së bashku me të vëllanë e tij me 30 mars 2019, është babai i Astmer Bilali, ish-kampionit boksit i arrestuar si pjesë e grupit “Bajri” në Shkodër. Astriti ishte biznesmen i njohur në Shkodër dhe në qytet ai identifikohej për pasionin e tij për kuajt së bashku me vëllain Brahimin, i cili ishte kryetar i shoqatës “2 Prilli”. Si nisën përplasjet mes fiseve Lici dhe Bajri dhe saga e përgjakshme që nga 2018? Krimi është vijim i përplasjeve mes dy grupeve Lici dhe Bajri në Shkodër, përplasje që kanë regjistruar disa viktima. Gjithçka dyshohet se ka nisur që prej atentatit në janar të 2018 ndaj biznesmenit Lulzim Kulla.
SHPËRTHIMI TE TREGU
Shpërthimi i telekomanduar shkaktoi tetë persona të plagosur, mes të cilëve dhe Kulla. Më 18 qershor, u vra në servisin e tij teksa po riparonte brava makinash shtetasi Mehdi Kavaja, vrasje e dyshuar për hakmarrje. Ende ajo ngjarje është pa autor, ndërsa riparuesi i bravave u qëllua me plumb në kokë, duke mbetur i vdekur në vend. Më 15 korrik të vitit të 2018, poshtë banesës që kishin me qira ekzekutohen çifti Boran Bërçana, ish-polic dhe Silvi Ndoci, ndërsa bashkë me ata në makinë ndodhej edhe fëmija 3 vjeç, që u shpëtoi mrekullisht plumbave.
Ish-polici Bërçana dyshohej se kishte lidhje me grupin “Bajri”, që aktualisht janë të arrestuar dhe po ashtu ishpolici Bërçana dyshohej se kishte lidhje në atentatin ndaj Lul Kullës në janarin e 2018- ës dhe vrasja dyshohet se është kryer nga fisi Lici në Shkodër, që kanë lidhje me Lul Kullën, duke qenë se është dhëndri i tyre. Më 10 gusht të 2018-ës vritet Fatbardh Lici, pjesëtar i familjes Lici, vëllai i të fortit Sokol Lici dhe anëtarit të Këshillit Bashkiak të Shkodrës, Mustaf Lici. Kjo vrasje dyshohet se erdhi si hakmarrje nga fisi Bajri, pas vrasjes së ish-policit Bërcana.
Më 23 gusht zhduken shtetasit Agron Mollaj dhe Gëzim Hysa, nip dhe dajë, dhe ende sot nuk janë gjetur. Këta dy shtetas dyshohet se kishin lidhje me fisin Lici, ndërsa mendohet se pasi janë zhdukur, janë vrarë. Pa kaluar shumë ditë, vjen vrasja e Arjan Ferracakut, i cili u qëllua teksa ndodhej me kalin e tij në zonën e Livadheve, më 1 shtator të vitit të 2018. Arjan Ferracaku, pak minuta para se të vritej, kishte komunikuar me Astrit Bilalin dhe ky i fundit e kishte thirrur që të dalë me kalë, pasi Astriti do shoqëronte disa turistë nga Kosova në Liqenin e Shkodrës.
Më 14 nëntor po më 2018 vritet Fatos Ferracaku, kushëri i Arjan Ferracakut. Fatos Ferracaku u vra në mes të ditës, teksa po shiste peshk në lagjen “Rus”. Më 20 mars 2019 ndodh një tjetër vrasje, teksa ekzekutohet me 20 plumba Ferdinand Polia, por që është një vrasje që është zbardhur nga Policia dhe nuk ekziston asnjë lidhje me përplasjet e grupeve Bajri-Lici, por me disa ngjarje të ndodhura në Itali, ku viktima ka qenë pjesë e një grupi kriminal atje, 9 vite më parë.
Në shtator të 2019, pas fillimit të serisë së krimeve, policia ndërhyri duke arrestuar anëtarët e dyshuar të grupit kriminal “Bajri”. 12 persona përfshi Astmer Bilalin, u arrestuan në Shqipëri, Holandë, Belgjikë e Spanjë.
Komentet