VOAL – Emma Lazarus (lindi më 22 korrik 1849 në New York City, 19 nëntor 1887 po aty) ishte një poete hebreje amerikane. Ajo njihet më së miri për poezinë e vitit 1883 The New Colossus (Kolosi i ri), e cila është gdhendur në piedestalin e Statujës së Lirisë në New York.

Emma Lazarus ishte e katërta nga gjithsej shtatë fëmijë të Ester dhe të Moisi Lazarus, hebrej sefardikë. Mësoi nga tutorë privatë letërsinë amerikane dhe evropiane, gjermanisht, frëngjisht dhe italisht. E mbështetur nga babai i saj, ajo filloi të shkruajë poezi në moshë të re.

Poemat e saj tërhoqën vëmendjen e Ralph Waldo Emerson, i cili ishte një poet dhe eseist kryesor amerikan në atë kohë, dhe me të cilin ajo korrespondoi deri në vdekjen e tij më 1882.

Përveç poezive të saj, Emma Lazarus shkroi rreth poezisë italiane dhe gjermane, veçanërisht për Goethe dhe Heine. Rreth Heine ajo gjithashtu shkroi një biografi të shkurtër. Duke lexuar romanin e George Eliot “Daniel Deronda” iu ngjalli interesi për jetën bashkëkohore hebraike. Pogromet ruse të fillimit të viteve 1880 rritën interesin e saj. Kështu që Emma Lazarus filloi të përkthente vepra të poetëve hebrenj në kohën e tyre më produktive. Ajo gjithashtu trajtoi tema hebraike në ese.

Emma Lazarus udhëtoi dy herë në Evropë, më 1883 dhe në maj 1885, pas vdekjes së babait të saj. Nga udhëtimi i dytë, ajo u kthye në New York në shtator 1887, e sëmurë rëndë. Dy muaj më vonë ajo vdiq, ndoshta nga kanceri.

Biografia e parë gjithëpërfshirëse e Lazarit u shkrua nga Heinrich Eduard Jacob. Ideja i erdhi atij në verën e vitit 1939, kur ai u takua me piktorin anglez William B. Parnes në “Bloombury House” të Londrës, një vend takimi për refugjatët që kishin ikur nga Hitleri. Ai tërhoqi vëmendjen e Jakobit në vargjet në Statujën e Lirisë së Nju Jorkut dhe autories së tyr. Në një intervistë me Peter M. Lindt për radiotelevizionin gjermanisht WEVD, New York, Jacob tha më 20 gusht 1949: “Parnes e kishte takuar atë edhe në Londër dhe si një i ri i kishte lënë përshtypje. Ai ishte 18 vjeç, ajo ishte 35. Ai më tregoi ditarët e tij që nga ajo kohë […] dhe me atë rast më tha që dikur duhej të shkruaja një libër për këtë grua. Dhe unë e plotësoj dëshirën e tij tani në ditëlindjen e saj të 100-të. “Më 23 qershor 1949, politikani Jacob K. Javits (1904-1986) nga New Yorku mbajti një fjalim para Dhomës së Përfaqësuesve të Shteteve të Bashkuara për Heinrich Eduard Jacob dhe veprën e tij “Bota e Ema Lazarus ”./Elida Buçpapaj

VEPRAT

• Admetus and Other Poems (1875)
• Alide: An Episode of Goethe’s Life (1874)
• Emma Lazarus. Selections from Her Poetry and Prose Edited by Morris Schappes (1944)
• Poems and Ballads of Heinrich Heine (1881)
• Poems and Translations. Written Between the Ages of Fourteen and Sixteen (1866)
• The Poems of Emma Lazarus 2 vols. (1888)
• Songs of a Semite: The Dance to Death and Other Poems (1882)
• The Spagnoletto (1876)
• Biographical Sketch of the life of Heinrich Heine, in: ders.: Poems & Ballads Hartsdale House, N. Y. 1947 (1948) (“Biographical Introduction” von E. L.),
•