E kishim vendosur! Do te iknim ne emigracion! Ajo qe beri ta mendojme seriozisht, ishte mungesa e nje shtepie te regullt banimi! Tashme ishim vendosur ne qytetin e Tiranes , ku ishte transferuar gruaja. Ideja per te ikur dhe nga Ulza , u nxit me shume nga deshira per t’u hapur nje perspektive shkollimi femijeve dhe te mos mbeteshin duke u ngritur doren skodave te kromit qe te shkonin Burrel per te ndjekur gjimnazin e asaj kohe!

Kishim bere ca para duke mbledhur shqemez , nje bime medicinale , qe ne ne jug , i themi cermedele! Bleme nje gomar , qe te transportonim shqemzen! Une qeshja me te , se ngjante vertet si gomari i Sanco Pances , tek romani ” Don Kishoti i Mances ” !E bleme se bashku me Bushin e shkrete , i cili iku i ri nga kjo jete !Shkemza eshte nje bime me arome qe te trulloste pak !Futnim.duart ne shkuret me shqemez dhe here – here , ne vend te shqemzes kapnim gjarperinj !Ne asnje vend tjeter gjate jetes time nuk kam pare gjarperinj sa ne Ulez dhe pyjet perreth !Nga murret anesore te diges , neper te carrat e tyre mund te kishte me qindra te tille !Ka patur raste , qe kur kaloje poshte plepave , ata te binin perpara kembeve !Me parate e fituara nga shitja e shqemzes dhe nje shume te mire te marre nga shtesat ne rrogat tona dhe bonuset qe na dhane me qe sherbenim ne zonat e veriut , bleme nje shtepi qerpici ne rrugen “Hoxha Tahsin “Por aty nuk mund te jetohej !Dhe pa shtepi nuk jetohej !Dhe morrem rruget e kurbetit !

Po u a them sinqerisht , une nuk doja qe te ikja !Dyshues dhe ngurues ndaj cdo.ndryshimi ne menyren e jeteses dhe vendit te punes nga njera ane dhe sidomos faktit , qe ishim munduar shume per te marre te drejten e studimit , kishim bere kaq endra dhe kishim dhe 15 vjete pune midis nxenesve , te gjitha keto me shtonin hezitimin per te marre vendimin per te ikur !Por ,” pas nje votimi demokratik” brenda familjes , fitoi 3 – 1 ideja e ikjes !

Ate vit isha caktuar ne rolin e drejtorit te shkolles !Dorezova shtepine qe kisha me qira ne Ulez , i dhashe celsat e drejtorise dhe shkova ne Tirane per te votuar ne zgjedhjet e 22 marsit 1992 !Me daten 25 isha ne fshat , ne Skore dhe me daten 26 , nepermjet kufirit midis Sopikut dhe Shen Martinit , i ka ne Greqi . Dhe qe nga ajo dite , u bera emigrant ekonomik !U sistemuam me shume veshtiresi !Kemi bere pune te rrendomta dhe ato me zor i gjenim !Nga te gjitha punet qe kam bere ne Greqi , ajo qe me lodhi me shume shpirterisht , ishte fakti qe, per 5 vjet pastrova ndertesen e Gjimnazit dhe Liceut klasik te Rafines , e cila , vetem tualeta , kishte 16 sosh !Ikja ne oren 6 , sipas ores lokale , nga Rafina me autobuz ne Athine , si portjer dhe sherbime te ndryshme , ne oren 13 merrja prap urbanin dhe , pasi kisha lene nje fshese ne ndretesen e firmes ku punoja , kapja ate te shkolles !Nuk me lodhte puna , se sa mendimi , se koleget e mi greke , me regjistrin nen sqetull dhe te ftuar nga zilja elektrike e shkolles , futeshin neper klasa , ndersa une , merrja fshesen per te pastruar klasat !Nuk mund ta haroj sjelljen e kulturuar dhe njerezore , bile here -here dhe meshiruese , nga disa mesues dhe dashamirese nga disa te tjerre dhe sidomos , te drejtoreve !Me shume takt me shprehnin ndonje vrejte per pastrimin !Prania ime si pastrues ne shkolle , nje ish mesues , hapi dhe debat te heshtur midis.kolegesh greke , ku sipas bindjeve politike mbanin qendrim ndaj kesaj te reje qe mesuan !Pra , ne pozite me te veshtire ishin mesuesit me bindje te majta , se te tjeret , dukej sikur u thoshnin ; Ja pra dhe komunizmi , e kthen mesuesin ne pastrues shkolle !

Nje dite me afrohet dikush dhe me thote me ze te ulet : ” O Berisha se edhjokse !? ( Berisha te deboi !? ) E kuptova se cilit segment te politikes i takonte !Ajo qe nuk mund te haroj nga koha kur pastroja shkollen eshte sjellja e disa nxenesve ne lidhje me librin shkollor !Te vinte keq kur ata luanin futboll ose qellonin njeri -tjetrin me libra te lidhur bukur , me leter speciale !U bera kurioz qe t’ i hedh nje sy tekstit ” Letersia antike greke ” .Ne brendesi te librit lexova :Me apofasi tu ipurjiu pedhias ke thrisqevmaton , ta skolika vivlia dhjanemonde dhorean “!A, mendova , ja thembra e Akilit , librat shkollore shperndahen falas !Dhe vetetimthi mendja me fluturoi ne Shqiperi !Me vinin ndermend ditet kur shperndanim librat ne gusht !Me kujtohej propaganta qe benim.me nxenesit , qe t’ i mirembanin librat , t ‘ i mbeshtillnin dhe t’ u a shisnin a falnin nxenesve pas ardhes !Vec interesit ekonomik per shtetin , pasi vlera reale e librit ishte me e madhe se cmimi i shitjes , por ky veprim kishte ndikim e dukativ te madh per nxenesit !Nuk m’ u durua dhe e bisedova me nendrejtorin !-Une vij nga nje vend me sistem socialist , me shkollen falas , por librat shkollore i blinin nxenesit !Dhe prandaj kujdeseshin per librin !Mundohesha te krahasoja te dy sistemet arsimore !Kishin secili karakteristiken e vet !Sistemi socialit i kishte dhene nje karakter te theksua ideologjik , fillin e kuq , sic thuhej , ndersa sistemi grek ka karakter te thelle kombetar !Kjo vihet re ne lenden e Letersise dhe te Historise.Kam vene re se nxenesit shqiptare njihnin me mire letrsine boterore.Ne Greqi , nisur dhe nga fakti se kane nje letersi te madhe , i jane dhene oret me te shumta asaj .Me thote nje dite mesuesi i Matematikes : -Si shpjegohet qe nxenesit nga Shqiperia njohin dhe zgjidhin teorema dhe ushtrime , qe ne do t’ trajtojme ne klasat me te larta !?-Kjo shpjegohet me faktin se ne Shqiperi ishte programi me i ngjeshur !Me kalimin e viteve shume nxenes shqiptare u dalluan ne mesime dhe u bene krenaria e klasave te tyre !Ne cdo fillim gushti ndalesha tek listat me fituesit e vendeve per shkollen e larte dhe gezohesha kur disa femije shqiptare merrnin deget me te mira !Ishikoja nxenesit dhe i krahasoja me ata qe kisha lene ne Shqiperi !Keta visheshin sejcili pas gustos se tij , me floke te gjata , vajzat me minifunde !Ata te mite ne Shqiperi vinin te qethur dhe vajzat me perparesen e zeze !Mua me pelqente disiplina e shkolles shqiptare !Ketu arsimin e demtojne grevat e zgjatura !

Ne vitet e para me dukej sikur degjoja zilen e shkolles , shpesh shikoja ne ender se me kishin gjetur pa bere ditarin!Do te me thote dikush : A ke nostalgji , .a te ka marre malli per mesuesine , per klasen , per mesimin.!?Po, shpesh kujtoj oret e bukura te mesimit , me merr malli per te dhene dhe nje here disa pjese letrare , disa biseda letrare !Nuk jam penduar qe e lashe profesionin , pasi pas vitit 1992 ai ndryshoi krejt si sistem arsimor !As nxenesit jane si ata qe kishim ne ne klase !E megjithate me merr malli per shkollen !Tani cdo gje eshte thjesht , nje kujtim , nje nostalgji , nje melankoli !Pra jam , nje ish mesues si mijera te tjerre, te cilet jane shperndare ne te gjithe boten !U a kushtoj keto shenime !