VOAL – Në Turqi do të mbahen zgjedhje të parakohëshme më 1 nëntor, njoftoi të martën Kryetari i Komsionit të Zgjedhjeve.
Ky njoftim vjen një ditë pasi Presidenti Recep Tayyip Erdogan kërkoi zyrtarisht mbajtjen e zgjedhjeve parlamentare. Partia Drejtësi dhe Zhvillim e zotit Erdogan, AKP, humbi shumicën në zgjedhjet e qershorit, për herë të parë që nga viti 2002 dhe dy muaj bisedime me opozitën për formimin e një koalicioni qeverisës ishin të pasuksesshme.
Po të martën, zoti Erdogan i kërkoi kryeministrit Ahmet Davutoglu të formojë një kabinet të përkohshëm, në prag të zgjedhjeve të nëntorit.
Kundërshtarët e zotit Erdogan e kanë akuzuar atë për devijim të përpjekjeve për krijimin e një koalicioni, në mënyrë që t’i japë shansin partisë së tij të fitojë në zgjedhje shumicën dhe të sundojë e vetme./VOA
Palestinezët duke u larguar nga veriu i Gazës për në Qytetin e Gazës. 12 nëntor 2024.
Organizata për të drejtat e Njeriut, Human Rights Watch (HRW), tha se urdhrat e vazhdueshëm të Izraelit për evakuimin e banorëve në Gazë përbëjnë “krim lufte të transferimit me forcë” dhe “pastrim etnik” në pjesët e territorit palestinez.
“HRW-ja ka të dhëna të shumta se zyrtarët izraelitë po kryejnë krimin e luftës të transferimit me forcë”, u tha në raportin e organizatës të publikuar më 14 nëntor.
“Veprimet e Izraelit gjithashtu duket se përputhen me përkufizimin e pastrimit etnik” në zonat ku palestinezët nuk do të mund të kthehen, shtoi HRW-ja.
Hulumtuesja e HRW-së Nadia Harman, tha se gjetjet e raportit 172-faqesh bazohen në intervista me banorët e zhvendosur të Gazës, në imazhet satelitore dhe raportimet publike deri në gusht të vitit 2024.
Edhe pse Izraeli ka thënë se zhvendosja justifikohet me sigurinë e civilëve apo për shkak të nevojave ushtarake, Hardman tha se “Izraeli thjesht nuk mund të varet nga prania e grupeve të armatosura për të justifikuar zhvendosjen e civilëve”.
“Izraeli duhet të dëshmojë në çdo rast se zhvendosja e civilëve ishte opsioni i vetëm”, për të respektuar plotësisht ligjin ndërkombëtar humanitar.
Sipas Kombeve të Bashkuara, 1.9 milion palestinezë ishin të zhvendosur në Gazë deri në tetor të vitit 2024. Para se të niste lufta në tetor të vitit të kaluar, numri i përgjithshëm i popullsisë në Gazë ishte 2.3 milionë banorë.
Lufta në Gazë nisi pasi Hamasi – grupi palestinez i shpallur organizatë terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – sulmoi Izraelin, duke vrarë afër 1.200 persona dhe duke rrëmbyer afër 250 të tjerë. Si pasojë e ofensivës izraelite, në enklavën palestineze janë vrarë më shumë se 43.000 palestinezë.
“Ta bësh në mënyrë sistematike pjesën më të madhe të Gazës të pabanueshme … në disa raste përgjithmonë… përbën pastrim etnik”, tha Ahmed Benchemsi, zëdhënës i divizionit për Lindjen e Mesme i HRW-së.
Në raportin e HRW-së përmenden në veçanti korridoret Filadelfi dhe Netzarim, që kalojnë përgjatë kufirit egjiptian dhe e ndajnë Gazën përgjatë boshtit të saj lindje-perëndim, korridore që, sipas HRW-së, janë “rrafshuar, zgjeruar dhe pastruar” nga ushtria izraelite për të krijuar zona të sigurta dhe korridore të sigurisë.
Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, vazhdimisht ka insistuar se forcat e shtetit të tij duhet të marrin kontrollin afatgjatë të korridorit Filadelfi.
Hardman tha se forcat izraelite e kanë shndërruar korridorin Netzarim, që gjendet mes Qytetit të Gazës dhe Uadi Gazës, në një zonë të sigurt prej 4 kilometrash të gjerë dhe aty shumica e ndërtesave janë shkatërruar.
Në raport nuk përmenden zhvillimet në luftë që nga gushti i vitit 2024, veçmas ofensivën izraelite që ka nisur në veri të Gazës në fillim të tetorit.
Ky operacion ka detyruar që të paktën 100.000 persona të largohen nga veriu drejt Qytetit të Gazës, ka thënë për AFP-në zëdhënësja e agjencisë së OKB-së për refugjatët palestinezë, Louise Wateridge.
Në raportin e HRW-së u tha se “veprimet e autoriteteve izraelite në Gazë janë veprime të një grupi etnik apo fetar për të larguar palestinezët, një tjetër grup etnik apo fetar, nga zonat brenda Gazës përmes mjeteve të dhunshme”. REL
Kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu, tha se sulmi raketor i Iranit kundër Izraelit dështoi dhe u zotua për hakmarrje.
“Irani bëri një gabim të madh dhe do të paguajë për të”, tha Netanyahu në një takim të kabinetit të tij.
“Regjimi në Iran nuk e kupton vendosmërinë tonë për të mbrojtur veten dhe vendosmërinë tonë për t’u hakmarrë kundër armiqve tanë. Ne do t’i qëndrojmë rregullit që kemi vendosur: këdo që na sulmon, do ta sulmojmë”, shtoi ai.
Korpusi i Gardës Revolucionare të Iranit tha se sulmi të martën ishte hakmarrje për agresionin e Izraelit kundër aleatëve të tij në Libandhe në Gazë.
Ai tha se çdo hakmarrje do të përballej me “shkatërrim të madh”.
Sipas ushtrisë izraelite, Irani gjuajti më shumë se 180 raketa balistike në drejtim të Izraelit.
Një zyrtar izraelit i sigurisë tha se shumica e tyre janë kapur nga Forca Ajrore e Izraelit, në bashkëpunim me Komandën Qendrore të Forcave Ajrore të SHBA-së.
SHBA-ja konfirmoi se “ka kapur disa raketa” të hedhura nga Irani drejt Izraelit.
Kombet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian përsëritën thirrjet për armëpushim.
Këshilli i Sigurimit i Kombeve të Bashkuara pritet të mblidhet sot për të diskutuar rreth kësaj çështjeje.
Një gjykatë në Moskë e shpalli fajtor politikanin opozitar, Aleksei Navalny, duke e dënuar me 19 vjet burgim nën akuza që lidhen me ekstremizëm për shkak të Fondacionit të tij Kundër Korrupsionit (FBK).
Navalny, veçse është duke vuajtur një dënim prej nëntë vjetësh burgim.
Ai dhe aleatët e tij kanë thënë se akuzat, për të cilat u dënua më 4 gusht, janë të motivuara politikisht.
Aleksei Navalny – Një jetë në politikë, protesta dhe në burgje
Aleksei Navalny është burgosur më shumë se 10 herë që nga viti 2011. Teksa më 4 gusht ai u dënua me 20 vjet të tjera burgim, REL-i rishikon disa nga takimet më të paharrueshme, me të cilat është përballur lideri më i shquar i opozitës ruse në vitet e tij të aktivizmit publik. (Përgatiti: Syzanë Paçarizi)
Gjykata në Moskë, e gjeti fajtor 46-vjeçarin në bazë të gjashtë neneve të Kodit Penal rus, përfshirë edhe për krijimin dhe financimin e një komuniteti ekstremist, thirrje për ekstremizëm, rehabilitim të nazizmit dhe përfshirjen e minorenëve në akte të rrezikshme.
Autoritetet ruse më 2021 shpallën fondacionin e Navalnyt organizatë ekstremiste dhe ia ndaluan të gjitha aktivitetet në Rusi.
Navalny reagoi në Facebook për dënimin, duke thënë se nuk ka rëndësi numri i viteve.
“E kuptoj plotësisht, sikurse shumë të burgosur të tjerë politikë. Unë do të jem në burg gjithë jetën. Ku jeta matet ose me jetëgjatësinë time apo të regjimit”, tha ai.
Navalny u bëri thirrje rusëve që të vazhdojnë të rezistojnë ndaj Kremlinit dhe ndaj përpjekjeve të Kremlinit, që ai tha se bëhen për të “frikësuar rusët” dhe për t’ua shuar dëshirën për të rezistuar.
Shtete të ndryshme reaguan pas shqiptimit të dënimit të Navalnyt. Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara dënuan atë që e cilësuan si gjykim “të stisur” dhe “të padrejtë”.
“Vendimi i fundit është edhe një gjykim i stisur ndaj Aleksei Navalnyt dhe është i papranueshëm. Ky dënim arbitrar është përgjigje ndaj kurajës së tij për të folur në mënyrë kritike ndaj regjimit të Kremlinit”, tha presidenti i Këshillit Evropian, Charles Michel.
Shtetet e Bashkuara dënuan vendimin. Zëdhënësi i Departamentit amerikan të Shtetit, Matthew Miller, tha se akuzat ndaj Navalnyt janë të pabazuara.
“Ky ishte një përfundim i padrejtë i një gjykimi të padrejtë”, tha Miller.
“Për vite të tëra, Kremlini ka tentuar ta heshtë Navalnyn dhe të parandalojë thirrjet e tij për transparencë dhe llogaridhënie”, shtoi ai.
Sekretari i Jashtëm i Britanisë, James Cleverly, po ashtu dënoi vendimin ndaj Navalnyt dhe tha se Mbretëria e Bashkuar kërkon lirimin e menjëhershëm të tij./RFE/RL
Kryeministri Justin Trudeau dhe gruaja e tij, Sophie Grégoire Trudeau, kanë vendosur të ndahen, sipas deklaratave të postuara në internet nga të dy.
“Sophie dhe unë dëshirojmë të ndajmë faktin se pas shumë bisedave domethënëse dhe të vështira, kemi marrë vendimin për t’u ndarë”, ka shkruar Trudeau në një mesazh të postuar në llogarinë e tij në Instagram.
Trudeau, 51 vjeç dhe Grégoire, 48, u martuan në maj 2005 dhe kanë tre fëmijë së bashku: dy djem, Xavier, 15 vjeç dhe Hadrien, nëntë vjeç dhe një vajzë, Ella-Grace 14-vjeçare.
“Si gjithmonë, ne mbetemi një familje e ngushtë me dashuri dhe respekt të thellë për njëri-tjetrin dhe për gjithçka që kemi ndërtuar dhe do të vazhdojmë të ndërtojmë”, shkruan Trudeau dhe Grégoire Trudeau në mesazhe identike. “Për mirëqenien e fëmijëve tanë, ju kërkojmë që të respektoni privatësinë tonë dhe të tyre.”
Një prani e spikatur
Grégoire, një ish prezantues televiziv, ka qenë një prani e spikatur në krah të Trudeau gjatë gjithë karrierës së tij politike dhe u bë një figurë publike më vete si avokate për disa kauza bamirësie dhe sociale, duke përfshirë shëndetin mendor dhe barazinë gjinore.
Sipas një deklarate nga Zyra e Kryeministrit, Trudeau dhe Grégoire Trudeau kanë “nënshkruar një marrëveshje ndarjeje ligjore”.
“Ata kanë punuar për të siguruar që të gjithë hapat ligjorë dhe etikë në lidhje me vendimin e tyre për t’u ndarë janë marrë dhe do të vazhdojnë ta bëjnë këtë duke ecur përpara,” tha zyra e Trudeau.
“Ata mbeten një familje e ngushtë dhe Sophie dhe Kryeministri janë të fokusuar në rritjen e fëmijëve të tyre në një mjedis të sigurt, të dashur dhe bashkëpunues. Të dy prindërit do të jenë një prani e vazhdueshme në jetën e fëmijëve të tyre dhe kanadezët mund të presin që shpesh ta shohin familjen së bashku. Familja do të jetë së bashku me pushime, duke filluar nga java e ardhshme.”
Prindërit e Trudeau – ish-kryeministri Pierre Trudeau dhe Margaret Trudeau – u ndanë në mënyrë të famshme në 1977.
Siç tregohet në autobiografinë e tij, Common Ground, Trudeau dhe Grégoire Trudeau filluan të takoheshin në vitin 2003. Grégoire Trudeau, vajza e një agjenti burse dhe një infermiere, ishte një ish-shoqe shkolle e vëllait të ndjerë të Trudeau, Michel.
Çifti u fejua në vitin 2004 dhe u martuan me njëri-tjetrin një vit më vonë gjatë një ceremonie në kishën Sainte-Madeleine d’Outremont të Montrealit – “sipas standardeve kanadeze, një martesë e ëmbël dhe e nënvlerësuar në mënyrë të përshtatshme përrallash,” ishte mënyra se si e përshkroi një shkrimtar për Maclean’s. .
‘Martesa jonë nuk është perfekte’
Të dy Trudeau dhe Grégoire Trudeau folën herë pas here sinqerisht për marrëdhënien e tyre dhe sfidat e martesës.
“Martesa jonë nuk është perfekte dhe kemi pasur ulje-ngritje të vështira, megjithatë Sophie mbetet shoqja ime më e mirë, partneri im, dashuria ime”, shkroi Trudeau në Common Ground, e cila u botua në 2014.
Grégoire Trudeau i tha një intervistuesi në vitin 2015 se “asnjë martesë nuk është e lehtë”.
“Unë jam pothuajse disi krenare për faktin se kemi pasur vështirësi, po, sepse ne duam vërtetësinë. Ne duam të vërtetën,” tha ajo. “Ne duam të afrohemi më shumë si individë gjatë jetës sonë dhe të dy jemi ëndërrimtarë dhe duam të jemi bashkë për aq kohë sa të mundemi.”
Trudeau filloi karrierën e tij politike në vitin 2007, kur vendosi të kërkonte nominimin e Partisë Liberale në Montreal duke hipur në Papineau. Pasi fitoi atje në 2008 dhe 2011, Trudeau filloi të konsideronte të kërkonte lidershipin liberal. Vendimi, shkroi ai, përfundimisht do të vinte në “një diskutim privat thellësisht personal midis meje dhe Sophie”.
“Ne patëm shumë biseda të gjata dhe të ndershme atë verë,” kujtoi Trudeau. “Doja të isha i sigurt se ajo e dinte, nga përvoja ime, se sa e vështirë mund të jetë ajo jetë. Kujtova për Sophie se babai im më kishte thënë një herë se nuk duhet të ndihesha kurrë i detyruar të kandidoj për postin. “Familja jonë ka bërë mjaft. ’ tha ai.”
Babai i tij tha se, vuri në dukje Trudeau, “pavarësisht se kurrë nuk e kishte përjetuar vitriolin e pandërprerë dhe të poshtër të politikës së shekullit të njëzet e një”.
“Unë mirëpres një përleshje të mirë dhe lëkura ime është e trashë, por isha rritur në realitetin e jetës publike”, shkroi Trudeau. “Sophie nuk e kishte pasur, dhe vendimi ynë do të ndikonte tek fëmijët tanë, në një farë mënyre, më shumë se secili prej nesh.”
Në një intervistë në vitin 2008, Grégoire Trudeau tha se kur u takua me Trudeau, “politika nuk ishte e pamundur, por nuk ishte në planin afatshkurtër apo afatmesëm”.
“Por erdhi një mundësi dhe ne menduam se nëse nuk do t’i hynim kësaj aventurë, një pjesë e jona do të ishte egoiste me zërin që kemi dhe mundësitë që na jepen”, tha ajo.
Jetët personale janë përgjithësisht çështje private
Në Common Ground, Trudeau i jep meritat Grégoire Trudeau që ka ndikuar “thellësisht” në stilin e tij të politikës dhe për ndihmën që ai e mbajti atë në tokë.
“Ndonjëherë është e lehtë për njerëzit që e kanë bërë politikën jetesën e tyre të përfshihen në vapën e betejës dhe të harrojnë vlerat e tyre personale. Sophie nuk e bën kurrë këtë, dhe sado intensive të bëhen gjërat, ajo sigurohet që as unë të mos e bëj këtë.” ka shkruar Trudeau.
Jeta personale e kryeministrave në përgjithësi trajtohet si çështje private. Por marrëdhënia e Pierre Trudeau me Margaret Sinclair – duke përfshirë martesën e tyre në 1971
Alicia Kearns, deputete në Britaninë e Madhe ka reaguar në Twitter si më poshtë:
“Sjellja dhe komentet e Gjokoviqit janë të dënueshme.“Kosova është zemra e Serbisë!ndal dhunën”Ky slogan i Gjokoviçit i ka rrënjët në mitologjinë nacionaliste serbe dhe slogane të ngjashme janë përdorur për të justifikuar spastrimin etnik të viteve 1990.”
Djokovic’s behaviour and comments are reprehensible.
“Kosovo is the heart of Serbia! Stop violence”
This slogan has its roots in Serbian nationalist mythology and similar slogans were used to justify ethnic cleansing of in the 1990’s. https://t.co/emGe99ptn8
Në një artikull tek Le Monde botohet në shkrim që tregon se si inteligjenca artificiale identifikon origjinën e panjohur të kancerit të metastazuar tek një i ri.
Një i ri 30-vjeçar me kancer të metastazuar me origjinë të panjohur ishte i pari që testoi një mjet të inteligjencës artificiale të zhvilluar në Institut Curie. Ekrani identifikoi veshkën si organin me tumorin origjinal dhe trajtimin specifik që e lejoi atë të shërohej.
Janar 2020. Rasti i një të riu 30-vjeçar me “metastaza kudo”, kujton Sarah Watson, i është besuar laboratorit të këtij biologeje dhe onkologeje nga Institut Curie. “Ne prisnim një diagnozë të sarkomës [kanceri i rrallë i indeve të buta ose kockave], që është specialiteti im. Por biopsia na tregon se është një karcinoma [kanceri i indit epitelial], shpjegon ajo. Ne nuk e dinim se çfarë ishte primitive [organi i parë i prekur]. »
Prognoza nuk është e mirë. Shumica e kancereve tani trajtohen në një mënyrë të synuar në varësi të organit të origjinës. Ato, si kjo e quajtur “primare e panjohur”, “duhet të trajtohen sipas rekomandimeve ndërkombëtare, me kimioterapinë sa më të gjerë që mund të godasë sadopak të gjitha origjinat e mundshme”, shpjegon onkologu. Por ky trajtim në përgjithësi funksionon shumë dobët, dhe këta pacientë kanë një jetëgjatësi prej gjashtë deri në dhjetë muaj.
Për fat të mirë, shkencëtarja dhe ekipi i saj sapo kishin zhvilluar një mjet të inteligjencës artificiale (AI) për këto kancere. Midis majit dhe dhjetorit 2019, një algoritëm mësimi, i projektuar nga një studiues laboratori, u trajnua në një bazë të dhënash të përbërë nga më shumë se 20,000 profile ARN (acid ribonukleik) të qelizave tumorale të kancerit të zorrës së trashë, gjirit, mushkërive…
Kaq shumë karta identiteti për një të caktuar tumor, ARN është nënshkrimi shprehës i gjeneve të lidhura me të. “Parimi i një mjeti të inteligjencës artificiale është të jetë në gjendje të njohë diçka që ai tashmë ka hasur, kujton studiuesi. Thamë me vete: nëse arrijmë të mësojmë një kompjuter të dallojë, në nivelin e ARN-së, një tumor të veshkës, të zorrës së trashë apo të gjirit, ndoshta ky mjet do të jetë në gjendje, nëse i paraqesim ARN-në e një kanceri. me origjinë të panjohur, për të gjetur se nga ka ardhur. Rezultati nuk ishte i garantuar: “Kanceret me origjinë të panjohur ndoshta kishin profilin e tyre të ARN-së? ”, shton ajo.
“Pacienti i parë”
Në Institut Curie, “i riu nuk ishte aspak mirë”, kujton ajo. Pa e ditur vërtet nëse do të funksiononte, vendosëm të testonim mjetin tonë. “Marrja e profilit të ARN-së së tumorit kërkon një javë.
Përpunimi kompjuterik zgjat disa minuta. Si pasojë, doli se i riu kishte kancer në veshka “me siguri 95% sipas softuerit”, saktëson ajo. Prandaj ky pacient do të trajtohet posaçërisht për veshkën, një protokoll pa kimioterapi, sepse ky organ nuk është shumë i pranueshëm për të.
Janar 2023. Ai që laboratori e quan tani “pacienti i parë” nuk ka më asnjë sëmundje.
Serbia nuk iu bashkua deklaratës firmosur më 5 prill nga 50 shtete përfshi BE ku dënohet Rusia për rrëmbimin e fëmijëve të Ukrainës për në Rusi. Këtë deklaratë e kanë firmosur të gjitha shtetet e Ballkanit përveç Serbisë.
Statement on behalf of Andorra, Albania, Australia, Austria, Belgium, Bosnia and Herzegovina, Bulgaria, Canada, Croatia, Cyprus, Czechia, Denmark, Estonia, European Union, Finland, France, Germany, Georgia, Greece, Guatemala, Hungary, Iceland, Ireland, Italy, Japan, Republic of Korea, Latvia, Liechtenstein, Lithuania, Luxembourg, Malta, Moldova, Monaco, Montenegro, Kingdom of the Netherlands, New Zealand, North Macedonia, Norway, Poland, Portugal, Romania, San Marino, Slovakia, Slovenia, Spain, Sweden, Switzerland, Ukraine, United Kingdom, and the United States in response to the Russian Federation’s Arria-formula meeting on the unlawful forced deportation of children by the Russian Federation in Ukraine.
Today, the Russian Federation will further abuse the powers and privileges of a Permanent Member of the United Nations Security Council to spread disinformation about its widespread abduction and unlawful forced deportation of thousands of Ukrainian children.
Numerous credible sources, including the International Criminal Court, the International Commission of Inquiry on Ukraine, academic institutions, trusted media organizations, and independent non-governmental organizations, have all called attention to Russia’s unlawful forced deportation of children from within Ukraine to the Russian Federation.
These reprehensible actions have taken place in the context of the Russian Federation’s full-scale invasion and illegal war of aggression against Ukraine, which we condemn unreservedly.
The Russian Federation will seek to present its actions in Ukraine as in line with international law, children’s rights, and the Children and Armed Conflict agenda. This could not be farther from the truth. The facts are clear:
Russian authorities have interrogated, detained, and forcibly deported over 19,500 Ukrainian children from their homes within Ukraine to Russia.[1] This has included the deliberate separation of children from their parents and the abduction of children from orphanages before placing these children for adoption within Russia.
The Independent International Commission of Inquiry on Ukraine has determined that Russia’s transfer and deportation of children, within Ukraine and to the Russian Federation, violate international humanitarian law, and amount to a war crime.
The President of the Russian Federation, Vladimir Vladimirovich Putin, and the President’s Commissioner for Children’s Rights, Maria Alekseyevna Lvova-Belova, are both subjects of arrest warrants by the International Criminal Court for the war crime of unlawful deportation of children and that of unlawful transfer of children from occupied areas of Ukraine to the Russian Federation.
We unequivocally condemn the Russian Federation’s actions in Ukraine, including and in particular the forced deportation of Ukrainian children, as well as other grave violations against children committed by Russian forces in Ukraine.
No amount of disinformation spread by the Russian Federation can deny the truth of the matter, nor shield individuals from accountability for these crimes.
Ambasadori i Kinës në BE, Fu Cong tha se Kina nuk ishte në anën e Rusisë në luftën në Ukrainë. “Asnjë limit” nuk është gjë tjetër veçse retorikë”, tha ai, duke iu referuar një deklarate të vitit të kaluar për marrëdhëniet e vendeve.
Vetëm tre javë përpara se Rusia të pushtonte Ukrainën, presidentët Vladimir V. Putin dhe Xi Jinping nënshkruan një deklaratë të përbashkët duke dhënë deklaratën e famshme “pa kufij” për miqësinë e vendeve të tyre. Por zoti Fu tha se Kina nuk ishte në anën e Rusisë në luftë dhe se disa njerëz “e keqinterpretojnë qëllimisht këtë sepse ekziston e ashtuquajtura miqësi ose marrëdhënie “pa kufi”.
Ai shtoi, “Asnjë limit” nuk është gjë tjetër veçse retorikë”.
Zoti Fu tha se Kina nuk i ka ofruar ndihmë ushtarake Rusisë dhe as nuk i ka njohur përpjekjet e saj për të aneksuar territoret e Ukrainës, duke përfshirë Krimenë dhe Donbasin.
Pekini nuk e ka dënuar pushtimin, tha ai, sepse kuptonte pretendimet e Rusisë për një luftë mbrojtëse kundër ndërhyrjes së NATO-s dhe sepse qeveria e tij beson se “shkaqet rrënjësore janë më të ndërlikuara” sesa thonë udhëheqësit perëndimorë./
Sipas kalendarit hebraik, “Purim 2023” do të zhvillohet të martën, më datën 14 të muajit Adar të vitit 5783
Festa e Purimit është festa hebraike më e hareshme. Këtë vit, ajo festohet, duke u nisur nga mbrëja e së hënës, më 6 mars 2023 dhe përfundon në mbrëmjen e së martës, më 7 mars 2023, bazuar sipas kalendarit gregorian.
Sipas kalendarit hebraik, “Purim 2023” do të zhvillohet të martën, më datën 14 të muajit Adar të vitit 5783.
Kryerabini i Shqipërisë dhe i Kosovë, Yoel Kaplan, i cili drejton Sinagogën e Tiranës “Drita i Isakut” (Or Yitzchak) dhe “Chabad of Albania” do të lejxojë pjesë nga Megilah, apo “Libri i Esterit”.
“I gjithë aktiviteti do të shoqërohet me festime të gëzueshme siç është dhe tradita”, tha Kryerabini Kaplan për gazetën “Izraeli Sot”.
Programi “Purim 2023”
Tirana, Albania
Chabad Jewish Center of Albania, Rr. Helmut Kohl 1, Tiranë
E HËNË 6 MARS
“Happy Carnival”, e shoqëruar (20:00)
E MARTË, 7 MARS
“Purim Celebration” me leximin e “Megilah” dhe të gjitha “ushqimet” e Purimit (15:00)
Sipas traditës, historia e Mbretëreshës Ester është lexuar nga libri i Esterit (ose në hebraisht Megilat Ester).
Megilah, është një pergamenë i shkruar me shkrim dore dhe i palosur në dy cilindra që zakonisht janë të vendosur brenda një kutie druri apo metali. Nganjëherë kutitë për Megilah kanë qenë edhe prej argjendi apo filigrani.
Historia e Mbretëreshës Ester tregon që Hamani, Veziri i mbretërisë Persiane, planifikon për të shfarosur hebrenjtë që ndodhen në këtë mbretëri.
Esteri, hebreje nga origjina si dhe gruaja e dytë e Mbretit Ahasuero, me ndihmën e xhaxhait të saj Mordehai, zbulojnë komplotin e Vezirit dhe arrijnë të shpëtojnë popullin hebre.
Esteri është hebreja e parë në histori që shpëtoi popullin hebre nga shfarosja.
Historia tregon se Hamani hodhi short për të vendosur datën në të cilën do të shfaroseshin hebrenjtë.
Sipas traditës së vjetër hebraike gjatë leximit të Megilat Ester, kur përmendet emri i Hamanit që është dhe antagonisti në këtë tregim, duhet të bëhet sa më shumë zhurmë me lodrën që në hebraisht quhet Raashan.
Për më tepër, gjatë kësaj feste organizohet edhe një paradë, jepen ndihma për më të varfrit, lexohen lutje të veçanta si dhe Megilat Ester nëpër Sinagoga.
Njësia speciale “Ijar” e ruante Adolf Eichmann 24 orë në ditë, deri në ekzekutimin e tij
“Adolf Eichmann formoi veten e tij një metodë për të kuptuar njerëzit në mënyrë që t’i shfrytëzojë ata për qëllimet e tij. Njerëzit nuk janë qenie njerëzore në sytë e tij, por figura, dordoleca, asgjë tjetër përveç statistikave në fazën e jetës së tij. Njerëzit e tjerë përdoren vetëm për Bota e tij është e pavlefshme nga realiteti sepse pasqyron pasionet, nevojat dhe kërkesat e tij. Ai ka impulse të forta agresive dhe një epsh për pushtet. Brenda kornizës së Partisë Naziste dhe SS, ai fitoi një marrëveshje vetëbesimi, dhe kështu gjeti një kornizë në të cilën agresiviteti ka një vlerë të qartë pozitive “, psikiatri Dr. Shlomo Kulcsar vlerëson në një mendim ekspert në Gjykatën e Lartë në 11 Qershor 1961, pas shtatë seancash me Eichmann, një Kryerësi i Holokaustit, të cilin Kulcsar e takoi në qelinë e tij në një burg izraelit.
Gjyqi i Eichmann, i cili filloi në 11 Prill 1961, ndryshoi jashtëzakonisht shumë sesi publiku izraelit u mor me Holokaustin. Në atë kohë kishte qindra mijëra të mbijetuar në vend, të cilët po shtypnin kujtimet dhe traumat. Diskutimet zbuluan plagë që nuk u shëruan, tmerret, ferrin fizik dhe emocional që kaluan.
Historitë personale të të mbijetuarve e lanë në hije punën e policisë në çështjen Eichmann. Nga njëra anë ishin hetuesit e Byrosë 06, të cilët hasën në mijëra dokumente që vërtetonin fajësinë e tij. Nga ana tjetër, ishte “Njësia Iyar”, e cila mbrojti arkvillain deri në ditën kur u var, më 31 maj 1962.
Historia e Njësisë Iyar mbeti e patreguar, edhe pse oficerët e saj ishin afër Eichmann. Ata u ulën me të në qelinë e mbajtjes ndërsa ai hante, kur flinte, kur binte dush dhe kur shkruante kujtimet e tij. Disa ishin pranë tij edhe kur ai iu nënshtrua diagnozës psikiatrike dhe dëgjuan përgjigjet që treguan natyrën e tij psikopatike dhe gënjeshtrat.
Adolf Eichmann nga qelia e tij e burgut në gjykatë, 1961 (Arkivat e Policisë së Izraelit)
Gjatë gjithë periudhës, policia dokumentoi Eichmann dhe në fotot e marra, arkvillaini shihet duke pastruar tualetet në qelinë e tij, duke varur lavanderi, duke larë dhëmbët, duke u ekzaminuar nga një mjek ose ulur në shtratin e hekurt në qeli, duke veshur pantofla. .
Dokumentacioni shfaqet gjithashtu në një libër të ri që planifikohet të dalë në treg për disa javë. Operacioni Iyar – Aktivitetet e Policisë së Izraelit në Çështjen Eichmann është, në fakt, një studim i dytë i thelluar nga policia, pasi studimi i parë për punën e Byrosë 06, u botua vitin e kaluar.
Të dy studimet u shkruan nga Inspektori Yossi Hemi, një historian dhe drejtues i Qendrës së Trashëgimisë së Policisë së Izraelit. Për shumë muaj, Hemi kërkoi arkivat e policisë dhe arkivat e shtetit dhe mori dokumente, korrespondenca, vizatime dhe fotografi që dokumentonin prapaskenat e gjyqit, duke përfshirë rregullimet e forta të sigurisë, së bashku me rutinën e përditshme të Eichmann dhe ndërveprimin me hetuesit e tij.
“Studimi aktual paraqet historinë e Policisë së Izraelit në çështjen Eichmann në të gjitha aspektet e saj,” thotë Hemi. “Nga Njësia Iyar, për të kryer dënimin, së bashku me Shërbimin e Burgut. Roli i policisë shkoi përtej zonës së saj të përgjegjësisë, por pak njerëz e dinë dhe e vlerësojnë atë që bëri. Shpresoj që të dy studimet të zbulojnë një nga historitë më domethënëse në historinë e vendit dhe historinë e policisë në veçanti “.
Më 23 maj 1960, Kryeministri David Ben-Gurion doli në podiumin e Knesset në një nga fjalimet më historike në Izrael. Ai njoftoi se Adolf Eichmann, arkitekti i Zgjidhjes Finale – plani nazist për gjenocidin hebre – ishte kapur në Argjentinë dhe ishte sjellë në Izrael dy ditë më parë në një operacion të Mosadit. Me të zbritur në Izrael, Eichmann u mor në paraburgim në bazën e Agjencisë së Sigurisë së Izraelit në Jaffa. Ben-Gurion atëherë ngarkoi Policinë e Izraelit me marrjen në pyetje dhe sigurinë e tij.
Një nga vendimet e para të komisionerit të atëhershëm të policisë Yosef Nachmias ishte kthimi i kampit Jalama afër Haifa (tani Burgu Kishon) në një qendër paraburgimi të destinuar vetëm për Eichmann. Vendi u emërua “Iyar Base”, pas muajit hebraik në të cilin ai u kap dhe komandanti Shaul Rosolio (më vonë komisioneri i pestë i policisë së Izraelit) u emërua komandant i bazës. Ai kishte vetëm 48 orë për t’u përgatitur për transferimin e Eichmann nga GSS, më 26 maj.
Për sigurinë e Eichmann, dhjetëra oficerë policie u rekrutuan në Iyar, njësia speciale e ngritur për qëllimin e operacionit. Të gjithë ata iu nënshtruan një interviste personale, në mënyrë që të përjashtonin një lidhje familjare me të mbijetuarit e Holokaustit, gjë që mund t’ua kishte bërë të vështirë për të përmbushur rolin e tyre ose për të rrezikuar jetën e tij.
“Unë u pyeta nëse e dija çfarë i ndodhi hebrenjve gjatë luftës, nëse prindërit e mi vuajtën në Holokaust dhe nëse ndonjë nga të afërmit e mi ishte në një kamp përqendrimi,” thotë rreshteri Amram Lusky, i cili u intervistua para se të bashkohej me njësinë, pa e ditur për çfarë bëhej fjalë. “Për shkak të mbiemrit tim, ata menduan se erdha nga Evropa. Kur thashë se isha vendas i Marokut, ata më thanë:” Qëndro “.
“Një kamion i madh na solli në një strukturë të sigurisë në Jaffa. Ne e kaluam tërë natën duke hamendësuar se çfarë po ndodhte këtu. Të nesërmen, 25 maj, në mesditë, mbërritëm në Jalama. Ne e gjetëm bazën në një furi. Ata po evakuonin të gjithë të arrestuarit, duke rrëzuar mure, duke zbardhur mure të tjerë, duke ndryshuar sistemin e qelizave dhe duke ndërtuar një qelizë të sigurt – ende nuk ishte e qartë për kë “.
Në të njëjtën kohë, policia u përgatit për transferimin e Eichmann nga Jaffa. Drejtues i kolonës së sigurt ishte komandanti Yehuda Guy, kreu i Degës së Trafikut dhe Patrullës. Në një dokument që ai i dërgoi shefit të Divizionit të Organizatës së Policisë, Gjeneral Major Aharon Sela, Guy përshkruan operacionin kompleks:
“Më 25 maj 1960, unë u takova me H. nga GSS. Qëllimi i takimit ishte të përcaktonte masat për marrjen e të paraburgosurit prej tyre dhe transferimin e tij në Bazën Iyar. Në këtë takim, ai gjithashtu më dha detaje rreth i arrestuari, fakti që ai është dritëshkurtër dhe se syzet e tij ishin thyer gjatë udhëtimit nga vendi i tij i arrestimit. U vendos që të transferohej i arrestuari në mbrëmjen e 26 majit 1960, nën shoqërimin e tre automjeteve të sigurta dhe të shoqëruar nga oficerë, të cilët deri sa filloi misioni nuk dinin asgjë për qëllimin e udhëtimit.
“Në orën 21:50, u nisa me makinën numër 2 dhe u takova me H. në oborrin e Institutit të Mjekësisë Ligjore në Abu Kabir. Së bashku u nisëm për në institucionin e GSS ku po mbahej i arrestuari. Unë hyra në të paraburgosurin qelia dhe e njoftoi atë që unë duhej ta transferoja në vendin e tij të ri të paraburgimit. Edhe pse isha me uniformë, i arrestuari dridhej i gjithë. Ai mezi u qetësua, edhe pasi unë përsërita që isha një oficer policie dhe se ai nuk kishte asgjë për të frikë.
“I lidhur me dy oficerët e Njësisë Qendrore, unë e vendosa të arrestuarin në sediljen e pasme të makinës time, me H. që voziste pas meje, i shoqëruar nga siguria. Ndërkohë, në orën 21:54, u largua makina numër 1 dhe makina e pasme e numrit 3 për rrugën e Jeruzalemit, duke pritur rreth 200 metra nga porta hyrëse për në Mikveh Izrael. Kur hyra në mes të dy makinave të lartpërmendura, u nisëm për në Bazën Iyar, ndërsa H. u kthye në Tel Aviv. Në dalje nga Wadi Milk, I lidha sytë të arrestuarit, i cili përsëri tregoi shenja frike. Komandanti i Bazës Iyar priti të paraburgosurin nga ne”.
Rreth mesnatës, Eichmann u vendos në qelinë numër 1, e ndërtuar posaçërisht për të, me madhësi rreth 20 metra. Një dokument i dërguar Rosolio nga kreu i Degës së Organizatës së Policisë, i klasifikuar si konfidencial, detajonte kushtet e kërkuara në qeli: “Qelia e të arrestuarit do të ketë një tavolinë dhe karrige. Letra me shkrim do të jetë në tryezë. pranë të burgosurit do të ketë një laps në duar dhe do t’i dorëzohet të paraburgosurit për të shkruar. Ju lutemi planifikoni një shëtitje për të paraburgosurin në oborrin e rrethuar jashtë qelisë së të paraburgosurit. Një shëtitje në këtë oborr do të bëhet vetëm pasi një urdhër i komandantit të Byrosë 06.
“Salla e marrjes në pyetje do të jetë e pajisur me një tavolinë dhe dy karrige, një pajisje regjistrimi dhe një telefon. Dera e dhomës do të jetë e hapur gjatë marrjes në pyetje. I paraburgosuri do të jetë në gjendje të pi duhan gjatë marrjes në pyetje, aq sa dëshiron, me pëlqimin e hetuesit ”.
Nën vëzhgim të vazhdueshëm
Ruajtja e Eichmann ishte sfiduese. Frika ishte se ai do të përpiqej të shpëtonte, të bënte vetëvrasje në qelinë e tij ose se dikush do të përpiqej ta dëmtonte atë. Kjo është arsyeja pse Forca A numëronte 37 policë, të cilët ishin pranë tij 24 orë në ditë dhe nuk ishin të armatosur. Qelia e paraburgimit dhe rrethinat e saj u shpallën një zonë sterile. Vetëm oficerët e Policisë Kufitare, të cilët kryenin sigurinë rrethuese, mbanin armë.
Gjatë gjithë ditës, Eichmann qëndroi me një skuadër prej katër rojeve. Njëri u ul përballë tij në qeli; I dyti, i cili mbante çelësat e qelisë, qëndroi jashtë derës dhe pa Eichmann dhe policin brenda; I treti ishte te një derë në korridor dhe puna e tij ishte të aktivizonte një telefon në terren dhe një alarm nëse duhej; dhe i katërti patrulloi afër portave kryesore të kompleksit.
Eichmann-it iu dha një uniformë e mbyllur burgosje kaki. Drita në dhomën e tij ishte ndezur pa ndaluar, madje edhe natën, dhe policia nuk ia hoqi sytë – madje edhe kur ai ishte duke fjetur, duke bërë dush ose duke shkuar në tualet. Ata ishin të ndaluar të fillonin një bisedë me të. Kur i sollën ushqim, ai i falenderoi në gjermanisht me një “Danke schön”. Kur u udhëzua të bënte diçka, ai u përgjigj me fjalën gjermane Jawohl, që do të thotë “po, zotëri”, pasi komandantëve në ushtrinë naziste iu përgjigjën.
Në një dokument të brendshëm të shkruar nga Komandanti David Ofer, i cili u emërua komandant i kampit dy muaj më vonë, ai rishikon kushtet e izolimit dhe rutinën e përditshme të Eichmann.
“I arrestuari u zgjua nga ora 5: 30-6: 00 në mëngjes. Pasi u zgjua, ai bëri një dush, pastaj u vesh. Të arrestuarit iu dha rroba sipas motit, domethënë rroba të lehta në verë, dhe në të brendshme të ngrohta të dimrit, këmisha leshi, pantallona, një windbreaker dhe pantofla të mbushura. E gjithë kjo për ta mbajtur atë në gjendje të mirë shëndetësore përpara gjyqit. ”
Kur u rrua, atij iu sigurua një rroje elektrike, e cila u mor menjëherë pasi ai mbaroi. Një herë në dy ditë, ai lante rrobat dhe pastronte qelinë dhe tualetin.
Në orën 6:45 të mëngjesit, mëngjesi iu dha Eichmann nga oficeri i turnit, i cili ishte i pranishëm deri në fund të vaktit. Nga frika e helmimit, Eichmann hëngri nga racionet ushqimore të policëve. Në mëngjes atij iu dha një vakt qumështi, i cili përfshinte dy feta bukë, djathë, një vezë të zier fort, perime dhe fruta. Më pas, ai shkoi për një shëtitje gjysmë ore në oborr, pas së cilës ai u mor për pyetje në dhomën tjetër. Kjo zgjati ndërmjet tre dhe katër orë. Ai ndonjëherë u takua me avokatin e tij gjerman të mbrojtjes, Adv. Robert Servatius, i cili u punësua nga familja e tij. Servatius u bë i famshëm pasi mbrojti nazistët në gjykimet e Nurembergut.
Në orën 12:30 Eichmann drekoi, që përfshinte një pjatë me mish dhe një anë me patate ose oriz. Pas kësaj ai qëndroi në qelinë e tij, lexoi libra në gjermanisht dhe shkroi një ditar personal. Në orën 17:30 ai u pajis me një darkë me qumësht, dhe rreth orës 21:00. ai shkoi në shtrat.
Nga frika e helmimit, Eichmann hante nga racionet ushqimore të policëve (Arkivat e Policisë së Izraelit)
Oficeri Amram Lusky, i cili ishte një anëtar i Forcës A, tha: “Kur ai ha, ju uleni pranë tij dhe shikoni. Ju nuk i jepni atij një shans për të bërë asgjë. Eichmann veçanërisht i pëlqente majoneza. Në Pashkë, ai pyeti,” Çfarë është kjo gjë që ti më jep të ha? ‘ Ne i thamë se këto janë matza. Ai shikoi dhe hëngri “.
Forca A kishte për detyrë të siguronte që Eichmann t’i nënshtrohej një kontrolli shëndetësor të përditshëm nga dy mjekë të rregullt që shërbenin në polici, Dr. Zvi Wolstein dhe Dr. Brandstetter. Brandstetter ekzaminoi Eichmann më 3 gusht 1960 dhe zbuloi se gjendja e tij ishte normale, përveç presionit pak të lartë të gjakut. “I burgosuri është në ushqim të mirë dhe shëndet të përgjithshëm,” shkroi ai. “Ai është padyshim i aftë të kalojë testet që priten akoma prej tij.”
Në janar 1961, Byroja 06 mori informacione shqetësuese nga gjuetari nazist Simon Wiesenthal. Komandanti i byros, Avraham Zeliger, i dërgoi një letër komisionerit të policisë dhe Mossad, në të cilën ai shkruajti: “Klaus, djali i Eichmann, po planifikonte të rrëmbente një figurë hebre për një shkëmbim”. Klaus ishte një nga katër djemtë e Eichmann; Ai dhe dy vëllezërit e tij, Horst dhe Dieter, e admironin babanë e tyre dhe punën e tij. Vëllai i vogël, Ricardo, hoqi dorë nga veprimet e babait të tij dhe i dënoi hapur.
Midis janarit dhe marsit 1961, Eichmann iu nënshtrua një diagnoze gjithëpërfshirëse psikiatrike në qelinë e tij nga Dr. Shlomo Kulcsar, i cili ishte drejtori i repartit psikiatrik në Spitalin Tel Hashomer. Në një mendim dërguar Byrosë 06, psikiatri shprehet se ai u takua me Eichmann shtatë herë, me një psikolog klinik që u bashkua me të në disa prej seancave. Ndër të tjera, Dr. Kulcsar shkruan për përshtypjen e tij për qëndrimin e Eichmann ndaj familjes së tij.
“Gjatë ekzaminimit klinik, i pandehuri mezi tregoi ndonjë reagim emocional. Kur biseduam vazhdimisht për familjen dhe fëmijët e tij, nuk pamë ndonjë reagim tek ai. Vetëm dy herë pamë një aluzion emocionesh, pasi u zhytëm në çështje seksuale dhe ndërsa tregonte përvojat e tij drejt fundit të luftës dhe vrasjes së gjermanëve në bombardimet. Këtu ai u bë i hidhur, i dëshpëruar dhe i dëshpëruar dhe mërzitjet në fytyrën e tij u rritën “.
Gjyqtarët e Gjykatës së Lartë Benjamin Halevi, Moshe Landoi dhe Yitzhak Raveh, të cilët kryesuan gjyqin e Eichmann
Eichmann i tregoi psikiatrit historinë e tij të jetës. “Sipas përshkrimit të tij, babai i tij ishte menaxher i një kompanie tramvaji në Linz, Austri, dhe ai pretendoi se ai ishte një njeri serioz dhe i përpiktë, i cili kërkonte rend dhe nuk toleronte asnjë neglizhencë. Ai i pa fëmijët nga afër, nga personaliteti i tyre higjiena e rendit në fletoret e tyre. Ai i ndaloi fëmijët të flasin në tryezë dhe një shuplakë në fytyrë u lëshua lehtësisht nga duart e tij. I pandehuri ishte një student i keq dhe anashkalonte shkollën shpesh, dhe mezi ‘rrëshqiste ’nga një viti i klasës në tjetrin.
“Gjatë bisedave, ai përmendi se ndërsa ishte një oficer i lartë i SS, një i afërm i largët, një hebre, u soll një herë tek ai duke kërkuar ndihmë. Ai madje e puthi dhe e shpëtoi, duke e justifikuar atë si ndikimin e babait të tij arsim, i cili e detyroi atë të respektojë të afërmit e tij.
“Në krahasim me kujtimet për babanë e tij, i pandehuri nuk jep detaje për nënën. Kujtimi i tij i vetëm i lashtë për të është se një mbrëmje kur ai u hodh mbi kurriz ndërsa ajo i vinte shtratin e tij, dhe bërtiti” Shko vajzë “. Në përgjigje, ajo e goditi me shuplakë. Nëna vdiq nga tuberkulozi. Kur u pyet se çfarë ndjeu pas vdekjes së saj, ai u përgjigj: ‘Trishtim dhe tronditje e thellë’, pa asnjë emocion të ndjerë me fjalë. ”
Psikiatri shtoi se Eichmann kishte pesë vëllezër më të vegjël, dhe pas vdekjes së nënës babai i tij u martua përsëri dhe i dha dy vëllezër të tjerë.
Në biseda, Dr. Kulcsar e pyeti Eichmann për qëndrimin e tij ndaj hebrenjve. “Në të kaluarën, i pandehuri nuk kishte ide se çfarë ishte një hebre, dhe ai vizitoi disa herë shtëpinë e një djali hebre, madje ishte ftuar të vizitonte përsëri. Nëna e tij kishte të afërm hebrenj, dhe i pandehuri madje kishte një flirt të shkurtër me një vajzë hebre, e cila më vonë u martua me një nga miqtë e tij “.
Më vonë, psikiatri përmend një dialog midis tij dhe Eichmann:
“A keni ndjerë ndonjëherë pendim?”
Eichmann: “Po. Kur e anashkalova shkollën.”
Por psikiatri po fliste për shfarosjen e hebrenjve. Ai vazhdoi të pyeste: “A jeni ndjerë të paktën përgjegjës për veprimet tuaja?”
Eichmann: “Unë isha një nga 30 zyrtarët në këtë fushë. Të mos u bindesh urdhrave do të thoshte të kundërshtosh ligjet e shoqërisë. Unë jam një person që jeton vetëm në pozicionin e tij, jo më shumë.”
Psikiatri shkruan për mendimin e tij: “Gjatë jetës së tij, ai ndjeu frikë, pa e ditur pse. Ai nuk mund të shkonte në vende ku duhej të takonte të huaj, ai duhej të dinte paraprakisht se kush do të ishte i pranishëm. Në raste të tilla, pëllëmbët e tij do të djersitej.
“Në parti dhe SS ai fitoi vetëbesim. Kjo i dha atij një ndjenjë të përkatësisë. Reich ishte një ideal, për të ndihmuar në krijimin e një toke për brezat e ardhshëm gjermanë … ai anuloi angazhimin e tij të parë për arsye politike sepse e tij e fejuara i quajti ushtarët SS të marshuar ‘idiotë’ “.
Një nga citimet më tronditëse në raport është nga një test i kryer nga Dr. Kulcsar në Eichmann, i quajtur “testi Szondi” – një vlerësim i tipareve të personalitetit, bazuar në përgjigjen e subjektit ndaj imazheve të kriminelëve të shqetësuar mendërisht. Psikiatri i dërgoi rezultatet themeluesit të metodës, Dr. Léopold Szondi, i cili jetonte në Zvicër dhe nuk e dinte kush ishte subjekti.
“Dr. Szondi na tha se ai donte të kthente raportin sepse ai normalisht nuk pranon teste në këto kushte,” shkruan Kulcsar. “Por kur ai e shikoi raportin gjithsesi, ai pa që ishte një rast i veçantë, ndryshe nga çdo që kishte parë ndonjëherë më parë në 6,000 testet që kishte kryer në 24 vjet. Sipas përfundimit të tij, subjekti është një kriminel me një të pangopur epshi për vrasje. Ai është në gjendje të kryejë impulset e tij vrasëse nga epshi për pushtet dhe duke kapërcyer kufijtë e realitetit “.
Ben-Gurion vendosi që seancat në gjyqin Eichmann të zhvilloheshin në Beit Ha’am në Jeruzalem (sot Qendra Gerard Bachar), e cila atëherë ishte në ndërtim e sipër dhe u shndërrua në një gjykatë. Salla kryesore ishte e para-projektuar për rreth 800 vende, dhe vendndodhja e saj relativisht e izoluar lehtësoi sigurinë.
Në mënyrë që të zvogëlohej rreziku i përfshirë në transferimin e Eichmann në seancat ditore, policia vendosi që ai të qëndronte në një qeli paraburgimi që do të ndërtohej në Beit Ha’am. Puna e ndërtimit iu besua një njësie policie të formuluar posaçërisht për këtë qëllim dhe u quajt “Administrata Gjyqësore”. Gjeneral Majori Yekutiel Keren u emërua komandant i njësisë dhe Rosolio u emërua zëvendës i tij. Në një urdhër të lëshuar nga Rosolio, ai detajoi kushtet e Eichmann në Beit Ha’am:
“Veshje: Gjatë burgosjes – veshje që do t’i sigurohet nga depoja. Gjatë seancave dëgjimore – suita e tij private, e cila do të mbahet jashtë qelisë dhe do t’i dorëzohet para se të fillojnë seancat dhe do t’i merren atij pasi të mbarojnë. .
“Larja: Të pandehurit do të lejohet një dush i nxehtë një herë në ditë, larje dore para çdo vakti. Sapuni, peshqiri, pasta e dhëmbëve dhe furça do të vendosen pranë tasit të larjes. Para larjes, ata do t’i dorëzohen atij, dhe menjëherë pas të merret prej tij.
“Rruajtja: I pandehuri do të rruhet me një rruajtës elektrik të rimbushshëm, pa lidhje elektrike. Ai do të lejohet të rruhet para larjes. Bateria e pajisjes duhet të rimbushet çdo ditë. Pajisja duhet të merret kur të përfundojë rruajtja. Ndërsa rruajtja, larja , dhe tualeti, vëzhgimi do të vazhdojë pa ndalur.
“Ushqimi: I pandehuri do të marrë ushqimin e tij nga racionet e destinuara për anëtarët e forcës. Ai do të marrë tre vakte në ditë gjatë kohës së vaktit të anëtarëve të njësisë. Vaktet e tij do të vendosen në pjatën e tij pasi të merren nga gjenerali sasia, nga oficeri i turnit dhe i është sjellë personalisht nga i njëjti oficer. Ai do të marrë vetëm një lugë, të bërë nga metali ose plastika. Sapo të mbarojë ushqimi, enët do t’i merren prej tij. Uji i pijshëm do të jetë që i ofrohet atij me kërkesë.
“Kujdesi mjekësor: I pandehuri do të ekzaminohet çdo ditë nga një mjek. Rezultatet e testit do të regjistrohen në një libër të rishikimit mjekësor të vendosur pranë zyrtarit të turnit. Asnjë ilaç nuk do t’i jepet të pandehurit pa udhëzimin e mjekut, dhe në prani të oficeri i turnit.
“Pirja e duhanit: I pandehuri lejohet të pijë tetë cigare në ditë. Ata duhet të jepen pas ngrënies dhe me kërkesën e tij.
“Leximi: I pandehuri do të pajiset me libra. Ai do të pajiset me syze, të cilat do t’i merren pas leximit.
“Kërkesa të veçanta: Çdo kërkesë nga i pandehuri do t’i drejtohet oficerit të turnit. Nëse është e nevojshme, do t’i dërgohet komandantit të njësisë për miratim.
“Pastrimi: I pandehuri do të pastrojë dhomën dhe tualetin e tij. Për këtë qëllim, ai do të pajiset me një kovë, leckë dhe një shkop. Pas përfundimit të pastrimit, ata do t’i merren atij.
“Lavanderi: I pandehuri do të lajë rrobat e tij. Ai do të pajiset me sapun për këtë qëllim dhe një vend për të varur lavanderi për t’u tharë.
“Mobilje: I pandehuri do të pajiset me një shtrat pa elementë të mprehtë, dyshek dhe batanije sipas nevojës. Një tavolinë dhe një karrige të vogël.
“Sjellja e të pandehurit: Mos hyni në asnjë bisedë me të. Përgjigjet duhet të jenë formale dhe të shkurtra.”
Natën e 4-5 Prillit 1961, Eichmann u transferua në Beit Ha’am. Në makinën e policisë ulur pranë tij ishte polici Amram Lusky dhe komandanti i ndërrimit të Forcës A, inspektori i ndjerë David Franco. “Eichmann iu vu në pranga Frankos nga njëra anë dhe mua nga ana tjetër”, thotë Lusky. “Përpara ishin ulur gjeneral-majorët, Yaakov Kenner dhe Amos Ben-Gurion, djali i kryeministrit. Udhëzimet që morëm ishin të thjeshta: nëse diçka ndodh gjatë rrugës, ne jemi të parët që mbulojmë Eichmann dhe e mbrojmë atë.”
Qelia e Eichmann ndodhej në katin e dytë, pak mbi sallën e gjyqit. Nuk kishte oborr dhe dy dritaret e mbyllura përballeshin me një korridor të brendshëm. Çdo mëngjes ai sillej nga atje në diskutime, rreth orës 20:30. Israel Nachmias, polici që ruante Eichmann si në qelinë e qelqit në sallën e gjyqit ashtu edhe në atë të paraburgimit, thotë se njerëzit që e intervistuan atë nuk e dinin se pavarësisht nga mbiemri i tij, gjyshërit e tij jetonin në Greqi dhe u vranë në Aushvic.
“Kur Eichmann ishte në qeli, ai lexoi shumë libra dhe procesverbalet e gjyqit, të cilat i vendosi në tryezë në mënyrë të rregullt. Mbaj mend një ditë, një polic hapi dritaren dhe letrat u shpërndanë. Eichmann ishte shumë i zemëruar “.
Në të kundërt, pas dëshmisë shqetësuese të Ka-Tsetnik, më 7 qershor 1961, Eichmann u dërgua përsëri në qelinë e tij. Ai u ul i qetë në tryezë. “Unë hyra në të dhe u habita,” i tha Franco familjes së tij. “Unë pashë të arrestuarin të zënë me një vizatim optimist të luleve dhe fluturave. Unë u mërzita dhe pyeta se si ai guxoi të vizatonte një pikturë të tillë pas një dëshmie të tillë. Eichmann u përgjigj: “Unë thjesht po ndiqja urdhrat”.”
Litari i përdorur në ekzekutimin e Eichmann më 31 maj 1962 (Arkivi i Shërbimit të Burgut në Izrael)
Më 8 gusht 1961, pas katër muaj dëshmie tronditëse, faza e parë e gjyqit përfundoi. Eichmann u kthye në Bazën Iyar. Vendimi, i cili u dha për tre ditë, u lexua në 11 Dhjetor, dhe dënimi u lexua në 15 Dhjetor. Eichmann u dënua me vdekje.
Pas dëgjimit, ai u kthye në qelinë e tij në Beit Ha’am. “Ai ishte i qetë dhe u ul për të lexuar një libër rreth balenave”, përshkroi Lusky.
Eichmann apeloi dënimin, por apeli i tij u refuzua. Ai më pas u bë një i burgosur dhe u transferua në Shërbimin e Burgut dhe u strehua në një krah të izoluar të Burgut Ramla. Më 29 maj 1962, ai i kërkoi falje Presidentit Yitzhak Ben-Zvi dhe dy ditë më vonë presidenti njoftoi se kërkesa ishte refuzuar.
Nga ai moment e tutje, Shërbimi i Burgut shpalli fillimin e “Operacionit X” – duke u përgatitur për ekzekutimin e planifikuar për në 1 Qershor, pak pas mesnatës. Varja ishte ngritur tashmë në shkurt, pranë qelisë së Eichmann. Krematoriumi, i cili ishte menduar për djegien e trupit të tij, u vendos përtej gardhit, në vendin e tani burgut Neve Tirza.
Në mbrëmje, rojet thyen murin që e ndante nga dhoma e varur. Gardiani i burgut Avraham Merhavi e drejtoi Eichmann, të veshur me rroba të Shërbimit të Burgut ngjyrë kafe dhe të veshur sandale me çorape, deri në trekëmbësh. Komisioneri i Shërbimit të Burgut, Gardiani Avraham Nir ishte i pranishëm; Bureau 06 Hetuesi, Kryeinspektori Mickey Goldman; Inspektori David Franco; një mjek, katër gazetarë dhe katër roje. Rojet lidhën duart dhe këmbët e Eichmann. Ai nuk pranoi t’i mbulonte sytë.
“Kur kreu i Degës së Organizatës njoftoi se unë do të isha një nga dy dëshmitarët e policisë që do të isha i pranishëm në ekzekutimin e tij, u ndjeva i kënaqur,” tha Goldman. “Eichmann u fut në qelinë e varjes dhe në të djathtë ishte një ekran. Ne e dinim se pas tij ishin dy oficerë të Shërbimit të Burgut; se kishte dy butona atje dhe se kur të jepej urdhri, ata do t’i shtypnin.
“Unë isha duke qëndruar një metër larg Eichmann. Ai ishte disi i paqartë. Para kësaj ai piu gjysmë shishe verë. Kur qëndroi nën varje, ai u përpoq të mbahej. Ata që e njihnin e dinin këtë kur u mërzit – për shembull , kur ai kishte vështirësi gjatë hetimit duke iu përgjigjur diçka inkriminuese – gishti i tij i majtë i dridhej. Unë pashë gishtin e vogël, dhe ai ishte duke u dridhur.
“Kur pa gazetarët që nxirrnin fletore, Eichmann foli. Ai tha:” Rroftë Gjermania, rroftë Argjentina, rroftë Austria, këto janë tre vendet që u detyrohem shumë. Pas një kohe, të gjithë do të takohemi, pasi njerëzit e vdekshëm bëjnë. Unë bëra atë që më thanë. Unë ndoqa urdhrat. ‘
“Unë e shikova dhe nuk ndjeva asgjë. Nuk ka hakmarrje njerëzore për atë që na bënë. Vetëm Zoti mund të hakmerret. Kështu që një person u var. Çfarë është kjo krahasuar me pjesën tjetër, krahasuar me motrën time dhjetë vjeçare , i cili u vra në Belzec me prindërit e mi.
“Kur u dha komanda: Vepro!”, personeli i Shërbimit të Burgut shtypi butonat”.
Tre minuta më vonë, mjeku vendosi kohën e vdekjes: 11:58 pasdite. Eichmann mbeti i varur për rreth një orë. Në 1 të mëngjesit në 1 qershor, trupi i tij u mor nga litari nga gjashtë roje, u mbështoll në një çarçaf dhe batanije dhe u vendos në një karrocë dore. Nga atje u transportua në krematorium.
Kryeinspektori Mickey Goldman mori pjesë në djegies. “Ishte një natë e zezë dhe e mjegullt”, tha ai. “Ne ecëm përgjatë dritave pranë gardhit drejt sobës, atje ku do të sillej trupi i Eichmann. Shikova dritat dhe thashë me vete:” Si në Auschwitz “. Por kësaj here nuk është Aushvici im, është Aushvici i tij.
“Pastaj, ata nxorën hirin dhe i vunë në një kallaj. Unë u habita kur pashë se sa pak hirit kishte mbetur nga trupi i njeriut. Më kujtoheshin malet e hirit në Aushvic, dhe vetëm atëherë e kuptova se sa njerëz ishin djegur atje .
“Me këtë kallaj, që përmbante hirin e Eichmann, unë shkova në portin e Jaffa, me komisionerin e Shërbimit të Burgut. Ne hipëm në anijen e policisë dhe ajo u nis. Kur arritëm gjashtë milje jashtë kufijve të Izraelit, komisioneri hapi urnën , dhe së bashku me të hodhëm hirin në valët e detit. Unë në atë moment thashë instinktivisht: ‘Kështu mund të zhduken të gjithë armiqtë e tu, Izrael.’ Dikush pranë meje tha ‘Amen’. Nga era disa nga hiri hynë në sytë e mi. Një nga të pranishmit tha se Eichmann vazhdon të persekutojë Judenjtë edhe pas vdekjes së tij dhe qesh “.
Ironia e fatit te ebrenjve të shfarosur me gasin e shpikur nga nje shkencetar ebre….
Clara Immerwahr, shkencëtarja hebreje, qé kreu vetëvrasje kundër përdorimit të gazit helmues, të krijuar nga bashkëshorti i saj Fritz Haber.
Clara Immerwahr (1870 – 1915) lindi në Silesi në një familje të pasur hebreje dhe, pasi studioi në shkollat e vajzave dhe provimet rigoroze të pranimit në universitet, arriti të diplomohej në Kimi në Universitetin e Wroclaw.
Ajo ishte gruaja e parë në Gjermani qe studioi ne kete dege dhe më vonë mori edhe doktoraturën.
Ajo u martua, në moshën tridhjetë vjeçare, me Fritz Haber (1868-1934), një kimist i shkëlqyer, nga një familje hebreje.
Fillimisht ajo bashkëpunoi në kërkimet e tij siç mund të konkludohet nga dedikimet qe ai i dedikoi për tekstet që botoi: “Për gruan time të dashur Clara Haber, Ph.D., në shenjë mirënjohjeje për bashkëpunimin e saj të heshtur”.
Pas lindjes së djalit të saj Hermann, një fëmijë me shëndet të dobët, i cili mori një pjesë të madhe të vëmendjes së nënës së tij, në pak kohë që kishte mbetur nga puna e amvises, Clara organizoi konferenca publike me temë:
“Kimia në kuzhinë dhe në punët e shtëpisë” ajo synonte të edukojë gratë për përdorimin e kimikateve të përdorura zakonisht në shtëpi.
Haber-ët u bënë të pasur pasi shpikja e Haber-it për sintezën e amoniakut nga hidrogjeni dhe azoti atmosferik u industrializua nga Carl Bosch.
Por Clara ishte shumë e pakënaqur me marrëdhënien e saj me burrin e saj dhe me jetën e saj të zbritur në rolin e gruas dhe nënës: “Ka qenë gjithmonë mënyra ime e të menduarit se një jetë ia vlen të jetohet vetëm nëse i keni përdorur plotësisht të gjitha aftësitë tuaja. Une u përpoqa të kem çdo lloj eksperience që ofron jeta njerëzore. Pikërisht nën këtë impuls, ndër të tjera, vendosa të martohem në atë moment… jeta që pata ishte shumë e shkurtër… dhe arsyet kryesore janë shtypja e Fritz-it. Mënyrë për ta vënë veten të parin në çdo gjë…, kështu që një personalitet më pak i pamëshirshëm vetëpohues thjesht u shkatërrua.”
Në shpërthimin e Luftës së Parë Botërore, kërkimet e të shoqit çuan në shpikjen e gazeve asfiksuese të cilat ai i vuri në dispozicion industrisë së luftës.
Klara u përpoq në çdo mënyrë ta largonte atë, por pa sukses.
Haber kishte sintetizuar disa gazra me bazë klori, më i famshmi që ishte i ashtuquajturi “gazi i mustardës” (tioeteri i kloroetanit) i përdorur në betejën e dytë të Yprès nga gjermanët nën mbikëqyrjen e Haberit më 22 prill 1915, duke shkaktuar 5000 vdekje në dhjetë minutat e para. Quhej gaz mustardë dhe ishte arma e parë e shkatërrimit në masë.
Haber festoi “suksesin” e Betejës së Yprès dhe promovimin e tij në gradën e kapitenit, gjatë një mitingu në vilën e tij më 1 maj 1915.
Natën e nderimit te 1 në 2 maj, Klara kreu vetëvrasje duke qëlluar veten me pistoletën standarde të të shoqit në kopshtin e vilës: mënyra e saj për t’u deklaruar “jo bashkëpunëtore në shfarosjen”.
Vetëvrasja e Klarës mbeti kryesisht në hije. Gjashtë ditë pas vdekjes së tij, vetëm gazeta lokale raportoi se “gruaja e Dr. H. e Shërbimit Sekret, aktualisht në front, i dha fund jetës duke qëlluar veten. Arsyet për gjestin e pakënaqur të gruas nuk dihen”.
Para vdekjes së saj, Clara kishte shkruar letra duke shpjeguar gjerësisht vendimin e saj, por ato u zhdukën. Haber më vonë shpiku edhe Zyklon, i cili u përdor në dhomat e gazit të kampeve naziste të përqendrimit.
Në vitin 1918 ai mori çmimin Nobel në Kimi për “sintezën e amoniakut”.
Marrë nga: Shkencëtarët në kohën e Liliana Moro dhe Sara Sesti
Libri i princit Harry po bën shumë bujë, edhe pse nuk ka dalë akoma në shitje. BBC ka arritur të sigurojë një kopje të librit ‘Spare’ nga libraritë e Spanjës, pasi atje ka dalë gabimisht në shitje më herët. Akuzat që bën Harry janë bombastike. Ja disa prej tyre:
Harry dhe William i kërkuan babait të tyre të mos martohej me Camilla-n.
Harry shkruan se iu lutën babait nga frika se ajo do kthehej në njerkën e keqe. Bashkë me vëllanë, ai bëri disa takime të ndara me Camilla-n. Në libër thuhet se ai dhe William ishin të gatshëm ta falnin atë në zemrat e tyre, nëse Camilla mund ta bënte të lumtur babanë e tyre.
Një mesazh nga Diana nga përtej varrit
Harry tregon në libër se si trishtimi për vdekjen e nënës së tij, Dianës, bëri që të kërkonte ndihmë nga një grua që thuhet se kishte fuqi mistike. “Nëna jote thotë se ti po bën jetën që ajo nuk mundi ta bënte. Ju po jetoni jetën që ajo donte për ju,” i tha parashikuesja.
Babai nuk e përqafoi kur vdiq Diana
Në kujtimet e tij, Harry përshkruan momentin kur babai i tij, Charles, i dha lajmin se Diana ishte përfshirë në një aksident me makinë. Harry thotë se babai i tij nuk është i mirë në shprehjen e ndjenjave, madje nuk e përqafoi pas lajmit. Më vonë, Harry thotë se e përsëriti udhëtimin që bëri Diana me makina kur humbi jetën, me shpresën se do e mbyllte si kapitull, por kjo e bëri të kishte më shumë dyshime për shkakun zyrtar të vdekjes.
Vëllai e shembi përtokë pas një sherri
Harry pretendon se vëllai i tij, William e kapi për jake, ia grisi varësen dhe e rrëzoi në dysheme në vilën e tij në Londër. Në libër thuhet se sherri nisi pas komenteve që bëri William për Meghan, duke thënë se ajo ishte e vështirë, e vrazhdë dhe e bezdisshme. Kur Harry i tha se ai ishte papagalli që po ushqente mediat me lajme, ai shkoi drejt tij, e kapi për jake dhe e rrëzoi në tokë. “Rashë mbi tasin e qenit, i cili u thye poshtë shpinës. Copat më prenë. Mbeta i shtrirë dhe i trullosur për një moment, pastaj u ngrita në këmbë dhe i thashë të dilte jashtë”, tregon Harry.
Si e humbi Harry virgjërinë pas një pub-i
Harry tregon se ishte 17 vjeç kur e humbi virgjërinë me një të grua të moshuar në një fushë pas një pub-i. Ai thotë se ishte një eksperiencë poshtëruese. Harry tha se gruaja e e trajtoi atë si një ‘hamshor të ri’.
Përdori kokainë kur ishte 17 vjeç
Harry thotë se atij iu ofrua kokainë në shtëpinë e dikujt kur ishte 17 vjeç. Ai pranon se e ka marrë këtë drogë edhe në raste të tjera, por nuk i ka pëlqyer. Harry rrëfen edhe se ka tymosur kanabis në kolegjin ‘Eton’ kur ishte nxënës. Po ashtu gjatë një udhëtimi në Kaliforni, thotë se ka marrë kërpudha magjike.
Vrau 25 talebanë duke luftuar në Afganistan
Ndërsa shërbente si pilot helikopteri në Afganistan në vitet 2012-2013, ai thotë se mori pjesë në gjashtë misione, ku përfshiheshin edhe vrasjet, por ai i shihte ato si të justifikueshme. “Nuk është një statistikë që më mbush me krenari, por as nuk më lë të turpëruar. I zhytur në vapën dhe konfuzionin e luftimeve, nuk i shihja ata 25 si njerëz. Ata ishin si gurë shahu që hiqeshin nga tavolina, njerëz të këqij që eliminoheshin para se të vrisnin njerëz të mirë”.
Meghan ofendoi Kate duke i thënë se e ka trurin si bebe
Harry tregon në libër se si gruaja e tij, Meghan kishte ofenduar kunatën Kate, duke thënë se ajo kishte trurin e një bebeje. Kjo ndodhi përpara dasmës mbretërore të vitit 2018. Gjatë përplasjes, Kate pranoi se ajo e kishte bërë gruan e tij të qante. William reagoi duke i thënë Meghan: “Kjo ishte shumë brutale, këto gjëra nuk bëhen këtu”. Kurse Meghan i tha: “Hiqe atë gisht nga fytyra ime”.
Babai iu lut vëllezërve që të mos ziheshin
Pas funeralit të Dukës së Edinburgut në vitin 2021, Harry përshkruan një tjetër konfrontim mes tij dhe vëllait. Harry thotë se babai Charles hyri mes tij dhe William dhe iu tha atyre: “Ju lutem, djema, mos i bëni vitet e mia të fundit një mizerje”.
William ishte trashëgimtari dhe Harry ishte ‘rezerva’.
Harry shkruan se kur ishte 20 vjeç, i thanë se Charles i kishte thënë Dianës: “Fantastike, më ke dhënë një trashëgimtar dhe një rezervë (spare). E ke bërë punën tënde”. Nga kjo e ka marrë titullin edhe libri me kujtime ‘Spare’ (Rezerva).
Komentet