VOAL – I lindur në Kalkuta (Indi) 6 maj, 1861, nga një familje fisnike dhe e pasur, e famshme edhe për traditat kulturore dhe shpirtërore, Rabindranath Tagore është emri anglicizuar i Rabindranath Thákhur; ai thjesht njihet si Tagore, por gjithashtu me emrin Gurudev.
I ri, ai studion bengalishten dhe gjuhën angleze në shtëpi. Që nga fëmijëria lexon poetët bengalezë dhe fillon të shkruajë poezitë e para në moshën tetëvjeçare. Duke u rritur, pasioni i shkrimtarit dhe poetit zhvillohet gjithnjë e më shumë te ai.
Ai ka një krijimtari artistike të jashtëzakonshme që e çon në muzikë, vallëzim dhe pikturë. Ai kompozon tekstet të cilat i kombinon me muzikën, i përkthen ato në anglisht dhe bën piktura që atëherë do të njihen edhe në Perëndim, falë ekspozitave që do të organizohen. Aktiviteti artistik i Tagores poet, muzikant, shkrimtar, dramaturg, piktor, si dhe vizioni i tij personal filozofik dhe fetar, e bëjnë të mundur që ai të jetë i njohur dhe i vlerësuar në të gjithë botën.
Në vitin 1877 ai dërgohet në Britani të Madhe nga babai i tij – Debendranath Thákhur i njohur si reformator hindu dhe mistik – të studiojë ligjin dhe më vonë u bë një avokat. Në Angli poeti i ardhshëm vendos të anglifikojë emrin e tij. Në tri vitet e qëndrimit evropian ai ka mundësinë të thellojë dhe të vlerësojë kulturën perëndimore. Më 1880 ai u thirr në Indi nga babai i tij. Tagore kthehet me bindjen se anglezët “dinë se si ta mbrojnë një Indi që ka nevojë për mbrojtje” dhe vendos të përkushtohet në administrimin e tokave të tij dhe artit të tij.
Ndryshe nga mendimi i Gandit, i cili me mosbindjen civile organizoi nacionalizmin indian për të larguar anglezët, Tagore propozon të pajtojë dhe të integrojë kulturat e ndryshme në Indi. Tagore, megjithatë, konsideron veprën e guximshme dhe të mbështetjes së shembullit sociale të gjyshit të tij, i cili në vitin 1928 themeloi “Shoqatën e besimtarëve në Zotin”, duke integruar monoteizmin e krishterë dhe politeizmin hindu. Për një kohë të gjatë, Tagore do të udhëtojë mes Lindjes dhe Perëndimit për të mbajtur konferenca të shumta dhe përhapur filozofinë e tij.
Në 1901 krijon në Santiniketan (në gjuhën indiane do të thotë “Strehë e paqes”) në Bolpur, rreth njëqind kilometra nga Kalkuta, një shkollë për të zbatuar në mënyrë efektive idealet e veta pedagogjike tek nxënësit e tij të shkollës që jetojnë lirisht në kontakt të ngushtë dhe të menjëhershëm me natyrën; mësimet zhvillohen si biseda në natyrë, sipas mënyrës së Indisë së lashtë. Shkolla, ku Tagore jep ligjëratat e filozofike dhe fetare, janë idealet e Ashram (Shenjtori i pyllit) i bazuar mitologjinë e lashtë, kështu që, siç ai vetë thotë: “Njerëzit mund të mblidhen deri në fundin suprem të jetës, në paqen e natyrës, ku jeta nuk është vetëm meditative, por edhe aktive “.
Mendimi teologjik që qëndron në bazën e të gjithë prodhimit artistiko-fetare të Tagore është shprehur në mënyrë organike kryesisht tek vepra “Sadhana”, ku sjell së bashku një përzgjedhje të konferencave që mbahen në shkollën e tij në Santiniketan. Ai bazohet në një panteizëm mistik që ka rrënjët e tij në “Upanisadat”, ndonëse është e hapur për tradita të tjera kulturore. Nisur nga soditja e natyrës, Tagore sheh në të gjitha manifestimet e tij vazhdimësinë e pandryshuar të Perëndisë dhe për këtë arsye identitetin mes absolutes dhe së veçantës, mes thelbit të çdo njeriu dhe thelbit të universit. Ftesa për të kërkuar kuptimin e ekzistencës në pajtim me universalen – dhe me qenien supreme – kalon nëpër të gjithë filozofinë indiane; në këtë kontekst Tagore ishte një nga mjeshtrat më të mëdhenj të shekullit të 20-të.
Në tekst e tij, si në jetën e tij, Tagore shpreh pasionin e tij, madje edhe erotik, i bindur në kërkimin e tij për harmoni dhe bukuri, pavarësisht nga të gjitha vështirësitë, duke përfshirë dhimbje të shkaktuara nga shumë vdekje që do të vuajë.
Në prodhimin e madh letrar të poetit indian ekziston edhe autobiografia “Kujtime të jetës sime”, botuar më 1912.
Për “ndjeshmëri të thellë, për freskinë dhe bukurinë e vargjeve, që, me aftësinë e përkryer, arrin t’i mishërojë në poezinë e tij, shprehur me anë të gjuhës së tij angleze, pjesë të letërsisë së Perëndimit”, në vitin 1913 Rabindranath Tagores uu dha Çmimin Nobel për Letërsi: do të dhurojë shumën e çmimit për shkollën e Santiniketanit. Në shkollën e tij të dashur ai do të vdesë më 7 gusht 1941.
Bibliografia thelbësore:
– Letra të një udhëtari në Evropë (1881)
– Gjenia e Valmikit (dramë muzikore, 1882)
– Këngët e mbrëmjes (1882)
– Këngët e mëngjesit (1883)
– Mbreti dhe mbretëresha (drama, 1889)
– Manasi (1890)
– Sakrifica (drama, 1891)
– Citrangada (dramë, 1892)
– Varka e artë (1893)
– Hëna e mbushur (1903-1904)
– Gora (1907-1910)
– Furnizimi me fruta (1915)
– Mbreti i dhomës së errët (drama, 1919)
– Posta (drama, 1912)
– Kujtimet e jetës sime (1912)
– Sadhana: realizimi i jetës (1913)
– Oferta e këngës: Gitanjali (1913)
– Kopshtari (1913)
– Shtëpia dhe bota (1915-1916)
– Balaka (1916)
– Petalet në hirin (1917)
– Dhurata e dashurisë (1917)
– Kalimi në bankën tjetër (1918)
– Këngët e mbrëmjes (1924)
– Oleandro të kuqe (dramë, 1924)
– Larushi (1932)
– Flaut (1940)
Komentet