Foto nga dpa

Në një shkrim të botuar nga Der Spiegel me autore Katja Iken lexojmë se si u largua zyrtarisht një fjalë nga fjalori, me një të rënë të lapsit, por u deshën më tepër se një shekull.

“Është fjala për diminuitivin “lein” të fjalës “Zonjë” “Grua” – “Frau” – që në gjermanisht bën “Fräulein” – “Zonjushë”.

Sepse nuk ka as “Herrlein”, diminuitiv i fjalës “Herr” – “Zotëri”.

Për këtë arsye 50 vjet më parë, Republika Federale e Gjermanisë e hoqi përshëndetjen “Fräulein” nga gjermanishtja zyrtare.

Pas një beteje të ashpër, diminuitivi i fjalës “Frau” mori fund së ekzistuari nga gjuha zyrtare.

Më 16 janar 1972, Hans-Dietrich Genscher, në atë kohë Ministër i Brendshëm Federal, botoi qarkoren “Përdorimi i emërtimit “grua” “Frau”, ku u vendos që në gjuhën zyrtare, për hir të barazisë gjinore, midis burrave dhe grave dhe vetë-imazhit bashkëkohor për të marrë parasysh pozitën e gruas në shoqëri”.

Dhe në qarkore “për këtë arsye “nuk është më e përshtatshme t’u drejtohemi femrave të rritura me diminuitiv. Që tani e tutje, çdo të rriture duhet t’i referohet termi si “Frau” – “Zonjë”. Termi “Fräulein” duhet të përdoret vetëm nëse e adresuara e kërkon shprehimisht.”

Kështu ka ndodhur në gjermanishten zyrtare 50 vjet më parë:

Gruaja është grua. E martuar ose beqare, e punësuar ose e papunë, nënë ose pa fëmijë, 22 ose 72 vjeçe. Sepse nuk është një gjë e parëndësishme gjuhësore, termi “Fräulein”, sado i lezetshëm të tingëllojë sot, përmbante një koncept të egër, zvogëlues dhe diskriminues dhe stigmatizues.

Kjo është arsyeja pse gratë u rebeluan kundër “Fräulein” pasi termi prej rreth vitit 1850 nuk ishte më i rezervuar për gratë fisnike beqare, por përdorej për të përshkruar të gjitha femrat e rritura të pamartuara.

“Gruaja pothuajse kurrë nuk gjykohet nga një këndvështrim objektiv, thjesht njerëzor, si një anëtare e pavarur e shoqërisë njerëzore (…), por vetëm në marrëdhënien e saj me burrin,” u ankua aktivistja austriake për të drejtat e grave Franziska Essenther më 1871. Të pamartuara gratë “mbetën diçka të vogla, të parëndësishme, të papërfunduara – neutrale – ato janë “Fräulein””. Asaj kohe Essenther pyeti lexuesit e revistës “Frauen-Anwalt”: “Pse burrat e pamartuar, madje edhe të rinjtë që sapo e kanë tejkaluar fëmijërinë, nuk quhen kurrë “Herrleins””?

Gratë luftuan gjatë që “Fräulein” të hiqej nga gjuha zyrtare, luftuan mbi 100 vjet… dhe më në fund……..“Fräulein” ka vdekur, rroftë “Fräulein”. Ky person i nderuar me këtë tërm u vra zyrtarisht, thjesht u vra me një goditje të stilolapsit,” tha Süddeutsche Zeitung në një gloss për aktin e vonuar prej kohësh. Megjithatë, kjo “specie e veçantë e njeriut” “nuk ishte e destinuar të vdiste shpejt dhe pa dhimbje”. Përkundrazi, “”Fräulein” do të “shkatërrohej ngadalë, si jeta e një plaku që ndizet përsëri dhe përsëri dhe megjithatë nuk mund të shpëtohet më”. /spiegel.de/eb